Нормативтік құжаттар - №141 К.Сәбиров атындағы орта мектебі https://141-shieli.mektebi.kz/ ru Нормативтік құжаттар - №141 К.Сәбиров атындағы орта мектебі DataLife Engine Нормативтік құжаттар https://141-shieli.mektebi.kz/o-detskom-sade/normativtk-zhattar/69-normativtk-zhattar.html https://141-shieli.mektebi.kz/o-detskom-sade/normativtk-zhattar/69-normativtk-zhattar.html «Педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі №338 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы»


Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 30 сәуірдегі №169 бұйрығы.


Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 30 сәуірде №20551 болып тіркелді

      «Білім туралы» Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі Заңының 5-бабының 34) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. «Педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі №338 бұйрығына (Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің мемлекеттік тіркеу тізілімінде №5750 болып тіркелген, «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2009 жылғы 17 тамызда жарияланған) мынадай өзгерістер енгізілсін:

      Педагог лауазымдарының типтік біліктілік сипаттамалары осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

      2. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Мектепке дейінгі және орта білім беру комитеті:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды;

      3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының білім және ғылым вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.


Қазақстан Республикасының және ғылым министрі А. Аймагамбетов














 



3-тарау. Бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру, орта білім беру

1-параграф. Орта білім беру (бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім) ұйымының басшысы (директоры, меңгерушісі)

      41. Лауазымдық міндеттері: Білім беру ұйымының қызметін оның жарғысына және басқа да нормативтік құқықтық актілерге сәйкес басқарады.

      Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартын педагогикалық және әдістемелік кеңеспен бірлесе отырып іске асыруды ұйымдастырады.

      Педагогикалық кеңесті басқарады.

      Мектептің жұмыс жоспарын, оқу-тәрбие жұмысы жоспарын, жұмыс оқу жоспарын, пән-мұғалімдерінің қысқа мерзімді жоспарларын бекітеді.

      Жұмыс жоспарын, бағдарламалар мен жұмыс жоспарларын бекітеді.

      Бекітілген учаскедегі балаларды жалпыға міндетті оқытумен қамтамасыз ету заңына сәйкес жалпыға міндетті оқытумен қамтамасыз етеді.

      Оқу-тәрбие процесінің ғылыми-әдістемелік және материалдық-техникалық базасын қалыптастырады және жетілдіреді.

      Оқу-тәрбие процесін әдістемелік қамтамасыз етуді ұйымдастырады және жетілдіреді.

      Қазіргі заманғы ақпараттық технологиялардың дамуын қамтамасыз етеді.

      Педагогикалық ұйымдар, әдістемелік бірлестіктер, балалар ұйымдары қызметіне ықпал етеді.

      Білім беру құқығына берілген лицензиясына сәйкес оқушылар, тәрбиеленушілер контингентін қалыптастырады, оқушылар мен тәрбиеленушілерді әлеуметтік қорғауды қамтамасыз етеді.

      Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың арасынан шыққан тәрбиеленушілердің заңды құқығы мен мүдделерін (жеке, мүліктік, тұрғын үй, еңбек және басқа да) қорғайды, олардың туысқандық байланысын қолдау үшін оларға жағдай жасау бойынша шаралар қабылдайды.

      Оқу-тәрбие процесі кезінде білім алушылардың (тәрбиеленушілердің) және білім беру ұйымы қызметкерлерінің өмір қауіпсіздігі мен денсаулығын сақтауға қажетті жағдай жасайды.

      Белгіленген заңнама шегінде білім беру ұйымының мүлкі мен құралдарына иелік етеді, жыл сайын құрылтайшылардың қаржылық және материалдық қаражаттың түсуі және жұмсалуы туралы есебін береді.

      Нормативтік талаптарға сәйкес есеп жүргізіп, оқу-материалдық базаның сақталуын және толықтырылуын қамтамасыз етеді, ішкі еңбек тәртібі ережесін, санитариялық-гигиеналық режимді, еңбекті қорғау және техника қауіпсіздігін сақтау үшін жауап береді.

      Педагог кадрларды және қосымша қызметшілерді іріктеуді және жұмысқа тартуды жүзеге асырады, басқару құрылымын, қызметкерлердің штаттық кестесін, лауазымдық нұсқаулығын бекітеді, олардың кәсіби шеберлігін арттыру үшін жағдай жасайды.

      Педагогтердің біліктілік санатын беру (растау) рәсімін ұйымдастырады.

      Қызмет барысында айрықша көзге түскен оқытушылар мен білім беру ұйымдарының қызметкерлерін өзінің құзыретіне қарай марапаттауға және көтермелеуге ұсынады және өз құзыретінің шегінде жаза қолданады.

      Педагогикалық этика бойынша кеңестің ұсынымдарын ескере отырып, өз құзыреті шегінде жаза қолданады.

      Өз құзыреті шегінде мектептің басқа да барлық қызметкерлеріне жаза қолданады.

      Қоғаммен байланысты жүзеге асырады, ата-аналармен (немесе оларды алмастырушы адамдармен), қорғаншылық кеңесімен жұмысты үйлестіреді.

      Мемлекеттік және басқа да ұйымдарда білім беру ұйымдарына ұсынады, қажетті есеп құжаттарын дайындау мен ұсынуды қамтамасыз етеді.

      Ақпараттық-коммуникациялық құзіреттілікті меңгерген.

      Өзіндік кәсіби дамуын қолға алады, оның ішінде менеджмент саласында. Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Білім алушылар, тәрбиеленушілер, педагогтер және тағы басқа қызметкерлер арасында академиялық адалдық қағидаларын, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

      Білім беру қызметін ұсыну сапасына жауап береді.

      42. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы" Заңдарын және басқа да білім беруді дамытудың бағыттары мен келешегін айқындайтын нормативтік құқықтық актілерді,

      педагогика мен психология негіздерін,

      мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартын, педагогика, педагогикалық психология, педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

      менеджмент негіздерін, қаржы-шаруашылық қызмет туралы заңнамаларды,

      еңбек туралы, еңбекті қорғаудың, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы қорғанудың ережелері мен нормаларын, санитариялық ережелер мен нормаларды.

      43. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім және басқа да кәсіптік білімі, немесе педагогикалық қайта даярлауды растайтын құжат;

      Педагогикалық жұмыс өтілі кемінде 5 жыл, оның ішінде педагогикалық өтілі соңғы 2 жыл, және басшылық лауазымдағы жұмыс өтілі кемінде 1 жыл;

      оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде – қосымша: сарапшы немесе педагог - зерттеуші немесе педагог-шебер біліктілігінің болуы.

      1) Мамандандырылған білім беру ұйымдарының басшылары (директорлары) үшін:

      тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білімі немесе кәсіби білімі, немесе қайта даярлау курстарынан өткенін растайтын құжат;

      педагогикалық жұмыс өтілі 5 жылдан кем емес, оның ішінде облыстық немесе республикалық, немесе халықаралық олимпиадалардың, орындаушылар конкурстарының және спорттық жарыстардың жүлдегерлері мен жеңімпаздарын дайындаған жалпы білім беретін мектептерде, гимназияларда, лицейлерде басшының орынбасары лауазымындағы өтілі, соңғы 1 жылдан кем емес;

      оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде – қосымша: сарапшы немесе педагог - зерттеуші немесе педагог-шебер біліктілігінің болуы.

      2) Шағын жинақты мектеп басшысының (директоры) үшін:

      тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі немесе қайта даярлау курстарынан өткенін растайтын құжат;

      педагогикалық жұмыс өтілі 3 жылдан кем емес, оның ішінде білім беру ұйымында соңғы жұмыс өтілі;

      оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде – қосымша: сарапшы немесе педагог - зерттеуші немесе педагог-шебер біліктілігінің болуы.

3) Республикалық әскери мектеп-интернаттың басшысы (директоры)

      облыстық кадет мектеп-интернаттың бастығы (директорына) қосымша білуге міндетті: "Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңын.

      Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі немесе қайта даярлау курстарынан өткенін растайтын құжат;

      педагогикалық жұмыс өтілі (немесе қорғаныс саласында) кемінде 5 жыл, оның ішінде басшылық лауазымдағы жұмыс өтілі кемінде 1 жыл (педагогикалық өтілі кемінде бес жыл ЖОО-ның оқытушыларын, қорғаныс саласы қызметкерлерін мемлекеттік қызметшілерді қоспағанда).

      оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде – қосымша: сарапшы немесе педагог - зерттеуші немесе педагог-шебер біліктілігінің болуы.

2-параграф. Басшысының (директордың) орта білім беру, бастауыш, негізгі орта, жалпы техникалық және кәсіптік білім беру) ақпараттандыру жөніндегі орынбасары

      44. Лауазымдық міндеттері: Білім беру ұйымдарын цифрландыру, ақпараттандыру, оны ресурстық қамтамасыз етуді ұйымдастырады, оқыту процесінде ақпараттық және коммуникациялық технологияларды, оның ішінде ерекше білім беру қажеттілігі бар тұлғаларды енгізеді және пайдаланады, білім беру және басқару қызметінде ақпараттық - коммуникациялық технологияларды пайдалану мәселелері бойынша сыртқы ұйымдармен байланыс орнатады.

      Жұмыстың тиісті бағытындағы кадрларды іріктеуді жүзеге асырады, оларды басшыға ұсынады.

      Ақпараттық технологияларды пайдалану мәселелері бойынша педагог кадрларды оқытуды ұйымдастырады;

      Ақпараттық және коммуникациялық технологиялар саласындағы әдістемелік, зерттеу, тәжірибелік-эксперименттік және инновациялық жұмыс жүйесін ұйымдастырады және жоспарлайды.

      Білім беру ұйымдарында цифрландыру процессін қамтамасыз етеді.

      Оқу-материалдық базаны қамтамасыз ету, сақтау және жетілдіру, Қызмет көрсету, жөндеу және оны есепке алу жөніндегі жұмысты ұйымдастырады.

      Санитарлық-гигиеналық режим, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ережелерінің сақталуын қамтамасыз етеді, белгіленген есептік құжаттаманың уақтылы жасалуын қамтамасыз етеді.

      Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Білім алушылар, тәрбиеленушілер, педагогтер және тағы басқа қызметкерлер арасында академиялық адалдық қағидаларын, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

      45. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Цифрлық Қазақстан"білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасы және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

      педагогика және психология негіздерін,

      мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын, ақпараттық технологиялар бойынша қазіргі заманғы ғылым мен практиканың жетістіктерін,

      менеджмент, қаржы-шаруашылық қызмет негіздері;

      еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қорғау жөніндегі ережелер мен нормаларды, санитарлық ережелер мен нормаларды.

      46. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе қайта даярлаудан өткенін және соңғы 3 жылдан кем емес үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілін растайтын құжат,

      оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде – қосымша: "педагог – сарапшы" немесе "педагог – зерттеуші" немесе "педагог – шебер" біліктілігінің болуы.

3-параграф. Орта білім беру ұйымдарының басшысының (директорының) оқу ісі жөніндегі орынбасары (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік білім беру)

      47. Лауазымдық міндеттері: оқу-тәрбие процесін, білім беру ұйымының қызметін ағымдағы жоспарлауды ұйымдастырады.

      Оқу-тәрбие процесінің, ғылыми-әдістемелік және әлеуметтік-психологиялық қамтамасыз етудің жай-күйін талдайды.

      Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын, жұмыс оқу жоспарлары мен бағдарламаларын орындау бойынша педагогтардың жұмысын, сондай-ақ қажетті құжаттарды әзірлеуді үйлестіреді.

      Педагогтердің қысқа мерзімді жоспарын тексереді, басшылыққа бекітуге келіседі және ұсынады;

      Білім беру процесінің сапасын және мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттары шеңберінде білімді игеру нәтижелерін бағалаудың объективтілігін бақылауды жүзеге асырады; ағымдағы және қорытынды аттестаттауды өткізуді ұйымдастыру бойынша жұмысты жүзеге асырады.

      Білім беру үдерісіне жаңа тәсілдерді, тиімді технологияларды енгізуді қамтамасыз етеді.

      Пәндер бойынша мектеп ішілік бақылауды ұйымдастырады және іске асырады, білімді шектеуді өткізеді, мектеп ішілік бақылаудың нәтижесі бойынша білім сапасын, бөлімді және тоқсанды суммативтивті бағалауды талдайды.

      Пән бойынша білімді тематикалық бақылаумен қамтамасыз етеді.

      Білім алушылардың оқу жүктемесін бақылауды жүзеге асырады, оқу сабақтарының, курстардың және жұмыс оқу жоспарының вариативті компонентінің сабақтарының кестесін жасайды.

      Білім алушылар мен педагогтардың олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысуын ұйымдастырады.

      Білім беру ұйымының пәндік әдістемелік бірлестіктері мен эксперименттік жұмысын үйлестіруді жүзеге асырады,ғылыми-әдістемелік және әлеуметтік-психологиялық жұмысты және оны талдауды қамтамасыз етеді.

      Педагогтердің тиімді тәжірибесін тарату бойынша шараларды жинақтайды және қабылдайды.

      Педагогикалық кадрларды іріктеуге қатысады.

      Тәлімгерлік, біліктілікті арттыру және біліктілік санатын беру (растау) бойынша жұмысты ұйымдастырады.

      Оқу зертханалары мен кабинеттерді қазіргі заманғы жабдықтармен, көрнекі құралдармен және оқытудың техникалық құралдарымен жабдықтау, әдістемелік кабинеттер мен кітапханаларды оқу-әдістемелік және көркем әдебиеттермен толықтыру бойынша ұсыныс береді және жұмысты жалғастырады, баламалы оқулықтарды іске асырады, оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендерді алуға өтінімді ұйымдастырады, оның ішінде электрондық оқулықтар мен цифрлық ресурстар, әдістемелік кабинеттер мен кітапханаларды оқу-әдістемелік және көркем әдебиеттермен толықтыру.

      Кітапхана қорын қажетті әдебиеттермен толықтыруға жыл сайын өтінімді енгізеді.

      Оқу-тәрбие процесінде пайдаланылатын жабдықтардың, аспаптардың, техникалық және көрнекі құралдардың қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.

      Белгіленген есеп беру құжаттамасының сапалы және уақтылы жасалуын қамтамасыз етеді.

      Кері байланысты ұсына отырыппедагогтердің сабағына қатысады және талдау жасайды.

      Оқу процесін жетілдіру бойынша тренингтер, оқыту семинарларын, оқу әдістемелік сағаттар өткізеді.

      Педагогикалық кеңестің тәртібі мен материалдарын әзірлейді.

      Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Білім алушылар, тәрбиеленушілер, педагогтер және тағы басқа қызметкерлер арасында академиялық адалдық қағидаларын, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

      48. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

      педагогика және психология негіздерін,

      мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын, үлгілік оқу бағдарламаларын, үлгілік оқу жоспарларын, педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

      менеджмент, қаржы-шаруашылық қызмет негіздерін,

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларды.

      49. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе қайта даярлаудан өткенін және соңғы 3 жылдан кем емес үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілін растайтын құжат;

      оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде – қосымша "педагог – сарапшы" немесе "педагог – зерттеуші" немесе "педагог – мастер" санатының болуы.

4-параграф. Орта білім беру ұйымы (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта және техникалық-кәсіптік) басшысының (директорының) тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасары

      50. Лауазымдық міндеттері: оқу-тәрбие процесін ұйымдастыруды қамтамасыз етеді.

      Тәрбие жұмысын ағымдағы және перспективалық жоспарлауды ұйымдастырады.

      Аға тәлімгерлердің, ұзартылған күн топтары тәрбиешілерінің (бұдан әрі–ҰКТ), сынып жетекшілерінің, педагог-психологтардың, әлеуметтік педагогтар мен қосымша білім беру педагогтерінің қызметін жоспарлауды және бақылауды жүзеге асырады; тәрбие жұмысы, мәдени-тәрбие іс-шараларын дайындау және өткізу бойынша қажетті құжаттарды әзірлеуді қамтамасыз етеді;

      өткізілетін тәрбие процесінің мазмұны мен өткізілу сапасына жүйелі бақылауды жүзеге асырады.

      Педагогикалық кадрларды іріктеуге қатысады, педагогтердің біліктілігін және кәсіби құзыреттілігін арттыру бойынша жұмыстарды ұйымдастырады.

      Тәрбие процесін қамтамасыз ететін білім беру ұйымдары әкімшілігінің, әлеуметтік – психологиялық қызметтері мен бөлімшелерінің қоғам және құқық қорғау органдарының өкілдерімен, ата-аналар қоғамының өкілдерімен өзара іс-қимылын үйлестіреді.

      Білім алушыларға медициналық қызмет көрсету жағдайын бақылауды жүзеге асырады.

      Тәрбие іс-шараларын өткізу кезінде ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолданады.

      Білім алушылардың, педагогтардың конкурстарға, слеттерге, конференцияларға қатысуын қамтамасыз етеді.

      Кәсіби бағдарлау жұмысын жүргізеді, есеп беру құжаттамасының сапалы және уақтылы тапсырылуын қамтамасыз етеді.

      "Құндылықтарға негізделген білім" -мектеп тұжырымдамасын әзірлейді. Мектеп ұжымының қатысуымен білім беруге бағалы әдіс енгізеді.

      Ата-аналарға арналған педагогикалық консилиумды ұйымдастырады және өткізеді. "Жас қыран", "Жас ұлан" балалар ұйымы жұмысын ұйымдастырады. "Қоғамға қызмет ету", "Туған елге тағзым", "Үлкенге ізет", "Ата-анаға құрмет" атты қоғамға пайдалы жұмыстарды ұйымдастырады.

      Рухани-адамгершілік біліммен қамтамасыз етуде "Өзін-өзі тану" пәні мұғалімін алмастырады.

      Білім беру ұйымы түлектері қауымдастығы қызметін құру және қамтамасыз ету бойынша жұмысты үйлестіреді.

      Педагогикалық еңбек ветеранымен ынтымақтастықта болады. Мектеп мұражайының жұмысын ұйымдастырады.

      Дебаттық қозғалысты дамытады.

      Туристік сапарлар мен саяхаттарды ұйымдастырады.

      Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалы отбасылардың қатысуымен енгізеді.

      Білім алушылар, тәрбиеленушілер, педагогтер және тағы басқа қызметкерлер арасында академиялық адалдық қағидаларын, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

      51. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

      педагогика және психология негіздерін,

      "Рухани жаңғыру", "Құндылықтарға негізделген білім беру" бағдарламаларын іске асыру жағдайында тәрбиенің тұжырымдамалық негіздерін,

      мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын,

      педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

      экономика, қаржы-шаруашылық қызмет негіздерін,

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларды.

      52. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат; соңғы 3 жылдан кем емес үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі;

      оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде – қосымша "педагог – сарапшы" немесе "педагог – зерттеуші" немесе "педагог – мастер" санатының болуы.

5-параграф. Орта білім беру ұйымы (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта және техникалық-кәсіптік) басшысының (директорының) бейіндік оқыту жөніндегі орынбасары

      53. Лауазымдық міндеттері: Оқушыларды бейінді оқыту жүйесін іске асыру жоспарын әзірлейді.

      Бейінді оқытуды қолданбалы және элективті курстардың бағдарламаларын әдістемелік-бағдарламалық қолдауды қамтамасыз етеді.

      Жоғары (бейінді) сыныптарды жинақтау үшін объективті негіз ретінде негізгі мектепті бітірушінің қорытынды білім беру рейтингін жасайды.

      Бейінді оқыту, әртүрлі деңгейлі бағдарламарды енгізу бойынша білім беру ұйымдарының қызметін перспективалық болжауды және ағымдағы жоспарлауды ұйымдастырады.

      Педагогтердің кәсіби шеберлігін және біліктілігін арттыру мақсатында педагогикалық ұжымның қызметін алдыңғы қатарлы педагогикалық озық іс-тәжірибені тарату бойынша, оқушыларды диагностикалау жүйесін, бейінді оқыту шеңберінде оқушылар мен ата-аналарға кеңес беру мазмұнын әзірлеуде,

      педагогтердің әдістемелік бірлестігінің жұмысын ұйымдастыруға инновациялық технологияларды ұйымдастыру және сынау бойынша үйлестіреді.

      Түрлі деңгейдегі білім беру бағдарламаларын таңдау мүмкіндігін, "мектеп-жоо", "мектеп-колледж-жоо", "колледж-жоо" үздіксіз білім беру жүйесіндегі оқу жоспарлары бойынша оқытуды, ғылымды зерделеуге кәсіби қабілеттілікті ашуды, әрі қарай білім алу бейінін таңдау мақсатында пәндерді терең меңгеру үшін түрлі циклдерді өзіндік таңдауды қамтамасыз етеді.

      Жоғары, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарымен бірігіп, кәсіби бағдарлау жұмысын жүргізеді.

      Компьютерлік сауаттылықты, ақпараттық-коммуникациялық құзыреттілікті меңгерген.

      Есептік құжаттамалардың белгіленген тәртіпте сапалы және уақытылы жасалуын, оның дұрыстығын және берілуін қамтамасыз етеді.

      54. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

      "Рухани жаңғыру", "Құндылықтарға негізделген білім беру" бағдарламаларын іске асыру жағдайында тәрбиенің тұжырымдамалық негіздерін және басқа да білім беруді дамытудың бағыттары мен келешегін айқындайтын нормативтік құқықтық актілерді,

      педагогика мен психология негіздерін,

      мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартын, педагогиканы, педагогикалық психологияны,

      педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

      экономика негіздерін, қаржы-шаруашылық қызмет туралы заңнамаларды,

      еңбекті қорғаудың, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы қорғанудың ережелері мен нормаларын, санитариялық ережелер мен нормаларды.

      55. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат; соңғы 5 жылдан кем емес үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі;

      оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде – қосымша "педагог – сарапшы" немесе "педагог – зерттеуші" немесе "педагог – мастер" біліктілік санатының болуы.

6-параграф. Барлық мамандықтардың пән мұғалімдері

      56. Лауазымдық міндеттері: Оқытылатын пәннің ерекшелігін ескере отырып, білім алушыларды мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарына сәйкес және "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасының негізінде оқыту мен тәрбиелеуді жүзеге асырады,

      білім алушы мен тәрбиеленуші тұлғасының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оның әлеуметтенуіне ықпал етеді, білім алушының жеке қабілеттерін анықтайды және дамытуға ықпал етеді.

      Оқытудың жаңа тәсілдерін, тиімді түрлерін, әдістері мен құралдарын қолданады.

      Қысқа мерзімді жоспарларды, бөлімдер мен тоқсанның суммативті бағалауға арналған тапсырмаларды жасайды.

      Электронды журналдарды толтырады.

      Жалпыға міндетті білім беру стандарттарында көзделген оқушылар мен деңгейден төмен емес тәрбиеленушілердің пәндік нәтижелерін, отбасылық-қызметтік, тұлғалық жетістіктерін қамтамасыз етеді.

      Оқу бағдарламаларын әзірлеуге және орындауға қатысады, оқу жоспары мен оқу процесінің кестесіне сәйкес олардың толық көлемде іске асырылуын қамтамасыз етеді.

      Әдістемелік бірлестіктердің, әдістемелік кеңестердің, желілік қоғамдастықтардың отырыстарына қатысады.

      Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жеке қабілеттерін, қызығушылықтары мен бейімділігін зерттейді.

      Арнайы (түзету) білім беру мекемелерінде оқытылатын пәннің ерекшелігін ескере отырып, дамуында ауытқуларды барынша түзетуге бағытталған білім алушыларды, тәрбиеленушілерді оқыту және тәрбиелеу жөніндегі жұмысты жүзеге асырады.

      Кәсіби құзыреттілікті, оның ішінде ақпараттық-коммуникациялық құзыреттілікті арттырады.

      Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын орындайды.

      Білім беру процесі кезеңінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын сақтауды қамтамасыз етеді.

      Ата-аналармен немесе оларды алмастыратын тұлғалармен ынтымақтастықты жүзеге асырады.

      Жабдықты пайдалану кезінде қауіпсіздік техникасы талаптарын орындайды.

      Білім беру процесі кезінде балалардың өмірі мен денсаулығын сақтау үшін қажетті жағдайлар жасауды қамтамасыз етеді.

      Тізбесін білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен құжаттарды толтырады.

      Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Білім алушылар, тәрбиеленушілер, арасында академиялық адалдық қағидаларын, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

      57. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың бағыттары мен перспектикваларын айқындайтын мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын және басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

      педагогика мен психологияны,

      пәнді оқыту әдістемесін, тәрбие жұмысын, оқыту құралдарын және олардың дидактикалық мүмкіндіктерін,

      оқу кабинеттері мен қосалқы үй-жайларды жабдықтауға қойылатын талаптарды,

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормалары, санитарлық ережелер мен нормаларды.

      58. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі немесе жұмыс өтіліне талап қойылмайды немесе тиісті бейін бойынша техникалық және кәсіптік педагогикалық білімі болуы тиіс.

      Және (немесе) бар болған жағдайда біліктілігі жоғары деңгейдегі педагогикалық жұмыс өтілі үшін педагог-шебер – 5 жыл.

      Педагог-модератор үшін кемінде 2 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 3 жыл, педагог-зерттеуші кемінде 4 жыл.

      59. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог" (санаты жоқ):

      оқу пәнінің, оқу-тәрбие процесінің, оқыту және бағалау әдістемесінің мазмұнын біледі;

      білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлайды және ұйымдастырады,

      білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал етеді,

      білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатысады, білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбиелеу мен оқытуда жеке тәсілді жүзеге асырады

2) "педагог-модератор":

      "педагог" санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, сонымен қатар:

      оқытудың инновациялық нысандарын, әдістері мен құралдарын пайдаланады, білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтайды, білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылар болады;

      3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, сонымен қатар:

      ұйымдастырылған оқу қызметтерін талдау дағдыларын меңгерген,

      конструктивті және тәлімгерлікті іске асырады, білім беру ұйымдары деңгейінде жекелей немеесе ұжым болып кәсіби дамыту басымдықтарын анықтайды:

      қала/өңір деңгейінде тәжірибені жинақтайды, білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылар болады;

      4) "педагог-зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, сонымен қатар:

      сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгерген,

      білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

      білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

      педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде тәлімгерлікті жүзеге асырады және даму стратегиясын конструктивті анықтайды,

      облыс/республикалық маңызы бар және астаналық қалалары, Республика деңгейінде тәжірибені жинақтайды (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

      облыс/ республикалық маңызы бар және астаналық қалалары, республика деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

      5) "педагог-шебер":

      "педагог-шебер" санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, сонымен қатар:

      авторлық бағдарламалары бар болуы және республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған, авторлық бағдарламасы немесе оқулықтарға, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең автор) бола алуы;

      ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

      жетекшілік етуді іске асырады және облыс деңгейінде кәсіби бірлестіктердің желісіндамытуды жоспарлайды,

      республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы болып табылуы немесе немесе облыстық білім беру органдарының уәкілмен бекітілген республикалық және халықаралық конкурстарға қатысушыларды даярлауы тиіс.

7-параграф. Педагог-психологы (психологы)

      60. Лауазымдық міндеттері: оқушылардың психологиялық және әлеуметтік әл-ауқатын сақтауға бағытталған қызметті жүзеге асырады.

      Баланың құқықтарын қорғау жөніндегі Конвенцияға сәйкес жеке адамның құқықтарын қорғауға жәрдемдеседі.

      Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жеке басын дамытуға кедергі келтіретін факторларды анықтайды және әртүрлі психологиялық көмек көрсету бойынша шаралар қабылдайды (психокоррекциялық, оңалту және консультативтік).

      Білім алушыларға, тәрбиеленушілерге, оқушылардың ата-аналарына немесе оларды алмастыратын тұлғаларға, педагогикалық ұжымға нақты психологиялық мәселелерді шешуде көмек көрсетеді.

      Әр түрлі бейіндегі және арналуындағы психологиялық диагностика жүргізеді.

      Оқытушылар ұжымын, сондай-ақ оқушылардың ата-аналарын немесе оларды алмастыратын тұлғалардың білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жеке және әлеуметтік даму мәселелерінде бағдарлау мақсатында зерттеу жұмыстарының материалдары бойынша психологиялық-педагогикалық қорытынды жасайды. Белгіленген нысан бойынша құжаттаманы жүргізеді.

      Инклюзивті білім беру қағидасын дамытады.

      Білім алушылар мен тәрбиеленушілер арасында киберкультура мен кибергигиенаны дамытады.

      Оқушылардың жеке және гендерлік ерекшеліктерін ескере отырып, білім беру қызметінің дамыту және түзету бағдарламаларын жоспарлауға және әзірлеуге қатысады, олардың әртүрлі өмірлік жағдайларда бағдарлауға және кәсіби өзін-өзі анықтау мәселелерінде дайындығын дамытуға ықпал етеді

      Дарынды білім алушыларды, тәрбиеленушілерді, ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыларды психологиялық қолдауды жүзеге асырады, олардың дамуына жәрдемдеседі.

      Оқушылардың даму дәрежесін анықтайды, балалар мен жасөспірімдердің әлеуметтік дамуының бұзылуына диагностика жасайды, оларға психологиялық-педагогикалық түзету жүргізеді.

      Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің, педагог қызметкерлердің және оқушылардың немесе оларды алмастыратын адамдардың ата-аналарының психологиялық мәдениетін қалыптастырады.

      Білім беру ұйымының қызметкерлеріне білім алушылардың, тәрбиеленушілердің, педагогтердің, оқушылардың ата-аналарының немесе оларды алмастыратын адамдардың әлеуметтік-психологиялық құзыреттілігін арттыруға бағытталған психологияны практикалық қолдану мәселелері бойынша кеңес береді.

      Педагогикалық, әдістемелік кеңестердің, ата-аналар жиналыстарының, педагогикалық консилиум, сауықтыру, тәрбие және басқа да іс-шаралардың жұмысына қатысады.

      Кәсіби құзыреттілікті, оның ішінде ақпараттық-коммуникациялық құзыреттілікті арттырады.

      Буллинг, суицидтің алдын алу жұмыстарын жүргізеді.

      Білім беру процесі кезінде оқушылардың өмірін, денсаулығын және құқықтарын қорғауды қамтамасыз етеді.

      Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын орындайды.

      Білім беру ұйымдарында барлық білім беру процессіне субъектілердің қатысуымен "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын енгізеді, оның ішінде отбасылар балалар.

      Білім алушылар, тәрбиеленушілер, арасында академиялық адалдық қағидаларын, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

      61. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беру,

      жеке тұлға психологиясы, дифференциалды балалар мен жас ерекшелік әлеуметтік, медициналық психология, балалар нейропсихологиясы, патопсихологиясы, психосоматикасы,

      Дефектология, психотерапия, сексология, психогигиена, кәсіптік бағдар беру, кәсіптік білім беру және еңбек психологиясы, психодиагностика, психологиялық консультация беру және психопрофилактика,

      белсенді оқыту, әлеуметтік-психологиялық қарым-қатынас әдістері, жеке және топтық консультацияның заманауи әдістері,

      баланың дамуын диагностикалау және түзету,

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормалары, санитарлық ережелер мен нормаларды.

      62. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      "Психология" мамандығы бойынша жоғары білім немесе бейіні бойынша жоғары медициналық білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды немесе тиісті бейіні бойынша техникалық және кәсіптік білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) орташа біліктілік деңгейі болған кезде педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші және педагог-шебер кемінде 5 жыл.

      63. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог" (санаты жоқ):

      педагог-психологқа қойылатын жалпы талаптарға сәйкес болуы;

      қазіргі заманғы психологиялық әдістерді білуі;

      мектеп жасына дейінгі балалармен диагностикалық, түзету жұмыстарын жүзеге асыруы,

      балалардың эмоциялық саулығын, тиімді дамуын қамтамасыз етуі;

      білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлауы және ұйымдастыруы;

      педагогикалық ұжым мен ата-аналарға психологиялық ағартуды жүзеге асыруы тиіс.

      2) "педагог – модератор":

      "педагог" (санаты жоқ) санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

      жеке-психологиялық ерекшеліктерді ескере отырып, балалармен жұмысты жүзеге асыру;

      балалармен, педагогтармен, ата-аналармен проблемалық (стандартты емес) жағдайларда жұмысты ұйымдастыру;

      ересектердің балалармен өзара қарым-қатынасын қамтамасыз ету және реттеу;

      әлеуметтік бейімделудің белсенді әдістерін қолдану;

      ата-аналар мен педагогтарға консультациялық көмек көрсету.

      3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" санатына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

      әртүрлі бейінде және бағытта психологиялық диагностика жүргізу, балалармен жеке жұмысты жүзеге асыру;

      шығармашылық топқа басшылық ету, психологиялық – педагогикалық қызметтің өзекті мәселелері бойынша конференцияларға, семинарларға қатысу;

      мектеп жасына дейінгі балаларды психологиялық қолдау бойынша ұсынымдар әзірлеу;

      білім беру ұйымдары деңгейінде өзі және әріптестерінің кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтау және тәлімгерлікті жүзеге асыру, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау.

      4) "педагог-зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" санатына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

      психологиялық тексеру мен диагностика деректерін ескере отырып, мектеп жасына дейінгі балалармен жұмыс бойынша психологиялық-педагогикалық бағдарламаларды дербес әзірлеу,

      психологиялық қорытынды жасауы және түзету жұмыстарын жүргізу;

      әдістемелік құралдар, оқу-әдістемелік кешендер әзірлеу; психологиялық - педагогикалық жұмысты ұйымдастыру бойынша инновациялық тәжірибені енгізу; мектепке дейінгі жастағы балаларды тәрбиелеу мен оқытуды ұйымдастыру бойынша педагогтарға көмек көрсету;

      психологиялық - педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде тәлімгерлікті жүзеге асыру және даму стратегиясын конструктивті анықтау, Облыс / республикалық маңызы бар және астаналық қалалары деңгейінде тәжірибені жинақтау.

      5) педагог-шебер:

      педагог-зерттеуші біліктілік санатына қойылатын жалпы талаптарға сәйкес келу, сонымен қатар:

      облыстық, республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған, авторлық бағдарламасы немесе оқулықтарға, оқу-әдістемелік құралдарға авторлық (бірлескен автор) құқығы бар, ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етуі;

      тәлімгерлікті жүзеге асыруы және облыс/ республикалық маңызы бар және астаналық қалалары деңгейінде кәсіби қауымдастық желісін дамытуды жоспарлау,

      халықаралық және республикалық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы болып табылуы немесе халықаралық немесе республикалық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын дайындау.

8-параграф. Орта білім беру ұйымдарының арнайы педагогы (дефектолог, дефектолог-мұғалім логопед, логопед-мұғалім, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог)

      64. Лауазымдық міндеттері: ерекше білім беру қажеттілігі бар балалармен түзету жұмыстарын жүзеге асырады.

      Білім беру ұйымдарында инклюзия қағидаларын дамытады.

      Білім алушылардың психикалық, физикалық және физиологиялық бұзылуларына диагностика жасайды, олардың құрылымы мен айқындылық дәрежесін анықтайды.

      Мұғалімдермен және басқа да мамандармен өзара іс-қимылды қамтамасыз етеді, бұзылған функцияларды түзету және қалпына келтіру және мүмкіндіктері шектеулі білім алушыларды әлеуметтендіру бойынша топтық және жеке қызметті жүзеге асырады.

      Балаларға көмек көрсетудің арнайы әдістері мен тәсілдерін қолдану бойынша педагогтарға, білім алушылардың ата-аналарына немесе оларды алмастыратын адамдарға кеңес береді.

      Тұлғаның жалпы мәдениетін қалыптастыруға ықпал етеді, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беру стандартының талаптарына сәйкес оқытудың әртүрлі нысандарын, тәсілдерін, әдістері мен құралдарын пайдаланады.

      Арнайы білім беру бағдарламаларын іске асырады. "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын іске асырады.

      Өзінің кәсіби құзыреттілігін арттырады.

      Әдістемелік кеңестердің, әдістемелік бірлестіктердің, желілік қоғамдастықтардың отырыстарына қатысады. Қажетті құжаттаманы жүргізеді.

      Ерекше білім беру қажеттілігі бар балалармен толерантты қарым-қатынасты қалыптастыру бойынша жұмыс жүргізеді.

      Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын сақтайды.

      Білім беру процесі кезінде балалардың өмірін, денсаулығын және құқықтарын қорғауды қамтамасыз етеді.

      65. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтiк және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Педагог мәртебесі туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын Қазақстан Республикасының басқа да нормативтік құқықтық актілерін,

      өмірлік қиын жағдайға тап болған балаларға арналған арнаулы әлеуметтік қызметтердің мемлекеттік стандарттарын,

      жас және арнайы педагогика мен психологияны, дефектологияның анатомо-физиологиялық және клиникалық негіздерін, Педагогика және психология негіздерін,

      білім алушылар мен тәрбиеленушілердің дамуында ауытқушылықтың алдын алу және түзету әдістері мен тәсілдері, дефектологиялық ғылым жетістіктері,

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қорғаныс ережелері мен нормалары, санитарлық ережелер.

      66. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      "Арнайы педагогика" бағыты бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білімі немесе педагогикалық қайта даярлығын растайтын құжат, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі педагог-модератор үшін мамандығы бойынша кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші үшін кемінде 5 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс. педагог-шебер үшін-6 жыл.

      67. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог" (санаты жоқ):

      Арнайы педагогке қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, дамуында ауытқуларды барынша түзетуге бағытталған балаларды оқыту диагностикасының әдістерін меңгеруі,

      дефектологияның қазіргі заманғы әдістерін меңгеруі,

      білім беру ұйымдарының әдістемелік бірлестіктерінің жұмысына қатысуы,

      балалардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлауы және ұйымдастыруы тиіс;

      балалардың жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оның әлеуметтенуіне ықпал ету, білім беру ұйымдары деңгейіндегі іс-шараларға қатысу,

      балалардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбиелеу мен оқытуда жеке көзқарасты жүзеге асыру,

      кәсіптік-педагогикалық диалог дағдыларын меңгеру, сандық білім беру ресурстарын қолдану.

      2) "педагог – модератор":

      "педагог" санатының (санаты жоқ) жалпы талаптарына жауап беруі, сонымен қатар:

      тәрбиеленушілердің дамуындағы ауытқуларды диагностикалау мен түзетудің заманауи әдістерін пайдалануы, білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтауы тиіс.

      3) "педагог-сарапшы":

      "педагог – модератор" санатының жалпы талаптарына жауап беруі, сонымен қатар:

      балалардың дамуындағы ауытқулардың алдын алу және түзету әдістері мен тәсілдерін пайдалануы;

      ата-аналармен немесе оларды алмастыратын тұлғалармен ынтымақтастықты қамтамасыз етуі;

      инновациялық педагогикалық тәжірибені зерделеуі және енгізуі;

      ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын меңгеруі,

      тәлімгерлікті жүзеге асыруы және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтауы, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтауы тиіс.

      4) "педагог-зерттеуші":

      "педагог – сарапшы" санатының жалпы талаптарына жауап беруі, сонымен қатар:

      Дефектология ғылымының жаңа жетістіктерін пайдалануы;

      қызмет бағыты бойынша басқа ұйымдармен өзара іс-қимылды қамтамасыз етуі;

      облыс деңгейінде қызмет бағыты бойынша әдістемелік әзірлемелердің болуы;

      сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын игеруі, тәлімгерлікті жүзеге асыруы,

      облыс/республикалық маңызы бар және астаналық қалалары деңгейінде тәжірибені жинақтауы;

      психологиялық-педагогикалық басылымдарда жарияланымдары болуы тиіс.

      5) "педагог-шебер":

      "педагог – зерттеуші" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс;, сонымен қатар:

      дефектологиялық ғылымның ең жаңа жетістіктерін енгізу;

      авторлық бағдарламасы болуы немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең автор) болуы,

      тәлімгерлікті жүзеге асыру және облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлау,

      білім беру саласындағы уәкілетті органмен бекітілген республикалық және халықаралық кәсіби конкурстардың қатысушысы болуы тиіс.

9-параграф. Жалпы орта білім беретін ұйымның педагог-ассистенті

      68. Лауазымдық міндеттері: Жалпы үлгідегі білім беру ұйымдарында ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыларды жеке психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді жүзеге асырады.

      Білім беру ұйымдарында болған барлық уақыт ішінде, олардың дербес қызметі денсаулық жағдайы бойынша шектелген жағдайда, ұйымдастырылған оқу қызметі кезінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыға көмек көрсетеді.

      Көру, есту, тірек-қимыл аппараты бұзылған балаларға орнын ауыстыру, өзіне-өзі қызмет көрсету (киінуге, шешінуге көмек көрсетеді), емдеу-алдын алу іс-шараларына ілесіп жүруге. көмек көрсетеді.

      Мұғалімнің басшылығымен білім беру, түзету-дамыту процестеріне қатысады.

      Психологиялық-медициналық-педагогикалық консультацияның ұсыныстарына сәйкес мұғалімге, сондай-ақ психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу қызметінің мамандарына көмек көрсетеді.

      Инклюзивті білім беру процесіне қатысушылар арасындағы қақтығыстардың алдын алуға қатысады, сондай-ақ сыныптағы білім алушылардың теріс мінез-құлқын алдын алады және жеңеді.

      Психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу қызметі мамандарының ерекше білім алу қажеттіліктері бар оқушыларды тексеруіне, сондай-ақ жеке білім беру бағдарламаларын (оқу жоспарларын), оның ішінде мінез-құлық бағдарламаларын құрастыруға қатысады, оқушының ерекше білім алу қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін қысқартылған (бейімделген) оқу бағдарламалары мен оқу материалдарын іске асыруды қамтамасыз етеді.

      Оқыту және түзету-дамыту жұмыстары процесінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушы туралы мәліметтерді жинауды, жеке білім беру бағдарламасын меңгеру нәтижелерін хаттамалауды, оқушының оқу, әлеуметтік-бейімделу (мінез-құлық) дағдыларының даму динамикасын, оқыту процесінің динамикасын және оқушының әлеуметтенуін мониторингілеу үшін психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу қызметінің мұғалімдері мен мамандарына ақпарат беруді жүзеге асырады.

      Ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушылардың өмірі мен денсаулығы қауіпсіздігінің қажетті жағдайларын сақтайды, жүргізу кезеңінде қорғау педагогикалық режимін сақтайды.

      Әртүрлі нанымдар мен көзқарастарға төзімділікті, білім беру процесіне қатысушылардың мәдени әр алуандығына ашықтықты көрсетеді және инклюзивті білім беруді, оның ішінде ерекше білім беру қажеттілігі бар адамдарға қоғамның толерантты көзқарасын насихаттауды жүзеге асырады.

      Белгіленген нысан бойынша есеп беру құжаттамасын жүргізеді.

      Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      69. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын Қазақстан Республикасының басқа да нормативтік құқықтық актілерін,

      әдістемелік ұсынымдар мен нұсқаулық-әдістемелік материалдарды, білім саласындағы уәкілетті орган ерекше білім беру қажеттілігі бар балаларды психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді ұйымдастыру және ұстау, жас және арнайы психология мен педагогиканы,

      Психодиагностика негіздерін, білім алушылардың мінез-құлқын алдын алу және түзету әдістері мен тәсілдерін, инновациялық психологиялық-педагогикалық технологияларды, ерекше білім беру қажеттілігі бар балалармен жұмыс істеудің интерактивті әдістері мен тәсілдерін,

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларды.

      70. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      техникалық және кәсіптік білім беру бағыты бойынша "Арнаулы білім" жұмыс өтіліне талап етілмейді немесе техникалық және кәсіби білімі, педагогикалық мамандықтар бойынша, сертификаты болған жағдайда бағыты бойынша біліктілікті арттыру қызметі, бұл ретте үміткер біліктілік санаты педагог.

      Және (немесе) орташа біліктілік деңгейі болған жағдайда педагогикалық өтілі педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 5 жыл болуға тиіс.

      71. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог" (санаты жоқ):

      көру, есту, тірек-қимыл аппараты бұзылған білім алушыларға ұйымдастырылған оқу және түзету-дамыту іс-әрекетінің барлық түрлерінде көру, өзін-өзі қызмет көрсету кезінде көру, есту, тірек-қимыл аппараты бұзылған білім алушыларға көру, өзін-өзі қызмет көрсете білуі тиіс.

      2) " педагог-модератор":

      педагог-ассистентке қойылатын кәсіби құзыреттілікті меңгеруі, дамуында ауытқуларды психологиялық-педагогикалық диагностикалаудың қазіргі заманғы әдістерін білуі,

      білім беру ұйымдарында білім алушылардың білім алу қажеттіліктерін бағалау дағдысын білуі тиіс.

      Мұғалімнің басшылығымен психологиялық-медициналық педагогикалық кеңестің, мектеп консилиумының ұсыныстарын орындай білу және білім беру және түзету-дамыту процесінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыларды жеке психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді ұйымдастыру.

      3) педагог-сарапшы:

      педагог-модераторға қойылатын кәсіби құзыреттілікті меңгеруі, дамуында ауытқуларды психологиялық-педагогикалық диагностикалаудың қазіргі заманғы әдістерін білуі,

      білім беру ұйымдарында білім алушылардың білім алу қажеттіліктерін бағалау дағдысын білуі тиіс.

      Мұғалімнің басшылығымен психологиялық-медициналық педагогикалық кеңестің, мектеп консилиумының ұсыныстарын орындай білу және білім беру және түзету-дамыту процесінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыларды жеке психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді ұйымдастыру.

      4) педагог-зерттеуші:

      педагог-экспертке қойылатын кәсіби құзыреттілікті меңгеруі, дамуында ауытқуларды психологиялық-педагогикалық диагностикалаудың қазіргі заманғы әдістерін білуі,

      білім беру ұйымдарында білім алушылардың білім алу қажеттіліктерін бағалау дағдысын білуі тиіс.

      Мұғалімнің басшылығымен психологиялық-медициналық педагогикалық кеңестің, мектеп консилиумының ұсыныстарын орындай білу және білім беру және түзету-дамыту процесінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыларды жеке психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді ұйымдастыру.

10-параграф. Әлеуметтік педагог

      72. Лауазымдық міндеттері: жеке тұлғаның психологиялық-медициналық-педагогикалық ерекшеліктерін және оның шағын ортасын, өмір сүру жағдайларын зерделейді, мүдделер мен қажеттілікті, мәселелерді, даулы жағдайларды, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің мінез-құлқындағы ауытқуларды анықтайды және оларға уақытылы әлеуметтік көмек пен қолдау көрсетеді.

      Әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың міндеттерін, нысандарын, әдістерін, баланың жеке және әлеуметтік проблемаларын шешу тәсілдерін айқындайды, білім алушылардың, тәрбиеленушілердің, балалардың құқықтары мен бостандықтарын іске асыруда әлеуметтік қорғау және әлеуметтік көмек көрсету жөнінде шаралар қабылдайды.

      Білім алушылар, тәрбиеленушілер, балалар және ұйым, отбасы, орта, түрлі әлеуметтік қызметтер, ведомстволар мен әкімшілік органдар мамандары арасында делдал болады.

      Білім беру ұйымдарында және жеке тұлғаның қоғам өміріне бейімделуін қамтамасыз ететін тұрғылықты жері бойынша білім алушыларды (тәрбиеленушілерді) тәрбиелеу, білім беру, дамыту және әлеуметтік қорғау жөніндегі шаралар кешенін жүзеге асырады.

      Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды, мүмкіндігі шектеулі балаларды, мүгедек балаларды, девиантты мінез-құлықпен оқитын бала кезінен мүгедектерді патронат, тұрғын үймен, жәрдемақылармен, зейнетақылармен, мүліктік және мүліктік емес құқықтармен қамтамасыз ету жөніндегі жұмысты үйлестіреді.

      Сабақтан тыс уақытта білім алушылардың, тәрбиеленушілердің ақыл-ой және дене қабілеттерін дамыту үшін жағдай жасайды.

      Әлеуметтік ортада адамгершілік қарым-қатынас орнатуға ықпал етеді. Бала мен мемлекеттік, қоғамдық ұйымдар, әлеуметтік қызметтер арасындағы байланысты қамтамасыз етеді.

      Мұғалімдермен, ата-аналармен және білім алушылардың өзге де заңды өкілдерімен өзара іс-қимыл жасайды.

      Білім беру процесі кезеңінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын сақтауды қамтамасыз етеді.

      Білім беру ұйымдарында білім беретін оқу бағдарламаларын әзірлеуге, бекітуге және іске асыруға қатысады.

      Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Оқушылар, тәрбиеленушілер арасында академиялық адалдық қағидалалары, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

      73. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді;

      әлеуметтік саясат негіздерін; жалпы және әлеуметтік педагогиканы; педагогика мен психологияны,

      Валеология негіздерін, әлеуметтік-педагогикалық және диагностикалық әдістемелерді; әлеуметтік-педагогикалық жұмыстарды;

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын; санитарлық ережелер мен нормаларды.

      74. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      жоғары педагогикалық білімі; әлеуметтік педагог лауазымындағы жұмыс өтілі 3 жылдан кем емес.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейі болған жағдайда педагог-модератор үшін-кемінде 3 жыл, педагог – сарапшы үшін-кемінде 4 жыл, педагог-зерттеуші және педагог – шебер үшін-кемінде 5 жыл әлеуметтік педагог лауазымындағы жұмыс өтілі болуға тиіс.

      75. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог – модератор":

      санаты жоқ педагогке қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      озық тәжиребені оқып үйрену,

      озық тәжиребен тәжірибеде енгізу;

      оқу-тәрбие жұмысына талдау жасау,

      білім беру ұйымының әдістемелік топтарының жұмыстарына қатысуы тиіс.

      2) "педагог-сарапшы":

      педагог-модераторға қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      тәрбие жұмысын талдау әдістерін меңгеру;

      шығармашылық семинарларды басқара білуі, озық тәжірбиелерді енгізуі тиіс.

      3) "педагог-зерттеуші":

      педагог-сарапшы педагогқа қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      ғылыми-әдістемелік, эксперименттік жұмыстарды білуі;

      әлеуметтік-педагогикалық бағдарламалардың, педагогикалық технологияларды құрастыра білуі және олардың жұмысы бойынша апробация жүргізуі,

      әлеуметтік педагогиканың өзекті мәселелермен айналысатын шығармашылық топтың жұмысын басқаруы тиіс.

      4) "педагог-шебер":

      педагог-зерттеушіге қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      ғылыми-әдістемелік, эксперименттік жұмыстарды білуі;

      әлеуметтік-педагогикалық бағдарламалардың, педагогикалық технологиялардың құрастыра білуі және олардың жұмысы бойынша апробация жүргізуі,

      әлеуметтік педагогиканың өзекті мәселелермен айналысатын шығармашылық топтың жұмысын басқаруы тиіс.

11-параграф. Вожатый, аға вожатый

      76. Лауазымдық міндеттері: "Жас қыран", "Жас ұлан" балалардың қоғамдық ұйымдарының, бірлестіктерінің қызметін дамытуға ықпал етеді.

      Білім алушыларға олардың бірлестіктерінің, ұйымдарының қызметін жоспарлауға көмектеседі, олардың қызметінің мазмұны мен нысандарын жаңартуға ықпал етеді.

      Балалар мен жасөспірімдердің жас ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескере отырып, жұмысты жүзеге асырады.

      Ұжымдық-шығармашылық қызметті ұйымдастырады.

      Балалар мен жасөспірімдерді жұмыс істейтін ұйымдар, бірлестіктер туралы кеңінен ақпараттандыру үшін жағдай жасайды.

      Білім алушыларға азаматтық және адамгершілік ұстанымдарын көрсетуге, өз мүдделері мен қажеттіліктерін іске асыруға мүмкіндік беретін қолайлы жағдайлар жасайды.

      Білім беру ұйымдарында мәдени-көпшілік, патриоттық жұмыстар жүргізеді, сынып жетекшілерге тәрбие жұмысын, балалардың танымдық бос уақытын ұйымдастыруға көмек көрсетеді.

      Білім алушылардың денсаулығы мен қауіпсіздігіне қамқорлық жасайды. Демалыс кезінде олардың демалысын ұйымдастырады.

      Білім алушылармен жұмыстың инновациялық тәжірибесін зерделейді және пайдаланады.

      "Қоғамға қызмет ету", "Туған елге тағзым", "Үлкенге ізет", "Ата-анаға құрмет" қоғамдық маңызды жұмыстарды ұйымдастырады.

      Балалар ұйымдарының, бірлестіктердің бастапқы ұжымдарының басшыларын (ұйымдастырушыларын) іріктеу және дайындау жөніндегі жұмыстарды жүргізеді.

      Өзін-өзі басқару органдарымен және білім беру ұйымының педагогикалық ұжымымен, қоғамдық ұйымдармен, білім алушылардың ата-аналарымен немесе оларды алмастыратын тұлғалармен тығыз байланыста жұмыс істейді.

      Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Оқушылар, тәрбиеленушілер арасында академиялық адалдық қағидалалары, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

      77. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беру мәселелері жөніндегі басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

      педагогика мен психологияны, физиологияны, гигиенаны, балалар қозғалысының даму заңдылықтары мен үрдістерін,

      бос уақытты өткізу қызметін, демалысты, ойын-сауықты ұйымдастыру әдістемесін, еңбек туралы заңнама негіздерін,

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік мен өртке қарсы техниканы, санитарлық ережелер мен нормаларды.

      78. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе басқа кәсіптік білім немесе қайта даярлау курстарынан өткендігін растайтын құжат немесе тиісті бейіні бойынша техникалық және кәсіптік білімі, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейі болған жағдайда педагог-шеберге арналған вожатый лауазымында жұмыс өтілі кемінде 5 жыл.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары немесе орта деңгейі болған жағдайда мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы және педагог-зерттеуші үшін кемінде 4 жыл.

      79. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог – модератор":

      санаты жоқ педагогке қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      балалармен жеке және топтық жұмыстарды өз бетімен ұйымдастыра білуі тиіс.

      2) "педагог – сарапшы":

      педагог-модераторға қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      балалармен диагностикалық жұмыстарды ұйымдастыра білу, жасөспірім мен баланың мәселелері бойынша зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру дағдылары болу, өткізіп отырған тәрбие жұмыстарын талдау әдістемесінің өзіндік дағдысы болу, жұмыста озық педагогикалық тәжірибені қолдануға тиіс;

      3) "педагог-зерттеуші":

      педагог-сарапшыға қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      ұйымдастырушылық және әдістемелік қызметке өзіндік технологиялық талдау жүргізе білуі тиіс.

      4) "педагог-шебер":

      педагог-зерттеушіге қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      ұйымдастырушылық және әдістемелік қызметке өзіндік технологиялық талдау жүргізе білуі тиіс.

12-параграф. Білім беру ұйымы жанындағы интернат меңгерушісі

      80. Лауазымдық міндеттері: интернаттың қызметіне басшылық етеді, тұтас оқу-тәрбие процесі шеңберінде тәрбиешілер мен басқа да қызметкерлердің жұмысына бақылауды жүзеге асырады, қажетті оқу-әдістемелік құжаттарды жүргізу жөніндегі жұмысты үйлестіреді.

      Білім беру процестерінің сапасын бақылауды жүзеге асырады.

      Тәрбиешілерге әдістемелік көмекті қамтамасыз етеді, педагогикалық тәжірибені таратуға, тәрбиешілердің біліктілігін арттыруға, педагогтар мен білім алушылардың шығармашылық бастамаларын дамытуға ықпал етеді. Тәрбиеленушілердің өмірі мен денсаулығын сақтау үшін қажетті жағдайлар жасауды қамтамасыз етеді.

      Оқу-тәрбие, әдістемелік, мәдени-бұқаралық жұмыстарды ұйымдастырады.

      Тәрбиеленушілерге медициналық қызмет көрсету жағдайын, ішкі тәртіп ережелерін, еңбекті қорғау ережелері мен нормаларын, қауіпсіздік техникасын, санитарлық және өртке қарсы ережелерді сақтауды бақылауды жүзеге асырады, интернатта тұратын тәрбиеленушілердің қажетті тұрғын үй-тұрмыстық жағдайларын, тамақтануын ұйымдастыруды қамтамасыз етеді.

      Интернаттың, білім беру ұйымдарының және білім алушылардың ата-аналарының немесе оларды алмастыратын адамдардың өзара іс-қимылын ұйымдастырады.

      Интернат қызметі туралы қажетті есептілікті дайындауды және ұсынуды қамтамасыз етеді.

      Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Оқушылар, тәрбиеленушілер арасында академиялық адалдық қағидалалары, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

      81. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

      педагогика және психология негіздерін,

      педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

      экономика, қаржы-шаруашылық қызмет негіздерін,

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын, санитарлық ережелер мен нормаларды.

      82. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі немесе басқа да кәсіби педагогикалық білімі немесе қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат;

      немесе тиісті бейіні бойынша техникалық және кәсіптік білімі; педагогикалық жұмыс өтілі 5 жылдан кем емес.

13-параграф. Орта білім беру ұйымының оқу-өндірістік (оқу) шеберханасының меңгерушісі

      83. Лауазымдық міндеттері: шеберхананың қызметін басқарады, еңбек (өндірістік) оқытудың оқу кестесінің сақталуын қамтамасыз етеді.

      Шеберхананы оқу процесіне қажетті жабдықтармен, материалдармен, құралдармен, оқытудың техникалық құралдарымен, көрнекі құралдармен жабдықтау бойынша жұмысты ұйымдастырады.

      Оларды пайдалануға, электр және өрт қауіпсіздігіне жабдықтарды уақтылы тексеруге толық жауап береді және есепке алады.

      Жабдықтарды, құрал-саймандар мен құрылғыларды сабақтарға дайындауды ұйымдастырады.

      Жабдықтарды, оқыту құралдарын қолдану және арнайы киімді пайдалану ережелерінің сақталуын қамтамасыз етеді.

      Станоктарды, машиналарды, жабдықтарды, құрал-саймандарды, айлабұйымдарды баптауды және жөндеуді ұйымдастырады, еңбек (өндірістік) оқыту сабақтарында қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқамалар өткізуді бақылайды.

      Шеберханада жұмыс істеу кезінде оқушылардың өмірі мен денсаулығын сақтау үшін қажетті жағдайлар жасауды қамтамасыз етеді.

      Ақпараттық-коммуникациялық құзыреттілікке ие.

      Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Оқушылар, тәрбиеленушілер арасында академиялық адалдық қағидалалары, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

      84. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді;

      санитария және гигиена негіздерін, жабдықтарды пайдалану, монтаждау, жөндеу ережелерін,

      базаларында практикалық сабақтар мен семинарлар өткізілетін стендтер мен қондырғыларда жұмыс істеу тәртібі мен ережелерін;

      білім беру ұйымының экономика және қаржы-шаруашылық қызметінің негіздерін, еңбекті қорғауды.

      85. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі немесе басқа да кәсіби педагогикалық білімі немесе қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат, жұмыс өтіліне талап қойылмайды;

      немесе тиісті бейіні бойынша техникалық және кәсіптік білімі; педагогикалық жұмыс өтілі 5 жылдан кем емес.

я негіздерін,

      мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын,

      менеджмент негіздерін, экономика, қаржы-шаруашылық қызмет негіздерін,

      андрогогика, синергетика, педагогика, педагогикалық психология, педагогикалық ғылым мен тәжірибенің жетістіктерін,

      еңбек қорғау нормалары мен ережелерін, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы күрес ережелерін, санитарлық нормалар мен ережелерді.

      202. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіби білімі, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен тұлғалар, ғылыми немесе академиялық дәрежесі, педагогикалық жұмыс өтілі кемінде 10 жыл.

]]>
admin Tue, 19 Apr 2022 17:49:29 +0600
Нормативтік құжаттар https://141-shieli.mektebi.kz/o-detskom-sade/normativtk-zhattar/68-normativtk-zhattar.html https://141-shieli.mektebi.kz/o-detskom-sade/normativtk-zhattar/68-normativtk-zhattar.html Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын және арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагогтерді және білім және ғылым саласындағы басқа да азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2016 жылғы 27 қаңтардағы №83 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылы 29 ақпанда №13317 болып тіркелді.

      Ескерту. Бұйрықтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 07.04.2020 № 132 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 139-бабының 7-тармағына, "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 14-бабына сәйкес", БҰЙЫРАМЫН:

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Білім және ғылым министрінің 12.11.2021 № 561 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
 

      1. Қоса беріліп отырған Педагогтерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттары бекітілсін.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 12.11.2021 № 561 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
 

      2. "Білім және ғылым саласындағы азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шартын, сондай-ақ Мектепке дейінгі, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды аттестаттаудан өткізу қaғидалары мен шартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің міндетін атқарушының 2013 жылғы 7 тамыздағы № 323 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8678 болып тіркелген, "Егемен Қазақстан" газетінің 2013 жылғы 26 қыркүйектегі № 220 (28159) санында жарияланған) бұйрығының күші жойылды деп танылсын.

      3. Әкімшілік департаменті (А.М. Қайырбекова) заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрықтың көшірмесін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспа басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға, сондай-ақ Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде орналастыру үшін "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жолдауды;

      3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

      4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің жауапты хатшысына жүктелсін.

      5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
 Білім және ғылым Министрі

А. Сәрінжіпов



Қазақстан Республикасы
 Білім және ғылым министрінің
 2016 жылғы 27 қаңтардағы
 № 83 бұйрығымен
 бекітілген

Педагогтерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттары

      Ескерту. Қағидалар жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 12.11.2021 № 561 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Педагогтерді аттестаттаудан өткізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінің 139-бабының 7-тармағына, "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 14-бабына, "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабының 1) тармақшасына (бұдан әрі – Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы заң) сәйкес әзірленді, педагогтерді аттестаттау және педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) тәртібін айқындайды.

      2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      1) аттестатталушы – осы Қағидаларға сәйкес аттестаттаудан өтетін және біліктілік санатын алуға (растауға) үміткер адам;

      2) аттестаттау – осы Қағидаларға сәйкес педагогтердің біліктілік деңгейін айқындау мақсатында жүргізілетін рәсім, оның нәтижелері бойынша біліктілік санаттары беріледі (расталады);

      3) аттестаттау комиссиясы – педагогтерді аттестаттау рәсімін жүргізуге уәкілетті алқалы орган (бұдан әрі – Комиссия);

      4) аттестаттау кезеңі – күнтізбелік жылдағы (қаңтар-мамыр, тамыз-желтоқсан) уақыт аралығы, оның ішінде осы Қағидаларға сәйкес аттестатталушы адам Ұлттық біліктілік тестілеуін тапсыруға өтініш береді, біліктілік бағалауынан өтеді, аттестаттау комиссиясына біліктілік санатын беру (растау) туралы өтініш береді;

      5) апелляция – осы Қағидаларға сәйкес педагогтің сұранысы бойынша ақпараттық коммуникациялық технологиялар арқылы жүзеге асырылатын ұлттық біліктілік тестілеуінің нәтижелерін қайта қарау рәсімі;

      6) апелляцияларды қарау жөніндегі республикалық комиссия (бұдан әрі – апелляциялық комиссия) – білім беру саласындағы уәкілетті орган құратын комиссия, ол педагогтер ұлттық біліктілік тестілеуінің нәтижелерімен келіспеген жағдайда даулы мәселелер бойынша шешім қабылдайды;

      7) біліктілік санаты – "Педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі №338 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №5750 болып тіркелген) (бұдан әрі – № 338 бұйрық) бекітілген біліктілік талаптарына сәйкес педагогтің кәсіби құзыреттілік деңгейі;

      8) қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтау – аттестатталушы жетістіктерінің біліктілік талаптарының деңгейіне сәйкестігін бағалау рәсімі;

      9) мемлекеттік көрсетілетін қызмет – көрсетілетін қызметті алушылардың өтініші бойынша жеке тәртіппен немесе өтініш жасамай жүзеге асырылатын және олардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін іске асыруға, оларға тиісті материалдық немесе материалдық емес игіліктер беруге бағытталған жекелеген мемлекеттік функцияларды іске асыру нысандарының бірі;

      10) мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарты – мемлекеттік қызмет көрсету процесінің сипаттамасын, нысанын, мазмұны мен нәтижесін, сондай-ақ мемлекеттік қызмет көрсету ерекшеліктерін ескере отырып, өзге де мәліметтерді қамтитын мемлекеттік қызмет көрсетуге қойылатын негізгі талаптар тізбесі;

      11) педагог – тиісті бейін бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі бар және педагогтің білім алушыларды және (немесе) тәрбиеленушілерді оқыту және тәрбиелеу, әдістемелік сүйемелдеу немесе білім беру қызметін ұйымдастыру жөніндегі кәсіби қызметін жүзеге асыратын тұлға;

      12) ұлттық біліктілік тестілеуі (бұдан әрі – Біліктілік тестілеуі) – осы Қағидаларға сәйкес білім беру саласындағы уәкілетті орган әзірлеген тестілер бойынша педагогтердің кәсіби құзыреттілік деңгейін айқындау мақсатында өткізілетін рәсім.

      3. Педагогтерді аттестаттау "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабының 1-тармағы 3) тармақшасына сәйкес бес жылда бір реттен сиретпей, білім беру ұйымдарының басшылары – "Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 44-бабының 5-тармағына сәйкес үш жылда бір рет, білім беру ұйымдары басшыларының орынбасарлары – осы Қағидалардың 130-тармағына сәйкес үш жылда бір рет өткізіледі.

      4. Тиісті саланың уәкілетті органдарында, облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың білім беруді басқару органдарында (бұдан әрі – аттестаттаушы орган) педагогтерді аттестаттау үшін осы мемлекеттік органдардың бірінші басшысының бұйрығымен мынадай біліктілік санаттары үшін комиссиялар құрылады:

      "педагог" – білім беру ұйымдарында;

      "педагог-модератор", "үшінші біліктілік санатты басшының орынбасары" немесе "басшы-ұйымдастырушы", "екінші біліктілік санатты басшының орынбасары" немесе "басшы-менеджер", "педагог-модератор" – әдіскерлер үшін – ауданның, облыстық маңызы бар қаланың білім бөлімі органдарында;

      "педагог-сарапшы" және "педагог-зерттеуші", "бірінші біліктілік санатты басшының орынбасары" немесе "басшы-көшбасшы", "педагог-сарапшы", "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" – әдіскерлер үшін – облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың білім беруді басқару органдарында;

      "педагог-шебер" – білім беру саласындағы уәкілетті органның жанында.

      5. Педагогтерді аттестаттау жөніндегі комиссияның құрамына кемінде 10 жыл жұмыс өтілі, "педагог-зерттеуші" немесе "педагог-шебер" біліктілік санаттары бар педагогтер, оқу-әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың), біліктілікті арттыру ұйымдарының әдіскерлері, қоғамдық және үкіметтік емес ұйымдардың, кәсіподақтардың өкілдері, білім беруді басқару органдарының, ведомстволық бағынысты ұйымдардың мамандары кіреді.

      6. Білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары мен басшыларының орынбасарларын аттестаттау жөніндегі комиссияның құрамына мемлекеттік органдардың, оның ішінде жергілікті өкілді және атқарушы органдардың, еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның өкілдері, кәсіподақтардың, үкіметтік емес ұйымдардың, білім беру ұйымдарының алқалы басқару органдарының, қоғамдық кеңестердің өкілдері, сондай-ақ аттестаттаушы органның құрылымдық бөлімшелерінің қызметкерлері кіреді.

      7. Комиссия мүшелердің тақ санынан және кемінде жеті мүшеден тұрады. Комиссия мүшелері Комиссия отырыстарына алмасу құқығынсыз қатысады.

      8. Комиссия төрағасы мен төрағаның орынбасары Комиссия мүшелерінің арасынан сайланады.

      9. Салалық мемлекеттік органдардың білім беру ұйымдарының педагогтерін аттестаттауды тиісті саладағы уәкілетті органның Комиссиясы жүзеге асырады.

      10. Конкурстық комиссияның хатшысы Комиссия отырысына материалдарды, қажетті құжаттарды дайындайды, хаттаманы рәсімдейді және оған қол қояды.

      11. Комиссияның отырысы, егер оған оның құрамының кемінде үштен екісі қатысса, заңды деп есептеледі.

      12. Дауыс беру нәтижелері Комиссия мүшелерінің көпшілік дауысымен айқындалады. Дауыстар тең болған жағдайда Комиссия төрағасының дауысы шешуші болып табылады.

      13. Комиссия отырыстарында аудио- немесе бейнежазба жүргізіледі. Аудио бейнежазба аттестаттау рәсімін өткізген мемлекеттік органда кемінде үш жыл сақталады.

      14. Тиісті деңгейдегі Комиссия аттестатталушының құжаттарын жылына екі рет (тиісінше ағымдағы жылғы 5 мамырға және 5 қарашаға дейін) қарайды.

2-тарау. Аттестаттауды өткізу тәртібі

      15. Аттестаттау мынадай кезеңдерді қамтиды:

      педагогтер үшін:

      1) Біліктілік тестілеуі;

      2) эссе;

      3) біліктілік бағалауы;

      4) қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтау;

      білім беру ұйымдары басшысының орынбасарлары, басшының орынбасарлары және әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлері үшін:

      1) біліктілік бағалауы;

      2) қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтау;

      3) аттестаттау комиссиясының отырысында қызмет нәтижелерін көрсете отырып сұхбат жүргізу (өзін-өзі бағалау және комиссияның бағалауы сәйкес келмеген жағдайда);

      білім беру ұйымдарының және әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары үшін:

      1) Біліктілік тестілеуі;

      2) біліктілік бағалауы;

      3) қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтау;

      4) Комиссия отырысында қызмет нәтижелерін көрсете отырып сұхбат жүргізу (өзін-өзі бағалау және комиссияның бағалауы сәйкес келмеген жағдайда).

1-параграф. Біліктілік тестілеуін өткізу тәртібі

      16. Аттестаттаудың бiрiншi кезеңiнде Біліктілік тестілеуі өткiзiледi. Біліктілік тестілеуін тапсыру үшін педагог дипломда көрсетілген мамандығы немесе негізгі лауазымы бойынша осы Қағидалардың 1-қосымшасына сәйкес нысан бойынша Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Ұлттық тестілеу орталығына (бұдан әрі – ҰТО) немесе ол белгілеген ұйымға өтініш береді. Біліктілік тестілеуінен өтуге өтініш берген кезде педагогтер тапсыру тілін (мемлекеттік, орыс), күнін, уақытын таңдайды.

      17. ҰТО немесе ол белгілеген ұйым Біліктілік тестілеуінің операторы болып табылады. Біліктілік тестілеуі электрондық форматта өткізіледі.

      18. Педагогтің тестілеу тапсыру үшін берген өтініші ҰТО-ның немесе ол белгілеген ұйымның деректер базасына түседі. ҰТО немесе ол белгілеген ұйым педагогтің жеке кабинетіне осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тестілеуге рұқсаттама жібереді.

      19. Біліктілік тестілеуі білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындаған мерзімде педагогтің өтінішіне сәйкес өткізіледі.

      20. Техникалық және кәсіптік, жоғары оқу орнынан кейінгі немесе жоғары және/немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарын педагогикалық мамандықтар бойынша бітірген тәжірибесі жоқ кандидаттар Біліктілік тестілеуінен сәтті өткеннен кейін жұмысқа қабылданады. Аталған тәжірибесі жоқ кандидаттар үшін "педагог" біліктілік санатын білім беру ұйымының аттестаттау комиссиясы Біліктілік тестілеуі нәтижесі негізінде береді.

      Тестілеуден кемінде 50 балл жинаған техникалық және кәсіптік, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарының тәжірибесі жоқ кандидаттарына "педагог" біліктілік санаты беріледі.

      21. Біліктілік тестілеуі:

      педагогтер:

      күнтізбелік жыл ішінде 1 (бір) рет – ақысыз;

      күнтізбелік жыл ішінде 1 (бір) рет қайта өту ақылы негізде;

      күнтізбелік жыл ішінде 1 (бір) рет мерзімінен бұрын аттестаттауға өтініш берген педагогтер – ақысыз;

      сынақ (педагогтің қалауы бойынша) – күнтізбелік жыл ішінде ақылы негізде;

      педагогикалық (мамандықтар) бағыттар бойынша техникалық және кәсіптік, жоғары және/немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар, тәжірибесі жоқ кандидаттар:

      күнтізбелік жыл ішінде 1 рет – ақысыз;

      білім беру ұйымдарының, әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары күнтізбелік жылда 1 (бір) рет – ақысыз;

      күнтізбелік жыл ішінде 1 (бір) рет қайта өту ақылы негізде;

      сынақ (қалауы бойынша) – күнтізбелік жыл ішінде ақылы негізде.

      22. Біліктілік тестілеуі келесі тест тапсырмаларынан тұрады:

      1) Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Мектепке дейінгі педагогика және психология" – отыз тапсырма;

      "Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      2) Бастауыш білім беру педагогтері пәндер бойынша тест тапсырады:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Оқу пәнінің мазмұны" (қазақ немесе орыс тілі (оқыту тілі бойынша), әдебиеттік оқу, математика) – жетпіс тапсырма;

      3) Негізгі орта және жалпы орта білім беру педагогтері үшін:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Оқу пәнінің мазмұны" – жетпіс тапсырма;

      4) Қосымша білім беру ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Психология негіздері" – отыз тапсырма;

      5) Интернаттық ұйымдардың, жатақханалардың тәрбиешілері үшін:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Психология негіздері" – отыз тапсырма;

      6) Арнайы ұйымдардың тәрбиешілері үшін:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Психология негіздері" – отыз тапсырма;

      7) Арнайы білім беру ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Арнайы педагогика және оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Оқу пәнінің мазмұны" – отыз тапсырма;

      8) Білім беру ұйымдарының әдіскерлері үшін (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлерінен басқа):

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Оқу пәнінің мазмұны" – жетпіс тапсырма;

      9) Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үшін:

      Жалпы білім беретін пәндер бойынша педагогтер:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Оқу пәнінің мазмұны" – жетпіс тапсырма;

      Жалпы кәсіптік және арнайы, жалпы гуманитарлық және әлеуметтік-экономикалық пәндер бойынша педагогтер:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Қызмет бағыты бойынша" – жетпіс тапсырма;

      Өндірістік оқыту шеберлері:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      Өзге лауазымдағы педагогтер:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Психология негіздері" – отыз тапсырма;

      10) Таңдау бойынша дене шынықтыру педагогтері үшін:

      1) "Оқу пәнінің мазмұны" – жетпіс тапсырма;

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      2) "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      не тиісті уәкілетті органның бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының тестілерін өткізу қағидаларына сәйкес (білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын ұйым жүргізеді) Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентінің – Елбасының тестілерін таңдау бойынша тапсыра алады.

      11) педагогикалық (мамандықтар) бағыттар бойынша техникалық және кәсіптік, жоғары және/немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар, тәжірибесі жоқ кандидат:

      "Оқу пәнінің мазмұны" – жетпіс тапсырма;

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма.

      Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту педагогикасы бағыты бойынша:

      "Мектепке дейінгі педагогика және психология" – отыз тапсырма;

      "Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма.

      12) Білім беру ұйымдарының (оның ішінде әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары үшін:

      "Заңнаманы білу" бағыты бойынша – сексен сұрақ:

      Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі – жиырма сұрақ;

      Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы кодекс – жиырма сұрақ;

      "Білім туралы" Қазақстан Республикасының Заңы – жиырма сұрақ;

      "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңы – он сұрақ;

      "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы" Қазақстан Республикасының Заңы – он сұрақ;

      "Басқарушылық құзыреттер" бағыты бойынша – жиырма сұрақ.

      23. Мынадай балл алған жағдайда тестілеу нәтижесі оң болып саналады:

      1) Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Мектепке дейінгі педагогика және психология":

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі":

      "педагог" біліктілік санаты – 30%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 40%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 70%.

      2) Бастауыш оқыту педагогтері үшін:

      "Оқу пәнінің мазмұны" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 30%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 40%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 70%.

      3) Негізгі орта және жалпы орта білім беру педагогтері үшін:

      "Оқу пәнінің мазмұны" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 30%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 40%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 70%.

      4) Қосымша білім беру ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі":

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Психология негіздері":

      "педагог" біліктілік санаты – 30%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 40%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 70%.

      5) Интернаттық ұйымдардың, жатақханалардың тәрбиешілері үшін:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Психология негіздері" – отыз тапсырма:

      "педагог" біліктілік санаты – 30%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 40%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 70%.

      6) Арнайы ұйымдардың тәрбиешілері үшін:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Психология негіздері" – отыз тапсырма:

      "педагог" біліктілік санаты – 30%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 40%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 70%.

      7) Арнайы білім беру ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Оқу пәнінің мазмұны" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%;

      "Психология негіздері" бағыты бойынша – отыз тапсырма:

      "педагог" біліктілік санаты – 30%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 40%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 70%.

      8) Білім беру ұйымдарының әдіскерлері үшін (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлерінен басқа):

      "Оқу пәнінің мазмұны":

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Педагогика, оқыту әдістемесі":

      "педагог" біліктілік санаты – 30%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 40%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 70%.

      9) Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Оқу пәнінің мазмұны" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Қызмет бағыты бойынша" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Психология негіздері" – отыз тапсырма:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      10) Дене шынықтыру педагогтері үшін:

      "Оқу пәнінің мазмұны" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Педагогика, оқыту әдістемесі":

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының тестілері:

      "педагог", "педагог-модератор", "педагог-сарапшы", "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаттары дайындықтың бастапқы деңгейіне сәйкес келеді.

      11) Педагогикалық (мамандықтар) бағыттар бойынша техникалық және кәсіптік, жоғары және/немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар тәжірибесі жоқ кандидаттар үшін:

      "Оқу пәнінің мазмұны":

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "Педагогика, оқыту әдістемесі":

      "педагог" біліктілік санаты – 50%.

      Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту педагогикасы бағыты бойынша:

      "Мектепке дейінгі педагогика және психология":

      "педагог" біліктілік санаты – 50%.

      "Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі":

      "педагог" біліктілік санаты – 50%.

      12) Білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары үшін:

      "Заңнаманы білу" бағыты бойынша:

      "басшы-ұйымдастырушы" – 70%;

      "басшы-менеджер" – 80%;

      "басшы-көшбасшы" – 90%;

      "Басқарушылық құзыреттер" бағыты бойынша:

      "басшы-ұйымдастырушы" – 70%;

      "басшы-менеджер" – 80%;

      "басшы-көшбасшы" – 90%.

      24. Пайыздар осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес Ауыстыру шкаласы бойынша балдарға ауыстырылады.

      25. Біліктілік тестілеуінің уақыты:

      "Математика", "Физика", "Химия", "Информатика" пәндері үшін – екі жүз қырық минутты;

      "Мектепке дейінгі білім беру" және "Қосымша білім беру" бағыттары үшін – жүз жиырма минутты;

      өзге педагогтер үшін – екі жүз он минутты құрайды.

      26. ҰТО педагогтердің Біліктілік тестілеуін өткізу үшін тест тапсырмаларының базасын әзірлейді.

      27. Біліктілік тестілеуін өткізудің ашықтығы мен объективтілігін қамтамасыз ету үшін өткізу пункттеріндегі аудитория және әрбір педагогтің орны бейнебақылау жүйесімен қамтамасыз етіледі.

      28. Заттар табылған және аудиторияда мінез-құлық қағидаларын бұзған педагог аудиториядан шығарылған немесе тестілеуде бөгде адам анықталған жағдайда осы Қағидаларға 4 және 5-қосымшаларға сәйкес нысан бойынша акт жасалады.

      29. Бейнежазбаны қарау кезінде тестілеуді өткізу ережесін бұзу фактілері анықталған жағдайда акт жасалады және нәтижелері жойылады.

      30. Біліктілік тестілеуін өткізу кезінде тыйым салынған зат немесе ереже бұзушылық анықталған жағдайда педагогке бес жыл (білім беру ұйымдарының басшылары – үш жыл) мерзімге аттестаттаудан өтуге рұқсат берілмейді. Педагогтің біліктілік санаты "педагог" біліктілік санатына дейін (басшы – "білім беру ұйымының басшысы" біліктілік санатына дейін) төмендетіледі.

      31. Педагог тестілеу өткізу пунктінің ғимаратына кірген кезде оның жеке басын тану технологиясын пайдалана отырып сәйкестендіру немесе жеке басын куәландыратын құжаттың және рұқсаттаманың негізінде сәйкестендіру жүргізіледі.

      32. Біліктілік тестілеуін өткізу кезінде аудиториядан кезекшінің рұқсатынсыз және ілесіп жүруінсіз шығуға, бір-бірімен сөйлесуге, бір орыннан екінші орынға ауысуға, материалдармен алмасуға, аудиториядан материалдарды алып шығуға, аудиторияға заттарды (оқулықтар мен әдістемелік әдебиеттерді, цифрлық смарт-аппаратураны) кіргізуге және пайдалануға жол берілмейді.

      33. Отырғызғаннан кейін тестілеу басталғанға дейін тестілеу және эссе жазу кезінде мінез-құлық қағидалары бойынша нұсқама жүргізіледі.

      34. Тест тапсырмаларының жауаптарын бағалау келесі түрде жүзеге асырылады:

      1) ұсынылған бес жауаптың ішінен бір дұрыс жауапты таңдайтын тапсырмалар үшін бір балл, қалған жағдайларда нөл балл беріледі;

      2) ұсынылған нұсқадан бірнеше дұрыс жауапты таңдайтын тапсырмалар үшін:

      барлық дұрыс жауаптар үшін – екі балл;

      жіберілген бір қате үшін – бір балл;

      екі және одан да көп қателіктер үшін – нөл балл.

      35. ҰТО немесе ол белгілеген ұйым педагогтердің деректер базасын қалыптастырады (өтініштерді қабылдау, ақпараттандыру үшін дербес деректерді енгізу: Жеке сәйкестендіру нөмірі, тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда), өтініш берілген біліктілік санаты, тапсыру тілі, жұмыс орны, пәні).

      36. ҰТО немесе ол белгілеген ұйым бағдарламалық қамтамасыз етуді дайындауды, өтініштерді қабылдау, тестілеуді өткізу кезеңінде, апелляциялық рәсімдер кезінде оның жұмысын; тестілеу аяқталғаннан кейін оның нәтижелерін өңдеуді және беруді; апелляцияны есепке ала отырып, апелляцияны өткізуді және нәтижелерді беруді; жазылған эссені беруді жүргізеді.

      37. ҰТО немесе Біліктілік тестілеуін өткізуге жауапты ол белгілеген ұйым:

      1) компьютерлік кабинеттерді дайындауды;

      2) компьютерлерді тестілеуді өткізуге бір күн қалғанда дайындауды;

      3) аудиториялық қорды ұсынуды;

      4) тұлғаның жеке басын тану технологиясын пайдалана отырып сәйкестендіруді немесе жеке басын куәландыратын құжат негізінде сәйкестендіруді және рұқсаттаманы, педагогтерді компьютерлік кабинетке жіберуді және оларды отырғызуды жүзеге асырады.

      38. Біліктілік тестілеуін өткізу кезінде білім беру саласындағы уәкілетті органның өкілдері бақылаушы ретінде қатысады. Бақылаушылар тестілеуге қатысушыларға көмектеспейді. Тестілеуге кедергі келтіретін әрекеттерге жол берілмейді. Тестілеу тәртібін бұзғаны үшін бақылаушы өз функцияларын орындаудан шеттетіледі.

      39. Тестілеу аяқталғаннан кейін педагог компьютер экранында көрсетілетін тестілеу нәтижелерімен танысады.

      40. Біліктілік тестілеуінің нәтижесі – осы Қағидалардың 6-қосымшасына сәйкес нысан бойынша Біліктілік тестілеуінен өткені туралы сертификат педагогтің жеке кабинетіне жолданады. Апелляция өткізілген жағдайда Біліктілік тестілеуінен өткені туралы сертификат апелляцияны ескере отырып, педагогтің жеке кабинетіне жіберіледі.

      41. ҰТО Біліктілік тестілеуінен өткен тестіленушілердің электрондық деректер базасын бес жыл бойы сақтауды қамтамасыз етеді.

      42. ҰТО өңірлік білім басқармаларына және білім беру саласындағы уәкілетті органға тестілеу нәтижелері бар электрондық сертификаттарды және эсселердің болуын тексеру үшін қолжетімділік береді.

      43. Біліктілік тестілеуі аяқталғаннан кейін педагог нәтижелермен (дұрыс және дұрыс емес жауаптармен) танысады және келіспеген жағдайда тестілеу залынан шықпай-ақ ақпараттық коммуникациялық технологиялар арқылы апелляциялық комиссияға негіздемелермен апелляция береді. Педагог тестілеу залынан шыққаннан кейін берілген апелляцияға өтініштер қабылданбайды.

      44. Тестілеуді өткізу кезіндегі даулы мәселелерді шешу үшін білім беру саласындағы уәкілетті орган ақпараттық коммуникациялық технологиялар арқылы апелляцияларды қабылдауды қамтамасыз ететін Апелляциялық комиссияны құрады.

      45. Апелляциялық комиссияның төрағасы мен құрамы білім беру саласындағы уәкілетті органның бұйрығымен бекітіледі.

      Апелляциялық комиссияның құрамына мемлекеттік органдардың өкілдері, мектепке дейінгі, орта және жалпы орта, қосымша, техникалық және кәсіптік, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарының педагогтері кіреді.

      Апелляциялық комиссия мүшелері тақ саннан тұрады. Апеляциялық комиссия мүшелері Комиссия отырыстарына ауысу құқығынсыз қатысады.

      46. Апелляциялық комиссия өкілеттігінің қолданылу мерзімі күнтізбелік бір жылды құрайды.

      47. Апелляция мынадай жағдайларда қаралады:

      1) тест тапсырмаларының мазмұны бойынша:

      дұрыс жауаптың негіздемесімен келіспеймін;

      дұрыс жауап жоқ;

      барлық ұсынылған нұсқалардан бір дұрыс жауапты таңдаумен тест тапсырмаларында біреуден артық дұрыс жауап бар (дұрыс жауаптардың барлық нұсқалары көрсетіледі);

      тест тапсырмасы дұрыс құрастырылмаған.

      2) техникалық себептер бойынша:

      тест тапсырмаларында фрагменттің немесе мәтіннің болмауы.

      48. Тест тапсырмаларының мазмұны бойынша апелляция берген кезде педагог дәлелді негіздемені (толық түсіндірме) көрсетеді. Барлық тест тапсырмаларын қайта қарау бойынша апелляцияға берілетін өтініштер әрбір тапсырма бойынша дәлелді негіздемені (толық түсіндірме, міндеттердің қадамдық шешімі) көрсетпей қарауға жатпайды.

      49. Апелляциялық комиссияның шешімдері хаттамамен ресімделеді, оған комиссия төрағасы, хатшысы және мүшелері қол қояды. Апелляциялық комиссия отырыстарының хаттамалары жыл бойы ҰТО-да сақталады.

      50. Онлайн-қабылдау режимінде қаралған апелляция нәтижелері бойынша педагогтің жеке кабинетінде тестілеу нәтижелері көрсетіледі.

      51. Қаңтар-мамыр (тамыз-желтоқсан) аттестаттау кезінде педагогке біліктілік санатын беру (растау) үшін оны кезекті аттестаттау кезінде өтініш берілген санат бойынша балдар саны жеткіліксіз болса, біліктілік санаты мерзімі аяқталғанға дейін сақталады, одан әрі біліктілік санаты бір деңгейге төмендейді. Бұл біліктілік санаты аттестаттаудың келесі тамыз-желтоқсан (қаңтар-мамыр) кезеңіне дейін сақталады. Келесі аттестаттау кезеңінде педагог Біліктілік тестілеуінен өткеннен кейін бастапқыда өтініш берілген біліктілік санаты бойынша аттестаттаудан өтеді.

      52. Педагог тамыз-желтоқсан (қаңтар-мамыр) аттестаттау кезеңінде біліктілік санаттарын алуға (растауға) кезекті аттестаттау үшін өтінішті уақытылы бермеген жағдайда, біліктілік санаты "педагог" біліктілік санатына дейін төмендетіледі. Осы біліктілік санаты келесі тамыз-желтоқсан (қаңтар-мамыр) аттестаттау кезеңіне дейін сақталады. Келесі аттестаттау кезеңінде педагог № 338 бұйрығымен бекітілген біліктілік талаптарына сәйкес біліктілік санатына аттестаттаудан өтеді.

      53. "Екінші", "бірінші", "жоғары" санаттары бар педагог қаңтар-мамыр (тамыз-желтоқсан) аттестаттау кезеңінде өтініш берілген санатқа балдар саны жеткіліксіз болған жағдайда, біліктілік санаты оның мерзімі өткенге дейін сақталады, бұдан әрі – "педагог" санатына дейін төмендетіледі. Осы біліктілік санаты келесі тамыз-желтоқсан (қаңтар-мамыр) аттестаттау кезеңіне дейін сақталады. Келесі аттестаттау кезеңінде педагог № 338 бұйрықпен бекітілген біліктілік талаптарына сәйкес біліктілік санатына аттестаттаудан өтеді.

2-параграф. Эссе жазу тәртібі

      54. Тестілеу аяқталған соң педагог эссе жазады. Берілетін уақыт – 30 минут. Қолданылатын сөз саны – 250-300 сөз. Жыл сайын эссе тақырыбын білім беру саласындағы уәкілетті орган анықтайды. Жазылған эссе педагогтің жеке кабинетінде ngt.testcenter.kz сілтемесі бойынша көрсетіледі.

      55. Жазылған эссе педагогтің жеке кабинетіне жолданады.

3-параграф. Біліктілікті бағалауды өткізу тәртібі

      56. Педагогтерді біліктілік бағалауды білім беру ұйымдары жүргізеді және құжаттардың осы Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартында белгіленген құжаттар тізбесіне сәйкестігін қарауды қамтиды.

      57. Қажетті құжаттар болмаған жағдайда педагог жетіспейтін құжаттарды 3 жұмыс күні ішінде әкеледі.

4-параграф. Мемлекеттік қызметтік көрсету тәртібі

      58. Біліктілік тестілеуінің нәтижелері бойынша педагогтің өтініші негізінде (қолданыстағы санат мерзімі өткенге дейін) және біліктілік бағалауынан кейін одан әрі аттестаттау рәсімі жүргізіледі:

      педагогтер үшін – осы Қағидалардың 3-тарауына сәйкес қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтау;

      білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары мен басшыларының орынбасарлары үшін – осы Қағидалардың 4-тарауына сәйкес.

      59. Педагогтерді аттестаттау бойынша мемлекеттік көрсетілетін қызметті алу үшін жеке тұлғалар (бұдан әрі – көрсетілген қызметті алушы) осы Қағидаларға 8-қосымшаға сәйкес нысан бойынша:

      Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігіне (бұдан әрі – Министрлік), облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының Білім басқармаларына, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдеріне;

      немесе "Азаматтарға арналған үкімет" Мемлекеттік корпорациясы" коммерциялық емес акционерлік қоғамы (бұдан әрі – Мемлекеттік корпорация) арқылы;

      немесе egov.kz. "электрондық үкімет" веб-порталы (бұдан әрі- портал) арқылы өтініш ұсынады.

      Өтiнiш № 338 бұйрықпен бекітілген бiлiктiлiк талаптарына сәйкес санаттың өту мерзiмдерi мен кезектiлiгiн сақтай отырып берiледi.

      60. "Педагогтерді аттестаттаудан өткізу үшін құжаттар қабылдау" мемлекеттік көрсетілетін қызметін (бұдан әрі – мемлекеттік көрсетілетін қызмет) Министрлік, облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының Білім басқармалары, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдері көрсетеді.

      61. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінің сипаттамасын, нысанын, мазмұны мен нәтижесін, сондай-ақ мемлекеттік қызмет көрсету ерекшеліктері ескеріле отырып, өзге де мәліметтерді қамтитын мемлекеттік қызмет көрсетуге қойылатын негізгі талаптардың тізбесі осы Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартында (бұдан әрі – стандарт) келтірілген.

      62. Көрсетілетін қызметті алушының жеке басын куәландыратын құжаттардың мәліметтерін Мемлекеттік корпорация қызметкері "электрондық үкімет" шлюзі арқылы тиісті мемлекеттік ақпараттық жүйелерден алады.

      63. Көрсетілетін қызметті алушы стандартта көзделген құжаттардың толық топтамасын ұсынбаған және (немесе) қолданылу мерзімі өткен құжаттарды ұсынған жағдайда, Министрліктің, облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалалары Білім басқармаларының, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдерінің жауапты қызметкері не Мемлекеттік корпорация қызметкері осы Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес нысан бойынша құжаттарды қабылдаудан бас тарту туралы қолхат береді немесе портал арқылы жолдайды.

      64. Құжаттар көрсетілетін қызметті берушінің кеңсесі, Мемлекеттік корпорация арқылы толық ұсынылған жағдайда, көрсетілетін қызметті алушыға осы Қағидаларға 10-қосымшаға сәйкес нысан бойынша дайын құжаттардың берілген күнін көрсете отырып, құжаттардың қабылданғаны туралы қолхат беріледі немесе портал арқылы жолданады.

      Портал арқылы жүгінген жағдайда, көрсетілетін қызметті алушының жеке кабинетіне дайын құжаттарды беру күнін көрсете отырып, құжаттарды қабылдау туралы хабарлама келіп түседі.

      65. Қалыптастырылған өтініштер (құжаттар топтамасымен бірге) Мемлекеттік корпорация немесе портал арқылы Министрлікке, облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының Білім басқармаларына, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдеріне жіберіледі.

      66. Мемлекеттік қызметті Мемлекеттік корпорация немесе портал арқылы көрсету кезінде өтініштер мен құжаттарды қабылдау күні мемлекеттік қызметтер көрсету мерзіміне кірмейді.

      67. Министрлік, облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының Білім басқармалары, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдері арқылы құжаттарды қабылдау кезінде ұсынылған құжаттардың толықтығы және көрсетілген қызметті алушының осы Қағидалардың талаптарына сәйкестігі тексеріледі, қорытындысы бойынша осы Қағидаларға 10-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтінішті және тиісті құжаттарды қабылдау туралы қолхат не мемлекеттік қызмет көрсетуден дәлелді бас тарту беріледі.

      68. Кеңсе арқылы жүгінген жағдайда 63-тармақта көрсетілген іс-әрекеттер құжаттар келіп түскен күні және Министрлікте, облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының Білім басқармаларында, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдерінде тіркелген күні жүзеге асырылады.

      69. Мемлекеттік қызмет көрсету нәтижесін Министрлік, облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының Білім басқармалары, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдері тарапынан Мемлекеттік корпорацияға мемлекеттік қызмет көрсету мерзімі аяқталғанға дейін бір тәуліктен кешіктірмей жеткізеді.

      70. Мемлекеттік корпорация арқылы жүгінген жағдайда дайын құжаттарды беру Мемлекеттік корпорацияның жұмыс кестесіне сәйкес өкілдің тиісті өкілеттіктері көрсетілетін, Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес берілген құжат негізінде әрекет ететін жеке басты куәландыратын құжаттарды не цифрлық құжат, не оның өкілін көрсеткен кезде жүзеге асырылады.

      71. Министрлік, облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының Білім басқармалары, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдері "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 2-тармағының 11) тармақшасына сәйкес мемлекеттік қызмет көрсету сатысы туралы деректерді мемлекеттік қызметтер көрсету мониторингінің ақпараттық жүйесіне ақпараттандыру саласындағы уәкілетті орган белгілеген тәртіппен енгізуді қамтамасыз етеді.

      72. Мемлекеттік қызмет көрсету мәселелері туралы шағымды қарауды жоғары тұрған әкімшілік орган, лауазымды адам, мемлекеттік қызмет көрсету сапасын бағалау мен бақылау жөніндегі уәкілетті орган (бұдан әрі - шағымды қарайтын орган) жүзеге асырады.

      Көрсетілетін қызметті берушіге және (немесе) лауазымды тұлғаның шешіміне, әрекетіне (әрекетсіздігіне) шағым жасалады.

      Көрсетілетін қызметті берушіге, лауазымды тұлғаның шешіміне, әрекетіне (әрекетсіздігіне) шағым түскен күннен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірмей оны және әкімшілік істі шағымды қарайтын органға жібереді.

      Бұл ретте, көрсетілетін қызметті берушіге, лауазымды тұлғаның шешіміне, әрекетіне (әрекетсіздігіне) шағым түскенде, егер ол үш жұмыс күні ішінде шағымда көрсетілген талаптарға толық жауап беретін шешім немесе басқа әкімшілік шара қабылдаса, шағымды қарайтын органға шағымды жібермеуге құқылы.

      Көрсетілетін қызметті алушының көрсетілетін қызметті берушіге шағымы "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 25-бабының 2-тармағына сәйкес тіркелген күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде қаралуға жатады.

      Мемлекеттік қызмет көрсету сапасын бағалау және бақылау жөніндегі уәкілетті органға келіп түскен көрсетілетін қызметті алушының шағымы тіркелген күннен бастап 15 (он бес) жұмыс күні ішінде қаралуға жатады.

      Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасының Әкімшілік рәсімдік-процестік кодексінің 91-бабының 5-тармағына сәйкес әкімшілік (сотқа дейінгі) тәртіппен шағым жасалғаннан кейін сотқа жүгінуге жол беріледі.

3-тарау. Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) тәртібі

      73. Біліктілік санаттарын берудің (растаудың) өтініш берілген біліктілік санатына сәйкестігі рәсімін жүргізу үшін әрбір пән бойынша немесе бағыт бойынша жеке Сараптама кеңесі (бұдан әрі – Сараптама кеңесі) құрылады:

      "педагог" біліктілік санатына – құрамында басшының орынбасары, кемінде 10 жыл еңбек өтілі бар, "педагог-зерттеуші" немесе "педагог-шебер" біліктілік санаттары бар педагогтер, білім беру ұйымы кәсіподақ комитетінің мүшелері бар білім беру ұйымы деңгейінде ұйымдастырылатын Сараптама кеңесі. Сараптама кеңесінің құрамы білім беру ұйымы басшысының бұйрығымен бекітіледі;

      "педагог-модератор" біліктілік санатына – құрамында әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлері, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) кемінде 10 жыл еңбек өтілі, "педагог-зерттеуші" немесе "педагог-шебер" біліктілік санаттары бар педагогтері, біліктілікті арттыру ұйымдарының, қамқоршылық кеңестердің, білім беру саласындағы қоғамдық, үкіметтік емес ұйымдардың, кәсіподақтардың, жұмыс берушілердің өкілдері бар, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) деңгейінде, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың, тиісті саланың уәкілетті органы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар мен салалық мемлекеттік органдардың білім беру ұйымдары үшін) деңгейінде ұйымдастырылатын Сараптама кеңесі.

      Сараптама кеңесінің құрамы ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) білім беруді басқару органы, тиісті саланың уәкілетті органы басшысының (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар және салалық мемлекеттік органдардың білім беру ұйымдары үшін) бұйрығымен бекітіледі.

      "педагог-сарапшы", "педагог-зерттеуші" біліктілік санатына – құрамында әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлері, облыстың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың білім беру ұйымдарының кемінде 10 жыл еңбек өтілі, "педагог-зерттеуші" немесе "педагог-шебер" біліктілік санаттары бар педагогтері, біліктілікті арттыру ұйымдарының, қамқоршылық кеңестердің, қоғамдық, үкіметтік емес ұйымдардың, кәсіподақтардың, жұмыс берушілердің өкілдері бар, облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың, тиісті саланың уәкілетті органы (республикалық білім беру ұйымдары мен мемлекеттік органдардың ұйымдары үшін) деңгейінде ұйымдастырылатын Сараптама кеңесі. Сараптама кеңесінің құрамы облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың Білім басқармасы, тиісті саланың уәкілетті органы басшысының (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар мен салалық мемлекеттік органдардың білім беру ұйымдары үшін) бұйрығымен бекітіледі.

      "педагог-шебер" біліктілік санатына – құрамында ҚР БҒМ ведомстволық бағынысты ұйымдарының мамандары мен әдіскерлері, кәсіподақтардың, тиісті саланың уәкілетті органдарының өкілдері, республиканың білім беру ұйымдарының кемінде 10 жыл еңбек өтілі, "педагог-зерттеуші" немесе "педагог-шебер" біліктілік санаттары бар педагогтері, біліктілікті арттыру ұйымдарының, қамқоршылық кеңестердің, қоғамдық, үкіметтік емес ұйымдардың, кәсіподақтардың, жұмыс берушілердің өкілдері бар, Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясының Республикалық оқу-әдістемелік кеңесі жанынан ұйымдастырылатын Сараптама кеңесі. Сараптама кеңесінің құрамы тиісті саланың уәкілетті органы басшысының бұйрығымен бекітіледі.

      74. Комиссия қызметтің нәтижелерін кешенді талдамалық қорытындылау үшін ұсынылған материалдарды осы Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік санаттарын беруге (растауға) педагогтің портфолиосын қабылдау-табыстау актісі бойынша жылына екі рет (тиісінше ағымдағы жылдың 5 мамырына және 5 қарашасына дейін) Сараптама кеңесінің қарауына жібереді.

      75. Сараптама кеңесінің құрамына сараптама кеңесінің төрағасы мен мүшелері кіреді. Сараптама кеңесі мүшелері тақ саннан, бірақ кемінде жеті адамнан тұрады. Төраға Сараптама кеңесінің мүшелерінен сайланады.

      76. Сараптама кеңесі осы Қағидаларға 13-қосымшаға сәйкес нысан бойынша сабақтарды/оқуларды бақылау парақтарын ескере отырып, осы Қағидаларға 12-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік санаттарын беруге (растауға) арналған педагогтердің портфолиосын бағалау өлшемшарттарына сәйкес біліктілік санаттарын беруге (растауға) педагогтердің портфолиосын қарайды және бағалайды.

      77. Сараптама кеңесі аттестатталушының қашықтықтан немесе күндізгі форматта қатысуымен әрбір пән бойынша немесе бағыт бойынша портфолионы жеке қарайды және бағалайды. Аттестатталушының қатысуымен портфолионы қарау 30 минуттан аспайды. Бұл ретте аудио немесе бейнежазба жүргізіледі. Аудио бейнежазба аттестаттау өткізген ұйымның архивінде кемінде бір жыл сақталады.

      78. Сараптама кеңесі осы Қағидаларға 14-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік санаттарын беру (растау) үшін педагогтердің портфолиосын бағалау парақтарын және осы Қағидаларға 15-қосымшаға сәйкес нысан бойынша білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындаған мерзімде (осы жылдың 5 маусымына және 5 желтоқсанына дейін) Комиссияға әрбір педагог бойынша өтініш берілген біліктілік санатына сәйкестік/сәйкессіздік туралы, бір деңгейге төмен сәйкестік туралы қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтаудың қорытындылары бойынша ұсынымдар жібереді.

1-параграф. Педагогтерге кезекті біліктілік санаттарын беру тәртібі

      79. Біліктілік санатын кезекті беруге:

      "педагог" біліктілік санатына:

      тиісті бейіні бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі бар немесе қайта даярлау курстарынан өткен, педагогикалық қызметке алғаш рет кіріскен, Ұлттық біліктілік тестілеуінен табысты өткен, сондай-ақ мынадай кәсіби құзыреттерге сәйкес келетін адамдар:

      оқу пәнінің, оқу-тәрбие процесінің, оқыту және бағалау әдістемесінің мазмұнын біледі; білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлайды және ұйымдастырады, білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал етеді, білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатысады, білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбиелеу мен оқытуда жеке тәсілді жүзеге асырады, кәсіби-педагогикалық диалог дағдыларын меңгерген, цифрлық білім беру ресурстарын қолданады;

      "Педагогикалық этиканың кейбір мәселелері туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 11 мамырдағы № 190 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 20619 болып тіркелген) сәйкес педагогикалық этиканың негізгі нормаларын сақтайды;

      2) "педагог-модератор" біліктілік санатына:

      тиісті бейіні бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі бар адамдар, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен адамдар, мынадай кәсіби құзыреттерге сәйкес келетін кемінде екі жыл педагогикалық өтілі бар адамдар:

      "педагог" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, бұдан басқа:

      оқытудың инновациялық нысандарын, әдістері мен құралдарын қолданады;

      кәсіби шеберлік конкурсының қатысушысы немесе жүлдегері немесе жеңімпазы болып табылады немесе білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес білім беру ұйымының, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушы немесе жүлдегер немесе жеңімпаз оқушылары бар;

      3) "педагог-сарапшы" біліктілік санатына:

      тиісті бейіні бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі бар адамдар, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен адамдар, мынадай кәсіби құзыреттерге сәйкес келетін, кемінде үш жыл педагогикалық өтілі бар адамдар:

      "педагог-модератор" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, бұдан басқа:

      ұйымдастырылған оқу қызметін, оқу-тәрбие процесін талдау дағдыларын меңгерген;

      өзінің және білім беру ұйымы деңгейінде әріптестерінің кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтайды;

      кәсіби шеберлік конкурсының қатысушысы немесе жүлдегері немесе жеңімпазы болып табылады немесе білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес аудан (облыстық маңызы бар қала) деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға, облыс деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушы немесе жүлдегер немесе жеңімпаз оқушылары бар;

      облыс, ел телевидениеде трансляциялауға енгізілген бейне -, телесабақтар дайындады (болған жағдайда);

      4) "педагог-зерттеуші" біліктілік санатына:

      тиісті бейіні бойынша жоғары немесе жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі, мынадай кәсіби құзыреттерге сәйкес келетін, кемінде бес жыл педагогикалық өтілі бар адамдар:

      "педагог-сарапшы" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, бұдан басқа:

      сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгерген;

      білім алушылардың зерттеушілік дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді;

      оқушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді;

      облыс, республикалық маңызы бар қалалар және астана, республика деңгейінде тәжірибені жинақтайды (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар мен салалық мемлекеттік органдардың білім беру ұйымдары үшін);

      кәсіби шеберлік конкурсының қатысушысы немесе жүлдегері немесе жеңімпазы болып табылады немесе білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес облыстық, республикалық, халықаралық деңгейлерде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушы немесе жүлдегер немесе жеңімпаз оқушылары бар;

      "Қазақстан мұғалімі" ұлттық сыйлығының қатысушысы немесе жүлдегері немесе жеңімпазы, "Үздік педагог" атағының иегері (болған жағдайда) болып табылады;

      ауданның (облыстық маңызы бар қаланың), облыстың (бар болса) деңгейінде педагогикалық қоғамдастықта тәлімгерлікті жүзеге асырады және даму стратегиясын сындарлы айқындайды;

      тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары ұйымдастырған педагогтерге арналған семинарларды, конференцияларды ұйымдастыруға және өткізуге қатысады;

      Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің "Білім беру мазмұнын сараптау республикалық ғылыми-практикалық орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының (бұдан әрі – Білім беру мазмұнын сараптау республикалық ғылыми-практикалық орталығы) "Сарапшылардың электрондық базасына" сәйкес немесе Техникалық және кәсіптік білім департаменті жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңес ұсынған оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу-әдістемелік құралдарды сараптау жөніндегі сарапшылардың құрамына кіреді (болған жағдайда);

      еліміздің, облыстың телевидениесінде трансляциялауға енгізілген, білім беру порталдарында орналастырылған бейне-телесабақтар дайындады (болған жағдайда);

      интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін таратады;

      5) "педагог-шебер" біліктілік санатына:

      тиісті бейіні бойынша жоғары немесе жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білімі, келесі кәсіби құзыреттерге сәйкес келетін кемінде алты жыл педагогикалық өтілі бар адамдар:

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, бұдан басқа:

      Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңесте немесе Техникалық және кәсіптік білім департаменті жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған авторлық бағдарламасы бар немесе білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен немесе Техникалық және кәсіптік білім департаменті жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңес ұсынған оқулықтардың, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу-әдістемелік құралдардың тізбесіне енгізілген басып шығарылған оқулықтардың, оқу-әдістемелік кешендердің авторы (бірлескен авторы) болып табылады немесе тест тапсырмаларын, оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендерді сараптау жөніндегі сарапшылар құрамына кіреді немесе уорлд скилс (WorldSkill) (кәсіби шеберлік конкурсы) чемпионаттарының сарапшысы немесе педагогтердің біліктілігін арттыру бойынша тренер болып табылатын адамдар;

      республикалық немесе халықаралық кәсіби конкурстардың жүлдегері немесе жеңімпазы болып табылады немесе білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес республикалық немесе халықаралық деңгейлердегі олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жүлдегерлерін немесе жеңімпаздарын дайындаған;

      "Қазақстан мұғалімі" ұлттық сыйлығының қатысушысы немесе жүлдегері немесе жеңімпазы, "Үздік педагог" атағының иегері (болған жағдайда) болып табылады;

      интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін таратады;

      тәлімгерлікті жүзеге асырады және облыс, республика деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлайды (болған жағдайда);

      Білім беру мазмұнын сараптау республикалық ғылыми-практикалық орталығының "Сарапшылардың электрондық базасына" сәйкес немесе Техникалық және кәсіптік білім департаменті жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңес ұсынған оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу-әдістемелік құралдарды сараптау жөніндегі сарапшылардың құрамына кіретін адамдар (болған жағдайда);

      республика деңгейінде тәжірибе жинақтайды, тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары педагогтерге арналған семинарларды, конференцияларды ұйымдастыру мен өткізуге қатысады;

      еліміздің, облыстың телевидениесінде трансляциялауға енгізілген, білім беру порталдарында орналастырылған (болған жағдайда) бейне -, телесабақтар дайындаған.

      80. Білім беру ұйымы жыл сайын 1 қыркүйекке дейін алдағы қаржы жылына арналған біліктілік санаттарын берудің (растаудың) перспективалық жоспарын жасайды және бекітеді, ол қажеттілігіне қарай түзетіледі.

      81. Білім беру ұйымы біліктілік санатын беру үшін педагогтердің тізімдік құрамын (электрондық тасымалдағышта) аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) білім бөлімдеріне, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың білім басқармаларына, республикалық ұйымдар білім беру саласындағы уәкілетті органға (тиісті саланың республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдары мен білім беру ұйымдары үшін) ұсынады.

      82. Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) туралы соңғы шешімді Комиссия қабылдайды.

      83. Әрбір педагог бойынша Сараптама кеңесінің ұсынымдарын қарағаннан және алғаннан кейін Комиссия педагогтердің портфолиосын қарайды және мынадай шешімдердің бірін шығарады:

      1) өтініш берілген біліктілік санатына сәйкес келеді;

      2) өтініш берілген бір деңгейге төмен біліктілік санатына сәйкес келеді;

      3) "педагог" біліктілік санатына сәйкес келеді (өтініш берілген біліктілік санаты сәйкес келмеген кезде);

      4) өтініш берілген біліктілік санатына сәйкес келмейді.

      84. "Өтініш берілген біліктілік санатына аттестаттаудан өтпеген" деген шешім қабылдаған кезде Комиссия үш жұмыс күні ішінде осы Қағидаларға 16-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Комиссияның барлық мүшелері қол қойған шешімнің негіздемесімен бірге аттестатталған адамның электрондық поштасына жазбаша хабарлама жібереді.

      85. Комиссияның шешімі осы Қағидаларға 17-қосымшаға сәйкес нысан бойынша хаттамамен ресімделеді. Аттестаттаудан сәтті өткен педагогтердің тізімі аттестаттауды өткізген мемлекеттік органның немесе білім беру ұйымының Интернет-ресурсында жарияланады.

      86. Педагогтер (басшылар, басшының орынбасарлары) жүктілігі және босануы бойынша демалыстан немесе бала үш жасқа толғанға дейін оны бағып-күтуге арналған демалыстан немесе жаңа туған баланы (балаларды) асырап алған қызметкерлер үшін демалыстан шыққаннан кейін біліктілік талаптарына сәйкес келетін санатқа Біліктілік тестілеуін тапсырады. Педагогтердің осы санаты үшін қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтау кезеңін тиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиясы бір жыл ішінде өткізеді. Бұл ретте педагогте осы кезеңде бар біліктілік санаты сақталады.

      Тиісті санатқа балл саны жетпеген жағдайда, аттестаттау рәсімі осы Қағидалардың 15-тармағына сәйкес жүргізіледі.

      87. Педагог (басшы, басшының орынбасары, әдіскер) "Денсаулық сақтау саласындағы есепке алу құжаттамасының нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 30 қазандағы №ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21579 болып тіркелген) бекітілген әлеуметтік мәні бар аурулардың және айналадағыларға қауіп төндіретін аурулардың тізбесіне сәйкес еңбекке уақытша жарамсыздық кезінде күнтізбелік бір жылға Біліктілік тестілеуінен босатылады. Бұдан әрі жалпы негізде аттестаттаудан өтеді.

      88. Осы Қағидалардың 87-тармағында көрсетілген педагогтер біліктілік санатының қолданылу мерзімін ұзарту туралы мәселені шешу үшін Комиссияға мынадай құжаттарды ұсынады:

      1) біліктілік санаттарының қолданылу мерзімін ұзарту туралы өтініш (еркін нысан);

      2) біліктілік санатының қолданылу мерзімін ұзартудың негізділігін растайтын құжат.

      89. Комиссияның біліктілік санатының қолданылу мерзімін ұзарту жөніндегі отырысы өтініш келіп түскен күннен бастап бес жұмыс күні ішінде өткізіледі.

      90. Комиссияның біліктілік санатының қолданылу мерзімін ұзарту туралы шешімі осы Қағидаларға 18-қосымшаға сәйкес нысан бойынша хаттамамен ресімделеді.

      91. Педагогтер:

      біліктілік санаты берілген лауазымдағы жұмысын қайта бастағандар;

      білім беру саласындағы уәкілетті органнан, білім беруді басқару органдарынан, біліктілікті арттыру ұйымдарынан, жоғары оқу орындарынан білім беру ұйымдарына ауысқандар;

      Қазақстан Республикасынан тыс жерде мамандық бойынша оқуда (тағылымдамада) болғандар;

      педагогикалық қызметті жүзеге асырған және Қазақстан Республикасына жақын және алыс шетелдерден келген;

      педагогикалық қызметке алғаш рет кіріскендер білімін, еңбек өтілін растайтын құжаттары болған жағдайда № 338 бұйрыққа сәйкес біліктілік талаптарына сәйкес келетін санатқа Біліктілік тестілеуін тапсырады.

      Педагогтердің осы санаты үшін қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтау кезеңін тиісті деңгейдегі комиссия бір жылдан кейін өткізеді. Бұл ретте педагогте біліктілік санаты берілгенге дейін бір жыл бойы "педагог" біліктілік санаты қолданылады.

      Тиісті санат бойынша балдар саны жеткіліксіз болған жағдайда келесі аттестаттау кезеңінде педагог бастапқы өтініш берілген біліктілік санатына немесе төмен деңгейге Біліктілік тестілеуін тапсырады.

      92. Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 53-бабының 1-тармағына сәйкес зейнеткерлікке шығуға екі жылдан аз қалған зейнеткерлік жасқа дейінгі педагогтер Біліктілік тестілеуінен босатылады.

      93. Зейнетке шыққаннан кейін педагогикалық қызметті жүзеге асыруды жалғастыратын зейнеткерлік жастағы педагогтер аттестаттау рәсімінен жалпы негізде өтеді.

      Біліктілік санатын жалпы негізде беру (растау) рәсімінен бас тартқан жағдайда біліктілік санаты "педагог" біліктілік санатына дейін төмендетіледі.

      94. Мынадай санаттағы педагогтерге:

      "санаты жоқ" біліктілік санаты "педагог" біліктілік санатына теңестіріледі;

      "екінші санат" біліктілік санаты "педагог-модератор" біліктілік санатына теңестіріледі;

      "бірінші санат" біліктілік санаты "педагог-сарапшы" біліктілік санатына теңестіріледі;

      "жоғары санат" біліктілік санаты "педагог-зерттеуші" және (немесе) "педагог-шебер" біліктілік санаттарына теңестіріледі.

      95. Қазақстан Республикасының шегінде педагогикалық салада тиісті мамандық бойынша жаңа жұмыс орнына ауысқан кезде педагогтердің (басшылардың, басшы орынбасарларының, әдскерлердің) бар біліктілік санаты оның қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін сақталады.

      96. Педагогтерге біліктілік санатын беру білімі туралы дипломда көрсетілген мамандыққа (біліктілікке) немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік беріле отырып, қайта даярлау туралы құжатқа сәйкес жүзеге асырылады.

      97. Білім туралы дипломда бір мамандық ретінде көрсетілген пәндерді оқыту жағдайында біліктілік санатын беру оқытылатын/оқытылған пәнді/пәндерді (таңдау бойынша) көрсете отырып, негізгі лауазым бойынша жүргізіледі және негізгі лауазым бойынша санат беріледі. Негізгі лауазымы бойынша берілген біліктілік санаты тиісті бағыт бойынша оқытылатын барлық пәндерге/оқуларға қолданылады.

      98. Шағын жинақталған мектеп педагогтері үшін дипломда көрсетілмеген пәндерді оқыту жағдайында кезекті біліктілік санатын беру пәнаралық (аралас) пәндер бойынша тиісті біліктілік бере отырып, қайта даярлау туралы құжат болған кезде атқаратын лауазымы бойынша жүргізіледі.

      99. Педагог жоғары оқу орындарында немесе техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында мамандарды кәсіптік даярлау жүзеге асырылмайтын пәндерді оқытқан жағдайда, оның бұрын алған санаты сақталады. Біліктілік санатын кезекті беру біліктілікті арттыру туралы тиісті құжат болған кезде жалпы негізде жүргізіледі.

      100. Арнайы білім беру ұйымдарында сабақ беретін педагогтер кезекті біліктілік санатына дипломына сәйкес, бейіні немесе қайта даярлау туралы құжат бойынша, білім беру ұйымдарындағы тиісті бейін бойынша өтеді.

      101. Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері кезекті біліктілік санатына оқытатын бейінге сәйкес өтеді.

      102. Әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың), қосымша білім беру ұйымдарының педагогтеріне (әдіскерлеріне) диплом бойынша немесе атқаратын лауазымы ескеріле отырып біліктілік санаттары беріледі.

      103. Білім беру ұйымынан тиісті пән бойынша әдістемелік сүйемелдеуді жүзеге асыратын ұйымдарға немесе білім беру қызметін жүзеге асыратын ұйымдардан ауысқан кезде педагогтің бар "педагог-модератор", "педагог-сарапшы", "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты оның қолданылу мерзімі өткенге дейін сақталады (теңестіріледі).

      104. Әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың), "Дарын" орталықтарының, ақпараттандыру, мектепке дейінгі, арнайы және қосымша білім беру, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының әдіскерлеріне білім беру ұйымдарына ауысу немесе еңбек қызметін қоса атқару жағдайында "педагог-модератор", "педагог-сарапшы", "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты сақталады.

      105. "Өзін-өзі тану" пәнінен сабақ беру кезінде педагогтің біліктілік санаты білім беру бағдарламалары бойынша "Өзін-өзі тану" пәні бойынша біліктілікті арттыру курстары туралы уәкілетті органмен келісілген құжаты болған кезде бұрын оқытылған пән бойынша біліктілік санатына теңестіріледі және қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін сақталады.

      106. Біліктілік санаттарын кезекті, мерзімінен бұрын беру (растау) кезінде "Өзін-өзі тану" пәні бойынша педагогтер дипломға сәйкес мамандық бойынша немесе "Өзін-өзі тану" пәні бойынша Біліктілік тестілеуінен өтеді.

      107. Бейіннен тыс педагогикалық білімі бар мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының педагогтеріне тиісті бейін бойынша қайта даярлау туралы құжат болған кезде біліктілік санаты беріледі.

      108. "Көркем еңбек" пәні бойынша сабақ беретін педагогтер "Технология", "Бейнелеу өнері", "Сызу" мамандықтары бойынша дипломмен аттестаттаудан өтеді; "Графика және жобалау" пәні бойынша – "Бейнелеу өнері", "Сызу", "Информатика" мамандықтары бойынша диплом, сондай-ақ бұрын берілген біліктілік санатын ескере отырып кәсіптік оқыту ескеріледі.

      109. Арнайы білім беру ұйымдарында немесе арнайы сыныптарда (топтарда) білім туралы дипломда көрсетілген мамандық бойынша емес қызмет жүргізген жағдайда, біліктілік санатын кезекті беру тиісті бейіні бойынша қайта даярлау туралы құжаттың негізінде атқаратын лауазымы бойынша жүргізіледі.

      110. Инклюзивті білім беруді жүзеге асыратын жалпы білім беретін мектептерде сабақ беретін педагогтер дипломда көрсетілген мамандыққа сәйкес кезекті біліктілік санатын беруден өтеді, бұл ретте портфолиода ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалармен жұмыс жөніндегі материалдар көрсетіледі.

2-параграф. Педагогтерге біліктілік санаттарын мерзімінен бұрын беру тәртібі

      111. Бiлiктiлiк санатын мерзiмiнен бұрын беруге кезектi аттестаттаудан кейiн екi жыл өткен соң жол берiледi. Педагог Біліктілік тестілеуін сәтті тапсырғаннан кейін және осы Қағидаларда белгіленген тәртіппен соңғы екі жыл ішінде тиісті қызмет нәтижелері болғаннан кейін осы Қағидаларға 19-қосымшаға сәйкес нысан бойынша мерзімінен бұрын аттестаттауға өтініш береді.

      112. "Педагог-модератор" біліктілік санатын мерзімінен бұрын беруге педагогтер кемінде мынадай екі талапқа сәйкес болған жағдайда қатысады:

      пәнді ағылшын тілінде оқыту құқығымен жоғары оқу орнын бітірген, ағылшын тілін С1 деңгейінен төмен емес (сефр (CEFR) шкаласы бойынша) білетіндігін растайтын сертификаты (куәлігі) бар немесе ғылыми-педагогикалық бейіні бойынша "магистр" академиялық дәрежесі берілген дипломы бар адамдар;

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес аудан (облыстық/республикалық маңызы бар қала) деңгейінде кәсіби шеберлік конкурстарының жүлдегерлері немесе жеңімпаздары болып табылатын адамдар;

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес облыстық деңгейде олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздарын немесе жүлдегерлерін дайындаған адамдар.

      113. "Педагог-сарапшы" біліктілік санатын мерзімінен бұрын алуға мынадай талаптардың кемінде алтауына сәйкес келетін педагогтер (осы тармақтың бесінші абзацында көрсетілген адамдарды қоспағанда) қатысады:

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес облыстық, республикалық деңгейлерде кәсіби шеберлік конкурстарының жүлдегерлері немесе жеңімпаздары болып табылатын адамдар;

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес облыстық, республикалық деңгейлерде олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздарын немесе жүлдегерлерін дайындаған адамдар;

      ағылшын тілін С1 (сефр (CEFR) шкаласы бойынша) деңгейінен төмен емес деңгейде меңгерген және пәндерді ағылшын тілінде оқытатын адамдар;

      жоғары оқу орнынан білім беру ұйымдарына педагогикалық жұмысқа ауысқан, кемінде екі жыл педагогикалық жұмыс өтілі бар адамдар;

      білім беру ұйымдарына өндірістен (білім беру ұйымдарында кадрларды даярлау бейініне сәйкес келетін ұйымдар, мекемелер мен кәсіпорындар), бейінді ұйымдардан педагогикалық жұмысқа ауысқан, мамандығы бойынша кемінде үш жыл жұмыс өтілі бар адамдар;

      бейіндік пән бойынша халықаралық дәрежедегі кандидат немесе спорт шебері болып табылатын адамдар;

      бейіні бойынша ең жоғары біліктілік разряды бар өндірістік оқыту шеберлері;

      аудандық/қалалық деңгейдегі "Үздік педагог" атағына ие болған адамдар;

      Уорлд скилс (WorldSkills) облыстық чемпионаттарының жеңімпаздарын немесе жүлдегерлерін дайындаған адамдар;

      Білім беру мазмұнын сараптау республикалық ғылыми-практикалық орталығының "Сарапшылардың электрондық базасына" сәйкес немесе Республикалық оқу-әдістемелік кеңес ұсынған оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу-әдістемелік құралдарды сараптау жөніндегі сарапшылардың құрамына кіретін адамдар;

      облыс, ел телевидениесінде трансляциялауға енгізілген бейне-, теле сабақтар дайындаған адамдар.

      114. "Педагог-зерттеуші" біліктілік санатын мерзімінен бұрын алуға мынадай талаптардың кемінде алтауына сәйкес келетін педагогтер қатысады:

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес республикалық, халықаралық деңгейлерде кәсіби шеберлік конкурстарының жүлдегерлері немесе жеңімпаздары болып табылатын адамдар;

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес республикалық, халықаралық деңгейлерде олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздарын немесе жүлдегерлерін дайындаған адамдар;

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен оқулықтардың, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу-әдістемелік құралдардың тізбесіне енгізілген, басып шығарылған оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторлары (тең авторлары) болып табылатын адамдар;

      ғылым кандидаты/докторы немесе PhD докторы ғылыми дәрежесі және кемінде үш жыл педагогикалық жұмыс өтілі бар тұлғалар;

      кәсіпорыннан, бейінді ұйымнан педагогикалық жұмысқа ауысқан, кемінде үш жыл жұмыс өтілі бар адамдар;

      Білім беру мазмұнын сараптау республикалық ғылыми-практикалық орталығының "Сарапшылардың электрондық базасына" сәйкес немесе Техникалық және кәсіптік білім департаменті жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңес ұсынған оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу-әдістемелік құралдарды сараптау жөніндегі сарапшылардың құрамына кіретін адамдар;

      еліміздің, облыстың телевидениесінде трансляциялау үшін енгізілген бейне -, телесабақтар дайындаған адамдар;

      облыстық деңгейдегі "Үздік педагог" атағына ие болған адамдар;

      "Қазақстан мұғалімі" ұлттық сыйлығының қатысушысы немесе жүлдегері немесе жеңімпазы болып табылатын адамдар;

      Уорлд скилс (WorldSkills) республикалық немесе халықаралық чемпионаттарының жеңімпаздарын немесе жүлдегерлерін дайындаған тұлғалар.

      115. "Педагог-шебер" біліктілік санатын мерзімінен бұрын алуға мынадай талаптардың кемінде алтауына сәйкес келетін педагогтер қатысады:

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес халықаралық деңгейде олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздарын немесе жүлдегерлерін дайындаған адамдар;

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес халықаралық кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары немесе жүлдегерлері болып табылатын тұлғалар;

      Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңесте немесе Техникалық және кәсіптік білім департаменті жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған авторлық бағдарламаларды әзірлеген адамдар;

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен оқулықтардың, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу-әдістемелік құралдардың тізбесіне енгізілген басып шығарылған оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторлары (тең авторлары) болып табылатын адамдар;

      еліміздің телевидениесінде трансляциялау үшін енгізілген бейне -, телесабақ дайындауға қатысқан адамдар;

      Білім беру мазмұнын сараптау республикалық ғылыми-практикалық орталығының "Сарапшылардың электрондық базасына" сәйкес немесе Техникалық және кәсіптік білім департаменті жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңес ұсынған оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу-әдістемелік құралдарды сараптау жөніндегі сарапшылардың құрамына кіретін адамдар;

      ғылым кандидаты/докторы немесе PhD докторы ғылыми дәрежесі және кемінде бес жыл педагогикалық жұмыс өтілі бар тұлғалар;

      Қазақстан Республикасының "Үздік педагог" атағына ие болған адамдар;

      "Қазақстан мұғалімі" ұлттық сыйлығының қатысушысы немесе жүлдегері немесе жеңімпазы болып табылатын адамдар;

      Уорлд скилс (WorldSkills) халықаралық чемпионаттарының жеңімпаздарын немесе жүлдегерлерін дайындаған адамдар.

      116. Мерзімінен бұрын аттестаттау кезінде Комиссия "өтініш берілген біліктілік санатына сәйкес келмейді" деген шешім қабылдаған жағдайда, қолданыстағы біліктілік санаты оның қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін сақталады.

3-параграф. Педагогтерге оңайлатылған тәртіп бойынша біліктілік санатын беру тәртібі

      117. Президенттің кадр резервіне кірген тұлғаларға, "Болашақ" бағдарламасы бойынша оқуға ұсынылған шетелдік жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарының түлектеріне жұмысқа орналасу сәтінде жоғары оқу орнын аяқтағаннан кейін бес жылдан кешіктірілмей біліктілік санатын беру рәсімінсіз Комиссия шешімімен "педагог-сарапшы" біліктілік санаты беріледі. Кезекті аттестаттау осы Қағидаларда белгіленген мерзімде өткізіледі.

      118. "Педагог-модератор" біліктілік санаты клил (CLIL) әдістемесі (болған жағдайда) және шет тілін меңгеру деңгейі бойынша сертификаттары бар шетел (ағылшын, неміс, француз) тілдерінің педагогтеріне жеке өтініші негізінде Біліктілік тестілеуі рәсімінен өтпей беріледі:

      ағылшын тілі: айелтс (IELTS) - 6,5 балл; тойфл (TOEFL) – 60 - 65 балл;

      француз тілі: дельф (DELF) - C1;

      неміс тілі: гесэ цэтификат (Goethe Zertifikat) - C1.

      119. "Педагог-сарапшы" біліктілік санаты клил (CLIL) әдістемесі (болған жағдайда) және шет тілін меңгеру деңгейі бойынша сертификаттары бар шетел (ағылшын, неміс, француз) тілдерінің педагогтеріне жеке өтініші негізінде Біліктілік тестілеуі рәсімінен өтпей беріледі:

      ағылшын тілі: айелтс (IELTS) - 6,5 балл; тойфл (TOEFL) – 66 - 78 балл;

      француз тілі: дельф (DELF) - C1;

      неміс тілі: гесэ цэтификат (Goethe Zertifikat) - C1.

      120. "Педагог-зерттеуші" біліктілік санаты клил (CLIL) әдістемесі (болған жағдайда) және шет тілін меңгеру деңгейі бойынша сертификаттары бар шетел (ағылшын, неміс, француз) тілдерінің педагогтеріне жеке өтініші негізінде Біліктілік тестілеуі рәсімінен өтпей беріледі:

      ағылшын тілі: айелтс (IELTS) - 7 балл; тойфл (TOEFL) - 79-95 балл;

      француз тілі: дельф (DELF) - C2;

      неміс тілі: гесэ цэтификат (Goethe Zertifikat) - C2.

      121. "Педагог-шебер" біліктілік санаты клил (CLIL) әдістемесі (болған жағдайда) және шет тілін меңгеру деңгейі бойынша сертификаттары бар шетел (ағылшын, неміс, француз) тілдерінің педагогтеріне жеке өтініші негізінде Біліктілік тестілеуінен өтпей беріледі:

      ағылшын тілі: айелтс (IELTS) - 7,5 балл; тойфл (TOEFL) – 96 - 110 балл;

      француз тілі: дельф (DELF) - C2;

      неміс тілі: гесэ цэтификат (Goethe Zertifikat) - C2.

      122. Жоғарыда аталған сертификаттары жоқ шет тілдерінің педагогтері біліктілік санатын беру рәсімінен жалпы негізде өтеді.

      123. Комиссия шешімі аттестаттау органының бұйрығымен ресімделеді.

      124. Біліктілік санатын беру туралы бұйрықтың негізінде білім беру ұйымы осы Қағидаларға 20-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік беру (растау) туралы куәлік береді.

      125. Біліктілік санатын беру туралы куәліктерді беруді білім беру ұйымдары Комиссиялардың шешімдері мен тиісті бұйрықтардың негізінде жүзеге асырады және осы Қағидаларға 21-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік санаттарын беру туралы куәліктерді тіркеу және беру журналында тіркеледі.

4-тарау. Білім беру ұйымдарының басшылары мен басшыларының орынбасарларын, әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшыларын, басшыларының орынбасарларын, әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлерін аттестаттаудан өткізу тәртібі

      126. Білім беру ұйымдарының, әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары мен басшыларының орынбасарлары, әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлері осы Қағидаларға 22-қосымшаға сәйкес нысан бойынша үміткер болып отырған біліктілік санатын көрсете отырып, тиісті деңгейдегі комиссияға өтініш береді.

      127. Білім беру ұйымдары (әдістемелік кабинеттер (орталықтар), әдіскерлер (әдістемелік кабинеттер (орталықтар)) басшыларының орынбасарларын аттестаттау осы Қағидалардың 15 -тармағында белгіленген кезеңдерді қамтиды.

      128. "Басшы", "басшының орынбасары", "әдіскер" біліктілік санаттары лауазымға тағайындалған кезде автоматты түрде беріледі.

      129. Аттестаттау рәсіміне алғаш қатысатын білім беру ұйымдары (әдістемелік кабинеттер (орталықтар) басшыларының орынбасарлары, әдіскерлер атқарып отырған лауазымында болған үш жыл өткеннен кейін "үшінші біліктілік санатты басшының орынбасары" немесе "екінші біліктілік санатты басшының орынбасары" немесе "бірінші біліктілік санатты басшының орынбасары", "педагог-модератор", "педагог-сарапшы", "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаттарын беруге өтініш береді.

      130. Аттестаттау рәсіміне алғаш қатысушы білім беру ұйымының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары атқаратын лауазымында болған үш жыл өткеннен кейін "басшы-ұйымдастырушы" немесе "басшы-менеджер" немесе "басшы-көшбасшы" біліктілік санаттарын беруге өтініш береді.

      131. Кезекті аттестаттау кезінде (әдістемелік кабинет (орталық) басшыларының орынбасарлары және білім беру ұйымының (әдістемелік кабинет (орталық) басшылары кезекті деңгейдегі біліктілік санатын беру туралы не лауазымда болған әрбір келесі үш жыл өткеннен кейін қолданыстағы біліктілік санатын растауға өтініш береді.

      132. Білім беру ұйымының басшылары мен басшыларының орынбасарларын аттестаттау лауазымға тағайындалған сәттен бастап үш жыл өткен соң алты айдан кешіктірілмей жүргізіледі.

      133. Білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшыларын, басшыларының орынбасарларын, әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлерін аттестаттаудан өткізуге дайындықты білім беру ұйымдарындағы жауапты орындаушылар, аттестаттаушы органның Персоналды басқару қызметі ұйымдастырады және мынадай іс-шараларды қамтиды:

      1) Біліктілік тестілеуінен өткені туралы сертификатты (білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары үшін), жұмыс тиімділігі көрсеткіштеріне қол жеткізу жөніндегі кестені, осы Қағидаларға 23 және 24-қосымшаларда белгіленген өлшемшарттарды орындау бойынша растайтын құжаттарды қамтитын қажетті құжаттарды дайындау.

      Көрсетілген құжаттар басшы орынбасарының, басшының қолымен және білім беру ұйымының (әдістемелік кабинет (орталық) мөрімен расталады.

      2) аттестаттауды өткізу кестелерін бекіту.

      134. Тиісті деңгейдегі аттестаттаушы органның персоналды басқару қызметі жыл сайын 1 қыркүйекке дейін білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) аттестатталатын басшылары мен басшылар орынбасарларының, әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерінің алдағы қаржы жылына арналған тізімін айқындайды, ол қажеттілігіне қарай түзетіледі.

      135. Аттестаттаушы органның басшысы органның персоналды басқару қызметінің ұсынуы бойынша жыл сайын бұйрық шығарады, онда аттестаттауды өткізу кестесі мен тиісті деңгейдегі Комиссияның құрамы бекітіледі.

      136. Аттестаттаушы органның персоналды басқару қызметі аттестатталушыларды аттестаттауды өткізу мерзімдері туралы жыл сайын жазбаша хабардар етеді.

      137. Білім беру ұйымдары мен әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары осы Қағидалардың 2-тарауының 1-параграфына сәйкес Біліктілік тестілеуінен өтеді.

1-параграф. Біліктілік бағалауын өткізу тәртібі

      138. Біліктілік бағалауы ауданның, облыстық маңызы бар қаланың білім бөлімі, облыстың (облыстық ведомстволық бағынысты ұйымдар мен салалық мемлекеттік органдардың білім беру ұйымдары үшін), республикалық маңызы бар қалалардың және астананың Білім басқармалары органдарында, тиісті саладағы уәкілетті органда (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар мен салалық мемлекеттік органдардың білім беру ұйымдары үшін) өткізіледі.

      139. Біліктілік бағалауы аттестатталушылар ұсынған құжаттардың: жеке басын куәландыратын құжаттың, білімі туралы дипломның, білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісілген, кемінде 72 сағат "Білім берудегі менеджмент" бағдарламасы бойынша курстардан өткені туралы құжаттың, қызметкердің еңбек қызметін растайтын құжаттың көшірмелеріне сәйкестігін қарауды қамтиды.

      140. Білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары мен басшы орынбасарларының, әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерінің құжаттар топтамасы толық болмаған жағдайда, тиісті деңгейдегі аттестаттаушы органның Персоналды басқару қызметі құжаттарды қабылдамайды және дәлелді бас тартуды ұсынады.

2-параграф. Қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтауды өткізу тәртібі

      141. Аттестаттаушы органның персоналды басқару қызметі білім беру ұйымдары (әдістемелік кабинеттер (орталықтар)) басшыларының, басшылары орынбасарларының және әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерінің аттестаттау материалдарын Комиссияға жібереді.

      142. Отырыс барысында Комиссия ұсынылған материалдарды зерделейді.

      143. Ұсынылған материалдарды зерделеу нәтижелері бойынша Комиссияның әрбір мүшесі осы Қағидаларға 25-қосымшаға сәйкес нысан бойынша аттестатталатын басшыға/басшының орынбасарына/әдіскерге бағалау парағын толтырады.

      144. Аттестаттаушы органның персоналды басқару қызметі аттестатталатын басшыға осы Қағидаларға 26-қосымшаға сәйкес нысан бойынша, басшының орынбасарына осы Қағидаларға 27-қосымшаға сәйкес нысан бойынша аттестаттау парағын ресімдейді.

      145. Жоғары қорытынды көрсеткіштер кезінде (осы Қағидаларға 24-қосымшада көрсетілген өлшемшарттарға сәйкес ең жоғары қорытынды балл) аттестаттау нәтижелері бойынша білім беру ұйымы (әдістемелік кабинеттер (орталықтар) басшысының орынбасарлары қабылданған сәттен бастап екі жылға білім беру ұйымдары (әдістемелік кабинеттер (орталықтар) басшыларының кадр резервіне алынады.

      146. Аттестаттау нәтижелері бойынша Комиссия мынадай шешімдердің бірін қабылдайды:

      білім беру ұйымдары (әдістемелік кабинет (орталық) басшыларының орынбасарлары және әдістемелік кабинет (орталық) әдіскерлері үшін:

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатын растай отырып аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады.

      147. "Өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады" деген шешім қабылданған кезде Комиссия үш жұмыс күні ішінде аттестатталушының электрондық поштасына осы Қағидаларға 16-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Комиссияның барлық мүшелері қол қойған біліктілік санатын беруден (растаудан) бас тарту туралы негіздемемен жазбаша хабарлама жібереді.

      148. Комиссия "өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады" деген шешім қабылдаған кезде білім беру ұйымы басшысы орынбасарының, әдістемелік кабинет (орталық) әдіскерінің бар біліктілік санаты қолданылу мерзімі өткенге дейін сақталады, бұдан әрі – біліктілік санаты бір деңгейге төмендетіледі.

      149. Білім беру ұйымы (әдістемелік кабинет (орталық) басшысының орынбасары қайта аттестаттаудан осы Қағидаларға сәйкес тиісті деңгейдегі комиссия шешім қабылдаған күннен бастап бір жылдан кейін өтеді.

      150. Комиссия қайта аттестаттауды өткізу кезінде мынадай шешімдердің бірін қабылдайды:

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатын растай отырып аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады.

      151. Қайта аттестаттау кезінде Комиссия "өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады" деген шешім қабылдаған жағдайда, бар біліктілік санаты бір деңгейге төмендетіледі.

      152. Көрсеткіштердің орындалуын білім беру ұйымының (әдістемелік кабинеттің (орталықтың) аттестатталатын басшысы қызмет нәтижелерін кешенді жинақтауға ұсынады.

      153. Білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшыларын аттестаттау нәтижелері бойынша Комиссия мынадай шешімдердің бірін қабылдайды:

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатын растай отырып аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады;

      өтініш берілген біліктілік санатына еңбек шартын бұза отырып аттестатталмады.

      154. Комиссия "өтініш берілген санатқа аттестатталмады" деген шешім қабылдаған кезде аттестатталушы осы Қағидаларға сәйкес аттестаттаудан өткен күннен бастап үш айдан кейін (аттестаттау кезеңінде бір реттен артық емес) қайта аттестаттаудан өтеді. Бұл ретте білім беру ұйымы (әдістемелік кабинет (орталық) басшысының бар біліктілік санаты келесі аттестаттау кезеңіне дейін сақталады.

      155. Комиссия қайта аттестаттауды өткізу кезінде мынадай шешімдердің бірін қабылдайды:

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатын растай отырып аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады;

      өтініш берілген біліктілік санатына еңбек шартын бұза отырып аттестатталмады.

      156. Комиссия қайта аттестаттау кезінде "өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады" деген шешім қабылдаған жағдайда "басшы-көшбасшы" немесе "басшы-менеджер" біліктілік санаты бар аттестатталушының біліктілік санаты бір деңгейге төмендейді;

      "басшы-ұйымдастырушы" біліктілік санаты бар басшылармен еңбек шарты бұзылуға жатады.

      157. Аттестатталушы Комиссия шешімімен танысады.

      158. Комиссияның шешімі осы Қағидаларға 28-қосымшаға сәйкес нысан бойынша хаттамамен ресімделеді, оған оның отырысына қатысқан Комиссия хатшысы мен мүшелері қол қояды.

      159. "Өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады" деген шешім қабылданған кезде Комиссия үш жұмыс күні ішінде қабылданған шешімнің негіздемесі бар, осы Қағидаларға 16-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Комиссияның барлық мүшелері қол қойған жазбаша хабарламаны аттестатталушының электрондық поштасына жібереді.

      160. Комиссияның шешімі осы Қағидаларға 26 және 27-қосымшаларға сәйкес нысан бойынша аттестатталушылардың аттестаттау парақтарына енгізіледі.

      161. Аттестаттаудан өткен аттестатталушының аттестаттау парағы жеке іс парағында сақталады. Комиссияның шешімі аттестатталушының қызметтік тізіміне енгізіледі.

      162. Комиссия шешімі аттестаттаушы органның бұйрығымен ресімделеді.

      Тиісті бұйрықтың негізінде осы Қағидаларға 20-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік бере (растай) отырып, аттестаттау туралы куәлік беріледі.

      163. Біліктілік бере отырып (растай отырып) аттестаттау туралы куәлік осы Қағидаларға 21-қосымшаға сәйкес нысан бойынша куәліктерді тіркеу және беру журналында тіркеледі. Бұл ретте біліктілік санатын беру туралы еңбек кітапшасына жазба талап етілмейді.

      164. Білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттің (орталықтың) педагогіне, басшыларына, басшыларының орынбасарларына, әдістемелік кабинеттердің әдіскерлеріне берілген (расталған) біліктілік санаты үшін қосымша ақы қолданыстағы нормативтік құқықтық актілерге сәйкес тиісті деңгейдегі комиссияның шешімі негізінде 1 қыркүйектен немесе 1 қаңтардан бастап жүзеге асырылады.

      165. Басшының орынбасары (басшы) бір білім беру ұйымынан басқа білім беру ұйымына басқа лауазымға ауысқан жағдайда (басшының орынбасары немесе басшы лауазымына) басшы орынбасарының өзінде бар үшінші санаттағы басшы орынбасары немесе екінші санаттағы басшы орынбасары немесе бірінші санаттағы басшы орынбасары немесе басшы-ұйымдастырушы немесе басшы-менеджер немесе басшы-көшбасшы біліктілік санаты мерзімі өткенге дейін сақталады.

      166. Аттестаттау және біліктілік санаттарын беру рәсімінде бұзушылықтар анықталған жағдайда тиісті деңгейдегі комиссия біліктілік санатын беру туралы шығарылған шешімді дербес немесе бақылау және қадағалау органдарының ұсынуы бойынша бұзушылықтар анықталған күннен бастап 10 жұмыс күні ішінде қайта қарайды.

      167. Шығарылған шешімді қайта қарау тәртібін комиссия дербес айқындайды.


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 1-қосымша
 Нысан


____________________________
 (тестілеуді өткізу жөніндегі
 ұйымның басшысына)

Ұлттық біліктілік тестілеуіне қатысуға ӨТІНІШ

      Мен, __________________________________________________________,

      (педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      ЖСН __________________________________________________________

      ___________________________________________________________________

      (диплом бойынша мамандығы)

      Мені___ ______біліктілік санатын беру (растау) – аттестаттау үшін 20____жылы

      ұлттық біліктілік тестілеуіне қатысуға жіберуіңізді сұраймын.

      Қазіргі кезде (күні) ___ (айы) ______ жылғы дейін жарамды біліктілік санатына

      иемін немесе жоқ:

      ___________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________

      Тестілеуді тапсыру тілі (қажеттісінің астын сызу): қазақ/орыс.

      Жұмыс орны:

      ___________________________________________________________________

      білім беру ұйымының атауы, лауазымы

      Ұлттық біліктілік тестілеуіне қатыса отырып, мен жеке мәліметтерімді өңдеуге

      келісемін.

      Мен тестілеуден өтетін ғимаратта тыйым салынған заттардың бірін пайдалануға

      тырысқаным үшін жауапкершілік туралы, тиісті акт жасай отырып алып тастау туралы

      хабардармын.

      Тыйым салынған зат табылған жағдайда бес жыл мерзімге (білім беру ұйымдарының

      басшылары – үш жылға) аттестаттаудан өту құқығынан айырылатыным хабарланды.

      Ұлттық біліктілік тестілеуін өткізу кезінде қағидаларды бұзу фактілері анықталған

      кезде, сондай-ақ бейнежазбаны қарау кезінде анықталған кезде тапсыру мерзіміне

      қарамастан акт жасалатыны және нәтижелердің күші жойылатыны хабарланды.

      Тыйым салынған заттар:

      ұялы байланыс құралдары (пейджер, Ұялы Телефондар, планшеттер, айпэд (iPad),

      айпод (iPod), айфон (iPhone), смартфон (SmartPhone), Смартчастар);

      ноутбуктер, плеерлер, модемдер (мобильді роутерлер);

      радиоэлектрондық байланыстың кез келген түрлері (вай-фай (Wi-Fi), блютуз

      (Bluetooth), дест (Dect), 3G, 4G, 5G;

      сымды және сымсыз құлаққаптар және басқалар;

      шпаргалкалар және оқу-әдістемелік әдебиеттер;

      калькулятор және түзеткіш сұйықтықтар.

      "____" __________ 20 ___ жыл __________________

      (қолы)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 2-қосымша
 Нысан
 Аттестаттау комиссиясының
 төрағасына
 ____________________________
 (білім беру ұйымдарының,
 аудандық (қалалық)
 бөлімдердің, облыстардың,
 республикалық маңызы бар
 қалалардың және астананың
 білім басқармаларының атауы,
 уәкілетті орган)

Ұлттық біліктілік тестілеуіне қатысуға РҰҚСАТТАМА

Облыс/Аудан / Мектеп

ПЕДАГОГТІҢ РҰҚСАТТАМАСЫ Т. А.Ә. (болған жағдайда): _____________________
 ТСК: _____________
 ЖСН: ___________________
 Жоспарланған біліктілік санаты: ___________________
 Білім беру ұйымының деңгейі педагог жұмыс істейді: ___________________
 Тестілеу орны: _______________________________________________________________
 Мекен жайы: ________________________________________________
 Аудитория: ________________________________
 Тестілеуді тапсыру тілі: ________________________________
 Тестілеу күні: ________________________________
 Тестілеуге тіркелудің басталу уақыты: ________________________________
 Тестілеу пәндері: 1. _____________________________________________
 2. ____________________________________________
 Төрағасы аттестаттау комиссиясының: ___________ ________________________________
 (қолы) (Т. А.Ә. (болған жағдайда))
 Педагог: ___________ ________________________________
 (қолы) (Т. А. Ә. (болған жағдайда))
 Рұқсаттаманы беру күні:
Жүктеу


 
 

Педагогке жадынама:

Педагогке жол берілмейді:

Педагогтің өзімен бірге тестілеуге рұқсаттамасы және жеке басын куәландыратын құжаттың түпнұсқасы (жеке куәлігі немесе паспорты) болуы тиіс.
 Педагог тіркеу аяқталғанға дейін тестілеу орнына келуі қажет. Педагогтерді тіркеу 45 минут жүзеге асырылады және тестілеу басталғанға дейін 15 минут бұрын аяқталады.

Анықтамалық әдебиетті, жазба кітапшаларды, диктофондарды, ұялы телефондарды, электрондық құрылғыларды және сол сияқтыларды, сондай-ақ тесттердің мазмұнын және оларға дұрыс жауаптар кодтарын ашатын мәліметтерді өзімен бірге алып жүруге немесе пайдалануға міндетті;
 басқа тестіленушілермен сөйлесу;
 орыннан орынға отыруға;
 кезекшінің рұқсатынсыз және ілесіп жүруінсіз аудиториядан шығу.
 Ереже бұзылған және тыйым салынған заттар анықталған жағдайда тиісті акт жасалады, педагог аудиториядан шығарылады, нәтижелері жойылады.
 Сондай-ақ, нәтижелер бейнематериалдарды зерделеу шеңберінде тестілеу аяқталғаннан кейін жойылуы мүмкін.

Мен жадынамамен таныстым және шағымдарым жоқ.
 Рұқсат қағазындағы деректер дұрыс екенін растаймын.

(Педагогтің қолы)Жүктеу



Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 3-қосымша

Пайыздарды балдарға ауыстыру шкаласы

      Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымдарының педагогтері үшін

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог-
 модератор

Мектепке дейінгі педагогика және психология

30

60%

18

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі

30

40%

12

Педагог-
 сарапшы

Мектепке дейінгі педагогика және психология

30

70%

21

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі

30

50%

15

Педагог-
 зерттеуші

Мектепке дейінгі педагогика және психология

30

80%

24

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі

30

60%

18

Педагог-
 шебер

Мектепке дейінгі педагогика және психология

30

90%

27

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі

30

70%

21Жүктеу

Орта білім беру ұйымдарының педагогтері, білім беру ұйымдарының әдіскерлері үшін

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог-
 модератор

Оқу пәнінің мазмұны

70

60%

42

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

40%

12

Педагог-
 сарапшы

Оқу пәнінің
 мазмұны

70

70%

49

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

50%

15

Педагог-
 зерттеуші

Оқу пәнінің
 мазмұны

70

80%

56

Педагогика,
 Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

60%

18

Педагог-
 шебер

Оқу пәнінің
 мазмұны

70

90%

63

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

70%

21Жүктеу

Қосымша білім беру ұйымдарының педагогтері, арнайы ұйымдардың, интернаттық ұйымдардың, жатақханалардың тәрбиешілері үшін

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог-
 модератор

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

60%

18

Психология
 негіздері

30

40%

12

Педагог-
 сарапшы

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

70%

21

Психология
 негіздері

30

50%

15

Педагог-
 зерттеуші

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

80%

24

Психология
 негіздері

30

60%

18

Педагог-
 шебер

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

90%

27

Психология
 негіздері

30

70%

21Жүктеу

Педагогтер ( пән мұғалімдері), арнайы білім беру ұйымдарының (кабинеттердің, орталықтардың) арнайы педагогтері, арнайы ұйымдардың тәрбиешілері үшін

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог-
 модератор

Арнайы педагогика және оқыту әдістемесі

30

60%

18

Оқу пәнінің мазмұны

30

60%

18


Психология негіздері

30

40%

12


Арнайы психология негіздері

30

60%

18

Педагог-
 сарапшы

Арнайы педагогика және оқыту әдістемесі

30

70%

21

Оқу пәнінің мазмұны

30

70%

21


Психология негіздері

30

50%

15


Арнайы психология негіздері

30

70%

21

Педагог-
 зерттеуші

Арнайы педагогика және оқыту әдістемесі

30

80%

24

Оқу пәнінің мазмұны

30

80%

24


Психология негіздері

30

60%

18


Арнайы психология негіздері

30

80%

24

Педагог-
 шебер

Арнайы педагогика және оқыту әдістемесі

30

90%

27

Оқу пәнінің мазмұны

30

90%

27


Психология негіздері

30

70%

21


Арнайы психология негіздері

30

90%

27Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының педагогтері үшін (жалпы білім беретін пәндер, жалпы кәсіптік және арнайы пәндер, жалпы гуманитарлық және әлеуметтік экономикалық пәндер бойынша педагогтер)

Санат

Блок

Пәндер бойынша баллдар

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог-
 модератор

Оқу пәнінің
 мазмұны

70

60%

42

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

60%

18

Педагог-
 сарапшы

Оқу пәнінің
 мазмұны

70

70%

49

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

70%

21

Педагог-
 зерттеуші

Оқу пәнінің
 мазмұны

70

80%

56

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

80%

24

Педагог-
 шебер

Оқу пәнінің
 мазмұны

70

90%

63

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

90%

27Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының педагогтері үшін (өндірістік оқыту шеберлері)

Санат

Блок

Пәндер бойынша баллдар

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог-
 модератор

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

60%

18

Қызмет бағыты бойынша

30

60%

18

Педагог-
 сарапшы

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

70%

21

Қызмет бағыты бойынша

30

70%

21

Педагог-
 зерттеуші

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

80%

24

Қызмет бағыты бойынша

30

80%

24

Педагог-
 шебер

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

90%

27

Қызмет бағыты бойынша

30

90%

27Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басқа лауазымдарының педагогтері үшін:

Санат

Блок

Пәндер бойынша баллдар

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

50%

15

Психология негіздері

30

50%

15

Педагог-
 модератор

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

60%

18

Психология негіздері

30

60%

18

Педагог-
 сарапшы

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

70%

21

Психология негіздері

30

70%

21

Педагог-
 зерттеуші

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

80%

24

Психология негіздері

30

80%

24

Педагог-
 шебер

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

90%

27

Психология негіздері

30

90%

27Жүктеу

Таңдау бойынша дене шынықтыру педагогтері үшін:

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог-
 модератор

Оқу пәнінің мазмұны

70

60%

42

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

40%

12

Педагог-
 сарапшы

Оқу пәнінің мазмұны

70

70%

49

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

50%

15

Педагог-
 зерттеуші

Оқу пәнінің мазмұны

70

80%

56

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

60%

18

Педагог-
 шебер

Оқу пәнінің мазмұны

70

90%

63

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

70%

21Жүктеу

Таңдау бойынша дене шынықтыру педагогтері үшін:

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

50%

15

Педагог-
 модератор

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

60%

18

Педагог-
 сарапшы

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

70%

21

Педагог-
 зерттеуші

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

80%

24

Педагог-
 шебер

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

90%

27Жүктеу

"Информатика", "Цифрлық сауаттылық" пәндері бойынша педагогтер үшін

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

30%

9

Оқу пәнінің мазмұны және бағдарламалау

30

50%

15

Педагог-
 модератор

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

40%

12

Оқу пәнінің мазмұны және бағдарламалау

30

60%

18

Педагог-
 сарапшы

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

50%

15

Оқу пәнінің мазмұны және бағдарламалау

30

70%

21

Педагог-
 зерттеуші

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

60%

18

Оқу пәнінің мазмұны және бағдарламалау

30

80%

24

Педагог-
 шебер

Педагогика, оқыту әдістемесі

3

70%

21

Оқу пәнінің мазмұны және бағдарламалау

30

90%

27Жүктеу

Жоғары және/немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарын педагогикалық мамандықтар бойынша бітірген тәжірибесі жоқ кандидаттар үшін

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог

Оқу пәнінің мазмұны

80

50%

40

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

50%

15

Оқу пәнінің мазмұны және бағдарламалау (мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту педагогикасы)

30

50%

15

Педагогика, оқыту әдістемесі (мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту педагогикасы)

30

50%

15Жүктеу

Білім беру ұйымдарының басшылары үшін

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Ұйымдастырушы-басшы

Заңнаманы білу

80

70%

56

Басқарушылық құзыреттер

20

70%

14

Басшы-
 менеджер

Заңнаманы білу

80

80%

64

Басқарушылық құзыреттер

20

80%

16

Басшы –
 көшбасшы

Заңнаманы білу

80

90%

72

Басқарушылық құзыреттер

20

90%

18Жүктеу



Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 4-қосымша
 Нысан

Заттарды табу және аудиторияда тәртіп ережелерін бұзған педагогті аудиториядан шығару АКТІСІ

      Тестілеуді өткізу пункті

      __________________________________________________________________________

      __________ "______"_______________20____ж. _____сағ. _____ мин.

      Осы акт жасалды _______________бұл туралы _________________________________

      __________________________________________________________________________

      педагог___________________________________________________________________,

      (Т. А.Ә. (болған жағдайда)

      ТСК______________________________________________________________________

      (Т. А. Ә. (болған жағдайда)

      (аудитория №___, орын №___, нұсқа №____) тестілеу кезінде аудиторияда тәртіп

      ережелерін бұзған):

      _________________________________________________________________________,

      бұзушылық фактісі. Осы факті негізінде материал алынды, білім беру ұйымының

      педагогы аудиториядан шығарылды, тестілеу нәтижелері жойылды.

      актімен таныстым__________________________________________________________

      (Педагогтың Т.А.Ә. (болған жағдайда) қолы)

      Аудитория бойынша кезекші ________________________________________________

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда), қолы)

      Тестілеуді өткізуге жауапты тұлға ____________________________________________

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда), қолы)

      Комиссия Төрағасы ________________________________________________________

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда), қолы)

      Күні: ___________ Мөр орны


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 5-қосымша
 Нысан

Тестілеуде бөгде адамды анықтау актісі

      Тестілеуді өткізу пункті

      ___________________________________________________________________

      "______"_______________20____ж. _____сағ. ______ мин.

      Осы акт жасалды

      ___________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      азаматтың тестілеуді тапсыруға әрекет ету фактісі анықталды

      ___________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________

      (Т.А.Ә.( болған жағдайда)

      педагогтің орнына

      ___________________________________________________________________,

      ТСК________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________.

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      Осы фактінің негізінде аудиторияға кірген жағдайда материал алынды, білім беру

      ұйымының педагогы аудиториядан шығарылды, тестілеу нәтижелері жойылды;

      ғимаратқа кіргізген кезде бөгде адам табылған жағдайда - тестілеуді тапсырғанға дейін

      жібермеу.

      Актімен таныстым: __________________________________________________

      (Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда) қолы)

      Аудитория бойынша кезекші ___________________________________________

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда), қолы)

      Тестілеуді өткізуге жауапты тұлға ______________________________________

      (Педагогтың Т.А.Ә. (болған жағдайда) қолы)

      Комиссия Төрағасы ___________________________________________________

      (Педагогтың Т.А.Ә. (болған жағдайда) қолы)

      Күні: _______ Мөр орны


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 6-қосымша
 Нысан

Ұлттық біліктілік тестілеуінен өткені туралы Сертификат

      Бұл

      __________________________________________________________________________

      жөнінде куәландырады

      педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      кк.жж.аа. _______________________ _________________________,біліктілік санатына

      _______________________________қаласындағы ұлттық біліктілік тестілеуіне қатысты

      тестілеудің келесі нәтижесін көрсетті:

      1) өтінім берілген біліктілік санатына балл (-лар)жинады: педагог-модератор, педагог-

      сарапшы, педагог-зерттеуші, педагог-шебер (керегінің астын сызу керек),

      2) біліктілік санатына төмен деңгейде балл (-лар) жинады: педагог-модератор, педагог-

      сарапшы, педагог-зерттеуші (қажетінің асты сызылсын).

Модульдің атауы

Тест тапсырмаларының саны

Ең жоғары балдардың саны жинаған балдардың

Жинаған балдардың саны

апелляцияны ескере отырып, жинаған балдардың саны,

Барлығы




Жүктеу

      Ескертпе:

      Апелляцияға берген педагогтердің жеке кабинетіне апелляцияны ескере отырып,

      ұлттық біліктілік тестілеуден өткені туралы анықтама жіберіледі. Тиісті деңгейдегі

      аттестаттау комиссиясына өтініш берген кезде апелляция ескеріле отырып, анықтама

      ескеріледі.

      Жауапты тұлға: _____________________________________________

      (Т.А.Ә.( болған жағдайда), қолы)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 7-қосымша


"Педагогтерді аттестаттаудан өткізу үшін құжаттар қабылдау" мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарты

1

Көрсетілетін қызметті берушінің атауы

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі, облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының Білім басқармалары, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдері

2

Мемлекеттік қызметті ұсыну тәсілдері

1) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсесі;
 2) "Азаматтарға арналған үкімет "мемлекеттік корпорациясы" коммерциялық емес акционерлік қоғамы (бұдан әрі – Мемлекеттік корпорация);
 3) "электрондық үкімет" веб-порталы арқылы жүзеге асырылады egov.kz (бұдан әрі – портал)

3

Мемлекеттік қызмет көрсету мерзімі

Мемлекеттік қызмет көрсетудің мерзімдері:
 1) көрсетілетін қызметті беруші арқылы жүгінген кезде – 20 минут;
 2) көрсетілетін қызметті берушінің орналасқан жері бойынша Мемлекеттік корпорацияға жүгінген кезде – 3 (үш) жұмыс күні;
 3) көрсетілетін қызметті берушінің орналасқан жері бойынша емес Мемлекеттік корпорацияға жүгінген кезде – 7 (жеті) жұмыс күні;
 4) портал арқылы – 1 (бір) жұмыс күні.
 Мемлекеттік корпорацияға жүгінген кезде қабылдау күні мемлекеттік қызмет көрсету мерзіміне кірмейді.
 1) Мемлекеттік корпорацияға құжаттар топтамасын тапсыру үшін күтудің рұқсат етілген ең ұзақ уақыты - 20 (жиырма) минут;
 2) мемлекеттік корпорацияда көрсетілетін қызметті алушыға қызмет көрсетудің рұқсат етілген ең ұзақ уақыты-20 (жиырма) минут.

4

Мемлекеттік қызмет көрсету нысаны

Қағаз/электронды, жартылай автоматтандырылған түрде

5

Мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесі

Көрсетілетін қызметті берушіге жүгінген кезде педагогтерге біліктілік санатын беру (растау) үшін осы Қағидаларға 8-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтінішті қабылдау туралы қолхат беру не мемлекеттік қызмет көрсетуден дәлелді бас тарту.
 Мемлекеттік корпорацияда дайын құжаттарды беру жеке басын куәландыратын құжатты (не нотариат куәландырған сенімхат бойынша оның өкілі) ұсынған кезде тиісті құжаттарды қабылдау туралы қолхат негізінде жүзеге асырылады.
 Өтініш берушінің (өкілдің) өтініші болмағандықтан мерзімінде берілмеген құжаттар бір ай ішінде мемлекеттік корпорацияда сақталады, осы мерзім өткеннен кейін талап етілмеген ретінде көрсетілетін қызметті берушіге қайтарылады. Көрсетілетін қызметті алушы бір ай өткен соң жүгінген кезде Мемлекеттік корпорацияның сұрауы бойынша көрсетілетін қызметті беруші бір жұмыс күні ішінде дайын құжаттарды көрсетілетін қызметті алушыға беру үшін Мемлекеттік корпорацияға жібереді.
 Портал арқылы жүгінген кезде құжаттардың қабылданғаны туралы хабарлама немесе көрсетілетін қызметті берушінің ЭЦҚ-мен қол қойылған дәлелді өтінімі одан әрі қарау кезінде бас тарту өтініш берушінің жеке кабинетінде көрсетіледі.

6

Мемлекеттік қызметті көрсету кезінде көрсетілетін қызметті алушыдан алынатын төлем мөлшері және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда оны алу тәсілдері

Жеке тұлғаларға тегін

7

Жұмыс кестесі

1) көрсетілетін қызметті беруші – Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес демалыс және мереке күндерінен басқа, дүйсенбі-жұма аралығында сағат 9.00-ден 18.30-ға дейін, түскі үзіліс сағат 13.00-ден 14.30-ға дейін.
 Көрсетілетін қызметті берушіде өтінішті қабылдау және мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесін беру сағат 13.00-ден 14.30-ға дейінгі түскі үзіліспен сағат 9.00-ден 17.30-ға дейін жүзеге асырылады.
 Мемлекеттік қызмет алдын ала жазылусыз және жеделдетілген қызмет көрсетусіз кезек күту тәртібімен көрсетіледі;
 2) мемлекеттік корпорацияда – Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жексенбі және мереке күндерін қоспағанда, дүйсенбіден бастап сенбіні қоса алғанда, белгіленген жұмыс кестесіне сәйкес түскі үзіліссіз сағат 9.00-ден 20.00-ге дейін.
 Қабылдау "электрондық" кезек тәртібімен, көрсетілетін қызметті алушының таңдауы бойынша жеделдетілген қызмет көрсетусіз жүзеге асырылады, электрондық кезекті "электрондық үкімет" веб-порталы (бұдан әрі – портал) арқылы броньдауға болады.
 3) портал - жөндеу жұмыстарына байланысты техникалық үзілістерді қоспағанда тәулік бойы (көрсетілетін қызметті алушы өтініш берген кезде 
Еңбек кодексіне сәйкес жұмыс уақыты аяқталғаннан кейін демалыс және мереке күндері өтініштерді қабылдау және нәтижелерін беру мемлекеттік қызмет көрсету келесі жұмыс күні жүзеге асырылады).

8

Мемлекеттік қызметті көрсету үшін қажетті құжаттар тізбесі

көрсетілетін қызметті берушіге:
 1) өтініш;
 2) жеке басын куәландыратын құжат (жеке басын сәйкестендіру үшін талап етіледі) (иесіне қайтарылады) не цифрлық құжаттар сервисінен электрондық құжат (сәйкестендіру үшін);
 3) білімі туралы диплом;
 4) қайта даярлау курстарынан өткені туралы құжат (бар болса);
 5) жұмыскердің еңбек қызметін растайтын құжат;
 Мемлекеттік корпорацияға:
 1) өтініш;
 2) білімі туралы диплом;
 3) қайта даярлау курстарынан өткені туралы құжат (бар болса);
 4) жұмыскердің еңбек қызметін растайтын құжат;
 электрондық үкімет веб-порталы арқылы egov.kz:
 1) өтініш
 2) білімі туралы диплом;
 3) қайта даярлау курстарынан өткені туралы құжат (бар болса);
 4) жұмыскердің еңбек қызметін растайтын құжат;
 Білімі және еңбек қызметі туралы деректер электрондық үкімет шлюзі арқылы тиісті мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелерінен алынады. Ақпарат болмаған жағдайда өтініш беруші растайтын құжаттарды қоса береді.
 Бұл ретте аттестаттаудан өту үшін тиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиясы ақпараттық жүйе бойынша мынадай деректерді сұратады:
 1) Біліктілік санатын беру туралы куәлік және бұйрық (бұрын біліктілік санаты болған адамдар үшін);
 2) ұлттық біліктілік тестілеуден өткені туралы құжат және эссе;
 3) кәсіби жетістіктерін растайтын құжаттар;
 4) "педагог-зерттеуші" немесе "педагог-шебер" біліктілік санатына-тәжірибені жинақтау;
 5) бақылау парақтарымен сабақтардың/сабақтардың бейнежазбалары және сабақтарды/сабақтарды талдау (ПМПК педагогтерін қоспағанда);
 6) білім беру ұйымының педагогикалық кеңесі хаттамасынан үзінді.
 Ескертпе:
 аттестаттау комиссиясы білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісілген бағдарламалар бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өткені туралы сертификатты және кәсіби жетістіктерін және жинақталуын растайтын құжаттарды білім басқармаларының және ҚР БҒМ-нің (ведомстволық бағынысты ұйымдардың) ресми сайттарында қарайды.
 білім алушылардың/тәрбиеленушілердің жетістіктерін растайтын құжаттарды (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлерін, ПМПК, ППТК, РО педагогтерін қоспағанда) аттестаттау комиссиясы білім басқармаларының және "Дарын" РҒПО-ның ресми сайттарында білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық олимпиадалардың, конкурстар мен жарыстардың тізбесіне сәйкес қарайды.

9

Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мемлекеттік қызмет көрсетуден бас тарту үшін негіздер

1) көрсетілетін қызметті алушы мемлекеттік көрсетілетін қызметті алу үшін ұсынған құжаттардың және (немесе) олардағы деректердің (мәліметтердің) анық еместігін анықтау;
 2) көрсетілетін қызметті алушы және (немесе) мемлекеттік қызметті көрсету үшін қажетті ұсынылған материалдар, деректер мен мәліметтер талаптарға сәйкес келмеген жағдайларда бұзылуы мүмкін.

10

Мемлекеттік, оның ішінде электрондық нысанда және Мемлекеттік корпорация арқылы көрсетілетін қызметті көрсету ерекшеліктері ескеріле отырып қойылатын өзге де талаптар

Ағза функцияларының тұрақты бұзылулары бар, өзіне-өзі қызмет көрсету, өздігінен қозғалу, құжаттарды қабылдауға бағдарлану қабілетінен немесе мүмкіндігінен толық немесе ішінара айырылған көрсетілетін қызметті алушыларға мемлекеттік қызметті көрсетуді Мемлекеттік корпорацияның қызметкері 1414; 8 800 080 7777 Бірыңғай байланыс орталығы арқылы жүгіну арқылы тұрғылықты жеріне барып жүзеге асырады.
 Мемлекеттік қызмет көрсету орындарының мекенжайлары:
 1) Министрліктің интернет-ресурсында: www.edu.gov.kz;
 2) мемлекеттік корпорацияның интернет-ресурсында: www.gov4c.kz.
 Көрсетілетін қызметті берушінің ЭЦҚ болған жағдайда порталдағы "жеке кабинеті", сондай-ақ Бірыңғай байланыс орталығы: 1414, 8 800 080 77777 арқылы қашықтықтан қол жеткізу режимінде Мемлекеттік қызмет көрсету тәртібі мен мәртебесі туралы ақпарат алу мүмкіндігі бар.
 Көрсетілетін қызметті берушінің Мемлекеттік қызмет көрсету мәселелері жөніндегі анықтама қызметтерінің байланыс телефондары Министрліктің интернет-ресурсында орналастырылған: www.edu.gov.kz.
Жүктеу



Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 8-қосымша
 Нысан


____________________________
 (білім беруді басқару органының


атауы)

Аттестаттауға және біліктілік санатын беру (растау) рәсіміне қатысуға ӨТІНІШІ

      Мен, __________________________________,ЖСН_______________,

      (педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      ___________________________________________________________________

      (лауазымы, жұмыс орны, электрондық поштасы)

      20 ___ жылы біліктілік санатын мерзімінен бұрын беру рәсіміне қатысуға

      ____________________________________________________________________

      лауазымы (мамандығы) бойынша)

      рұқсат беруіңізді сұраймын________________________________________,

      Бүгінгі таңда ___(күні) __ (айы) _____ жылғы дейін жарамды біліктілік санатына иемін:

      __________________________________ _________________________________

      __________________________________ _________________________________

      Мен келесі жұмыс нәтижелерін негіз деп санаймын:

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________.

      Өзім туралы мынадай мәліметтерді хабарлаймын:

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________.

      Білімі:

Оқу орнының атауы

Оқу кезеңі

Білімі туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік бере отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандық (біліктілік)



Жүктеу

      Жұмыс өтілі:

Жалпы

Білімі туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік бере отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандық (біліктілік) бойынша

Педагогикалық

Осы білім беру ұйымында




Жүктеу

      Марапаттары, атағы, ғылыми (академиялық) дәрежесі, ғылыми атағы алған (берілген)

      мжылын көрсете отырып_________________________________________

      Педагог жұмыс істейтін білім беру ұйымының атауы

      Біліктілік санатын кезекті беруді (растауды) тәртібімен таныстым.

      "____" __________ 20 ___ жыл __________________

      (қолы)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 9-қосымша
 Нысан


___________________________/
 Көрсетілетін қызметті
 алушының
 Т.А.Ә.(болған жағдайда)/

Білім беру ұйымдарында қызмет атқаратын педагогтердің аттестаттаудан өту үшін құжаттарын қабылдаудан бас тарту туралы қолхат

      Педагогтерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарының 63-тармағын басшылыққа ала отырып

      ___________________________________________________________________

      / көрсетілетін қызметті берушінің немесе Мемлекеттік корпорацияның атауын,

      мекенжайын көрсету / педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) рәсіміне қатысу

      үшін құжаттарды қабылдаудан бас тартады

      ___________________________________________________________________

      / көрсетілетін қызметті алушының Т.А.Ә.( болған жағдайда) көрсету/

      ___________________________________________________________________

      /білім беру ұйымының атауын көрсету/

      байланысты_________________________________________________________,

      атап айтқанда /жоқ немесе сәйкес келмейтін құжаттардың атауын көрсету/:

      1) _________________________________;

      2) _________________________________;

      3) _________________________________.

      Осы қолхат әрбір тарап үшін бір-бірден 2 данада жасалды.

      "____" __________20___жыл

      ___________________________________________________________________

      (Мемлекеттік корпорация қызметкерінің Т. А.Ә. болған жағдайда)

      ___________________________________________________________________

      (қолы, байланыс телефоны)

      Алды: ______________________________________________________________

      /Көрсетілетін қызметті алушының Т.А.Ә. (болған жағдайда)/

      "____" ___________20___жыл ______________/ қолы


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 10-қосымша
 Нысан


____________________________


/ Көрсетілетін қызметті


алушының


Т.А.Ә.(болған жағдайда)/

Аттестаттаудан өту үшін білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтердің құжаттарын қабылдау туралы қолхат

      _________________________________________________________________

      /көрсетілетін қызметті алушының Т.А.Ә.(болған жағдайда) көрсету/

      _________________________________________________________________

      /көрсетілетін қызметті берушінің атауын көрсету/

      Педагогтерді аттестаттау рәсіміне қатысу үшін қабылданған құжаттардың тізбесі:

      1.__________________________________________________________

      2.__________________________________________________________

      3.__________________________________________________________

      Қабылдады: _________________________________________________________

      (Орындаушының Т.А.Ә. (болған жағдайда)) (қолы, байланыс телефоны)

      "____" ___________20___жыл


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 11-қосымша

Портфолионы қабылдау-тапсыру актісі

      "___"________ 20__ ж.

      Біз, төменде қол қоюшылар, Сараптамалық кеңестің төрағасы

      ______________________________________________________________

      (тиісті деңгей) (Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      бір жағынан, және

      Комиссия төрағасы _______________ ______________________________

      (тиісті деңгейі) (Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      екінші жағынан, портфолио берілгені және қабылданғаны туралы акт жасалды

      (электронды/қағаз форматта):

Аты-жөні (бар болса)

Қызметі

Біліктілік санаты

Қазіргі

Өтініш берілгені










Жүктеу

      Тапсырды: _______ __________________сараптау комиссиясының төрағасы

      (қолы) (болған жағдайда)

      Қабылдады: _______________ __________________Комиссия төрағасы

      (қолы) (Т.А.Ә. (болған жағдайда)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 12-қосымша

Біліктілік санатын беру (растау) үшін мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымы педагогінің портфолиосын бағалау өлшемшарттары


Біліктілік санаты

Бағалау өлшемшарттары

Педагог-модератор

Педагог-сарапшы

Педагог-зерттеуші

Педагог-шебер

Жинақылығы және дағдыларын тәрбиеленушілердің соңғы үш оқу жылы. Біліктер мен дағдылардың қалыптасу динамикасын ескере отырып (бастапқы/аралық/қорытынды) 1

Тәрбиеленушілердің біліктері мен дағдыларының қалыптасу деңгейін арттыру динамикасы-3%

Тәрбиеленушілердің біліктері мен дағдыларының қалыптасу деңгейін арттыру динамикасы-4%

Тәрбиеленушілердің біліктері мен дағдыларының қалыптасу деңгейін арттыру динамикасы-5%

Тәрбиеленушілердің біліктері мен дағдыларының қалыптасу деңгейін арттыру динамикасы-6%

Сабақтарды өткізу сапасы 2

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз) білім беру ұйымының әдіскері, басшысы сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 2 сабақ)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз) білім беру ұйымының әдіскері, басшысы сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 2 сабақ)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз) білім беру ұйымының әдіскері, басшысы сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 3 сабақ)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз) білім беру ұйымының әдіскері, басшысы сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 3 сабақ)

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрінің 2011 жылғы 7 желтоқсандағы №514 "Жалпы білім беретін пәндер бойынша республикалық және халықаралық олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарының (ғылыми жарыстардың), орындаушылар конкурстарының, кәсіби шеберлік конкурстарының және спорттық жарыстардың тізбесін бекіту туралы" (нормативтік құқықтық актілерінің мемлекеттік тізілімінде №5750 болып тіркелген) (бұдан әрі - №514 бұйрық) сәйкес педагогтің кәсіби конкурстардағы немесе олимпиадалардағы жетістіктері

-

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі (бар болса)

Облыс білім басқармасының жоспары бойынша немесе республикалық деңгейде өткізілетін кәсіби конкурстардың жеңімпазы немесе жүлдегері

Республикалық деңгейде өткізілетін кәсіби конкурстардың жеңімпазы немесе жүлдегері

Педагогикалық тәжірибені жинақтау



облыс/қала деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның көшірмелері, жинақтағы Жарияланымдар ұсынылады) немесе әдістемелік материалдарды әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңестің шешімі немесе авторлық құқық туралы куәлік ұсынылады) немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Республика (халықаралық) деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның, жинақтағы жарияланымдардың көшірмелері ұсынылады) немесе авторлық әзірлемелер немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Осы Қағидаларға 29-қосымшаға сәйкес педагогикалық кеңес отырысының хаттамасынан үзіндінің болуыЖүктеу

      Біліктер мен дағдылардың қалыптасу динамикасы туралы ақпарат (Бастапқы/аралық/қорытынды) ҰБДҚ - дан түсіріледі немесе бірінші басшының қолы қойылған сканерленген нұсқа-электрондық форматта ұсынылады. Деректердің дұрыстығына педагог пен басшы жауапты болады.

      Сабақтың бейне жазбаларына ұсынылатын талаптар:- аттестатталушының аты-жөні, жұмыс орны, лауазымы, тобы, оқу мақсаттары, сабақ тақырыбы көрсетіледі;

      су белгілері, бөгде жазулар немесе жарнама болмаса;

      сыртқы дыбыстық шу жоқ;

      ұсынылатын бейне сабақ ажыратымдылығы 1280х720 (720р)

      сөйлеу қазіргі қазақ, орыс немесе шет тілінің нормаларына сәйкес келеді (мысалы, ағылшын тілі сабақтарында);

      бейне танымал және кең таралған бейне файл форматтарының бірінде ұсынылған .avi немесе .mp4

      Ескертпе: біліктілік санатын беруге (растауға) арналған педагог портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санатты беру (растау) рәсімдері арасындағы кезеңге ұсынылады, міндетті болып табылады.

Біліктілік санатын беру (растау) үшін жалпы орта білім беру ұйымдары педагогінің портфолиосын бағалау өлшемшарттары

Бағалау өлшемшарттары

Біліктілік санаты

Педагог-модератор

Педагог-сарапшы

Педагог-зерттеуші

Педагог-шебер

Соңғы үш оқу жылындағы білім алушылардың білім сапасы. Білім сапасының серпінін ескере отырып (тоқсан/жартыжылдық)1

Білім сапасының өсу динамикасы-3%

Білім сапасының өсу динамикасы-4%

Білім сапасының өсу динамикасы-5%

Білім сапасының өсу динамикасы-6%

Үлгерімі нашар оқушылармен жұмыс

Оқу динамикасы-азайту немесе ұлғайту. Үлгермеушіліктің алдын алу бойынша жұмыс (жұмыс жоспарының болуы, талдау және анықтау (оқу жылының басында 1 рет), сауалнама (оқу жылының соңында 1 рет

Оқу динамикасы-азайту немесе ұлғайту. Үлгермеушіліктің алдын алу бойынша жұмыс (жұмыс жоспарының болуы, талдау және анықтау (оқу жылының басында 1 рет), сауалнама (оқу жылының соңында 1 рет

Оқу динамикасы-азайту немесе ұлғайту. Үлгермеушіліктің алдын алу бойынша жұмыс (жұмыс жоспарының болуы, талдау және анықтау (оқу жылының басында 1 рет), сауалнама (оқу жылының соңында 1 рет

Оқу динамикасы-азайту немесе ұлғайту. Үлгермеушіліктің алдын алу бойынша жұмыс (жұмыс жоспарының болуы, талдау және анықтау (оқу жылының басында 1 рет), сауалнама (оқу жылының соңында 1 рет

Оқыту сапасы2

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: білім беру ұйымы басшысының орынбасары мен басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз), (ағымдағы оқу жылында 2 сабақтан кем емес)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: білім беру ұйымы басшысының орынбасары мен басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз), (ағымдағы оқу жылында 2 сабақтан кем емес)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: білім беру ұйымы басшысының орынбасары мен басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз), (ағымдағы оқу жылында 3 сабақтан кем емес)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: білім беру ұйымы басшысының орынбасары мен басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз), (ағымдағы оқу жылында 3 сабақтан кем емес)

№ 514 бұйрығына сәйкес конкурстарда немесе олимпиадаларда немесе жарыстарда білім алушылардың жетістіктері

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Аудан/қала деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы Республикалық немесе халықаралық деңгей

№ 514 бұйрығына сәйкес педагогтің кәсіби конкурстардағы немесе олимпиадалардағы жетістіктері

-

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі(болған жағдайда)

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі(болған жағдайда)

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы Республикалық немесе халықаралық деңгей(болған жағдайда)

Педагогикалық тәжірибені жинақтау



облыс/қала деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның көшірмелері, жинақтағы жарияланымдар ұсынылады) немесе әдістемелік материалдарды әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңестің шешімі немесе авторлық құқық туралы куәлік ұсынылады) немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Республика (халықаралық) деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның, жинақтағы жарияланымдардың көшірмелері ұсынылады) немесе авторлық әзірлемелер немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Осы Қағидаларға 29-қосымшаға сәйкес педагогикалық кеңес отырысының хаттамасынан үзіндінің болуы

Ескерту: "Цифрлық сауаттылық", "Информатика" пәндері бойынша педагогтер үшін – "Пайтонда (Python) бағдарламалау негіздері", "Майкрософтпен (Microsoft) жұмыс істеуге оқыту" (болған жағдайда) бағдарламалары бойынша қосымша оқытудан өткені туралы құжат)Жүктеу

      Біліктер мен дағдылардың қалыптасу динамикасы туралы ақпарат (Бастапқы/аралық/қорытынды) ҰБДҚ - дан түсіріледі немесе бірінші басшының қолы қойылған сканерленген нұсқа-электрондық форматта ұсынылады. Деректердің дұрыстығына педагог пен басшы жауапты болады.

      Сабақтың бейне жазбаларына ұсынылатын талаптар:- аттестатталушының аты-жөні, жұмыс орны, лауазымы, тобы, оқу мақсаттары, сабақ тақырыбы көрсетіледі;

      су белгілері, бөгде жазулар немесе жарнама болмаса;

      сыртқы дыбыстық шу жоқ;

      ұсынылатын бейне сабақ ажыратымдылығы 1280х720 (720р)

      сөйлеу қазіргі қазақ, орыс немесе шет тілінің нормаларына сәйкес келеді (мысалы, ағылшын тілі сабақтарында);

      бейне танымал және кең таралған бейне файл форматтарының бірінде ұсынылған .avi немесе .mp4

      Ескертпе: біліктілік санатын беруге (растауға) арналған педагог портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санатты беру (растау) рәсімдері арасындағы кезеңге ұсынылады, міндетті болып табылады.

      Білім алушылардың/тәрбиеленушілердің жетістіктерін растайтын құжаттарды аттестаттау комиссиясы білім басқармаларының және "Дарын" РҒПО-ның ресми сайттарында қарайды.

Біліктілік санатын беруге (растауға) қосымша білім беру ұйымдары педагогінің портфолиосын бағалау өлшемшарттары

Бағалау өлшемшарттары

Біліктілік санаты

Педагог-модератор

Педагог-сарапшы

Педагог-зерттеуші

Педагог-шебер

Соңғы үш жылда білім алушылардың, тәрбиеленушілердің таңдаған білім беру бағдарламасын меңгеру деңгейі (әзірленген диагностикалық құралдарға сәйкес) 1

білім алушылардың бағдарламаны кемінде 40% игеруі

білім алушылардың бағдарламаны кемінде 50% игеруі

білім алушылардың бағдарламаны кемінде 60% игеруі

білім алушылардың бағдарламаны кемінде 70% игеруі

Оқыту сапасы 2

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз) білім беру ұйымы басшысы орынбасарының, әдіскердің (болған жағдайда) және басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 2 сабақ)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз) білім беру ұйымы басшысы орынбасарының, әдіскердің (болған жағдайда) және басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 2 сабақ)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз) білім беру ұйымы басшысы орынбасарының, әдіскердің (болған жағдайда) және басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 3 сабақ)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз) білім беру ұйымы басшысы орынбасарының, әдіскердің (болған жағдайда) және басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 3 сабақ)

№ 514 бұйрығына сәйкес конкурстарда немесе олимпиадаларда немесе жарыстарда білім алушылардың жетістіктері

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Аудан/қала деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы Республикалық немесе халықаралық деңгей

№ 514 бұйрығына сәйкес педагогтің кәсіби конкурстардағы немесе олимпиадалардағы жетістіктері

-

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі(болған жағдайда)

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы Республикалық немесе халықаралық деңгей

Педагогикалық тәжірибені жинақтау



облыс/қала деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның көшірмелері, жинақтағы жарияланымдар ұсынылады) немесе әдістемелік материалдарды әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңестің шешімі немесе авторлық құқық туралы куәлік ұсынылады) немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Республика (халықаралық) деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның, жинақтағы жарияланымдардың көшірмелері ұсынылады) немесе авторлық әзірлемелер немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Осы Қағидаларға 29-қосымшаға сәйкес педагогикалық кеңес отырысының хаттамасынан үзіндінің болуыЖүктеу

      Біліктер мен дағдылардың қалыптасу динамикасы туралы ақпарат (Бастапқы/аралық/қорытынды) ҰБДҚ - дан түсіріледі немесе бірінші басшының қолы қойылған сканерленген нұсқа-электрондық форматта ұсынылады. Деректердің дұрыстығына педагог пен басшы жауапты болады.

      Сабақтың бейне жазбаларына ұсынылатын талаптар:- аттестатталушының аты-жөні, жұмыс орны, лауазымы, тобы, оқу мақсаттары, сабақ тақырыбы көрсетіледі;

      су белгілері, бөгде жазулар немесе жарнама болмаса;

      сыртқы дыбыстық шу жоқ;

      ұсынылатын бейне сабақ ажыратымдылығы 1280х720 (720р)

      сөйлеу қазіргі қазақ, орыс немесе шет тілінің нормаларына сәйкес келеді (мысалы, ағылшын тілі сабақтарында);

      бейне танымал және кең таралған бейне файл форматтарының бірінде ұсынылған.avi немесе .mp4

      Ескертпе: біліктілік санатын беруге (растауға) арналған педагог портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санатты беру (растау) рәсімдері арасындағы кезеңге ұсынылады, міндетті болып табылады.

      Білім алушылардың/тәрбиеленушілердің жетістіктерін растайтын құжаттарды аттестаттау комиссиясы білім басқармаларының және "Дарын" РҒПО-ның ресми сайттарында қарайды.

Біліктілік санатын беру (растау) үшін педагог портфолиосын бағалау өлшемшарттары (арнайы педагогтер, білім беру ұйымдарындағы арнайы сыныптар (топтар) педагогтері үшін)

Бағалау өлшемшарттары

Біліктілік санаты

Педагог-модератор

Педагог-сарапшы

Педагог-зерттеуші

Педагог-шебер

Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру сапасы
 (ПМПК педагогтерін қоспағанда) соңғы үш жылдағы (арнайы педагогтер, психологтар, ЕДШ нұсқаушылары, әлеуметтік педагогтар үшін)

Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру қорытындылары бойынша баланың даму серпіні 15% (балалар)

Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру қорытындылары бойынша баланың даму серпіні 20% (балалар

Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру қорытындылары бойынша баланың даму серпіні 30% (балалар

Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру қорытындылары бойынша баланың даму серпіні 40% (балалар)

Соңғы үш оқу жылындағы білім алушылардың білім сапасы. Арнаулы мектептердің (мектеп-интернаттардың, сыныптардың) пән педагогтері үшін білім сапасының серпінін (тоқсан/жартыжылдық)ескере отырып 1

Білім сапасының өсу динамикасы-3%

Білім сапасының өсу динамикасы-4%

Білім сапасының өсу динамикасы-5%

Білім сапасының өсу динамикасы-6%

Сабақты/сабақты өткізу сапасы (ПМПК педагогтерін қоспағанда) (арнайы педагогтер, психологтар, ЕДШ нұсқаушылары, әлеуметтік педагогтар үшін, сондай-ақ арнайы мектептердің (мектеп-интернаттардың, сыныптардың) пән-педагогтері үшін) 1

Білім беру ұйымының әдіскері мен басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен сабақтың (ұзақтығы кемінде 7 минут) бейне жазбасы (ағымдағы оқу жылында/соңғы циклдарда кемінде 2 сабақ)

Білім беру ұйымының әдіскері мен басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен сабақтың (ұзақтығы кемінде 7 минут) бейне жазбасы (ағымдағы оқу жылында/соңғы циклдарда кемінде 2 сабақ)

Білім беру ұйымының әдіскері мен басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен сабақтың (ұзақтығы кемінде 7 минут) бейне жазбасы (ағымдағы оқу жылында/соңғы циклдарда кемінде 3 сабақ)

Білім беру ұйымының әдіскері мен басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен сабақтың (ұзақтығы кемінде 7 минут) бейне жазбасы (ағымдағы оқу жылында/соңғы циклдарда кемінде 3 сабақ)

№ 514 бұйрығына сәйкес педагогтің кәсіби конкурстардағы немесе олимпиадалардағы жетістіктері

-

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі(болған жағдайда)

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы Республикалық немесе халықаралық деңгей

Педагогикалық тәжірибені жинақтау



Облыс/қала деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның көшірмелері, жинақтағы Жарияланымдар ұсынылады) немесе әдістемелік материалдарды әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңестің шешімі немесе авторлық құқық туралы куәлік ұсынылады) немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Республика (халықаралық) деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның, жинақтағы жарияланымдардың көшірмелері ұсынылады) немесе авторлық әзірлемелер немесе
 тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Осы Қағидаларға 29-қосымшаға сәйкес педагогикалық кеңес отырысының хаттамасынан үзіндінің болуыЖүктеу

      Біліктер мен дағдылардың қалыптасу динамикасы туралы ақпарат (Бастапқы/аралық/қорытынды) ҰБДҚ - дан түсіріледі немесе бірінші басшының қолы қойылған сканерленген нұсқа-электрондық форматта ұсынылады. Деректердің дұрыстығына педагог пен басшы жауапты болады.

      Сабақтың бейне жазбаларына ұсынылатын талаптар:- аттестатталушының аты-жөні, жұмыс орны, лауазымы, тобы, оқу мақсаттары, сабақ тақырыбы көрсетіледі;

      су белгілері, бөгде жазулар немесе жарнама болмаса;

      сыртқы дыбыстық шу жоқ;

      ұсынылатын бейне сабақ ажыратымдылығы 1280х720 (720р)

      сөйлеу қазіргі қазақ, орыс немесе шет тілінің нормаларына сәйкес келеді (мысалы, ағылшын тілі сабақтарында);

      бейне танымал және кең таралған бейне файл форматтарының бірінде ұсынылғанavi немесе mp4

      Ескерту: біліктілік санатын беруге (растауға) арналған педагог портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санатты беру (растау) рәсімдері арасындағы кезеңге ұсынылады, міндетті болып табылады.

Біліктілік санатын беру (растау) үшін педагог портфолиосын бағалау өлшемшарттары (психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациялардың арнайы педагогтері, психологтары, әлеуметтік педагогтері үшін)

Бағалау өлшемшарттары

Біліктілік санаты

Педагог-модератор

Педагог-сарапшы

Педагог-зерттеуші

Педагог-шебер

Соңғы үш жылда балаларды психологиялық-педагогикалық тексеру бағдарламасын іске асыру сапасы (арнайы педагогтар, психологтар, әлеуметтік педагогтар үшін

Тексеру бағдарламасын іске асыру қорытындысы бойынша баланың психикалық дамуын психологиялық-педагогикалық бағалаудың негізділігі 50-60%

Тексеру бағдарламасын іске асыру қорытындысы бойынша баланың психикалық дамуын психологиялық-педагогикалық бағалаудың негізділігі 50-60%

Тексеру бағдарламасын іске асыру қорытындысы бойынша баланың психикалық дамуын психологиялық-педагогикалық бағалаудың негізділігі 70-80%

Тексеру бағдарламасын іске асыру қорытындысы бойынша баланың психикалық дамуын психологиялық-педагогикалық бағалаудың негізділігі 90-100%

Соңғы үш жылда баланың отбасына психологиялық-педагогикалық консультация беру бағдарламасын іске асыру сапасы (арнайы педагогтер, психологтар, әлеуметтік педагогтер үшін)

Ата-аналар консультациясының консультация беру бағдарламасының талаптарына 50% сәйкес келуі

Ата-аналар консультациясының консультация беру бағдарламасының талаптарына 60% сәйкес келуі

Ата-аналар консультациясының консультация беру бағдарламасының талаптарына 70% сәйкес келуі

Ата-аналар консультациясының консультация беру бағдарламасының талаптарына 80% сәйкес келуі

Тексеру жүргізу сапасы (арнайы педагогтар, психологтар, әлеуметтік педагогтар үшін)

Зерттеп-қарау хаттамасымен және зерттеп-қарауды талдаумен (ағымдағы жылы бір бұзушылық түрі бар балаларды кемінде 2 зерттеп-қарау) зерттеп-қараудың бейнежазбасы (ұзақтығы кемінде 10 минут)

Зерттеп-қарау хаттамасымен және зерттеп-қарауды талдаумен (ағымдағы жылы екі бұзушылық түрі бар балаларды кемінде 2 зерттеп-қарау) зерттеп-қараудың бейнежазбасы (ұзақтығы кемінде 10 минут)

Зерттеп-қарау хаттамасымен және зерттеп-қарауды талдаумен (ағымдағы жылы ұш бұзушылық түрі бар балаларды кемінде 2 зерттеп-қарау) зерттеп-қараудың бейнежазбасы (ұзақтығы кемінде 10 минут)

Зерттеп-қарау хаттамасымен және зерттеп-қарауды талдаумен (ағымдағы жылы ұш бұзушылық түрі бар балаларды кемінде 2 зерттеп-қарау) зерттеп-қараудың бейнежазбасы (ұзақтығы кемінде 10 минут)

№ 514 бұйрығына сәйкес педагогтің кәсіби конкурстардағы немесе олимпиадалардағы жетістіктері

-

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі(болған жағдайда)

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы Республикалық немесе халықаралық деңгей

Педагогикалық тәжірибені жинақтау

-

-

облыс/қала деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның көшірмелері, жинақтағы Жарияланымдар ұсынылады) немесе әдістемелік материалдарды әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңестің шешімі немесе авторлық құқық туралы куәлік ұсынылады) немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Республика (халықаралық) деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның, жинақтағы жарияланымдардың көшірмелері ұсынылады) немесе авторлық әзірлемелер немесе
 тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Осы Қағидаларға 29-қосымшаға сәйкес педагогикалық кеңес отырысының хаттамасынан үзіндінің болуы.Жүктеу

1Біліктер мен дағдылардың қалыптасу динамикасы туралы ақпарат (Бастапқы/аралық/қорытынды) бірінші басшының қолымен ұсынылады.

      Деректердің дұрыстығына педагог пен басшы жауапты болады.

      Сабақтың бейне жазбаларына ұсынылатын талаптар:

      аттестатталушының аты-жөні, жұмыс орны, лауазымы, тобы, оқу мақсаттары, сабақ тақырыбы көрсетіледі;

      су белгілері, бөгде жазулар немесе жарнама болмаса;

      сыртқы дыбыстық шу жоқ;

      ұсынылатын бейне сабақ ажыратымдылығы 1280х720 (720р)

      сөйлеу қазіргі қазақ, орыс немесе шет тілінің нормаларына сәйкес келеді (мысалы, ағылшын тілі сабақтарында);

      бейне танымал және кең таралған бейне файл форматтарының бірінде ұсынылғанavi немесе mp4

      Ескертпе: 1) біліктілік санатын беруге (растауға) арналған педагог портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санатты беру (растау) рәсімдері арасындағы кезеңге ұсынылады, міндетті болып табылады.

      2) біліктілік санатын беруге (растауға) педагогтің портфолиосын бағалау (психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациялардың арнайы педагогтері, психологтары, әлеуметтік педагогтері үшін) АИББД ҰҒПО әзірлеген әдістемелік ұсынымдарға сәйкес жүзеге асырылады..

Біліктілік санатын беру (растау) үшін педагог портфолиосын бағалау өлшемшарттары (интернаттық ұйымдардың, жатақханалардың тәрбиешілері үшін)

Бағалау өлшемшарттары

Біліктілік санаты

Педагог-модератор

Педагог-сарапшы

Педагог-зерттеуші

Педагог-шебер

Бағдарламаларды немесе ұсыныстарды әзірлеу

Аудандық / қалалық деңгейде бір бағдарламадан немесе ұсынымдардан немесе жәрдемақылардан кем емес

Облыстық деңгейде ұсынымдардың немесе жәрдемақылардың кемінде бір бағдарламасы

Облыстық деңгейде ұсынымдардың немесе жәрдемақылардың кемінде бір бағдарламасы

Республикалық деңгейде кемінде екі бағдарлама немесе ұсыным немесе жәрдемақы

Әлеуметтік орталықтың құрылымдық бөлімшелерімен өзара іс-қимыл жасау ҮЕҰ серіктестерімен (өткізілген іс-шаралар саны)

соңғы үш жылда аудан/қала деңгейінде кемінде үш іс-шара

облыс деңгейінде соңғы үш жылда кемінде екі іс-шара

облыс деңгейінде соңғы үш жылда кемінде екі іс-шара

республика деңгейінде соңғы үш жылда кемінде бір іс-шара

Түзету-дамыту немесе тәрбие сабақтарының сапасы

Білім беру ұйымы басшысы орынбасарының және басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 2 сабақ) Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы кемінде 10 минут)

Білім беру ұйымы басшысы орынбасарының және басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 2 сабақ) Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы кемінде 10 минут)

Білім беру ұйымы басшысы орынбасарының және басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 3 сабақ) Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы кемінде 10 минут)

Білім беру ұйымы басшысы орынбасарының және басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 3 сабақ) Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы кемінде 10 минут)

Педагогикалық тәжірибені жинақтау

-

-

облыс/қала деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның көшірмелері, жинақтағы жарияланымдар ұсынылады) немесе әдістемелік материалдарды әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңестің шешімі немесе авторлық құқық туралы куәлік ұсынылады) немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Республика (халықаралық) деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның, жинақтағы жарияланымдардың көшірмелері ұсынылады) немесе авторлық әзірлемелер немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Осы Қағидаларға 29-қосымшаға сәйкес педагогикалық кеңес отырысының хаттамасынан үзіндінің болуыЖүктеу

      Сабақтың бейне жазбаларына ұсынылатын талаптар:

      аттестатталушының аты-жөні, жұмыс орны, лауазымы, тобы, оқу мақсаттары, сабақ тақырыбы көрсетіледі;

      су белгілері, бөгде жазулар немесе жарнама болмаса;

      сыртқы дыбыстық шу жоқ;

      ұсынылатын бейне сабақ ажыратымдылығы 1280х720 (720р)

      сөйлеу қазіргі қазақ, орыс немесе шет тілінің нормаларына сәйкес келеді (мысалы, ағылшын тілі сабақтарында);

      бейне танымал және кең таралған бейне файл форматтарының бірінде ұсынылғанavi немесе mp4

      Ескертпе: біліктілік санатын беруге (растауға) арналған педагог портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санатты беру (растау) рәсімдері арасындағы кезеңге ұсынылады, міндетті болып табылады.

Біліктілік санатын беру (растау) үшін әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерінің портфолиосын бағалау өлшемшарттары

Бағалау өлшемшарттары

Біліктілік санаты

Педагог-модератор

Педагог-сарапшы

Педагог-зерттеуші

Педагог-шебер

Тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған немесе әзірленген материалдарға авторлық құқықпен қорғалатын объектілерге құқықтардың мемлекеттік тізіліміне мәліметтер енгізу туралы куәлігі бар әзірленген бағдарламалардың немесе әдістемелік құралдардың немесе ұсынымдардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің авторы/бірлескен авторы


1-ден кем емес
 (облыстық деңгей)

1-ден кем емес
 (облыстық деңгей)

Кемінде 2 (республикалық немесе халықаралық деңгей)

Жарияланымдар, ғылыми-практикалық конференцияларда немесе семинарларда немесе форумдарда сөз сөйлеу

2-ден кем емес

3-тен кем емес

4-тен кем емес, оның ішінде 2 республикалық деңгейден кем емес

5-тен кем емес, оның ішінде республикалық және халықаралық деңгейдегі 3-тен кем емес

Соңғы үш жылдағы педагогтердің сабақтарын бақылау

Сабақтарды / сабақтарды бақылау парақтары
 (кемінде 5)

Сабақтарды / сабақтарды бақылау парақтары
 (кемінде 10)

Сабақтарды / сабақтарды бақылау парақтары
 (кемінде 15)

Сабақтарды / сабақтарды бақылау парақтары
 (кемінде 20)

Жобаларға, зерттеу немесе Инновациялық немесе эксперименттік қызметке қатысу (эксперименттік/инновациялық алаң қызметін ұйымдастыру және үйлестіру, зерттеулер жүргізу, жобаларды рецензиялау (әдістемелік, дипломдық және т. б.)

Аралық/қорытынды нәтижелерді ұсына отырып, білім беру ұйымының басшысы қол қойған қатысу туралы анықтама; рецензиялардың көшірмелері

Жұмыс топтарына немесе сараптамалық кеңестерге немесе конкурстық комиссияларға/қазылар алқасына қатысу

Аудан/қала деңгейі

Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Республикалық деңгейЖүктеу

      Ескертпе: біліктілік санатын беруге (растауға) арналған педагог портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санатты беру (растау) рәсімдері арасындағы кезеңге ұсынылады, міндетті болып табылады

Біліктілік санатын беруге (растауға) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары педагогінің портфолиосын бағалау критерийлері

Бағалау критерийлері

Біліктілік санаты

Педагог-модератор

Педагог-сарапшы

Педагог-зерттеуші

Педагог-шебер

Білім алушылардың соңғы үш жылдағы білім сапасы. Білім алушылардың (студенттердің) білім сапасының динамикасын ескере отырып (семестр/ жыл)

Білім сапасының өсу динамикасы-3%

Білім сапасының өсу динамикасы-4%

Білім сапасының өсу динамикасы-5%

Білім сапасының өсу динамикасы-6%

Оқыту сапасы1

Ұзақтығы кемінде 15 минут сабақтың бейне жазбасы, білім беру ұйымы басшысының орынбасары мен басшысының талдауы бар сабақтарды бақылау парақтары (бар болса кемінде 2)

Ұзақтығы кемінде 15 минут сабақтың бейне жазбасы, білім беру ұйымы басшысының орынбасары мен басшысының талдауы бар сабақтарды бақылау парақтары (бар болса кемінде 2)

Ұзақтығы кемінде 15 минут сабақтың бейне жазбасы, білім беру ұйымы басшысының орынбасары мен басшысының талдауы бар сабақтарды бақылау парақтары (бар болса кемінде 3)

Ұзақтығы кемінде 15 минут сабақтың бейне жазбасы, білім беру ұйымы басшысының орынбасары мен басшысының талдауы бар сабақтарды бақылау парақтары (бар болса кемінде 3)

Біліктілік разрядының, бейіні бойынша санатының болуы (өндірістік оқыту шеберлері үшін)

60% ең жоғарыдан

70% ең жоғарыдан

80% ең жоғарыдан

100%

№ 514 бұйрығына сәйкес конкурстарда немесе олимпиадаларда немесе жарыстарда білім алушылардың жетістіктері

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Аудан/қала деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы Республикалық немесе халықаралық деңгей

№ 514 бұйрығына сәйкес педагогтің кәсіби конкурстардағы немесе олимпиадалардағы жетістіктері

-

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі (бар болса)

Облыс білім басқармасының жоспары бойынша немесе республикалық деңгейде өткізілетін кәсіби конкурстардың жеңімпазы немесе жүлдегері

Республикалық деңгейде өткізілетін кәсіби конкурстардың жеңімпазы немесе жүлдегері

Педагогикалық тәжірибені жинақтау

-

-

облыс немесе республика деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның көшірмелері, жинақтағы жарияланымдар ұсынылады) немесе әдістемелік материалдарды әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңестің шешімі немесе авторлық құқық туралы куәлік ұсынылады) немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Республика (халықаралық) деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның, жинақтағы жарияланымдардың көшірмелері ұсынылады) немесе авторлық әзірлемелер немесе
 тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Осы Қағидалардағы 29-қосымшаға сәйкес педагогикалық кеңес отырысының хаттамасынан үзіндінің болуы

Ескертпе: "Информатика" пәндері бойынша педагогтер үшін - қосымша бағдарламалар бойынша оқығаны туралы құжат (болған жағдайда)Жүктеу

1Сабақтың бейне жазбаларына ұсынылатын талаптар:

      аттестатталушының аты-жөні, жұмыс орны, лауазымы, тобы, оқу мақсаттары, сабақ тақырыбы көрсетіледі;

      су белгілері, бөгде жазулар немесе жарнама болмаса;

      сыртқы дыбыстық шу жоқ;

      ұсынылатын бейне сабақ ажыратымдылығы 1280х720 (720р)

      сөйлеу қазіргі қазақ, орыс немесе шет тілінің нормаларына сәйкес келеді (мысалы, ағылшын тілі сабақтарында);

      бейне танымал және кең таралған бейне файл форматтарының бірінде ұсынылғанavi немесе mp4

      Ескертпе: біліктілік санатын беруге (растауға) арналған педагог портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санатты беру (растау) рәсімдері арасындағы кезеңге ұсынылады, міндетті болып табылады

      білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісілген бағдарламалар бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өткені туралы сертификатты және кәсіби жетістіктерін және жинақталуын растайтын құжаттарды аттестаттау комиссиясы білім басқармасының немесе білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындаған ұйымның (ведомстволық бағынысты ұйымдардың) ресми сайттарында қарайды.

      білім алушылардың/тәрбиеленушілердің жетістіктерін растайтын құжаттарды аттестаттау комиссиясы білім беру ұйымдарының, білім басқармаларының ресми сайттарында қарайды.


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 13-қосымша
 Нысан

Сабақтарды бақылау парағы (сабақтың бейне жазбасына жол беріледі)

Сабақты/сабақты бақылау күні:

Сынып:

Пәні: Тақырып:

Педагог:

Бақылаушы:

Бақылау элементтері

Белгі (v)

1.

Сабақ/сабақ жоспары ұсынылды


2.

Күтілетін нәтижелер:


оқу мақсаттарына сәйкес келеді


білім алушылардың/тәрбиеленушілердің қажеттіліктерін ескереді


3.

зерттеу дағдыларын дамытуға бағытталған


4.

Педагог білім алушыларды сабақтың/сабақтың мақсаттарын қоюға және күтілетін нәтижелерге тартады


5.

Сабақтың әр кезеңінде педагог барлық білім алушыларды белсенді оқытуға тартады


Оқу материалын оқытуды ұйымдастыру кезінде педагог мыналарды қамтамасыз етеді:


білім алушылардың/тәрбиеленушілердің қажеттіліктерін қанағаттандыру


6.

білім алушылардың/тәрбиеленушілердің қабілеттерін дамыту


Сабақ/сабақ барысында мұғалім АКТ ресурстарын пайдаланады:


білім беру нәтижелеріне қол жеткізу үшін дайын цифрлық білім беру ресурстарын пайдаланады


өзінің цифрлық білім беру ресурстарын пайдаланады


7.

Педагог әрбір білім алушының/тәрбиеленушінің оқу мақсаттарына қол жеткізудегі прогресін қадағалайды


8.

Педагог білім алушыларды/тәрбиеленушілерді бағалау процесіне тартады


9

Педагог білім алушыларға/тәрбиеленушілерге сындарлы кері байланыс беру үшін жағдай жасайды


Қосымша бақылау элементтері

10.



11.



12.




Кері байланыс және ұсыныстар:

Жүктеу





      Бақылаушы: ________________________________________________________

      Қолы, Т.А.Ә (болған жағдайда)

Сабақтарды бақылау парағы (арнайы білім беру ұйымдарының, білім беру ұйымдарындағы арнайы сыныптардың (топтардың) педагогтері үшін) (сабақтың бейнежазбасына жол беріледі)

Сабақты бақылау күні:

Баланың тобы немесе жасы:

Диагноз:

Пәні: Тақырып:

Педагог:

Бақылаушы:

Бақылау элементтері

Белгі (v)

1.

Күтілетін нәтижелер:


2.

қойылған мақсаттарға сәйкес


балалардың жас ерекшеліктерін және баланың (балалардың)даму бұзылыстарының айқындылық дәрежесін ескереді


баланың (балалардың)дамуының бұзылуын түзетуге бағытталған


3.

Сабақты жоспарлау кезінде баланың (балалардың)жеке ерекшеліктері мен жақын даму аймағы ескерілді


4.

Мұғалім тапсырмаларды орындау үшін психологиялық көзқарасты қолданады


5.

Дағдыларды қалыптастыру кезінде педагог мыналарды ескереді:


бұзушылық


баланың жасы


баланың максималды мүмкіндіктері мен қабілеттері


баланың даму деңгейі


пәндік орта (кабинетте және үйде)


6.

Сабақ барысында педагог:


дидактикалық материалдар мен АКТ ресурстарын пайдаланады


нәтижелерге қол жеткізу үшін дайын компьютерлік бағдарламаларды пайдаланады


өзінің әдістемелік құралдарын, бағдарламаларын қолданады


7.

ата-аналарды оңалту процесінде бірлесіп жұмыс істеуге тартады


8.

Мұғалім баланы тапсырмаларды орындауға ынталандырады


Қосымша бақылау элементтері

10.



11.



12.




Кері байланыс және ұсыныстар:Жүктеу

      Бақылаушы: ________________________________________________________

      Қолы, Т.А.Ә (болған жағдайда)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 14-қосымша

Біліктілік санатын беру (растау) үшін мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымы педагогінің портфолиосын бағалау парағы

      ____________________________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: ____________________________________________________________

      (Т.А.Ә (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері

Пікір

Дағдылар мен дағдылардың қалыптасу деңгейінің көрсеткіштері


Тәжірибені жалпылауды растайтын құжаттардың көшірмелері


Сабақтарды бақылау парақтары


Педагогтің кәсіби жетістіктерін растайтын құжаттардың көшірмелері


Ұсыным

Жүктеу

Біліктілік санатын беруге (растауға) жалпы орта білім беру ұйымы педагогінің портфолиосын бағалау парағы

      ___________________________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: ____________________________________________________________

      (Т.А.Ә (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері

Пікір

Оқу жетістіктерін сырттай бағалауды, оқушылардың қорытынды аттестаттау нәтижелерін қамтитын білім алушылардың бүкіл кезеңдегі білім сапасының көрсеткіштері


Тәжірибені жалпылауды растайтын құжаттардың көшірмелері


Сабақтарды бақылау парақтары


Педагогтің кәсіби жетістіктерін растайтын құжаттардың көшірмелері


Ұсыным

Жүктеу

Біліктілік санатын беруге (растауға) қосымша білім беру ұйымы педагогінің портфолиосын бағалау парағы

      ___________________________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: ____________________________________________________________

      (Т.А.Ә (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері

Пікір

Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің таңдаған білім беру бағдарламасын меңгеру деңгейінің көрсеткіштері (әзірленген диагностикалық құралдарға сәйкес)


Тәжірибені жалпылауды растайтын құжаттардың көшірмелері


Сабақтарды бақылау парақтары


Педагогтің кәсіби жетістіктерін растайтын құжаттардың көшірмелері


Ұсыным

Жүктеу

Біліктілік санатын беруге (растауға) педагогтің портфолиосын бағалау парағы (арнайы білім беру ұйымдарының, білім беру ұйымдарындағы арнайы сыныптардың (топтардың) педагогтері үшін

      ___________________________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: ____________________________________________________________

      (Т.А.Ә (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері

Пікір

Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру жөніндегі маман қызметі нәтижелілігінің көрсеткіштері (ПМПК педагогтерін қоспағанда)


Тәжірибені жалпылауды растайтын құжаттардың көшірмелері


Сабақтарды бақылау парақтары


Педагогтің кәсіби жетістіктерін растайтын құжаттардың көшірмелері


Ұсыным

Жүктеу

Біліктілік санатын беруге (растауға) педагогтің портфолиосын бағалау парағы (интернаттық ұйымдардың, жатақханалардың тәрбиешілері үшін)

      __________________________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: ___________________________________________________________

      (Т.А.Ә (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері

Пікір

Тәжірибені жалпылауды растайтын құжаттардың көшірмелері


Сабақтарды бақылау парақтары


Педагогтің кәсіби жетістіктерін растайтын құжаттардың көшірмелері


Ұсыным

Жүктеу

Біліктілік санатын беру (растау) үшін әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерінің портфолиосын бағалау парағы

      ______________________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: _______________________________________________________

      (Т.А.Ә (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері

Пікір

Тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әзірленген әдістемелік құралдардың, ұсынымдардың, оқу-әдістемелік кешендердің болуы (автор/тең автор)


Әдіскердің кәсіби жетістіктерін растайтын құжаттардың көшірмелері ("педагог – модератордан" басқа)


Ғылыми педагогикалық басылымдардағы жарияланымдар, ғылыми-практикалық конференциялар мен семинарларда сөз сөйлеу


Жобаларға, зерттеу, инновациялық, эксперименттік қызметке қатысу (эксперименттік/инновациялық алаң қызметін ұйымдастыру және үйлестіру, зерттеулер жүргізу, жобаларды рецензиялау (әдістемелік, дипломдық және т. б.)


Ұсыным

Жүктеу

Біліктілік санатын беруге (растауға) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымы педагогінің портфолиосын бағалау парағы

      ____________________________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: _____________________________________________________________

      (Т.А.Ә (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері

Пікір

Оқу жетістіктерін сырттай бағалау, оқушыларды қорытынды аттестаттау нәтижелерін қамтитын аттестатталатын кезеңдегі білім алушылардың білім сапасының көрсеткіштері


Тәжірибені жалпылауды растайтын құжаттардың көшірмелері


Сабақтарды бақылау парақтары


Педагогтің кәсіби жетістіктерін растайтын құжаттардың көшірмелері


Ұсыным

Жүктеу



Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 15-қосымша

Педагог қызметінің нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтау жөніндегі сараптамалық кеңестің ұсынымдары

      Өтініш берілген біліктілік санаты __________________________

Аты-жөні әкесінің аты (болған жағдайда)

Лауазымы

Өтініш берілген деңгей

Сараптамалық кеңестің ұсынымдары





Жүктеу

      Сараптамалық кеңестің құрамы:

      __________________________ _____________________ ______

      ТАӘ (болған жағдайда) жұмыс орны, лауазымы (қолы)

      __________________________ ______________________ _____

      ТАӘ (болған жағдайда) жұмыс орны, лауазымы (қолы)

      __________________________ _____________________ ______

      ТАӘ (болған жағдайда) жұмыс орны, лауазымы (қолы)

      __________________________ _____________________ ______

      ТАӘ (болған жағдайда) жұмыс орны, лауазымы (қолы)

      __________________________ ____________________ ______

      ТАӘ (болған жағдайда) жұмыс орны, лауазымы (қолы)

      Күні: "__" _________ _____ ж.


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 16-қосымша

Біліктілік санатын беруден (растаудан) бас тарту туралы хабарлама

Құрметті

      Осы арқылы Сізге аттестаттау комиссиясы _________________________________

      Сіздің өтініш берген біліктілік санатына (комиссияның толық атауын көрсету)

      "___________________________________________" аттестацияланбағаныңыз

      (өтініш берген біліктілік куәлігінің атауын көрсету)туралы шешім қабылданды.

      Қабылданған шешімнің негіздемесі:

      ______________________________________________________________________

      Күні "" ____ 202___

      Комиссия төрағасы: ___________________________ _______

      ТАӘ (болған жағдайда), қолы)

      Комиссия мүшелері: ___________________________ _______

      ТАӘ (болған жағдайда), қолы)

      Комиссия хатшысы: ___________________________ _______

      ТАӘ (болған жағдайда), қолы)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 17-қосымша

Біліктілік санатын беруге (растауға) арналған комиссия отырысының хаттамасы

      20____ жылғы "___"___________________

      Комиссия төрағасы:

      ____________________________________________________________________

      Комиссия мүшелері:

      1.________________________________________________________________

      2. _______________________________________________________________

Біліктілік санатын беру (растау) кезеңдерінің қорытындылары бойынша Комиссияның ШЕШІМІ:

      Келесі педагогтер мәлімделген біліктілік санатқа сәйкес келеді:

№№

ТАӘ (болған жағдайда)

Лауазымы

Міндетті/ мерзімінен бұрын

Бар біліктілік санаты

Мәлімделетін біліктілік санаты

Берілген біліктілік санаты














Жүктеу

      Келесі педагогтер мәлімделген біліктілік санатқа сәйкес келмейді:

№№

ТАӘ (болған жағдайда)

Лауазымы

Міндетті/ мерзімінен бұрын

Бар біліктілік санаты

Мәлімделетін біліктілік санаты

Берілген біліктілік санаты

Себебі
























Жүктеу

      Мәлімделгеннен бір деңгейге төмен біліктілік санатына сәйкес келеді.

№№

ТАӘ (болған жағдайда)

Лауазымы

Міндетті/ мерзімінен бұрын

Бар біліктілік санаты

Мәлімделетін біліктілік санаты

Берілген біліктілік санаты














Жүктеу

      Комиссия төрағасы: __________________________

      (қолы)

      Комиссия мүшелері: __________________________

      (қолы)

      ___________________________

      (қолы)

      ___________________________

      (қолы)

      ___________________________

      (қолы)

      Хатшы: ___________________________

      (қолы)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 18-қосымша

Біліктілік санатының қолданылу мерзімін ұзарту туралы

      Комиссия отырысының хаттамасы

      20____ жылғы "___"_______________________

      Комиссия төрағасы: ________________________________________

      Комиссия мүшелері:

      1.______________________________________________________________

      2. ______________________________________________________________

Біліктілік санатын беру (растау) кезеңдерінің қорытындылары бойынша Комиссияның ШЕШІМІ:

      Педагогтерге біліктілік санатының мерзімін ұзарту:

ТАӘ (болған жағдайда)

Лауазымы

Бар біліктілік санаты

Негізі

Жарамды _______дейін

Ұзартылды _____дейін



















Жүктеу

      Комиссия төрағасы: __________________________

      (қолы)

      Комиссия мүшелері: __________________________

      (қолы)

      ___________________________

      (қолы)

      ___________________________

      (қолы)

      ___________________________

      (қолы)

      Хатшы: ___________________________

      (қолы)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 19-қосымша


____________________________


(білім беруді басқару органының


атауы)

Аттестаттауға және біліктілік санатын мерзімнен бұрын алуға қатысуға ӨТІНІШ

      Мен, ______________________________________________________________,

      (педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      ЖСН____________________________________________________________________

      (лауазымы, жұмыс орны, электрондық поштасы)

      20__жылы біліктілік санатын беру (растау) рәсіміне қатысуға рұқсат беруіңізді

      сұраймын _______________, лауазымы (мамандығы) бойынша

      Бүгінгі таңда ___(күні) ___ (айы) ____ жылғы дейін жарамды біліктілік санатына иемін:

      ________________________________ _________________________________________ ___________________________________ ____________________________________________

      Мен келесі жұмыс нәтижелерін негіз деп санаймын:

      __________________________________________________________________________

      Өзім туралы мынадай мәліметтерді хабарлаймын:

      _________________________________________________________________________.

      Білімі:

Оқу орнының атауы

Оқу кезеңі

Білімі туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік бере отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандық (біліктілік)



Жүктеу

      Жұмыс өтілі:

Жалпы

Білімі туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік бере отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандық (біліктілік) бойынша

Педагогикалық

Осы білім беру ұйымында




ЖүктеуЖүктеу

      Марапаттары, атағы, ғылыми (академиялық) дәрежесі, ғылыми атағы алған (растаған) жылын көрсете отырып__________________________________________

      Педагог жұмыс істейтін білім беру ұйымының атауы

      Біліктілік санатын мерзімнен бұрын жүргізу тәртібімен таныстым.

      "____" __________ 20 ___ жыл __________________ (қолы)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 20-қосымша
 нысан

Біліктілік санатын беру (растау) туралы педагог КУӘЛІГІ

      Осы куәлік ________________________________________________________________

      (ТАӘ (болған жағдайда), қолы)

      20__ "__"______ бұйрығымен Біліктілік санаттарын беру (растау) бойынша аттестаттау

      комиссиясының шешіміне сәйкес берілді

      _________________________________________________________________________

      (білім беру ұйымының немесе білім басқармасы органының толық атауы)

      20 _______ жылғы " ____"____ № біліктілік санаты

      __________________________________________________________________________

      лауазымы бойынша берілді (расталды).

      __________________________________________________________________________

      (лауазымның атауы)

      Осы куәлік 20 ______ жылғы "____" _________________ дейін жарамды.

      Білім беру ұйымының басшысы _________________________________________

      (ТАӘ (болған жағдайда),қолы)

      Мөрдің орны

      Тіркеу номірі __________________

      Берілген күні 20 ____ жылғы "____" __________


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 21-қосымша

Біліктілік санатын беру (растау) туралы куәліктерді тіркеу және беру журналы

р/с

ТАӘ (болған жағдайда)

Лауазымның және берілген/расталған біліктілік санатының атауы

комисссия шешімінің күні

Біліктілік санатын беру/растау туралы бұйрықтың күні және нөмірі

Куәліктің берілген күні

Педагогтің алғандығы туралы қолы







Жүктеу



Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 22-қосымша
 Нысан


Аттестаттау комиссиясының
 төрағасына
 ____________________________
 (білім беру ұйымының,
 облыстардың, республикалық
 маңызы бар қалалардың және
 астананың білім
 басқармаларының атауы,
 уәкілетті орган)

Білім беру ұйымдарының басшыларын (басшы орынбасарларын), әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшыларын (басшы орынбасарларын), әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлерінің аттестаттауға қатысуға өтініші

      Мен, ________________________________________________________________,

      (Педагогтың т. а. ә, (болған жағдайда))

      ЖСН_________________________________________________________________

      _____________________________________________________________________

      (лауазымы, жұмыс орны) 20 _ _ жылы біліктілік санатына аттестаттауға қатысуға

      жіберуіңізді сұраймын_______________,

      лауазымы (мамандығы) бойынша)

      _____________________________________________________________________.

      Қазіргі уақытта менің ____ (күні) ____ (айы) _______жылға дейін ______________

      біліктілік санатым бар.

      Келесі жұмыс нәтижелерін негіз деп санаймын:

      _____________________________________________________________________

      Өзім туралы мынадай мәліметтерді хабарлаймын:

      _____________________________________________________________________.

      Білім:

Оқу орнының атауы

Оқу кезеңі

Білімі туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік беріле отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандық (біліктілік)



Жүктеу

      Жұмыс өтілі:

Жалпы

Білімі туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік беріле отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандық (біліктілік) бойынша

Педагогикалық

Білім беру ұйымының басшысы (басшының орынбасары)




Жүктеу

      Алған (берген) жылын көрсете отырып, наградалары, атақтары, ғылыми (академиялық)

      дәрежесі, ғылыми атағы

      ___________________________________________________________________

      Жұмыс орны:

      ___________________________________________________________________

      білім беру ұйымының атауы, лауазымы

      Аттестаттау ережелерімен таныстым.

      "____" __________ 20 ___ жыл __________________

      (қолы)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 23-қосымша

Білім беру ұйымдары басшылары қызметінің тиімділігінің көрсеткіші

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Сапалы білім алуға қолжетімділікті қамтамасыз ету тиімділігі (орта, қосымша білім беру ұйымдары үшін – 25,5, мектепке дейінгі ұйымдар үшін – 24,5 өлшемшарт бойынша ең жоғары балл саны)
 "басшы-ұйымдастырушы" - 5/4-10/9 балл;
 "басшы-менеджер" - 11/10-18/17балл;
 "басшы-көшбасшы" - 19/18 — 25,5/24,5 балл

1.

Білім беру ұйымының ашықтығы: - апта сайын жаңартылып отыратын сайттың (web – беттің) болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш ішінара қатысады;
 Бағаланатын көрсеткіш

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Web-бетке сілтеме



2.

апта сайын жаңартылатын әлеуметтік желілерде парақшаның болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш ішінара қатысады;
 Бағаланатын көрсеткіш

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Web-бетке сілтеме



3.

Білім алушылар/тәрбиеленушілер контингенті

1000-нан астам білім алушы;
 501-1000 оқушы;
 500-ден кем білім алушы

2 балл
 1,5 балл
 1 балл

ҰБДҚ-дан түсіру



4.

Ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалар контингентіне сәйкес арнайы жағдайлардың болуы:
 4.1. Білім алушылардың жалпы санынан ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар білім алушылардың үлесі (контингент);
 4.2. Кедергісіз ортаның болуы
 4.3. Дефектологты, психологты, логопедті сүйемелдеуді ұйымдастыру;
 4.4. Педагогтердің жалпы санынан инклюзивті білім беру бойынша (жалпы білім беру ұйымдары үшін), арнайы білім бойынша (арнайы білім беру ұйымдары үшін) біліктілікті арттыру курстарынан өткен педагогтердің үлесі
 4.5. Ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалар, оның ішінде үйде оқытылатын балалар үшін бос уақытты ұйымдастыру (жеке дене ерекшеліктерін ескере отырып) (орта білім беру ұйымдары үшін

Жоқ;
 Білім алушылардың жалпы санынан 1% - дан кем;
 Білім алушылардың жалпы санының 1% - дан астамы
 білім беру
 Жоқ
 Бар
 Жоқ
 Бар
 Жалпы санының 50% - на дейін жоқ
 Жоқ
 жалпы санынан 10% - ға дейін;
 жалпы санының 10% - дан астамы

0 балл;
 1 балл;
 2 және одан көп балл
 0 балл
 бар болуына байланысты +0,5 баллдан
 0 балл
 1 балл
 0 балл
 1 балл
 0 балл
 1 балл
 2 балл

ҰБДҚ-дан түсіру,
 ПМПК анықтамасы
 Фото материалдар
 Штаттық кестеден мәліметтер
 Ақпарат
 Ақпарат



5.

5.1. Қолайлы жағдайлар мен қауіпсіз орта құру:
 - бейне бақылаумен қамтамасыз ету;
 - жаппай жиналатын жерлерде балаларды бақылау және бақылау мүмкіндігі ("Террористік тұрғыдан осал объектілердің терроризмге қарсы қорғалуын ұйымдастыруға қойылатын талаптарды бекіту туралы"
 Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2021 жылғы 6 мамырдағы № 305 қаулысына сәйкес);
 - істен шыққан камералардың болмауы;
 - ұрлық пен бұзақылықтың болмауы;
 - басқа мемлекеттік органдар тарапынан айыппұл санкцияларының болмауы (Ішкі істер департаменті (бұдан әрі – ІІД) және Төтенше жағдайлар департаменті (бұдан әрі – ТЖД) мониторингі бойынша)

Болмауы
 Болуы

0 балл
 болуына байланысты +1 баллдан

Ақпарат,
 қолымен расталған




5.2. Білім беру ұйымының ғимаратына кіруді бақылауды ұйымдастыру:
 - кіруді бақылау және басқару жүйесі (турникеттердің болуы (қарапайым, бетті танитын, білезігі бар, саусақ іздері бар);
 - хабарлау жүйесінің болуы (дабыл түймесі);
 - күзет қызметі субъектілерінің болуы: күзетшілер, вахтерлер (ауылдық жерлер үшін)

Болмауы
 Болуы

0 балл
 болуына байланысты +1 баллдан

Ақпарат,
 қолымен расталған



6.

Өткен жылмен салыстырғанда қосымша білім берумен қамтылған білім алушылар мен тәрбиеленушілердің ұлғаю серпіні (мектептер үшін)

15%-ға ұлғайту;
 10%-ға ұлғайту;
 5%-ға ұлғайту;
 Бұрынғы деңгейде;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат



Білім беру сапасын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 19; мектепке дейінгі, қосымша білім беру ұйымдары үшін - 8)
 "басшы-ұйымдастырушы" - 4/1-8/3 балл
 "басшы-менеджер" - 9/4-13/5 балл
 "басшы-көшбасшы" - 14/6-19/8 балл


 7.

Білім сапасының динамикасы (мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды ұйымдастыру үшін
 - біліктер мен дағдылардың қалыптасу деңгейінің динамикасы);
 – психологиялық-педагогикалық түзету кабинеті үшін (бұдан әрі – ППТК), реабилитациялық орталықтар (бұдан әрі – РО) үшін-түзету-дамыту сабақтары сапасының динамикасы)

6-20 %-ға арттыру;
 11-15 %-ға жоғарылату;
 7-10 %-ға арттыру;
 Өткен жылдың деңгейіне сәйкес;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат




 8.

"Алтын белгі" белгісін алған және Ұлттық бірыңғай тестілеуден 120 және одан жоғары балл жинаған түлектер саны (мектептер үшін)

соңғы 3 жылдағы өсу динамикасымен;
 Бір деңгейде;
 Соңғы 3 жылдағы тұрақсыз динамикамен;
 Соңғы 3 жылдағы төмендеу динамикасымен немесе көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Білім басқармасының статистикалық мәліметтері




 9.

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарына оқуға түскен бітірушілердің үлесі (мектептер үшін)

80% және одан жоғары;
 70 – 79%;
 60 - 69%;
 50 - 59%;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат




Жоғары оқу орындарына түскен бітірушілердің үлесі (мамандандырылған білім беру ұйымдары үшін – бюджеттік негізде оқуға түсу) (мектептер үшін)

80% және жоғары;
 70 – 79%;
 60 - 69%;
 50 - 59%;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат




 10.

Облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздары (жүлдегерлері) болған тәрбиеленушілердің/білім алушылардың саны (мектептер үшін)

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат



Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 27, мектепке дейінгі білім беру ұйымдары үшін - 24)
 "басшы-ұйымдастырушы" - 7/4-11/8 балл;
 "басшы-менеджер" - 12/9-19/16 балл;
 "басшы-көшбасшы" - 20/17-27/23 балл


 11.

Білім беру ұйымы педагогтерінің жалпы санынан жоғары кәсіптік білімі бар педагогтердің үлесі

91 - 100%;
 81 – 90%;
 70 – 80%;
 70%-тен төмен

4 балл
 3 балл
 2 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат




 12.

Ғылыми / академиялық дәрежесі бар педагогтердің үлесі

30-дан кем емес%;
 20-29%;
 15 — 19%;
 1 — 14%;
 Жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат




 13.

Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің үлесі

60-тан кем емес%;
 40 — 59%;
 30 — 39%;
 25 — 29%;
 1 – 24%;
 Жоқ

5 балл
 4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат



14.

Жас мамандардың үлесі
 Еңбек өтілі 1 жылдан 3 жылға дейін

3-тен кем емес
 5-тен кем емес
 10-нан кем емес

1 балл
 2 балла
 3 балла




15.

Білім беру ұйымының басшысында білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісілген менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл;
 0 балл

сертификат көшірмесі



16.

Кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны (мектептер үшін)

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл

Ақпарат



17.

Білім беру ұйымында оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әзірленген бағдарламалардың, оқу-әдістемелік кешендердің, әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Тиісті деңгейдегі ОӘК (ғылыми кеңес) хаттамасынан үзінді көшірме



18.

Инновациялық-эксперименттік қызмет, әлеуметтік / білім беру жобаларына қатысу

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат



Материалдық — техникалық қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 4)
 "басшы-ұйыдастырушы" - 3 балл;
 "басшы-менеджер" - 3 балл;
 "басшы-көшбасшы" - 4 балл


 19.

Материалдық-техникалық базаны жақсарту (қазіргі заманғы жабдықтарды, цифрлық зертханаларды, интерактивті жабдықтарды, оқу кабинеттерін және т. б. сатып алу)

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ;
 Қосымша;
 Бюджеттен тыс қаражат есебінен сатып алу

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат



Балдарды төмендету көрсеткіштері (критерий бойынша балдарды азайтудың ең көп саны – минус 14 балл)

20.

Оқу-тәрбие процесі кезінде білім беру ұйымының аумағында білім алушылардың/тәрбиеленушілердің, қызметкерлердің денсаулығына зиян келтіруге әкеп соққан жарақаттанудың тіркелген жағдайларының болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш ішінара қатысады

минус 2 балл
 минус 1 балл

Тиісті органдардың қорытындысы



21.

Суицид жағдайларының болуы

Аяқталған суицид;
 Өз-өзіне қол жұмсау әрекеті

минус 3 балл
 минус 1 балл

Ақпарат



22.

Білім алушылар жасаған құқық бұзушылықтардың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар

минус 5 балл
 минус 1 балл

Кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі инспектордың мәліметтері



23.

Кадрлардың тұрақтамауының болуы

Тұрақсыздығы 20-дан жоғары%;
 Тұрақсыздығы 10 – 19%;
 Тұрақсыздығы 3 – 9%

минус 3 балл
 минус 2 балл
 минус 1 балл

Ақпарат



24.

ҰБДҚ-ны сапасыз толтыру (облыстық білім басқармасының мониторингі бойынша)

Дәйексіз деректер-минус 5 балл

минус 5 балл

Комиссия толтырады



25.

Электрондық журналдар жүйесінде кері байланыстың болмауы (облыстық білім басқармасының мониторингі бойынша)

Оқу пәндері бойынша мұғалімдердің пікірлерінің толтырылу сапасының және жиілігінің жоқтығы

минус 3 балл

Комиссия толтырады



26.

5 жылда 1 рет біліктілікті арттыру курстарынан өтпеген педагогтердің болуы ("Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес

Бағаланатын көрсеткіш бар;

минус 3 балл

Ақпарат



ЖИЫНЫ
 "басшы-ұйымдастырушы" - 37-47 ұпай;
 "басшы-менеджер" - 48-56 ұпай;
 "басшы-көшбасшы" - 57-75,5 балл.
 Мектепке дейінгі, қосымша білім беру ұйымдары үшін:
 "басшы-ұйымдастырушы"- 27-37 ұпай;
 "басшы-менеджер" - 38-44 ұпай;
 "басшы-көшбасшы" - 45-60,5 балл
Жүктеу

      * Көрсеткіштерге қол жеткізу аттестаттау аралық кезеңде (аттестаттау арасындағы кезең)ескеріледі

Арнайы білім беру ұйымының басшысы қызметінің тиімділік көрсеткіштері (арнайы балабақшалар мен мектептер (мектеп-интернаттар)

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Сапалы білімге қолжетімділікті қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 30,5).
 "басшы-ұйымдастырушы" 8-14-балл
 "басшы-менеджер" 15-22-балл
 "басшы-көшбасшы" 23 – 30,5 — балл

1.

Білім беру ұйымының ашықтығы: - апта сайын жаңартылып отыратын сайттың (web – беттің) болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш ішінара қатысады;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

2.

Білім алушылар контингенті

500-ден астам білім алушы;
 201-500 білім алушы;
 200 білім алушыдан кем

3 балл 2 балл 1 балл

3.

Балалар контингентіне сәйкес арнайы жағдайлардың болуы:
 Кедергісіз ортаның болуы:
 пандус;
 лифт;
 көтергіш;
 тактильді жолдар;
 Брайль тақталары;
 Кадрлармен қамтамасыз ету: арнайы педагогтердің болуы
 Дефектологтың, логопедтің, психологтың балаларды алып жүруін ұйымдастыру: кабинеттердің, дамытушы жабдықтардың, әдістемелік материалдардың болуы.

Жоқ
 Бар
 30-дан астам педагог;
 20-дан 30 педагогке дейін;
 10-нан 20 педагогке дейін;
 1-ден 10-ға дейін педагог
 бар;
 ішінара бар;
 жоқ;


 0 балл
 Болуына байланысты 0,5 балл қосылады
 4 балл 3 балл 2 балл 1 балл
 1 балл
 0,5 балл
 0 балл

4.

Балаларды үйде оқытуды ұйымдастыру:
 - үйде білім алушылар үшін жеке оқу бағдарламаларының болуы;
 -үйде оқитын балалар үшін мамандармен түзету-дамыту сабақтарын, мектеп жағдайында тәрбие және мектептен тыс іс-шараларды ұйымдастыру.

Болуы
 Болмауы
 Үнемі
 Болмауы

1 балл
 0 балл
 1 балл
 0 балл

5.

Педагогтердің жалпы санынан арнайы бағдарламалар бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өткен педагогтердің үлесі

педагогтердің жалпы санынан 50% - ға дейін:
 педагогтердің жалпы санынан 30% - ға дейін;
 педагогтердің жалпы санынан 10% - ға дейін

3 балл 2 балл 1 балл

6.

Білім алушылар, оның ішінде үйде оқитын балалар үшін бос уақытты ұйымдастыру (жеке дене ерекшеліктерін ескере отырып)

бар
 жоқ

2 балл
 0 балл

7.

Білім алушылар, оның ішінде үйде оқитын балалар үшін бос уақытты ұйымдастыру (жеке дене ерекшеліктерін ескере отырып)
 Қолайлы жағдайлар мен қауіпсіз орта құру:
 бейнебақылаумен қамтамасыз ету;
 жаппай жиналатын жерлерде балаларды бақылау және бақылау мүмкіндігі (2015 жылғы 3 сәуірдегі №191 ҚРҮҚ сәйкес);
 істен шыққан камералардың болмауы;
 ұрлық пен бұзақылықтың болмауы;
 басқа мемлекеттік органдар тарапынан айыппұл санкцияларының болмауы (ІІД және ТЖД мониторингі бойынша)


 Болмауы
 Болуы


 0 балл;
 болуына байланысты
 +1 балл

8.

Білім беру ұйымының ғимаратына кіруді бақылауды ұйымдастыру:
 білім алушыларды тасымалдауды ұйымдастыру;
 хабарлау жүйесінің болуы ("дабыл түймесі");
 күзет қызметі субъектілерінің болуы: күзетшілер, вахтерлер (ауылдық жерлер үшін)


 Болмауы
 Болуы


 0 баллов;
 болуына байланысты +1 балл

9.

Өткен жылмен салыстырғанда қосымша білім берумен қамтылған білім алушылар мен тәрбиеленушілердің ұлғаю серпіні

15%-ға ұлғайту;
 10%-ға ұлғайту;
 5%-ға ұлғайту;
 Бұрынғы деңгейде; Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Білім беру сапасын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 11)
 "басшы-ұйымдастырушы" - 3-5 ұпай;
 "басшы-менеджер" - 6-8 ұпай;
 "басшы-көшбасшы" - 9-11 ұпай

7.

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі №115 бұйрығымен бекітілген "Кәсіптік-еңбекке оқыту" оқу пәні бойынша үлгілік оқу бағдарламаларында көрсетілген мамандықтар бойынша кәсіптік-еңбекке оқытуды ұйымдастыру, өндірістік сыныбының болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

әр мамандық бойынша
 1 балл
 0 балл

8.

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарына түскен бітірушілердің үлесі

30% және одан жоғары;
 20 – 29%;
 10 - 19%;
 0 - 9%;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

9.

Облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздары (жүлдегерлері) болған тәрбиеленушілердің/білім алушылардың саны

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 24)
 "басшы-ұйымдастырушы"- 10-15 ұпай;
 "басшы-менеджер"- 16-20 ұпай;
 "басшы-көшбасшы"- 21-24 балл..

11.

Білім беру ұйымы педагогтерінің жалпы санынан жоғары кәсіптік білімі бар педагогтердің үлесі

91 - 100%;
 81 – 90%;
 70 – 80%;
 70% төмен

4 балл
 3 балл
 2 балл
 0 балл

12.

Ғылыми / академиялық дәрежесі бар педагогтердің үлесі

20% кем емес
 11-15%;
 6 — 10%;
 0 — 5%;
 жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

13.

Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан "педагог-сарапшы", "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің үлесі

50% кем емес
 33 — 40%;
 22 — 30%;
 11 — 20%;
 1 % кем;
 жоқ

5 балл
 4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

14.

Жас мамандардың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл

15.

Білім беру ұйымының басшысында менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

16.

Кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл

17.

Әзірленген бағдарламалардың, оқу-әдістемелік кешендердің, оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

18.

Инновациялық қызмет, әлеуметтік / білім беру жобаларына қатысу

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Материалдық — техникалық қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 4)
 "басшы-ұйымдастырушы"- 3 балл;
 "басшы-менеджер" - 3 балл;
 "басшы-көшбасшысы"- 4 балл.

19.

Материалдық-техникалық базаны жақсарту (қазіргі заманғы жабдықтарды, цифрлық зертханаларды, интерактивті жабдықтарды, оқу кабинеттерін және т. б. сатып алу)

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл


 Бюджеттен тыс қаражат есебінен сатып алу

қосымша
 4 балл

Компьютерлік техникамен қамтамасыз ету


2 балл

Баллдарды төмендету көрсеткіштері (критерий бойынша балдарды азайтудың ең көп саны – минус 14 балл)

20.

Оқу-тәрбие процесі кезінде білім беру ұйымының аумағында білім алушылардың/тәрбиеленушілердің, қызметкерлердің денсаулығына зиян келтіруге әкеп соққан жарақаттанудың тіркелген жағдайларының болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

минус 2 балл
 минус 1 балл

21.

Суицид жағдайларының болуы

Аяқталған суицид;
 Өз-өзіне қол жұмсау әрекеті

минус 3 балл
 минус 1 балл

22.

Білім алушылар жасаған құқық бұзушылықтардың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

минус 5 балл
 минус 1 балл

23.

Кадрлардың тұрақтамауының болуы

Тұрақсыздығы 20%-дан жоғары;
 Тұрақсыздығы 10 – 19%;
 Тұрақсыздығы 3 – 9%

минус 3 балл
 минус 2 балл
 минус 1 балл

24.

ҰБДҚ-ны сапасыз толтыру (облыстық білім басқармасының мониторингі бойынша)

Дәйексіз деректер-минус 5 балл

минус 5 балл

25.

Электрондық журналдар жүйесінде кері байланыстың болмауы (облыстық білім басқармасының мониторингі бойынша)

Оқу пәндері бойынша мұғалімнің түсініктемелерін толтырудың жүйелілігі мен сапасының болмауы

минус 3 балл

26.

5 жылда 1 рет біліктілікті арттыру курстарынан өтпеген педагогтердің болуы ("Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес

Бағаланатын көрсеткіш бар

минус 3 балл


ЖИЫНЫ:
 "басшы-ұйымдастырушы" - 22-32 ұпай;
 "басшы-менеджер" - 33-50 ұпай;
 "басшы-көшбасшысы" - 51-67 балл.
Жүктеу

      ** Көрсеткіштерге қол жеткізу аттестаттау аралық кезеңде (аттестаттау арасындағы кезең)ескеріледі

Арнайы білім беру ұйымдары басшысының жұмыс тиімділігінің көрсеткіштері

(Психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациялар, психологиялық-педагогикалық түзеу кабинеттері, оңалту орталықтары)

Критерий

Көрсеткіштер

Балдар

Сапалы білімге қолжетімділікті қамтамасыз ету тиімділігі (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 12)
 "басшы-ұйымдастырушы" 6 - 7 балл;
 "басшы-менеджер" - 8 - 9 балл;
 "басшы-көшбасшы" - 10 — 12 балл;;

1

Психологиялық - педагогикалық тексерудің (ПМПК) және түзету көмегінің (ППТК және РО)білім беру қызметтерін көрсету сапасын қамтамасыз ету
 1.Педагогтердің жалпы санынан психологиялық-педагогикалық тексеру (ПМПК), түзету-дамыту көмегі (ППТК, РО) бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өткен педагогтердің үлесі.
 2. ҚР БҒМ 2016 жылғы 22 қаңтардағы №70 бұйрығына сәйкес жабдықтармен, оқулықтармен, әдістемелік құралдармен, дидактикалық материалдармен, оқу, диагностикалық-консультациялық және түзету-дамыту процесінің әдістемелерімен қамтамасыз ету)
 3.Педагогтерге әдістемелік көмек көрсетуді ұйымдастыру (әдістемелік бірлестіктердің жұмысы, жас педагог мектебі)
 4. Кабинеттердің, дамытушы жабдықтардың, әдістемелік материалдардың болуы.

100 %
 50%
 25%-ден кем

1 балл
 0,5 балл
 0 балл
 0,5 балл
 0 балл
 1 балл
 0,5 балл
 0 балл
 1 балл
 0,5 балл
 0 балл
 1 балл


 100%
 70%
 50%

Тұрақты негізде
 Ішінара
 Жоқ

Бар;
 Ішінара бар;
 Жоқ

2

Арнайы білім беру ұйымдарының ата-аналармен, қоғамдық, жалпы білім беру ұйымдарымен, қосымша білім беру ұйымдарымен, Денсаулық сақтау, әлеуметтік қорғау ұйымдарымен өзара іс-қимылы
 1. ЕҚҰ бар балалардың ата-аналарына, жалпы білім беретін мектептердің мұғалімдері мен мамандарына ақпараттық-ағарту іс-шараларын, консультациялар ұйымдастыру.
 2. ЕҚҰ бар балалардың құқықтарын қорғау және оларға көмек көрсету жөніндегі мемлекеттік және қоғамдық ұйымдардың іс-шараларына қатысу.
 3. Денсаулық сақтау және әлеуметтік қорғау ұйымдарымен өзара іс-қимыл

Үнемі
 Ішінара
 Жоқ
 Үнемі
 Үнемі емес
 Жоқ
 Үнемі
 Ішінара
 Жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл
 1 балл
 0,5 балл
 0 балл
 1 балл
 0,5 балл
 0 балл

3

Білім беру ұйымының ашықтығы – сайттың (web - беттің) болуы, - апта сайын жаңартылатын әлеуметтік желілердегі парақшаның болуы

Бар
 Ішінара бар
 Жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

4

Кедергісіз ортаның болуы: пандус, лифт, көтергіш, тактильді жолдар, Брайль тақтайшалары.

Бар
 Ішінара бар
 Жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

5

Қолайлы жағдайлар мен қауіпсіз орта құру:
 - бейнебақылаумен қамтамасыз ету;
 - жаппай жиналатын жерлерде балаларды бақылау және бақылау мүмкіндігі (3.04.2015 ж. № 191 ҚРҮҚ сәйкес);
 - істен шыққан камералардың болмауы;
 - ұрлық пен бұзақылықтың болмауы;
 - басқа мемлекеттік органдар тарапынан айыппұл санкцияларының болмауы (ІІД және ТЖД мониторингі бойынша)

Бар
 Ішінара бар
 Жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 24)
 "басшы-ұйымдастырушы" - 10-15 балл;
 "басшы-менеджер"- 16-20 балл;
 "басшы-көшбасшы" - 21-24 балл;

1

Білім беру ұйымы педагогтерінің жалпы санынан жоғары кәсіптік білімі бар педагогтердің үлесі

91 - 100%; 81 – 90%; 70 – 80%;
 70% -дан төмен

4 балл 3 балл 2 балл 0 балл

2

Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің үлесі

60% кем емес; 40 — 59%; 30 — 39%; 25 — 29%; 1 – 24%;
 Жоқ

5 балл 4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

3

Жас мамандардың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл 0 балл

4

Білім беру ұйымының басшысында менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл 0 балл

5

Кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл

6

Әзірленген бағдарламалардың, оқу-әдістемелік кешендердің, оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

7

Инновациялық-эксперименттік қызмет, әлеуметтік / білім беру жобаларына қатысу

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

8

Инновациялық-эксперименттік қызмет, әлеуметтік / білім беру жобаларына қатысу)

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл 0 балл

Материалдық — техникалық қамтамасыз етудің тиімділігі (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 4)
 "басшы-ұйымдастырушы" - 3 балл;
 "басшы-менеджер" - 3 балл;
 "басшы-көшбасшы" - 4 балл;

1

Материалдық-техникалық базаны жақсарту (қазіргі заманғы жабдықтарды, цифрлық зертханаларды, интерактивті жабдықтарды, оқу кабинеттерін және т. б. сатып алу)

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ;
 Қосымша;
 Бюджеттен тыс қаражат есебінен сатып алу

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Балдарды төмендету көрсеткіштері (критерий бойынша баллдарды азайтудың ең көп саны – минус 14 балл)

1

Оқу-тәрбие процесі кезінде білім беру ұйымының аумағында білім алушылардың/тәрбиеленушілердің, қызметкерлердің денсаулығына зиян келтіруге әкеп соққан жарақаттанудың тіркелген жағдайларының болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

минус 2 балл
 минус 1 балл

2

Кадрлардың тұрақтамауының болуы

Тұрақсыздығы 20%-дан жоғары;
 Тұрақсыздығы 10 – 19%;
 Тұрақсыздығы 3 – 9%

минус 3 балл
 минус 2 балл
 минус 1 балл

3

ҰБДҚ (облыстық білім басқармасының мониторингі бойынша) және есеп нысандарын сапасыз толтыру

Жалған деректер

минус 5 балл

4

5 жылда 1 рет біліктілікті арттыру курстарынан өтпеген педагогтердің болуы ("Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес)

Бағаланатын көрсеткіш бар

минус 3 балл

"

Арнайы білім беру ұйымдары үшін жиыны:
 "басшы-ұйымдастырушы" - 25 – 30 балл;
 "басшы-менеджер"- 30-35 балл;
 "басшы-көшбасшы" - 35-40 балл.
Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымы басшысы қызметінің тиімділік көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлелдеме (материалдар портфолиоға ұсынылады)

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің бағалау баллдары

Сапалы білім берудің қол жетімділігін қамтамасыз етудің тиімділігі
 (Өлшемшарттар бойынша ең жоғары балл саны - 32 балл)
 "үшінші санатты басшы" 5 - 6 балл;
 "екінші санатты басшы" - 7-9 балл;
 "бірінші санатты басшы" - 10- 32 балл

1.

Білім беру ұйымының ашықтығы:
 - сайттың болуы (web – беттер),
 - апта сайын жаңартылатын әлеуметтік желілердегі парақшаның болуы

Бағаланатын көрсеткіштің болуы;
 Бағаланатын көрсеткіштің толық болмауы;
 Бағаланатын көрсеткіштің болмауы.

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

сілтемелер



2.

Білім алушылар контингенті

Білім алушылар санының 1000 жоғары болуы;
 501–1000 білім алушы;
 500 білім алушыдан кем болуы

5 балл
 4 балл
 3 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат



3.

Ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалар контингентіне сәйкес арнайы жағдайлардың болуы:
 3.1. Білім алушылардың жалпы санынан ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар білім алушылардың үлесі (контингент);
 3.2. Кедергісіз ортаның болуы: пандус, лифт- көтергіш, кіру тобы, шақыру түймесі, жабдықталған санитарлық-гигиеналық бөлме, ұтқырлықты қолдауға арналған бағдарлау жүйесі, дыбыс сигналы, жарық сигналы, тактильді жолдар, Брайль тақтайшалары;
 3.3. Педагогтердің жалпы санынан инклюзивті білім беру бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өткен педагогтердің үлесі
 3.4.Ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалар, оның ішінде үйде оқытылатын балалар үшін бос уақытты ұйымдастыру (жеке дене ерекшеліктерін ескере отырып)
 3.5.Үкіметтік емес ұйымдармен өзара іс-қимыл|:
 - оқыту семинарларын ұйымдастыру;
 - тәжірибе алмасу (мастер-кластар);
 - мәдени-көпшілік іс-шараларды ұйымдастыру;
 - оқу, кабинеттерді бюджеттен тыс қаражат есебінен жабдықтау;
 - балалардың шығармашылық жұмыстарын ұйымдастыру (жәрмеңкелер, көрмелер, мұражайлар)

Жоқ;
 Білім алушылардың жалпы санынан 1% ;
 Білім алушылардың жалпы санының 1% - дан астамы
 Жоқ
 Бар
 Жоқ
 Бар
 Жоқ
 Бар
 Жоқ;
 жалпы санынан 5% - ға дейін;
 жалпы көлемнің 5% - дан астам количества
 Жоқ
 Бар
 Жоқ
 Бар

0 балл
 1 балл
 2 балл немесе одан да көп
 0 балл
 болуына байланысты 1 балл
 0 балл
 болуына байланысты 1 балл
 0 балл
 2 балл
 0 балл
 23.5. балл
 2 балл
 0 балл
 1 балл
 0 балл
 болуынабайланысты 1 балл

ҰБДҚ-даналынғанақпарат, сурет, сызба және т. б. қосымшалармен қоса берілген басшының қолымен расталған ақпарат
 Ақпарат




 4.

Қолайлы жағдайлар мен қауіпсіз орта құру:
 - бейнебақылаумен қамтамасыз ету;
 - жаппай жиналатын жерлерде балаларды бақылау және бақылау мүмкіндігінің болмауы(3.04.2015 ж. № 191 ҚРҮҚ сәйкес);
 - істен шыққан камералардың болмауы;
 - ұрлық пен бұзақылықтың болмауы;
 - басқа мемлекеттік органдар тарапынан айыппұл санкцияларының болмауы (ІІД және ТЖД мониторингі бойынша)

Жоқ
 Бар

0 балл
 болуына байланысты 1 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат
 Ақпарат




 5.

Жұмыс берушілермен келісілген оқу жұмыс жоспарларының үлесі

Барлық мамандық бойынша бар;
 Бірнеше мамандық бойынша бар;
 Бағалау көрсеткіші жоқ

2 балл;
 1 балл;
 0 балл

Ақпарат



Білім беру сапасын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 32 балл)
 "үшінші санатты басшы" - 15-20 балл;
 "екінші санатты басшы" - 20-25 балл;
 "бірінші санатты басшы" - 25-32 балл.


 6.

Өткен оқу жылының жұмыспен қамтылған және жұмысқа орналасқан түлектерінің олардың жалпы санынан үлесі

Жұмыспен қамтылды және бос емес – 95%;
 Жұмыспен қамтылды және бос емес – 75%;
 Жұмыспен қамтылды және бос емес – 60%;
 Жұмыспен қамтылды және бос емес – 60% төмен

5 балл
 4 балл
 3 балл
 2 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат басшы қолымен расталған ақпарат




 7.

Білім сапасының динамикасы

10% артты;
 Өткен жылдың деңгейімен сәйкес;
 Өткен жылдың деңгейінен төмен;

5 балл
 3 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат




 8.

Дуалдық оқыту нысаны бойынша білім алушылардың ұлғаю үлесі

5%-ке арттыру;
 3%-ке арттыру;
 Өткен жылдың деңгейімен сәйкес;
 Бағалау көрсеткіші жоқ

5 балл
 3 балл
 1 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат басшы қолымен расталған ақпарат




 9.

Белгілі бір оқу мерзіміне қабылданған білім алушылардың жалпы санынан оқуын жалғастыратын білім алушылардың үлесі

Оқу жылының аяқталуына контингент – 90%;
 Оқу жылының аяқталуына контингент – 80%;
 Оқу жылының аяқталуына контингент – 70% төмен

5 балл
 3 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



10.

Облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздары (жүлдегерлері) болған білім алушылардың саны
 * Ескертпе: балдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат, дәлел ретіндегі құжаттар



11.

Облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздары (жүлдегерлері) болған білім алушылардың саны
 Білім беру ұйымының халықаралық жобаларға қатысуы

Бірнеше жобаға қатысу;
 Бір жобаға қатысу; Бағалау көрсеткіші жоқ

5 балл
 3 балл
 0 балл



Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 33 балл)
 "үшінші санатты басшы" - 10-15 балл;
 "екінші санатты басшы" - 16-20 балл;
 "бірінші санатты басшы" - 21-33 балл.


 12.

Білім беру ұйымы педагогтерінің жалпы санынан жоғары кәсіптік білімі бар педагогтердің үлесі

91 - 100%;
 81 – 90%;
 70 – 80%;
 70% төмен

4 балл
 3 балл
 2 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат басшы қолымен расталған ақпарат




 13.

Ғылыми / академиялық дәрежесі бар педагогтердің үлесі

30% төмен емес;
 20-29%;
 15 — 19%;
 10 — 14%;
 10% төмен

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат басшы қолымен расталған ақпарат




 14.

Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің үлесі

60% төмен емес;
 40 — 59%;
 30 — 39%;
 25 — 29%;
 25% төмен

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл



15.

Жас мамандардың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



16.

Білім беру ұйымының басшысында менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл



17.

Кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны
 * Ескертпе: балдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл



18.

Әзірленген бағдарламалардың, оқу-әдістемелік кешендердің, оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы
 Ескертпе: балдар әрбір деңгей үшін санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағалау көрсеткіші жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл



19.

Инновациялық-эксперименттік қызмет, әлеуметтік / білім беру жобаларына қатысу

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағалау көрсеткіші жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл




Материалдық — техникалық қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 4 балл)
 "үшінші санатты басшы" - 3 балл;
 "екінші санатты басшы" - 3 балл;
 "бірінші санатты басшы" - 4 балл


 20.

Материалдық-техникалық базаны жақсарту (қазіргі заманғы жабдықтарды, цифрлық зертханаларды, интерактивті жабдықтарды, оқу кабинеттерін және т. б. сатып алу)

Бағалау көрсеткішібар
 Бағалау көрсеткіші жоқ
 Қосымша:
 Бюджеттен тыс қаражатқа сатып алу

3 балл
 0 балл
 1 балл




Балдарды төмендету көрсеткіштері
 (критерий бойынша баллдарды азайтудың ең көп саны – минус 19 балл)

21.

Оқу-тәрбие процесі кезінде білім беру ұйымының аумағында білім алушылардың/тәрбиеленушілердің, қызметкерлердің денсаулығына зиян келтіруге әкеп соққан жарақаттанудың тіркелген жағдайларының болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

минус 2 балл;
 минус 1 балл




22.

Суицид жағдайларының болуы

Аяқталған суицид;
 Суицид жасауға ұмтылу

минус 3 балл;
 минус 2 балл




23.

Қылмыстардың, құқық бұзушылықтардың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

минус 2 балл;
 минус 1 балл




24.

Ыңғайлы жағдайлар мен қауіпсіз ортаның болмауы:
 - бейнебақылаудың болмауы;
 - жаппай жиналатын жерлерде балаларды бақылау және бақылау мүмкіндігінің болмауы(3.04.2015 ж. № 191 ҚРҮҚ сәйкес);
 - істен шыққан камералардың болуы;
 - ұрлықтар мен бұзулардың болуы;
 - басқа мемлекеттік органдар тарапынан айыппұл санкцияларының болуы (ІІД және ТЖД мониторингі бойынша)



 минус 2
 минус 1
 минус 1
 минус 1
 минус 1




25.

Кадрлардың тұрақсыздығының болуы

Тұрақсыздық 20% жоғары;
 Тұрақсыздық 10 – 19%;
 Тұрақсыздық 3 – 9%

минус 3 балл;
 минус 2 балл;
 минус 1 балл




26.

ҰБДҚ-ны сапасыз толтыру

Сан көрсеткішінің дұрыстығының жоқтығы

минус 5 балл;
 минус 4 балл;
 минус 5 балл




27.

5 жылда 1 рет біліктілікті арттыру курстарынан өтпеген педагогтердің болуы ("педагог мәртебесі туралы"ҚР Заңына сәйкес)

Бағаланатын көрсеткіші бар

минус 1 балл;




ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшы" - 33-44 балл;
 "екінші санатты басшы" - 45-55 балл;
 "бірінші санатты басшы" - 56-78 балл
Жүктеу

      *Көрсеткіштерге қол жеткізу аттестаттау аралық кезеңде (аттестаттау арасындағы кезең)ескеріледі

Әдістемелік кабинет (орталық) басшысының (басшы орынбасарының) қызмет тиімділігінің көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

1.

Білім беру ұйымының ашықтығы: - апта сайын жаңартылып отыратын сайттың (web – беттің) болуы

Бағаланатын көрсеткіші бар;
 Бағаланатын көрсеткіші жартылай бар;
 Бағаланатын көрсеткіші жоқ.

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

web-бетке сілтеме



- апта сайын жаңартылатын әлеуметтік желілерде парақшаның болуы

Бағалантын көрсеткіші бар;
 Бағаланатын көрсеткіші жартылай бар;
 Бағаланатын көрсеткіші жоқ.

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

web-бетке сілтеме




 2.

Ғылыми / академиялық дәрежесінің болуы

Ғылыми деңгейі;
 Академиялық деңгей;
 Бағаланатын көрсеткіші жоқ

2 балл;
 1 балл
 0 балл

Ақпарат




 3.

Әдіскерлер санынан ғылыми / академиялық дәрежесі бар әдіскерлердің үлесі

20 — 30%;
 15 — 19%;
 10 — 14%;
 9% дейін;
 Бағаланатын көрсеткіші жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат




 4.

Әдіскерлер санынан "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар әдіскерлердің үлесі

70% төмен емес;
 60 — 69%;
 50 — 59%;
 40 — 49%;
 40% төмен

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат




 5.

Әдістемелік жұмыс тәжірибесін тарату бойынша республикалық/халықаралық іс-шараларда басшының (басшы орынбасарының) сөз сөйлеуі/өткізуі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланатын көрсеткіші жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Бағдарлама, іс-шараның жинағында жариялау




 6.

Әзірленген бағдарламалардың, оқу-әдістемелік кешеннің, әдістемелік ұсынымдардың/оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған немесе авторлық құқығы туралы куәлігі бар әдістемелік жұмыс жөніндегі құралдың авторы/бірлескен авторы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

Құжат көшірмесі




 7.

Кәсіби конкурстарда жеңімпаз/жүлдегер болған, әлеуметтік/білім беру жобаларына қатысқан әдіскерлер саны

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағалау көрсеткіші жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат, құжаттар көшірмесі




 8.

Әдістемелік жұмыс бойынша біліктілікті арттыру курстары туралы сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл





 9.

Пән мұғалімдерінің белсенді жұмыс істейтін қауымдастықтарының саны

6 қауымдастықтан кем емес;
 3-5 қауымдастық;
 3 қауымдастықтан аз

2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат




 10.

Әдістемелік кабинет (орталық) басшысының (басшы орынбасарының) жұмыс немесе сараптамалық топтарға қатысуы

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағалау көрсеткіші жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат, дәлелдейтін құжаттар



Жиыны
 "басшы-ұйымдастырушы" - 7-9 ұпай;
 "басшы-менеджер" - 10-16 ұпай;
 "басшы –көшбасшы" - 17-23 балл.
 "үшінші санатты басшы орынбасары" - 7-9 ұпай;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 10-16 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 17-23 балл


      * Көрсеткіштерге қол жеткізу аттестаттау аралық кезеңде (аттестаттау арасындағы кезең)ескеріледі


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 24-қосымша
 Нысан

Басшының оқу жұмысы жөніндегі орынбасары қызметінің тиімділік көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары


Білім беру ұйымының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі (критерий бойынша ең жоғары балл саны-2 ұпай)
 "үшінші санаттағы басшының орынбасары" - 1 ұпай;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 1,5 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 2 ұпай


1.

Білім беру ұйымының ашықтығы: - жетекшілік ететін бағыт бойынша ақпаратты сайтта апта сайын орналастыру

Бағаланатын көрсеткіші бар; Бағаланатын көрсеткіші жартылай бар; Бағаланатын көрсеткіші жоқ.

1 ұпай
 0,5 ұпай
 0 ұпай

Сілтеме




Білім беру ұйымдарының ашықтығы:
 - әлеуметтік желі беттерінде жетекшілік ететін бағыты бойынша ақпараттарды апта сайын жариялау

Бағаланатын көрсеткіші бар; Бағаланатын көрсеткіші жартылай бар; Бағаланатын көрсеткіші жоқ.

1 ұпай
 0,5 ұпай
 0 ұпай

Сілтеме




Білім беру сапасын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 13)
 "үшінші санатты басшы орынбасары" - 4-6 ұпай;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 7-10 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 11-13 ұпай

2.

Мектеп оқушыларының/жетекшілік ететін бағыт бойынша соңғы үш оқу жылындағы білім сапасы (соңғы үш жылдағы орташа арифметикалық көрсеткіш есептеледі)

Білім сапасының өсу динамикасы - 3% төмен
 Білім сапасының өсу динамикасы - 3%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 4%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 5%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 6%
 Мектеп оқушыларының білім сапасы жетекшілік ететін бағыттан 75% және жоғары

0 ұпай
 1 ұпай
 2 ұпай
 3 ұпай
 4 ұпай
 5 ұпай

Автоматтандырылған ақпараттық жүйелерден ақпарат




3.

Соңғы үш жылда техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарына түскен 9, 11-сынып түлектерінің үлесі (соңғы үш жылдағы орташа арифметикалық көрсеткіш есептеледі)

21-30% және жоғары 11-20%; 6-10% 1-5% Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 ұпай 3 ұпай 2 ұпай 1 ұпай 0 ұпай

Бірінші басшының қолы қойылған ақпарат




4.

Жоғары оқу орындарына түскен бітірушілердің үлесі (соңғы үш жылдағы орташа арифметикалық көрсеткіш есептеледі)

21-30% және жоғары
 11-20%;
 6-10%
 1-5%
 Бағаланған көрсеткіш жоқ

4 ұпай
 3 ұпай
 2 ұпай
 1 ұпай
 0 ұпай

Бірінші басшының қолы қойылған ақпарат




Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 21)
 "үшінші санатты басшы орынбасары" - 8-12 ұпай;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 13-17 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 18-21 ұпай


5.

Білім беру ұйымы педагогтерінің жалпы санынан жоғары кәсіптік білімі бар педагогтердің үлесі

91 - 100%; 81 – 90%; 70 – 80%;
 70% төмен

4 ұпай 3 ұпай 2 ұпай 0 ұпай

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат




6.

Ғылыми / академиялық дәрежесі бар педагогтердің үлесі

15 % жоғары; 8-15%; 4-7%; 1-3%;
 Жоқ

4 ұпай 3 ұпай 2 ұпай 1 ұпай 0 ұпай

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат




7.

Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің үлесі

15 % жоғары; 8-15%; 4-7%; 1-3%;
 Жоқ

4 ұпай 3 ұпай 2 ұпай 1 ұпай 0 ұпай

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат




8.

Білім беру ұйымдары басшыларының орынбасарлары уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша 72 сағаттан кем емес менеджмент саласында біліктілікті арттыру курсынан өткен сертификаты болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 ұпай 0 ұпай

Сертификаттардың көшірмесі




9.

Басшы орынбасарларының әзірлеген бағдарламасы немесе оқу-әдістемелік кешені немесе оқу әдістемелік кеңесімен келісілген әдістемелік ұсынысы/құралы немесе соңғы үш жылда жетекшілік ететін бағыты бойынша авторлық куәлігі бар болуы

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіш жоқ

3 ұпай 2 ұпай 1 ұпай 0 ұпай

Құжаттардың көшірмесі




10.

Жетекшілік ететін бағыты бойынша мектепішілік бақылау жоспарын іске асырудың тиімділігі

Жетті
 Жеткен жоқ

2 ұпай
 0 ұпай

Аналитикалық анықтама




11.

Басшының орынбасарының педагогтермен, оқушылармен, ата-аналармен және т.б. жұмыс барысында іске асатын инициативалары

Көрсеткіш бар
 Көрсеткіш жоқ

2 ұпай 0 ұпай

Бірінші басшының қолы қойылған ақпарат




БАРЛЫҒЫ
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 10 – 17 ұпай;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 18 - 29 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 30 - 36 ұпай

Жүктеу

Басшының тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасары қызметінің тиімділік көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымдарының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 4 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 1 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 3 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 4 балл

1

Білім беру ұйымдарының ашықтығы:
 - жетекшілік ететін бағыты бойынша ақпаратты сайтта апта сайын жүктеу,

Бағаланған көрсеткіші бар; Бағаланған көрсеткіші жартылай бар; Бағаланған көрсеткіші жоқ.

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтемелер



- жетекшілік ететін бағыты бойынша ақпаратты әлеуметтік желі беттерінде апта сайын жүктеу

Бағаланған көрсеткіші бар; Бағаланған көрсеткіші жартылай бар; Бағаланған көрсеткіші жоқ..

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтемелер



2

Басшы орынбасарының тәрбие жұмысы бойынша ақпараттық-аналитикалық материалдарын, мақалаларын, көпшілік алдында сөйлеген сөздерін жалпы ақпараттық құралдарында жариялау

БАҚ басылымдары жарияланған;
 Басылымдары немесе жарияланымдары бар;
 Көрсеткіші жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Басылымдарының көшірмелері



Оқушылардың қауіпсіздігін және денсаулығын сақтау үшін жағдайды қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 2 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" – 1 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 1,5 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 2 балл

3

Салауатты өмір салтын және өмір қауіпсіздігін қалыптастыру бойынша бағдарламалардың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл;

Бағдарлама



4

Оқушылардың денсаулығын сақтауға және қалпына келтіруге, суицидтің алдын алуға әсер ететін іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл;

Жоспар, ақпарат



Тұлғаны әлеуметтендіру және тәрбиелеу бойынша жұмыстардың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 10 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" – 4-5 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 6-8 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 8, 5-10 балл

5

Оқушылардың әртүрлі деңгейдегі шығармашылық, интеллектуалдық және спорттық конкурстарда қатысуының нәтижелілігі (соңғы үш жылда)

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Салыстырмалы кесте



6

Оқушылардық қоғамдық бірлестіктерін ұйымдастыру

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

Қоғамдық ұйым туралы ереже, үш жылға арнаған жұмыс жоспары



7

Кәмелетке толмағандардың істері бойынша комиссияның есебінде тұрған оқушылардың болуы

Санын азайту (өткен оқу жылымен салыстырғанда)
 Өткен оқу жылының санымен бірдей болуы
 Санының артуы

2 балл
 1 балл
 0 балл

Салыстырмалы кесте



8

Оқушылар жасаған қылмыстар мен құқық бұзушылықтардың болуы

3 жылдың ішінде болмауы
 Санының азайуы (өткен оқу жылымен салыстырғанда)
 Өткен оқу жылының санымен бірдей болуы
 Санының артуы

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Білім басқармасының деректері



Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 19)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" — 4 – 8 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 9-15 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 16 - 19 балл

9

Білім беру ұйымы басшысының орынбасарында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл; 0 балл

Сертификат көшірмесі



10

Жетекшілік ететін бағыты бойынша кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаз педагогтерінің саны
 *ескерту:
 балдаржеңімпаздардың санына қарамастан әр деңгейге бөлек беріледі (осы деңгей бойынша ең көп балл 10)

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл

Растайтын құжаттардың көшірмесі



11

Басшы орынбасарларының әзірлеген бағдарламасы немесе оқу-әдістемелік кешені немесе оқу әдістемелік кеңесімен келісілген әдістемелік ұсынысы/құралы немесе соңғы үш жылда жетекшілік ететін бағыты бойынша авторлық куәлігі бар болуы

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіш жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

ОӘК шешімдерінің немесе ұсыныстарының көшірмесі; авторлық құқық туралы



12

Жетекшілік ететін бағыты бойынша МІБ жоспарын іске асырудың тиімділігі

Жетті
 Жартылай жетті
 Жеткен жоқ
 Жұмыс тәжірибесі таратылды:
 аудан, облыс, республика

2 балл
 1 балл

Ақпарат, МІБ



13

Басшының орынбасарының педагогтермен, оқушылармен, ата-аналармен және т.б. жұмыс барысында іске асатын инициативалары

Бастамасы және олардың тиімділігі ұсынылды тек бастамалар ұсынылды
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат




ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 10 – 17 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 18 - 28 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 29 - 35 балл
Жүктеу

Профильді оқыту бойынша басшының орынбасары қызметінің тиімділігінің көрсеткіші

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 4 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 2 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 3 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 4 балл

1.

Білім беру ұйымының ашықтығы:
 - апта сайын жетекшілік ететін бағыты бойынша сайтта ақпарат жүктеу

Бағаланған көрсеткіші бар; Бағаланған көрсеткіші жартылай бар; Бағаланған көрсеткіші жоқ.

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтеме



- апта сайын жетекшілік ететін бағыты бойынша әлеуметтік желі беттерінде ақпарат жүктеу

Бағаланған көрсеткіші бар; Бағаланған көрсеткіші жартылай бар; Бағаланған көрсеткіші жоқ.

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтеме



2

Жоғары оқу ұйымдарымен, мекемелермен әлеуметтік серіктестігі

Бағаланған көрсеткіші бар; Бағаланған көрсеткіші жартылай бар; Бағаланған көрсеткіші жоқ.

2 балл
 0,5 балл
 0 балл

Серіктестік туралы келісім-шарт, ақпарат



Білім сапасымен қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 15)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 8-9 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 10-11 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 12-15 балл

3.

Соңғы үш оқу жылындағы 10, 11 сынып оқушыларының білім сапасы (ортаарифметикалық көрсеткіш соңғы үш жылмен есептеледі)

Білім сапасының өсу динамикасы - 3% аз
 Білім сапасының өсу динамикасы - 3%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 4%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 5%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 6%
 Жетекшілік ететін бағыты бойынша мектеп оқушыларының білім сапасы 75% және жоғары

0 балл
 1 балл
 2 балл
 3 балл
 4 балл
 5 балл

Автоматтандырылған ақпараттық жүйеден алу



4.

Соңғы үш жылдағы оқу бағыты бойынша орта білімнен кейінгі техникалық және кәсіби білім беру және жоғары оқу ұйымдарына (жаратылыстану-математикалықнемесеқоғамдық-гуманитарлық) түскен 11-ші сынып оқушыларының үлесі
 (әрбір бағыт бойынша ортаарифметикалық көрсеткіш соңғы үш жылмен есептеледі)

21-30% және жоғары 11-20%; 6-10% 1-5% Бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Бірінші басшының қолы қойылған ақпарат



5.

Жетекшілік ететін бағыты бойынша соңғы үш жылда білім саласында уәкілетті органмен бекітілген тізімге сәйкес облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардан, конкурстардан, жарыстардан жеңімпаз (жүлдегер) атанған 10-11 сынып оқушыларының болуы
 *ескерту:
 жеңімпаздар мен жүлдегерлердің санына қарамастан балл
 әр деңгейге жеке тағайындалады (бұл критерий бойынша ең жоғары 10 балл)

Халықаралық деңгей;
 Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Құжаттардың көшірмесі



6.

Бейіндік оқыту мен бейіндік алды дайындық оқытудың тиімділігінің мониторингі

Өсу динамиксы
 Төмендеу динамикасы

2 балл 0 балл

Аналитикалық анықтама



Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 12)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" — 3 - 5 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 6 - 9 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 10 - 12 балл

7.

Білім беру ұйымы басшысының орынбасарының уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл; 0 балл

Сертификаттардың көшірмесі



8.

Білім беру ұйымында тиісті деңгейдегі немесе соңғы үш жылда оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған немесе авторлық куәлігі бар оқу жоспарының вариативтік бөлігінің немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе бейіналды даярлық немесе бейіндік оқыту жөніндегі әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың әзірленген бағдарламаларының болуы

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ
 Құжаттардың көшірмелері

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Құжаттардың көшірмесі



9.

Басшының орынбасары әзірлеген оқу жоспарының вариативтік бөлігінің немесе оқу-әдістемелік кешендердің әзірленген курстарының бағдарламалары немесе тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған немесе соңғы үш жыл ішінде немесе авторлық куәлігі бар бейіналды даярлық немесе бейіндік оқыту бойынша Әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ
 Құжаттардың көшірмелері

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Құжаттардың көшірмелері



10.

Жетекшілік ететін бағыт бойынша мектепішілік бақылау жоспарларын іске асырудың тиімділігі

Қол жеткізілді
 Қол жеткізілген жоқ

2 балл
 0 балл

Аналитикалық анықтама



11.

Басшының орынбасарының педагогтармен, білім алушылармен, ата-аналармен және т. б. жұмыс жасаудағы бастамалары.

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл

Бірінші басшының қолы қойылған ақпарат



ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшы орынбасары" - 8-14 ұпай;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 15-25 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 26-31 ұпай
Жүктеу

Басшы орынбасарының ақпараттандыру жөніндегі қызметі тиімділігінің көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 5 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 1,5-2,5 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 3-3,5балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары"- 4-5 балл

1

Білім беру ұйымының ашықтығы:
 - сайтының болуы және толықтырылуы

Бағаланатын көрсеткіші бар;
 Бағаланатын көрсеткішіжартылай бар;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтемелер



- әлеуметтік желісінің болуы және толықтырылуы

Бағаланатын көрсеткіші бар;
 Бағаланатын көрсеткішіжартылай бар;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтемелер



- YouTube каналының болуы және толықтырылуы

Бағаланатын көрсеткіші бар;
 Бағаланатын көрсеткіші жартылай бар;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтемелер



2

Ақпараттандыру бойынша бұқаралық ақпарат құралдарында ақпараттық-аналитикалық материалдарын, мақалаларын жариялау, көпшілік алдында баяндама жасау

БАҚ-та жарияланымдары мен басылымдары бар;
 Тек жарияланымдары немесетек басылымдары бар;
 Көрсеткіші жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Жарияланым көшірмелері немесе материалға сілтеме



Білім беру ұйымдарын ақпараттандыру, цифрландыру үшін жағдай жасаудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 13 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" – 3-5 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 6-10 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 11-13 балл

3

Білім беру ұйымдарын ақпараттандыру, цифрландырубойынша бағдарламаның болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл;

Бағдарлама



4

Цифрлық құзыреттілік бойынша іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл;

Іс-шараның бағдарламасы, ақпарат



5

Уәкілетті органмен келісілген бағдарламаға сәйкес қашықтан оқыту бойынша біліктілігін арттыру курстарын өткен педагогтердің үлесі

70% - 100%
 50% - 69%
 30% - 49%
 30% төмен

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат



6

Білім беру ұйымдарының ақпараттық ортасын әкімшілендіру

Ақпараттық ортаны дамытудың болуы
 Ақпараттық ортаны дамытудың болмауы

1 балл
 0 балл

Ақпарат



7

Электронды журналдың белсенділігінің мониторингі

Мектептің 100% белсенділігі;
 от 85до 99%;
 от 30 до 84%;
 от 0 до 29 %

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Электронды журналдан деректерді алу



8

ҰБДҚ толықтығы

100%
 100% кем

2 балл
 0 балл

ҰБДҚ деректері



9

Киберқауіпсіздік бойынша жұмыстарды ұйымдастыру

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл;
 0 балл

Ақпарат



Цифрлық сауаттылық бойынша жұмыстардың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 7 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" – 1-3 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 4-5 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 6-7 балл

10

Білім беру ұйымдарының беттерінде
 Әлеуметтік желілерде өзінің білім беру арнасы бар немесе білім беру ұйымының беттерінде оқу материалдарын орналастыратын мұғалімдердің үлесі

40% және жоғары 20%-39%
 10%-19%
 1%-9%
 Көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Мониторингтің қорытындысы бойынша аналитикалық ақпарат



11

Өзінің цифрлық білім беру ресурстарын дамытатын тәрбиешілердің үлесі

30% және жоғары 10%-29%
 1%-9%
 Көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Мониторингтің қорытындысы бойынша аналитикалық ақпарат



Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 7 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" — 1-3 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары"— 4-5 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 6-7 балл

12

Білім беру ұйымы басшысының орынбасарында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл; 0 балл

Сертификат көшірмесі



13

Басшы орынбасарларының әзірлеген бағдарламасы немесе оқу-әдістемелік кешені немесе оқу әдістемелік кеңесімен келісілген әдістемелік ұсынысы/құралы немесе соңғы үш жылда жетекшілік ететін бағыты бойынша авторлық куәлігі бар болуы

Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

ОӘК шешімінің немесе ұсыныстарының көшірмесі; Авторлық құқық туралы анықтама



14

Басшы орынбасарының педагогтермен, оқушылармен, ата-аналармен және т.б.жұмыс жасаудағы бастамаларының тиімділігі

Бастамалар мен олардың тиімділігі көрсетілген
 Тек бастамалар көрсетілген
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат



ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 2 – 3 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 4 - 5 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 6 - 7 балл
Жүктеу

Басшының ғылыми-әдістемелік жұмысы жөніндегі орынбасарының қызметінің тиімділігінің көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымдарының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 4 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 2 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 3 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 4 балл

1

Білім беру ұйымдарының ашықтығы:
 Апта сайын жетекшілік ететін бағыты бойынша семестрдің, аралық аттестацияның қорытындысы бойынша сайтта ақпарат жүктеу

Бағаланатын көрсеткіші бар;
 Бағаланатын көрсеткіші жартылай бар;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл




Білім беру ұйымдарының ашықтығы:
 жетекшілік ететін бағыты бойынша семестрдің, аралық аттестацияның қорытындысы бойынша әлеуметтік желі беттерінде ақпарат жүктеу

Бағаланатын көрсеткіші бар;
 Бағаланатын көрсеткіші жартылай бар;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл




2

Басшы орынбасарының ақпараттық-талдау материалдарын, мақалаларды жариялауы, ақпараттандыру бойынша бұқаралық ақпарат құралдарында көпшілік алдында баяндама жасау

БАҚ жарияланымдары мен сөз сөйлеулері бар;
 Тек Жарияланымдар немесе сөйлеу ғана бар;
 Көрсеткіш жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Басылымдар мен баяндамалар тізімі



3.

Ғылыми/академиялық дәрежесі бар тәрбиешілердің үлесі

30% кем емес; 20-29%; 15 — 19%; 1 — 14%;
 Жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл




4.

Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің үлесі

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл




5.

Білім беру ұйымы басшысының орынбасарында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл; 0 балл




6.

Кәсіби шеберлік байқауларының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған мұғалімдердің саны

Халықаралық деңгей;
 Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл




7.

Білім беру ұйымдарында оқу-әдістемелік кеңесімен бекітілген, әзірленген бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе әдістемелік ұсыныстардың/оқу құралдарының болуы

Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл




8.

Басшы орынбасарларының әзірлеген бағдарламасы немесе оқу-әдістемелік кешені немесе оқу әдістемелік кеңесімен келісілген әдістемелік ұсынысы/құралы немесе соңғы үш жылда жетекшілік ететін бағыты бойынша авторлық куәлігі бар болуы

Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл




9.

Эксперименттік бағдарламалар, пилоттық жобалар, инновациялық алаңдар; әлеуметтік/білім беру жобаларына қатысу

Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл




10.

Әр түрлі деңгейдегі білім беру ұйымдарымен, басқа елдермен, әлеуметтік серіктестермен ынтымақтастық

Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ
 Әлеуметтік серіктестік

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
 + 2 балл




11.

Басшы орынбасарының мұғалімдермен, оқушылармен, ата -аналармен және т.б. жұмыс жасаудағы бастамаларының тиімділігі

Бастамалар мен олардың тиімділігі көрсетілген
 Тек бастамалар көрсетілген
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

2 балл
 1 балла
 0 балл




12.

Білім беру ұйымдарын инновациялық дамыту бағдарламасын (жоспар) әзірлесін

Бағдарлама жүйелік инновацияны қамтиды;
 Бағдарлама локальді инновацияны қамтиды;
 Бағдарлама тек білім беру ұйымдарының қызметіне бағытталған

3 балл
 2 балл
 0,5 балл




ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшының орынбасары" – 10 – 17 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 18 - 28 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 29- 35 балл
Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымының оқу жұмысы жөніндегі орынбасарының қызметінің тиімділігінің көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымдарының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі (критерий бойынша ең көп балл саны– 2 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 1 балл;

"екінші санатты басшының орынбасары" — 1,5 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 2 балл;

1.

Білім беру ұйымдарының ашықтығы:
 семестрдің, аралық аттестацияның қорытындысы бойынша, жетекшілік ететін бағыты бойынша сайтта ақпарат жүктеу

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ.

1 балл
 0 балл

Сілтеме



2.

Білім беру ұйымдарының ашықтығы:
 семестрдің, аралық аттестацияның қорытындысы бойынша, жетекшілік ететін бағыты бойынша әлеуметтік желі беттерінде ақпарат жүктеу

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

Сілтеме



Білім беру сапасын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 18)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 8-10 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 11-13 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 14-18 балл

3.

Соңғы үш оқу жылындағы жетекшілік ететін бағыты бойынша колледж студенттерінің білім сапасы
 (орта арифметикалық көрсеткіш соңғы үш жылмен есептеледі)

Білім сапасының өсу динамикасы - 3% аз
 Білім сапасының өсу динамикасы - 3%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 4%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 5%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 6%
 Мектеп оқушыларының/жетекшілік ететін бағыты бойынша білім сапасының өсу динамикасы
 75% және жоғары

0 балл
 1 балл
 2 балл
 3 балл
 4 балл
 4 балл

Бірінші басшының қолы қойылған құжат



4.

Өткен оқу жылындағы жұмыспен қамтылған және бос емес түлектердің олардың жалпы санындағы үлесі

Жұмыспен қамтылған және бос емес – 95%;
 Жұмыспен қамтылған және бос емес – 75%;
 Жұмыспен қамтылған және бос емес – 60%;
 Жұмыспен қамтылған және бос емес –60% төмен

5 балл
 4 балл
 3 балл
 2 балл

Басшының қолымен расталған Ұлттық білім беру деректер қорынан үзінді



5.

Соңғы үш жылда жетекшілік ететін бағыты бойынша білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізім бойынша облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардың, байқаулардың, жарыстардың жеңімпаздары (жүлдегерлері) атанған оқушылардың/студенттердің болуы
 Ескертпе: балдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі (осы өлшем бойынша ең жоғары балл 10)

Халықаралық деңгей;
 Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Басшының қолымен расталған құжаттардың көшірмесі



Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 50)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" — 20 - 29 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 30 - 39 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 40 - 50 балл;

6.

Білім беру ұйымдарындағы педагогтердің жалпы санынан жоғары кәсіби білімі бар оқытушылардың үлесі

91 – 100%; 81 – 90%; 70 – 80%;
 70% төмен

4 балл 3 балл 2 балл 0 балл

ҰБДҚ-дан шығару, ақпарат басшының қолымен расталған



7.

Ғылыми/академиялық дәрежесі бар педагогтердің үлесі

15 % жоғары; 8-15%; 4-7%; 1-3%;
 Жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

ҰБДҚ-дан шығару, басшының қолымен расталған



8.

Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің үлесі

15 % жоғары; 8-15%; 4-7%; 1-3%;
 Жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

ҰБДҚ-дан шығару, басшының қолымен расталған



9.

Білім беру ұйымы басшысының орынбасарында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл; 0 балл

Сертификаттардың көшірмесі



10.

Соңғы үш жылда білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізім бойынша кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны
 Ескертпе: Жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан, әр деңгей үшін баллдар бөлек беріледі.

Халықаралық деңгей;
 Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл
 0 балл

Құжаттардың көшірмесі



11.

Білім беру ұйымдарында соңғы үш жылда тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңесімен бекітіліп, әзірленген бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе әдістемелік ұсыныстардың/оқу құралдарының болуы
 Ескертпе: Санына қарамастан, әр деңгей үшін баллдар бөлек беріледі.

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 1 балл
 0 балл

Құжаттардың көшірмесі



12.

Соңғы үш жылда басшының орынбасары жетекшілік ететін бағыты бойынша әзірлеген бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің оқу-әдістемелік кеңесімен бекітілген немесе авторлық құқық сертификаты бар әдістемелік ұсыныстардың/оқу құралдарының болуы.
 Ескертпе: Санына қарамастан, әр деңгей үшін баллдар бөлек беріледі.

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 0 балл

Құжаттардың көшірмесі



13.

Жетекшілік ететін бағыты бойынша колледж ішін бақылау жоспарларын іске асырудың тиімділігі

Жетті
 Жеткен жоқ

2 балл
 0 балл

Аналитикалық анықтама



14.

Басшы орынбасарының педагогтармен, білім алушылармен, ата-аналармен және т. б. жұмыс істеудегі бастамалары жүзеге асырылуы

Көрсеткіш бар
 Көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл

Бірінші басшының қолы қойылған ақпарат



15.

Білім беру ұйымдарының Халықаралық жобаларға қатысуы

Бірнеше жобаға қатысу;
 Бір жобаға қатысу; бағаланған көрсеткіші жоқ

5 балл
 3 балл
 0 балл

Бірінші басшының қолы қойылған ақпарат



16.

Оқыту процесіне жаңа технологиялар мен білім беру формаларын енгізу (модульді, несиелі,дуальді)

Бірнеше технологияларды енгізу
 Бір технологияларды енгізу бағаланған көрсеткіші жоқ

5 балл
 3 балл
 0 балл




17.

Білім беру ұйымы ұйымдастыратын семинарлар, конференциялар арқылы кәсіби қоғамдастықта жетекшілік ететін бағытта білім беру ұйымының педагогикалық тәжірибесін тарату
 Ескертпе: Жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан, әр деңгей үшін баллдар бөлек беріледі.

Республикалық деңгей

3 балл

Бірінші басшының қолы қойылған ақпарат



Облыстық деңгей

2 балл

Бағаланған көрсеткіш жоқ

0 балл


ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 33 – 44 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" —45-55 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 56-70 балл
Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымының тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасарының қызметінің тиімділігінің көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымдарының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 4 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 1 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 2 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 4 балл;

1

Білім беру ұйымдарының ашықтығы:
 - жетекшілік ететін бағыт бойынша ақпаратты сайтта апта сайын орналастыру, - жетекшілік ететін бағыты бойынша ақпаратты апта сайын әлеуметтік желілердегі парақшаға орналастыру

Бағаланған көрсеткіші бар; Бағаланған көрсеткіші ішінара бар; Бағаланған көрсеткіші жоқ.

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтемелер




2

Басшы орынбасарының ақпараттық-талдау материалдарын, мақалаларды жариялауы, ақпараттандыру бойынша бұқаралық ақпарат құралдарында көпшілік алдында сөз сөйлеуі

БАҚ жарияланымдары мен сөз сөйлеулері бар;
 Тек Жарияланымдар немесе сөйлеу ғана бар;
 Көрсеткіш жоқ

3 балла
 1 балл
 0 балл

Жарияланым көшірмесі




Білім алушылардың денсаулығын және қауіпсіздігін сақтау үшін жағдай жасаудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 4)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" – 1,5 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 2,5 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 4 балл

3

Салауатты өмір салтын және өмір қауіпсіздігін қалыптастыру бойынша бағдарламалардың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл;

Бағдарлама




4

Оқушылардың психикалық және физикалық денсаулығын сақтауға және қалпына келтіруге әсер ететін іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу
 (Денсаулық күні және т.б.)

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл;

Жоспар, ақпарат




Тұлғаны тәрбиелеу және әлеуметтендіру бойынша жұмыстың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 17)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" – 5-7 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 8-10 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 11-17 балл

5

Оқушылардың әртүрлі деңгейдегі шығармашылық, интеллектуалдық және спорттық конкурстарда қатысуының нәтижелілігі (соңғы үш жылда)
 Ескертпе: Жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан, әр деңгей үшін баллдар бөлек беріледі.

Халықаралық деңгей; Республикалықдеңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей; Бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Салыстырмалы кесте




6

Оқушылардың қоғамдық бірлестіктерін ұйымдастыру

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

Қоғамдық ұйымдар туралы ереже, үш жылға арналған жұмыс жоспары




7

Кәмелетке толмағандардың ісі бойынша комиссия есебінде тұратын оқушылардың болуы

Санының азаюы(өткен оқу жылымен салыстырғанда)
 Өткен оқу жылының санымен тең
 Санының артуы

2 балл
 1 балл
 0 балл

Салыстырмалы кесте




8

Білім алушылармен жасалған құқық бұзушылықтар мен қылмыстар

3 жыл ішінде болмауы
 Санының азаюы (өткен оқу жылымен салыстырғанда)
 Өткен оқу жылының санымен тең
 Санының артуы

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Білім басқармасының деректері




Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 25)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" — 10-15 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 16-20 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 21-25 балл;

9

Білім беру ұйымы басшысы орынбасарларында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл; 0 балл

Сертификат көшірмесі




10

Жетекшілік ететін бағыт бойынша кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны
 * Ескертпе: балдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі (осы өлшем бойынша ең жоғары балл 10)

Халықаралық деңгей; Республикалықдеңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл

Растайтын құжаттардың көшірмесі




11

Басшының орынбасары әзірлеген, оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған немесе авторлық куәлігі бар бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы
 * Ескертпе: балдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Республикалықдеңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей; Бағаланған көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

ОӘК шешімдері мен ұсыныстарының көшірмелері; авторлық құқық бойынша куәлік




12

Жетекшілік ететін бағыт бойынша ЖББМ жоспарларын іске асырудың тиімділігі

Жетті
 Ішінара жетті
 Жеткен жоқ
 Жұмыс тәжірибесі таратылды:
 аудан, облыс, республика

2 балл
 1 балл

Ақпарат, МІБ графигі




13

Басшы орынбасарының педагогтармен, білім алушылармен, ата-аналармен және т. б. жұмыс істеудегі бастамаларының тиімділігі.

Бастамалар және олардың тиімділігі ұсынылды
 Тек бастамалар ұсынылды
 Бағаланатын көрсеткіштер жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат




14

Басшы орынбасарының Облыстың білім басқармасы өткізетін кең ауқымды іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қатысуы

Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 0 балл

Ақпарат




Баллдарды төмендету көрсеткіштері

15

Білім алушылардың жалпы санынан білім алушылардың кінәсінен болған ЖКО (өткен оқу жылы) жағдайларының болуы

Өткен жылдың деңгейінен жоғары; өткен жылдың деңгейіне сәйкес немесе өткен жылдың деңгейінен төмен

-1 ұпай
 0 ұпай

Білім басқармасының деректері




16

Суицид жағдайларының болуы

Аяқталған суицид
 Аяқталмаған суицид

-2 ұпай -1 ұпай

Білім басқармасының деректері






 ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 30 – 34 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" —35-40 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 41-50 балл.
Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарын ақпараттандыру жөніндегі басшы орынбасарының қызметі тиімділігінің көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі (критерий бойынша ең жоғары балл саны - 4 балл
 "үшінші санаттағы басшының орынбасары" - 1 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 2,5 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 4 балл;

1

Білім беру ұйымының ашықтығы:
 - сайттың болуы және толтырылуы,
 - әлеуметтік желілерде беттің болуы және толтырылуы;
 - YouTube арнасының болуы және толтырылуы

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш ішінара қатысады;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтемелер



2

Басшы орынбасарының ақпараттық-талдау материалдарын, мақалаларды жариялауы, ақпараттандыру бойынша бұқаралық ақпарат құралдарында көпшілік алдында сөз сөйлеуі

БАҚ жарияланымдары мен сөз сөйлеулері бар;
 Тек Жарияланымдар немесе сөйлеу ғана бар;
 Көрсеткіш жоқ

3 балл
 1 балл
 0 балл

Жарияланымдардың көшірмелері



Білім беру ұйымдарын цифрландыру, ақпараттандыру үшін жағдайларды қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 14)
 "үшінші санаттағы басшының орынбасары"- 5-8 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 9-11 ұпай;
 "бірінші санатты басшы орынбасары" - 12-14 ұпай

3

Білім беру ұйымдарын цифрландыру, ақпараттандыру жөніндегі бағдарламаның болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

Бағдарлама



4

Цифрлық құзыреттілік бойынша іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

Іс-шаралар,бағдарламалары,ақпарат



5

Оқу процесін ұйымдастыруда бағдарламалық өнімдерді пайдалану

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

ақпарат



6

Уәкілетті органмен келісілген бағдарламалар бойынша қашықтықтан оқыту бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өткен педагогтердің үлесі

70% - 100%
 50% - 69%
 30% - 49%
 30% төмен

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

ақпарат



7

Білім беру ұйымының ақпараттық ортасын әкімшілендіру

Ақпараттық ортаны дамыту бар
 Ақпараттық ортаның дамуы жоқ

1 балл
 0 балл

ақпарат



8

Электрондық журнал белсенділігінің мониторингі

Колледждің 100% белсенділігі;
 от 85до 99%;
 от 30 до 84%;
 от 0 до 29 %

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Рlatonus, EduPageи др.



9

ҰБДҚ толымдылығы

100%
 100% кем

2 балл
 0 балл

ҰБДҚ деректері



10

Кибер қауіпсіздік бойынша жұмысты ұйымдастыру

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл

ақпарат



Білім беру ұйымдарын цифрландыру, ақпараттандыру жөніндегі жұмыстың тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 26 балл)
 "үшінші санаттағы басшының орынбасары" – 10-15 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 16-21 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 22-26 балл

11

Колледж білім алушыларының әртүрлі деңгейдегі қашықтықтан шығармашылық, зияткерлік конкурстарға қатысуының нәтижелілігі
 * Ескертпе:
 жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан әрбір деңгей үшін жеке балл беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 0 балл

Салыстырмалы кесте



12

Жетекшілік ететін бағыт бойынша кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны
 * Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;

4 балл 3 балл 2 балл

Растайтын құжаттардың көшірмелері



13

Педагогтар мен білім алушылардың цифрлық сауаттылығын қалыптастыру

91 - 100%; 81 – 90%; 70 – 80%;
 70% төмен

4 балл 3 балл 2 балл 0 балл

ақпарат



14

Білім беру платформаларын пайдалану дағдыларын қалыптастыру

91 - 100%; 81 – 90%; 70 – 80%;
 70% төмен

4 балл 3 балл 2 балл 0 балл

ақпарат



Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 12 балл)
 "үшінші санаттағы басшының орынбасары" - 2-4 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 5- 7 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 8-12 ұпай;

13

Білім беру ұйымы басшысының орынбасарында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл; 0 балл

сертификат көшірмесі



14

Басшының орынбасары әзірлеген, оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған немесе авторлық куәлігі бар бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе Әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Колледжішілік деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

ОӘК шешімінің немесе ұсынымдарының көшірмесі; авторлық құқық туралы куәлік



15

Жетекшілік ететін бағыт бойынша жоспарларды (ДКК) іске асырудың тиімділігі

Қол жеткізілді
 Ішінара қол жеткізілді
 Қол жеткізілген жоқ
 Жұмыс тәжірибесі кең таралған:
 облысы, қазақстан республикасы

2 балл
 1 балл

ақпарат, кесте (ДКК)



16

Басшы орынбасарының педагогтармен, білім алушылармен, ата-аналармен және т. б. жұмыс істеудегі бастамаларының тиімділігі.

Бастамалар мен олардың тиімділігі ұсынылған
 Тек бастамалар ұсынылған
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

ақпарат



ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 35 – 41 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" —42-47 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 48-56 балл.
Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымы басшысының оқу-өндірістік жұмыс, кәсіптік оқыту жөніндегі орынбасарының қызметі тиімділігінің көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі (критерий бойынша ең жоғары балл саны-2 балл)
 "үшінші санаттағы басшының орынбасары" - 1 балл;
 "екінші санатты басшы орынбасары" - 1,5 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 2 балл;

1.

Білім беру ұйымының ашықтығы: - жетекшілік ететін бағыты бойынша ақпаратты сайтқа орналастыру (ай сайын)

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш ішінара бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл




2.

Білім беру ұйымының ашықтығы: - жетекшілік ететін бағыты бойынша ақпаратты әлеуметтік желілердегі парақшаға орналастыру (ай сайын)

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл




Білім беру сапасын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 18)
 "үшінші санатты басшы орынбасары" - 8-9 ұпай;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 10-11 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 12-18 ұпай

3.

Білім сапасының динамикасы

16-20%-ға арттыру;
 11-15%-ға жоғарылату;
 7-10%-ға арттыру;
 Өткен жылдың деңгейіне сәйкес;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл
 0 балл

Басшының қолымен расталған ақпарат



4.

Өткен оқу жылының жұмыспен қамтылған және жұмысқа орналасқан түлектерінің олардың жалпы санынан үлесі

Жұмыспен қамтылғандар - 95%;
 Жұмысқа орналастырылғандар және жұмыспен қамтылғандар-75%;
 Жұмыспен қамтылғандар - 60%;
 Жұмыспен қамтылғандар және жұмыспен қамтылмағандар-60%-дан төмен

5 балл
 4 балл
 3 балл
 2 балл

ҰББДҚ-дан алынған басшы қолымен расталған ақпарат



5.

Облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздары (жүлдегерлері) болған тәрбиеленушілердің/білім алушылардың саны
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат ж/е дәлелдейтін құжаттар көшірмесі



Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 55)
 "үшінші санатты басшы орынбасары" - 30-34 балл;
 "екінші санаттағы басшының орынбасары" - 35-43 балл;
 "бірінші санаттағы басшының орынбасары" - 44 - 55 балл;

6.

Білім беру ұйымы педагогтерінің жалпы санынан жоғары кәсіптік білімі бар педагогтердің үлесі

91 - 100%; 81 – 90%; 70 – 80%;
 70%-дан төмен

4 балл 3 балл 2 балл 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



7.

Ғылыми / академиялық дәрежесі бар педагогтердің үлесі

30%кем емес 20-29%; 15 — 19%; 1 — 14%;
 Жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



8.

"Педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің динамикасы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



9.

Тәлімгерлік бойынша жұмыстың нәтижелілігі (жетекшілік ететін бағыт бойынша)

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл




10.

Білім беру ұйымы басшысының орынбасарында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл 0 балл

Сертификат көшірмесі



11.

Кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат ж/е дәлелдейтін құжаттар көшірмесі



12

Білім беру ұйымында әзірленген бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл 2 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



13

Басшының орынбасары әзірлеген, оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған немесе авторлық куәлігі бар бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе Әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл 2 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



14

Инновациялық-эксперименттік қызмет, әлеуметтік / білім беру жобаларына қатысу

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл 2 балл 1 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



15

Жетекшілік ететін бағыт бойынша колледжішілік жоспарларды іске асырудың тиімділігі

Жетті
 Жартылай жетті
 Жеткен жоқ
 Жұмыс тәжірибесі таратылды:
 аудан, облыс, республика

2 балл
 1 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



16

Білім беру ұйымы ұйымдастырған семинарлар, конференциялар өткізу арқылы жетекшілік ететін бағыт бойынша кәсіби қоғамдастықта білім беру ұйымының педагогикалық тәжірибесін тарату

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



17

Басшы орынбасарының педагогтермен, білім алушылармен, ата-аналармен және т. б. жұмыс істеудегі бастамаларының тиімділігі.

Бастамалар мен олардың тиімділігі ұсынылған
 Тек бастамалар ұсынылған
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



18

Білім беру ұйымының инновациялық даму бағдарламасын (жоспарын) әзірлеу

Бағдарлама жүйелік инновацияларды қамтиды;
 Бағдарлама жергілікті инновацияларды қамтиды;
 Бағдарлама білім беру ұйымының жұмыс істеуіне ғана бағытталған

3 балл
 2 балл
 0,5 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



19

Дуалдық оқыту нысаны бойынша білім алушыларды ұлғайту үлесі

5% көтеру
 3% көтеру
 Алдыңғы оқу жылы деңгейімен сәйкес
 Көрсеткіш болмаған жағдайда

5 балл
 3 балл
 1 балл
 0 балл

ҰББДҚ-дан алынған басшы қолымен расталған ақпарат



ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшы орынбасары" - 33-44 балл
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 44-55 балл
 "бірінші санатты басшының орынбасары" -56-75 балл.
Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының оқу-әдістемелік, ғылыми-әдістемелік жұмысы, оқу-әдістемелік бірлестігі бойынша басшы орынбасарының қызметі тиімділігінің көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі (критерий бойынша ең жоғары балл саны- 2 балл)
 "үшінші санаттағы басшының орынбасары" - 1 балл;
 "екінші санатты басшы орынбасары" - 1,5 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 2 балл

1.

Білім беру ұйымының ашықтығы:
 - жетекшілік ететін бағыт бойынша ақпаратты сайтта апта сайын орналастыру

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш ішінара қатысады;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

сілтеме



2.

Білім беру ұйымының ашықтығы:
 - жетекшілік ететін бағыты бойынша ақпаратты апта сайын әлеуметтік желілердегі парақшаға орналастыру

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш ішінара қатысады;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ.

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

сілтеме



3.

Студенттердің ғылыми бағыттағы жарыстарға, конкурстарға, жобаларға қатысуы
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



4.

Облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздары (жүлдегерлері) болған тәрбиеленушілердің/білім алушылардың саны
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл 0
 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



5.

Білім беру ұйымы педагогтерінің жалпы санынан жоғары кәсіптік білімі бар педагогтердің үлесі

91 - 100%; 81 – 90%; 70 – 80%;
 70%-дан төмен

4 балл
 3 балл
 2 балл
 0 балл

ҰББДҚ-дан алынған басшы қолымен расталған ақпарат



6.

Ғылыми / академиялық дәрежесі бар педагогтердің үлесі

30%кем емес 20-29%; 15 — 19%; 1 — 14%;
 Жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл



7.

"Педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің динамикасы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл



8.

Тәлімгерлік бойынша жұмыстың нәтижелілігі (жетекшілік ететін бағыт бойынша)

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл

Жұмыс жоспары, хаттамалар, өткізілген іс-шаралар



9.

Білім беру ұйымы басшысының орынбасарында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл;
 0 балл

Сертификат көшірмесі



10.

Кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат, дәлелдеме құжаттардың көшірмесі



11

Білім беру ұйымында әзірленген бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін санына қарамастан жеке беріледі

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Аудандық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл



12

Басшының орынбасары әзірлеген, оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған немесе авторлық куәлігі бар бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Аудандық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл



13

Инновациялық-эксперименттік қызмет, әлеуметтік / білім беру жобаларына қатысу
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Аудандық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл



14

Жетекшілік ететін бағыт бойынша ДКК жоспарларын іске асырудың тиімділігі
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Жетті
 Жартылай жетті
 Жеткен жоқ
 Жұмыс тәжірибесі таратылды:
 аудан, облыс, республика

2 балл
 1 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат, дәлелдеме құжаттардың көшірмесі



15

Білім беру ұйымы ұйымдастырған семинарлар, конференциялар өткізу арқылы жетекшілік ететін бағыт бойынша кәсіби қоғамдастықта білім беру ұйымының педагогикалық тәжірибесін тарату
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Аудандық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл



16

Басшы орынбасарының педагогтермен, білім алушылармен, ата-аналармен және т. б. жұмыс істеудегі бастамаларының тиімділігі.

Инициативалар және олардың тиімділігі ұсынылған
 Тек инициатива ұсынылған
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл



17

Білім беру ұйымының инновациялық даму бағдарламасын (жоспарын) әзірлеу

Бағдарлама жүйелік инновацияны қамтиды;
 Бағдарлама локальды инновацияны қамтиды;
 Бағдарлама тек білім беру ұйымдарының қызметіне бағытталған

3 балл
 2 балл
 0,5 балл




ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшы орынбасары" - 40-49 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 50-59 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 60-70 балл.
Жүктеу

Әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлері қызметінің тиімділік көрсеткіштері

Критерийлер

Көрсеткіштер

Баллдар

Дәлел (материалдар портфолиода көрсетілген)

Өзін-өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің баллдары

Білім беру ұйымының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғары балл саны - 60 балл)

"педагог-модератор" - 1балл;
 "педагог-сарапшы" — 2 балла;
 "педагог-зерттеуші" — 3 балла;
 "педагог-шебер" - 4 балла

1.

Тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңес мақұлданған немесе әзірленген материалдарға авторлық құқықпен қорғалатын объектілерге құқықтардың мемлекеттік тізіліміне мәліметтер енгізу туралы куәлігі бар әзірлеген бағдарламалардың немесе әдістемелік құралдардың немесе ұсынымдардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің авторы/бірлескен авторы

Бағаланған көрсеткіш бар
 Бағаланған көрсеткіш жоқ.

1 балл
 (
 әзірленген мөлшерге сәйкес)
 0 балл

Сайттарға сілтеме



2.

Жарияланымдар, ғылыми-практикалық конфренецияларда немесе семинарларда немесе форумда сөз сөйлеу

Бағаланған көрсеткіш бар
 Бағаланған көрсеткіш жоқ.

1 балл
 0 балл

Сайттарға сілтеме




 3.

Соңғы үш жылдағы педагогтердің сабақтарын бақылау

Бағаланған индикатор бар;
 Өлшенген көрсеткіш жоқ.

Әр сабаққа 1 балл

Бағалау парағы (әр жылға 25 данадан)



4.

Жобаларға, зерттеу немесе Инновациялық немесе эксперименттік қызметке қатысу (эксперименттік/инновациялық алаң қызметін ұйымдастыру және үйлестіру, зерттеулер жүргізу, жобаларды рецензиялау (әдістемелік, дипломдық және т. б.)

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Аудандық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

бұйрықтар



5.

Жұмыс топтарына немесе сараптамалық кеңестерге немесе конкурстық комиссияларға/қазылар алқасына қатысу

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Аудандық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

бұйрықтар



6.

Ұйымдастырылған семинарлар, конференциялар саны

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Аудандық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл





 7.

Педагогтермен жұмыстағы бастамалардың тиімділігі

Бастамалар мен олардың тиімділігі ұсынылған
 Тек бастамалар ұсынылған
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балла
 1 балл
 0 баллов

басшының қолымен расталған ақпарат және құжаттардың растайтын көшірмелері




 8.

Уәкілетті органмен келісілген білім беру бағдарламалары бойынша біліктілікті арттыру курстары туралы сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

сертификаттар көшірмелері




 9.

жетекшілік ететін бағыт бойынша ақпаратты әлеуметтік желілердегі парақшаға жүйелі орналастыру

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

сілтемелер



Барлығы
 "педагог-модератор" - 20-24 балл;
 "педагог-сарапшы" - 25-29 балл;
 "педагог-зерттеуші" - 30-34 балл;
 "педагог-шебер" - 35-40 балл.
Жүктеу



Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 25-қосымша
 Нысан

Аттестаттауға жататын білім беру ұйымы (әдістемелік кабинет (орталықтар) басшысының/басшы орынбасарының/әдістемелік кабинет (орталықтар) әдіскеріне бағалау парағы (аттестаттау комиссиясының мүшесі толтырады)

      Аттестаттау түрі: кезекті - ;

      қайталама - (керегін X белгісімен белгілеу керек)

      (Т. А.Ә. (болған жағдай)_______________________________________________

      Лауазымы__________________________________________________________

      Аттестаттау комиссиясы мүшесінің шешімі:

      ___________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________

      Аттестаттау комиссиясы мүшесінің өз шешімін негіздеуі:

      ___________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________

      Біліктілік санатына сәйкес келеді

      ___________________________________________________________________

      Біліктілік санатын белгілеу үшін негіздер жоқ

      ___________________________________________________________________

      Негіздеме: __________________________________________________________

      Аттестаттау комиссиясының мүшесі ______________________________________

      (Т. А.Ә. (болған жағдай), қолы)

      Аттестаттау комиссиясының хатшысы _____________________________________

      (Т. А.Ә. (болған жағдай), қолы)

      Күні "____" __________ 20 ___ жыл


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 26-қосымша
 Нысан

Білім беру ұйымы, әдістемелік кабинет (орталық)басшысының аттестаттау парағы

      Аттестаттау түрі: кезекті - ; қайталама –

      (керегін X белгісімен белгілеу керек)

      Т.А.Ә (бар болса),_____________________________________________

      Туған күні: "___" __________ _______ жыл.

      Білімі туралы, біліктілігін арттыру, қайта даярлау туралы мәліметтер

      (қашан және қандай оқу орнын, білімі бойынша мамандығы мен

      біліктілігін, біліктілігін арттыру, қайта даярлау туралы құжаттар, ғылыми

      (академиялық) дәрежесі, ғылыми атағы, олардың берілген күні)

      ____________________________________________________________

      4. Атқаратын лауазымы және тағайындалған күні, біліктілік санаты

      _____________________________________________________________

      5. Жалпы еңбек өтілі ___________________________________________

      6. Мемлекеттік және азаматтық қызметші лауазымдарындағы, басшылық

      лауазымдардағы жалпы жұмыс өтілі

      _____________________________________________________________

      7. Аттестаттау комиссиясының мүшелері айтқан ескертулер мен ұсыныстар:

      ___________________________________________________________________

      8. Отырысқа аттестаттау комиссиясының _ _ _ _ мүшесі қатысты.

      9. Аттестаттау комиссиясының әрбір мүшесі толтыратын қоса беріліп отырған бағалау

      парағына сәйкес дауыс беру нәтижелері бойынша аттестатталушының қызметін

      бағалау:

      1) өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталды

      __________________________________________________________________

      (дауыс саны)

      __________________________________________________________________;

      (әрбір біліктілік санаты бойынша жеке)

      2) өтініш берілген біліктілік санатын растай отырып аттестатталды

      __________________________________________________________________.

      (дауыс саны)

      3) өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмаған

      _________________________________________________________________

      (дауыс саны)

      Қорытынды баға ___________________________________________________

      (сандық белгісі бар біліктілік санаты жазбаша көрсетіледі)

      10. Аттестаттау комиссиясының ұсынымдары (олар берілетін уәждерді көрсете

      отырып)

      _____________________________________________________________

      11. Ескертпелер _________________________________________________

      ______________________________________________________________

      Аттестаттау комиссиясының төрағасы:

      _____________________________________________________________

      (қолы)

      Аттестаттау комиссиясының хатшысы:

      _____________________________________________________________

      (қолы)

      Аттестаттау комиссиясының мұшелері: _________________________

      (қолы)

      _________________________

      (қолы)

      _________________________

      (қолы)

      _________________________

      (қолы)

      Мөр орны

      Аттестаттауды өткізу күні "____" ___________ 20 _____ жыл.

      Аттестаттау парағымен таныстым:

      ________________________________________________________________

      (аттестатталушының қолы және күні)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 27-қосымша
 Нысан

Білім беру ұйымы, әдістемелік кабинет (орталық) басшысының орынбасарына /әдістемелік кабинет (орталық)әдіскеріне аттестаттау парағы

      Аттестаттау түрі: кезекті - ; қайталама –

      (керегін X белгісімен белгілеу керек)

      Т.А.Ә (болған жағдай)_______________________________________________

      Туған күні: "___" __________ _______ жыл.

      Білімі туралы, біліктілігін арттыру, қайта даярлау туралы мәліметтер (қашан және

      қандай оқу орнын, білімі бойынша мамандығы мен біліктілігін, біліктілігін арттыру,

      қайта даярлау туралы құжаттар, ғылыми (академиялық) дәрежесі, ғылыми атағы,

      олардың берілген күні)

      __________________________________________________________________

      4. Атқаратын лауазымы және тағайындалған күні, біліктілік санаты

      __________________________________________________________________

      5. Жалпы еңбек өтілі _________________________________________________

      6. Мемлекеттік және азаматтық қызметші лауазымдарындағы, басшылық

      лауазымдардағы жалпы жұмыс өтілі

      __________________________________________________________________

      7. Аттестаттау комиссиясының мүшелері айтқан ескертулер мен ұсыныстар:

      __________________________________________________________________

      8. Отырысқа аттестаттау комиссиясының _ _ _ _ мүшесі қатысты.

      9. Аттестаттау комиссиясының әрбір мүшесі толтыратын қоса беріліп отырған бағалау

      парағына сәйкес дауыс беру нәтижелері бойынша аттестатталушының қызметін

      бағалау:

      1) мәлімделген біліктілік санатына аттестатталды

      __________________________________________________________________

      (дауыс саны)

      __________________________________________________________________;

      (әрбір біліктілік санаты бойынша жеке)

      2) өтініш берілген біліктілік санатын растай отырып аттестатталды

      __________________________________________________________________.

      (дауыс саны)

      3) мәлімделген біліктілік санатына аттестатталмаған

      ____________________________________________________________________

      (дауыс саны)

      Қорытынды баға _____________________________________________________

      (сандық белгісі бар біліктілік санаты жазбаша көрсетіледі)

      10. Аттестаттау комиссиясының ұсынымдары (олар берілетін уәждерді көрсете

      отырып) __________________________________________________________________

      11.Ескертпелер ______________________________________________________

      ___________________________________________________________________

      Аттестаттау комиссиясының төрағасы:

      __________________________________________________________________

      (қолы)

      Аттестаттау комиссиясының хатшысы:

      __________________________________________________________________

      (қолы)

      Аттестаттау комиссиясының мүшелері: ______________________________

      (қолы)

      ______________________________

      (қолы)

      ______________________________

      (қолы)

      ______________________________

      (қолы)

      Мөр орны

      Аттестаттауды өткізу күні "____" ___________ 20 _____ жыл.

      Аттестаттау парағымен таныстым:

      ___________________________________________________________________

      (аттестатталушының қолы және күні)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 28-қосымша
 Нысан

Аттестаттау комиссиясы отырысының хаттамасы

      20 ___ ж. "__" _____________

      Комиссия төрағасы:

      ________________________________________________________________

      Комиссия мүшелері:

      1._______________________________________________________________

      2. ______________________________________________________________

      Аттестаттау кезеңдерінің қорытындылары бойынша комиссияның ШЕШІМІ:

      Білім беру ұйымдарының келесі басшылары өтініш берілген біліктілік санаттарына аттестатталды:

Т.А.Ә (болған жағдай)

Лауазымы

Бар біліктілік санаты

Өтініш берілген біліктілік санаты

Берілген біліктілік санаты












Жүктеу

      Білім беру ұйымдарының келесі басшылары өтініш берілген біліктілік санаттарына аттестатталмады:

Т.А.Ә (болған жағдай)

Лауазымы

Бар біліктілік санаты

Өтініш берілген біліктілік санаты

Берілген біліктілік санаты

Себебі





















Жүктеу

      Комиссия төрағасы _______________________________________________

      (қолы)

      Комиссия мұшелері: _______________________________________________

      (қолы)

      _______________________________________________

      (қолы)

      _________________________ ______________________

      (қолы)

      _________________________ ______________________

      (қолы)

      Хатшы: _________________________ ______________________


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 29-қосымша
 Нысан

Педагогикалық кеңес отырысының хаттамасынан үзінді ____________________________________________________________________ білім беру ұйымының атауы

      20 ___ ж. "__" _____________

      Төрағасы – Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      Хатшы – Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      Қатысқандар: _______ адам.

      Күн тәртібі:

      Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) туралы

      Тыңдалды:

      "Педагогикалық этиканың кейбір мәселелері туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 11 мамырдағы № 190 бұйрығына (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 12 мамырда № 20619 болып тіркелген) сәйкес педагогикалық этиканы сақтау мәселесі бойынша біліктілік санаттарын беруге (растауға) үміткер педагог (педагогтер) туралы қысқаша ақпарат.

      Шешім:

      Біліктілік санатын беруге (растауға) ұсынылады __________________________.

      Біліктілік санатын беруге (растауға) ұсынылмайды __________________________.

      Ескертпе:

      Педагогикалық кеңестің шешімі ұсынымдық сипатта болады. Шешімге қарамастан педагог біліктілік санатын беру (растау) рәсіміне қатысуды жалғастырады. Соңғы шешімді тиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиясы қабылдайды.

      Қазақстан Республикасы
 Білім және ғылым министрінің
 2016 жылғы 27 қаңтардағы
 № 83 бұйрығына 2-қосымша

Мектепке дейінгі, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттары

Ескерту. 2-қосымша алып тасталды – ҚР Білім және ғылым министрінің 17.10.2017 № 530 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

]]>
admin Tue, 19 Apr 2022 17:48:20 +0600
Нормативтік құжаттар https://141-shieli.mektebi.kz/o-detskom-sade/normativtk-zhattar/67-normativtk-zhattar.html https://141-shieli.mektebi.kz/o-detskom-sade/normativtk-zhattar/67-normativtk-zhattar.html Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын және арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагогтерді және білім және ғылым саласындағы басқа да азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2016 жылғы 27 қаңтардағы №83 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылы 29 ақпанда №13317 болып тіркелді.

      Ескерту. Бұйрықтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 07.04.2020 № 132 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 139-бабының 7-тармағына, "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 14-бабына сәйкес", БҰЙЫРАМЫН:

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Білім және ғылым министрінің 12.11.2021 № 561 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
 

      1. Қоса беріліп отырған Педагогтерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттары бекітілсін.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 12.11.2021 № 561 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
 

      2. "Білім және ғылым саласындағы азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шартын, сондай-ақ Мектепке дейінгі, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды аттестаттаудан өткізу қaғидалары мен шартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің міндетін атқарушының 2013 жылғы 7 тамыздағы № 323 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8678 болып тіркелген, "Егемен Қазақстан" газетінің 2013 жылғы 26 қыркүйектегі № 220 (28159) санында жарияланған) бұйрығының күші жойылды деп танылсын.

      3. Әкімшілік департаменті (А.М. Қайырбекова) заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрықтың көшірмесін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспа басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға, сондай-ақ Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде орналастыру үшін "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жолдауды;

      3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

      4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің жауапты хатшысына жүктелсін.

      5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
 Білім және ғылым Министрі

А. Сәрінжіпов



Қазақстан Республикасы
 Білім және ғылым министрінің
 2016 жылғы 27 қаңтардағы
 № 83 бұйрығымен
 бекітілген

Педагогтерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттары

      Ескерту. Қағидалар жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 12.11.2021 № 561 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Педагогтерді аттестаттаудан өткізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінің 139-бабының 7-тармағына, "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 14-бабына, "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабының 1) тармақшасына (бұдан әрі – Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы заң) сәйкес әзірленді, педагогтерді аттестаттау және педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) тәртібін айқындайды.

      2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      1) аттестатталушы – осы Қағидаларға сәйкес аттестаттаудан өтетін және біліктілік санатын алуға (растауға) үміткер адам;

      2) аттестаттау – осы Қағидаларға сәйкес педагогтердің біліктілік деңгейін айқындау мақсатында жүргізілетін рәсім, оның нәтижелері бойынша біліктілік санаттары беріледі (расталады);

      3) аттестаттау комиссиясы – педагогтерді аттестаттау рәсімін жүргізуге уәкілетті алқалы орган (бұдан әрі – Комиссия);

      4) аттестаттау кезеңі – күнтізбелік жылдағы (қаңтар-мамыр, тамыз-желтоқсан) уақыт аралығы, оның ішінде осы Қағидаларға сәйкес аттестатталушы адам Ұлттық біліктілік тестілеуін тапсыруға өтініш береді, біліктілік бағалауынан өтеді, аттестаттау комиссиясына біліктілік санатын беру (растау) туралы өтініш береді;

      5) апелляция – осы Қағидаларға сәйкес педагогтің сұранысы бойынша ақпараттық коммуникациялық технологиялар арқылы жүзеге асырылатын ұлттық біліктілік тестілеуінің нәтижелерін қайта қарау рәсімі;

      6) апелляцияларды қарау жөніндегі республикалық комиссия (бұдан әрі – апелляциялық комиссия) – білім беру саласындағы уәкілетті орган құратын комиссия, ол педагогтер ұлттық біліктілік тестілеуінің нәтижелерімен келіспеген жағдайда даулы мәселелер бойынша шешім қабылдайды;

      7) біліктілік санаты – "Педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі №338 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №5750 болып тіркелген) (бұдан әрі – № 338 бұйрық) бекітілген біліктілік талаптарына сәйкес педагогтің кәсіби құзыреттілік деңгейі;

      8) қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтау – аттестатталушы жетістіктерінің біліктілік талаптарының деңгейіне сәйкестігін бағалау рәсімі;

      9) мемлекеттік көрсетілетін қызмет – көрсетілетін қызметті алушылардың өтініші бойынша жеке тәртіппен немесе өтініш жасамай жүзеге асырылатын және олардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін іске асыруға, оларға тиісті материалдық немесе материалдық емес игіліктер беруге бағытталған жекелеген мемлекеттік функцияларды іске асыру нысандарының бірі;

      10) мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарты – мемлекеттік қызмет көрсету процесінің сипаттамасын, нысанын, мазмұны мен нәтижесін, сондай-ақ мемлекеттік қызмет көрсету ерекшеліктерін ескере отырып, өзге де мәліметтерді қамтитын мемлекеттік қызмет көрсетуге қойылатын негізгі талаптар тізбесі;

      11) педагог – тиісті бейін бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі бар және педагогтің білім алушыларды және (немесе) тәрбиеленушілерді оқыту және тәрбиелеу, әдістемелік сүйемелдеу немесе білім беру қызметін ұйымдастыру жөніндегі кәсіби қызметін жүзеге асыратын тұлға;

      12) ұлттық біліктілік тестілеуі (бұдан әрі – Біліктілік тестілеуі) – осы Қағидаларға сәйкес білім беру саласындағы уәкілетті орган әзірлеген тестілер бойынша педагогтердің кәсіби құзыреттілік деңгейін айқындау мақсатында өткізілетін рәсім.

      3. Педагогтерді аттестаттау "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабының 1-тармағы 3) тармақшасына сәйкес бес жылда бір реттен сиретпей, білім беру ұйымдарының басшылары – "Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 44-бабының 5-тармағына сәйкес үш жылда бір рет, білім беру ұйымдары басшыларының орынбасарлары – осы Қағидалардың 130-тармағына сәйкес үш жылда бір рет өткізіледі.

      4. Тиісті саланың уәкілетті органдарында, облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың білім беруді басқару органдарында (бұдан әрі – аттестаттаушы орган) педагогтерді аттестаттау үшін осы мемлекеттік органдардың бірінші басшысының бұйрығымен мынадай біліктілік санаттары үшін комиссиялар құрылады:

      "педагог" – білім беру ұйымдарында;

      "педагог-модератор", "үшінші біліктілік санатты басшының орынбасары" немесе "басшы-ұйымдастырушы", "екінші біліктілік санатты басшының орынбасары" немесе "басшы-менеджер", "педагог-модератор" – әдіскерлер үшін – ауданның, облыстық маңызы бар қаланың білім бөлімі органдарында;

      "педагог-сарапшы" және "педагог-зерттеуші", "бірінші біліктілік санатты басшының орынбасары" немесе "басшы-көшбасшы", "педагог-сарапшы", "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" – әдіскерлер үшін – облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың білім беруді басқару органдарында;

      "педагог-шебер" – білім беру саласындағы уәкілетті органның жанында.

      5. Педагогтерді аттестаттау жөніндегі комиссияның құрамына кемінде 10 жыл жұмыс өтілі, "педагог-зерттеуші" немесе "педагог-шебер" біліктілік санаттары бар педагогтер, оқу-әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың), біліктілікті арттыру ұйымдарының әдіскерлері, қоғамдық және үкіметтік емес ұйымдардың, кәсіподақтардың өкілдері, білім беруді басқару органдарының, ведомстволық бағынысты ұйымдардың мамандары кіреді.

      6. Білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары мен басшыларының орынбасарларын аттестаттау жөніндегі комиссияның құрамына мемлекеттік органдардың, оның ішінде жергілікті өкілді және атқарушы органдардың, еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның өкілдері, кәсіподақтардың, үкіметтік емес ұйымдардың, білім беру ұйымдарының алқалы басқару органдарының, қоғамдық кеңестердің өкілдері, сондай-ақ аттестаттаушы органның құрылымдық бөлімшелерінің қызметкерлері кіреді.

      7. Комиссия мүшелердің тақ санынан және кемінде жеті мүшеден тұрады. Комиссия мүшелері Комиссия отырыстарына алмасу құқығынсыз қатысады.

      8. Комиссия төрағасы мен төрағаның орынбасары Комиссия мүшелерінің арасынан сайланады.

      9. Салалық мемлекеттік органдардың білім беру ұйымдарының педагогтерін аттестаттауды тиісті саладағы уәкілетті органның Комиссиясы жүзеге асырады.

      10. Конкурстық комиссияның хатшысы Комиссия отырысына материалдарды, қажетті құжаттарды дайындайды, хаттаманы рәсімдейді және оған қол қояды.

      11. Комиссияның отырысы, егер оған оның құрамының кемінде үштен екісі қатысса, заңды деп есептеледі.

      12. Дауыс беру нәтижелері Комиссия мүшелерінің көпшілік дауысымен айқындалады. Дауыстар тең болған жағдайда Комиссия төрағасының дауысы шешуші болып табылады.

      13. Комиссия отырыстарында аудио- немесе бейнежазба жүргізіледі. Аудио бейнежазба аттестаттау рәсімін өткізген мемлекеттік органда кемінде үш жыл сақталады.

      14. Тиісті деңгейдегі Комиссия аттестатталушының құжаттарын жылына екі рет (тиісінше ағымдағы жылғы 5 мамырға және 5 қарашаға дейін) қарайды.

2-тарау. Аттестаттауды өткізу тәртібі

      15. Аттестаттау мынадай кезеңдерді қамтиды:

      педагогтер үшін:

      1) Біліктілік тестілеуі;

      2) эссе;

      3) біліктілік бағалауы;

      4) қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтау;

      білім беру ұйымдары басшысының орынбасарлары, басшының орынбасарлары және әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлері үшін:

      1) біліктілік бағалауы;

      2) қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтау;

      3) аттестаттау комиссиясының отырысында қызмет нәтижелерін көрсете отырып сұхбат жүргізу (өзін-өзі бағалау және комиссияның бағалауы сәйкес келмеген жағдайда);

      білім беру ұйымдарының және әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары үшін:

      1) Біліктілік тестілеуі;

      2) біліктілік бағалауы;

      3) қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтау;

      4) Комиссия отырысында қызмет нәтижелерін көрсете отырып сұхбат жүргізу (өзін-өзі бағалау және комиссияның бағалауы сәйкес келмеген жағдайда).

1-параграф. Біліктілік тестілеуін өткізу тәртібі

      16. Аттестаттаудың бiрiншi кезеңiнде Біліктілік тестілеуі өткiзiледi. Біліктілік тестілеуін тапсыру үшін педагог дипломда көрсетілген мамандығы немесе негізгі лауазымы бойынша осы Қағидалардың 1-қосымшасына сәйкес нысан бойынша Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Ұлттық тестілеу орталығына (бұдан әрі – ҰТО) немесе ол белгілеген ұйымға өтініш береді. Біліктілік тестілеуінен өтуге өтініш берген кезде педагогтер тапсыру тілін (мемлекеттік, орыс), күнін, уақытын таңдайды.

      17. ҰТО немесе ол белгілеген ұйым Біліктілік тестілеуінің операторы болып табылады. Біліктілік тестілеуі электрондық форматта өткізіледі.

      18. Педагогтің тестілеу тапсыру үшін берген өтініші ҰТО-ның немесе ол белгілеген ұйымның деректер базасына түседі. ҰТО немесе ол белгілеген ұйым педагогтің жеке кабинетіне осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тестілеуге рұқсаттама жібереді.

      19. Біліктілік тестілеуі білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындаған мерзімде педагогтің өтінішіне сәйкес өткізіледі.

      20. Техникалық және кәсіптік, жоғары оқу орнынан кейінгі немесе жоғары және/немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарын педагогикалық мамандықтар бойынша бітірген тәжірибесі жоқ кандидаттар Біліктілік тестілеуінен сәтті өткеннен кейін жұмысқа қабылданады. Аталған тәжірибесі жоқ кандидаттар үшін "педагог" біліктілік санатын білім беру ұйымының аттестаттау комиссиясы Біліктілік тестілеуі нәтижесі негізінде береді.

      Тестілеуден кемінде 50 балл жинаған техникалық және кәсіптік, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарының тәжірибесі жоқ кандидаттарына "педагог" біліктілік санаты беріледі.

      21. Біліктілік тестілеуі:

      педагогтер:

      күнтізбелік жыл ішінде 1 (бір) рет – ақысыз;

      күнтізбелік жыл ішінде 1 (бір) рет қайта өту ақылы негізде;

      күнтізбелік жыл ішінде 1 (бір) рет мерзімінен бұрын аттестаттауға өтініш берген педагогтер – ақысыз;

      сынақ (педагогтің қалауы бойынша) – күнтізбелік жыл ішінде ақылы негізде;

      педагогикалық (мамандықтар) бағыттар бойынша техникалық және кәсіптік, жоғары және/немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар, тәжірибесі жоқ кандидаттар:

      күнтізбелік жыл ішінде 1 рет – ақысыз;

      білім беру ұйымдарының, әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары күнтізбелік жылда 1 (бір) рет – ақысыз;

      күнтізбелік жыл ішінде 1 (бір) рет қайта өту ақылы негізде;

      сынақ (қалауы бойынша) – күнтізбелік жыл ішінде ақылы негізде.

      22. Біліктілік тестілеуі келесі тест тапсырмаларынан тұрады:

      1) Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Мектепке дейінгі педагогика және психология" – отыз тапсырма;

      "Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      2) Бастауыш білім беру педагогтері пәндер бойынша тест тапсырады:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Оқу пәнінің мазмұны" (қазақ немесе орыс тілі (оқыту тілі бойынша), әдебиеттік оқу, математика) – жетпіс тапсырма;

      3) Негізгі орта және жалпы орта білім беру педагогтері үшін:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Оқу пәнінің мазмұны" – жетпіс тапсырма;

      4) Қосымша білім беру ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Психология негіздері" – отыз тапсырма;

      5) Интернаттық ұйымдардың, жатақханалардың тәрбиешілері үшін:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Психология негіздері" – отыз тапсырма;

      6) Арнайы ұйымдардың тәрбиешілері үшін:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Психология негіздері" – отыз тапсырма;

      7) Арнайы білім беру ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Арнайы педагогика және оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Оқу пәнінің мазмұны" – отыз тапсырма;

      8) Білім беру ұйымдарының әдіскерлері үшін (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлерінен басқа):

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Оқу пәнінің мазмұны" – жетпіс тапсырма;

      9) Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үшін:

      Жалпы білім беретін пәндер бойынша педагогтер:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Оқу пәнінің мазмұны" – жетпіс тапсырма;

      Жалпы кәсіптік және арнайы, жалпы гуманитарлық және әлеуметтік-экономикалық пәндер бойынша педагогтер:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Қызмет бағыты бойынша" – жетпіс тапсырма;

      Өндірістік оқыту шеберлері:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      Өзге лауазымдағы педагогтер:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      "Психология негіздері" – отыз тапсырма;

      10) Таңдау бойынша дене шынықтыру педагогтері үшін:

      1) "Оқу пәнінің мазмұны" – жетпіс тапсырма;

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      2) "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма;

      не тиісті уәкілетті органның бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының тестілерін өткізу қағидаларына сәйкес (білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын ұйым жүргізеді) Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентінің – Елбасының тестілерін таңдау бойынша тапсыра алады.

      11) педагогикалық (мамандықтар) бағыттар бойынша техникалық және кәсіптік, жоғары және/немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар, тәжірибесі жоқ кандидат:

      "Оқу пәнінің мазмұны" – жетпіс тапсырма;

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма.

      Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту педагогикасы бағыты бойынша:

      "Мектепке дейінгі педагогика және психология" – отыз тапсырма;

      "Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі" – отыз тапсырма.

      12) Білім беру ұйымдарының (оның ішінде әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары үшін:

      "Заңнаманы білу" бағыты бойынша – сексен сұрақ:

      Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі – жиырма сұрақ;

      Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы кодекс – жиырма сұрақ;

      "Білім туралы" Қазақстан Республикасының Заңы – жиырма сұрақ;

      "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңы – он сұрақ;

      "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы" Қазақстан Республикасының Заңы – он сұрақ;

      "Басқарушылық құзыреттер" бағыты бойынша – жиырма сұрақ.

      23. Мынадай балл алған жағдайда тестілеу нәтижесі оң болып саналады:

      1) Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Мектепке дейінгі педагогика және психология":

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі":

      "педагог" біліктілік санаты – 30%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 40%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 70%.

      2) Бастауыш оқыту педагогтері үшін:

      "Оқу пәнінің мазмұны" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 30%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 40%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 70%.

      3) Негізгі орта және жалпы орта білім беру педагогтері үшін:

      "Оқу пәнінің мазмұны" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 30%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 40%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 70%.

      4) Қосымша білім беру ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі":

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Психология негіздері":

      "педагог" біліктілік санаты – 30%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 40%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 70%.

      5) Интернаттық ұйымдардың, жатақханалардың тәрбиешілері үшін:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Психология негіздері" – отыз тапсырма:

      "педагог" біліктілік санаты – 30%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 40%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 70%.

      6) Арнайы ұйымдардың тәрбиешілері үшін:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Психология негіздері" – отыз тапсырма:

      "педагог" біліктілік санаты – 30%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 40%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 70%.

      7) Арнайы білім беру ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Оқу пәнінің мазмұны" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%;

      "Психология негіздері" бағыты бойынша – отыз тапсырма:

      "педагог" біліктілік санаты – 30%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 40%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 70%.

      8) Білім беру ұйымдарының әдіскерлері үшін (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлерінен басқа):

      "Оқу пәнінің мазмұны":

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Педагогика, оқыту әдістемесі":

      "педагог" біліктілік санаты – 30%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 40%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 70%.

      9) Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Оқу пәнінің мазмұны" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Қызмет бағыты бойынша" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Психология негіздері" – отыз тапсырма:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      10) Дене шынықтыру педагогтері үшін:

      "Оқу пәнінің мазмұны" бағыты бойынша:

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      "Педагогика, оқыту әдістемесі":

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "педагог-модератор" біліктілік санаты – 60%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты – 70%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты – 80%;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты – 90%.

      Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының тестілері:

      "педагог", "педагог-модератор", "педагог-сарапшы", "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаттары дайындықтың бастапқы деңгейіне сәйкес келеді.

      11) Педагогикалық (мамандықтар) бағыттар бойынша техникалық және кәсіптік, жоғары және/немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар тәжірибесі жоқ кандидаттар үшін:

      "Оқу пәнінің мазмұны":

      "педагог" біліктілік санаты – 50%;

      "Педагогика, оқыту әдістемесі":

      "педагог" біліктілік санаты – 50%.

      Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту педагогикасы бағыты бойынша:

      "Мектепке дейінгі педагогика және психология":

      "педагог" біліктілік санаты – 50%.

      "Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі":

      "педагог" біліктілік санаты – 50%.

      12) Білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары үшін:

      "Заңнаманы білу" бағыты бойынша:

      "басшы-ұйымдастырушы" – 70%;

      "басшы-менеджер" – 80%;

      "басшы-көшбасшы" – 90%;

      "Басқарушылық құзыреттер" бағыты бойынша:

      "басшы-ұйымдастырушы" – 70%;

      "басшы-менеджер" – 80%;

      "басшы-көшбасшы" – 90%.

      24. Пайыздар осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес Ауыстыру шкаласы бойынша балдарға ауыстырылады.

      25. Біліктілік тестілеуінің уақыты:

      "Математика", "Физика", "Химия", "Информатика" пәндері үшін – екі жүз қырық минутты;

      "Мектепке дейінгі білім беру" және "Қосымша білім беру" бағыттары үшін – жүз жиырма минутты;

      өзге педагогтер үшін – екі жүз он минутты құрайды.

      26. ҰТО педагогтердің Біліктілік тестілеуін өткізу үшін тест тапсырмаларының базасын әзірлейді.

      27. Біліктілік тестілеуін өткізудің ашықтығы мен объективтілігін қамтамасыз ету үшін өткізу пункттеріндегі аудитория және әрбір педагогтің орны бейнебақылау жүйесімен қамтамасыз етіледі.

      28. Заттар табылған және аудиторияда мінез-құлық қағидаларын бұзған педагог аудиториядан шығарылған немесе тестілеуде бөгде адам анықталған жағдайда осы Қағидаларға 4 және 5-қосымшаларға сәйкес нысан бойынша акт жасалады.

      29. Бейнежазбаны қарау кезінде тестілеуді өткізу ережесін бұзу фактілері анықталған жағдайда акт жасалады және нәтижелері жойылады.

      30. Біліктілік тестілеуін өткізу кезінде тыйым салынған зат немесе ереже бұзушылық анықталған жағдайда педагогке бес жыл (білім беру ұйымдарының басшылары – үш жыл) мерзімге аттестаттаудан өтуге рұқсат берілмейді. Педагогтің біліктілік санаты "педагог" біліктілік санатына дейін (басшы – "білім беру ұйымының басшысы" біліктілік санатына дейін) төмендетіледі.

      31. Педагог тестілеу өткізу пунктінің ғимаратына кірген кезде оның жеке басын тану технологиясын пайдалана отырып сәйкестендіру немесе жеке басын куәландыратын құжаттың және рұқсаттаманың негізінде сәйкестендіру жүргізіледі.

      32. Біліктілік тестілеуін өткізу кезінде аудиториядан кезекшінің рұқсатынсыз және ілесіп жүруінсіз шығуға, бір-бірімен сөйлесуге, бір орыннан екінші орынға ауысуға, материалдармен алмасуға, аудиториядан материалдарды алып шығуға, аудиторияға заттарды (оқулықтар мен әдістемелік әдебиеттерді, цифрлық смарт-аппаратураны) кіргізуге және пайдалануға жол берілмейді.

      33. Отырғызғаннан кейін тестілеу басталғанға дейін тестілеу және эссе жазу кезінде мінез-құлық қағидалары бойынша нұсқама жүргізіледі.

      34. Тест тапсырмаларының жауаптарын бағалау келесі түрде жүзеге асырылады:

      1) ұсынылған бес жауаптың ішінен бір дұрыс жауапты таңдайтын тапсырмалар үшін бір балл, қалған жағдайларда нөл балл беріледі;

      2) ұсынылған нұсқадан бірнеше дұрыс жауапты таңдайтын тапсырмалар үшін:

      барлық дұрыс жауаптар үшін – екі балл;

      жіберілген бір қате үшін – бір балл;

      екі және одан да көп қателіктер үшін – нөл балл.

      35. ҰТО немесе ол белгілеген ұйым педагогтердің деректер базасын қалыптастырады (өтініштерді қабылдау, ақпараттандыру үшін дербес деректерді енгізу: Жеке сәйкестендіру нөмірі, тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда), өтініш берілген біліктілік санаты, тапсыру тілі, жұмыс орны, пәні).

      36. ҰТО немесе ол белгілеген ұйым бағдарламалық қамтамасыз етуді дайындауды, өтініштерді қабылдау, тестілеуді өткізу кезеңінде, апелляциялық рәсімдер кезінде оның жұмысын; тестілеу аяқталғаннан кейін оның нәтижелерін өңдеуді және беруді; апелляцияны есепке ала отырып, апелляцияны өткізуді және нәтижелерді беруді; жазылған эссені беруді жүргізеді.

      37. ҰТО немесе Біліктілік тестілеуін өткізуге жауапты ол белгілеген ұйым:

      1) компьютерлік кабинеттерді дайындауды;

      2) компьютерлерді тестілеуді өткізуге бір күн қалғанда дайындауды;

      3) аудиториялық қорды ұсынуды;

      4) тұлғаның жеке басын тану технологиясын пайдалана отырып сәйкестендіруді немесе жеке басын куәландыратын құжат негізінде сәйкестендіруді және рұқсаттаманы, педагогтерді компьютерлік кабинетке жіберуді және оларды отырғызуды жүзеге асырады.

      38. Біліктілік тестілеуін өткізу кезінде білім беру саласындағы уәкілетті органның өкілдері бақылаушы ретінде қатысады. Бақылаушылар тестілеуге қатысушыларға көмектеспейді. Тестілеуге кедергі келтіретін әрекеттерге жол берілмейді. Тестілеу тәртібін бұзғаны үшін бақылаушы өз функцияларын орындаудан шеттетіледі.

      39. Тестілеу аяқталғаннан кейін педагог компьютер экранында көрсетілетін тестілеу нәтижелерімен танысады.

      40. Біліктілік тестілеуінің нәтижесі – осы Қағидалардың 6-қосымшасына сәйкес нысан бойынша Біліктілік тестілеуінен өткені туралы сертификат педагогтің жеке кабинетіне жолданады. Апелляция өткізілген жағдайда Біліктілік тестілеуінен өткені туралы сертификат апелляцияны ескере отырып, педагогтің жеке кабинетіне жіберіледі.

      41. ҰТО Біліктілік тестілеуінен өткен тестіленушілердің электрондық деректер базасын бес жыл бойы сақтауды қамтамасыз етеді.

      42. ҰТО өңірлік білім басқармаларына және білім беру саласындағы уәкілетті органға тестілеу нәтижелері бар электрондық сертификаттарды және эсселердің болуын тексеру үшін қолжетімділік береді.

      43. Біліктілік тестілеуі аяқталғаннан кейін педагог нәтижелермен (дұрыс және дұрыс емес жауаптармен) танысады және келіспеген жағдайда тестілеу залынан шықпай-ақ ақпараттық коммуникациялық технологиялар арқылы апелляциялық комиссияға негіздемелермен апелляция береді. Педагог тестілеу залынан шыққаннан кейін берілген апелляцияға өтініштер қабылданбайды.

      44. Тестілеуді өткізу кезіндегі даулы мәселелерді шешу үшін білім беру саласындағы уәкілетті орган ақпараттық коммуникациялық технологиялар арқылы апелляцияларды қабылдауды қамтамасыз ететін Апелляциялық комиссияны құрады.

      45. Апелляциялық комиссияның төрағасы мен құрамы білім беру саласындағы уәкілетті органның бұйрығымен бекітіледі.

      Апелляциялық комиссияның құрамына мемлекеттік органдардың өкілдері, мектепке дейінгі, орта және жалпы орта, қосымша, техникалық және кәсіптік, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарының педагогтері кіреді.

      Апелляциялық комиссия мүшелері тақ саннан тұрады. Апеляциялық комиссия мүшелері Комиссия отырыстарына ауысу құқығынсыз қатысады.

      46. Апелляциялық комиссия өкілеттігінің қолданылу мерзімі күнтізбелік бір жылды құрайды.

      47. Апелляция мынадай жағдайларда қаралады:

      1) тест тапсырмаларының мазмұны бойынша:

      дұрыс жауаптың негіздемесімен келіспеймін;

      дұрыс жауап жоқ;

      барлық ұсынылған нұсқалардан бір дұрыс жауапты таңдаумен тест тапсырмаларында біреуден артық дұрыс жауап бар (дұрыс жауаптардың барлық нұсқалары көрсетіледі);

      тест тапсырмасы дұрыс құрастырылмаған.

      2) техникалық себептер бойынша:

      тест тапсырмаларында фрагменттің немесе мәтіннің болмауы.

      48. Тест тапсырмаларының мазмұны бойынша апелляция берген кезде педагог дәлелді негіздемені (толық түсіндірме) көрсетеді. Барлық тест тапсырмаларын қайта қарау бойынша апелляцияға берілетін өтініштер әрбір тапсырма бойынша дәлелді негіздемені (толық түсіндірме, міндеттердің қадамдық шешімі) көрсетпей қарауға жатпайды.

      49. Апелляциялық комиссияның шешімдері хаттамамен ресімделеді, оған комиссия төрағасы, хатшысы және мүшелері қол қояды. Апелляциялық комиссия отырыстарының хаттамалары жыл бойы ҰТО-да сақталады.

      50. Онлайн-қабылдау режимінде қаралған апелляция нәтижелері бойынша педагогтің жеке кабинетінде тестілеу нәтижелері көрсетіледі.

      51. Қаңтар-мамыр (тамыз-желтоқсан) аттестаттау кезінде педагогке біліктілік санатын беру (растау) үшін оны кезекті аттестаттау кезінде өтініш берілген санат бойынша балдар саны жеткіліксіз болса, біліктілік санаты мерзімі аяқталғанға дейін сақталады, одан әрі біліктілік санаты бір деңгейге төмендейді. Бұл біліктілік санаты аттестаттаудың келесі тамыз-желтоқсан (қаңтар-мамыр) кезеңіне дейін сақталады. Келесі аттестаттау кезеңінде педагог Біліктілік тестілеуінен өткеннен кейін бастапқыда өтініш берілген біліктілік санаты бойынша аттестаттаудан өтеді.

      52. Педагог тамыз-желтоқсан (қаңтар-мамыр) аттестаттау кезеңінде біліктілік санаттарын алуға (растауға) кезекті аттестаттау үшін өтінішті уақытылы бермеген жағдайда, біліктілік санаты "педагог" біліктілік санатына дейін төмендетіледі. Осы біліктілік санаты келесі тамыз-желтоқсан (қаңтар-мамыр) аттестаттау кезеңіне дейін сақталады. Келесі аттестаттау кезеңінде педагог № 338 бұйрығымен бекітілген біліктілік талаптарына сәйкес біліктілік санатына аттестаттаудан өтеді.

      53. "Екінші", "бірінші", "жоғары" санаттары бар педагог қаңтар-мамыр (тамыз-желтоқсан) аттестаттау кезеңінде өтініш берілген санатқа балдар саны жеткіліксіз болған жағдайда, біліктілік санаты оның мерзімі өткенге дейін сақталады, бұдан әрі – "педагог" санатына дейін төмендетіледі. Осы біліктілік санаты келесі тамыз-желтоқсан (қаңтар-мамыр) аттестаттау кезеңіне дейін сақталады. Келесі аттестаттау кезеңінде педагог № 338 бұйрықпен бекітілген біліктілік талаптарына сәйкес біліктілік санатына аттестаттаудан өтеді.

2-параграф. Эссе жазу тәртібі

      54. Тестілеу аяқталған соң педагог эссе жазады. Берілетін уақыт – 30 минут. Қолданылатын сөз саны – 250-300 сөз. Жыл сайын эссе тақырыбын білім беру саласындағы уәкілетті орган анықтайды. Жазылған эссе педагогтің жеке кабинетінде ngt.testcenter.kz сілтемесі бойынша көрсетіледі.

      55. Жазылған эссе педагогтің жеке кабинетіне жолданады.

3-параграф. Біліктілікті бағалауды өткізу тәртібі

      56. Педагогтерді біліктілік бағалауды білім беру ұйымдары жүргізеді және құжаттардың осы Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартында белгіленген құжаттар тізбесіне сәйкестігін қарауды қамтиды.

      57. Қажетті құжаттар болмаған жағдайда педагог жетіспейтін құжаттарды 3 жұмыс күні ішінде әкеледі.

4-параграф. Мемлекеттік қызметтік көрсету тәртібі

      58. Біліктілік тестілеуінің нәтижелері бойынша педагогтің өтініші негізінде (қолданыстағы санат мерзімі өткенге дейін) және біліктілік бағалауынан кейін одан әрі аттестаттау рәсімі жүргізіледі:

      педагогтер үшін – осы Қағидалардың 3-тарауына сәйкес қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтау;

      білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары мен басшыларының орынбасарлары үшін – осы Қағидалардың 4-тарауына сәйкес.

      59. Педагогтерді аттестаттау бойынша мемлекеттік көрсетілетін қызметті алу үшін жеке тұлғалар (бұдан әрі – көрсетілген қызметті алушы) осы Қағидаларға 8-қосымшаға сәйкес нысан бойынша:

      Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігіне (бұдан әрі – Министрлік), облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының Білім басқармаларына, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдеріне;

      немесе "Азаматтарға арналған үкімет" Мемлекеттік корпорациясы" коммерциялық емес акционерлік қоғамы (бұдан әрі – Мемлекеттік корпорация) арқылы;

      немесе egov.kz. "электрондық үкімет" веб-порталы (бұдан әрі- портал) арқылы өтініш ұсынады.

      Өтiнiш № 338 бұйрықпен бекітілген бiлiктiлiк талаптарына сәйкес санаттың өту мерзiмдерi мен кезектiлiгiн сақтай отырып берiледi.

      60. "Педагогтерді аттестаттаудан өткізу үшін құжаттар қабылдау" мемлекеттік көрсетілетін қызметін (бұдан әрі – мемлекеттік көрсетілетін қызмет) Министрлік, облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының Білім басқармалары, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдері көрсетеді.

      61. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінің сипаттамасын, нысанын, мазмұны мен нәтижесін, сондай-ақ мемлекеттік қызмет көрсету ерекшеліктері ескеріле отырып, өзге де мәліметтерді қамтитын мемлекеттік қызмет көрсетуге қойылатын негізгі талаптардың тізбесі осы Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартында (бұдан әрі – стандарт) келтірілген.

      62. Көрсетілетін қызметті алушының жеке басын куәландыратын құжаттардың мәліметтерін Мемлекеттік корпорация қызметкері "электрондық үкімет" шлюзі арқылы тиісті мемлекеттік ақпараттық жүйелерден алады.

      63. Көрсетілетін қызметті алушы стандартта көзделген құжаттардың толық топтамасын ұсынбаған және (немесе) қолданылу мерзімі өткен құжаттарды ұсынған жағдайда, Министрліктің, облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалалары Білім басқармаларының, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдерінің жауапты қызметкері не Мемлекеттік корпорация қызметкері осы Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес нысан бойынша құжаттарды қабылдаудан бас тарту туралы қолхат береді немесе портал арқылы жолдайды.

      64. Құжаттар көрсетілетін қызметті берушінің кеңсесі, Мемлекеттік корпорация арқылы толық ұсынылған жағдайда, көрсетілетін қызметті алушыға осы Қағидаларға 10-қосымшаға сәйкес нысан бойынша дайын құжаттардың берілген күнін көрсете отырып, құжаттардың қабылданғаны туралы қолхат беріледі немесе портал арқылы жолданады.

      Портал арқылы жүгінген жағдайда, көрсетілетін қызметті алушының жеке кабинетіне дайын құжаттарды беру күнін көрсете отырып, құжаттарды қабылдау туралы хабарлама келіп түседі.

      65. Қалыптастырылған өтініштер (құжаттар топтамасымен бірге) Мемлекеттік корпорация немесе портал арқылы Министрлікке, облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының Білім басқармаларына, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдеріне жіберіледі.

      66. Мемлекеттік қызметті Мемлекеттік корпорация немесе портал арқылы көрсету кезінде өтініштер мен құжаттарды қабылдау күні мемлекеттік қызметтер көрсету мерзіміне кірмейді.

      67. Министрлік, облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының Білім басқармалары, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдері арқылы құжаттарды қабылдау кезінде ұсынылған құжаттардың толықтығы және көрсетілген қызметті алушының осы Қағидалардың талаптарына сәйкестігі тексеріледі, қорытындысы бойынша осы Қағидаларға 10-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтінішті және тиісті құжаттарды қабылдау туралы қолхат не мемлекеттік қызмет көрсетуден дәлелді бас тарту беріледі.

      68. Кеңсе арқылы жүгінген жағдайда 63-тармақта көрсетілген іс-әрекеттер құжаттар келіп түскен күні және Министрлікте, облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының Білім басқармаларында, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдерінде тіркелген күні жүзеге асырылады.

      69. Мемлекеттік қызмет көрсету нәтижесін Министрлік, облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының Білім басқармалары, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдері тарапынан Мемлекеттік корпорацияға мемлекеттік қызмет көрсету мерзімі аяқталғанға дейін бір тәуліктен кешіктірмей жеткізеді.

      70. Мемлекеттік корпорация арқылы жүгінген жағдайда дайын құжаттарды беру Мемлекеттік корпорацияның жұмыс кестесіне сәйкес өкілдің тиісті өкілеттіктері көрсетілетін, Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес берілген құжат негізінде әрекет ететін жеке басты куәландыратын құжаттарды не цифрлық құжат, не оның өкілін көрсеткен кезде жүзеге асырылады.

      71. Министрлік, облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының Білім басқармалары, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдері "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 2-тармағының 11) тармақшасына сәйкес мемлекеттік қызмет көрсету сатысы туралы деректерді мемлекеттік қызметтер көрсету мониторингінің ақпараттық жүйесіне ақпараттандыру саласындағы уәкілетті орган белгілеген тәртіппен енгізуді қамтамасыз етеді.

      72. Мемлекеттік қызмет көрсету мәселелері туралы шағымды қарауды жоғары тұрған әкімшілік орган, лауазымды адам, мемлекеттік қызмет көрсету сапасын бағалау мен бақылау жөніндегі уәкілетті орган (бұдан әрі - шағымды қарайтын орган) жүзеге асырады.

      Көрсетілетін қызметті берушіге және (немесе) лауазымды тұлғаның шешіміне, әрекетіне (әрекетсіздігіне) шағым жасалады.

      Көрсетілетін қызметті берушіге, лауазымды тұлғаның шешіміне, әрекетіне (әрекетсіздігіне) шағым түскен күннен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірмей оны және әкімшілік істі шағымды қарайтын органға жібереді.

      Бұл ретте, көрсетілетін қызметті берушіге, лауазымды тұлғаның шешіміне, әрекетіне (әрекетсіздігіне) шағым түскенде, егер ол үш жұмыс күні ішінде шағымда көрсетілген талаптарға толық жауап беретін шешім немесе басқа әкімшілік шара қабылдаса, шағымды қарайтын органға шағымды жібермеуге құқылы.

      Көрсетілетін қызметті алушының көрсетілетін қызметті берушіге шағымы "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 25-бабының 2-тармағына сәйкес тіркелген күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде қаралуға жатады.

      Мемлекеттік қызмет көрсету сапасын бағалау және бақылау жөніндегі уәкілетті органға келіп түскен көрсетілетін қызметті алушының шағымы тіркелген күннен бастап 15 (он бес) жұмыс күні ішінде қаралуға жатады.

      Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасының Әкімшілік рәсімдік-процестік кодексінің 91-бабының 5-тармағына сәйкес әкімшілік (сотқа дейінгі) тәртіппен шағым жасалғаннан кейін сотқа жүгінуге жол беріледі.

3-тарау. Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) тәртібі

      73. Біліктілік санаттарын берудің (растаудың) өтініш берілген біліктілік санатына сәйкестігі рәсімін жүргізу үшін әрбір пән бойынша немесе бағыт бойынша жеке Сараптама кеңесі (бұдан әрі – Сараптама кеңесі) құрылады:

      "педагог" біліктілік санатына – құрамында басшының орынбасары, кемінде 10 жыл еңбек өтілі бар, "педагог-зерттеуші" немесе "педагог-шебер" біліктілік санаттары бар педагогтер, білім беру ұйымы кәсіподақ комитетінің мүшелері бар білім беру ұйымы деңгейінде ұйымдастырылатын Сараптама кеңесі. Сараптама кеңесінің құрамы білім беру ұйымы басшысының бұйрығымен бекітіледі;

      "педагог-модератор" біліктілік санатына – құрамында әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлері, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) кемінде 10 жыл еңбек өтілі, "педагог-зерттеуші" немесе "педагог-шебер" біліктілік санаттары бар педагогтері, біліктілікті арттыру ұйымдарының, қамқоршылық кеңестердің, білім беру саласындағы қоғамдық, үкіметтік емес ұйымдардың, кәсіподақтардың, жұмыс берушілердің өкілдері бар, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) деңгейінде, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың, тиісті саланың уәкілетті органы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар мен салалық мемлекеттік органдардың білім беру ұйымдары үшін) деңгейінде ұйымдастырылатын Сараптама кеңесі.

      Сараптама кеңесінің құрамы ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) білім беруді басқару органы, тиісті саланың уәкілетті органы басшысының (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар және салалық мемлекеттік органдардың білім беру ұйымдары үшін) бұйрығымен бекітіледі.

      "педагог-сарапшы", "педагог-зерттеуші" біліктілік санатына – құрамында әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлері, облыстың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың білім беру ұйымдарының кемінде 10 жыл еңбек өтілі, "педагог-зерттеуші" немесе "педагог-шебер" біліктілік санаттары бар педагогтері, біліктілікті арттыру ұйымдарының, қамқоршылық кеңестердің, қоғамдық, үкіметтік емес ұйымдардың, кәсіподақтардың, жұмыс берушілердің өкілдері бар, облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың, тиісті саланың уәкілетті органы (республикалық білім беру ұйымдары мен мемлекеттік органдардың ұйымдары үшін) деңгейінде ұйымдастырылатын Сараптама кеңесі. Сараптама кеңесінің құрамы облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың Білім басқармасы, тиісті саланың уәкілетті органы басшысының (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар мен салалық мемлекеттік органдардың білім беру ұйымдары үшін) бұйрығымен бекітіледі.

      "педагог-шебер" біліктілік санатына – құрамында ҚР БҒМ ведомстволық бағынысты ұйымдарының мамандары мен әдіскерлері, кәсіподақтардың, тиісті саланың уәкілетті органдарының өкілдері, республиканың білім беру ұйымдарының кемінде 10 жыл еңбек өтілі, "педагог-зерттеуші" немесе "педагог-шебер" біліктілік санаттары бар педагогтері, біліктілікті арттыру ұйымдарының, қамқоршылық кеңестердің, қоғамдық, үкіметтік емес ұйымдардың, кәсіподақтардың, жұмыс берушілердің өкілдері бар, Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясының Республикалық оқу-әдістемелік кеңесі жанынан ұйымдастырылатын Сараптама кеңесі. Сараптама кеңесінің құрамы тиісті саланың уәкілетті органы басшысының бұйрығымен бекітіледі.

      74. Комиссия қызметтің нәтижелерін кешенді талдамалық қорытындылау үшін ұсынылған материалдарды осы Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік санаттарын беруге (растауға) педагогтің портфолиосын қабылдау-табыстау актісі бойынша жылына екі рет (тиісінше ағымдағы жылдың 5 мамырына және 5 қарашасына дейін) Сараптама кеңесінің қарауына жібереді.

      75. Сараптама кеңесінің құрамына сараптама кеңесінің төрағасы мен мүшелері кіреді. Сараптама кеңесі мүшелері тақ саннан, бірақ кемінде жеті адамнан тұрады. Төраға Сараптама кеңесінің мүшелерінен сайланады.

      76. Сараптама кеңесі осы Қағидаларға 13-қосымшаға сәйкес нысан бойынша сабақтарды/оқуларды бақылау парақтарын ескере отырып, осы Қағидаларға 12-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік санаттарын беруге (растауға) арналған педагогтердің портфолиосын бағалау өлшемшарттарына сәйкес біліктілік санаттарын беруге (растауға) педагогтердің портфолиосын қарайды және бағалайды.

      77. Сараптама кеңесі аттестатталушының қашықтықтан немесе күндізгі форматта қатысуымен әрбір пән бойынша немесе бағыт бойынша портфолионы жеке қарайды және бағалайды. Аттестатталушының қатысуымен портфолионы қарау 30 минуттан аспайды. Бұл ретте аудио немесе бейнежазба жүргізіледі. Аудио бейнежазба аттестаттау өткізген ұйымның архивінде кемінде бір жыл сақталады.

      78. Сараптама кеңесі осы Қағидаларға 14-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік санаттарын беру (растау) үшін педагогтердің портфолиосын бағалау парақтарын және осы Қағидаларға 15-қосымшаға сәйкес нысан бойынша білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындаған мерзімде (осы жылдың 5 маусымына және 5 желтоқсанына дейін) Комиссияға әрбір педагог бойынша өтініш берілген біліктілік санатына сәйкестік/сәйкессіздік туралы, бір деңгейге төмен сәйкестік туралы қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтаудың қорытындылары бойынша ұсынымдар жібереді.

1-параграф. Педагогтерге кезекті біліктілік санаттарын беру тәртібі

      79. Біліктілік санатын кезекті беруге:

      "педагог" біліктілік санатына:

      тиісті бейіні бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі бар немесе қайта даярлау курстарынан өткен, педагогикалық қызметке алғаш рет кіріскен, Ұлттық біліктілік тестілеуінен табысты өткен, сондай-ақ мынадай кәсіби құзыреттерге сәйкес келетін адамдар:

      оқу пәнінің, оқу-тәрбие процесінің, оқыту және бағалау әдістемесінің мазмұнын біледі; білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлайды және ұйымдастырады, білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал етеді, білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатысады, білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбиелеу мен оқытуда жеке тәсілді жүзеге асырады, кәсіби-педагогикалық диалог дағдыларын меңгерген, цифрлық білім беру ресурстарын қолданады;

      "Педагогикалық этиканың кейбір мәселелері туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 11 мамырдағы № 190 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 20619 болып тіркелген) сәйкес педагогикалық этиканың негізгі нормаларын сақтайды;

      2) "педагог-модератор" біліктілік санатына:

      тиісті бейіні бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі бар адамдар, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен адамдар, мынадай кәсіби құзыреттерге сәйкес келетін кемінде екі жыл педагогикалық өтілі бар адамдар:

      "педагог" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, бұдан басқа:

      оқытудың инновациялық нысандарын, әдістері мен құралдарын қолданады;

      кәсіби шеберлік конкурсының қатысушысы немесе жүлдегері немесе жеңімпазы болып табылады немесе білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес білім беру ұйымының, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушы немесе жүлдегер немесе жеңімпаз оқушылары бар;

      3) "педагог-сарапшы" біліктілік санатына:

      тиісті бейіні бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі бар адамдар, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен адамдар, мынадай кәсіби құзыреттерге сәйкес келетін, кемінде үш жыл педагогикалық өтілі бар адамдар:

      "педагог-модератор" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, бұдан басқа:

      ұйымдастырылған оқу қызметін, оқу-тәрбие процесін талдау дағдыларын меңгерген;

      өзінің және білім беру ұйымы деңгейінде әріптестерінің кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтайды;

      кәсіби шеберлік конкурсының қатысушысы немесе жүлдегері немесе жеңімпазы болып табылады немесе білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес аудан (облыстық маңызы бар қала) деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға, облыс деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушы немесе жүлдегер немесе жеңімпаз оқушылары бар;

      облыс, ел телевидениеде трансляциялауға енгізілген бейне -, телесабақтар дайындады (болған жағдайда);

      4) "педагог-зерттеуші" біліктілік санатына:

      тиісті бейіні бойынша жоғары немесе жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі, мынадай кәсіби құзыреттерге сәйкес келетін, кемінде бес жыл педагогикалық өтілі бар адамдар:

      "педагог-сарапшы" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, бұдан басқа:

      сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгерген;

      білім алушылардың зерттеушілік дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді;

      оқушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді;

      облыс, республикалық маңызы бар қалалар және астана, республика деңгейінде тәжірибені жинақтайды (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар мен салалық мемлекеттік органдардың білім беру ұйымдары үшін);

      кәсіби шеберлік конкурсының қатысушысы немесе жүлдегері немесе жеңімпазы болып табылады немесе білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес облыстық, республикалық, халықаралық деңгейлерде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушы немесе жүлдегер немесе жеңімпаз оқушылары бар;

      "Қазақстан мұғалімі" ұлттық сыйлығының қатысушысы немесе жүлдегері немесе жеңімпазы, "Үздік педагог" атағының иегері (болған жағдайда) болып табылады;

      ауданның (облыстық маңызы бар қаланың), облыстың (бар болса) деңгейінде педагогикалық қоғамдастықта тәлімгерлікті жүзеге асырады және даму стратегиясын сындарлы айқындайды;

      тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары ұйымдастырған педагогтерге арналған семинарларды, конференцияларды ұйымдастыруға және өткізуге қатысады;

      Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің "Білім беру мазмұнын сараптау республикалық ғылыми-практикалық орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының (бұдан әрі – Білім беру мазмұнын сараптау республикалық ғылыми-практикалық орталығы) "Сарапшылардың электрондық базасына" сәйкес немесе Техникалық және кәсіптік білім департаменті жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңес ұсынған оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу-әдістемелік құралдарды сараптау жөніндегі сарапшылардың құрамына кіреді (болған жағдайда);

      еліміздің, облыстың телевидениесінде трансляциялауға енгізілген, білім беру порталдарында орналастырылған бейне-телесабақтар дайындады (болған жағдайда);

      интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін таратады;

      5) "педагог-шебер" біліктілік санатына:

      тиісті бейіні бойынша жоғары немесе жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білімі, келесі кәсіби құзыреттерге сәйкес келетін кемінде алты жыл педагогикалық өтілі бар адамдар:

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, бұдан басқа:

      Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңесте немесе Техникалық және кәсіптік білім департаменті жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған авторлық бағдарламасы бар немесе білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен немесе Техникалық және кәсіптік білім департаменті жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңес ұсынған оқулықтардың, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу-әдістемелік құралдардың тізбесіне енгізілген басып шығарылған оқулықтардың, оқу-әдістемелік кешендердің авторы (бірлескен авторы) болып табылады немесе тест тапсырмаларын, оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендерді сараптау жөніндегі сарапшылар құрамына кіреді немесе уорлд скилс (WorldSkill) (кәсіби шеберлік конкурсы) чемпионаттарының сарапшысы немесе педагогтердің біліктілігін арттыру бойынша тренер болып табылатын адамдар;

      республикалық немесе халықаралық кәсіби конкурстардың жүлдегері немесе жеңімпазы болып табылады немесе білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес республикалық немесе халықаралық деңгейлердегі олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жүлдегерлерін немесе жеңімпаздарын дайындаған;

      "Қазақстан мұғалімі" ұлттық сыйлығының қатысушысы немесе жүлдегері немесе жеңімпазы, "Үздік педагог" атағының иегері (болған жағдайда) болып табылады;

      интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін таратады;

      тәлімгерлікті жүзеге асырады және облыс, республика деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлайды (болған жағдайда);

      Білім беру мазмұнын сараптау республикалық ғылыми-практикалық орталығының "Сарапшылардың электрондық базасына" сәйкес немесе Техникалық және кәсіптік білім департаменті жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңес ұсынған оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу-әдістемелік құралдарды сараптау жөніндегі сарапшылардың құрамына кіретін адамдар (болған жағдайда);

      республика деңгейінде тәжірибе жинақтайды, тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары педагогтерге арналған семинарларды, конференцияларды ұйымдастыру мен өткізуге қатысады;

      еліміздің, облыстың телевидениесінде трансляциялауға енгізілген, білім беру порталдарында орналастырылған (болған жағдайда) бейне -, телесабақтар дайындаған.

      80. Білім беру ұйымы жыл сайын 1 қыркүйекке дейін алдағы қаржы жылына арналған біліктілік санаттарын берудің (растаудың) перспективалық жоспарын жасайды және бекітеді, ол қажеттілігіне қарай түзетіледі.

      81. Білім беру ұйымы біліктілік санатын беру үшін педагогтердің тізімдік құрамын (электрондық тасымалдағышта) аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) білім бөлімдеріне, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың білім басқармаларына, республикалық ұйымдар білім беру саласындағы уәкілетті органға (тиісті саланың республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдары мен білім беру ұйымдары үшін) ұсынады.

      82. Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) туралы соңғы шешімді Комиссия қабылдайды.

      83. Әрбір педагог бойынша Сараптама кеңесінің ұсынымдарын қарағаннан және алғаннан кейін Комиссия педагогтердің портфолиосын қарайды және мынадай шешімдердің бірін шығарады:

      1) өтініш берілген біліктілік санатына сәйкес келеді;

      2) өтініш берілген бір деңгейге төмен біліктілік санатына сәйкес келеді;

      3) "педагог" біліктілік санатына сәйкес келеді (өтініш берілген біліктілік санаты сәйкес келмеген кезде);

      4) өтініш берілген біліктілік санатына сәйкес келмейді.

      84. "Өтініш берілген біліктілік санатына аттестаттаудан өтпеген" деген шешім қабылдаған кезде Комиссия үш жұмыс күні ішінде осы Қағидаларға 16-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Комиссияның барлық мүшелері қол қойған шешімнің негіздемесімен бірге аттестатталған адамның электрондық поштасына жазбаша хабарлама жібереді.

      85. Комиссияның шешімі осы Қағидаларға 17-қосымшаға сәйкес нысан бойынша хаттамамен ресімделеді. Аттестаттаудан сәтті өткен педагогтердің тізімі аттестаттауды өткізген мемлекеттік органның немесе білім беру ұйымының Интернет-ресурсында жарияланады.

      86. Педагогтер (басшылар, басшының орынбасарлары) жүктілігі және босануы бойынша демалыстан немесе бала үш жасқа толғанға дейін оны бағып-күтуге арналған демалыстан немесе жаңа туған баланы (балаларды) асырап алған қызметкерлер үшін демалыстан шыққаннан кейін біліктілік талаптарына сәйкес келетін санатқа Біліктілік тестілеуін тапсырады. Педагогтердің осы санаты үшін қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтау кезеңін тиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиясы бір жыл ішінде өткізеді. Бұл ретте педагогте осы кезеңде бар біліктілік санаты сақталады.

      Тиісті санатқа балл саны жетпеген жағдайда, аттестаттау рәсімі осы Қағидалардың 15-тармағына сәйкес жүргізіледі.

      87. Педагог (басшы, басшының орынбасары, әдіскер) "Денсаулық сақтау саласындағы есепке алу құжаттамасының нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 30 қазандағы №ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21579 болып тіркелген) бекітілген әлеуметтік мәні бар аурулардың және айналадағыларға қауіп төндіретін аурулардың тізбесіне сәйкес еңбекке уақытша жарамсыздық кезінде күнтізбелік бір жылға Біліктілік тестілеуінен босатылады. Бұдан әрі жалпы негізде аттестаттаудан өтеді.

      88. Осы Қағидалардың 87-тармағында көрсетілген педагогтер біліктілік санатының қолданылу мерзімін ұзарту туралы мәселені шешу үшін Комиссияға мынадай құжаттарды ұсынады:

      1) біліктілік санаттарының қолданылу мерзімін ұзарту туралы өтініш (еркін нысан);

      2) біліктілік санатының қолданылу мерзімін ұзартудың негізділігін растайтын құжат.

      89. Комиссияның біліктілік санатының қолданылу мерзімін ұзарту жөніндегі отырысы өтініш келіп түскен күннен бастап бес жұмыс күні ішінде өткізіледі.

      90. Комиссияның біліктілік санатының қолданылу мерзімін ұзарту туралы шешімі осы Қағидаларға 18-қосымшаға сәйкес нысан бойынша хаттамамен ресімделеді.

      91. Педагогтер:

      біліктілік санаты берілген лауазымдағы жұмысын қайта бастағандар;

      білім беру саласындағы уәкілетті органнан, білім беруді басқару органдарынан, біліктілікті арттыру ұйымдарынан, жоғары оқу орындарынан білім беру ұйымдарына ауысқандар;

      Қазақстан Республикасынан тыс жерде мамандық бойынша оқуда (тағылымдамада) болғандар;

      педагогикалық қызметті жүзеге асырған және Қазақстан Республикасына жақын және алыс шетелдерден келген;

      педагогикалық қызметке алғаш рет кіріскендер білімін, еңбек өтілін растайтын құжаттары болған жағдайда № 338 бұйрыққа сәйкес біліктілік талаптарына сәйкес келетін санатқа Біліктілік тестілеуін тапсырады.

      Педагогтердің осы санаты үшін қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтау кезеңін тиісті деңгейдегі комиссия бір жылдан кейін өткізеді. Бұл ретте педагогте біліктілік санаты берілгенге дейін бір жыл бойы "педагог" біліктілік санаты қолданылады.

      Тиісті санат бойынша балдар саны жеткіліксіз болған жағдайда келесі аттестаттау кезеңінде педагог бастапқы өтініш берілген біліктілік санатына немесе төмен деңгейге Біліктілік тестілеуін тапсырады.

      92. Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 53-бабының 1-тармағына сәйкес зейнеткерлікке шығуға екі жылдан аз қалған зейнеткерлік жасқа дейінгі педагогтер Біліктілік тестілеуінен босатылады.

      93. Зейнетке шыққаннан кейін педагогикалық қызметті жүзеге асыруды жалғастыратын зейнеткерлік жастағы педагогтер аттестаттау рәсімінен жалпы негізде өтеді.

      Біліктілік санатын жалпы негізде беру (растау) рәсімінен бас тартқан жағдайда біліктілік санаты "педагог" біліктілік санатына дейін төмендетіледі.

      94. Мынадай санаттағы педагогтерге:

      "санаты жоқ" біліктілік санаты "педагог" біліктілік санатына теңестіріледі;

      "екінші санат" біліктілік санаты "педагог-модератор" біліктілік санатына теңестіріледі;

      "бірінші санат" біліктілік санаты "педагог-сарапшы" біліктілік санатына теңестіріледі;

      "жоғары санат" біліктілік санаты "педагог-зерттеуші" және (немесе) "педагог-шебер" біліктілік санаттарына теңестіріледі.

      95. Қазақстан Республикасының шегінде педагогикалық салада тиісті мамандық бойынша жаңа жұмыс орнына ауысқан кезде педагогтердің (басшылардың, басшы орынбасарларының, әдскерлердің) бар біліктілік санаты оның қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін сақталады.

      96. Педагогтерге біліктілік санатын беру білімі туралы дипломда көрсетілген мамандыққа (біліктілікке) немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік беріле отырып, қайта даярлау туралы құжатқа сәйкес жүзеге асырылады.

      97. Білім туралы дипломда бір мамандық ретінде көрсетілген пәндерді оқыту жағдайында біліктілік санатын беру оқытылатын/оқытылған пәнді/пәндерді (таңдау бойынша) көрсете отырып, негізгі лауазым бойынша жүргізіледі және негізгі лауазым бойынша санат беріледі. Негізгі лауазымы бойынша берілген біліктілік санаты тиісті бағыт бойынша оқытылатын барлық пәндерге/оқуларға қолданылады.

      98. Шағын жинақталған мектеп педагогтері үшін дипломда көрсетілмеген пәндерді оқыту жағдайында кезекті біліктілік санатын беру пәнаралық (аралас) пәндер бойынша тиісті біліктілік бере отырып, қайта даярлау туралы құжат болған кезде атқаратын лауазымы бойынша жүргізіледі.

      99. Педагог жоғары оқу орындарында немесе техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында мамандарды кәсіптік даярлау жүзеге асырылмайтын пәндерді оқытқан жағдайда, оның бұрын алған санаты сақталады. Біліктілік санатын кезекті беру біліктілікті арттыру туралы тиісті құжат болған кезде жалпы негізде жүргізіледі.

      100. Арнайы білім беру ұйымдарында сабақ беретін педагогтер кезекті біліктілік санатына дипломына сәйкес, бейіні немесе қайта даярлау туралы құжат бойынша, білім беру ұйымдарындағы тиісті бейін бойынша өтеді.

      101. Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері кезекті біліктілік санатына оқытатын бейінге сәйкес өтеді.

      102. Әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың), қосымша білім беру ұйымдарының педагогтеріне (әдіскерлеріне) диплом бойынша немесе атқаратын лауазымы ескеріле отырып біліктілік санаттары беріледі.

      103. Білім беру ұйымынан тиісті пән бойынша әдістемелік сүйемелдеуді жүзеге асыратын ұйымдарға немесе білім беру қызметін жүзеге асыратын ұйымдардан ауысқан кезде педагогтің бар "педагог-модератор", "педагог-сарапшы", "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты оның қолданылу мерзімі өткенге дейін сақталады (теңестіріледі).

      104. Әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың), "Дарын" орталықтарының, ақпараттандыру, мектепке дейінгі, арнайы және қосымша білім беру, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының әдіскерлеріне білім беру ұйымдарына ауысу немесе еңбек қызметін қоса атқару жағдайында "педагог-модератор", "педагог-сарапшы", "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты сақталады.

      105. "Өзін-өзі тану" пәнінен сабақ беру кезінде педагогтің біліктілік санаты білім беру бағдарламалары бойынша "Өзін-өзі тану" пәні бойынша біліктілікті арттыру курстары туралы уәкілетті органмен келісілген құжаты болған кезде бұрын оқытылған пән бойынша біліктілік санатына теңестіріледі және қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін сақталады.

      106. Біліктілік санаттарын кезекті, мерзімінен бұрын беру (растау) кезінде "Өзін-өзі тану" пәні бойынша педагогтер дипломға сәйкес мамандық бойынша немесе "Өзін-өзі тану" пәні бойынша Біліктілік тестілеуінен өтеді.

      107. Бейіннен тыс педагогикалық білімі бар мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының педагогтеріне тиісті бейін бойынша қайта даярлау туралы құжат болған кезде біліктілік санаты беріледі.

      108. "Көркем еңбек" пәні бойынша сабақ беретін педагогтер "Технология", "Бейнелеу өнері", "Сызу" мамандықтары бойынша дипломмен аттестаттаудан өтеді; "Графика және жобалау" пәні бойынша – "Бейнелеу өнері", "Сызу", "Информатика" мамандықтары бойынша диплом, сондай-ақ бұрын берілген біліктілік санатын ескере отырып кәсіптік оқыту ескеріледі.

      109. Арнайы білім беру ұйымдарында немесе арнайы сыныптарда (топтарда) білім туралы дипломда көрсетілген мамандық бойынша емес қызмет жүргізген жағдайда, біліктілік санатын кезекті беру тиісті бейіні бойынша қайта даярлау туралы құжаттың негізінде атқаратын лауазымы бойынша жүргізіледі.

      110. Инклюзивті білім беруді жүзеге асыратын жалпы білім беретін мектептерде сабақ беретін педагогтер дипломда көрсетілген мамандыққа сәйкес кезекті біліктілік санатын беруден өтеді, бұл ретте портфолиода ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалармен жұмыс жөніндегі материалдар көрсетіледі.

2-параграф. Педагогтерге біліктілік санаттарын мерзімінен бұрын беру тәртібі

      111. Бiлiктiлiк санатын мерзiмiнен бұрын беруге кезектi аттестаттаудан кейiн екi жыл өткен соң жол берiледi. Педагог Біліктілік тестілеуін сәтті тапсырғаннан кейін және осы Қағидаларда белгіленген тәртіппен соңғы екі жыл ішінде тиісті қызмет нәтижелері болғаннан кейін осы Қағидаларға 19-қосымшаға сәйкес нысан бойынша мерзімінен бұрын аттестаттауға өтініш береді.

      112. "Педагог-модератор" біліктілік санатын мерзімінен бұрын беруге педагогтер кемінде мынадай екі талапқа сәйкес болған жағдайда қатысады:

      пәнді ағылшын тілінде оқыту құқығымен жоғары оқу орнын бітірген, ағылшын тілін С1 деңгейінен төмен емес (сефр (CEFR) шкаласы бойынша) білетіндігін растайтын сертификаты (куәлігі) бар немесе ғылыми-педагогикалық бейіні бойынша "магистр" академиялық дәрежесі берілген дипломы бар адамдар;

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес аудан (облыстық/республикалық маңызы бар қала) деңгейінде кәсіби шеберлік конкурстарының жүлдегерлері немесе жеңімпаздары болып табылатын адамдар;

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес облыстық деңгейде олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздарын немесе жүлдегерлерін дайындаған адамдар.

      113. "Педагог-сарапшы" біліктілік санатын мерзімінен бұрын алуға мынадай талаптардың кемінде алтауына сәйкес келетін педагогтер (осы тармақтың бесінші абзацында көрсетілген адамдарды қоспағанда) қатысады:

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес облыстық, республикалық деңгейлерде кәсіби шеберлік конкурстарының жүлдегерлері немесе жеңімпаздары болып табылатын адамдар;

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес облыстық, республикалық деңгейлерде олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздарын немесе жүлдегерлерін дайындаған адамдар;

      ағылшын тілін С1 (сефр (CEFR) шкаласы бойынша) деңгейінен төмен емес деңгейде меңгерген және пәндерді ағылшын тілінде оқытатын адамдар;

      жоғары оқу орнынан білім беру ұйымдарына педагогикалық жұмысқа ауысқан, кемінде екі жыл педагогикалық жұмыс өтілі бар адамдар;

      білім беру ұйымдарына өндірістен (білім беру ұйымдарында кадрларды даярлау бейініне сәйкес келетін ұйымдар, мекемелер мен кәсіпорындар), бейінді ұйымдардан педагогикалық жұмысқа ауысқан, мамандығы бойынша кемінде үш жыл жұмыс өтілі бар адамдар;

      бейіндік пән бойынша халықаралық дәрежедегі кандидат немесе спорт шебері болып табылатын адамдар;

      бейіні бойынша ең жоғары біліктілік разряды бар өндірістік оқыту шеберлері;

      аудандық/қалалық деңгейдегі "Үздік педагог" атағына ие болған адамдар;

      Уорлд скилс (WorldSkills) облыстық чемпионаттарының жеңімпаздарын немесе жүлдегерлерін дайындаған адамдар;

      Білім беру мазмұнын сараптау республикалық ғылыми-практикалық орталығының "Сарапшылардың электрондық базасына" сәйкес немесе Республикалық оқу-әдістемелік кеңес ұсынған оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу-әдістемелік құралдарды сараптау жөніндегі сарапшылардың құрамына кіретін адамдар;

      облыс, ел телевидениесінде трансляциялауға енгізілген бейне-, теле сабақтар дайындаған адамдар.

      114. "Педагог-зерттеуші" біліктілік санатын мерзімінен бұрын алуға мынадай талаптардың кемінде алтауына сәйкес келетін педагогтер қатысады:

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес республикалық, халықаралық деңгейлерде кәсіби шеберлік конкурстарының жүлдегерлері немесе жеңімпаздары болып табылатын адамдар;

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес республикалық, халықаралық деңгейлерде олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздарын немесе жүлдегерлерін дайындаған адамдар;

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен оқулықтардың, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу-әдістемелік құралдардың тізбесіне енгізілген, басып шығарылған оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторлары (тең авторлары) болып табылатын адамдар;

      ғылым кандидаты/докторы немесе PhD докторы ғылыми дәрежесі және кемінде үш жыл педагогикалық жұмыс өтілі бар тұлғалар;

      кәсіпорыннан, бейінді ұйымнан педагогикалық жұмысқа ауысқан, кемінде үш жыл жұмыс өтілі бар адамдар;

      Білім беру мазмұнын сараптау республикалық ғылыми-практикалық орталығының "Сарапшылардың электрондық базасына" сәйкес немесе Техникалық және кәсіптік білім департаменті жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңес ұсынған оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу-әдістемелік құралдарды сараптау жөніндегі сарапшылардың құрамына кіретін адамдар;

      еліміздің, облыстың телевидениесінде трансляциялау үшін енгізілген бейне -, телесабақтар дайындаған адамдар;

      облыстық деңгейдегі "Үздік педагог" атағына ие болған адамдар;

      "Қазақстан мұғалімі" ұлттық сыйлығының қатысушысы немесе жүлдегері немесе жеңімпазы болып табылатын адамдар;

      Уорлд скилс (WorldSkills) республикалық немесе халықаралық чемпионаттарының жеңімпаздарын немесе жүлдегерлерін дайындаған тұлғалар.

      115. "Педагог-шебер" біліктілік санатын мерзімінен бұрын алуға мынадай талаптардың кемінде алтауына сәйкес келетін педагогтер қатысады:

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес халықаралық деңгейде олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздарын немесе жүлдегерлерін дайындаған адамдар;

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбеге сәйкес халықаралық кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары немесе жүлдегерлері болып табылатын тұлғалар;

      Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңесте немесе Техникалық және кәсіптік білім департаменті жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған авторлық бағдарламаларды әзірлеген адамдар;

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен оқулықтардың, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу-әдістемелік құралдардың тізбесіне енгізілген басып шығарылған оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторлары (тең авторлары) болып табылатын адамдар;

      еліміздің телевидениесінде трансляциялау үшін енгізілген бейне -, телесабақ дайындауға қатысқан адамдар;

      Білім беру мазмұнын сараптау республикалық ғылыми-практикалық орталығының "Сарапшылардың электрондық базасына" сәйкес немесе Техникалық және кәсіптік білім департаменті жанындағы Республикалық оқу-әдістемелік кеңес ұсынған оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу-әдістемелік құралдарды сараптау жөніндегі сарапшылардың құрамына кіретін адамдар;

      ғылым кандидаты/докторы немесе PhD докторы ғылыми дәрежесі және кемінде бес жыл педагогикалық жұмыс өтілі бар тұлғалар;

      Қазақстан Республикасының "Үздік педагог" атағына ие болған адамдар;

      "Қазақстан мұғалімі" ұлттық сыйлығының қатысушысы немесе жүлдегері немесе жеңімпазы болып табылатын адамдар;

      Уорлд скилс (WorldSkills) халықаралық чемпионаттарының жеңімпаздарын немесе жүлдегерлерін дайындаған адамдар.

      116. Мерзімінен бұрын аттестаттау кезінде Комиссия "өтініш берілген біліктілік санатына сәйкес келмейді" деген шешім қабылдаған жағдайда, қолданыстағы біліктілік санаты оның қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін сақталады.

3-параграф. Педагогтерге оңайлатылған тәртіп бойынша біліктілік санатын беру тәртібі

      117. Президенттің кадр резервіне кірген тұлғаларға, "Болашақ" бағдарламасы бойынша оқуға ұсынылған шетелдік жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарының түлектеріне жұмысқа орналасу сәтінде жоғары оқу орнын аяқтағаннан кейін бес жылдан кешіктірілмей біліктілік санатын беру рәсімінсіз Комиссия шешімімен "педагог-сарапшы" біліктілік санаты беріледі. Кезекті аттестаттау осы Қағидаларда белгіленген мерзімде өткізіледі.

      118. "Педагог-модератор" біліктілік санаты клил (CLIL) әдістемесі (болған жағдайда) және шет тілін меңгеру деңгейі бойынша сертификаттары бар шетел (ағылшын, неміс, француз) тілдерінің педагогтеріне жеке өтініші негізінде Біліктілік тестілеуі рәсімінен өтпей беріледі:

      ағылшын тілі: айелтс (IELTS) - 6,5 балл; тойфл (TOEFL) – 60 - 65 балл;

      француз тілі: дельф (DELF) - C1;

      неміс тілі: гесэ цэтификат (Goethe Zertifikat) - C1.

      119. "Педагог-сарапшы" біліктілік санаты клил (CLIL) әдістемесі (болған жағдайда) және шет тілін меңгеру деңгейі бойынша сертификаттары бар шетел (ағылшын, неміс, француз) тілдерінің педагогтеріне жеке өтініші негізінде Біліктілік тестілеуі рәсімінен өтпей беріледі:

      ағылшын тілі: айелтс (IELTS) - 6,5 балл; тойфл (TOEFL) – 66 - 78 балл;

      француз тілі: дельф (DELF) - C1;

      неміс тілі: гесэ цэтификат (Goethe Zertifikat) - C1.

      120. "Педагог-зерттеуші" біліктілік санаты клил (CLIL) әдістемесі (болған жағдайда) және шет тілін меңгеру деңгейі бойынша сертификаттары бар шетел (ағылшын, неміс, француз) тілдерінің педагогтеріне жеке өтініші негізінде Біліктілік тестілеуі рәсімінен өтпей беріледі:

      ағылшын тілі: айелтс (IELTS) - 7 балл; тойфл (TOEFL) - 79-95 балл;

      француз тілі: дельф (DELF) - C2;

      неміс тілі: гесэ цэтификат (Goethe Zertifikat) - C2.

      121. "Педагог-шебер" біліктілік санаты клил (CLIL) әдістемесі (болған жағдайда) және шет тілін меңгеру деңгейі бойынша сертификаттары бар шетел (ағылшын, неміс, француз) тілдерінің педагогтеріне жеке өтініші негізінде Біліктілік тестілеуінен өтпей беріледі:

      ағылшын тілі: айелтс (IELTS) - 7,5 балл; тойфл (TOEFL) – 96 - 110 балл;

      француз тілі: дельф (DELF) - C2;

      неміс тілі: гесэ цэтификат (Goethe Zertifikat) - C2.

      122. Жоғарыда аталған сертификаттары жоқ шет тілдерінің педагогтері біліктілік санатын беру рәсімінен жалпы негізде өтеді.

      123. Комиссия шешімі аттестаттау органының бұйрығымен ресімделеді.

      124. Біліктілік санатын беру туралы бұйрықтың негізінде білім беру ұйымы осы Қағидаларға 20-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік беру (растау) туралы куәлік береді.

      125. Біліктілік санатын беру туралы куәліктерді беруді білім беру ұйымдары Комиссиялардың шешімдері мен тиісті бұйрықтардың негізінде жүзеге асырады және осы Қағидаларға 21-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік санаттарын беру туралы куәліктерді тіркеу және беру журналында тіркеледі.

4-тарау. Білім беру ұйымдарының басшылары мен басшыларының орынбасарларын, әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшыларын, басшыларының орынбасарларын, әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлерін аттестаттаудан өткізу тәртібі

      126. Білім беру ұйымдарының, әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары мен басшыларының орынбасарлары, әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлері осы Қағидаларға 22-қосымшаға сәйкес нысан бойынша үміткер болып отырған біліктілік санатын көрсете отырып, тиісті деңгейдегі комиссияға өтініш береді.

      127. Білім беру ұйымдары (әдістемелік кабинеттер (орталықтар), әдіскерлер (әдістемелік кабинеттер (орталықтар)) басшыларының орынбасарларын аттестаттау осы Қағидалардың 15 -тармағында белгіленген кезеңдерді қамтиды.

      128. "Басшы", "басшының орынбасары", "әдіскер" біліктілік санаттары лауазымға тағайындалған кезде автоматты түрде беріледі.

      129. Аттестаттау рәсіміне алғаш қатысатын білім беру ұйымдары (әдістемелік кабинеттер (орталықтар) басшыларының орынбасарлары, әдіскерлер атқарып отырған лауазымында болған үш жыл өткеннен кейін "үшінші біліктілік санатты басшының орынбасары" немесе "екінші біліктілік санатты басшының орынбасары" немесе "бірінші біліктілік санатты басшының орынбасары", "педагог-модератор", "педагог-сарапшы", "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаттарын беруге өтініш береді.

      130. Аттестаттау рәсіміне алғаш қатысушы білім беру ұйымының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары атқаратын лауазымында болған үш жыл өткеннен кейін "басшы-ұйымдастырушы" немесе "басшы-менеджер" немесе "басшы-көшбасшы" біліктілік санаттарын беруге өтініш береді.

      131. Кезекті аттестаттау кезінде (әдістемелік кабинет (орталық) басшыларының орынбасарлары және білім беру ұйымының (әдістемелік кабинет (орталық) басшылары кезекті деңгейдегі біліктілік санатын беру туралы не лауазымда болған әрбір келесі үш жыл өткеннен кейін қолданыстағы біліктілік санатын растауға өтініш береді.

      132. Білім беру ұйымының басшылары мен басшыларының орынбасарларын аттестаттау лауазымға тағайындалған сәттен бастап үш жыл өткен соң алты айдан кешіктірілмей жүргізіледі.

      133. Білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшыларын, басшыларының орынбасарларын, әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлерін аттестаттаудан өткізуге дайындықты білім беру ұйымдарындағы жауапты орындаушылар, аттестаттаушы органның Персоналды басқару қызметі ұйымдастырады және мынадай іс-шараларды қамтиды:

      1) Біліктілік тестілеуінен өткені туралы сертификатты (білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары үшін), жұмыс тиімділігі көрсеткіштеріне қол жеткізу жөніндегі кестені, осы Қағидаларға 23 және 24-қосымшаларда белгіленген өлшемшарттарды орындау бойынша растайтын құжаттарды қамтитын қажетті құжаттарды дайындау.

      Көрсетілген құжаттар басшы орынбасарының, басшының қолымен және білім беру ұйымының (әдістемелік кабинет (орталық) мөрімен расталады.

      2) аттестаттауды өткізу кестелерін бекіту.

      134. Тиісті деңгейдегі аттестаттаушы органның персоналды басқару қызметі жыл сайын 1 қыркүйекке дейін білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) аттестатталатын басшылары мен басшылар орынбасарларының, әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерінің алдағы қаржы жылына арналған тізімін айқындайды, ол қажеттілігіне қарай түзетіледі.

      135. Аттестаттаушы органның басшысы органның персоналды басқару қызметінің ұсынуы бойынша жыл сайын бұйрық шығарады, онда аттестаттауды өткізу кестесі мен тиісті деңгейдегі Комиссияның құрамы бекітіледі.

      136. Аттестаттаушы органның персоналды басқару қызметі аттестатталушыларды аттестаттауды өткізу мерзімдері туралы жыл сайын жазбаша хабардар етеді.

      137. Білім беру ұйымдары мен әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары осы Қағидалардың 2-тарауының 1-параграфына сәйкес Біліктілік тестілеуінен өтеді.

1-параграф. Біліктілік бағалауын өткізу тәртібі

      138. Біліктілік бағалауы ауданның, облыстық маңызы бар қаланың білім бөлімі, облыстың (облыстық ведомстволық бағынысты ұйымдар мен салалық мемлекеттік органдардың білім беру ұйымдары үшін), республикалық маңызы бар қалалардың және астананың Білім басқармалары органдарында, тиісті саладағы уәкілетті органда (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар мен салалық мемлекеттік органдардың білім беру ұйымдары үшін) өткізіледі.

      139. Біліктілік бағалауы аттестатталушылар ұсынған құжаттардың: жеке басын куәландыратын құжаттың, білімі туралы дипломның, білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісілген, кемінде 72 сағат "Білім берудегі менеджмент" бағдарламасы бойынша курстардан өткені туралы құжаттың, қызметкердің еңбек қызметін растайтын құжаттың көшірмелеріне сәйкестігін қарауды қамтиды.

      140. Білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары мен басшы орынбасарларының, әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерінің құжаттар топтамасы толық болмаған жағдайда, тиісті деңгейдегі аттестаттаушы органның Персоналды басқару қызметі құжаттарды қабылдамайды және дәлелді бас тартуды ұсынады.

2-параграф. Қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтауды өткізу тәртібі

      141. Аттестаттаушы органның персоналды басқару қызметі білім беру ұйымдары (әдістемелік кабинеттер (орталықтар)) басшыларының, басшылары орынбасарларының және әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерінің аттестаттау материалдарын Комиссияға жібереді.

      142. Отырыс барысында Комиссия ұсынылған материалдарды зерделейді.

      143. Ұсынылған материалдарды зерделеу нәтижелері бойынша Комиссияның әрбір мүшесі осы Қағидаларға 25-қосымшаға сәйкес нысан бойынша аттестатталатын басшыға/басшының орынбасарына/әдіскерге бағалау парағын толтырады.

      144. Аттестаттаушы органның персоналды басқару қызметі аттестатталатын басшыға осы Қағидаларға 26-қосымшаға сәйкес нысан бойынша, басшының орынбасарына осы Қағидаларға 27-қосымшаға сәйкес нысан бойынша аттестаттау парағын ресімдейді.

      145. Жоғары қорытынды көрсеткіштер кезінде (осы Қағидаларға 24-қосымшада көрсетілген өлшемшарттарға сәйкес ең жоғары қорытынды балл) аттестаттау нәтижелері бойынша білім беру ұйымы (әдістемелік кабинеттер (орталықтар) басшысының орынбасарлары қабылданған сәттен бастап екі жылға білім беру ұйымдары (әдістемелік кабинеттер (орталықтар) басшыларының кадр резервіне алынады.

      146. Аттестаттау нәтижелері бойынша Комиссия мынадай шешімдердің бірін қабылдайды:

      білім беру ұйымдары (әдістемелік кабинет (орталық) басшыларының орынбасарлары және әдістемелік кабинет (орталық) әдіскерлері үшін:

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатын растай отырып аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады.

      147. "Өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады" деген шешім қабылданған кезде Комиссия үш жұмыс күні ішінде аттестатталушының электрондық поштасына осы Қағидаларға 16-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Комиссияның барлық мүшелері қол қойған біліктілік санатын беруден (растаудан) бас тарту туралы негіздемемен жазбаша хабарлама жібереді.

      148. Комиссия "өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады" деген шешім қабылдаған кезде білім беру ұйымы басшысы орынбасарының, әдістемелік кабинет (орталық) әдіскерінің бар біліктілік санаты қолданылу мерзімі өткенге дейін сақталады, бұдан әрі – біліктілік санаты бір деңгейге төмендетіледі.

      149. Білім беру ұйымы (әдістемелік кабинет (орталық) басшысының орынбасары қайта аттестаттаудан осы Қағидаларға сәйкес тиісті деңгейдегі комиссия шешім қабылдаған күннен бастап бір жылдан кейін өтеді.

      150. Комиссия қайта аттестаттауды өткізу кезінде мынадай шешімдердің бірін қабылдайды:

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатын растай отырып аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады.

      151. Қайта аттестаттау кезінде Комиссия "өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады" деген шешім қабылдаған жағдайда, бар біліктілік санаты бір деңгейге төмендетіледі.

      152. Көрсеткіштердің орындалуын білім беру ұйымының (әдістемелік кабинеттің (орталықтың) аттестатталатын басшысы қызмет нәтижелерін кешенді жинақтауға ұсынады.

      153. Білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшыларын аттестаттау нәтижелері бойынша Комиссия мынадай шешімдердің бірін қабылдайды:

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатын растай отырып аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады;

      өтініш берілген біліктілік санатына еңбек шартын бұза отырып аттестатталмады.

      154. Комиссия "өтініш берілген санатқа аттестатталмады" деген шешім қабылдаған кезде аттестатталушы осы Қағидаларға сәйкес аттестаттаудан өткен күннен бастап үш айдан кейін (аттестаттау кезеңінде бір реттен артық емес) қайта аттестаттаудан өтеді. Бұл ретте білім беру ұйымы (әдістемелік кабинет (орталық) басшысының бар біліктілік санаты келесі аттестаттау кезеңіне дейін сақталады.

      155. Комиссия қайта аттестаттауды өткізу кезінде мынадай шешімдердің бірін қабылдайды:

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатын растай отырып аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады;

      өтініш берілген біліктілік санатына еңбек шартын бұза отырып аттестатталмады.

      156. Комиссия қайта аттестаттау кезінде "өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады" деген шешім қабылдаған жағдайда "басшы-көшбасшы" немесе "басшы-менеджер" біліктілік санаты бар аттестатталушының біліктілік санаты бір деңгейге төмендейді;

      "басшы-ұйымдастырушы" біліктілік санаты бар басшылармен еңбек шарты бұзылуға жатады.

      157. Аттестатталушы Комиссия шешімімен танысады.

      158. Комиссияның шешімі осы Қағидаларға 28-қосымшаға сәйкес нысан бойынша хаттамамен ресімделеді, оған оның отырысына қатысқан Комиссия хатшысы мен мүшелері қол қояды.

      159. "Өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады" деген шешім қабылданған кезде Комиссия үш жұмыс күні ішінде қабылданған шешімнің негіздемесі бар, осы Қағидаларға 16-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Комиссияның барлық мүшелері қол қойған жазбаша хабарламаны аттестатталушының электрондық поштасына жібереді.

      160. Комиссияның шешімі осы Қағидаларға 26 және 27-қосымшаларға сәйкес нысан бойынша аттестатталушылардың аттестаттау парақтарына енгізіледі.

      161. Аттестаттаудан өткен аттестатталушының аттестаттау парағы жеке іс парағында сақталады. Комиссияның шешімі аттестатталушының қызметтік тізіміне енгізіледі.

      162. Комиссия шешімі аттестаттаушы органның бұйрығымен ресімделеді.

      Тиісті бұйрықтың негізінде осы Қағидаларға 20-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік бере (растай) отырып, аттестаттау туралы куәлік беріледі.

      163. Біліктілік бере отырып (растай отырып) аттестаттау туралы куәлік осы Қағидаларға 21-қосымшаға сәйкес нысан бойынша куәліктерді тіркеу және беру журналында тіркеледі. Бұл ретте біліктілік санатын беру туралы еңбек кітапшасына жазба талап етілмейді.

      164. Білім беру ұйымдарының (әдістемелік кабинеттің (орталықтың) педагогіне, басшыларына, басшыларының орынбасарларына, әдістемелік кабинеттердің әдіскерлеріне берілген (расталған) біліктілік санаты үшін қосымша ақы қолданыстағы нормативтік құқықтық актілерге сәйкес тиісті деңгейдегі комиссияның шешімі негізінде 1 қыркүйектен немесе 1 қаңтардан бастап жүзеге асырылады.

      165. Басшының орынбасары (басшы) бір білім беру ұйымынан басқа білім беру ұйымына басқа лауазымға ауысқан жағдайда (басшының орынбасары немесе басшы лауазымына) басшы орынбасарының өзінде бар үшінші санаттағы басшы орынбасары немесе екінші санаттағы басшы орынбасары немесе бірінші санаттағы басшы орынбасары немесе басшы-ұйымдастырушы немесе басшы-менеджер немесе басшы-көшбасшы біліктілік санаты мерзімі өткенге дейін сақталады.

      166. Аттестаттау және біліктілік санаттарын беру рәсімінде бұзушылықтар анықталған жағдайда тиісті деңгейдегі комиссия біліктілік санатын беру туралы шығарылған шешімді дербес немесе бақылау және қадағалау органдарының ұсынуы бойынша бұзушылықтар анықталған күннен бастап 10 жұмыс күні ішінде қайта қарайды.

      167. Шығарылған шешімді қайта қарау тәртібін комиссия дербес айқындайды.


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 1-қосымша
 Нысан


____________________________
 (тестілеуді өткізу жөніндегі
 ұйымның басшысына)

Ұлттық біліктілік тестілеуіне қатысуға ӨТІНІШ

      Мен, __________________________________________________________,

      (педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      ЖСН __________________________________________________________

      ___________________________________________________________________

      (диплом бойынша мамандығы)

      Мені___ ______біліктілік санатын беру (растау) – аттестаттау үшін 20____жылы

      ұлттық біліктілік тестілеуіне қатысуға жіберуіңізді сұраймын.

      Қазіргі кезде (күні) ___ (айы) ______ жылғы дейін жарамды біліктілік санатына

      иемін немесе жоқ:

      ___________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________

      Тестілеуді тапсыру тілі (қажеттісінің астын сызу): қазақ/орыс.

      Жұмыс орны:

      ___________________________________________________________________

      білім беру ұйымының атауы, лауазымы

      Ұлттық біліктілік тестілеуіне қатыса отырып, мен жеке мәліметтерімді өңдеуге

      келісемін.

      Мен тестілеуден өтетін ғимаратта тыйым салынған заттардың бірін пайдалануға

      тырысқаным үшін жауапкершілік туралы, тиісті акт жасай отырып алып тастау туралы

      хабардармын.

      Тыйым салынған зат табылған жағдайда бес жыл мерзімге (білім беру ұйымдарының

      басшылары – үш жылға) аттестаттаудан өту құқығынан айырылатыным хабарланды.

      Ұлттық біліктілік тестілеуін өткізу кезінде қағидаларды бұзу фактілері анықталған

      кезде, сондай-ақ бейнежазбаны қарау кезінде анықталған кезде тапсыру мерзіміне

      қарамастан акт жасалатыны және нәтижелердің күші жойылатыны хабарланды.

      Тыйым салынған заттар:

      ұялы байланыс құралдары (пейджер, Ұялы Телефондар, планшеттер, айпэд (iPad),

      айпод (iPod), айфон (iPhone), смартфон (SmartPhone), Смартчастар);

      ноутбуктер, плеерлер, модемдер (мобильді роутерлер);

      радиоэлектрондық байланыстың кез келген түрлері (вай-фай (Wi-Fi), блютуз

      (Bluetooth), дест (Dect), 3G, 4G, 5G;

      сымды және сымсыз құлаққаптар және басқалар;

      шпаргалкалар және оқу-әдістемелік әдебиеттер;

      калькулятор және түзеткіш сұйықтықтар.

      "____" __________ 20 ___ жыл __________________

      (қолы)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 2-қосымша
 Нысан
 Аттестаттау комиссиясының
 төрағасына
 ____________________________
 (білім беру ұйымдарының,
 аудандық (қалалық)
 бөлімдердің, облыстардың,
 республикалық маңызы бар
 қалалардың және астананың
 білім басқармаларының атауы,
 уәкілетті орган)

Ұлттық біліктілік тестілеуіне қатысуға РҰҚСАТТАМА

Облыс/Аудан / Мектеп

ПЕДАГОГТІҢ РҰҚСАТТАМАСЫ Т. А.Ә. (болған жағдайда): _____________________
 ТСК: _____________
 ЖСН: ___________________
 Жоспарланған біліктілік санаты: ___________________
 Білім беру ұйымының деңгейі педагог жұмыс істейді: ___________________
 Тестілеу орны: _______________________________________________________________
 Мекен жайы: ________________________________________________
 Аудитория: ________________________________
 Тестілеуді тапсыру тілі: ________________________________
 Тестілеу күні: ________________________________
 Тестілеуге тіркелудің басталу уақыты: ________________________________
 Тестілеу пәндері: 1. _____________________________________________
 2. ____________________________________________
 Төрағасы аттестаттау комиссиясының: ___________ ________________________________
 (қолы) (Т. А.Ә. (болған жағдайда))
 Педагог: ___________ ________________________________
 (қолы) (Т. А. Ә. (болған жағдайда))
 Рұқсаттаманы беру күні:
Жүктеу


 
 

Педагогке жадынама:

Педагогке жол берілмейді:

Педагогтің өзімен бірге тестілеуге рұқсаттамасы және жеке басын куәландыратын құжаттың түпнұсқасы (жеке куәлігі немесе паспорты) болуы тиіс.
 Педагог тіркеу аяқталғанға дейін тестілеу орнына келуі қажет. Педагогтерді тіркеу 45 минут жүзеге асырылады және тестілеу басталғанға дейін 15 минут бұрын аяқталады.

Анықтамалық әдебиетті, жазба кітапшаларды, диктофондарды, ұялы телефондарды, электрондық құрылғыларды және сол сияқтыларды, сондай-ақ тесттердің мазмұнын және оларға дұрыс жауаптар кодтарын ашатын мәліметтерді өзімен бірге алып жүруге немесе пайдалануға міндетті;
 басқа тестіленушілермен сөйлесу;
 орыннан орынға отыруға;
 кезекшінің рұқсатынсыз және ілесіп жүруінсіз аудиториядан шығу.
 Ереже бұзылған және тыйым салынған заттар анықталған жағдайда тиісті акт жасалады, педагог аудиториядан шығарылады, нәтижелері жойылады.
 Сондай-ақ, нәтижелер бейнематериалдарды зерделеу шеңберінде тестілеу аяқталғаннан кейін жойылуы мүмкін.

Мен жадынамамен таныстым және шағымдарым жоқ.
 Рұқсат қағазындағы деректер дұрыс екенін растаймын.

(Педагогтің қолы)Жүктеу



Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 3-қосымша

Пайыздарды балдарға ауыстыру шкаласы

      Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымдарының педагогтері үшін

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог-
 модератор

Мектепке дейінгі педагогика және психология

30

60%

18

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі

30

40%

12

Педагог-
 сарапшы

Мектепке дейінгі педагогика және психология

30

70%

21

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі

30

50%

15

Педагог-
 зерттеуші

Мектепке дейінгі педагогика және психология

30

80%

24

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі

30

60%

18

Педагог-
 шебер

Мектепке дейінгі педагогика және психология

30

90%

27

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі

30

70%

21Жүктеу

Орта білім беру ұйымдарының педагогтері, білім беру ұйымдарының әдіскерлері үшін

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог-
 модератор

Оқу пәнінің мазмұны

70

60%

42

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

40%

12

Педагог-
 сарапшы

Оқу пәнінің
 мазмұны

70

70%

49

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

50%

15

Педагог-
 зерттеуші

Оқу пәнінің
 мазмұны

70

80%

56

Педагогика,
 Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

60%

18

Педагог-
 шебер

Оқу пәнінің
 мазмұны

70

90%

63

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

70%

21Жүктеу

Қосымша білім беру ұйымдарының педагогтері, арнайы ұйымдардың, интернаттық ұйымдардың, жатақханалардың тәрбиешілері үшін

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог-
 модератор

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

60%

18

Психология
 негіздері

30

40%

12

Педагог-
 сарапшы

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

70%

21

Психология
 негіздері

30

50%

15

Педагог-
 зерттеуші

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

80%

24

Психология
 негіздері

30

60%

18

Педагог-
 шебер

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

90%

27

Психология
 негіздері

30

70%

21Жүктеу

Педагогтер ( пән мұғалімдері), арнайы білім беру ұйымдарының (кабинеттердің, орталықтардың) арнайы педагогтері, арнайы ұйымдардың тәрбиешілері үшін

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог-
 модератор

Арнайы педагогика және оқыту әдістемесі

30

60%

18

Оқу пәнінің мазмұны

30

60%

18


Психология негіздері

30

40%

12


Арнайы психология негіздері

30

60%

18

Педагог-
 сарапшы

Арнайы педагогика және оқыту әдістемесі

30

70%

21

Оқу пәнінің мазмұны

30

70%

21


Психология негіздері

30

50%

15


Арнайы психология негіздері

30

70%

21

Педагог-
 зерттеуші

Арнайы педагогика және оқыту әдістемесі

30

80%

24

Оқу пәнінің мазмұны

30

80%

24


Психология негіздері

30

60%

18


Арнайы психология негіздері

30

80%

24

Педагог-
 шебер

Арнайы педагогика және оқыту әдістемесі

30

90%

27

Оқу пәнінің мазмұны

30

90%

27


Психология негіздері

30

70%

21


Арнайы психология негіздері

30

90%

27Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының педагогтері үшін (жалпы білім беретін пәндер, жалпы кәсіптік және арнайы пәндер, жалпы гуманитарлық және әлеуметтік экономикалық пәндер бойынша педагогтер)

Санат

Блок

Пәндер бойынша баллдар

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог-
 модератор

Оқу пәнінің
 мазмұны

70

60%

42

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

60%

18

Педагог-
 сарапшы

Оқу пәнінің
 мазмұны

70

70%

49

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

70%

21

Педагог-
 зерттеуші

Оқу пәнінің
 мазмұны

70

80%

56

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

80%

24

Педагог-
 шебер

Оқу пәнінің
 мазмұны

70

90%

63

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

90%

27Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының педагогтері үшін (өндірістік оқыту шеберлері)

Санат

Блок

Пәндер бойынша баллдар

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог-
 модератор

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

60%

18

Қызмет бағыты бойынша

30

60%

18

Педагог-
 сарапшы

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

70%

21

Қызмет бағыты бойынша

30

70%

21

Педагог-
 зерттеуші

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

80%

24

Қызмет бағыты бойынша

30

80%

24

Педагог-
 шебер

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

90%

27

Қызмет бағыты бойынша

30

90%

27Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басқа лауазымдарының педагогтері үшін:

Санат

Блок

Пәндер бойынша баллдар

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

50%

15

Психология негіздері

30

50%

15

Педагог-
 модератор

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

60%

18

Психология негіздері

30

60%

18

Педагог-
 сарапшы

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

70%

21

Психология негіздері

30

70%

21

Педагог-
 зерттеуші

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

80%

24

Психология негіздері

30

80%

24

Педагог-
 шебер

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

90%

27

Психология негіздері

30

90%

27Жүктеу

Таңдау бойынша дене шынықтыру педагогтері үшін:

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог-
 модератор

Оқу пәнінің мазмұны

70

60%

42

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

40%

12

Педагог-
 сарапшы

Оқу пәнінің мазмұны

70

70%

49

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

50%

15

Педагог-
 зерттеуші

Оқу пәнінің мазмұны

70

80%

56

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

60%

18

Педагог-
 шебер

Оқу пәнінің мазмұны

70

90%

63

Педагогика,
 оқыту әдістемесі

30

70%

21Жүктеу

Таңдау бойынша дене шынықтыру педагогтері үшін:

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

50%

15

Педагог-
 модератор

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

60%

18

Педагог-
 сарапшы

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

70%

21

Педагог-
 зерттеуші

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

80%

24

Педагог-
 шебер

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

90%

27Жүктеу

"Информатика", "Цифрлық сауаттылық" пәндері бойынша педагогтер үшін

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

30%

9

Оқу пәнінің мазмұны және бағдарламалау

30

50%

15

Педагог-
 модератор

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

40%

12

Оқу пәнінің мазмұны және бағдарламалау

30

60%

18

Педагог-
 сарапшы

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

50%

15

Оқу пәнінің мазмұны және бағдарламалау

30

70%

21

Педагог-
 зерттеуші

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

60%

18

Оқу пәнінің мазмұны және бағдарламалау

30

80%

24

Педагог-
 шебер

Педагогика, оқыту әдістемесі

3

70%

21

Оқу пәнінің мазмұны және бағдарламалау

30

90%

27Жүктеу

Жоғары және/немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарын педагогикалық мамандықтар бойынша бітірген тәжірибесі жоқ кандидаттар үшін

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Педагог

Оқу пәнінің мазмұны

80

50%

40

Педагогика, оқыту әдістемесі

30

50%

15

Оқу пәнінің мазмұны және бағдарламалау (мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту педагогикасы)

30

50%

15

Педагогика, оқыту әдістемесі (мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту педагогикасы)

30

50%

15Жүктеу

Білім беру ұйымдарының басшылары үшін

Санат

Блок

Пәндер бойынша балл

Біліктілік тестінен өту үшін (%)

Біліктілік тестінен өту үшін (балл)

Ұйымдастырушы-басшы

Заңнаманы білу

80

70%

56

Басқарушылық құзыреттер

20

70%

14

Басшы-
 менеджер

Заңнаманы білу

80

80%

64

Басқарушылық құзыреттер

20

80%

16

Басшы –
 көшбасшы

Заңнаманы білу

80

90%

72

Басқарушылық құзыреттер

20

90%

18Жүктеу



Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 4-қосымша
 Нысан

Заттарды табу және аудиторияда тәртіп ережелерін бұзған педагогті аудиториядан шығару АКТІСІ

      Тестілеуді өткізу пункті

      __________________________________________________________________________

      __________ "______"_______________20____ж. _____сағ. _____ мин.

      Осы акт жасалды _______________бұл туралы _________________________________

      __________________________________________________________________________

      педагог___________________________________________________________________,

      (Т. А.Ә. (болған жағдайда)

      ТСК______________________________________________________________________

      (Т. А. Ә. (болған жағдайда)

      (аудитория №___, орын №___, нұсқа №____) тестілеу кезінде аудиторияда тәртіп

      ережелерін бұзған):

      _________________________________________________________________________,

      бұзушылық фактісі. Осы факті негізінде материал алынды, білім беру ұйымының

      педагогы аудиториядан шығарылды, тестілеу нәтижелері жойылды.

      актімен таныстым__________________________________________________________

      (Педагогтың Т.А.Ә. (болған жағдайда) қолы)

      Аудитория бойынша кезекші ________________________________________________

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда), қолы)

      Тестілеуді өткізуге жауапты тұлға ____________________________________________

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда), қолы)

      Комиссия Төрағасы ________________________________________________________

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда), қолы)

      Күні: ___________ Мөр орны


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 5-қосымша
 Нысан

Тестілеуде бөгде адамды анықтау актісі

      Тестілеуді өткізу пункті

      ___________________________________________________________________

      "______"_______________20____ж. _____сағ. ______ мин.

      Осы акт жасалды

      ___________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      азаматтың тестілеуді тапсыруға әрекет ету фактісі анықталды

      ___________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________

      (Т.А.Ә.( болған жағдайда)

      педагогтің орнына

      ___________________________________________________________________,

      ТСК________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________.

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      Осы фактінің негізінде аудиторияға кірген жағдайда материал алынды, білім беру

      ұйымының педагогы аудиториядан шығарылды, тестілеу нәтижелері жойылды;

      ғимаратқа кіргізген кезде бөгде адам табылған жағдайда - тестілеуді тапсырғанға дейін

      жібермеу.

      Актімен таныстым: __________________________________________________

      (Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда) қолы)

      Аудитория бойынша кезекші ___________________________________________

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда), қолы)

      Тестілеуді өткізуге жауапты тұлға ______________________________________

      (Педагогтың Т.А.Ә. (болған жағдайда) қолы)

      Комиссия Төрағасы ___________________________________________________

      (Педагогтың Т.А.Ә. (болған жағдайда) қолы)

      Күні: _______ Мөр орны


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 6-қосымша
 Нысан

Ұлттық біліктілік тестілеуінен өткені туралы Сертификат

      Бұл

      __________________________________________________________________________

      жөнінде куәландырады

      педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      кк.жж.аа. _______________________ _________________________,біліктілік санатына

      _______________________________қаласындағы ұлттық біліктілік тестілеуіне қатысты

      тестілеудің келесі нәтижесін көрсетті:

      1) өтінім берілген біліктілік санатына балл (-лар)жинады: педагог-модератор, педагог-

      сарапшы, педагог-зерттеуші, педагог-шебер (керегінің астын сызу керек),

      2) біліктілік санатына төмен деңгейде балл (-лар) жинады: педагог-модератор, педагог-

      сарапшы, педагог-зерттеуші (қажетінің асты сызылсын).

Модульдің атауы

Тест тапсырмаларының саны

Ең жоғары балдардың саны жинаған балдардың

Жинаған балдардың саны

апелляцияны ескере отырып, жинаған балдардың саны,

Барлығы




Жүктеу

      Ескертпе:

      Апелляцияға берген педагогтердің жеке кабинетіне апелляцияны ескере отырып,

      ұлттық біліктілік тестілеуден өткені туралы анықтама жіберіледі. Тиісті деңгейдегі

      аттестаттау комиссиясына өтініш берген кезде апелляция ескеріле отырып, анықтама

      ескеріледі.

      Жауапты тұлға: _____________________________________________

      (Т.А.Ә.( болған жағдайда), қолы)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 7-қосымша


"Педагогтерді аттестаттаудан өткізу үшін құжаттар қабылдау" мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарты

1

Көрсетілетін қызметті берушінің атауы

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі, облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының Білім басқармалары, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың білім бөлімдері

2

Мемлекеттік қызметті ұсыну тәсілдері

1) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсесі;
 2) "Азаматтарға арналған үкімет "мемлекеттік корпорациясы" коммерциялық емес акционерлік қоғамы (бұдан әрі – Мемлекеттік корпорация);
 3) "электрондық үкімет" веб-порталы арқылы жүзеге асырылады egov.kz (бұдан әрі – портал)

3

Мемлекеттік қызмет көрсету мерзімі

Мемлекеттік қызмет көрсетудің мерзімдері:
 1) көрсетілетін қызметті беруші арқылы жүгінген кезде – 20 минут;
 2) көрсетілетін қызметті берушінің орналасқан жері бойынша Мемлекеттік корпорацияға жүгінген кезде – 3 (үш) жұмыс күні;
 3) көрсетілетін қызметті берушінің орналасқан жері бойынша емес Мемлекеттік корпорацияға жүгінген кезде – 7 (жеті) жұмыс күні;
 4) портал арқылы – 1 (бір) жұмыс күні.
 Мемлекеттік корпорацияға жүгінген кезде қабылдау күні мемлекеттік қызмет көрсету мерзіміне кірмейді.
 1) Мемлекеттік корпорацияға құжаттар топтамасын тапсыру үшін күтудің рұқсат етілген ең ұзақ уақыты - 20 (жиырма) минут;
 2) мемлекеттік корпорацияда көрсетілетін қызметті алушыға қызмет көрсетудің рұқсат етілген ең ұзақ уақыты-20 (жиырма) минут.

4

Мемлекеттік қызмет көрсету нысаны

Қағаз/электронды, жартылай автоматтандырылған түрде

5

Мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесі

Көрсетілетін қызметті берушіге жүгінген кезде педагогтерге біліктілік санатын беру (растау) үшін осы Қағидаларға 8-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтінішті қабылдау туралы қолхат беру не мемлекеттік қызмет көрсетуден дәлелді бас тарту.
 Мемлекеттік корпорацияда дайын құжаттарды беру жеке басын куәландыратын құжатты (не нотариат куәландырған сенімхат бойынша оның өкілі) ұсынған кезде тиісті құжаттарды қабылдау туралы қолхат негізінде жүзеге асырылады.
 Өтініш берушінің (өкілдің) өтініші болмағандықтан мерзімінде берілмеген құжаттар бір ай ішінде мемлекеттік корпорацияда сақталады, осы мерзім өткеннен кейін талап етілмеген ретінде көрсетілетін қызметті берушіге қайтарылады. Көрсетілетін қызметті алушы бір ай өткен соң жүгінген кезде Мемлекеттік корпорацияның сұрауы бойынша көрсетілетін қызметті беруші бір жұмыс күні ішінде дайын құжаттарды көрсетілетін қызметті алушыға беру үшін Мемлекеттік корпорацияға жібереді.
 Портал арқылы жүгінген кезде құжаттардың қабылданғаны туралы хабарлама немесе көрсетілетін қызметті берушінің ЭЦҚ-мен қол қойылған дәлелді өтінімі одан әрі қарау кезінде бас тарту өтініш берушінің жеке кабинетінде көрсетіледі.

6

Мемлекеттік қызметті көрсету кезінде көрсетілетін қызметті алушыдан алынатын төлем мөлшері және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда оны алу тәсілдері

Жеке тұлғаларға тегін

7

Жұмыс кестесі

1) көрсетілетін қызметті беруші – Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес демалыс және мереке күндерінен басқа, дүйсенбі-жұма аралығында сағат 9.00-ден 18.30-ға дейін, түскі үзіліс сағат 13.00-ден 14.30-ға дейін.
 Көрсетілетін қызметті берушіде өтінішті қабылдау және мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесін беру сағат 13.00-ден 14.30-ға дейінгі түскі үзіліспен сағат 9.00-ден 17.30-ға дейін жүзеге асырылады.
 Мемлекеттік қызмет алдын ала жазылусыз және жеделдетілген қызмет көрсетусіз кезек күту тәртібімен көрсетіледі;
 2) мемлекеттік корпорацияда – Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жексенбі және мереке күндерін қоспағанда, дүйсенбіден бастап сенбіні қоса алғанда, белгіленген жұмыс кестесіне сәйкес түскі үзіліссіз сағат 9.00-ден 20.00-ге дейін.
 Қабылдау "электрондық" кезек тәртібімен, көрсетілетін қызметті алушының таңдауы бойынша жеделдетілген қызмет көрсетусіз жүзеге асырылады, электрондық кезекті "электрондық үкімет" веб-порталы (бұдан әрі – портал) арқылы броньдауға болады.
 3) портал - жөндеу жұмыстарына байланысты техникалық үзілістерді қоспағанда тәулік бойы (көрсетілетін қызметті алушы өтініш берген кезде 
Еңбек кодексіне сәйкес жұмыс уақыты аяқталғаннан кейін демалыс және мереке күндері өтініштерді қабылдау және нәтижелерін беру мемлекеттік қызмет көрсету келесі жұмыс күні жүзеге асырылады).

8

Мемлекеттік қызметті көрсету үшін қажетті құжаттар тізбесі

көрсетілетін қызметті берушіге:
 1) өтініш;
 2) жеке басын куәландыратын құжат (жеке басын сәйкестендіру үшін талап етіледі) (иесіне қайтарылады) не цифрлық құжаттар сервисінен электрондық құжат (сәйкестендіру үшін);
 3) білімі туралы диплом;
 4) қайта даярлау курстарынан өткені туралы құжат (бар болса);
 5) жұмыскердің еңбек қызметін растайтын құжат;
 Мемлекеттік корпорацияға:
 1) өтініш;
 2) білімі туралы диплом;
 3) қайта даярлау курстарынан өткені туралы құжат (бар болса);
 4) жұмыскердің еңбек қызметін растайтын құжат;
 электрондық үкімет веб-порталы арқылы egov.kz:
 1) өтініш
 2) білімі туралы диплом;
 3) қайта даярлау курстарынан өткені туралы құжат (бар болса);
 4) жұмыскердің еңбек қызметін растайтын құжат;
 Білімі және еңбек қызметі туралы деректер электрондық үкімет шлюзі арқылы тиісті мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелерінен алынады. Ақпарат болмаған жағдайда өтініш беруші растайтын құжаттарды қоса береді.
 Бұл ретте аттестаттаудан өту үшін тиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиясы ақпараттық жүйе бойынша мынадай деректерді сұратады:
 1) Біліктілік санатын беру туралы куәлік және бұйрық (бұрын біліктілік санаты болған адамдар үшін);
 2) ұлттық біліктілік тестілеуден өткені туралы құжат және эссе;
 3) кәсіби жетістіктерін растайтын құжаттар;
 4) "педагог-зерттеуші" немесе "педагог-шебер" біліктілік санатына-тәжірибені жинақтау;
 5) бақылау парақтарымен сабақтардың/сабақтардың бейнежазбалары және сабақтарды/сабақтарды талдау (ПМПК педагогтерін қоспағанда);
 6) білім беру ұйымының педагогикалық кеңесі хаттамасынан үзінді.
 Ескертпе:
 аттестаттау комиссиясы білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісілген бағдарламалар бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өткені туралы сертификатты және кәсіби жетістіктерін және жинақталуын растайтын құжаттарды білім басқармаларының және ҚР БҒМ-нің (ведомстволық бағынысты ұйымдардың) ресми сайттарында қарайды.
 білім алушылардың/тәрбиеленушілердің жетістіктерін растайтын құжаттарды (әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлерін, ПМПК, ППТК, РО педагогтерін қоспағанда) аттестаттау комиссиясы білім басқармаларының және "Дарын" РҒПО-ның ресми сайттарында білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық олимпиадалардың, конкурстар мен жарыстардың тізбесіне сәйкес қарайды.

9

Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мемлекеттік қызмет көрсетуден бас тарту үшін негіздер

1) көрсетілетін қызметті алушы мемлекеттік көрсетілетін қызметті алу үшін ұсынған құжаттардың және (немесе) олардағы деректердің (мәліметтердің) анық еместігін анықтау;
 2) көрсетілетін қызметті алушы және (немесе) мемлекеттік қызметті көрсету үшін қажетті ұсынылған материалдар, деректер мен мәліметтер талаптарға сәйкес келмеген жағдайларда бұзылуы мүмкін.

10

Мемлекеттік, оның ішінде электрондық нысанда және Мемлекеттік корпорация арқылы көрсетілетін қызметті көрсету ерекшеліктері ескеріле отырып қойылатын өзге де талаптар

Ағза функцияларының тұрақты бұзылулары бар, өзіне-өзі қызмет көрсету, өздігінен қозғалу, құжаттарды қабылдауға бағдарлану қабілетінен немесе мүмкіндігінен толық немесе ішінара айырылған көрсетілетін қызметті алушыларға мемлекеттік қызметті көрсетуді Мемлекеттік корпорацияның қызметкері 1414; 8 800 080 7777 Бірыңғай байланыс орталығы арқылы жүгіну арқылы тұрғылықты жеріне барып жүзеге асырады.
 Мемлекеттік қызмет көрсету орындарының мекенжайлары:
 1) Министрліктің интернет-ресурсында: www.edu.gov.kz;
 2) мемлекеттік корпорацияның интернет-ресурсында: www.gov4c.kz.
 Көрсетілетін қызметті берушінің ЭЦҚ болған жағдайда порталдағы "жеке кабинеті", сондай-ақ Бірыңғай байланыс орталығы: 1414, 8 800 080 77777 арқылы қашықтықтан қол жеткізу режимінде Мемлекеттік қызмет көрсету тәртібі мен мәртебесі туралы ақпарат алу мүмкіндігі бар.
 Көрсетілетін қызметті берушінің Мемлекеттік қызмет көрсету мәселелері жөніндегі анықтама қызметтерінің байланыс телефондары Министрліктің интернет-ресурсында орналастырылған: www.edu.gov.kz.
Жүктеу



Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 8-қосымша
 Нысан


____________________________
 (білім беруді басқару органының


атауы)

Аттестаттауға және біліктілік санатын беру (растау) рәсіміне қатысуға ӨТІНІШІ

      Мен, __________________________________,ЖСН_______________,

      (педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      ___________________________________________________________________

      (лауазымы, жұмыс орны, электрондық поштасы)

      20 ___ жылы біліктілік санатын мерзімінен бұрын беру рәсіміне қатысуға

      ____________________________________________________________________

      лауазымы (мамандығы) бойынша)

      рұқсат беруіңізді сұраймын________________________________________,

      Бүгінгі таңда ___(күні) __ (айы) _____ жылғы дейін жарамды біліктілік санатына иемін:

      __________________________________ _________________________________

      __________________________________ _________________________________

      Мен келесі жұмыс нәтижелерін негіз деп санаймын:

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________.

      Өзім туралы мынадай мәліметтерді хабарлаймын:

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________.

      Білімі:

Оқу орнының атауы

Оқу кезеңі

Білімі туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік бере отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандық (біліктілік)



Жүктеу

      Жұмыс өтілі:

Жалпы

Білімі туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік бере отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандық (біліктілік) бойынша

Педагогикалық

Осы білім беру ұйымында




Жүктеу

      Марапаттары, атағы, ғылыми (академиялық) дәрежесі, ғылыми атағы алған (берілген)

      мжылын көрсете отырып_________________________________________

      Педагог жұмыс істейтін білім беру ұйымының атауы

      Біліктілік санатын кезекті беруді (растауды) тәртібімен таныстым.

      "____" __________ 20 ___ жыл __________________

      (қолы)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 9-қосымша
 Нысан


___________________________/
 Көрсетілетін қызметті
 алушының
 Т.А.Ә.(болған жағдайда)/

Білім беру ұйымдарында қызмет атқаратын педагогтердің аттестаттаудан өту үшін құжаттарын қабылдаудан бас тарту туралы қолхат

      Педагогтерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарының 63-тармағын басшылыққа ала отырып

      ___________________________________________________________________

      / көрсетілетін қызметті берушінің немесе Мемлекеттік корпорацияның атауын,

      мекенжайын көрсету / педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) рәсіміне қатысу

      үшін құжаттарды қабылдаудан бас тартады

      ___________________________________________________________________

      / көрсетілетін қызметті алушының Т.А.Ә.( болған жағдайда) көрсету/

      ___________________________________________________________________

      /білім беру ұйымының атауын көрсету/

      байланысты_________________________________________________________,

      атап айтқанда /жоқ немесе сәйкес келмейтін құжаттардың атауын көрсету/:

      1) _________________________________;

      2) _________________________________;

      3) _________________________________.

      Осы қолхат әрбір тарап үшін бір-бірден 2 данада жасалды.

      "____" __________20___жыл

      ___________________________________________________________________

      (Мемлекеттік корпорация қызметкерінің Т. А.Ә. болған жағдайда)

      ___________________________________________________________________

      (қолы, байланыс телефоны)

      Алды: ______________________________________________________________

      /Көрсетілетін қызметті алушының Т.А.Ә. (болған жағдайда)/

      "____" ___________20___жыл ______________/ қолы


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 10-қосымша
 Нысан


____________________________


/ Көрсетілетін қызметті


алушының


Т.А.Ә.(болған жағдайда)/

Аттестаттаудан өту үшін білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтердің құжаттарын қабылдау туралы қолхат

      _________________________________________________________________

      /көрсетілетін қызметті алушының Т.А.Ә.(болған жағдайда) көрсету/

      _________________________________________________________________

      /көрсетілетін қызметті берушінің атауын көрсету/

      Педагогтерді аттестаттау рәсіміне қатысу үшін қабылданған құжаттардың тізбесі:

      1.__________________________________________________________

      2.__________________________________________________________

      3.__________________________________________________________

      Қабылдады: _________________________________________________________

      (Орындаушының Т.А.Ә. (болған жағдайда)) (қолы, байланыс телефоны)

      "____" ___________20___жыл


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 11-қосымша

Портфолионы қабылдау-тапсыру актісі

      "___"________ 20__ ж.

      Біз, төменде қол қоюшылар, Сараптамалық кеңестің төрағасы

      ______________________________________________________________

      (тиісті деңгей) (Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      бір жағынан, және

      Комиссия төрағасы _______________ ______________________________

      (тиісті деңгейі) (Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      екінші жағынан, портфолио берілгені және қабылданғаны туралы акт жасалды

      (электронды/қағаз форматта):

Аты-жөні (бар болса)

Қызметі

Біліктілік санаты

Қазіргі

Өтініш берілгені










Жүктеу

      Тапсырды: _______ __________________сараптау комиссиясының төрағасы

      (қолы) (болған жағдайда)

      Қабылдады: _______________ __________________Комиссия төрағасы

      (қолы) (Т.А.Ә. (болған жағдайда)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 12-қосымша

Біліктілік санатын беру (растау) үшін мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымы педагогінің портфолиосын бағалау өлшемшарттары


Біліктілік санаты

Бағалау өлшемшарттары

Педагог-модератор

Педагог-сарапшы

Педагог-зерттеуші

Педагог-шебер

Жинақылығы және дағдыларын тәрбиеленушілердің соңғы үш оқу жылы. Біліктер мен дағдылардың қалыптасу динамикасын ескере отырып (бастапқы/аралық/қорытынды) 1

Тәрбиеленушілердің біліктері мен дағдыларының қалыптасу деңгейін арттыру динамикасы-3%

Тәрбиеленушілердің біліктері мен дағдыларының қалыптасу деңгейін арттыру динамикасы-4%

Тәрбиеленушілердің біліктері мен дағдыларының қалыптасу деңгейін арттыру динамикасы-5%

Тәрбиеленушілердің біліктері мен дағдыларының қалыптасу деңгейін арттыру динамикасы-6%

Сабақтарды өткізу сапасы 2

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз) білім беру ұйымының әдіскері, басшысы сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 2 сабақ)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз) білім беру ұйымының әдіскері, басшысы сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 2 сабақ)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз) білім беру ұйымының әдіскері, басшысы сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 3 сабақ)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз) білім беру ұйымының әдіскері, басшысы сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 3 сабақ)

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрінің 2011 жылғы 7 желтоқсандағы №514 "Жалпы білім беретін пәндер бойынша республикалық және халықаралық олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарының (ғылыми жарыстардың), орындаушылар конкурстарының, кәсіби шеберлік конкурстарының және спорттық жарыстардың тізбесін бекіту туралы" (нормативтік құқықтық актілерінің мемлекеттік тізілімінде №5750 болып тіркелген) (бұдан әрі - №514 бұйрық) сәйкес педагогтің кәсіби конкурстардағы немесе олимпиадалардағы жетістіктері

-

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі (бар болса)

Облыс білім басқармасының жоспары бойынша немесе республикалық деңгейде өткізілетін кәсіби конкурстардың жеңімпазы немесе жүлдегері

Республикалық деңгейде өткізілетін кәсіби конкурстардың жеңімпазы немесе жүлдегері

Педагогикалық тәжірибені жинақтау



облыс/қала деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның көшірмелері, жинақтағы Жарияланымдар ұсынылады) немесе әдістемелік материалдарды әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңестің шешімі немесе авторлық құқық туралы куәлік ұсынылады) немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Республика (халықаралық) деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның, жинақтағы жарияланымдардың көшірмелері ұсынылады) немесе авторлық әзірлемелер немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Осы Қағидаларға 29-қосымшаға сәйкес педагогикалық кеңес отырысының хаттамасынан үзіндінің болуыЖүктеу

      Біліктер мен дағдылардың қалыптасу динамикасы туралы ақпарат (Бастапқы/аралық/қорытынды) ҰБДҚ - дан түсіріледі немесе бірінші басшының қолы қойылған сканерленген нұсқа-электрондық форматта ұсынылады. Деректердің дұрыстығына педагог пен басшы жауапты болады.

      Сабақтың бейне жазбаларына ұсынылатын талаптар:- аттестатталушының аты-жөні, жұмыс орны, лауазымы, тобы, оқу мақсаттары, сабақ тақырыбы көрсетіледі;

      су белгілері, бөгде жазулар немесе жарнама болмаса;

      сыртқы дыбыстық шу жоқ;

      ұсынылатын бейне сабақ ажыратымдылығы 1280х720 (720р)

      сөйлеу қазіргі қазақ, орыс немесе шет тілінің нормаларына сәйкес келеді (мысалы, ағылшын тілі сабақтарында);

      бейне танымал және кең таралған бейне файл форматтарының бірінде ұсынылған .avi немесе .mp4

      Ескертпе: біліктілік санатын беруге (растауға) арналған педагог портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санатты беру (растау) рәсімдері арасындағы кезеңге ұсынылады, міндетті болып табылады.

Біліктілік санатын беру (растау) үшін жалпы орта білім беру ұйымдары педагогінің портфолиосын бағалау өлшемшарттары

Бағалау өлшемшарттары

Біліктілік санаты

Педагог-модератор

Педагог-сарапшы

Педагог-зерттеуші

Педагог-шебер

Соңғы үш оқу жылындағы білім алушылардың білім сапасы. Білім сапасының серпінін ескере отырып (тоқсан/жартыжылдық)1

Білім сапасының өсу динамикасы-3%

Білім сапасының өсу динамикасы-4%

Білім сапасының өсу динамикасы-5%

Білім сапасының өсу динамикасы-6%

Үлгерімі нашар оқушылармен жұмыс

Оқу динамикасы-азайту немесе ұлғайту. Үлгермеушіліктің алдын алу бойынша жұмыс (жұмыс жоспарының болуы, талдау және анықтау (оқу жылының басында 1 рет), сауалнама (оқу жылының соңында 1 рет

Оқу динамикасы-азайту немесе ұлғайту. Үлгермеушіліктің алдын алу бойынша жұмыс (жұмыс жоспарының болуы, талдау және анықтау (оқу жылының басында 1 рет), сауалнама (оқу жылының соңында 1 рет

Оқу динамикасы-азайту немесе ұлғайту. Үлгермеушіліктің алдын алу бойынша жұмыс (жұмыс жоспарының болуы, талдау және анықтау (оқу жылының басында 1 рет), сауалнама (оқу жылының соңында 1 рет

Оқу динамикасы-азайту немесе ұлғайту. Үлгермеушіліктің алдын алу бойынша жұмыс (жұмыс жоспарының болуы, талдау және анықтау (оқу жылының басында 1 рет), сауалнама (оқу жылының соңында 1 рет

Оқыту сапасы2

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: білім беру ұйымы басшысының орынбасары мен басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз), (ағымдағы оқу жылында 2 сабақтан кем емес)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: білім беру ұйымы басшысының орынбасары мен басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз), (ағымдағы оқу жылында 2 сабақтан кем емес)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: білім беру ұйымы басшысының орынбасары мен басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз), (ағымдағы оқу жылында 3 сабақтан кем емес)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: білім беру ұйымы басшысының орынбасары мен басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз), (ағымдағы оқу жылында 3 сабақтан кем емес)

№ 514 бұйрығына сәйкес конкурстарда немесе олимпиадаларда немесе жарыстарда білім алушылардың жетістіктері

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Аудан/қала деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы Республикалық немесе халықаралық деңгей

№ 514 бұйрығына сәйкес педагогтің кәсіби конкурстардағы немесе олимпиадалардағы жетістіктері

-

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі(болған жағдайда)

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі(болған жағдайда)

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы Республикалық немесе халықаралық деңгей(болған жағдайда)

Педагогикалық тәжірибені жинақтау



облыс/қала деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның көшірмелері, жинақтағы жарияланымдар ұсынылады) немесе әдістемелік материалдарды әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңестің шешімі немесе авторлық құқық туралы куәлік ұсынылады) немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Республика (халықаралық) деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның, жинақтағы жарияланымдардың көшірмелері ұсынылады) немесе авторлық әзірлемелер немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Осы Қағидаларға 29-қосымшаға сәйкес педагогикалық кеңес отырысының хаттамасынан үзіндінің болуы

Ескерту: "Цифрлық сауаттылық", "Информатика" пәндері бойынша педагогтер үшін – "Пайтонда (Python) бағдарламалау негіздері", "Майкрософтпен (Microsoft) жұмыс істеуге оқыту" (болған жағдайда) бағдарламалары бойынша қосымша оқытудан өткені туралы құжат)Жүктеу

      Біліктер мен дағдылардың қалыптасу динамикасы туралы ақпарат (Бастапқы/аралық/қорытынды) ҰБДҚ - дан түсіріледі немесе бірінші басшының қолы қойылған сканерленген нұсқа-электрондық форматта ұсынылады. Деректердің дұрыстығына педагог пен басшы жауапты болады.

      Сабақтың бейне жазбаларына ұсынылатын талаптар:- аттестатталушының аты-жөні, жұмыс орны, лауазымы, тобы, оқу мақсаттары, сабақ тақырыбы көрсетіледі;

      су белгілері, бөгде жазулар немесе жарнама болмаса;

      сыртқы дыбыстық шу жоқ;

      ұсынылатын бейне сабақ ажыратымдылығы 1280х720 (720р)

      сөйлеу қазіргі қазақ, орыс немесе шет тілінің нормаларына сәйкес келеді (мысалы, ағылшын тілі сабақтарында);

      бейне танымал және кең таралған бейне файл форматтарының бірінде ұсынылған .avi немесе .mp4

      Ескертпе: біліктілік санатын беруге (растауға) арналған педагог портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санатты беру (растау) рәсімдері арасындағы кезеңге ұсынылады, міндетті болып табылады.

      Білім алушылардың/тәрбиеленушілердің жетістіктерін растайтын құжаттарды аттестаттау комиссиясы білім басқармаларының және "Дарын" РҒПО-ның ресми сайттарында қарайды.

Біліктілік санатын беруге (растауға) қосымша білім беру ұйымдары педагогінің портфолиосын бағалау өлшемшарттары

Бағалау өлшемшарттары

Біліктілік санаты

Педагог-модератор

Педагог-сарапшы

Педагог-зерттеуші

Педагог-шебер

Соңғы үш жылда білім алушылардың, тәрбиеленушілердің таңдаған білім беру бағдарламасын меңгеру деңгейі (әзірленген диагностикалық құралдарға сәйкес) 1

білім алушылардың бағдарламаны кемінде 40% игеруі

білім алушылардың бағдарламаны кемінде 50% игеруі

білім алушылардың бағдарламаны кемінде 60% игеруі

білім алушылардың бағдарламаны кемінде 70% игеруі

Оқыту сапасы 2

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз) білім беру ұйымы басшысы орынбасарының, әдіскердің (болған жағдайда) және басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 2 сабақ)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз) білім беру ұйымы басшысы орынбасарының, әдіскердің (болған жағдайда) және басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 2 сабақ)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз) білім беру ұйымы басшысы орынбасарының, әдіскердің (болған жағдайда) және басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 3 сабақ)

Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы 10 минут. Негізгі талап: монтажсыз, аудио - бейне желімдеусіз) білім беру ұйымы басшысы орынбасарының, әдіскердің (болған жағдайда) және басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 3 сабақ)

№ 514 бұйрығына сәйкес конкурстарда немесе олимпиадаларда немесе жарыстарда білім алушылардың жетістіктері

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Аудан/қала деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы Республикалық немесе халықаралық деңгей

№ 514 бұйрығына сәйкес педагогтің кәсіби конкурстардағы немесе олимпиадалардағы жетістіктері

-

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі(болған жағдайда)

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы Республикалық немесе халықаралық деңгей

Педагогикалық тәжірибені жинақтау



облыс/қала деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның көшірмелері, жинақтағы жарияланымдар ұсынылады) немесе әдістемелік материалдарды әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңестің шешімі немесе авторлық құқық туралы куәлік ұсынылады) немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Республика (халықаралық) деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның, жинақтағы жарияланымдардың көшірмелері ұсынылады) немесе авторлық әзірлемелер немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Осы Қағидаларға 29-қосымшаға сәйкес педагогикалық кеңес отырысының хаттамасынан үзіндінің болуыЖүктеу

      Біліктер мен дағдылардың қалыптасу динамикасы туралы ақпарат (Бастапқы/аралық/қорытынды) ҰБДҚ - дан түсіріледі немесе бірінші басшының қолы қойылған сканерленген нұсқа-электрондық форматта ұсынылады. Деректердің дұрыстығына педагог пен басшы жауапты болады.

      Сабақтың бейне жазбаларына ұсынылатын талаптар:- аттестатталушының аты-жөні, жұмыс орны, лауазымы, тобы, оқу мақсаттары, сабақ тақырыбы көрсетіледі;

      су белгілері, бөгде жазулар немесе жарнама болмаса;

      сыртқы дыбыстық шу жоқ;

      ұсынылатын бейне сабақ ажыратымдылығы 1280х720 (720р)

      сөйлеу қазіргі қазақ, орыс немесе шет тілінің нормаларына сәйкес келеді (мысалы, ағылшын тілі сабақтарында);

      бейне танымал және кең таралған бейне файл форматтарының бірінде ұсынылған.avi немесе .mp4

      Ескертпе: біліктілік санатын беруге (растауға) арналған педагог портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санатты беру (растау) рәсімдері арасындағы кезеңге ұсынылады, міндетті болып табылады.

      Білім алушылардың/тәрбиеленушілердің жетістіктерін растайтын құжаттарды аттестаттау комиссиясы білім басқармаларының және "Дарын" РҒПО-ның ресми сайттарында қарайды.

Біліктілік санатын беру (растау) үшін педагог портфолиосын бағалау өлшемшарттары (арнайы педагогтер, білім беру ұйымдарындағы арнайы сыныптар (топтар) педагогтері үшін)

Бағалау өлшемшарттары

Біліктілік санаты

Педагог-модератор

Педагог-сарапшы

Педагог-зерттеуші

Педагог-шебер

Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру сапасы
 (ПМПК педагогтерін қоспағанда) соңғы үш жылдағы (арнайы педагогтер, психологтар, ЕДШ нұсқаушылары, әлеуметтік педагогтар үшін)

Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру қорытындылары бойынша баланың даму серпіні 15% (балалар)

Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру қорытындылары бойынша баланың даму серпіні 20% (балалар

Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру қорытындылары бойынша баланың даму серпіні 30% (балалар

Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру қорытындылары бойынша баланың даму серпіні 40% (балалар)

Соңғы үш оқу жылындағы білім алушылардың білім сапасы. Арнаулы мектептердің (мектеп-интернаттардың, сыныптардың) пән педагогтері үшін білім сапасының серпінін (тоқсан/жартыжылдық)ескере отырып 1

Білім сапасының өсу динамикасы-3%

Білім сапасының өсу динамикасы-4%

Білім сапасының өсу динамикасы-5%

Білім сапасының өсу динамикасы-6%

Сабақты/сабақты өткізу сапасы (ПМПК педагогтерін қоспағанда) (арнайы педагогтер, психологтар, ЕДШ нұсқаушылары, әлеуметтік педагогтар үшін, сондай-ақ арнайы мектептердің (мектеп-интернаттардың, сыныптардың) пән-педагогтері үшін) 1

Білім беру ұйымының әдіскері мен басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен сабақтың (ұзақтығы кемінде 7 минут) бейне жазбасы (ағымдағы оқу жылында/соңғы циклдарда кемінде 2 сабақ)

Білім беру ұйымының әдіскері мен басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен сабақтың (ұзақтығы кемінде 7 минут) бейне жазбасы (ағымдағы оқу жылында/соңғы циклдарда кемінде 2 сабақ)

Білім беру ұйымының әдіскері мен басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен сабақтың (ұзақтығы кемінде 7 минут) бейне жазбасы (ағымдағы оқу жылында/соңғы циклдарда кемінде 3 сабақ)

Білім беру ұйымының әдіскері мен басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен сабақтың (ұзақтығы кемінде 7 минут) бейне жазбасы (ағымдағы оқу жылында/соңғы циклдарда кемінде 3 сабақ)

№ 514 бұйрығына сәйкес педагогтің кәсіби конкурстардағы немесе олимпиадалардағы жетістіктері

-

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі(болған жағдайда)

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы Республикалық немесе халықаралық деңгей

Педагогикалық тәжірибені жинақтау



Облыс/қала деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның көшірмелері, жинақтағы Жарияланымдар ұсынылады) немесе әдістемелік материалдарды әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңестің шешімі немесе авторлық құқық туралы куәлік ұсынылады) немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Республика (халықаралық) деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның, жинақтағы жарияланымдардың көшірмелері ұсынылады) немесе авторлық әзірлемелер немесе
 тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Осы Қағидаларға 29-қосымшаға сәйкес педагогикалық кеңес отырысының хаттамасынан үзіндінің болуыЖүктеу

      Біліктер мен дағдылардың қалыптасу динамикасы туралы ақпарат (Бастапқы/аралық/қорытынды) ҰБДҚ - дан түсіріледі немесе бірінші басшының қолы қойылған сканерленген нұсқа-электрондық форматта ұсынылады. Деректердің дұрыстығына педагог пен басшы жауапты болады.

      Сабақтың бейне жазбаларына ұсынылатын талаптар:- аттестатталушының аты-жөні, жұмыс орны, лауазымы, тобы, оқу мақсаттары, сабақ тақырыбы көрсетіледі;

      су белгілері, бөгде жазулар немесе жарнама болмаса;

      сыртқы дыбыстық шу жоқ;

      ұсынылатын бейне сабақ ажыратымдылығы 1280х720 (720р)

      сөйлеу қазіргі қазақ, орыс немесе шет тілінің нормаларына сәйкес келеді (мысалы, ағылшын тілі сабақтарында);

      бейне танымал және кең таралған бейне файл форматтарының бірінде ұсынылғанavi немесе mp4

      Ескерту: біліктілік санатын беруге (растауға) арналған педагог портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санатты беру (растау) рәсімдері арасындағы кезеңге ұсынылады, міндетті болып табылады.

Біліктілік санатын беру (растау) үшін педагог портфолиосын бағалау өлшемшарттары (психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациялардың арнайы педагогтері, психологтары, әлеуметтік педагогтері үшін)

Бағалау өлшемшарттары

Біліктілік санаты

Педагог-модератор

Педагог-сарапшы

Педагог-зерттеуші

Педагог-шебер

Соңғы үш жылда балаларды психологиялық-педагогикалық тексеру бағдарламасын іске асыру сапасы (арнайы педагогтар, психологтар, әлеуметтік педагогтар үшін

Тексеру бағдарламасын іске асыру қорытындысы бойынша баланың психикалық дамуын психологиялық-педагогикалық бағалаудың негізділігі 50-60%

Тексеру бағдарламасын іске асыру қорытындысы бойынша баланың психикалық дамуын психологиялық-педагогикалық бағалаудың негізділігі 50-60%

Тексеру бағдарламасын іске асыру қорытындысы бойынша баланың психикалық дамуын психологиялық-педагогикалық бағалаудың негізділігі 70-80%

Тексеру бағдарламасын іске асыру қорытындысы бойынша баланың психикалық дамуын психологиялық-педагогикалық бағалаудың негізділігі 90-100%

Соңғы үш жылда баланың отбасына психологиялық-педагогикалық консультация беру бағдарламасын іске асыру сапасы (арнайы педагогтер, психологтар, әлеуметтік педагогтер үшін)

Ата-аналар консультациясының консультация беру бағдарламасының талаптарына 50% сәйкес келуі

Ата-аналар консультациясының консультация беру бағдарламасының талаптарына 60% сәйкес келуі

Ата-аналар консультациясының консультация беру бағдарламасының талаптарына 70% сәйкес келуі

Ата-аналар консультациясының консультация беру бағдарламасының талаптарына 80% сәйкес келуі

Тексеру жүргізу сапасы (арнайы педагогтар, психологтар, әлеуметтік педагогтар үшін)

Зерттеп-қарау хаттамасымен және зерттеп-қарауды талдаумен (ағымдағы жылы бір бұзушылық түрі бар балаларды кемінде 2 зерттеп-қарау) зерттеп-қараудың бейнежазбасы (ұзақтығы кемінде 10 минут)

Зерттеп-қарау хаттамасымен және зерттеп-қарауды талдаумен (ағымдағы жылы екі бұзушылық түрі бар балаларды кемінде 2 зерттеп-қарау) зерттеп-қараудың бейнежазбасы (ұзақтығы кемінде 10 минут)

Зерттеп-қарау хаттамасымен және зерттеп-қарауды талдаумен (ағымдағы жылы ұш бұзушылық түрі бар балаларды кемінде 2 зерттеп-қарау) зерттеп-қараудың бейнежазбасы (ұзақтығы кемінде 10 минут)

Зерттеп-қарау хаттамасымен және зерттеп-қарауды талдаумен (ағымдағы жылы ұш бұзушылық түрі бар балаларды кемінде 2 зерттеп-қарау) зерттеп-қараудың бейнежазбасы (ұзақтығы кемінде 10 минут)

№ 514 бұйрығына сәйкес педагогтің кәсіби конкурстардағы немесе олимпиадалардағы жетістіктері

-

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі(болған жағдайда)

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы Республикалық немесе халықаралық деңгей

Педагогикалық тәжірибені жинақтау

-

-

облыс/қала деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның көшірмелері, жинақтағы Жарияланымдар ұсынылады) немесе әдістемелік материалдарды әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңестің шешімі немесе авторлық құқық туралы куәлік ұсынылады) немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Республика (халықаралық) деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның, жинақтағы жарияланымдардың көшірмелері ұсынылады) немесе авторлық әзірлемелер немесе
 тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Осы Қағидаларға 29-қосымшаға сәйкес педагогикалық кеңес отырысының хаттамасынан үзіндінің болуы.Жүктеу

1Біліктер мен дағдылардың қалыптасу динамикасы туралы ақпарат (Бастапқы/аралық/қорытынды) бірінші басшының қолымен ұсынылады.

      Деректердің дұрыстығына педагог пен басшы жауапты болады.

      Сабақтың бейне жазбаларына ұсынылатын талаптар:

      аттестатталушының аты-жөні, жұмыс орны, лауазымы, тобы, оқу мақсаттары, сабақ тақырыбы көрсетіледі;

      су белгілері, бөгде жазулар немесе жарнама болмаса;

      сыртқы дыбыстық шу жоқ;

      ұсынылатын бейне сабақ ажыратымдылығы 1280х720 (720р)

      сөйлеу қазіргі қазақ, орыс немесе шет тілінің нормаларына сәйкес келеді (мысалы, ағылшын тілі сабақтарында);

      бейне танымал және кең таралған бейне файл форматтарының бірінде ұсынылғанavi немесе mp4

      Ескертпе: 1) біліктілік санатын беруге (растауға) арналған педагог портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санатты беру (растау) рәсімдері арасындағы кезеңге ұсынылады, міндетті болып табылады.

      2) біліктілік санатын беруге (растауға) педагогтің портфолиосын бағалау (психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациялардың арнайы педагогтері, психологтары, әлеуметтік педагогтері үшін) АИББД ҰҒПО әзірлеген әдістемелік ұсынымдарға сәйкес жүзеге асырылады..

Біліктілік санатын беру (растау) үшін педагог портфолиосын бағалау өлшемшарттары (интернаттық ұйымдардың, жатақханалардың тәрбиешілері үшін)

Бағалау өлшемшарттары

Біліктілік санаты

Педагог-модератор

Педагог-сарапшы

Педагог-зерттеуші

Педагог-шебер

Бағдарламаларды немесе ұсыныстарды әзірлеу

Аудандық / қалалық деңгейде бір бағдарламадан немесе ұсынымдардан немесе жәрдемақылардан кем емес

Облыстық деңгейде ұсынымдардың немесе жәрдемақылардың кемінде бір бағдарламасы

Облыстық деңгейде ұсынымдардың немесе жәрдемақылардың кемінде бір бағдарламасы

Республикалық деңгейде кемінде екі бағдарлама немесе ұсыным немесе жәрдемақы

Әлеуметтік орталықтың құрылымдық бөлімшелерімен өзара іс-қимыл жасау ҮЕҰ серіктестерімен (өткізілген іс-шаралар саны)

соңғы үш жылда аудан/қала деңгейінде кемінде үш іс-шара

облыс деңгейінде соңғы үш жылда кемінде екі іс-шара

облыс деңгейінде соңғы үш жылда кемінде екі іс-шара

республика деңгейінде соңғы үш жылда кемінде бір іс-шара

Түзету-дамыту немесе тәрбие сабақтарының сапасы

Білім беру ұйымы басшысы орынбасарының және басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 2 сабақ) Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы кемінде 10 минут)

Білім беру ұйымы басшысы орынбасарының және басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 2 сабақ) Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы кемінде 10 минут)

Білім беру ұйымы басшысы орынбасарының және басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 3 сабақ) Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы кемінде 10 минут)

Білім беру ұйымы басшысы орынбасарының және басшысының сабағын бақылау және талдау парағымен (ағымдағы оқу жылында кемінде 3 сабақ) Сабақтың бейне жазбасы (ұзақтығы кемінде 10 минут)

Педагогикалық тәжірибені жинақтау

-

-

облыс/қала деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның көшірмелері, жинақтағы жарияланымдар ұсынылады) немесе әдістемелік материалдарды әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңестің шешімі немесе авторлық құқық туралы куәлік ұсынылады) немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Республика (халықаралық) деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның, жинақтағы жарияланымдардың көшірмелері ұсынылады) немесе авторлық әзірлемелер немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Осы Қағидаларға 29-қосымшаға сәйкес педагогикалық кеңес отырысының хаттамасынан үзіндінің болуыЖүктеу

      Сабақтың бейне жазбаларына ұсынылатын талаптар:

      аттестатталушының аты-жөні, жұмыс орны, лауазымы, тобы, оқу мақсаттары, сабақ тақырыбы көрсетіледі;

      су белгілері, бөгде жазулар немесе жарнама болмаса;

      сыртқы дыбыстық шу жоқ;

      ұсынылатын бейне сабақ ажыратымдылығы 1280х720 (720р)

      сөйлеу қазіргі қазақ, орыс немесе шет тілінің нормаларына сәйкес келеді (мысалы, ағылшын тілі сабақтарында);

      бейне танымал және кең таралған бейне файл форматтарының бірінде ұсынылғанavi немесе mp4

      Ескертпе: біліктілік санатын беруге (растауға) арналған педагог портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санатты беру (растау) рәсімдері арасындағы кезеңге ұсынылады, міндетті болып табылады.

Біліктілік санатын беру (растау) үшін әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерінің портфолиосын бағалау өлшемшарттары

Бағалау өлшемшарттары

Біліктілік санаты

Педагог-модератор

Педагог-сарапшы

Педагог-зерттеуші

Педагог-шебер

Тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған немесе әзірленген материалдарға авторлық құқықпен қорғалатын объектілерге құқықтардың мемлекеттік тізіліміне мәліметтер енгізу туралы куәлігі бар әзірленген бағдарламалардың немесе әдістемелік құралдардың немесе ұсынымдардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің авторы/бірлескен авторы


1-ден кем емес
 (облыстық деңгей)

1-ден кем емес
 (облыстық деңгей)

Кемінде 2 (республикалық немесе халықаралық деңгей)

Жарияланымдар, ғылыми-практикалық конференцияларда немесе семинарларда немесе форумдарда сөз сөйлеу

2-ден кем емес

3-тен кем емес

4-тен кем емес, оның ішінде 2 республикалық деңгейден кем емес

5-тен кем емес, оның ішінде республикалық және халықаралық деңгейдегі 3-тен кем емес

Соңғы үш жылдағы педагогтердің сабақтарын бақылау

Сабақтарды / сабақтарды бақылау парақтары
 (кемінде 5)

Сабақтарды / сабақтарды бақылау парақтары
 (кемінде 10)

Сабақтарды / сабақтарды бақылау парақтары
 (кемінде 15)

Сабақтарды / сабақтарды бақылау парақтары
 (кемінде 20)

Жобаларға, зерттеу немесе Инновациялық немесе эксперименттік қызметке қатысу (эксперименттік/инновациялық алаң қызметін ұйымдастыру және үйлестіру, зерттеулер жүргізу, жобаларды рецензиялау (әдістемелік, дипломдық және т. б.)

Аралық/қорытынды нәтижелерді ұсына отырып, білім беру ұйымының басшысы қол қойған қатысу туралы анықтама; рецензиялардың көшірмелері

Жұмыс топтарына немесе сараптамалық кеңестерге немесе конкурстық комиссияларға/қазылар алқасына қатысу

Аудан/қала деңгейі

Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Республикалық деңгейЖүктеу

      Ескертпе: біліктілік санатын беруге (растауға) арналған педагог портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санатты беру (растау) рәсімдері арасындағы кезеңге ұсынылады, міндетті болып табылады

Біліктілік санатын беруге (растауға) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары педагогінің портфолиосын бағалау критерийлері

Бағалау критерийлері

Біліктілік санаты

Педагог-модератор

Педагог-сарапшы

Педагог-зерттеуші

Педагог-шебер

Білім алушылардың соңғы үш жылдағы білім сапасы. Білім алушылардың (студенттердің) білім сапасының динамикасын ескере отырып (семестр/ жыл)

Білім сапасының өсу динамикасы-3%

Білім сапасының өсу динамикасы-4%

Білім сапасының өсу динамикасы-5%

Білім сапасының өсу динамикасы-6%

Оқыту сапасы1

Ұзақтығы кемінде 15 минут сабақтың бейне жазбасы, білім беру ұйымы басшысының орынбасары мен басшысының талдауы бар сабақтарды бақылау парақтары (бар болса кемінде 2)

Ұзақтығы кемінде 15 минут сабақтың бейне жазбасы, білім беру ұйымы басшысының орынбасары мен басшысының талдауы бар сабақтарды бақылау парақтары (бар болса кемінде 2)

Ұзақтығы кемінде 15 минут сабақтың бейне жазбасы, білім беру ұйымы басшысының орынбасары мен басшысының талдауы бар сабақтарды бақылау парақтары (бар болса кемінде 3)

Ұзақтығы кемінде 15 минут сабақтың бейне жазбасы, білім беру ұйымы басшысының орынбасары мен басшысының талдауы бар сабақтарды бақылау парақтары (бар болса кемінде 3)

Біліктілік разрядының, бейіні бойынша санатының болуы (өндірістік оқыту шеберлері үшін)

60% ең жоғарыдан

70% ең жоғарыдан

80% ең жоғарыдан

100%

№ 514 бұйрығына сәйкес конкурстарда немесе олимпиадаларда немесе жарыстарда білім алушылардың жетістіктері

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Аудан/қала деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы Республикалық немесе халықаралық деңгей

№ 514 бұйрығына сәйкес педагогтің кәсіби конкурстардағы немесе олимпиадалардағы жетістіктері

-

Жеңімпаз немесе жүлдегер немесе қатысушы. Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі (бар болса)

Облыс білім басқармасының жоспары бойынша немесе республикалық деңгейде өткізілетін кәсіби конкурстардың жеңімпазы немесе жүлдегері

Республикалық деңгейде өткізілетін кәсіби конкурстардың жеңімпазы немесе жүлдегері

Педагогикалық тәжірибені жинақтау

-

-

облыс немесе республика деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның көшірмелері, жинақтағы жарияланымдар ұсынылады) немесе әдістемелік материалдарды әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңестің шешімі немесе авторлық құқық туралы куәлік ұсынылады) немесе тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Республика (халықаралық) деңгейіндегі семинарларда, конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу (бағдарламаның, жинақтағы жарияланымдардың көшірмелері ұсынылады) немесе авторлық әзірлемелер немесе
 тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат немесе авторлық құқық туралы куәліктің болуы

Осы Қағидалардағы 29-қосымшаға сәйкес педагогикалық кеңес отырысының хаттамасынан үзіндінің болуы

Ескертпе: "Информатика" пәндері бойынша педагогтер үшін - қосымша бағдарламалар бойынша оқығаны туралы құжат (болған жағдайда)Жүктеу

1Сабақтың бейне жазбаларына ұсынылатын талаптар:

      аттестатталушының аты-жөні, жұмыс орны, лауазымы, тобы, оқу мақсаттары, сабақ тақырыбы көрсетіледі;

      су белгілері, бөгде жазулар немесе жарнама болмаса;

      сыртқы дыбыстық шу жоқ;

      ұсынылатын бейне сабақ ажыратымдылығы 1280х720 (720р)

      сөйлеу қазіргі қазақ, орыс немесе шет тілінің нормаларына сәйкес келеді (мысалы, ағылшын тілі сабақтарында);

      бейне танымал және кең таралған бейне файл форматтарының бірінде ұсынылғанavi немесе mp4

      Ескертпе: біліктілік санатын беруге (растауға) арналған педагог портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санатты беру (растау) рәсімдері арасындағы кезеңге ұсынылады, міндетті болып табылады

      білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісілген бағдарламалар бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өткені туралы сертификатты және кәсіби жетістіктерін және жинақталуын растайтын құжаттарды аттестаттау комиссиясы білім басқармасының немесе білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындаған ұйымның (ведомстволық бағынысты ұйымдардың) ресми сайттарында қарайды.

      білім алушылардың/тәрбиеленушілердің жетістіктерін растайтын құжаттарды аттестаттау комиссиясы білім беру ұйымдарының, білім басқармаларының ресми сайттарында қарайды.


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 13-қосымша
 Нысан

Сабақтарды бақылау парағы (сабақтың бейне жазбасына жол беріледі)

Сабақты/сабақты бақылау күні:

Сынып:

Пәні: Тақырып:

Педагог:

Бақылаушы:

Бақылау элементтері

Белгі (v)

1.

Сабақ/сабақ жоспары ұсынылды


2.

Күтілетін нәтижелер:


оқу мақсаттарына сәйкес келеді


білім алушылардың/тәрбиеленушілердің қажеттіліктерін ескереді


3.

зерттеу дағдыларын дамытуға бағытталған


4.

Педагог білім алушыларды сабақтың/сабақтың мақсаттарын қоюға және күтілетін нәтижелерге тартады


5.

Сабақтың әр кезеңінде педагог барлық білім алушыларды белсенді оқытуға тартады


Оқу материалын оқытуды ұйымдастыру кезінде педагог мыналарды қамтамасыз етеді:


білім алушылардың/тәрбиеленушілердің қажеттіліктерін қанағаттандыру


6.

білім алушылардың/тәрбиеленушілердің қабілеттерін дамыту


Сабақ/сабақ барысында мұғалім АКТ ресурстарын пайдаланады:


білім беру нәтижелеріне қол жеткізу үшін дайын цифрлық білім беру ресурстарын пайдаланады


өзінің цифрлық білім беру ресурстарын пайдаланады


7.

Педагог әрбір білім алушының/тәрбиеленушінің оқу мақсаттарына қол жеткізудегі прогресін қадағалайды


8.

Педагог білім алушыларды/тәрбиеленушілерді бағалау процесіне тартады


9

Педагог білім алушыларға/тәрбиеленушілерге сындарлы кері байланыс беру үшін жағдай жасайды


Қосымша бақылау элементтері

10.



11.



12.




Кері байланыс және ұсыныстар:

Жүктеу





      Бақылаушы: ________________________________________________________

      Қолы, Т.А.Ә (болған жағдайда)

Сабақтарды бақылау парағы (арнайы білім беру ұйымдарының, білім беру ұйымдарындағы арнайы сыныптардың (топтардың) педагогтері үшін) (сабақтың бейнежазбасына жол беріледі)

Сабақты бақылау күні:

Баланың тобы немесе жасы:

Диагноз:

Пәні: Тақырып:

Педагог:

Бақылаушы:

Бақылау элементтері

Белгі (v)

1.

Күтілетін нәтижелер:


2.

қойылған мақсаттарға сәйкес


балалардың жас ерекшеліктерін және баланың (балалардың)даму бұзылыстарының айқындылық дәрежесін ескереді


баланың (балалардың)дамуының бұзылуын түзетуге бағытталған


3.

Сабақты жоспарлау кезінде баланың (балалардың)жеке ерекшеліктері мен жақын даму аймағы ескерілді


4.

Мұғалім тапсырмаларды орындау үшін психологиялық көзқарасты қолданады


5.

Дағдыларды қалыптастыру кезінде педагог мыналарды ескереді:


бұзушылық


баланың жасы


баланың максималды мүмкіндіктері мен қабілеттері


баланың даму деңгейі


пәндік орта (кабинетте және үйде)


6.

Сабақ барысында педагог:


дидактикалық материалдар мен АКТ ресурстарын пайдаланады


нәтижелерге қол жеткізу үшін дайын компьютерлік бағдарламаларды пайдаланады


өзінің әдістемелік құралдарын, бағдарламаларын қолданады


7.

ата-аналарды оңалту процесінде бірлесіп жұмыс істеуге тартады


8.

Мұғалім баланы тапсырмаларды орындауға ынталандырады


Қосымша бақылау элементтері

10.



11.



12.




Кері байланыс және ұсыныстар:Жүктеу

      Бақылаушы: ________________________________________________________

      Қолы, Т.А.Ә (болған жағдайда)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 14-қосымша

Біліктілік санатын беру (растау) үшін мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымы педагогінің портфолиосын бағалау парағы

      ____________________________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: ____________________________________________________________

      (Т.А.Ә (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері

Пікір

Дағдылар мен дағдылардың қалыптасу деңгейінің көрсеткіштері


Тәжірибені жалпылауды растайтын құжаттардың көшірмелері


Сабақтарды бақылау парақтары


Педагогтің кәсіби жетістіктерін растайтын құжаттардың көшірмелері


Ұсыным

Жүктеу

Біліктілік санатын беруге (растауға) жалпы орта білім беру ұйымы педагогінің портфолиосын бағалау парағы

      ___________________________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: ____________________________________________________________

      (Т.А.Ә (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері

Пікір

Оқу жетістіктерін сырттай бағалауды, оқушылардың қорытынды аттестаттау нәтижелерін қамтитын білім алушылардың бүкіл кезеңдегі білім сапасының көрсеткіштері


Тәжірибені жалпылауды растайтын құжаттардың көшірмелері


Сабақтарды бақылау парақтары


Педагогтің кәсіби жетістіктерін растайтын құжаттардың көшірмелері


Ұсыным

Жүктеу

Біліктілік санатын беруге (растауға) қосымша білім беру ұйымы педагогінің портфолиосын бағалау парағы

      ___________________________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: ____________________________________________________________

      (Т.А.Ә (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері

Пікір

Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің таңдаған білім беру бағдарламасын меңгеру деңгейінің көрсеткіштері (әзірленген диагностикалық құралдарға сәйкес)


Тәжірибені жалпылауды растайтын құжаттардың көшірмелері


Сабақтарды бақылау парақтары


Педагогтің кәсіби жетістіктерін растайтын құжаттардың көшірмелері


Ұсыным

Жүктеу

Біліктілік санатын беруге (растауға) педагогтің портфолиосын бағалау парағы (арнайы білім беру ұйымдарының, білім беру ұйымдарындағы арнайы сыныптардың (топтардың) педагогтері үшін

      ___________________________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: ____________________________________________________________

      (Т.А.Ә (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері

Пікір

Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру жөніндегі маман қызметі нәтижелілігінің көрсеткіштері (ПМПК педагогтерін қоспағанда)


Тәжірибені жалпылауды растайтын құжаттардың көшірмелері


Сабақтарды бақылау парақтары


Педагогтің кәсіби жетістіктерін растайтын құжаттардың көшірмелері


Ұсыным

Жүктеу

Біліктілік санатын беруге (растауға) педагогтің портфолиосын бағалау парағы (интернаттық ұйымдардың, жатақханалардың тәрбиешілері үшін)

      __________________________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: ___________________________________________________________

      (Т.А.Ә (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері

Пікір

Тәжірибені жалпылауды растайтын құжаттардың көшірмелері


Сабақтарды бақылау парақтары


Педагогтің кәсіби жетістіктерін растайтын құжаттардың көшірмелері


Ұсыным

Жүктеу

Біліктілік санатын беру (растау) үшін әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерінің портфолиосын бағалау парағы

      ______________________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: _______________________________________________________

      (Т.А.Ә (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері

Пікір

Тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әзірленген әдістемелік құралдардың, ұсынымдардың, оқу-әдістемелік кешендердің болуы (автор/тең автор)


Әдіскердің кәсіби жетістіктерін растайтын құжаттардың көшірмелері ("педагог – модератордан" басқа)


Ғылыми педагогикалық басылымдардағы жарияланымдар, ғылыми-практикалық конференциялар мен семинарларда сөз сөйлеу


Жобаларға, зерттеу, инновациялық, эксперименттік қызметке қатысу (эксперименттік/инновациялық алаң қызметін ұйымдастыру және үйлестіру, зерттеулер жүргізу, жобаларды рецензиялау (әдістемелік, дипломдық және т. б.)


Ұсыным

Жүктеу

Біліктілік санатын беруге (растауға) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымы педагогінің портфолиосын бағалау парағы

      ____________________________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: _____________________________________________________________

      (Т.А.Ә (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері

Пікір

Оқу жетістіктерін сырттай бағалау, оқушыларды қорытынды аттестаттау нәтижелерін қамтитын аттестатталатын кезеңдегі білім алушылардың білім сапасының көрсеткіштері


Тәжірибені жалпылауды растайтын құжаттардың көшірмелері


Сабақтарды бақылау парақтары


Педагогтің кәсіби жетістіктерін растайтын құжаттардың көшірмелері


Ұсыным

Жүктеу



Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 15-қосымша

Педагог қызметінің нәтижелерін кешенді талдамалық жинақтау жөніндегі сараптамалық кеңестің ұсынымдары

      Өтініш берілген біліктілік санаты __________________________

Аты-жөні әкесінің аты (болған жағдайда)

Лауазымы

Өтініш берілген деңгей

Сараптамалық кеңестің ұсынымдары





Жүктеу

      Сараптамалық кеңестің құрамы:

      __________________________ _____________________ ______

      ТАӘ (болған жағдайда) жұмыс орны, лауазымы (қолы)

      __________________________ ______________________ _____

      ТАӘ (болған жағдайда) жұмыс орны, лауазымы (қолы)

      __________________________ _____________________ ______

      ТАӘ (болған жағдайда) жұмыс орны, лауазымы (қолы)

      __________________________ _____________________ ______

      ТАӘ (болған жағдайда) жұмыс орны, лауазымы (қолы)

      __________________________ ____________________ ______

      ТАӘ (болған жағдайда) жұмыс орны, лауазымы (қолы)

      Күні: "__" _________ _____ ж.


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 16-қосымша

Біліктілік санатын беруден (растаудан) бас тарту туралы хабарлама

Құрметті

      Осы арқылы Сізге аттестаттау комиссиясы _________________________________

      Сіздің өтініш берген біліктілік санатына (комиссияның толық атауын көрсету)

      "___________________________________________" аттестацияланбағаныңыз

      (өтініш берген біліктілік куәлігінің атауын көрсету)туралы шешім қабылданды.

      Қабылданған шешімнің негіздемесі:

      ______________________________________________________________________

      Күні "" ____ 202___

      Комиссия төрағасы: ___________________________ _______

      ТАӘ (болған жағдайда), қолы)

      Комиссия мүшелері: ___________________________ _______

      ТАӘ (болған жағдайда), қолы)

      Комиссия хатшысы: ___________________________ _______

      ТАӘ (болған жағдайда), қолы)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 17-қосымша

Біліктілік санатын беруге (растауға) арналған комиссия отырысының хаттамасы

      20____ жылғы "___"___________________

      Комиссия төрағасы:

      ____________________________________________________________________

      Комиссия мүшелері:

      1.________________________________________________________________

      2. _______________________________________________________________

Біліктілік санатын беру (растау) кезеңдерінің қорытындылары бойынша Комиссияның ШЕШІМІ:

      Келесі педагогтер мәлімделген біліктілік санатқа сәйкес келеді:

№№

ТАӘ (болған жағдайда)

Лауазымы

Міндетті/ мерзімінен бұрын

Бар біліктілік санаты

Мәлімделетін біліктілік санаты

Берілген біліктілік санаты














Жүктеу

      Келесі педагогтер мәлімделген біліктілік санатқа сәйкес келмейді:

№№

ТАӘ (болған жағдайда)

Лауазымы

Міндетті/ мерзімінен бұрын

Бар біліктілік санаты

Мәлімделетін біліктілік санаты

Берілген біліктілік санаты

Себебі
























Жүктеу

      Мәлімделгеннен бір деңгейге төмен біліктілік санатына сәйкес келеді.

№№

ТАӘ (болған жағдайда)

Лауазымы

Міндетті/ мерзімінен бұрын

Бар біліктілік санаты

Мәлімделетін біліктілік санаты

Берілген біліктілік санаты














Жүктеу

      Комиссия төрағасы: __________________________

      (қолы)

      Комиссия мүшелері: __________________________

      (қолы)

      ___________________________

      (қолы)

      ___________________________

      (қолы)

      ___________________________

      (қолы)

      Хатшы: ___________________________

      (қолы)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 18-қосымша

Біліктілік санатының қолданылу мерзімін ұзарту туралы

      Комиссия отырысының хаттамасы

      20____ жылғы "___"_______________________

      Комиссия төрағасы: ________________________________________

      Комиссия мүшелері:

      1.______________________________________________________________

      2. ______________________________________________________________

Біліктілік санатын беру (растау) кезеңдерінің қорытындылары бойынша Комиссияның ШЕШІМІ:

      Педагогтерге біліктілік санатының мерзімін ұзарту:

ТАӘ (болған жағдайда)

Лауазымы

Бар біліктілік санаты

Негізі

Жарамды _______дейін

Ұзартылды _____дейін



















Жүктеу

      Комиссия төрағасы: __________________________

      (қолы)

      Комиссия мүшелері: __________________________

      (қолы)

      ___________________________

      (қолы)

      ___________________________

      (қолы)

      ___________________________

      (қолы)

      Хатшы: ___________________________

      (қолы)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 19-қосымша


____________________________


(білім беруді басқару органының


атауы)

Аттестаттауға және біліктілік санатын мерзімнен бұрын алуға қатысуға ӨТІНІШ

      Мен, ______________________________________________________________,

      (педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      ЖСН____________________________________________________________________

      (лауазымы, жұмыс орны, электрондық поштасы)

      20__жылы біліктілік санатын беру (растау) рәсіміне қатысуға рұқсат беруіңізді

      сұраймын _______________, лауазымы (мамандығы) бойынша

      Бүгінгі таңда ___(күні) ___ (айы) ____ жылғы дейін жарамды біліктілік санатына иемін:

      ________________________________ _________________________________________ ___________________________________ ____________________________________________

      Мен келесі жұмыс нәтижелерін негіз деп санаймын:

      __________________________________________________________________________

      Өзім туралы мынадай мәліметтерді хабарлаймын:

      _________________________________________________________________________.

      Білімі:

Оқу орнының атауы

Оқу кезеңі

Білімі туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік бере отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандық (біліктілік)



Жүктеу

      Жұмыс өтілі:

Жалпы

Білімі туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік бере отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандық (біліктілік) бойынша

Педагогикалық

Осы білім беру ұйымында




ЖүктеуЖүктеу

      Марапаттары, атағы, ғылыми (академиялық) дәрежесі, ғылыми атағы алған (растаған) жылын көрсете отырып__________________________________________

      Педагог жұмыс істейтін білім беру ұйымының атауы

      Біліктілік санатын мерзімнен бұрын жүргізу тәртібімен таныстым.

      "____" __________ 20 ___ жыл __________________ (қолы)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 20-қосымша
 нысан

Біліктілік санатын беру (растау) туралы педагог КУӘЛІГІ

      Осы куәлік ________________________________________________________________

      (ТАӘ (болған жағдайда), қолы)

      20__ "__"______ бұйрығымен Біліктілік санаттарын беру (растау) бойынша аттестаттау

      комиссиясының шешіміне сәйкес берілді

      _________________________________________________________________________

      (білім беру ұйымының немесе білім басқармасы органының толық атауы)

      20 _______ жылғы " ____"____ № біліктілік санаты

      __________________________________________________________________________

      лауазымы бойынша берілді (расталды).

      __________________________________________________________________________

      (лауазымның атауы)

      Осы куәлік 20 ______ жылғы "____" _________________ дейін жарамды.

      Білім беру ұйымының басшысы _________________________________________

      (ТАӘ (болған жағдайда),қолы)

      Мөрдің орны

      Тіркеу номірі __________________

      Берілген күні 20 ____ жылғы "____" __________


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 21-қосымша

Біліктілік санатын беру (растау) туралы куәліктерді тіркеу және беру журналы

р/с

ТАӘ (болған жағдайда)

Лауазымның және берілген/расталған біліктілік санатының атауы

комисссия шешімінің күні

Біліктілік санатын беру/растау туралы бұйрықтың күні және нөмірі

Куәліктің берілген күні

Педагогтің алғандығы туралы қолы







Жүктеу



Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 22-қосымша
 Нысан


Аттестаттау комиссиясының
 төрағасына
 ____________________________
 (білім беру ұйымының,
 облыстардың, республикалық
 маңызы бар қалалардың және
 астананың білім
 басқармаларының атауы,
 уәкілетті орган)

Білім беру ұйымдарының басшыларын (басшы орынбасарларын), әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшыларын (басшы орынбасарларын), әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлерінің аттестаттауға қатысуға өтініші

      Мен, ________________________________________________________________,

      (Педагогтың т. а. ә, (болған жағдайда))

      ЖСН_________________________________________________________________

      _____________________________________________________________________

      (лауазымы, жұмыс орны) 20 _ _ жылы біліктілік санатына аттестаттауға қатысуға

      жіберуіңізді сұраймын_______________,

      лауазымы (мамандығы) бойынша)

      _____________________________________________________________________.

      Қазіргі уақытта менің ____ (күні) ____ (айы) _______жылға дейін ______________

      біліктілік санатым бар.

      Келесі жұмыс нәтижелерін негіз деп санаймын:

      _____________________________________________________________________

      Өзім туралы мынадай мәліметтерді хабарлаймын:

      _____________________________________________________________________.

      Білім:

Оқу орнының атауы

Оқу кезеңі

Білімі туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік беріле отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандық (біліктілік)



Жүктеу

      Жұмыс өтілі:

Жалпы

Білімі туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік беріле отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандық (біліктілік) бойынша

Педагогикалық

Білім беру ұйымының басшысы (басшының орынбасары)




Жүктеу

      Алған (берген) жылын көрсете отырып, наградалары, атақтары, ғылыми (академиялық)

      дәрежесі, ғылыми атағы

      ___________________________________________________________________

      Жұмыс орны:

      ___________________________________________________________________

      білім беру ұйымының атауы, лауазымы

      Аттестаттау ережелерімен таныстым.

      "____" __________ 20 ___ жыл __________________

      (қолы)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 23-қосымша

Білім беру ұйымдары басшылары қызметінің тиімділігінің көрсеткіші

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Сапалы білім алуға қолжетімділікті қамтамасыз ету тиімділігі (орта, қосымша білім беру ұйымдары үшін – 25,5, мектепке дейінгі ұйымдар үшін – 24,5 өлшемшарт бойынша ең жоғары балл саны)
 "басшы-ұйымдастырушы" - 5/4-10/9 балл;
 "басшы-менеджер" - 11/10-18/17балл;
 "басшы-көшбасшы" - 19/18 — 25,5/24,5 балл

1.

Білім беру ұйымының ашықтығы: - апта сайын жаңартылып отыратын сайттың (web – беттің) болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш ішінара қатысады;
 Бағаланатын көрсеткіш

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Web-бетке сілтеме



2.

апта сайын жаңартылатын әлеуметтік желілерде парақшаның болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш ішінара қатысады;
 Бағаланатын көрсеткіш

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Web-бетке сілтеме



3.

Білім алушылар/тәрбиеленушілер контингенті

1000-нан астам білім алушы;
 501-1000 оқушы;
 500-ден кем білім алушы

2 балл
 1,5 балл
 1 балл

ҰБДҚ-дан түсіру



4.

Ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалар контингентіне сәйкес арнайы жағдайлардың болуы:
 4.1. Білім алушылардың жалпы санынан ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар білім алушылардың үлесі (контингент);
 4.2. Кедергісіз ортаның болуы
 4.3. Дефектологты, психологты, логопедті сүйемелдеуді ұйымдастыру;
 4.4. Педагогтердің жалпы санынан инклюзивті білім беру бойынша (жалпы білім беру ұйымдары үшін), арнайы білім бойынша (арнайы білім беру ұйымдары үшін) біліктілікті арттыру курстарынан өткен педагогтердің үлесі
 4.5. Ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалар, оның ішінде үйде оқытылатын балалар үшін бос уақытты ұйымдастыру (жеке дене ерекшеліктерін ескере отырып) (орта білім беру ұйымдары үшін

Жоқ;
 Білім алушылардың жалпы санынан 1% - дан кем;
 Білім алушылардың жалпы санының 1% - дан астамы
 білім беру
 Жоқ
 Бар
 Жоқ
 Бар
 Жалпы санының 50% - на дейін жоқ
 Жоқ
 жалпы санынан 10% - ға дейін;
 жалпы санының 10% - дан астамы

0 балл;
 1 балл;
 2 және одан көп балл
 0 балл
 бар болуына байланысты +0,5 баллдан
 0 балл
 1 балл
 0 балл
 1 балл
 0 балл
 1 балл
 2 балл

ҰБДҚ-дан түсіру,
 ПМПК анықтамасы
 Фото материалдар
 Штаттық кестеден мәліметтер
 Ақпарат
 Ақпарат



5.

5.1. Қолайлы жағдайлар мен қауіпсіз орта құру:
 - бейне бақылаумен қамтамасыз ету;
 - жаппай жиналатын жерлерде балаларды бақылау және бақылау мүмкіндігі ("Террористік тұрғыдан осал объектілердің терроризмге қарсы қорғалуын ұйымдастыруға қойылатын талаптарды бекіту туралы"
 Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2021 жылғы 6 мамырдағы № 305 қаулысына сәйкес);
 - істен шыққан камералардың болмауы;
 - ұрлық пен бұзақылықтың болмауы;
 - басқа мемлекеттік органдар тарапынан айыппұл санкцияларының болмауы (Ішкі істер департаменті (бұдан әрі – ІІД) және Төтенше жағдайлар департаменті (бұдан әрі – ТЖД) мониторингі бойынша)

Болмауы
 Болуы

0 балл
 болуына байланысты +1 баллдан

Ақпарат,
 қолымен расталған




5.2. Білім беру ұйымының ғимаратына кіруді бақылауды ұйымдастыру:
 - кіруді бақылау және басқару жүйесі (турникеттердің болуы (қарапайым, бетті танитын, білезігі бар, саусақ іздері бар);
 - хабарлау жүйесінің болуы (дабыл түймесі);
 - күзет қызметі субъектілерінің болуы: күзетшілер, вахтерлер (ауылдық жерлер үшін)

Болмауы
 Болуы

0 балл
 болуына байланысты +1 баллдан

Ақпарат,
 қолымен расталған



6.

Өткен жылмен салыстырғанда қосымша білім берумен қамтылған білім алушылар мен тәрбиеленушілердің ұлғаю серпіні (мектептер үшін)

15%-ға ұлғайту;
 10%-ға ұлғайту;
 5%-ға ұлғайту;
 Бұрынғы деңгейде;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат



Білім беру сапасын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 19; мектепке дейінгі, қосымша білім беру ұйымдары үшін - 8)
 "басшы-ұйымдастырушы" - 4/1-8/3 балл
 "басшы-менеджер" - 9/4-13/5 балл
 "басшы-көшбасшы" - 14/6-19/8 балл


 7.

Білім сапасының динамикасы (мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды ұйымдастыру үшін
 - біліктер мен дағдылардың қалыптасу деңгейінің динамикасы);
 – психологиялық-педагогикалық түзету кабинеті үшін (бұдан әрі – ППТК), реабилитациялық орталықтар (бұдан әрі – РО) үшін-түзету-дамыту сабақтары сапасының динамикасы)

6-20 %-ға арттыру;
 11-15 %-ға жоғарылату;
 7-10 %-ға арттыру;
 Өткен жылдың деңгейіне сәйкес;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат




 8.

"Алтын белгі" белгісін алған және Ұлттық бірыңғай тестілеуден 120 және одан жоғары балл жинаған түлектер саны (мектептер үшін)

соңғы 3 жылдағы өсу динамикасымен;
 Бір деңгейде;
 Соңғы 3 жылдағы тұрақсыз динамикамен;
 Соңғы 3 жылдағы төмендеу динамикасымен немесе көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Білім басқармасының статистикалық мәліметтері




 9.

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарына оқуға түскен бітірушілердің үлесі (мектептер үшін)

80% және одан жоғары;
 70 – 79%;
 60 - 69%;
 50 - 59%;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат




Жоғары оқу орындарына түскен бітірушілердің үлесі (мамандандырылған білім беру ұйымдары үшін – бюджеттік негізде оқуға түсу) (мектептер үшін)

80% және жоғары;
 70 – 79%;
 60 - 69%;
 50 - 59%;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат




 10.

Облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздары (жүлдегерлері) болған тәрбиеленушілердің/білім алушылардың саны (мектептер үшін)

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат



Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 27, мектепке дейінгі білім беру ұйымдары үшін - 24)
 "басшы-ұйымдастырушы" - 7/4-11/8 балл;
 "басшы-менеджер" - 12/9-19/16 балл;
 "басшы-көшбасшы" - 20/17-27/23 балл


 11.

Білім беру ұйымы педагогтерінің жалпы санынан жоғары кәсіптік білімі бар педагогтердің үлесі

91 - 100%;
 81 – 90%;
 70 – 80%;
 70%-тен төмен

4 балл
 3 балл
 2 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат




 12.

Ғылыми / академиялық дәрежесі бар педагогтердің үлесі

30-дан кем емес%;
 20-29%;
 15 — 19%;
 1 — 14%;
 Жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат




 13.

Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің үлесі

60-тан кем емес%;
 40 — 59%;
 30 — 39%;
 25 — 29%;
 1 – 24%;
 Жоқ

5 балл
 4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат



14.

Жас мамандардың үлесі
 Еңбек өтілі 1 жылдан 3 жылға дейін

3-тен кем емес
 5-тен кем емес
 10-нан кем емес

1 балл
 2 балла
 3 балла




15.

Білім беру ұйымының басшысында білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісілген менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл;
 0 балл

сертификат көшірмесі



16.

Кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны (мектептер үшін)

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл

Ақпарат



17.

Білім беру ұйымында оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әзірленген бағдарламалардың, оқу-әдістемелік кешендердің, әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Тиісті деңгейдегі ОӘК (ғылыми кеңес) хаттамасынан үзінді көшірме



18.

Инновациялық-эксперименттік қызмет, әлеуметтік / білім беру жобаларына қатысу

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат



Материалдық — техникалық қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 4)
 "басшы-ұйыдастырушы" - 3 балл;
 "басшы-менеджер" - 3 балл;
 "басшы-көшбасшы" - 4 балл


 19.

Материалдық-техникалық базаны жақсарту (қазіргі заманғы жабдықтарды, цифрлық зертханаларды, интерактивті жабдықтарды, оқу кабинеттерін және т. б. сатып алу)

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ;
 Қосымша;
 Бюджеттен тыс қаражат есебінен сатып алу

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат



Балдарды төмендету көрсеткіштері (критерий бойынша балдарды азайтудың ең көп саны – минус 14 балл)

20.

Оқу-тәрбие процесі кезінде білім беру ұйымының аумағында білім алушылардың/тәрбиеленушілердің, қызметкерлердің денсаулығына зиян келтіруге әкеп соққан жарақаттанудың тіркелген жағдайларының болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш ішінара қатысады

минус 2 балл
 минус 1 балл

Тиісті органдардың қорытындысы



21.

Суицид жағдайларының болуы

Аяқталған суицид;
 Өз-өзіне қол жұмсау әрекеті

минус 3 балл
 минус 1 балл

Ақпарат



22.

Білім алушылар жасаған құқық бұзушылықтардың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар

минус 5 балл
 минус 1 балл

Кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі инспектордың мәліметтері



23.

Кадрлардың тұрақтамауының болуы

Тұрақсыздығы 20-дан жоғары%;
 Тұрақсыздығы 10 – 19%;
 Тұрақсыздығы 3 – 9%

минус 3 балл
 минус 2 балл
 минус 1 балл

Ақпарат



24.

ҰБДҚ-ны сапасыз толтыру (облыстық білім басқармасының мониторингі бойынша)

Дәйексіз деректер-минус 5 балл

минус 5 балл

Комиссия толтырады



25.

Электрондық журналдар жүйесінде кері байланыстың болмауы (облыстық білім басқармасының мониторингі бойынша)

Оқу пәндері бойынша мұғалімдердің пікірлерінің толтырылу сапасының және жиілігінің жоқтығы

минус 3 балл

Комиссия толтырады



26.

5 жылда 1 рет біліктілікті арттыру курстарынан өтпеген педагогтердің болуы ("Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес

Бағаланатын көрсеткіш бар;

минус 3 балл

Ақпарат



ЖИЫНЫ
 "басшы-ұйымдастырушы" - 37-47 ұпай;
 "басшы-менеджер" - 48-56 ұпай;
 "басшы-көшбасшы" - 57-75,5 балл.
 Мектепке дейінгі, қосымша білім беру ұйымдары үшін:
 "басшы-ұйымдастырушы"- 27-37 ұпай;
 "басшы-менеджер" - 38-44 ұпай;
 "басшы-көшбасшы" - 45-60,5 балл
Жүктеу

      * Көрсеткіштерге қол жеткізу аттестаттау аралық кезеңде (аттестаттау арасындағы кезең)ескеріледі

Арнайы білім беру ұйымының басшысы қызметінің тиімділік көрсеткіштері (арнайы балабақшалар мен мектептер (мектеп-интернаттар)

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Сапалы білімге қолжетімділікті қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 30,5).
 "басшы-ұйымдастырушы" 8-14-балл
 "басшы-менеджер" 15-22-балл
 "басшы-көшбасшы" 23 – 30,5 — балл

1.

Білім беру ұйымының ашықтығы: - апта сайын жаңартылып отыратын сайттың (web – беттің) болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш ішінара қатысады;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

2.

Білім алушылар контингенті

500-ден астам білім алушы;
 201-500 білім алушы;
 200 білім алушыдан кем

3 балл 2 балл 1 балл

3.

Балалар контингентіне сәйкес арнайы жағдайлардың болуы:
 Кедергісіз ортаның болуы:
 пандус;
 лифт;
 көтергіш;
 тактильді жолдар;
 Брайль тақталары;
 Кадрлармен қамтамасыз ету: арнайы педагогтердің болуы
 Дефектологтың, логопедтің, психологтың балаларды алып жүруін ұйымдастыру: кабинеттердің, дамытушы жабдықтардың, әдістемелік материалдардың болуы.

Жоқ
 Бар
 30-дан астам педагог;
 20-дан 30 педагогке дейін;
 10-нан 20 педагогке дейін;
 1-ден 10-ға дейін педагог
 бар;
 ішінара бар;
 жоқ;


 0 балл
 Болуына байланысты 0,5 балл қосылады
 4 балл 3 балл 2 балл 1 балл
 1 балл
 0,5 балл
 0 балл

4.

Балаларды үйде оқытуды ұйымдастыру:
 - үйде білім алушылар үшін жеке оқу бағдарламаларының болуы;
 -үйде оқитын балалар үшін мамандармен түзету-дамыту сабақтарын, мектеп жағдайында тәрбие және мектептен тыс іс-шараларды ұйымдастыру.

Болуы
 Болмауы
 Үнемі
 Болмауы

1 балл
 0 балл
 1 балл
 0 балл

5.

Педагогтердің жалпы санынан арнайы бағдарламалар бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өткен педагогтердің үлесі

педагогтердің жалпы санынан 50% - ға дейін:
 педагогтердің жалпы санынан 30% - ға дейін;
 педагогтердің жалпы санынан 10% - ға дейін

3 балл 2 балл 1 балл

6.

Білім алушылар, оның ішінде үйде оқитын балалар үшін бос уақытты ұйымдастыру (жеке дене ерекшеліктерін ескере отырып)

бар
 жоқ

2 балл
 0 балл

7.

Білім алушылар, оның ішінде үйде оқитын балалар үшін бос уақытты ұйымдастыру (жеке дене ерекшеліктерін ескере отырып)
 Қолайлы жағдайлар мен қауіпсіз орта құру:
 бейнебақылаумен қамтамасыз ету;
 жаппай жиналатын жерлерде балаларды бақылау және бақылау мүмкіндігі (2015 жылғы 3 сәуірдегі №191 ҚРҮҚ сәйкес);
 істен шыққан камералардың болмауы;
 ұрлық пен бұзақылықтың болмауы;
 басқа мемлекеттік органдар тарапынан айыппұл санкцияларының болмауы (ІІД және ТЖД мониторингі бойынша)


 Болмауы
 Болуы


 0 балл;
 болуына байланысты
 +1 балл

8.

Білім беру ұйымының ғимаратына кіруді бақылауды ұйымдастыру:
 білім алушыларды тасымалдауды ұйымдастыру;
 хабарлау жүйесінің болуы ("дабыл түймесі");
 күзет қызметі субъектілерінің болуы: күзетшілер, вахтерлер (ауылдық жерлер үшін)


 Болмауы
 Болуы


 0 баллов;
 болуына байланысты +1 балл

9.

Өткен жылмен салыстырғанда қосымша білім берумен қамтылған білім алушылар мен тәрбиеленушілердің ұлғаю серпіні

15%-ға ұлғайту;
 10%-ға ұлғайту;
 5%-ға ұлғайту;
 Бұрынғы деңгейде; Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Білім беру сапасын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 11)
 "басшы-ұйымдастырушы" - 3-5 ұпай;
 "басшы-менеджер" - 6-8 ұпай;
 "басшы-көшбасшы" - 9-11 ұпай

7.

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі №115 бұйрығымен бекітілген "Кәсіптік-еңбекке оқыту" оқу пәні бойынша үлгілік оқу бағдарламаларында көрсетілген мамандықтар бойынша кәсіптік-еңбекке оқытуды ұйымдастыру, өндірістік сыныбының болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

әр мамандық бойынша
 1 балл
 0 балл

8.

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарына түскен бітірушілердің үлесі

30% және одан жоғары;
 20 – 29%;
 10 - 19%;
 0 - 9%;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

9.

Облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздары (жүлдегерлері) болған тәрбиеленушілердің/білім алушылардың саны

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 24)
 "басшы-ұйымдастырушы"- 10-15 ұпай;
 "басшы-менеджер"- 16-20 ұпай;
 "басшы-көшбасшы"- 21-24 балл..

11.

Білім беру ұйымы педагогтерінің жалпы санынан жоғары кәсіптік білімі бар педагогтердің үлесі

91 - 100%;
 81 – 90%;
 70 – 80%;
 70% төмен

4 балл
 3 балл
 2 балл
 0 балл

12.

Ғылыми / академиялық дәрежесі бар педагогтердің үлесі

20% кем емес
 11-15%;
 6 — 10%;
 0 — 5%;
 жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

13.

Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан "педагог-сарапшы", "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің үлесі

50% кем емес
 33 — 40%;
 22 — 30%;
 11 — 20%;
 1 % кем;
 жоқ

5 балл
 4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

14.

Жас мамандардың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл

15.

Білім беру ұйымының басшысында менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

16.

Кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл

17.

Әзірленген бағдарламалардың, оқу-әдістемелік кешендердің, оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

18.

Инновациялық қызмет, әлеуметтік / білім беру жобаларына қатысу

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Материалдық — техникалық қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 4)
 "басшы-ұйымдастырушы"- 3 балл;
 "басшы-менеджер" - 3 балл;
 "басшы-көшбасшысы"- 4 балл.

19.

Материалдық-техникалық базаны жақсарту (қазіргі заманғы жабдықтарды, цифрлық зертханаларды, интерактивті жабдықтарды, оқу кабинеттерін және т. б. сатып алу)

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл


 Бюджеттен тыс қаражат есебінен сатып алу

қосымша
 4 балл

Компьютерлік техникамен қамтамасыз ету


2 балл

Баллдарды төмендету көрсеткіштері (критерий бойынша балдарды азайтудың ең көп саны – минус 14 балл)

20.

Оқу-тәрбие процесі кезінде білім беру ұйымының аумағында білім алушылардың/тәрбиеленушілердің, қызметкерлердің денсаулығына зиян келтіруге әкеп соққан жарақаттанудың тіркелген жағдайларының болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

минус 2 балл
 минус 1 балл

21.

Суицид жағдайларының болуы

Аяқталған суицид;
 Өз-өзіне қол жұмсау әрекеті

минус 3 балл
 минус 1 балл

22.

Білім алушылар жасаған құқық бұзушылықтардың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

минус 5 балл
 минус 1 балл

23.

Кадрлардың тұрақтамауының болуы

Тұрақсыздығы 20%-дан жоғары;
 Тұрақсыздығы 10 – 19%;
 Тұрақсыздығы 3 – 9%

минус 3 балл
 минус 2 балл
 минус 1 балл

24.

ҰБДҚ-ны сапасыз толтыру (облыстық білім басқармасының мониторингі бойынша)

Дәйексіз деректер-минус 5 балл

минус 5 балл

25.

Электрондық журналдар жүйесінде кері байланыстың болмауы (облыстық білім басқармасының мониторингі бойынша)

Оқу пәндері бойынша мұғалімнің түсініктемелерін толтырудың жүйелілігі мен сапасының болмауы

минус 3 балл

26.

5 жылда 1 рет біліктілікті арттыру курстарынан өтпеген педагогтердің болуы ("Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес

Бағаланатын көрсеткіш бар

минус 3 балл


ЖИЫНЫ:
 "басшы-ұйымдастырушы" - 22-32 ұпай;
 "басшы-менеджер" - 33-50 ұпай;
 "басшы-көшбасшысы" - 51-67 балл.
Жүктеу

      ** Көрсеткіштерге қол жеткізу аттестаттау аралық кезеңде (аттестаттау арасындағы кезең)ескеріледі

Арнайы білім беру ұйымдары басшысының жұмыс тиімділігінің көрсеткіштері

(Психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациялар, психологиялық-педагогикалық түзеу кабинеттері, оңалту орталықтары)

Критерий

Көрсеткіштер

Балдар

Сапалы білімге қолжетімділікті қамтамасыз ету тиімділігі (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 12)
 "басшы-ұйымдастырушы" 6 - 7 балл;
 "басшы-менеджер" - 8 - 9 балл;
 "басшы-көшбасшы" - 10 — 12 балл;;

1

Психологиялық - педагогикалық тексерудің (ПМПК) және түзету көмегінің (ППТК және РО)білім беру қызметтерін көрсету сапасын қамтамасыз ету
 1.Педагогтердің жалпы санынан психологиялық-педагогикалық тексеру (ПМПК), түзету-дамыту көмегі (ППТК, РО) бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өткен педагогтердің үлесі.
 2. ҚР БҒМ 2016 жылғы 22 қаңтардағы №70 бұйрығына сәйкес жабдықтармен, оқулықтармен, әдістемелік құралдармен, дидактикалық материалдармен, оқу, диагностикалық-консультациялық және түзету-дамыту процесінің әдістемелерімен қамтамасыз ету)
 3.Педагогтерге әдістемелік көмек көрсетуді ұйымдастыру (әдістемелік бірлестіктердің жұмысы, жас педагог мектебі)
 4. Кабинеттердің, дамытушы жабдықтардың, әдістемелік материалдардың болуы.

100 %
 50%
 25%-ден кем

1 балл
 0,5 балл
 0 балл
 0,5 балл
 0 балл
 1 балл
 0,5 балл
 0 балл
 1 балл
 0,5 балл
 0 балл
 1 балл


 100%
 70%
 50%

Тұрақты негізде
 Ішінара
 Жоқ

Бар;
 Ішінара бар;
 Жоқ

2

Арнайы білім беру ұйымдарының ата-аналармен, қоғамдық, жалпы білім беру ұйымдарымен, қосымша білім беру ұйымдарымен, Денсаулық сақтау, әлеуметтік қорғау ұйымдарымен өзара іс-қимылы
 1. ЕҚҰ бар балалардың ата-аналарына, жалпы білім беретін мектептердің мұғалімдері мен мамандарына ақпараттық-ағарту іс-шараларын, консультациялар ұйымдастыру.
 2. ЕҚҰ бар балалардың құқықтарын қорғау және оларға көмек көрсету жөніндегі мемлекеттік және қоғамдық ұйымдардың іс-шараларына қатысу.
 3. Денсаулық сақтау және әлеуметтік қорғау ұйымдарымен өзара іс-қимыл

Үнемі
 Ішінара
 Жоқ
 Үнемі
 Үнемі емес
 Жоқ
 Үнемі
 Ішінара
 Жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл
 1 балл
 0,5 балл
 0 балл
 1 балл
 0,5 балл
 0 балл

3

Білім беру ұйымының ашықтығы – сайттың (web - беттің) болуы, - апта сайын жаңартылатын әлеуметтік желілердегі парақшаның болуы

Бар
 Ішінара бар
 Жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

4

Кедергісіз ортаның болуы: пандус, лифт, көтергіш, тактильді жолдар, Брайль тақтайшалары.

Бар
 Ішінара бар
 Жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

5

Қолайлы жағдайлар мен қауіпсіз орта құру:
 - бейнебақылаумен қамтамасыз ету;
 - жаппай жиналатын жерлерде балаларды бақылау және бақылау мүмкіндігі (3.04.2015 ж. № 191 ҚРҮҚ сәйкес);
 - істен шыққан камералардың болмауы;
 - ұрлық пен бұзақылықтың болмауы;
 - басқа мемлекеттік органдар тарапынан айыппұл санкцияларының болмауы (ІІД және ТЖД мониторингі бойынша)

Бар
 Ішінара бар
 Жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 24)
 "басшы-ұйымдастырушы" - 10-15 балл;
 "басшы-менеджер"- 16-20 балл;
 "басшы-көшбасшы" - 21-24 балл;

1

Білім беру ұйымы педагогтерінің жалпы санынан жоғары кәсіптік білімі бар педагогтердің үлесі

91 - 100%; 81 – 90%; 70 – 80%;
 70% -дан төмен

4 балл 3 балл 2 балл 0 балл

2

Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің үлесі

60% кем емес; 40 — 59%; 30 — 39%; 25 — 29%; 1 – 24%;
 Жоқ

5 балл 4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

3

Жас мамандардың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл 0 балл

4

Білім беру ұйымының басшысында менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл 0 балл

5

Кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл

6

Әзірленген бағдарламалардың, оқу-әдістемелік кешендердің, оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

7

Инновациялық-эксперименттік қызмет, әлеуметтік / білім беру жобаларына қатысу

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

8

Инновациялық-эксперименттік қызмет, әлеуметтік / білім беру жобаларына қатысу)

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл 0 балл

Материалдық — техникалық қамтамасыз етудің тиімділігі (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 4)
 "басшы-ұйымдастырушы" - 3 балл;
 "басшы-менеджер" - 3 балл;
 "басшы-көшбасшы" - 4 балл;

1

Материалдық-техникалық базаны жақсарту (қазіргі заманғы жабдықтарды, цифрлық зертханаларды, интерактивті жабдықтарды, оқу кабинеттерін және т. б. сатып алу)

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ;
 Қосымша;
 Бюджеттен тыс қаражат есебінен сатып алу

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Балдарды төмендету көрсеткіштері (критерий бойынша баллдарды азайтудың ең көп саны – минус 14 балл)

1

Оқу-тәрбие процесі кезінде білім беру ұйымының аумағында білім алушылардың/тәрбиеленушілердің, қызметкерлердің денсаулығына зиян келтіруге әкеп соққан жарақаттанудың тіркелген жағдайларының болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

минус 2 балл
 минус 1 балл

2

Кадрлардың тұрақтамауының болуы

Тұрақсыздығы 20%-дан жоғары;
 Тұрақсыздығы 10 – 19%;
 Тұрақсыздығы 3 – 9%

минус 3 балл
 минус 2 балл
 минус 1 балл

3

ҰБДҚ (облыстық білім басқармасының мониторингі бойынша) және есеп нысандарын сапасыз толтыру

Жалған деректер

минус 5 балл

4

5 жылда 1 рет біліктілікті арттыру курстарынан өтпеген педагогтердің болуы ("Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес)

Бағаланатын көрсеткіш бар

минус 3 балл

"

Арнайы білім беру ұйымдары үшін жиыны:
 "басшы-ұйымдастырушы" - 25 – 30 балл;
 "басшы-менеджер"- 30-35 балл;
 "басшы-көшбасшы" - 35-40 балл.
Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымы басшысы қызметінің тиімділік көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлелдеме (материалдар портфолиоға ұсынылады)

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің бағалау баллдары

Сапалы білім берудің қол жетімділігін қамтамасыз етудің тиімділігі
 (Өлшемшарттар бойынша ең жоғары балл саны - 32 балл)
 "үшінші санатты басшы" 5 - 6 балл;
 "екінші санатты басшы" - 7-9 балл;
 "бірінші санатты басшы" - 10- 32 балл

1.

Білім беру ұйымының ашықтығы:
 - сайттың болуы (web – беттер),
 - апта сайын жаңартылатын әлеуметтік желілердегі парақшаның болуы

Бағаланатын көрсеткіштің болуы;
 Бағаланатын көрсеткіштің толық болмауы;
 Бағаланатын көрсеткіштің болмауы.

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

сілтемелер



2.

Білім алушылар контингенті

Білім алушылар санының 1000 жоғары болуы;
 501–1000 білім алушы;
 500 білім алушыдан кем болуы

5 балл
 4 балл
 3 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат



3.

Ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалар контингентіне сәйкес арнайы жағдайлардың болуы:
 3.1. Білім алушылардың жалпы санынан ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар білім алушылардың үлесі (контингент);
 3.2. Кедергісіз ортаның болуы: пандус, лифт- көтергіш, кіру тобы, шақыру түймесі, жабдықталған санитарлық-гигиеналық бөлме, ұтқырлықты қолдауға арналған бағдарлау жүйесі, дыбыс сигналы, жарық сигналы, тактильді жолдар, Брайль тақтайшалары;
 3.3. Педагогтердің жалпы санынан инклюзивті білім беру бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өткен педагогтердің үлесі
 3.4.Ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалар, оның ішінде үйде оқытылатын балалар үшін бос уақытты ұйымдастыру (жеке дене ерекшеліктерін ескере отырып)
 3.5.Үкіметтік емес ұйымдармен өзара іс-қимыл|:
 - оқыту семинарларын ұйымдастыру;
 - тәжірибе алмасу (мастер-кластар);
 - мәдени-көпшілік іс-шараларды ұйымдастыру;
 - оқу, кабинеттерді бюджеттен тыс қаражат есебінен жабдықтау;
 - балалардың шығармашылық жұмыстарын ұйымдастыру (жәрмеңкелер, көрмелер, мұражайлар)

Жоқ;
 Білім алушылардың жалпы санынан 1% ;
 Білім алушылардың жалпы санының 1% - дан астамы
 Жоқ
 Бар
 Жоқ
 Бар
 Жоқ
 Бар
 Жоқ;
 жалпы санынан 5% - ға дейін;
 жалпы көлемнің 5% - дан астам количества
 Жоқ
 Бар
 Жоқ
 Бар

0 балл
 1 балл
 2 балл немесе одан да көп
 0 балл
 болуына байланысты 1 балл
 0 балл
 болуына байланысты 1 балл
 0 балл
 2 балл
 0 балл
 23.5. балл
 2 балл
 0 балл
 1 балл
 0 балл
 болуынабайланысты 1 балл

ҰБДҚ-даналынғанақпарат, сурет, сызба және т. б. қосымшалармен қоса берілген басшының қолымен расталған ақпарат
 Ақпарат




 4.

Қолайлы жағдайлар мен қауіпсіз орта құру:
 - бейнебақылаумен қамтамасыз ету;
 - жаппай жиналатын жерлерде балаларды бақылау және бақылау мүмкіндігінің болмауы(3.04.2015 ж. № 191 ҚРҮҚ сәйкес);
 - істен шыққан камералардың болмауы;
 - ұрлық пен бұзақылықтың болмауы;
 - басқа мемлекеттік органдар тарапынан айыппұл санкцияларының болмауы (ІІД және ТЖД мониторингі бойынша)

Жоқ
 Бар

0 балл
 болуына байланысты 1 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат
 Ақпарат




 5.

Жұмыс берушілермен келісілген оқу жұмыс жоспарларының үлесі

Барлық мамандық бойынша бар;
 Бірнеше мамандық бойынша бар;
 Бағалау көрсеткіші жоқ

2 балл;
 1 балл;
 0 балл

Ақпарат



Білім беру сапасын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 32 балл)
 "үшінші санатты басшы" - 15-20 балл;
 "екінші санатты басшы" - 20-25 балл;
 "бірінші санатты басшы" - 25-32 балл.


 6.

Өткен оқу жылының жұмыспен қамтылған және жұмысқа орналасқан түлектерінің олардың жалпы санынан үлесі

Жұмыспен қамтылды және бос емес – 95%;
 Жұмыспен қамтылды және бос емес – 75%;
 Жұмыспен қамтылды және бос емес – 60%;
 Жұмыспен қамтылды және бос емес – 60% төмен

5 балл
 4 балл
 3 балл
 2 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат басшы қолымен расталған ақпарат




 7.

Білім сапасының динамикасы

10% артты;
 Өткен жылдың деңгейімен сәйкес;
 Өткен жылдың деңгейінен төмен;

5 балл
 3 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат




 8.

Дуалдық оқыту нысаны бойынша білім алушылардың ұлғаю үлесі

5%-ке арттыру;
 3%-ке арттыру;
 Өткен жылдың деңгейімен сәйкес;
 Бағалау көрсеткіші жоқ

5 балл
 3 балл
 1 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат басшы қолымен расталған ақпарат




 9.

Белгілі бір оқу мерзіміне қабылданған білім алушылардың жалпы санынан оқуын жалғастыратын білім алушылардың үлесі

Оқу жылының аяқталуына контингент – 90%;
 Оқу жылының аяқталуына контингент – 80%;
 Оқу жылының аяқталуына контингент – 70% төмен

5 балл
 3 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



10.

Облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздары (жүлдегерлері) болған білім алушылардың саны
 * Ескертпе: балдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат, дәлел ретіндегі құжаттар



11.

Облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздары (жүлдегерлері) болған білім алушылардың саны
 Білім беру ұйымының халықаралық жобаларға қатысуы

Бірнеше жобаға қатысу;
 Бір жобаға қатысу; Бағалау көрсеткіші жоқ

5 балл
 3 балл
 0 балл



Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 33 балл)
 "үшінші санатты басшы" - 10-15 балл;
 "екінші санатты басшы" - 16-20 балл;
 "бірінші санатты басшы" - 21-33 балл.


 12.

Білім беру ұйымы педагогтерінің жалпы санынан жоғары кәсіптік білімі бар педагогтердің үлесі

91 - 100%;
 81 – 90%;
 70 – 80%;
 70% төмен

4 балл
 3 балл
 2 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат басшы қолымен расталған ақпарат




 13.

Ғылыми / академиялық дәрежесі бар педагогтердің үлесі

30% төмен емес;
 20-29%;
 15 — 19%;
 10 — 14%;
 10% төмен

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат басшы қолымен расталған ақпарат




 14.

Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің үлесі

60% төмен емес;
 40 — 59%;
 30 — 39%;
 25 — 29%;
 25% төмен

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл



15.

Жас мамандардың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



16.

Білім беру ұйымының басшысында менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл



17.

Кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны
 * Ескертпе: балдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл



18.

Әзірленген бағдарламалардың, оқу-әдістемелік кешендердің, оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы
 Ескертпе: балдар әрбір деңгей үшін санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағалау көрсеткіші жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл



19.

Инновациялық-эксперименттік қызмет, әлеуметтік / білім беру жобаларына қатысу

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағалау көрсеткіші жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл




Материалдық — техникалық қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 4 балл)
 "үшінші санатты басшы" - 3 балл;
 "екінші санатты басшы" - 3 балл;
 "бірінші санатты басшы" - 4 балл


 20.

Материалдық-техникалық базаны жақсарту (қазіргі заманғы жабдықтарды, цифрлық зертханаларды, интерактивті жабдықтарды, оқу кабинеттерін және т. б. сатып алу)

Бағалау көрсеткішібар
 Бағалау көрсеткіші жоқ
 Қосымша:
 Бюджеттен тыс қаражатқа сатып алу

3 балл
 0 балл
 1 балл




Балдарды төмендету көрсеткіштері
 (критерий бойынша баллдарды азайтудың ең көп саны – минус 19 балл)

21.

Оқу-тәрбие процесі кезінде білім беру ұйымының аумағында білім алушылардың/тәрбиеленушілердің, қызметкерлердің денсаулығына зиян келтіруге әкеп соққан жарақаттанудың тіркелген жағдайларының болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

минус 2 балл;
 минус 1 балл




22.

Суицид жағдайларының болуы

Аяқталған суицид;
 Суицид жасауға ұмтылу

минус 3 балл;
 минус 2 балл




23.

Қылмыстардың, құқық бұзушылықтардың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

минус 2 балл;
 минус 1 балл




24.

Ыңғайлы жағдайлар мен қауіпсіз ортаның болмауы:
 - бейнебақылаудың болмауы;
 - жаппай жиналатын жерлерде балаларды бақылау және бақылау мүмкіндігінің болмауы(3.04.2015 ж. № 191 ҚРҮҚ сәйкес);
 - істен шыққан камералардың болуы;
 - ұрлықтар мен бұзулардың болуы;
 - басқа мемлекеттік органдар тарапынан айыппұл санкцияларының болуы (ІІД және ТЖД мониторингі бойынша)



 минус 2
 минус 1
 минус 1
 минус 1
 минус 1




25.

Кадрлардың тұрақсыздығының болуы

Тұрақсыздық 20% жоғары;
 Тұрақсыздық 10 – 19%;
 Тұрақсыздық 3 – 9%

минус 3 балл;
 минус 2 балл;
 минус 1 балл




26.

ҰБДҚ-ны сапасыз толтыру

Сан көрсеткішінің дұрыстығының жоқтығы

минус 5 балл;
 минус 4 балл;
 минус 5 балл




27.

5 жылда 1 рет біліктілікті арттыру курстарынан өтпеген педагогтердің болуы ("педагог мәртебесі туралы"ҚР Заңына сәйкес)

Бағаланатын көрсеткіші бар

минус 1 балл;




ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшы" - 33-44 балл;
 "екінші санатты басшы" - 45-55 балл;
 "бірінші санатты басшы" - 56-78 балл
Жүктеу

      *Көрсеткіштерге қол жеткізу аттестаттау аралық кезеңде (аттестаттау арасындағы кезең)ескеріледі

Әдістемелік кабинет (орталық) басшысының (басшы орынбасарының) қызмет тиімділігінің көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

1.

Білім беру ұйымының ашықтығы: - апта сайын жаңартылып отыратын сайттың (web – беттің) болуы

Бағаланатын көрсеткіші бар;
 Бағаланатын көрсеткіші жартылай бар;
 Бағаланатын көрсеткіші жоқ.

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

web-бетке сілтеме



- апта сайын жаңартылатын әлеуметтік желілерде парақшаның болуы

Бағалантын көрсеткіші бар;
 Бағаланатын көрсеткіші жартылай бар;
 Бағаланатын көрсеткіші жоқ.

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

web-бетке сілтеме




 2.

Ғылыми / академиялық дәрежесінің болуы

Ғылыми деңгейі;
 Академиялық деңгей;
 Бағаланатын көрсеткіші жоқ

2 балл;
 1 балл
 0 балл

Ақпарат




 3.

Әдіскерлер санынан ғылыми / академиялық дәрежесі бар әдіскерлердің үлесі

20 — 30%;
 15 — 19%;
 10 — 14%;
 9% дейін;
 Бағаланатын көрсеткіші жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат




 4.

Әдіскерлер санынан "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар әдіскерлердің үлесі

70% төмен емес;
 60 — 69%;
 50 — 59%;
 40 — 49%;
 40% төмен

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат




 5.

Әдістемелік жұмыс тәжірибесін тарату бойынша республикалық/халықаралық іс-шараларда басшының (басшы орынбасарының) сөз сөйлеуі/өткізуі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланатын көрсеткіші жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Бағдарлама, іс-шараның жинағында жариялау




 6.

Әзірленген бағдарламалардың, оқу-әдістемелік кешеннің, әдістемелік ұсынымдардың/оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған немесе авторлық құқығы туралы куәлігі бар әдістемелік жұмыс жөніндегі құралдың авторы/бірлескен авторы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

Құжат көшірмесі




 7.

Кәсіби конкурстарда жеңімпаз/жүлдегер болған, әлеуметтік/білім беру жобаларына қатысқан әдіскерлер саны

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағалау көрсеткіші жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат, құжаттар көшірмесі




 8.

Әдістемелік жұмыс бойынша біліктілікті арттыру курстары туралы сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл





 9.

Пән мұғалімдерінің белсенді жұмыс істейтін қауымдастықтарының саны

6 қауымдастықтан кем емес;
 3-5 қауымдастық;
 3 қауымдастықтан аз

2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат




 10.

Әдістемелік кабинет (орталық) басшысының (басшы орынбасарының) жұмыс немесе сараптамалық топтарға қатысуы

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағалау көрсеткіші жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат, дәлелдейтін құжаттар



Жиыны
 "басшы-ұйымдастырушы" - 7-9 ұпай;
 "басшы-менеджер" - 10-16 ұпай;
 "басшы –көшбасшы" - 17-23 балл.
 "үшінші санатты басшы орынбасары" - 7-9 ұпай;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 10-16 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 17-23 балл


      * Көрсеткіштерге қол жеткізу аттестаттау аралық кезеңде (аттестаттау арасындағы кезең)ескеріледі


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 24-қосымша
 Нысан

Басшының оқу жұмысы жөніндегі орынбасары қызметінің тиімділік көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары


Білім беру ұйымының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі (критерий бойынша ең жоғары балл саны-2 ұпай)
 "үшінші санаттағы басшының орынбасары" - 1 ұпай;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 1,5 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 2 ұпай


1.

Білім беру ұйымының ашықтығы: - жетекшілік ететін бағыт бойынша ақпаратты сайтта апта сайын орналастыру

Бағаланатын көрсеткіші бар; Бағаланатын көрсеткіші жартылай бар; Бағаланатын көрсеткіші жоқ.

1 ұпай
 0,5 ұпай
 0 ұпай

Сілтеме




Білім беру ұйымдарының ашықтығы:
 - әлеуметтік желі беттерінде жетекшілік ететін бағыты бойынша ақпараттарды апта сайын жариялау

Бағаланатын көрсеткіші бар; Бағаланатын көрсеткіші жартылай бар; Бағаланатын көрсеткіші жоқ.

1 ұпай
 0,5 ұпай
 0 ұпай

Сілтеме




Білім беру сапасын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 13)
 "үшінші санатты басшы орынбасары" - 4-6 ұпай;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 7-10 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 11-13 ұпай

2.

Мектеп оқушыларының/жетекшілік ететін бағыт бойынша соңғы үш оқу жылындағы білім сапасы (соңғы үш жылдағы орташа арифметикалық көрсеткіш есептеледі)

Білім сапасының өсу динамикасы - 3% төмен
 Білім сапасының өсу динамикасы - 3%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 4%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 5%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 6%
 Мектеп оқушыларының білім сапасы жетекшілік ететін бағыттан 75% және жоғары

0 ұпай
 1 ұпай
 2 ұпай
 3 ұпай
 4 ұпай
 5 ұпай

Автоматтандырылған ақпараттық жүйелерден ақпарат




3.

Соңғы үш жылда техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарына түскен 9, 11-сынып түлектерінің үлесі (соңғы үш жылдағы орташа арифметикалық көрсеткіш есептеледі)

21-30% және жоғары 11-20%; 6-10% 1-5% Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 ұпай 3 ұпай 2 ұпай 1 ұпай 0 ұпай

Бірінші басшының қолы қойылған ақпарат




4.

Жоғары оқу орындарына түскен бітірушілердің үлесі (соңғы үш жылдағы орташа арифметикалық көрсеткіш есептеледі)

21-30% және жоғары
 11-20%;
 6-10%
 1-5%
 Бағаланған көрсеткіш жоқ

4 ұпай
 3 ұпай
 2 ұпай
 1 ұпай
 0 ұпай

Бірінші басшының қолы қойылған ақпарат




Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 21)
 "үшінші санатты басшы орынбасары" - 8-12 ұпай;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 13-17 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 18-21 ұпай


5.

Білім беру ұйымы педагогтерінің жалпы санынан жоғары кәсіптік білімі бар педагогтердің үлесі

91 - 100%; 81 – 90%; 70 – 80%;
 70% төмен

4 ұпай 3 ұпай 2 ұпай 0 ұпай

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат




6.

Ғылыми / академиялық дәрежесі бар педагогтердің үлесі

15 % жоғары; 8-15%; 4-7%; 1-3%;
 Жоқ

4 ұпай 3 ұпай 2 ұпай 1 ұпай 0 ұпай

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат




7.

Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің үлесі

15 % жоғары; 8-15%; 4-7%; 1-3%;
 Жоқ

4 ұпай 3 ұпай 2 ұпай 1 ұпай 0 ұпай

ҰБДҚ-дан алынған ақпарат




8.

Білім беру ұйымдары басшыларының орынбасарлары уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша 72 сағаттан кем емес менеджмент саласында біліктілікті арттыру курсынан өткен сертификаты болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 ұпай 0 ұпай

Сертификаттардың көшірмесі




9.

Басшы орынбасарларының әзірлеген бағдарламасы немесе оқу-әдістемелік кешені немесе оқу әдістемелік кеңесімен келісілген әдістемелік ұсынысы/құралы немесе соңғы үш жылда жетекшілік ететін бағыты бойынша авторлық куәлігі бар болуы

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіш жоқ

3 ұпай 2 ұпай 1 ұпай 0 ұпай

Құжаттардың көшірмесі




10.

Жетекшілік ететін бағыты бойынша мектепішілік бақылау жоспарын іске асырудың тиімділігі

Жетті
 Жеткен жоқ

2 ұпай
 0 ұпай

Аналитикалық анықтама




11.

Басшының орынбасарының педагогтермен, оқушылармен, ата-аналармен және т.б. жұмыс барысында іске асатын инициативалары

Көрсеткіш бар
 Көрсеткіш жоқ

2 ұпай 0 ұпай

Бірінші басшының қолы қойылған ақпарат




БАРЛЫҒЫ
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 10 – 17 ұпай;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 18 - 29 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 30 - 36 ұпай

Жүктеу

Басшының тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасары қызметінің тиімділік көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымдарының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 4 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 1 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 3 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 4 балл

1

Білім беру ұйымдарының ашықтығы:
 - жетекшілік ететін бағыты бойынша ақпаратты сайтта апта сайын жүктеу,

Бағаланған көрсеткіші бар; Бағаланған көрсеткіші жартылай бар; Бағаланған көрсеткіші жоқ.

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтемелер



- жетекшілік ететін бағыты бойынша ақпаратты әлеуметтік желі беттерінде апта сайын жүктеу

Бағаланған көрсеткіші бар; Бағаланған көрсеткіші жартылай бар; Бағаланған көрсеткіші жоқ..

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтемелер



2

Басшы орынбасарының тәрбие жұмысы бойынша ақпараттық-аналитикалық материалдарын, мақалаларын, көпшілік алдында сөйлеген сөздерін жалпы ақпараттық құралдарында жариялау

БАҚ басылымдары жарияланған;
 Басылымдары немесе жарияланымдары бар;
 Көрсеткіші жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Басылымдарының көшірмелері



Оқушылардың қауіпсіздігін және денсаулығын сақтау үшін жағдайды қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 2 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" – 1 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 1,5 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 2 балл

3

Салауатты өмір салтын және өмір қауіпсіздігін қалыптастыру бойынша бағдарламалардың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл;

Бағдарлама



4

Оқушылардың денсаулығын сақтауға және қалпына келтіруге, суицидтің алдын алуға әсер ететін іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл;

Жоспар, ақпарат



Тұлғаны әлеуметтендіру және тәрбиелеу бойынша жұмыстардың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 10 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" – 4-5 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 6-8 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 8, 5-10 балл

5

Оқушылардың әртүрлі деңгейдегі шығармашылық, интеллектуалдық және спорттық конкурстарда қатысуының нәтижелілігі (соңғы үш жылда)

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Салыстырмалы кесте



6

Оқушылардық қоғамдық бірлестіктерін ұйымдастыру

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

Қоғамдық ұйым туралы ереже, үш жылға арнаған жұмыс жоспары



7

Кәмелетке толмағандардың істері бойынша комиссияның есебінде тұрған оқушылардың болуы

Санын азайту (өткен оқу жылымен салыстырғанда)
 Өткен оқу жылының санымен бірдей болуы
 Санының артуы

2 балл
 1 балл
 0 балл

Салыстырмалы кесте



8

Оқушылар жасаған қылмыстар мен құқық бұзушылықтардың болуы

3 жылдың ішінде болмауы
 Санының азайуы (өткен оқу жылымен салыстырғанда)
 Өткен оқу жылының санымен бірдей болуы
 Санының артуы

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Білім басқармасының деректері



Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 19)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" — 4 – 8 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 9-15 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 16 - 19 балл

9

Білім беру ұйымы басшысының орынбасарында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл; 0 балл

Сертификат көшірмесі



10

Жетекшілік ететін бағыты бойынша кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаз педагогтерінің саны
 *ескерту:
 балдаржеңімпаздардың санына қарамастан әр деңгейге бөлек беріледі (осы деңгей бойынша ең көп балл 10)

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл

Растайтын құжаттардың көшірмесі



11

Басшы орынбасарларының әзірлеген бағдарламасы немесе оқу-әдістемелік кешені немесе оқу әдістемелік кеңесімен келісілген әдістемелік ұсынысы/құралы немесе соңғы үш жылда жетекшілік ететін бағыты бойынша авторлық куәлігі бар болуы

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіш жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

ОӘК шешімдерінің немесе ұсыныстарының көшірмесі; авторлық құқық туралы



12

Жетекшілік ететін бағыты бойынша МІБ жоспарын іске асырудың тиімділігі

Жетті
 Жартылай жетті
 Жеткен жоқ
 Жұмыс тәжірибесі таратылды:
 аудан, облыс, республика

2 балл
 1 балл

Ақпарат, МІБ



13

Басшының орынбасарының педагогтермен, оқушылармен, ата-аналармен және т.б. жұмыс барысында іске асатын инициативалары

Бастамасы және олардың тиімділігі ұсынылды тек бастамалар ұсынылды
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат




ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 10 – 17 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 18 - 28 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 29 - 35 балл
Жүктеу

Профильді оқыту бойынша басшының орынбасары қызметінің тиімділігінің көрсеткіші

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 4 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 2 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 3 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 4 балл

1.

Білім беру ұйымының ашықтығы:
 - апта сайын жетекшілік ететін бағыты бойынша сайтта ақпарат жүктеу

Бағаланған көрсеткіші бар; Бағаланған көрсеткіші жартылай бар; Бағаланған көрсеткіші жоқ.

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтеме



- апта сайын жетекшілік ететін бағыты бойынша әлеуметтік желі беттерінде ақпарат жүктеу

Бағаланған көрсеткіші бар; Бағаланған көрсеткіші жартылай бар; Бағаланған көрсеткіші жоқ.

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтеме



2

Жоғары оқу ұйымдарымен, мекемелермен әлеуметтік серіктестігі

Бағаланған көрсеткіші бар; Бағаланған көрсеткіші жартылай бар; Бағаланған көрсеткіші жоқ.

2 балл
 0,5 балл
 0 балл

Серіктестік туралы келісім-шарт, ақпарат



Білім сапасымен қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 15)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 8-9 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 10-11 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 12-15 балл

3.

Соңғы үш оқу жылындағы 10, 11 сынып оқушыларының білім сапасы (ортаарифметикалық көрсеткіш соңғы үш жылмен есептеледі)

Білім сапасының өсу динамикасы - 3% аз
 Білім сапасының өсу динамикасы - 3%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 4%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 5%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 6%
 Жетекшілік ететін бағыты бойынша мектеп оқушыларының білім сапасы 75% және жоғары

0 балл
 1 балл
 2 балл
 3 балл
 4 балл
 5 балл

Автоматтандырылған ақпараттық жүйеден алу



4.

Соңғы үш жылдағы оқу бағыты бойынша орта білімнен кейінгі техникалық және кәсіби білім беру және жоғары оқу ұйымдарына (жаратылыстану-математикалықнемесеқоғамдық-гуманитарлық) түскен 11-ші сынып оқушыларының үлесі
 (әрбір бағыт бойынша ортаарифметикалық көрсеткіш соңғы үш жылмен есептеледі)

21-30% және жоғары 11-20%; 6-10% 1-5% Бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Бірінші басшының қолы қойылған ақпарат



5.

Жетекшілік ететін бағыты бойынша соңғы үш жылда білім саласында уәкілетті органмен бекітілген тізімге сәйкес облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардан, конкурстардан, жарыстардан жеңімпаз (жүлдегер) атанған 10-11 сынып оқушыларының болуы
 *ескерту:
 жеңімпаздар мен жүлдегерлердің санына қарамастан балл
 әр деңгейге жеке тағайындалады (бұл критерий бойынша ең жоғары 10 балл)

Халықаралық деңгей;
 Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Құжаттардың көшірмесі



6.

Бейіндік оқыту мен бейіндік алды дайындық оқытудың тиімділігінің мониторингі

Өсу динамиксы
 Төмендеу динамикасы

2 балл 0 балл

Аналитикалық анықтама



Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 12)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" — 3 - 5 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 6 - 9 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 10 - 12 балл

7.

Білім беру ұйымы басшысының орынбасарының уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл; 0 балл

Сертификаттардың көшірмесі



8.

Білім беру ұйымында тиісті деңгейдегі немесе соңғы үш жылда оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған немесе авторлық куәлігі бар оқу жоспарының вариативтік бөлігінің немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе бейіналды даярлық немесе бейіндік оқыту жөніндегі әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың әзірленген бағдарламаларының болуы

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ
 Құжаттардың көшірмелері

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Құжаттардың көшірмесі



9.

Басшының орынбасары әзірлеген оқу жоспарының вариативтік бөлігінің немесе оқу-әдістемелік кешендердің әзірленген курстарының бағдарламалары немесе тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған немесе соңғы үш жыл ішінде немесе авторлық куәлігі бар бейіналды даярлық немесе бейіндік оқыту бойынша Әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ
 Құжаттардың көшірмелері

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Құжаттардың көшірмелері



10.

Жетекшілік ететін бағыт бойынша мектепішілік бақылау жоспарларын іске асырудың тиімділігі

Қол жеткізілді
 Қол жеткізілген жоқ

2 балл
 0 балл

Аналитикалық анықтама



11.

Басшының орынбасарының педагогтармен, білім алушылармен, ата-аналармен және т. б. жұмыс жасаудағы бастамалары.

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл

Бірінші басшының қолы қойылған ақпарат



ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшы орынбасары" - 8-14 ұпай;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 15-25 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 26-31 ұпай
Жүктеу

Басшы орынбасарының ақпараттандыру жөніндегі қызметі тиімділігінің көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 5 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 1,5-2,5 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 3-3,5балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары"- 4-5 балл

1

Білім беру ұйымының ашықтығы:
 - сайтының болуы және толықтырылуы

Бағаланатын көрсеткіші бар;
 Бағаланатын көрсеткішіжартылай бар;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтемелер



- әлеуметтік желісінің болуы және толықтырылуы

Бағаланатын көрсеткіші бар;
 Бағаланатын көрсеткішіжартылай бар;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтемелер



- YouTube каналының болуы және толықтырылуы

Бағаланатын көрсеткіші бар;
 Бағаланатын көрсеткіші жартылай бар;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтемелер



2

Ақпараттандыру бойынша бұқаралық ақпарат құралдарында ақпараттық-аналитикалық материалдарын, мақалаларын жариялау, көпшілік алдында баяндама жасау

БАҚ-та жарияланымдары мен басылымдары бар;
 Тек жарияланымдары немесетек басылымдары бар;
 Көрсеткіші жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Жарияланым көшірмелері немесе материалға сілтеме



Білім беру ұйымдарын ақпараттандыру, цифрландыру үшін жағдай жасаудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 13 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" – 3-5 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 6-10 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 11-13 балл

3

Білім беру ұйымдарын ақпараттандыру, цифрландырубойынша бағдарламаның болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл;

Бағдарлама



4

Цифрлық құзыреттілік бойынша іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл;

Іс-шараның бағдарламасы, ақпарат



5

Уәкілетті органмен келісілген бағдарламаға сәйкес қашықтан оқыту бойынша біліктілігін арттыру курстарын өткен педагогтердің үлесі

70% - 100%
 50% - 69%
 30% - 49%
 30% төмен

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат



6

Білім беру ұйымдарының ақпараттық ортасын әкімшілендіру

Ақпараттық ортаны дамытудың болуы
 Ақпараттық ортаны дамытудың болмауы

1 балл
 0 балл

Ақпарат



7

Электронды журналдың белсенділігінің мониторингі

Мектептің 100% белсенділігі;
 от 85до 99%;
 от 30 до 84%;
 от 0 до 29 %

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Электронды журналдан деректерді алу



8

ҰБДҚ толықтығы

100%
 100% кем

2 балл
 0 балл

ҰБДҚ деректері



9

Киберқауіпсіздік бойынша жұмыстарды ұйымдастыру

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл;
 0 балл

Ақпарат



Цифрлық сауаттылық бойынша жұмыстардың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 7 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" – 1-3 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 4-5 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 6-7 балл

10

Білім беру ұйымдарының беттерінде
 Әлеуметтік желілерде өзінің білім беру арнасы бар немесе білім беру ұйымының беттерінде оқу материалдарын орналастыратын мұғалімдердің үлесі

40% және жоғары 20%-39%
 10%-19%
 1%-9%
 Көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Мониторингтің қорытындысы бойынша аналитикалық ақпарат



11

Өзінің цифрлық білім беру ресурстарын дамытатын тәрбиешілердің үлесі

30% және жоғары 10%-29%
 1%-9%
 Көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Мониторингтің қорытындысы бойынша аналитикалық ақпарат



Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 7 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" — 1-3 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары"— 4-5 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 6-7 балл

12

Білім беру ұйымы басшысының орынбасарында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл; 0 балл

Сертификат көшірмесі



13

Басшы орынбасарларының әзірлеген бағдарламасы немесе оқу-әдістемелік кешені немесе оқу әдістемелік кеңесімен келісілген әдістемелік ұсынысы/құралы немесе соңғы үш жылда жетекшілік ететін бағыты бойынша авторлық куәлігі бар болуы

Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

ОӘК шешімінің немесе ұсыныстарының көшірмесі; Авторлық құқық туралы анықтама



14

Басшы орынбасарының педагогтермен, оқушылармен, ата-аналармен және т.б.жұмыс жасаудағы бастамаларының тиімділігі

Бастамалар мен олардың тиімділігі көрсетілген
 Тек бастамалар көрсетілген
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат



ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 2 – 3 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 4 - 5 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 6 - 7 балл
Жүктеу

Басшының ғылыми-әдістемелік жұмысы жөніндегі орынбасарының қызметінің тиімділігінің көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымдарының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 4 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 2 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 3 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 4 балл

1

Білім беру ұйымдарының ашықтығы:
 Апта сайын жетекшілік ететін бағыты бойынша семестрдің, аралық аттестацияның қорытындысы бойынша сайтта ақпарат жүктеу

Бағаланатын көрсеткіші бар;
 Бағаланатын көрсеткіші жартылай бар;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл




Білім беру ұйымдарының ашықтығы:
 жетекшілік ететін бағыты бойынша семестрдің, аралық аттестацияның қорытындысы бойынша әлеуметтік желі беттерінде ақпарат жүктеу

Бағаланатын көрсеткіші бар;
 Бағаланатын көрсеткіші жартылай бар;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл




2

Басшы орынбасарының ақпараттық-талдау материалдарын, мақалаларды жариялауы, ақпараттандыру бойынша бұқаралық ақпарат құралдарында көпшілік алдында баяндама жасау

БАҚ жарияланымдары мен сөз сөйлеулері бар;
 Тек Жарияланымдар немесе сөйлеу ғана бар;
 Көрсеткіш жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Басылымдар мен баяндамалар тізімі



3.

Ғылыми/академиялық дәрежесі бар тәрбиешілердің үлесі

30% кем емес; 20-29%; 15 — 19%; 1 — 14%;
 Жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл




4.

Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің үлесі

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл




5.

Білім беру ұйымы басшысының орынбасарында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл; 0 балл




6.

Кәсіби шеберлік байқауларының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған мұғалімдердің саны

Халықаралық деңгей;
 Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл




7.

Білім беру ұйымдарында оқу-әдістемелік кеңесімен бекітілген, әзірленген бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе әдістемелік ұсыныстардың/оқу құралдарының болуы

Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл




8.

Басшы орынбасарларының әзірлеген бағдарламасы немесе оқу-әдістемелік кешені немесе оқу әдістемелік кеңесімен келісілген әдістемелік ұсынысы/құралы немесе соңғы үш жылда жетекшілік ететін бағыты бойынша авторлық куәлігі бар болуы

Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл




9.

Эксперименттік бағдарламалар, пилоттық жобалар, инновациялық алаңдар; әлеуметтік/білім беру жобаларына қатысу

Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл




10.

Әр түрлі деңгейдегі білім беру ұйымдарымен, басқа елдермен, әлеуметтік серіктестермен ынтымақтастық

Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ
 Әлеуметтік серіктестік

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
 + 2 балл




11.

Басшы орынбасарының мұғалімдермен, оқушылармен, ата -аналармен және т.б. жұмыс жасаудағы бастамаларының тиімділігі

Бастамалар мен олардың тиімділігі көрсетілген
 Тек бастамалар көрсетілген
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

2 балл
 1 балла
 0 балл




12.

Білім беру ұйымдарын инновациялық дамыту бағдарламасын (жоспар) әзірлесін

Бағдарлама жүйелік инновацияны қамтиды;
 Бағдарлама локальді инновацияны қамтиды;
 Бағдарлама тек білім беру ұйымдарының қызметіне бағытталған

3 балл
 2 балл
 0,5 балл




ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшының орынбасары" – 10 – 17 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 18 - 28 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 29- 35 балл
Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымының оқу жұмысы жөніндегі орынбасарының қызметінің тиімділігінің көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымдарының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі (критерий бойынша ең көп балл саны– 2 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 1 балл;

"екінші санатты басшының орынбасары" — 1,5 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 2 балл;

1.

Білім беру ұйымдарының ашықтығы:
 семестрдің, аралық аттестацияның қорытындысы бойынша, жетекшілік ететін бағыты бойынша сайтта ақпарат жүктеу

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ.

1 балл
 0 балл

Сілтеме



2.

Білім беру ұйымдарының ашықтығы:
 семестрдің, аралық аттестацияның қорытындысы бойынша, жетекшілік ететін бағыты бойынша әлеуметтік желі беттерінде ақпарат жүктеу

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

Сілтеме



Білім беру сапасын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 18)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 8-10 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 11-13 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 14-18 балл

3.

Соңғы үш оқу жылындағы жетекшілік ететін бағыты бойынша колледж студенттерінің білім сапасы
 (орта арифметикалық көрсеткіш соңғы үш жылмен есептеледі)

Білім сапасының өсу динамикасы - 3% аз
 Білім сапасының өсу динамикасы - 3%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 4%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 5%
 Білім сапасының өсу динамикасы - 6%
 Мектеп оқушыларының/жетекшілік ететін бағыты бойынша білім сапасының өсу динамикасы
 75% және жоғары

0 балл
 1 балл
 2 балл
 3 балл
 4 балл
 4 балл

Бірінші басшының қолы қойылған құжат



4.

Өткен оқу жылындағы жұмыспен қамтылған және бос емес түлектердің олардың жалпы санындағы үлесі

Жұмыспен қамтылған және бос емес – 95%;
 Жұмыспен қамтылған және бос емес – 75%;
 Жұмыспен қамтылған және бос емес – 60%;
 Жұмыспен қамтылған және бос емес –60% төмен

5 балл
 4 балл
 3 балл
 2 балл

Басшының қолымен расталған Ұлттық білім беру деректер қорынан үзінді



5.

Соңғы үш жылда жетекшілік ететін бағыты бойынша білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізім бойынша облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардың, байқаулардың, жарыстардың жеңімпаздары (жүлдегерлері) атанған оқушылардың/студенттердің болуы
 Ескертпе: балдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі (осы өлшем бойынша ең жоғары балл 10)

Халықаралық деңгей;
 Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Басшының қолымен расталған құжаттардың көшірмесі



Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 50)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" — 20 - 29 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 30 - 39 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 40 - 50 балл;

6.

Білім беру ұйымдарындағы педагогтердің жалпы санынан жоғары кәсіби білімі бар оқытушылардың үлесі

91 – 100%; 81 – 90%; 70 – 80%;
 70% төмен

4 балл 3 балл 2 балл 0 балл

ҰБДҚ-дан шығару, ақпарат басшының қолымен расталған



7.

Ғылыми/академиялық дәрежесі бар педагогтердің үлесі

15 % жоғары; 8-15%; 4-7%; 1-3%;
 Жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

ҰБДҚ-дан шығару, басшының қолымен расталған



8.

Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің үлесі

15 % жоғары; 8-15%; 4-7%; 1-3%;
 Жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

ҰБДҚ-дан шығару, басшының қолымен расталған



9.

Білім беру ұйымы басшысының орынбасарында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл; 0 балл

Сертификаттардың көшірмесі



10.

Соңғы үш жылда білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізім бойынша кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны
 Ескертпе: Жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан, әр деңгей үшін баллдар бөлек беріледі.

Халықаралық деңгей;
 Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл
 0 балл

Құжаттардың көшірмесі



11.

Білім беру ұйымдарында соңғы үш жылда тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңесімен бекітіліп, әзірленген бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе әдістемелік ұсыныстардың/оқу құралдарының болуы
 Ескертпе: Санына қарамастан, әр деңгей үшін баллдар бөлек беріледі.

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 1 балл
 0 балл

Құжаттардың көшірмесі



12.

Соңғы үш жылда басшының орынбасары жетекшілік ететін бағыты бойынша әзірлеген бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің оқу-әдістемелік кеңесімен бекітілген немесе авторлық құқық сертификаты бар әдістемелік ұсыныстардың/оқу құралдарының болуы.
 Ескертпе: Санына қарамастан, әр деңгей үшін баллдар бөлек беріледі.

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 0 балл

Құжаттардың көшірмесі



13.

Жетекшілік ететін бағыты бойынша колледж ішін бақылау жоспарларын іске асырудың тиімділігі

Жетті
 Жеткен жоқ

2 балл
 0 балл

Аналитикалық анықтама



14.

Басшы орынбасарының педагогтармен, білім алушылармен, ата-аналармен және т. б. жұмыс істеудегі бастамалары жүзеге асырылуы

Көрсеткіш бар
 Көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл

Бірінші басшының қолы қойылған ақпарат



15.

Білім беру ұйымдарының Халықаралық жобаларға қатысуы

Бірнеше жобаға қатысу;
 Бір жобаға қатысу; бағаланған көрсеткіші жоқ

5 балл
 3 балл
 0 балл

Бірінші басшының қолы қойылған ақпарат



16.

Оқыту процесіне жаңа технологиялар мен білім беру формаларын енгізу (модульді, несиелі,дуальді)

Бірнеше технологияларды енгізу
 Бір технологияларды енгізу бағаланған көрсеткіші жоқ

5 балл
 3 балл
 0 балл




17.

Білім беру ұйымы ұйымдастыратын семинарлар, конференциялар арқылы кәсіби қоғамдастықта жетекшілік ететін бағытта білім беру ұйымының педагогикалық тәжірибесін тарату
 Ескертпе: Жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан, әр деңгей үшін баллдар бөлек беріледі.

Республикалық деңгей

3 балл

Бірінші басшының қолы қойылған ақпарат



Облыстық деңгей

2 балл

Бағаланған көрсеткіш жоқ

0 балл


ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 33 – 44 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" —45-55 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 56-70 балл
Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымының тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасарының қызметінің тиімділігінің көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымдарының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 4 балл)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 1 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 2 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 4 балл;

1

Білім беру ұйымдарының ашықтығы:
 - жетекшілік ететін бағыт бойынша ақпаратты сайтта апта сайын орналастыру, - жетекшілік ететін бағыты бойынша ақпаратты апта сайын әлеуметтік желілердегі парақшаға орналастыру

Бағаланған көрсеткіші бар; Бағаланған көрсеткіші ішінара бар; Бағаланған көрсеткіші жоқ.

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтемелер




2

Басшы орынбасарының ақпараттық-талдау материалдарын, мақалаларды жариялауы, ақпараттандыру бойынша бұқаралық ақпарат құралдарында көпшілік алдында сөз сөйлеуі

БАҚ жарияланымдары мен сөз сөйлеулері бар;
 Тек Жарияланымдар немесе сөйлеу ғана бар;
 Көрсеткіш жоқ

3 балла
 1 балл
 0 балл

Жарияланым көшірмесі




Білім алушылардың денсаулығын және қауіпсіздігін сақтау үшін жағдай жасаудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 4)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" – 1,5 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 2,5 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 4 балл

3

Салауатты өмір салтын және өмір қауіпсіздігін қалыптастыру бойынша бағдарламалардың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл;

Бағдарлама




4

Оқушылардың психикалық және физикалық денсаулығын сақтауға және қалпына келтіруге әсер ететін іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу
 (Денсаулық күні және т.б.)

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл;

Жоспар, ақпарат




Тұлғаны тәрбиелеу және әлеуметтендіру бойынша жұмыстың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 17)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" – 5-7 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 8-10 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 11-17 балл

5

Оқушылардың әртүрлі деңгейдегі шығармашылық, интеллектуалдық және спорттық конкурстарда қатысуының нәтижелілігі (соңғы үш жылда)
 Ескертпе: Жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан, әр деңгей үшін баллдар бөлек беріледі.

Халықаралық деңгей; Республикалықдеңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей; Бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Салыстырмалы кесте




6

Оқушылардың қоғамдық бірлестіктерін ұйымдастыру

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

Қоғамдық ұйымдар туралы ереже, үш жылға арналған жұмыс жоспары




7

Кәмелетке толмағандардың ісі бойынша комиссия есебінде тұратын оқушылардың болуы

Санының азаюы(өткен оқу жылымен салыстырғанда)
 Өткен оқу жылының санымен тең
 Санының артуы

2 балл
 1 балл
 0 балл

Салыстырмалы кесте




8

Білім алушылармен жасалған құқық бұзушылықтар мен қылмыстар

3 жыл ішінде болмауы
 Санының азаюы (өткен оқу жылымен салыстырғанда)
 Өткен оқу жылының санымен тең
 Санының артуы

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Білім басқармасының деректері




Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең көп балл саны – 25)
 "үшінші санатты басшының орынбасары" — 10-15 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" — 16-20 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 21-25 балл;

9

Білім беру ұйымы басшысы орынбасарларында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл; 0 балл

Сертификат көшірмесі




10

Жетекшілік ететін бағыт бойынша кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны
 * Ескертпе: балдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі (осы өлшем бойынша ең жоғары балл 10)

Халықаралық деңгей; Республикалықдеңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл

Растайтын құжаттардың көшірмесі




11

Басшының орынбасары әзірлеген, оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған немесе авторлық куәлігі бар бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы
 * Ескертпе: балдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Республикалықдеңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей; Бағаланған көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

ОӘК шешімдері мен ұсыныстарының көшірмелері; авторлық құқық бойынша куәлік




12

Жетекшілік ететін бағыт бойынша ЖББМ жоспарларын іске асырудың тиімділігі

Жетті
 Ішінара жетті
 Жеткен жоқ
 Жұмыс тәжірибесі таратылды:
 аудан, облыс, республика

2 балл
 1 балл

Ақпарат, МІБ графигі




13

Басшы орынбасарының педагогтармен, білім алушылармен, ата-аналармен және т. б. жұмыс істеудегі бастамаларының тиімділігі.

Бастамалар және олардың тиімділігі ұсынылды
 Тек бастамалар ұсынылды
 Бағаланатын көрсеткіштер жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Ақпарат




14

Басшы орынбасарының Облыстың білім басқармасы өткізетін кең ауқымды іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қатысуы

Республикалықдеңгей;
 Облыстық деңгей;
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

3 балл 2 балл 0 балл

Ақпарат




Баллдарды төмендету көрсеткіштері

15

Білім алушылардың жалпы санынан білім алушылардың кінәсінен болған ЖКО (өткен оқу жылы) жағдайларының болуы

Өткен жылдың деңгейінен жоғары; өткен жылдың деңгейіне сәйкес немесе өткен жылдың деңгейінен төмен

-1 ұпай
 0 ұпай

Білім басқармасының деректері




16

Суицид жағдайларының болуы

Аяқталған суицид
 Аяқталмаған суицид

-2 ұпай -1 ұпай

Білім басқармасының деректері






 ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 30 – 34 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" —35-40 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 41-50 балл.
Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарын ақпараттандыру жөніндегі басшы орынбасарының қызметі тиімділігінің көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі (критерий бойынша ең жоғары балл саны - 4 балл
 "үшінші санаттағы басшының орынбасары" - 1 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 2,5 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 4 балл;

1

Білім беру ұйымының ашықтығы:
 - сайттың болуы және толтырылуы,
 - әлеуметтік желілерде беттің болуы және толтырылуы;
 - YouTube арнасының болуы және толтырылуы

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш ішінара қатысады;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

Сілтемелер



2

Басшы орынбасарының ақпараттық-талдау материалдарын, мақалаларды жариялауы, ақпараттандыру бойынша бұқаралық ақпарат құралдарында көпшілік алдында сөз сөйлеуі

БАҚ жарияланымдары мен сөз сөйлеулері бар;
 Тек Жарияланымдар немесе сөйлеу ғана бар;
 Көрсеткіш жоқ

3 балл
 1 балл
 0 балл

Жарияланымдардың көшірмелері



Білім беру ұйымдарын цифрландыру, ақпараттандыру үшін жағдайларды қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 14)
 "үшінші санаттағы басшының орынбасары"- 5-8 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 9-11 ұпай;
 "бірінші санатты басшы орынбасары" - 12-14 ұпай

3

Білім беру ұйымдарын цифрландыру, ақпараттандыру жөніндегі бағдарламаның болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

Бағдарлама



4

Цифрлық құзыреттілік бойынша іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

Іс-шаралар,бағдарламалары,ақпарат



5

Оқу процесін ұйымдастыруда бағдарламалық өнімдерді пайдалану

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

ақпарат



6

Уәкілетті органмен келісілген бағдарламалар бойынша қашықтықтан оқыту бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өткен педагогтердің үлесі

70% - 100%
 50% - 69%
 30% - 49%
 30% төмен

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

ақпарат



7

Білім беру ұйымының ақпараттық ортасын әкімшілендіру

Ақпараттық ортаны дамыту бар
 Ақпараттық ортаның дамуы жоқ

1 балл
 0 балл

ақпарат



8

Электрондық журнал белсенділігінің мониторингі

Колледждің 100% белсенділігі;
 от 85до 99%;
 от 30 до 84%;
 от 0 до 29 %

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

Рlatonus, EduPageи др.



9

ҰБДҚ толымдылығы

100%
 100% кем

2 балл
 0 балл

ҰБДҚ деректері



10

Кибер қауіпсіздік бойынша жұмысты ұйымдастыру

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл

ақпарат



Білім беру ұйымдарын цифрландыру, ақпараттандыру жөніндегі жұмыстың тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 26 балл)
 "үшінші санаттағы басшының орынбасары" – 10-15 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 16-21 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 22-26 балл

11

Колледж білім алушыларының әртүрлі деңгейдегі қашықтықтан шығармашылық, зияткерлік конкурстарға қатысуының нәтижелілігі
 * Ескертпе:
 жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан әрбір деңгей үшін жеке балл беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 0 балл

Салыстырмалы кесте



12

Жетекшілік ететін бағыт бойынша кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны
 * Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;

4 балл 3 балл 2 балл

Растайтын құжаттардың көшірмелері



13

Педагогтар мен білім алушылардың цифрлық сауаттылығын қалыптастыру

91 - 100%; 81 – 90%; 70 – 80%;
 70% төмен

4 балл 3 балл 2 балл 0 балл

ақпарат



14

Білім беру платформаларын пайдалану дағдыларын қалыптастыру

91 - 100%; 81 – 90%; 70 – 80%;
 70% төмен

4 балл 3 балл 2 балл 0 балл

ақпарат



Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 12 балл)
 "үшінші санаттағы басшының орынбасары" - 2-4 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 5- 7 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 8-12 ұпай;

13

Білім беру ұйымы басшысының орынбасарында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл; 0 балл

сертификат көшірмесі



14

Басшының орынбасары әзірлеген, оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған немесе авторлық куәлігі бар бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе Әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы

Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Колледжішілік деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

ОӘК шешімінің немесе ұсынымдарының көшірмесі; авторлық құқық туралы куәлік



15

Жетекшілік ететін бағыт бойынша жоспарларды (ДКК) іске асырудың тиімділігі

Қол жеткізілді
 Ішінара қол жеткізілді
 Қол жеткізілген жоқ
 Жұмыс тәжірибесі кең таралған:
 облысы, қазақстан республикасы

2 балл
 1 балл

ақпарат, кесте (ДКК)



16

Басшы орынбасарының педагогтармен, білім алушылармен, ата-аналармен және т. б. жұмыс істеудегі бастамаларының тиімділігі.

Бастамалар мен олардың тиімділігі ұсынылған
 Тек бастамалар ұсынылған
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

ақпарат



ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшының орынбасары" - 35 – 41 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" —42-47 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" — 48-56 балл.
Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымы басшысының оқу-өндірістік жұмыс, кәсіптік оқыту жөніндегі орынбасарының қызметі тиімділігінің көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі (критерий бойынша ең жоғары балл саны-2 балл)
 "үшінші санаттағы басшының орынбасары" - 1 балл;
 "екінші санатты басшы орынбасары" - 1,5 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 2 балл;

1.

Білім беру ұйымының ашықтығы: - жетекшілік ететін бағыты бойынша ақпаратты сайтқа орналастыру (ай сайын)

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш ішінара бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл




2.

Білім беру ұйымының ашықтығы: - жетекшілік ететін бағыты бойынша ақпаратты әлеуметтік желілердегі парақшаға орналастыру (ай сайын)

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл




Білім беру сапасын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғары балл саны – 18)
 "үшінші санатты басшы орынбасары" - 8-9 ұпай;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 10-11 ұпай;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 12-18 ұпай

3.

Білім сапасының динамикасы

16-20%-ға арттыру;
 11-15%-ға жоғарылату;
 7-10%-ға арттыру;
 Өткен жылдың деңгейіне сәйкес;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл
 0 балл

Басшының қолымен расталған ақпарат



4.

Өткен оқу жылының жұмыспен қамтылған және жұмысқа орналасқан түлектерінің олардың жалпы санынан үлесі

Жұмыспен қамтылғандар - 95%;
 Жұмысқа орналастырылғандар және жұмыспен қамтылғандар-75%;
 Жұмыспен қамтылғандар - 60%;
 Жұмыспен қамтылғандар және жұмыспен қамтылмағандар-60%-дан төмен

5 балл
 4 балл
 3 балл
 2 балл

ҰББДҚ-дан алынған басшы қолымен расталған ақпарат



5.

Облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздары (жүлдегерлері) болған тәрбиеленушілердің/білім алушылардың саны
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат ж/е дәлелдейтін құжаттар көшірмесі



Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғарғы балл саны – 55)
 "үшінші санатты басшы орынбасары" - 30-34 балл;
 "екінші санаттағы басшының орынбасары" - 35-43 балл;
 "бірінші санаттағы басшының орынбасары" - 44 - 55 балл;

6.

Білім беру ұйымы педагогтерінің жалпы санынан жоғары кәсіптік білімі бар педагогтердің үлесі

91 - 100%; 81 – 90%; 70 – 80%;
 70%-дан төмен

4 балл 3 балл 2 балл 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



7.

Ғылыми / академиялық дәрежесі бар педагогтердің үлесі

30%кем емес 20-29%; 15 — 19%; 1 — 14%;
 Жоқ

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



8.

"Педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің динамикасы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



9.

Тәлімгерлік бойынша жұмыстың нәтижелілігі (жетекшілік ететін бағыт бойынша)

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл




10.

Білім беру ұйымы басшысының орынбасарында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл 0 балл

Сертификат көшірмесі



11.

Кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей

4 балл 3 балл 2 балл 1 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат ж/е дәлелдейтін құжаттар көшірмесі



12

Білім беру ұйымында әзірленген бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл 2 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



13

Басшының орынбасары әзірлеген, оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған немесе авторлық куәлігі бар бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе Әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл 2 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



14

Инновациялық-эксперименттік қызмет, әлеуметтік / білім беру жобаларына қатысу

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл 2 балл 1 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



15

Жетекшілік ететін бағыт бойынша колледжішілік жоспарларды іске асырудың тиімділігі

Жетті
 Жартылай жетті
 Жеткен жоқ
 Жұмыс тәжірибесі таратылды:
 аудан, облыс, республика

2 балл
 1 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



16

Білім беру ұйымы ұйымдастырған семинарлар, конференциялар өткізу арқылы жетекшілік ететін бағыт бойынша кәсіби қоғамдастықта білім беру ұйымының педагогикалық тәжірибесін тарату

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл 2 балл 1 балл 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



17

Басшы орынбасарының педагогтермен, білім алушылармен, ата-аналармен және т. б. жұмыс істеудегі бастамаларының тиімділігі.

Бастамалар мен олардың тиімділігі ұсынылған
 Тек бастамалар ұсынылған
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



18

Білім беру ұйымының инновациялық даму бағдарламасын (жоспарын) әзірлеу

Бағдарлама жүйелік инновацияларды қамтиды;
 Бағдарлама жергілікті инновацияларды қамтиды;
 Бағдарлама білім беру ұйымының жұмыс істеуіне ғана бағытталған

3 балл
 2 балл
 0,5 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



19

Дуалдық оқыту нысаны бойынша білім алушыларды ұлғайту үлесі

5% көтеру
 3% көтеру
 Алдыңғы оқу жылы деңгейімен сәйкес
 Көрсеткіш болмаған жағдайда

5 балл
 3 балл
 1 балл
 0 балл

ҰББДҚ-дан алынған басшы қолымен расталған ақпарат



ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшы орынбасары" - 33-44 балл
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 44-55 балл
 "бірінші санатты басшының орынбасары" -56-75 балл.
Жүктеу

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының оқу-әдістемелік, ғылыми-әдістемелік жұмысы, оқу-әдістемелік бірлестігі бойынша басшы орынбасарының қызметі тиімділігінің көрсеткіштері

Өлшемшарттар

Көрсеткіштер

Балдар

Дәлел

Өзін өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің балдары

Білім беру ұйымының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі (критерий бойынша ең жоғары балл саны- 2 балл)
 "үшінші санаттағы басшының орынбасары" - 1 балл;
 "екінші санатты басшы орынбасары" - 1,5 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 2 балл

1.

Білім беру ұйымының ашықтығы:
 - жетекшілік ететін бағыт бойынша ақпаратты сайтта апта сайын орналастыру

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш ішінара қатысады;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

сілтеме



2.

Білім беру ұйымының ашықтығы:
 - жетекшілік ететін бағыты бойынша ақпаратты апта сайын әлеуметтік желілердегі парақшаға орналастыру

Бағаланатын көрсеткіш бар;
 Бағаланатын көрсеткіш ішінара қатысады;
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ.

1 балл
 0,5 балл
 0 балл

сілтеме



3.

Студенттердің ғылыми бағыттағы жарыстарға, конкурстарға, жобаларға қатысуы
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



4.

Облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздары (жүлдегерлері) болған тәрбиеленушілердің/білім алушылардың саны
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей Бағаланған көрсеткіші жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл 0
 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат



5.

Білім беру ұйымы педагогтерінің жалпы санынан жоғары кәсіптік білімі бар педагогтердің үлесі

91 - 100%; 81 – 90%; 70 – 80%;
 70%-дан төмен

4 балл
 3 балл
 2 балл
 0 балл

ҰББДҚ-дан алынған басшы қолымен расталған ақпарат



6.

Ғылыми / академиялық дәрежесі бар педагогтердің үлесі

30%кем емес 20-29%; 15 — 19%; 1 — 14%;
 Жоқ

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл



7.

"Педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің динамикасы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл



8.

Тәлімгерлік бойынша жұмыстың нәтижелілігі (жетекшілік ететін бағыт бойынша)

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл
 0 балл

Жұмыс жоспары, хаттамалар, өткізілген іс-шаралар



9.

Білім беру ұйымы басшысының орынбасарында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы кемінде 72 сағат сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балл;
 0 балл

Сертификат көшірмесі



10.

Кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Халықаралық деңгей;
 Республикалық деңгей;
 Облыстық деңгей;
 Аудандық деңгей

4 балл
 3 балл
 2 балл
 1 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат, дәлелдеме құжаттардың көшірмесі



11

Білім беру ұйымында әзірленген бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін санына қарамастан жеке беріледі

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Аудандық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл



12

Басшының орынбасары әзірлеген, оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған немесе авторлық куәлігі бар бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Аудандық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл



13

Инновациялық-эксперименттік қызмет, әлеуметтік / білім беру жобаларына қатысу
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Аудандық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл



14

Жетекшілік ететін бағыт бойынша ДКК жоспарларын іске асырудың тиімділігі
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Жетті
 Жартылай жетті
 Жеткен жоқ
 Жұмыс тәжірибесі таратылды:
 аудан, облыс, республика

2 балл
 1 балл
 0 балл

Басшы қолымен расталған ақпарат, дәлелдеме құжаттардың көшірмесі



15

Білім беру ұйымы ұйымдастырған семинарлар, конференциялар өткізу арқылы жетекшілік ететін бағыт бойынша кәсіби қоғамдастықта білім беру ұйымының педагогикалық тәжірибесін тарату
 Ескертпе: баллдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Аудандық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл



16

Басшы орынбасарының педагогтермен, білім алушылармен, ата-аналармен және т. б. жұмыс істеудегі бастамаларының тиімділігі.

Инициативалар және олардың тиімділігі ұсынылған
 Тек инициатива ұсынылған
 Бағаланған көрсеткіші жоқ

2 балл
 1 балл
 0 балл



17

Білім беру ұйымының инновациялық даму бағдарламасын (жоспарын) әзірлеу

Бағдарлама жүйелік инновацияны қамтиды;
 Бағдарлама локальды инновацияны қамтиды;
 Бағдарлама тек білім беру ұйымдарының қызметіне бағытталған

3 балл
 2 балл
 0,5 балл




ЖИЫНЫ
 "үшінші санатты басшы орынбасары" - 40-49 балл;
 "екінші санатты басшының орынбасары" - 50-59 балл;
 "бірінші санатты басшының орынбасары" - 60-70 балл.
Жүктеу

Әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлері қызметінің тиімділік көрсеткіштері

Критерийлер

Көрсеткіштер

Баллдар

Дәлел (материалдар портфолиода көрсетілген)

Өзін-өзі бағалау

Комиссия мүшелерінің баллдары

Білім беру ұйымының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі
 (критерий бойынша ең жоғары балл саны - 60 балл)

"педагог-модератор" - 1балл;
 "педагог-сарапшы" — 2 балла;
 "педагог-зерттеуші" — 3 балла;
 "педагог-шебер" - 4 балла

1.

Тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңес мақұлданған немесе әзірленген материалдарға авторлық құқықпен қорғалатын объектілерге құқықтардың мемлекеттік тізіліміне мәліметтер енгізу туралы куәлігі бар әзірлеген бағдарламалардың немесе әдістемелік құралдардың немесе ұсынымдардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің авторы/бірлескен авторы

Бағаланған көрсеткіш бар
 Бағаланған көрсеткіш жоқ.

1 балл
 (
 әзірленген мөлшерге сәйкес)
 0 балл

Сайттарға сілтеме



2.

Жарияланымдар, ғылыми-практикалық конфренецияларда немесе семинарларда немесе форумда сөз сөйлеу

Бағаланған көрсеткіш бар
 Бағаланған көрсеткіш жоқ.

1 балл
 0 балл

Сайттарға сілтеме




 3.

Соңғы үш жылдағы педагогтердің сабақтарын бақылау

Бағаланған индикатор бар;
 Өлшенген көрсеткіш жоқ.

Әр сабаққа 1 балл

Бағалау парағы (әр жылға 25 данадан)



4.

Жобаларға, зерттеу немесе Инновациялық немесе эксперименттік қызметке қатысу (эксперименттік/инновациялық алаң қызметін ұйымдастыру және үйлестіру, зерттеулер жүргізу, жобаларды рецензиялау (әдістемелік, дипломдық және т. б.)

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Аудандық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

бұйрықтар



5.

Жұмыс топтарына немесе сараптамалық кеңестерге немесе конкурстық комиссияларға/қазылар алқасына қатысу

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Аудандық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл

бұйрықтар



6.

Ұйымдастырылған семинарлар, конференциялар саны

Республикалық деңгей
 Облыстық деңгей
 Аудандық деңгей
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

3 балл
 2 балл
 1 балл
 0 балл





 7.

Педагогтермен жұмыстағы бастамалардың тиімділігі

Бастамалар мен олардың тиімділігі ұсынылған
 Тек бастамалар ұсынылған
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

2 балла
 1 балл
 0 баллов

басшының қолымен расталған ақпарат және құжаттардың растайтын көшірмелері




 8.

Уәкілетті органмен келісілген білім беру бағдарламалары бойынша біліктілікті арттыру курстары туралы сертификаттың болуы

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

сертификаттар көшірмелері




 9.

жетекшілік ететін бағыт бойынша ақпаратты әлеуметтік желілердегі парақшаға жүйелі орналастыру

Бағаланатын көрсеткіш бар
 Бағаланатын көрсеткіш жоқ

1 балл
 0 балл

сілтемелер



Барлығы
 "педагог-модератор" - 20-24 балл;
 "педагог-сарапшы" - 25-29 балл;
 "педагог-зерттеуші" - 30-34 балл;
 "педагог-шебер" - 35-40 балл.
Жүктеу



Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 25-қосымша
 Нысан

Аттестаттауға жататын білім беру ұйымы (әдістемелік кабинет (орталықтар) басшысының/басшы орынбасарының/әдістемелік кабинет (орталықтар) әдіскеріне бағалау парағы (аттестаттау комиссиясының мүшесі толтырады)

      Аттестаттау түрі: кезекті - ;

      қайталама - (керегін X белгісімен белгілеу керек)

      (Т. А.Ә. (болған жағдай)_______________________________________________

      Лауазымы__________________________________________________________

      Аттестаттау комиссиясы мүшесінің шешімі:

      ___________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________

      Аттестаттау комиссиясы мүшесінің өз шешімін негіздеуі:

      ___________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________

      Біліктілік санатына сәйкес келеді

      ___________________________________________________________________

      Біліктілік санатын белгілеу үшін негіздер жоқ

      ___________________________________________________________________

      Негіздеме: __________________________________________________________

      Аттестаттау комиссиясының мүшесі ______________________________________

      (Т. А.Ә. (болған жағдай), қолы)

      Аттестаттау комиссиясының хатшысы _____________________________________

      (Т. А.Ә. (болған жағдай), қолы)

      Күні "____" __________ 20 ___ жыл


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 26-қосымша
 Нысан

Білім беру ұйымы, әдістемелік кабинет (орталық)басшысының аттестаттау парағы

      Аттестаттау түрі: кезекті - ; қайталама –

      (керегін X белгісімен белгілеу керек)

      Т.А.Ә (бар болса),_____________________________________________

      Туған күні: "___" __________ _______ жыл.

      Білімі туралы, біліктілігін арттыру, қайта даярлау туралы мәліметтер

      (қашан және қандай оқу орнын, білімі бойынша мамандығы мен

      біліктілігін, біліктілігін арттыру, қайта даярлау туралы құжаттар, ғылыми

      (академиялық) дәрежесі, ғылыми атағы, олардың берілген күні)

      ____________________________________________________________

      4. Атқаратын лауазымы және тағайындалған күні, біліктілік санаты

      _____________________________________________________________

      5. Жалпы еңбек өтілі ___________________________________________

      6. Мемлекеттік және азаматтық қызметші лауазымдарындағы, басшылық

      лауазымдардағы жалпы жұмыс өтілі

      _____________________________________________________________

      7. Аттестаттау комиссиясының мүшелері айтқан ескертулер мен ұсыныстар:

      ___________________________________________________________________

      8. Отырысқа аттестаттау комиссиясының _ _ _ _ мүшесі қатысты.

      9. Аттестаттау комиссиясының әрбір мүшесі толтыратын қоса беріліп отырған бағалау

      парағына сәйкес дауыс беру нәтижелері бойынша аттестатталушының қызметін

      бағалау:

      1) өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталды

      __________________________________________________________________

      (дауыс саны)

      __________________________________________________________________;

      (әрбір біліктілік санаты бойынша жеке)

      2) өтініш берілген біліктілік санатын растай отырып аттестатталды

      __________________________________________________________________.

      (дауыс саны)

      3) өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмаған

      _________________________________________________________________

      (дауыс саны)

      Қорытынды баға ___________________________________________________

      (сандық белгісі бар біліктілік санаты жазбаша көрсетіледі)

      10. Аттестаттау комиссиясының ұсынымдары (олар берілетін уәждерді көрсете

      отырып)

      _____________________________________________________________

      11. Ескертпелер _________________________________________________

      ______________________________________________________________

      Аттестаттау комиссиясының төрағасы:

      _____________________________________________________________

      (қолы)

      Аттестаттау комиссиясының хатшысы:

      _____________________________________________________________

      (қолы)

      Аттестаттау комиссиясының мұшелері: _________________________

      (қолы)

      _________________________

      (қолы)

      _________________________

      (қолы)

      _________________________

      (қолы)

      Мөр орны

      Аттестаттауды өткізу күні "____" ___________ 20 _____ жыл.

      Аттестаттау парағымен таныстым:

      ________________________________________________________________

      (аттестатталушының қолы және күні)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 27-қосымша
 Нысан

Білім беру ұйымы, әдістемелік кабинет (орталық) басшысының орынбасарына /әдістемелік кабинет (орталық)әдіскеріне аттестаттау парағы

      Аттестаттау түрі: кезекті - ; қайталама –

      (керегін X белгісімен белгілеу керек)

      Т.А.Ә (болған жағдай)_______________________________________________

      Туған күні: "___" __________ _______ жыл.

      Білімі туралы, біліктілігін арттыру, қайта даярлау туралы мәліметтер (қашан және

      қандай оқу орнын, білімі бойынша мамандығы мен біліктілігін, біліктілігін арттыру,

      қайта даярлау туралы құжаттар, ғылыми (академиялық) дәрежесі, ғылыми атағы,

      олардың берілген күні)

      __________________________________________________________________

      4. Атқаратын лауазымы және тағайындалған күні, біліктілік санаты

      __________________________________________________________________

      5. Жалпы еңбек өтілі _________________________________________________

      6. Мемлекеттік және азаматтық қызметші лауазымдарындағы, басшылық

      лауазымдардағы жалпы жұмыс өтілі

      __________________________________________________________________

      7. Аттестаттау комиссиясының мүшелері айтқан ескертулер мен ұсыныстар:

      __________________________________________________________________

      8. Отырысқа аттестаттау комиссиясының _ _ _ _ мүшесі қатысты.

      9. Аттестаттау комиссиясының әрбір мүшесі толтыратын қоса беріліп отырған бағалау

      парағына сәйкес дауыс беру нәтижелері бойынша аттестатталушының қызметін

      бағалау:

      1) мәлімделген біліктілік санатына аттестатталды

      __________________________________________________________________

      (дауыс саны)

      __________________________________________________________________;

      (әрбір біліктілік санаты бойынша жеке)

      2) өтініш берілген біліктілік санатын растай отырып аттестатталды

      __________________________________________________________________.

      (дауыс саны)

      3) мәлімделген біліктілік санатына аттестатталмаған

      ____________________________________________________________________

      (дауыс саны)

      Қорытынды баға _____________________________________________________

      (сандық белгісі бар біліктілік санаты жазбаша көрсетіледі)

      10. Аттестаттау комиссиясының ұсынымдары (олар берілетін уәждерді көрсете

      отырып) __________________________________________________________________

      11.Ескертпелер ______________________________________________________

      ___________________________________________________________________

      Аттестаттау комиссиясының төрағасы:

      __________________________________________________________________

      (қолы)

      Аттестаттау комиссиясының хатшысы:

      __________________________________________________________________

      (қолы)

      Аттестаттау комиссиясының мүшелері: ______________________________

      (қолы)

      ______________________________

      (қолы)

      ______________________________

      (қолы)

      ______________________________

      (қолы)

      Мөр орны

      Аттестаттауды өткізу күні "____" ___________ 20 _____ жыл.

      Аттестаттау парағымен таныстым:

      ___________________________________________________________________

      (аттестатталушының қолы және күні)


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 28-қосымша
 Нысан

Аттестаттау комиссиясы отырысының хаттамасы

      20 ___ ж. "__" _____________

      Комиссия төрағасы:

      ________________________________________________________________

      Комиссия мүшелері:

      1._______________________________________________________________

      2. ______________________________________________________________

      Аттестаттау кезеңдерінің қорытындылары бойынша комиссияның ШЕШІМІ:

      Білім беру ұйымдарының келесі басшылары өтініш берілген біліктілік санаттарына аттестатталды:

Т.А.Ә (болған жағдай)

Лауазымы

Бар біліктілік санаты

Өтініш берілген біліктілік санаты

Берілген біліктілік санаты












Жүктеу

      Білім беру ұйымдарының келесі басшылары өтініш берілген біліктілік санаттарына аттестатталмады:

Т.А.Ә (болған жағдай)

Лауазымы

Бар біліктілік санаты

Өтініш берілген біліктілік санаты

Берілген біліктілік санаты

Себебі





















Жүктеу

      Комиссия төрағасы _______________________________________________

      (қолы)

      Комиссия мұшелері: _______________________________________________

      (қолы)

      _______________________________________________

      (қолы)

      _________________________ ______________________

      (қолы)

      _________________________ ______________________

      (қолы)

      Хатшы: _________________________ ______________________


Педагогтерді аттестаттаудан
 өткізу қағидалары мен
 шарттарына 29-қосымша
 Нысан

Педагогикалық кеңес отырысының хаттамасынан үзінді ____________________________________________________________________ білім беру ұйымының атауы

      20 ___ ж. "__" _____________

      Төрағасы – Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      Хатшы – Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      Қатысқандар: _______ адам.

      Күн тәртібі:

      Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) туралы

      Тыңдалды:

      "Педагогикалық этиканың кейбір мәселелері туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 11 мамырдағы № 190 бұйрығына (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 12 мамырда № 20619 болып тіркелген) сәйкес педагогикалық этиканы сақтау мәселесі бойынша біліктілік санаттарын беруге (растауға) үміткер педагог (педагогтер) туралы қысқаша ақпарат.

      Шешім:

      Біліктілік санатын беруге (растауға) ұсынылады __________________________.

      Біліктілік санатын беруге (растауға) ұсынылмайды __________________________.

      Ескертпе:

      Педагогикалық кеңестің шешімі ұсынымдық сипатта болады. Шешімге қарамастан педагог біліктілік санатын беру (растау) рәсіміне қатысуды жалғастырады. Соңғы шешімді тиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиясы қабылдайды.

      Қазақстан Республикасы
 Білім және ғылым министрінің
 2016 жылғы 27 қаңтардағы
 № 83 бұйрығына 2-қосымша

Мектепке дейінгі, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттары

Ескерту. 2-қосымша алып тасталды – ҚР Білім және ғылым министрінің 17.10.2017 № 530 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

]]>
admin Tue, 19 Apr 2022 17:48:14 +0600
Нормативтік құжаттар https://141-shieli.mektebi.kz/o-detskom-sade/normativtk-zhattar/66-normativtk-zhattar.html https://141-shieli.mektebi.kz/o-detskom-sade/normativtk-zhattar/66-normativtk-zhattar.html Орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үшін білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылауды, оларды аралық және қорытынды аттестаттауды өткізудің үлгілік қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18 наурыздағы 125 Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2008 жылғы 21 сәуірде Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне 5191 болып енгізілді.

      Ескерту. Тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 25.09.2018 №494 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

«Білім туралы» Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі Заңының 5-бабының 19) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған:

      1) осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес Бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білімнің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарындағы білім алушылардың үлгеріміне ағымдық бақылаудың, оларды аралық және қорытынды аттестаттау жүргізудің үлгілік қағидалары;

      2) осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес Техникалық және кәсіптік, орта оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында білім алушылардың үлгерімін ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау жүргізудің үлгілік қағидалары;

3) алып тасталды – ҚР Білім және ғылым министрінің 25.09.2018 №494 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 30.01.2017 №36 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР Білім және ғылым министрінің 25.09.2018 №494 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

      2. Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім департаменті (С.М. Өмірбаев):

      1) осы бұйрықты белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді қамтамасыз етсін;

      2) мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін осы бұйрықты бұқаралық ақпарат құралдарында жарияласын.

      3. "Білім беру ұйымдарындағы білім алушылардың үлгерімін ағымдағы бақылаудан, аралық және қорытынды мемлекеттік аттестаттаудан өткізу ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2006 жылғы 7 қыркүйектегі N 481 бұйрығының (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 4394 болып тіркелген) күші жойылды деп танылсын.

      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау вице-министр К.Н. Шәмшидиноваға жүктелсін.

      5. Осы бұйрық алғаш ресми жарияланғаннан кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      

Министр

Ж. Түймебаев



Қазақстан Республикасы


Білім және ғылым министрінің


2008 жылғы 18 наурыздағы


№ 125 бұйрығына 1-қосымша


 


 Ескерту. Қағиданың оң жақтағы жоғарғы бұрышы жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 25.09.2018 №494 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білімнің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарындағы білім алушылардың үлгеріміне ағымдық бақылаудың, оларды аралық және қорытынды аттестаттау жүргізудің үлгі қағидалары

      Ескерту. Үлгі қағида жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 06.06.2017 №265 (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-т. қараңыз) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білімнің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарындағы білім алушылардың үлгеріміне ағымдық бақылаудың, оларды аралық және қорытынды аттестаттау жүргізудің үлгі қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 19) тармақшасына сәйкес әзірленді және меншік нысаны мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан білім алушылардың үлгеріміне ағымдық бақылаудың, оларды аралық және қорытынды аттестаттаудың тәртібін айқындайды.

      2. Осы Қағидаларда мынадай анықтамалар қолданылады:

      1) бағалау – білім алушылардың оқуда нақты қол жеткізген нәтижелерін оқытудан күтілетін нәтижелермен әзірленген өлшемшарттар негізінде салыстыру процесі;

      2) бағалау өлшемшарттары – білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау жүргізуге негіз болатын белгі;

      3) білім алушылардың үлгерімін ағымдық бақылау - бұл жалпы білім беретін оқу бағдарламасына сәйкес ағымдағы сабақ барысында мұғалім жүргізетін білім алушылардың білімдерін жүйелі тексеру;

      4) білім алушыларды аралық аттестаттау - білім алушылардың бір оқу пәнін оқып аяқтағаннан кейін оның бөлігінің немесе барлық көлемінің мазмұнын меңгеру сапасын бағалау мақсатында жүргізілетін рәсім;

      5) білім алушыларды қорытынды аттестаттау - Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы №604 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №17669 болып тіркелген) бекітілген Орта білім берудің (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру) мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартында (бұдан әрі - МЖМБС) қарастырылған оқу пәндерінің көлемін меңгеру дәрежесін анықтау мақсатында жүргізілетін рәсім:

      6) жиынтық бағалау – белгілі бір оқу кезеңін (тоқсан, оқу жылы), сондай-ақ оқу бағдарламасына сәйкес бөлімдерді (ортақ тақырыптарды) оқып аяқтағаннан кейін өткізілетін бағалау түрі;

      7) модерация – бағалаудың объективтілігін және айқындығын қамтамасыз ету үшін балдарды қоюды стандарттау мақсатында тоқсандық жиынтық бағалау бойынша білім алушылардың жұмысын талқылау процесі;

      8) оқытудан күтілетін нәтижелер – оқыту процесі аяқталғанда білім алушының нені біліп, түсініп, көрсете алатынын сипаттайтын құзыреттіліктер жиынтығы;

      9) формативті бағалау – сыныпта күнделікті жұмыс барысында жүргізілетін бағалау түрі, білім алушылар үлгерімінің ағымдағы көрсеткіші болып табылады, оқыту барысында білім алушылар мен мұғалім арасындағы жедел өзара байланысты, оқушы мен мұғалім арасындағы кері байланысты қамтамасыз етеді және білім беру процесін жетілдіруге мүмкіндік береді.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 28.08.2020 №373 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
2-тарау. Білім алушылардың үлгеріміне ағымдық бақылау, аралық аттестаттау жүргізудің тәртібі

      Ескерту. 2-тарау алып тасталды – ҚР Білім және ғылым министрінің 21.10.2020 №453 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3-тарау. Жаңартылған орта білім мазмұны бойынша білім алушылардың үлгеріміне ағымдық бақылау жүргізудің тәртібі

      12. Білім алушылардың оқу жетістігін бағалау формативтік және жиынтық бағалау нысандарында жүзеге асырылады.

      13. Формативтік бағалау, оның ішінде үй жұмысын бағалау білім алушылардың оқу мақсаттарына қол жеткізуіне мониторинг жүргізу және сабақта сараланған жұмысты одан әрі құру үшін жүргізіледі және педагогтің ұсыныстары арқылы жазбаша нысанда (дәптерлерде немесе күнделіктерде) немесе ауызша жүзеге асырылады.

      Тиісті мемлекеттік органдардың шектеу шаралары, оның ішінде карантин, әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде білім алушылардың оқу жетістіктері балл қою арқылы формативті бағаланады. 2-11 (12) сынып білім алушыларының оқу жетістіктерін бағалау бір балдан 10 балға дейінгі шекте жүзеге асырылады.

      Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 21.10.2020 №453 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      13-1. Формативтік бағалау кезінде мұғалім сабақта кері байланысты жүзеге асырады. Педагог білім алушылардың санын, кері байланысты беру нысанын және жиілігін дербес анықтайды.

      Ескерту. 3-тарау 13-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 09.02.2018 №47 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

      13-2. Формативті бағалау нәтижелері басып шығару мен одан әрі сақтауды талап етпейді.

      Формативті бағалаудың нәтижелерін ұсыну білім алушылар орындаған жұмыстарда және/немесе педагогтің комментарийлері арқылы электрондық журналдарда жүзеге асырылады.

      Ескерту. 3-тарау 13-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 09.02.2018 №47 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

      14. Білім алушылардың үлгеріміне ағымдық бақылауды тоқсан, бөлім (ортақ тақырып) аяқталғаннан кейін оқу материалдарының мазмұнын меңгеру деңгейін анықтау және қадағалау үшін жиынтық бағалау нысанында педагогтер жүргізеді.

      Тиісті мемлекеттік органдардың шектеу шаралары, оның ішінде карантин, әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде және қашықтықтан оқыту нысанында оқыту кезінде жиынтық бағалау 2-11 (12) сыныптарда жүргізіледі. Бұл ретте пәндер бойынша 1 бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау (бұдан әрі - БЖБ) өткізіледі. 1-сыныпта білім алушылардың оқу жетістіктері бағаланбайды.

      Ескерту. 14-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 28.08.2020 №373 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      14-1. Формативті бағалау, БЖБ және тоқсан бойынша жиынтық бағалау (бұдан әрі - ТЖБ) нәтижелері бойынша білім алушыларға тоқсандық оқу жетістіктерін бағалау кезінде ескерілетін балдар қойылады.

      Ескерту. 3-тарау 14-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 09.02.2018 № 47 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда - ҚР Білім және ғылым министрінің 28.08.2020 №373 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.
 
      14-2. БЖБ өткізу нысаны (бақылау, практикалық немесе шығармашылық жұмыс, жоба, эссе) мен сабағын және БЖБ орындау уақытын педагог өздігінен белгілейді.

      БЖБ үшін максималды балл 1-4 сыныптарда кемінде 7 және 15 балдан артық емес,  5-11 (12) сыныптарда кемінде 7 және 20 балдан артық емес болуы керек.

      Ескерту. 3-тарау 14-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 09.02.2018 №47 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 28.04.2021 №189 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.
 
      14-3. БЖБ және тоқсандық жұмыс үшін жиынтық бағалауға (бұдан әрі - ТЖБ) қойылатын қорытынды балды қою кезінде қолмен жөнделген жер, сондай-ақ оқу тапсырмалары мен есептер шарттарын ресімдеу сапасы есептелмейді.

      Ескерту. 3-тарау 14-3-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 09.02.2018 №47 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

      14-4. Аптасына 1 сағат оқу жүктемесі кезінде БЖБ қажет болған жағдайда бөлімдерді біріктіре отырып тоқсанына екі реттен артық жүргізілмейді, қорытынды баға жартыжылдыққа қойылады.

      Ескерту. 3-тарау 14-4-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 09.02.2018 №47 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

      14-5. БЖБ тоқсанына үш реттен артық өткізілмейді. Бөлімдер/ортақ тақырыптар тоқсанына төрт және одан да көп бөлімдерді/ортақ тақырыптарды оқып-зерделеген жағдайда тақырыптардың ерекшеліктерін және оқыту мақсаттарының санын ескере отырып біріктіріледі. Оны екі кезеңде өткізуге болады.

      Ескерту. 3-тарау 14-5-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 09.02.2018 №47 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

      14-6. Оқу пәндерінің күрделілік деңгейін есепке ала отырып, бір күнде үштен артық ТЖБ өткізуге болмайды. ТЖБ тоқсан аяқталатын соңғы күні өткізілмейді. Бір оқу пәні бойынша БЖБ мен ТЖБ бір күнде өткізілмейді.

      Ескерту. 3-тарау 14-6-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 09.02.2018 № 7 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

      14-7. Үйде оқитын білім алушыларды бағалау кезінде педагог үйде оқитын білім алушылардың оқу жүктемесін және олардың оқып-зерделеген оқу материалын ескере отырып, сараланған және/немесе жеке тапсырмаларды әзірлейді.

      Ескерту. 3-тарау 14-7-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 09.02.2018 №47 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      14-8. Ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар білім алушыларды бағалау кезінде мұғалім сараланған және/немесе жеке тапсырмаларды қолданады, сондай-ақ білім алушының ерекшеліктерін есепке ала отырып, оның ішінде жеке оқу бағдарламаларын іске асыру кезінде бағалау критерийлеріне өзгерістер енгізеді.

      Ескерту. 3-тарау 14-8-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 09.02.2018 №47 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

      14-9. Карантин жағдайларында, әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларда аптасына екі немесе одан да көп сағат оқу жүктемесі бар пәндер бойынша тоқсанына бір БЖБ, тоқсанның соңында ТЖБ өткізіледі.

      Ескерту. 14-9-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 17.04.2020 №149 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 28.04.2021 №189 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

      15. "Өзін-өзі тану", "Көркем еңбек", "Музыка", "Дене шынықтыру", "Кәсіпкерлік және бизнес негіздері", "Графика және жобалау", "Алғашқы әскери және технологиялық даярлық", "Қоғам және дін", бастауыш сыныпқа арналған "Ақпараттық-коммуникативтік технология" пәндері бойынша жиынтық бағалау өткізілмейді.

      Тоқсан/жарты жыл және оқу жылының соңында "Өзін-өзі тану", "Көркем еңбек", "Музыка", "Дене шынықтыру", "Кәсіпкерлік және бизнес негіздері", "Графика және жобалау", "Алғашқы әскери және технологиялық даярлық", "Қоғам және дін", бастауыш сыныпқа арналған "Ақпараттық-коммуникативтік технология" пәндері бойынша "есептелінді" ("есептелінген жоқ") деген белгі жазылады.

Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      15-1. 10-11-сыныптарда инвариантты компоненттің тереңдетілген және стандартты деңгейінің пәндерін таңдау кезінде "Кәсіпкерлік және бизнес негіздері", "Графика және жобалау" оқу пәндерінен басқа пәндер бойынша жиынтық бағалау жүргізіледі.

      Вариативті компонент сағатының есебінен таңдалған 10-11-сыныптардың оқу пәндері бойынша жиынтық бағалау өткізілмейді, оқу жылының соңында "есептелінді" ("есептелінген жоқ") деген белгі жазылады.

      Ескерту. 15-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      15-2. Қысқартылған оқу жүктемесі бар Үлгілік оқу жоспарларын таңдаған жағдайда БЖБ саны 14-4-тармаққа сәйкес жүргізіледі.

      Вариативтік компонент есебінен таңдалған 7-9-сыныптардағы оқу пәндері бойынша (инварианттық компоненттегі таңдау пәндері) жиынтық бағалау өткізілмейді, оқу жылының соңында "есептелінді" ("есептелінген жоқ") деген белгі жазылады.

      Ескерту. 15-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      16. Жиынтық бағалау тапсырмалары білім алушылармен орындалады және "Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, таңдау курстарының және факультативтердің үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі №115 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №8424 болып тіркелген) оқу бағдарламасына сәйкес олар өткен материалдарды қамтиды.

      17. Формативті және жиынтық бағалау тапсырмаларын педагог өзі дайындайды.

     18. Тілдік пәндерден жиынтық бағалау сөйлеу әрекетінің төрт түрі бойынша жүргізіледі (тыңдалым (тыңдау), айтылым, оқылым, жазылым). Тыңдалым (тыңдау) және айтылым дағдыларын бағалау жиынтық бағалауды өткізу жоспарланған аптаның ішінде сабақтың барысында жүргізіледі.

     19. Даулы мәселелер туындаған жағдайда білім алушылардың тоқсандағы оқу жетістіктерінің нәтижелері бойынша жазбаша түрде өткізілетін жиынтық бағалауда объективтілікті және ашықтықты қамтамасыз ету үшін және/немесе педагогикалық кеңестің шешімімен педагогтер қажет болған жағдайда, ТЖБ бағасы қойылғанға дейін бір күннен кешіктірмей модерация жүргізеді.

      Балдары өзгертілуі тиіс болатын білім алушылардың тоқсандық жиынтық жұмыстарының модерациясы жүргізілген жағдайда олар қайта тексеріледі. Модерация қорытындысы бойынша тоқсан ішіндегі жиынтық жұмыс үшін балл өсу жағына да, азаю жағына да өзгереді.

      Ескерту. 19-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 28.08.2020 №373 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      20. Білім алушылар (денсаулық жағдайына байланысты, жақын туыстарының қайтыс болуы, қолайсыз метеожағдайларға байланысты, барлық деңгейдегі жарыстарға, конференцияларға, олимпиадаларға және ғылыми жобалар конкурстарына қатысу) болмаған жағдайда жиынтық бағалауды жеке кесте бойынша тапсырады.

      Ағымдағы тоқсан/жартыжылдық аяқталғанға дейін Жиынтық жұмыстарды тапсырмаған жағдайда білім алушыға жиынтық жұмыстарды тапсырғанға дейін "уақытша аттестатталмады" деген белгі электронды журналда қойылады. Тапсыру қорытындысы бойынша төртінші/жартыжылдық баға қойылады.

      Ескерту. 20-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 28.08.2020 №373 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      20-1. Карантин жағдайларында, әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларда БЖБ мен ТЖБ қашықтан оқыту арқылы ұйымдастырылады.

      Ескерту. 20-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 17.04.2020 №149 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда - ҚР Білім және ғылым министрінің 06.05.2021 №207 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.
 
      21. Бөлім (ортақ тақырып) және тоқсан бойынша жиынтық бағалау қорытындысы болмаған жағдайда білім алушы уақытша аттестаттаудан өтпеген болып есептеледі.

      22. Ағымдағы жылғы білім алушылардың жиынтық жұмыстары мектепте сол оқу жылы аяқталғанға дейін сақталады.

      Ескерту. 22-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 28.08.2020 №373 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      23. Білім алушылардың жиынтық бағалау нәтижелері балл түрінде (қағаз/электрондық) журналға қойылады және осы Қағидаға 1-қосымшаға сәйкес балды бағаға ауыстыру шәкілі бойынша тоқсандық және жылдық бағаға ауыстырылады.

      Ескерту. 23-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 09.02.2018 №47 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      24. Жиынтық бағалау қорытындысы бойынша ақпарат білім алушыларға және ата-аналарға немесе баланың заңды өкілдеріне қағаз түрінде немесе электронды нұсқада беріледі.

Ескерту. 24-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 14.06.2018 №272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      25. Тоқсандық баға формативті бағалау, БЖБ және ТЖБ қорытындысының негізінде 50%-да 50% пайыздық арақатынаста қойылады.

      Аптасына 1 сағат оқу жүктемесі кезінде жартыжылдыққа баға формативті бағалау және БЖБ нәтижесі бойынша қойылады.

      Тиісті мемлекеттік органдар шектеу іс-шараларын жүзеге асырған, төтенше жағдай енгізілген, белгілі бір аумақта әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар туындаған жағдайларда тоқсандық баға формативті бағалауды, бір БЖБ мен ТЖБ нәтижелерін ескеріп қойылады.

Ескерту. 25-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 21.10.2020 №453 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      26. 1-сыныпта жылдық баға қойылмайды.

      Баланың ата-анасының немесе заңды өкілдерінің келісімі бойынша психологиялық-медициналық-педагогикалық консультацияның қорытындысы негізінде қайта оқу жылы ұсынылған білім алушыларды қоспағанда, 1-сыныптың білім алушылары қайта оқу жылына қалдырылмайды.

      Ескерту. 26-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 31.05.2021 №248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      27. 2-11 (12) сынып білім алушыларының пәндер бойынша жылдық бағалары жақын бүтіндікке дөңгелектеу арқылы тоқсандық бағалар жиынтығының орташа арифметикалық мәні ретінде қойылады және қорытынды баға болып табылады.

      Оқу жылының қорытындысы бойынша аралық аттестаттау жүргізілмейді.

      Ескерту. 27-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 14.06.2018 №272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      28. Бір немесе екі пәннен "2" бағасын алған 2-8 (9) және 10 (11) сынып білім алушылары үшін мектеп жасаған кестеге сәйкес жүргізілетін оқу жылындағы материал мазмұнын қамтитын жиынтық бағалау оқу жылына ұйымдастырылады.

      Қорытынды баға жақын бүтіндікке дөңгелектеу арқылы жылдық баға мен қосымша жиынтық бағаның орташа арифметикалық мәні арқалы қойылады.

      Үш немесе одан да көп пәннен "2" бағасын алған 2-8 (9) және 10 (11) сынып білім алушылары қайта оқуға орнында қалдырылады.

      "3", "4", "5" бағаларын алған 2-8 (9) және 10 (11) сынып білім алушылары келесі сыныпқа көшіріледі.

Ескерту. 28-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 14.06.2018 №272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      29. Бір немесе екі оқу пәнінен қайта "2" бағасын алған 2-8 (9) және 10 (11) сыныптардың білім алушылары, осы пәндерден қосымша жиынтық бағалаудан өткізіледі.

      Қорытынды баға жақын бүтіндікке дөңгелектеу арқылы жылдық баға мен қосымша жиынтық бағаның орташа арифметикалық мәні арқалы қойылады.

      Қосымша жиынтық бағалау жаңа оқу жылының басына дейін өткізіледі.

      Қосымша жиынтық бағалаудан "2" деген баға алған жағдайда, білім алушы сол сыныпта оқуға орнында қалдырылады.

Ескерту. 29-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 14.06.2018 №272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      30. Тоқсандық, жылдық және қорытынды бағаларды қайта қарауға рұқсат берілмейді.

      31. Оқушылар бір мектептен екінші мектепке ауысқан кезде, оқу жылы көлеміндегі оның жиынтық бағалау нәтижесі (бөлім (ортақ тақырыптар) және тоқсан үшін жиынтық бағалаудың максималды балы және білім алушының қорытынды балдары) электронды (қағаз) журналдан жазба арқылы ресімделіп, директор және мектеп мөрімен расталып, оқушының жеке іс қағазымен беріледі.

      Білім алушы бұрын қандай да бір пән оқытылмаған мектептен ауысқан жағдайда "тоқсан үшін баға" бағанына "оқытылмаған" белгісі енгізіледі. Бұл жағдайда білім алушыға оқу пәні бойынша жылдық баға осы пәнді оқу кезінде одан әрі ағымдағы оқу жылында алынған тоқсандық бағалар сомасының орташа арифметикалық мәні ретінде қойылады.

Ескерту. 31-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 28.08.2020 №373 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
32. Алып тасталды – ҚР Білім және ғылым министрінің 09.02.2018 №47 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.


 


4-тарау. Білім алушыларды қорытынды аттестаттаудан өткізу тәртібі

      33. Негізгі орта, жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын меңгеру білім алушылардың міндетті қорытынды аттестаттауымен аяқталады және мынадай нысандарда өткізіледі:

      1) 9 (10) сыныптардың білім алушылары үшін қорытынды бітіру емтихандары;

      2) 11 (12) сыныптардың білім алушылары үшін мемлекеттік бітіру емтихандары.

      34. 1-8 (9), 10 (11) сыныптардың білім алушыларына қорытынды аттестаттау қарастырылмайды.

      35. Қорытынды аттестаттауға МЖМБС талаптарына сәйкес үлгілік жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын меңгерген 9 (10), 11 (12) сыныптардың білім алушылары жіберіледі.

      36. Негізгі орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын меңгерген 9 (10) сынып білім алушылары төрт пәннен емтихан тапсырады, оның біреуі таңдау бойынша.

37. 9 (10) сынып білім алушылары үшін қорытынды аттестаттау мынадай нысандарда өткізіледі:

      1) қазақ/орыс тілі және өзбек/ұйғыр/тәжік тілінде білім беретін мектептер үшін ана тілі (оқыту тілі) бойынша эссе нысанында жазбаша емтихан:, гуманитарлық цикл пәндерін тереңдетіп оқытатын мектеп оқушылары үшін жазбаша жұмыс (мақала, әңгіме, эссе);

      2) математикадан (алгебрадан) жазбаша емтихан;

     3) орыс, өзбек, ұйғыр және тәжік тілдерінде оқытатын сыныптардағы қазақ тілі мен әдебиеті бойынша жазбаша емтихан және қазақ тілінде оқытатын сыныптардағы орыс тілі мен әдебиеті бойынша жазбаша емтихан;

      4) таңдау пәні (физика, химия, биология, география, геометрия, Қазақстан тарихы, дүниежүзі тарихы, әдебиет (оқыту тілі бойынша), шет тілі (ағылшын, француз, неміс), информатика) бойынша жазбаша емтихан.

      Ескерту. 37-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 28.08.2020 №373 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      38. Жалпы орта білім берудің жалпы білім беру оқу бағдарламаларын меңгерген 11 (12) сынып білім алушылары бес емтихан түрінде қорытынды аттестаттау тапсырады, олардың біреуі таңдау бойынша.

      39. 11 (12) сынып білім алушыларын қорытынды аттестаттау мынадай нысандарда өткізіледі:

      1) қазақ/орыс тілі бойынша және өзбек/ұйғыр/тәжік тілінде білім беретін мектептер үшін ана тілі (оқыту тілі) бойынша эссе нысанында жазбаша емтихан:

      2) алгебра және анализ бастамалары пәнінен жазбаша емтихан;

      3) Қазақстан тарихынан тестілеу;

      4) орыс, өзбек, ұйғыр және тәжік тілдерінде оқытатын мектептерде қазақ тілінен және қазақ тілінде оқытатын мектептерде орыс тілінен тестілеу;

      5) таңдау бойынша пәннен (физика, химия, биология, география, геометрия, дүниежүзі тарихы, құқық негіздері, әдебиет, шетел тілі (ағылшын, француз, неміс), информатика) тестілеу.

      Ескерту. 39-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 28.08.2020 №373 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      39-1. Мамандандырылған музыкалық мектеп-интернаттардың 11 сынып білім алушыларын қорытынды аттестаттау мынадай нысандарда өткізіледі:

      1) ана тілі және әдебиетінен (оқыту тілі) эссе нысанында жазбаша емтихан:

      2) алгебра және анализ бастамалары пәнінен жазбаша емтихан.

      Ескерту. 4-тарау 39-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 09.02.2018 №47 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      39-2. Мамандандырылған музыкалық мектеп-интернаттардың 12-сынып білім алушылары үшін қорытынды аттестаттау мынадай нысандарда өткізіледі:

      1) Қазақстан тарихынан тестілеу;

      2) орыс тілінде оқытатын мектептерде қазақ тілінен және қазақ тілінде оқытатын мектептерде орыс тілінен тестілеу;

      3) білім алушының таңдауы бойынша пәннен (физика, химия, биология, география, геометрия, дүниежүзі тарихы, құқық негіздері, әдебиет, шетел тілі (ағылшын, француз, неміс), информатика) тестілеу.

      Ескерту. 4-тарау 39-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 09.02.2018 №47 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 28.04.2021 №189 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.
 
      40. 9 (10) сынып білім алушылары үшін емтихан жұмыстарының материалдарын (тапсырмалар мен балдарды қою схемасы) облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының білім басқармалары (бұдан әрі – білім басқармалары), республикалық мектептердің 9 (10) сынып білім алушылары және мектептердің 11 (12) сынып білім алушылары үшін емтихан жұмыстарының материалдарын Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі (бұдан әрі – Министрлік) дайындайды.

      Қорытынды аттестаттаудың мазмұнын анықтайтын талаптар және күтілетін нәтижелер әр пән мен оқыту тілі бөлінісінде ерекшелікпен регламенттеледі.

      Ескерту. 40-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      41. Бір және екі пәннен (қорытынды аттестаттау өткізілмейтін) жылдық қанағаттанарлықсыз баға алған 9 (10) және 11 (12) сыныптардың білім алушыларына қорытынды аттестаттау басталғанға дейін сол пәндерден оқу жылы бойынша қосымша жиынтық бағалау жүргізіледі.

      Оқу жылына қосымша жиынтық бағалауда "3", "4", "5" бағасын алған кезде қорытынды баға жылдық бағаның орташа арифметикалық мәні және жақын бүтін санға дөңгелектене отырып, оқу жылына жиынтық бағалау ретінде қойылады.

      Оқу жылына қосымша жиынтық бағалауда "2" бағасын алған 9 (10) сынып білім алушылары қорытынды аттестаттауға жіберілмейді, қайта оқу жылына қалдырылады.

      Оқу жылына қосымша жиынтық бағалауда "2" бағасын алған 11 (12) сынып білім алушылары қорытынды аттестаттауға жіберілмейді және "Білім алуды аяқтамаған адамдарға берілетін анықтама нысанын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 12 маусымдағы № 289 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5717 болып тіркелген) (бұдан әрі - № 289 бұйрық) бекітілген нысанға сәйкес білім алуды аяқтамаған адамдарға берілетін анықтама алады.

      Үш және одан да көп пән бойынша "2" бағасын алған 9 (10) сынып білім алушылары қорытынды аттестаттауға жіберілмейді және қайта оқу жылына қалдырылады.

      Үш және одан да көп пән бойынша "2" бағасын алған 11 (12) сынып білім алушылары қорытынды аттестаттауға жіберілмейді және № 289 бұйрықпен бекітілген нысанға сәйкес анықтама алады.

Ескерту. 41-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 31.05.2021 №248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      41-1. Бір және екі пәннен (қорытынды аттестаттау өтілетін) жылдық қанағаттанарлықсыз бағалары бар 9 (10) және 11 (12) сыныптардың білім алушылары қорытынды аттестаттау басталғанға дейін осы пәндер бойынша оқу жылы үшін қосымша жиынтық бағалаудан өтеді.

      Оқу жылына қосымша жиынтық бағалауда "3", "4", "5" бағасын алған кезде қорытынды баға емтихан нәтижелері (бес балдық шәкіл бойынша) және оқу жылы үшін қосымша жиынтық бағалау (бес балдық шәкіл бойынша) үшін 30-дан 70-ке пайыздық арақатынаста қойылады. Қорытынды бағаны дөңгелектеу жақын бүтін санға жүргізіледі.

      Оқу жылына қосымша жиынтық бағалауда "2" бағасын алған 9 (10) сынып білім алушылары қорытынды аттестаттауға жіберілмейді және қайта оқу жылына қалдырылады.

      Оқу жылына қосымша жиынтық бағалауда "2" бағасын алған 11 (12) сынып білім алушылары қорытынды аттестаттауға жіберілмейді және № 289 бұйрықпен бекітілген нысанға сәйкес анықтама алады.

      Ескерту. Қағида 41-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 31.05.2021 №248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      42. Білім алушыларды "Технология" (Көркем еңбек), "Алғашқы әскери дайындық" ("Алғашқы әскери және технологиялық дайындық") және "Дене тәрбиесі" оқу пәндерінен Қазақстан Республикасының заңнамаларында белгіленген пәртіпте босату олардың үлгеріміне, қорытынды аттестаттауға жіберуге келесі сыныптарға көшіруге әсер етпейді.

      Ескерту. 42-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 09.02.2018 №47 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      43. Негізгі орта білім туралы аттестатқа қосымшаға енгізілетін оқыған пәндерден "5" деген бағасы бар 9 (10) сынып бітірушілеріне "Мемлекеттік үлгідегі білім беру туралы құжаттардың түрлері мен нысандарын және оларды беру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 28 қаңтардағы № 39 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10348 болып тіркелген) (бұдан әрі - № 39 бұйрық) бекітілген нысанға сәйкес негізгі орта білім туралы үздік аттестат беріледі.

      44. Жалпы орта білім туралы аттестатқа қосымшаға енгізілетін оқыған пәндерден "5" болған және жылдық, қорытынды бағалары "5" болған 11 (12)-сынып бітірушілеріне №39 бұйрықпен бекітілген нысанға сәйкес жалпы орта білім туралы үздік аттестат беріледі.

Ескерту. 44-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 31.05.2021 №248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      45. Жақсы мінез-құлық танытқан және 5-11 (12) сыныптар аралығында барлық пәндерден жылдық және қорытынды бағалары "5" болған және жалпы орта білімі бойынша қорытынды аттестаттаудан "5" деген бағаға өткен 11 (12) сынып бітірушілеріне № 39 бұйрықпен бекітілген нысанға сәйкес жалпы орта білім туралы "Алтын белгі" аттестаты және "Алтын белгі" белгісі беріледі.

      46. Эксперименттік алаң болып табылатын "Назарбаев Зияткерлік мектептері" дербес білім беру ұйымының білім беру бағдарламалары бойынша оқуларын аяқтаған бітірушілерге (бұдан әрі – "НЗМ" ДББҰ бітірушілері) осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес "НЗМ" ДББҰ бітірушілерінің оқудағы нәтижелерін сырттай бағалау балдарын ұлттық біріңғай тестілеу (бұдан әрі – ҰБТ) балдарына ауыстыру шәкіліне сәйкес "НЗМ" ДББҰ бітірушілерінің оқу нәтижелерін сырттай бағалау балдарын ҰБТ балдарына ауыстыру негізінде ҰБТ сертификаттары беріледі.

      Ескерту. 46-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); орыс тіліндегі мәтініне өзгеріс енгізіледі, қазақ тіліндегі мәтін өзгермейді – ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 28.04.2021 №189 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

      47. Қорытынды аттестаттаудың нәтижесі бойынша:

      1) бір немесе екі пәннен қанағаттанарлықсыз баға алған 9 (10) және 11 (12) сыныптардың білім алушылары мектепте тиісті оқу пәндері бойынша емтихан нысанында қайта қорытынды аттестаттаудан өтуге жіберіледі;

      2) үш және одан көп пәндерден қанағаттанарлықсыз бағалар алған 9 (10) сыныптың білім алушылары қайта оқу жылына қалдырылады;

      3) үш және одан көп пәндерден қанағаттанарлықсыз бағалар алған 11 (12) сыныптың білім алушыларына № 289 бұйрықпен бекітілген нысанға сәйкес білім алуды аяқтамаған адамдарға берілетін анықтама беріледі.

      Келесі оқу жылы аяқталғаннан кейін №289 бұйрықпен бекітілген нысанға сәйкес білім алуды аяқтамаған адамдарға берілетін анықтама алған білім алушылар мектепте тиісті оқу пәндері бойынша емтихан нысанында қайта қорытынды аттестаттаудан өтеді.

      Ескерту. 47-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 31.05.2021 №248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      48. Қайта қорытынды аттестаттау өткізу мерзімін білім басқармалары, сондай-ақ білім басқармаларының келісімі бойынша аудандық және қалалық білім бөлімдері, республикалық мектептердің білім алушылары үшін Министрлік белгілейді.

49. Қайта қорытынды аттестаттаудың емтихан материалдарын мектептер дербес әзірлейді.

      Қайта қорытынды аттестаттаудан өткен 9 (10) сынып білім алушыларына № 39 бұйрықпен бекітілген негізгі орта білім туралы аттестат беріледі.

      Қайта қорытынды аттестаттаудан өткен 11 (12) сынып білім алушыларына №39 бұйрықпен бекітілген жалпы орта білім туралы аттестат беріледі.

      Қайта қорытынды аттестаттау кезінде қанағаттанарлықсыз баға алған 9 (10) сыныптың білім алушылары қайта оқу жылына қалдырылады.

      Қайта қорытынды аттестаттау кезінде қанағаттанарлықсыз баға алған 11 (12)-сынып оқушылары №289 бұйрықпен бекітілген нысанға сәйкес білім алуды аяқтамаған адамдарға берілетін анықтаманы алады.

      Ескерту. 49-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      50. 9 (10) және 11 (12) сыныптардың білім алушылары қорытынды аттестаттаудан білім басқармалары басшыларының бұйрықтарымен, республикалық мектептердің білім алушылары Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің (бұдан әрі – Министр) бұйрығымен мынадай жағдайларда босатылады:

      1) денсаулық жағдайына байланысты;

      2) І - II топтағы мүгедектер, бала кезінен мүгедектер, мүгедек балалар;

      3) жазғы оқу-жаттығу жиындарына қатысушылар, халықаралық олимпиадаларға (жарыстарға) қатысу үшін Қазақстан Республикасының құрама командасына үміткерлер;

      4) жақын туыстарының қайтыс болуы (ата-аналар, балалар, асырап алушылар, асырап алынғандар, ата-анасы бір және ата-анасы бөлек ағалы-інілер мен апалы-сіңлілер, ата, әже);

      5) әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар.

      50-1. Әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар жарияланғанда қорытынды аттестаттау ағымдағы оқу жылының жылдық бағаcы негізінде жүргізіледі.

      Ескерту. 50-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 17.04.2020 №149 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 28.04.2021 №189 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

      50-2. Оқу жылы ішінде (бір немесе бірнеше тоқсан кезеңінде) шектеу шаралары, оның ішінде карантин жарияланған жағдайларда қорытынды аттестаттау мынадай нысандарда өткізіледі:

      9 (10) сынып білім алушылары үшін:

    1) қазақ/орыс/өзбек/ұйғыр/тәжік тілі (оқыту тілі) бойынша эссе нысанында жазбаша емтихан, гуманитарлық цикл пәндерін тереңдетіп оқытатын мектептер үшін жазбаша жұмыс (мақала, әңгіме, эссе);

      2) математика (алгебрадан) жазбаша емтихан (бақылау жұмысы);

     3) орыс, өзбек, ұйғыр және тәжік тілдерінде оқытатын сыныптардағы қазақ тілі мен әдебиеті бойынша (мәтінмен жұмыс, мәтін бойынша тапсырмаларды орындау) жазбаша емтихан және қазақ тілінде оқытатын сыныптардағы орыс тілі мен әдебиеті бойынша жазбаша емтихан (мәтінмен жұмыс, мәтін бойынша тапсырмаларды орындау).

      11 (12) сынып білім алушыларын үшін:

    1) қазақ/орыс/өзбек/ұйғыр/тәжік тілі (оқыту тілі) бойынша эссе нысанында жазбаша емтихан:

      2) алгебра және анализ бастамалары пәнінен жазбаша емтихан (бақылау жұмысы);

      3) Қазақстан тарихынан тестілеу;

      4) орыс, өзбек, ұйғыр және тәжік тілдерінде оқытатын мектептерде қазақ тілінен және қазақ тілінде оқытатын мектептерде орыс тілінен тестілеу.

      Ескерту. 50-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 28.04.2021 №189 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
51. Білім алушыларды қорытынды аттестаттаудан босату туралы бұйрықтар мынадай құжаттар негізінде шығарылады:

      1) осы Қағидалардың 50-тармағының 1) және 2) тармақшаларында көрсетілген білім алушылар санаты үшін "Денсаулық сақтау саласындағы есепке алу құжаттамасының нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулы сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 30 қазандағы №ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №21579 болып тіркелген) (бұдан әрі - №ҚР ДСМ-175/2020 бұйрық) бекітілген № 026/е нысанына сәйкес дәрігерлік-консультациялық комиссияның қорытындысы;

      2) осы Қағидалардың 50-тармағында көрсетілген білім алушылар санаты үшін мектептің педагогикалық кеңесінің шешімінен көшірме және мектептің қолдау хаты;

      3) осы Қағидалардың 50-тармағында көрсетілген білім алушылар санаты үшін «Орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының педагогтері жүргізуүшін міндетті құжаттардың тізбесін және олардың нысандарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 6 сәуірдегі №130 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізіліміне №20317 болып тіркелген) бекітілген нысанға сәйкес білім алушының оқу үлгерімі туралы табелінің (бұдан әрі – табель) телнұсқасы және көшірмесі. Табельдің түпнұсқасы оның көшірмесімен сәйкестігі тексерілгеннен кейін мектеп әкімшілігіне қайтарылады.

      Осы тармақтың 2) және 3) тармақшаларында көрсетілген құжаттар мектеп басшысының қолымен және мөрімен расталады.

      Емтихандар өтетін күндері COVID-19 ауырған 9 (10) и 11 (12) сыныптардың білім алушыларын қорытынды аттестаттаудан босату туралы бұйрық мынадай құжаттардың негізінде шығарылады:

      1) полимеразды тізбекті рекция (ПТР) әдісімен COVID-19 тестісінің он нәтижесі бар анықтама;

      2) №ҚР ДСМ-175/2020 бұйрықпен бекітілген №027/е нысанына сәйкес медициналық ұйымдар берген анықтама.

      Қорытынды аттестаттаудан босатылған білім алушылардың қорытынды аттестаттауы ағымдағы оқу жылының жылдық бағаcы негізінде жүргізіледі.

      Ескерту. 51-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 31.05.2021 №248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      52. Қорытынды аттестаттау кезеңінде ауырып қалған 9 (10) және 11 (12) сыныптардың білім алушылары сауыққаннан кейін өткізіп алған емтихандарды тапсырады.

      Қорытынды аттестаттау кезеңінде коронавирустық инфекциямен ауырғандармен байланыста болған 9 (10) и 11 (12) сыныптардың білім алушылары қорытынды бітіру емтиханын қашықтан оқыту технологиясын пайдалана отырып тапсырады.

      Ескерту. 52-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 31.05.2021 №248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      52-1. Карантин жағдайларында, әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларда Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2016 жылғы 22 қаңтардағы №61 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №13110 болып тіркелген) бекітілген Экстернат нысанында оқыту қағидаларына сәйкес экстернат нысанында білім алушы балалар қашықтан оқыту арқылы БЖБ нысанында қорытынды бітіру емтиханын тапсырады.

      Ескерту. 52-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 17.04.2020 №149 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда - ҚР Білім және ғылым министрінің 06.05.2021 №207 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

      53. 9 (10), 11 (12) сыныптардың бітірушілерін мерзімінен бұрын қорытынды аттестаттауға білім алушылар шетелге оқуға түсу үшін кеткенде немесе тұрғылықты орнын шетелге ауыстырған жағдайда, растайтын құжаттарын ұсынған кезде жіберіледі және ол оқу жылының аяқталуына дейін 2 ай бұрын қорытынды бітіру емтихандары немесе мемлекеттік бітіру емтихандары нысанында өткізіледі.

      53-1. Карантин жағдайларында, әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларда шетелге оқуға түсу үшін кеткенде немесе тұрғылықты орнын шетелге ауыстырған жағдайда, растайтын құжаттарын ұсынған 9 (10) және 11 (12) сыныптардың бітірушілері үшін оқу жылының аяқталуына дейін 2 ай бұрын қашықтан оқыту арқылы қорытынды бітіру емтихандары немесе мемлекеттік бітіру емтихандары ұйымдастырылады.

      Ескерту. 53-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 17.04.2020 №149 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда - ҚР Білім және ғылым министрінің 06.05.2021 №207 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

54. Халықаралық алмасу желісі бойынша шетелге оқуға баратын және сол жақта білім беру мекемелерін аяқтайтын 11 (12) сыныпты бітірушілер шетелде оқуын аяқтағаннан кейін Қазақстан Республикасының мектептерінде 11 (12) сынып үшін қорытынды аттестаттаудан өтеді.

      Қорытынды аттестаттау басталғанға дейін мектептегі комиссияның шешімімен аталған бітірушілер «Қазақстан Республикасындағы бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2012 жылғы 8 қарашадағы №500 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №8170 болып тіркелген) бекітілген Үлгілік оқу жоспарының инвариантты компонентінің пәндері бойынша шетелде оқымаған пәндерінен аттестаттаудан өтеді.

      Қорытынды аттестаттау өткізу мерзімі педагогикалық кеңес шешімімен белгіленеді.

      Қорытынды аттестаттаудан өткеннен кейін оларға шетелде оқыған пәндерден алған бағаларын, Қазақстан Республикасының мектептерінде алдыңғы сыныптарда алған жылдық және қорытынды бағаларын есепке ала отырып, № 39 бұйрықпен бекітілген жалпы орта білім туралы аттестат беріледі.

      Халықаралық алмасу желісі бойынша шетелге оқуға шыққан және сол жақта білім беру мекемелерін бітірген, сондай-ақ Қазақстан Республикасында немесе шетелде 10 (11) және 11 (12) сыныптарда білім алу кезінде оқыған пәндер бойынша жылдық, қорытынды бағалары және қорытынды аттестаттау бойынша бағалары "5" болған түлектерге №39 бұйрықпен бекітілген жалпы орта білім туралы үздік аттестат беріледі.

      Халықаралық алмасу желісі бойынша шетелге оқуға шыққан және сол жақта білім беру мекемелерін бітірген, сондай-ақ Қазақстан Республикасында немесе шетелде 5-11 (12) сыныптар аралығында оқу кезеңінде барлық пәндер бойынша жылдық, қорытынды бағалары "5" болған және қорытынды аттестаттаудан "5" деген бағаға өткен түлектерге №39 бұйрықпен бекітілген нысанға сәйкес жалпы орта білім туралы "Алтын белгі" аттестаты және "Алтын белгі" белгісі беріледі.

Ескерту. 54-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      54-1. Карантин жағдайларында, әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларда Халықаралық алмасу желісі бойынша шетелге оқуға баратын және сол жақта білім беру мекемелерін аяқтайтын 11 (12) сыныпты бітірушілер 11 (12) сынып үшін қорытынды аттестаттаудан 10 сыныптағы жылдық бағасын ескере отырып оқыған елдегі ағымдағы бағаларының негізінде өтеді.

      Ескерту. 54-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 17.04.2020 №149 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      55. Шетелге оқуға түсу үшін кететін немесе тұрғылықты орнын шетелге ауыстырған және білім алушылардың халықаралық алмасу желісі бойынша шетелге оқуға баратын 11 (12) сыныптардың бітірушілері үшін емтихан материалдарын дайындауды мектеп жүзеге асырады.

      56. Білім алушылар халықаралық алмасу бағдарламасының толық оқу курсын оқыған кезеңде білім алушылардың халықаралық алмасу желісімен кеткенге дейін оқыған Қазақстан Республикасының мектептері контингентінің есебінде болады.

      57. Ерекше білім беруге қажеттілігі бар білім алушыларға және жеке оқу бағдарламасы бойынша оқитын білім алушыларға қорытынды аттесттау өткізу қажеттілігі туралы мәселені білім алушылардың жеке ерекшеліктеріне сәйкес педагогикалық кеңес шешеді.

      Арнайы білім беру ұйымдары мен жалпы білім беретін мектептердегі арнайы сыныптарындағы ерекше білім беруге қажеттілігі бар білім алушыларға арналған қорытынды аттестаттаудың емтихан материалдарын аудандық, қалалық білім бөлімдері немесе білім басқармасы әзірлейді.

      Ескерту. 57-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 14.06.2018 №272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      58. 9 (10) сыныпта жазбаша жұмыстарды орындауға – 2 астрономиялық сағат, математикаға (алгебраға) (жазбаша) – 3 астрономиялық сағат (физика-математикалық бағыттағы мамандандырылған мектептерде – 4 сағат) бөлінеді.

Ескерту. 58-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      59. 11 (12) сыныпта эссе жазуға 3 астрономиялық сағат, алгебра және анализ бастамаларына 5 астрономиялық сағат бөлінеді.

      Қорытынды аттестаттаудан өтетін ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалар үшін мектептің ұсынымдарына сәйкес Білім алушыларды қорытынды аттестаттау жөніндегі емтихан комиссиясының (бұдан әрі - Комиссия) шешімімен емтихан тапсыру кезінде қосымша уақыт беріледі.

60. Жазбаша емтихандар 9 (10) және 11 (12) сынып білім алушылары бір-бірден отырғызылатын үлкен сынып бөлмелерінде (бір партаға бір білім алушысы отырғызылып толық сынып сиятындай мектеп ғимаратындағы үлкен бөлмеде) өтеді.

      Жазбаша жұмыстарды орындау үшін білім алушыларға мектептің мөртабаны басылған қағаз беріледі.

      Жұмыстарын орындаған білім алушылар оны жоба шимайжазумен (черновикпен) бірге Комиссияға тапсырады.

      Жұмыстарын емтиханға арналып бөлінген уақыт ішінде аяқтай алмаған білім алушылар аяқталмаған қалпында тапсырады.

Ескерту. 60-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 28.04.2021 №189 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      61. Жазбаша емтихан өтіп жатқан кезеңде (диктанттан басқа) білім алушының 5 минутқа сынып бөлмесінен шығуына рұқсат беріледі. Ондай жағдайда ол жұмысын Комиссияға тапсырады, емтихан жұмысына білім алушының шығып келген уақыты жазылады.

      Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалар үшін үзіліске арналған ұзақтау уақыт ұсынылады.

62. Жазбаша емтихан және тестілеу аяқталғаннан кейін Комиссия мүшелері мектеп ғимаратында жалпы орта білім туралы "Алтын белгі" аттестаттарын алуға үміткерлердің жұмыстарынан басқа білім алушылардың жұмыстарын тексереді.

      Тексерілмеген жұмыстар мектеп басшысына сақтау үшін тапсырылады. Тексеру кезінде қателердің асты сызылады. Жалпы орта білім курсы бойынша эсседе қателердің саны жеке көрсетіледі.

      Математика (алгебра) пәні бойынша "2" және "5" деген бағалар қойылған жазбаша жұмыстарға мектеп Комиссиясы пікір жазады.

      9 (10) сыныпта жұмыстар балл қою схемасына сәйкес тексеріледі.

      11 (12) сыныптағы эссе екі бағамен, негізгі және жалпы орта білім курсы үшін математикадан (алгебрадан) жазбаша емтихан жұмысы бір бағамен бағаланады.

      Эссе қорытындысы бойынша орфография мен грамматика үшін баға тілдік пәндер бойынша қойылады, мазмұны үшін баға әдебиет бойынша қойылады.

      Мектеп бітірушілер қорытынды аттестаттау үшін таңдау пәндері тізбесінен әдебиетті таңдаған жағдайда баға тек осы пән бойынша қойылады.

      Ескерту. 62-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      63. Мектептердің барлық сыныптарындағы жазбаша емтихан жұмыстары жергілікті уақытпен таңертеңгі 9 сағат 00 минутта басталады. Ерекше жағдайларда осы Қағидалардың тармақтарын сақтау үшін (мектепте білім алушылардың саны көп болғанда) емтихандарды 2-3 лекпен өткізуге жол беріледі.

      Эссе тақырыптары салынған пакеттер білім алушылардың және мектептің Комиссия мүшелерінің қатысуымен емтиханның басталуына 15 минут қалғанда ашылады.

      Математикадан материалдар салынған пакеттер 9 және 11 сыныптарда ұсынылған тапсырмалар шартының дұрыстығын тексеру үшін мектептің Комиссия мүшелерінің ғана қатысуымен емтихан басталудан 1 сағат бұрын ашылады.

64. Алып тасталды – ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 28.04.2021 №189 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      65. Тестілеу МЖМБС-ға сәйкес "Ұлттық тестілеу орталығы" республикалық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны (бұдан әрі – ҰТО) әзірлеген тест тапсырмаларының көмегімен осы Қағидалардың 39-тармағының 3), 4) және 5) тармақшаларында көрсетілген оқу пәндері шегінде өткізіледі.

Ескерту. 65-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 28.04.2021 №189 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      66. 11 (12) сыныпта тестілеуге әр пән бойынша 80 минут бөлінеді.

      67. Тест нәтижелерін тексеруді мектеп жанынан қалыптастырылған Комиссия сол күні өздеріне ұсынылған дұрыс жауаптар кодына сәйкес мектепте жүзеге асырады.

      68. Тест тапсырмаларының саны және нысаны, тестілеуге арналған жауап парағының нысаны әр пән, бейін және оқыту тілі бөлінісінде жасалған тест ерекшеліктерімен анықталады. Тест ерекшеліктерін ҰТО әзірлейді.

      69. 9 (10) және 11 (12) сыныптарда пәндер бойынша қорытынды аттестаттау өткеннен кейін Комиссия білім алушыларға балдарды және емтихан бағаларын қояды және оларды осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Негізгі орта және жалпы орта білім беру деңгейлеріндегі оқу курсы емтиханының қағаз және электронды хаттамасына енгізеді.

      9 (10) және 11 (12) сынып білім алушыларының пәндер бойынша қорытынды аттестаттау нәтижелері балл түрінде журналға (қағаз/электрондық) қойылады және осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес емтихан балдарын емтихан бағасына ауыстыру шәкілі бойынша ауыстырылады.

      Ескерту. 69-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 31.05.2021 №248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      70. Оқу сабақтары ұйымдастырылған емдеу мекемесінде емделіп жатқан білім алушыларға қорытынды баға қою кезінде олардың осы емдеу мекемесінің жанындағы мектепте (сыныпта немесе топта) алған тоқсандық (жартыжылдық) және жылдық бағалары ескеріледі.

71. Білім алушы жазбаша өтінішінің негізінде мектептің Комиссиясы төрағасының қатысуымен өзінің жазба жұмысын тексеру нәтижелерімен танысады.

      Ескерту. 71-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 28.04.2021 №189 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      72. Кезекті емтиханнан "2" деген баға алған 9 (10) және 11 (12) сыныптардың білім алушылары келесі емтиханға жіберіледі.

73. 9 (10) және 11 (12) сыныпта пән бойынша қорытынды бағаларды шығару кезінде қорытынды баға емтихан нәтижелері (бес балдық шәкіл бойынша) және оқу жылындағы тоқсандық бағалар (бес балдық шәкіл бойынша) 30%-70% пайыздық арақатынаста қойылады (тоқсандық бағалардың ортақ арифметикалық мәні). Қорытынды бағаны дөңгелектеу жақын бүтін санға жүргізіледі.

      Егер 11 (12) сыныптарда инварианттық компоненттің тереңдетілген және стандартты деңгейлерінің пәндері таңдалмаған жағдайда, жалпы орта білім туралы аттестатқа осы пәндер бойынша 9-сыныпта алған қорытынды бағалары қойылады.

      Ескерту. 73-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 31.05.2021 №248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
 
      74. Білім алушы жазбаша жұмысы үшін қойылған бағамен немесе тестілеу нәтижесімен келіспеген жағдайда, емтихан бағасы жарияланғаннан кейінгі келесі күні 13 сағат 00 минутқа дейін аудандық, қалалық білім бөлімдерінің, білім басқармаларының, сондай-ақ республикалық мектептердің білім алушылары үшін Министрліктің жанынан құрылған Комиссияға шағымданады.

      75. Қорытынды аттестаттау өткізу үшін ағымдағы жылғы 1 ақпанға дейінгі мерзімде Комиссия мектеп директорының бұйрығымен мектептер жанында, білім бөлімі басшысының бұйрығымен аудандық, қалалық білім бөлімдері жанында, басқарма басшысының бұйрығымен білім басқармалары жанында және Министрдің бұйрығымен Министрлік жанында (республикалық мектептер үшін) құрылады.

      76. Мектеп жанынан құрылған Комиссия құрамына пән мұғалімдері және мектеп директорының орынбасарлары (болған жағдайда), қоғамдық ұйымдардың (болған жағдайда) және ата-аналар комитетінің өкілдері кіреді. Комиссияны мектеп директоры немесе оның орнын алмастырушы тұлға басқарады.

      Мектеп жанындағы Комиссия мүшелерінің саны негізгі және орта мектепте бір бітіруші сынып-кешен болған кезде кемінде бес адамнан және негізгі және орта мектепте екі және одан көп бітіруші сынып-кешен болған кезде кемінде жеті адамнан тұрады.

      77. Аудандық, қалалық білім бөлімдері жанындағы Комиссия құрамына пән мұғалімдері, білім бөлімдерінің, қоғамдық ұйымдар мен ата-аналар комитетінің өкілдері, сондай-ақ білім бөлімі қызметкерінің арасынан тағайындалған хатшы енеді. Комиссияны білім бөлімінің басшысы немесе оның орнын алмастырушы тұлға басқарады.

      78. Білім басқармасы жанындағы Комиссия құрамына пән мұғалімдері, білім басқармасының мамандары, қоғамдық ұйымдардың және ата-аналар комитеттерінің, бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері, сондай-ақ білім басқармасы қызметкерлерінің арасынан тағайындалған хатшы кіреді. Комиссияны білім басқармасының басшысы немесе оның орнын алмастырушы тұлға басқарады.

      79. Министрлік жанындағы Комиссия құрамына пән мұғалімдері, Министрлік және Министрлікке ведомстволық бағынысты ұйымдардың қызметкерлері, қоғамдық ұйымдардың және ата-аналар комитеттерінің өкілдері, сондай-ақ Министрлік қызметкерлері арасынан тағайындалған хатшы енеді. Комиссияны Қазақстан Республикасының Білім және ғылым вице-министрі басқарады.

80. Мектеп жанынан қалыптастырылған Комиссия келесі іс-шараларды жүзеге асырады:

      1) білім алушылар, педагогтер мен ата-аналар үшін қорытынды аттестаттау өткізу мәселелері бойынша түсіндіру жұмыстарын жүргізу;

      2) 11 (12) сынып білім алушыларының таңдаған пәндерінің тізбесін көрсете отырып қорытынды аттестаттау тапсыратын 11 (12) сынып білім алушыларының тізімін қалыптастыру және ағымдағы жылғы 1 наурызға дейінгі мерзімде ҰТО филиалына жолдау;

      3) қорытынды аттестаттау өткізу, сондай-ақ қорытынды аттестаттауға білім алушыларды даярлау бойынша жұмыстарды ұйымдастыру;

      4) жалпы орта білім туралы "Алтын белгі" аттестаттарын алуға үміткерлердің жұмыстарынан басқа 9 (10) және 11 (12) сынып білім алушыларының жазбаша емтихан жұмыстарын қарау;

      5) жазбаша емтихан жұмыстары аяқталғаннан кейін Хаттаманың электронды нұсқасын білім бөлімдеріне немесе басқармаларына жолдау;

      6) тестілеу нәтижелерін беру және пайдалану;

      7) жалпы орта білім туралы "Алтын белгі" аттестаттарын алуға үміткерлердің жазбаша емтихан жұмыстарын білім басқармалары жанынан қалыптастырылған Комиссия қарауына (республикалық мектептер Министрлік жанынан қалыптастырылатын Комиссия қарауына) білім бөлімдері арқылы жолдау;

      8) осы Қағидаларға 4-қосымшада келтірілген Тестілеу балдарын жалпы орта білім туралы аттестаттың бағаларына ауыстыру шәкіліне сәйкес тестілеу нәтижелерінің балдарын бағаларға ауыстыру;

      9) апелляцияға түскен ұсыныстардың негізділігін қарау және шешім қабылдау.

      Ескерту. 80-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      81. Аудандық, қалалық білім бөлімі жанынан қалыптастырылатын Комиссия келесі іс-шараларды жүзеге асырады:

      1) білім алушылар, педагогтер мен ата-аналар арасында қорытынды аттестаттау өткізу мәселелері бойынша ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізу;

      2) қорытынды аттестаттауды өткізу бойынша жұмыстарды ұйымдастыру;

      3) жалпы орта білім туралы "Алтын белгі" аттестаттарын алуға үміткерлердің жазбаша емтихан жұмыстарын білім басқармасы жанынан қалыптастырылатын Комиссия қарауына жолдау;

      4) апелляцияға түскен ұсыныстардың негізділігін қарау және нақты шешім қабылдау.

      Ескерту. 81-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      81-1. Білім басқармасы жанынан қалыптастырылатын Комиссиялар келесі іс-шараларды жүзеге асырады:

      1) білім алушылар, педагогтер мен ата-аналар арасында қорытынды аттестаттау өткізу мәселелері бойынша ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізу;

      2) қорытынды аттестаттауды өткізу бойынша жұмыстарды ұйымдастыру;

      3) жалпы орта білім туралы "Алтын белгі" аттестаттарын алуға үміткерлердің жазбаша емтихан жұмыстарын қарау;

      4) жалпы орта білім туралы "Алтын белгі" аттестаттарын алуға үміткерлердің жазбаша емтихан жұмыстарын қарау нәтижелерін мектептерге жолдау;

      5) апелляцияға түскен ұсыныстардың негізділігін қарау және нақты шешім қабылдау.

      Ескерту. 81-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      81-2. Министрлік жанынан қалыптастырылатын Комиссия келесі іс-шараларды жүзеге асырады:

      1) білім алушылар, педагогтер мен ата-аналар арасында қорытынды аттестаттау өткізу мәселелері бойынша ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізу;

      2) қорытынды аттестаттауды өткізу бойынша жұмыстарды ұйымдастыру;

      3) республикалық мектептердің жалпы орта білім туралы "Алтын белгі" аттестаттарын алуға үміткерлердің жазбаша емтихан жұмыстарын қарау;

      4) жалпы орта білім туралы "Алтын белгі" аттестаттарын алуға үміткерлердің жазбаша емтихан жұмыстарын қарау нәтижелерін республикалық мектептерге жолдау;

      5) апелляцияға түскен ұсыныстардың негізділігін қарау және нақты шешім қабылдау.

      Ескерту. 81-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 26.11.2019 №509 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      82. Жұмыстардың қорытындысын шығару және «Алтын белгі» белгісімен марапатталған білім алушылардың тізімін бекіту туралы шешімді қабылдау жөніндегі мектеп жанынан қалыптастырылған Комиссияның қорытынды отырысы ағымдағы жылғы 12 маусымнан кешіктірілмей өткізіледі.

      83. Негізгі орта білім туралы үздік аттестат, жалпы орта білім туралы үздік және жалпы орта білім туралы "Алтын белгі" аттестаттарын және «Алтын белгі» белгісін иеленген білім алушылардың тізімі мектеп директорының бұйрығымен бекітіледі.

      84. Білім басқармалары және республикалық мектептер білім алушыларды қорытынды аттестаттау нәтижесі туралы қорытынды мәліметтерді Министрлікке ағымдағы жылғы              1 шілдеден кешіктірмей ұсынады.

      85. Білім алушыларды қорытынды аттестаттау нәтижелері ағымдағы жылғы тамыз айында оқу жылының жұмыс қорытындылары бойынша мектеп жанынан құрылған Комиссияның барлық мүшелерінің қатысуымен педагогикалық кеңесте талқыланады. Педагогикалық кеңес оқу-тәрбие жұмысының сапасын жақсарту бойынша нақты шаралар қабылдайды.



Бастауыш, негізгі орта, жалпы
 орта білімнің білім беретін оқу
 бағдарламаларын іске асыратын
 білім беру ұйымдарындағы білім
 алушылардың үлгеріміне
 ағымдық бақылаудың, оларды
 аралық және қорытынды
 аттестаттау жүргізудің үлгі
 қағидаларына
 1-қосымша

Балдарды бағаға ауыстыру шәкілі

      Ескерту. 1-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 28.04.2021 №189 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-11 (12) сыныптардағы балдардың пайыздық мазмұны (%)

Баға

0- 39

қанағаттанарлықсыз - "2"

40 - 64

қанағаттанарлық - "3"

65 - 84

жақсы - "4"

85 - 100

өте жақсы - "5"Жүктеу





Бастауыш, негізгі орта, жалпы
 орта білімнің білім беретін оқу
 бағдарламаларын іске асыратын
 білім беру ұйымдарындағы білім
 алушылардың үлгеріміне
 ағымдық бақылаудың, оларды
 аралық және қорытынды
 аттестаттау жүргізудің үлгі
 қағидаларына
 2-қосымша


«НЗМ» ДББҰ бітірушілерінің оқудағы нәтижелерін сырттай бағалау балдарын ҰБТ балдарына ауыстыру шәкілі

      Ескерту. 2-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 28.04.2021 №189 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Пәндер

"НЗМ" ДББҰ бітірушілері үшін

U (1)

E (2)

D (3)

C (4)

B (5)

A (6)

A* (7)

1

Қазақ тілі (оқу сауаттылығы)

6

10

13

16

18

19

20

2

Казақ тілі (бейіндік пән)

14

23

29

36

41

44

45

3

Орыс тілі (оқу сауаттылығы)

6

10

13

16

18

19

20


 
 

4

Орыс тілі (бейіндік пән)

14

23

29

36

41

44

45

5

Қазақстан тарихы

5

8

10

12

13

14

15

6

Математика (математикалық сауаттылық)

5

8

10

12

13

14

15

7

Математика (бейіндік пән)

14

23

29

36

41

44

45

8

Бейіндік пәндер

14

23

29

36

41

44

45

      * Ең жоғарғы нәтиже



Бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білімнің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарындағы білім алушылардың үлгеріміне ағымдық бақылаудың, оларды аралық және қорытынды аттестаттау жүргізудің үлгі қағидаларына


3-қосымша

Негізгі орта және жалпы орта білім беру деңгейіндегі оқыту курсы үшін емтихан хаттамасы

      Ескерту. 3-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 31.05.2021 №248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      ___________________________________________ бойынша Қазақстан Республикасы
       (оқу пәнінің атауы)
       __________________________________________________________________________
       (облыстың атауы)
       __________________________________________________________________________
       (аудан атауы)
       __________________________________________________________________________
       (қала (ауыл) атауы)
       __________________________________________________________________________
       (мектеп атауы)
       Емтихан комиссиясының құрамында:
       ____________________________________________________________________________
       Емтихан комиссиясы төрағасының Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)
       ____________________________________________________________________________
       Емтихан алушының Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)
       ____________________________________________________________________________
       Ассистенттің Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)
       Білім басқармасынан (Министрліктен) жіберілген емтихан материалдарының пакеті
       _____ сағат ____ минутта ашылды.
       Пакетпен жіберілген емтихан материалдары осы хаттамаға қоса берілді.
       Емтиханға келді:
       __________________________________________________________________________
       Білім алушылардың Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)
       Емтиханға келген жоқ:
       ____________________________________________________________________________
       Білім алушылардың Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)
       Емтихан ____ сағат ____ минутта басталды.
       Емтихан ____ сағат ____ минутта аяқталды.
       Емтихан нәтижелері бойынша мынадай бағалар қойылды:
 
 

Емтихан тапсырушының Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)

Балл (жазумен)

Емтихан бағасы (жазумен)

1




2



Жүктеу

      Емтиханды өткізу күні: "___" __________20__ ж.

      Бағаны хаттамаға енгізу күні: "___"__________ 20__ ж.

      Комиссия төрағасы _______________________________ _________

      Т.А.Ә. (бар болған жағдайда) қолы

      Емтихан алушы мұғалім ___________________________ _________

      Т.А.Ә. (бар болған жағдайда) қолы

      Ассистенттер ____________________________________ _________

      Т.А.Ә. (бар болған жағдайда) қолы

      _________________________ _______

      Т.А.Ә. (бар болған жағдайда) қолы

      Ескерту: ұқсас Хаттаманың электронды нұсқасы қағаз нұсқамен бірдей қолданылады.



Бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білімнің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарындағы білім алушылардың үлгеріміне ағымдық бақылаудың, оларды аралық және қорытынды аттестаттау жүргізудің үлгі қағидаларына


4-қосымша

9 (10) және 11 (12) сынып білім алушыларының емтихан балдарын емтихан бағаларына ауыстыру шәкілі

      Ескерту. 4-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Білім және ғылым министрінің 31.05.2021 №248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Баға

Максимальды балл 20 болған пәндер үшін балдар

Максимальды балл 30 болған пәндер үшін балдар

Максимальды балл 40 болған пәндер үшін балдар

Максимальды балл 50 болған пәндер үшін балдар

"2"

0 – 7

0 – 11

0 – 15

0 – 19

"3"

8 – 12

12 – 19

16 – 25

20 – 32

"4"

13 – 16

20 – 25

26 – 33

33 – 42

"5"

17 – 20

26 – 30

34 – 40

43 – 50Жүктеу



Қазақстан Республикасы
 Білім және ғылым министрінің
 2008 жылғы 18 наурыздағы
 № 125 бұйрығына
 2-қосымша

]]>
admin Tue, 19 Apr 2022 17:45:31 +0600
Педагогикалық әдеп қағидалары Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 11 мамырдағы №190 бұйрығымен бекітілген https://141-shieli.mektebi.kz/o-detskom-sade/normativtk-zhattar/65-pedagogikaly-dep-aidalary-azastan-respublikasy-blm-zhne-ylym-ministrn-2020-zhyly-11-mamyrday-190-bjryymen-bektlgen.html https://141-shieli.mektebi.kz/o-detskom-sade/normativtk-zhattar/65-pedagogikaly-dep-aidalary-azastan-respublikasy-blm-zhne-ylym-ministrn-2020-zhyly-11-mamyrday-190-bjryymen-bektlgen.html







Педагогикалық әдеп қағидалары


Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің

2020 жылғы 11 мамырдағы №190 бұйрығымен бекітілген


 


Педагогикалық әдептің кейбір мәселелері туралы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 11 мамырдағы №190 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 12 мамырда №20619 болып тіркелді.

      «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының                                5-бабының 34-1) тармақшасына сәйкес, «Педагог мәртебесі туралы» 2019 жылғы                              27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 3-тармағына және                        16-бабының 1-тармағына негізінде БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған:

      1) осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес Педагогикалық әдеп қағидалары;

      2) осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес Педагогикалық әдеп жөніндегі кеңестің жұмысын ұйымдастырудың үлгілік қағидалары бекітілсін.

      2. «Педагогикалық әдеп қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрі міндетін атқарушының 2016 жылғы 8 қаңтардағы №9 бұйрығының      (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №13038 болып тіркелген, 2017 жылғы 1 қаңтарда Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің электрондық түрдегі эталондық бақылау банкінде жарияланған) күші жойылды деп танылсын.

      3. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Заң департаменті                       (Н.Ә. Байжанов) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Білім және ғылым вице-министрі Ш.Т. Кариноваға жүктелсін.

      5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.


Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрі              А. Аймагамбетов




Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің
 2020 жылғы 11 мамырдағы №190 бұйрыққа 1-қосымша


Педагогикалық әдеп қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Педагогикалық әдеп қағидалары (бұдан әрі - Педагогикалық әдеп) «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының және «Педагог мәртебесі туралы» 2019 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының ережелеріне сәйкес әзірленді, сондай-ақ Қазақстан Республикасының жалпыға бірдей танылған адамгершілік қағидаттары мен нормаларына негізделген.

      2. Педагогикалық әдеп білім беру ұйымдарының педагогтері басшылыққа алатын педагогикалық әдеп қағидаттары мен нормаларының жалпы жиынтығын білдіреді.

      3. Педагогикалық әдеп ережелерін педагогтердің білуі және сақтауы олардың кәсіби қызметі мен еңбек тәртібі сапасын бағалау өлшемшарттарының бірі болып табылады.

      4. Педагогикалық әдеп мәтіні білім беру процесінің қатысушылары үшін белгілі бір қолжетімді орында орналастырылады.

      5. Педагогке қатысты талқылаулар және олардың негізінде қабылданған шешімдер педагогтің жазбаша келісімімен ғана жария етілуі мүмкін.


2-тарау. Педагогикалық әдептің негізгі қағидаттары

      6. Педагогикалық әдептің негізгі қағидаттары мыналар болып табылады:

      1) адалдық:

      педагогтің адалдығы олардың оқыту мен тәрбиелеу нәтижесіне, өз қызметіндегі түзетулерді жүзеге асыра білуіне, сынға және рефлексияға қабілетін дамытуға, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің, олардың ата-аналарының (заңды өкілдерінің), әріптестерінің кез келген пікірі үшін ашықтығына жауапкершілігін білдіреді;

      2) әділдік:

      педагогтің әділдігі оның бағалау кызметінің ашықтығын, олардың құрған білім беру ортасының айқындылығын білдіреді. Әділдік педагогке білім алушылар мен тәрбиеленушілердің, олардың ата-аналарының (заңды өкілдерінің), әріптестерінің құқығын бұзуға тыйым салады;

      3) жеке тұлғаның абыройын және қадір-қасиетін құрметтеу:

      педагог өзінің кәсіби назарындағы объектілер болып табылатын білім алушылар мен тәрбиеленушілердің, олардың ата-аналарының (заңды өкілдерінің), адамдардың абыройы мен қадір-қасиетін құрметтейді, олармен қарым-қатынас жасауда әдепті болады. Ол баланың дамуын шынымен қалап, оған әрқашан көмектесуге дайын екендігін білдіріп, білім алушы мен тәрбиеленушінің жеке басының өсуіне ықпал ету мақсатында білім алушының жетістіктерін (жетіспеушілігін) бағалауда сыпайылықты қамтамасыз етеді.

      Білім беру процесінің қатысушыларына қатысты күш көрсету, моральдық және психикалық қысым жасау әдістерін қолдануға жол бермейді;

      4) патриотизм:

      педагог өз Отаны - Қазақстан Республикасына, тарихына, дәстүрлеріне және тіліне адал және сүйіспеншілікпен қарайды. Қазақстан Республикасының мәдени және тарихи дәстүрлерін сақтайды, бұл қарым-қатынасты білім алушыларға береді.

      5) жалпы адами құндылықтарды құрметтеу және төзімділік:

      Педагог жалпы адами құндылықтардың басымдылығын мойындай отырып, әрбір ұлт мәдениетінің ерекшелігіне, құндылығына және қадір-қасиетіне құрметпен қарайды.

      Педагог ұлтаралық қатынастар мәдениетін тәрбиелейді, білім алушыларды жасына, жынысына, тіліне, ұлтына, діни көзқарасына, азаматтығына, шығу тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайына немесе өзге де кез келген жағдайларға қарамастан барлық ұлттар мен барлық адамдардың құқығы мен қадір-қасиетін құрметтеуге үйретеді;

      Педагогтің толеранттылығы білім алушылар мен тәрбиеленушілерге, олардың ата-аналарына (заңды өкілдеріне) төзімділікті, олардың әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайына, жынысына, нәсіліне, ұлтына, тіліне, дінге көзқарасына, мәдениетке, наным-сеніміне, туған жері иен тұрғылықты жеріне төзімділікті, сондай-ақ жұмыста білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жетілмегенін түсіне және ескере білуді көздейді.

      Педагог мектеп ұжымында сенім білдіру және құрметтеу ахуалын жасауға ықпал етеді;

      6) кәсіби ынтымақтастық:

      педагог кәсіптің беделі туралы ойлайды, әріптестерінің абыройы мен қадір-қасиетін құрметтейді, мұғалімнің беделіне нұқсан келтіретін іс-әрекеттерге жол бермейді.

      Қандай да бір нысанда өз әріптестерінің сенімін теріс пайдалануға, олардың кәсіби міндеттерін атқаруына кедергі жасауға, оларға қандай да бір шығын келтіруге жол бермейді. Педагог өз әріптестерінің теориялық және әдістемелік шеберлік деңгейін арттыруға, шығармашылық қабілетін дамытуға жәрдем көрсетеді, қиын жағдайға тап болған әріптестеріне көмекке келеді. Кәсіби ынтымақтастық жалғандық пен әділетсіздікті ақтауға қызмет етпейді;

      7) үздіксіз кәсіби даму:

      педагог өзінің кәсіби шеберлігін, зияткерлік, шығармашылық және жалпы ғылыми деңгейін жетілдіреді.


3-тарау. Педагогикалық әдептің негізгі нормалары

      7. Педагогтер қызметтік және қызметтік емес уақытта:

      1) педагогикалық әдептің негізгі принциптерін сақтайды;

      2) білім алушылар мен тәрбиеленушілерді жоғары адамгершілік рухына, ата-аналарына, этномәдени құндылықтарға құрмет көрсетуге, қоршаған әлемге ұқыпты қарауға тәрбиелеуге мүмкіндік жасайды;

      3) білім алушыларға Отанына - Қазақстан Республикасына құрметпен қарауды үйретеді, патриотизм рухын ұялатады;

      4) Қазақстан Республикасы педагогінің жоғары атағының беделін түсіруге мүмкіндік туғызатын іс-әрекеттерді жасауға жол бермейді;

      5) өзінің қызметтік міндеттерін адал және сапалы орындайды;

      6) өзінің кәсіби шеберлігін үздіксіз жетілдіреді, өз бетінше білім алу және өзін-өзі жетілдірумен белсенді түрде айналысады;

      7) еңбек тәртібін бұлжытпай сақтайды;

      8) білім беру ұйымының мүлкіне ұқыпты қарайды және оны жеке мақсатта пайдаланбайды;

      9) сыбайлас жемқорлықтың алдын алу бойынша шаралар қабылдайды, өзінің шыншыл, адал және әділ мінез-құлқымен үлгі болады;

      10) қызметтік ақпараттарды пайдакүнемдік және өзге де жеке мақсаттарда пайдалануға жол бермейді;

      11) өзі үлгі бола отырып, ұжымда тұрақты және жағымды моральдық-психологиялық жағдай қалыптастыруға мүмкіндік жасайды;

      12) өзінің қызметтік міндеттерін орындау кезеңінде іскерлік киім үлгісін ұстанады;

      13) педагог мәртебесін пайдакүнемдік және өзге де жеке мақсаттарда пайдаланудан аулақ болады;

      14) өз қызметінде академиялық адалдық принциптерін мүлтіксіз сақтайды, соның ішінде академиялық ортада адалдық пен өзара сыйластық қалыптастыратын негізгі институционалдық құндылық ретінде академиялық адалдықты қамтамасыз етеді, педагогтің академиялық мәдениетті қалыптастыруға ықпал ететін тәлімгер ретінде өзінің білім алушылары мен тәрбиеленушілеріне құрмет көрсету, білім беру процесіне қатысушыларды академиялық адалдықтың жоғары стандарттарын алға жылжытуға және қорғауға ынталандыру және көтермелеу, педагогтің пәннің нақты саясатын, білім алушылардан күтілетін талаптарды анықтауы, білім алушылардың жауапкершілігін қамтамасыз ету және олардың академиялық адалдық қағидалары мен стандарттарын бұзғаны үшін пәрменді шаралар қабылдау, білім алушыларға білім беру, әлеуметтік және психологиялық қолдау көрсететін және академиялық әділетсіздік танытуға мүмкіндік бермейтін академиялық орта құру;

      15) материалдарды БАҚ-та, оның ішінде интернет-басылымдарда жариялайды, жеке тұлға ретінде өз атынан ғана көпшілік алдында сөйлейді, бұл ретте педагогтің жоғары атағына нұқсан келтірмей, пікірталасты дұрыс түрде жүргізуді қамтамасыз етеді, мемлекеттің лауазымды тұлғаларының атына сындарлы емес сыннан және әдепсіз пікірден тартынады, жариялауға рұқсат етілмеген қызметтік ақпаратты ашпайды, қоғамда педагогтің жоғары атағына нұқсан келтірмейді;

      16) білім беру ұйымының атынан бұқаралық сөз сөйлеулер, БАҚ жарияланымдары осы ұйымның басшысымен келісіледі;

      17) әлеуметтік желілерде тексерілмеген және (немесе) дәйексіз және (немесе) әдепсіз ақпаратты таратпайды, қоғамда педагогтің жоғары атағын нығайтуға ықпал етеді;

      18) білім және ғылым саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруға ықпал етеді;

      19) білім алушы мен тәрбиеленушінің жетістіктерінің (жетістікке жетпеуінің), оның әлеуметтік жағдайының, ата-анасының (заңды өкілдерінің) жұмыс орнының құпиялылығын қамтамасыз етеді және бұл мәліметтер қәмелетке толмаған білім алушы мен тәрбиеленушінің ата-аналарының (заңды өкілдерінің) немесе қәмелетке толған білім алушы мен тәрбиеленушінің жазба келісімімен ғана жария етіледі.

      8. Білім беру процесіне қатысушылармен қарым-қатынас жасауда педагогтер:

      1) жасына, жынысына, ұлтына, діни сеніміне, азаматтығына, шығу тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайларына немесе кез келген өзге де мән-жайларға қарамастан адамның құқығын, абыройы мен қадір-қасиетін құрметтейді;

      2) білім беру процесіне қатысушыларға есімін атап, құрметті және мәдени түрде, сондай-ақ жалпы қабылданған моральдық-этикалық нормаларды сақтай отырып жүгінеді, білім беру процесіне қатысушылардың аты-жөнін жазуда және айтуда ерікті түрде бұрмалау фактілеріне жол бермейді;

      3) білім беру процесіне қатысушыларға қатысты қаржылық және өзге де бопсалау фактілеріне жол бермейді, өз әріптестерінің тарапынан осындай әрекеттердің жолын кесуге күш салады;

      4) өз іс-әрекетімен қоғам тарапынан дәлелді сындарға жол бермейді, оған сабырлылықпен қарайды, өзінің кәсіби қызметіндегі кемшіліктерді жою және оны жақсарту үшін сындарлы сынды пайдаланады;

      5) білім беру процесінің қатысушыларына кәсіби қолдау көрсетеді;

      6) педагогикалық әдептің бұзылуына шағым жасаған адамдарды кемсітпейді.

      9. Әріптестермен қарым-қатынас жасауда педагогтер:

      1) жалпы қабылданған моральдық-әдептілік нормаларын, сыпайылық пен биязылықты сақтайды;

      2) басқа педагогтің кәсіби біліктілігіне көпшілік алдында күмән келтірмейді;

      3) дәйексіз және дәлелсіз шағымдардан бас тартады, педагогикалық әдіптің бұзылғанына шағым жасаған адамға қарсы жауап шараларын қабылдамайды.

      10. Педагогикалық этиканы бұзғаны үшін педагогтер Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жауапкершілікке тартылады.

      11. Педагогикалық әдепті сақтау мониторингі Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен білім беру ұйымдарының тиісті Педагогикалық әдеп жөніндегі кеңестері жүзеге асырады.



Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің
 2020 жылғы 11 мамырдағы №190 бұйрыққа 2-қосымша


Педагогикалық әдеп жөніндегі кеңестің жұмысын ұйымдастырудың үлгілік қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Қағидалар педагогикалық әдеп жөніндегі кеңестің қызметін ұйымдастыруды анықтайды.

      Педагогикалық әдеп жөніндегі кеңес (бұдан әрі - Кеңес) білім беру ұйымдарында құрылатын және педагогтердің педагогикалық әдепті сақтауы мәселелерін қарайтын алқалы орган болып табылады.

      Білім беру ұйымдарының педагогикалық әдеп жөніндегі кеңесіне педагогтердің педагогикалық әдепті сақтауы мәселелері бойынша жеке және заңды тұлғалар жүгіне алады.

      2. Кеңес өз қызметін "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңдарына, осы Қағидаларға, өзге де нормативтік құқықтық актілерге сәйкес жүзеге асырады және объективтілік пен әділдік, әдептілік қағидаттарын басшылыққа алады.

2-тарау. Кеңестің негізгі міндеттері мен өкілеттіктері

      3. Кеңестің негізгі міндеттері:

      1) педагогикалық әдептің бұзылу мониторингі, профилактикасы және оның алдын алу;

      2) білім беру ұйымы ұжымының адамгершілік-психологиялық ахуалын жақсартуға, педагогикалық әдептің бұзылуына байланысты даулы жағдайларды реттеуге ықпал ету;

      3) педагогтердің жауапкершілігі туралы мәселені дұрыс қарау үшін қажетті және жеткілікті мән-жайларды жан-жақты, толық және объективті зерттеу;

      4) педагогикалық әдепті бұзуға ықпал ететін себептер мен жағдайларды қарау және олардың негізінде білім беру ұйымының басшысына ұсынымдар әзірлеу болып табылады.

      4. Кеңес өз құзыреті шегінде:

      1) өз отырыстарында педагогтер мен қаралатын мәселелерге қатысы бар тұлғаларды тыңдайды;

      2) білім беру ұйымының алдында тұрған міндеттерді орындау үшін қажетті құжаттарды, материалдарды және ақпаратты сұратады;

      3) педагогтер мен қаралып отырған мәселелерге қатысы бар адамдардан түсіндірмелер және (немесе) түсініктемелер талап етеді;

      4) педагогикалық әдепті бұзу фактілеріне тексеріс жүргізу туралы білім беру ұйымының басшысына ұсыныстар енгізеді;

      5) білім беру ұйымының басшысына еңбек тәртібін нығайту, педагогикалық әдептің бұзылуының алдын алу бойынша ұсыныстар енгізеді;

      6) білім беру ұйымы басшысының қарауына педагогикалық әдепті бұзғаны үшін жауапкершілік туралы ұсыныстар енгізеді;

      7) Кеңестің ұсынымдарын тиісті түрде қарастырмаған білім беру ұйымының лауазымды тұлғаларының жауапкершілігін қарау туралы ұсыныстармен құзыретті мемлекеттік органдарға немесе тиісті лауазымды тұлғаларға жүгінеді;

      8) тараптарды татуластыру бойынша жұмыс жүргізеді.

3-тарау. Кеңес қызметін ұйымдастыру

      5. Кеңестің өкілеттік мерзімі үш жылды құрайды.

      6. Кеңес төрағадан, хатшыдан және Кеңестің басқа да мүшелерінен тұрады. Кеңес мүшелерінің саны тақ болуы және 7 адамнан кем болмауы тиіс (Кеңес хатшысын есептемегенде).

      7. Кеңеске келесі тұлғалар кіреді:

      1) білім басқармаларының (бөлімдерінің) өкілдері, білім беру саласында қызметін жүзеге асыратын кәсіподақтардың және (немесе) үкіметтік емес ұйымдардың және (немесе) қоғамдық бірлестіктердің өкілдері;

      2) кемінде екі педагог;

      3) құрметті демалысқа шыққан педагогтер.

      Білім беру ұйымының басшысы, білім беру ұйымының басқарушылық, әкімшілік, қосалқы персоналының қызметкерлері, осы білім беру ұйымының білім алушылары мен тәрбиеленушілерінің ата-аналары Кеңес құрамына оның мүшелері ретінде енгізілмейді. Бұл ретте Кеңес хатшысы ретінде білім беру ұйымының басқарушылық, әкімшілік, қосалқы персоналының қызметкерлеріне жол беріледі.

      8. Кеңес құрамына:

      1) сот әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеті шектеулі деп таныған;

      2) сот белгілі бір мерзім ішінде мемлекеттік лауазымдарды атқару құқығынан айырған;

      3) мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылығы үшін жұмыстан босатылған;

      4) бұрын сотталған немесе қылмыс жасағаны үшін қылмыстық жауаптылықтан Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабының бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде босатылған;

      5) азаматтың қатарынан үш және одан да көп сағат ішінде дәлелді себепсіз жұмыста (қызметте) болмауы негізінде жұмыстан шығарылған жағдайларды қоспағанда, құқық қорғау органдарынан, арнаулы мемлекеттік органдар мен соттардан, әскери қызметтен теріс себептер бойынша босатылған адамдар кірмейді.

      9. Кеңес білім беру ұйымының педагогикалық кеңесінде сайланады.

      10. Білім беру ұйымының басшысы:

      1) Кеңесті қалыптастыру кезінде заңнама талаптарының сақталуын қамтамасыз етеді;

      2) Кеңесті уақтылы сайлау үшін қажетті рәсімдерді өткізуді қамтамасыз етеді;

      3) Кеңес жұмысына жағдай жасайды және жәрдем көрсетеді.

      11. Кеңес құрамы білім беру ұйымы басшысының бұйрығымен бекітіледі.

      12. Кеңестің төрағасы мен хатшысы бірінші отырыста Кеңес құрамынан көпшілік дауыспен сайланады.

      13. Кеңес хатшысы Кеңестің дауыс беруіне және кеңес отырысына шығарылатын мәселелерді талқылауға қатыспайды.

      Кеңес хатшысы Кеңестің іс қағаздарын жүргізуді қамтамасыз ететін тұлға болып табылады: мүшелер мен шақырылған адамдарды кеңес отырысының өткізілетін күні мен орны туралы хабардар ету, Кеңестің жұмыс жоспарының жобасын жасау, хаттама жүргізу және оны сақтау, өтініштер мен ұсыныстарды қабылдау, сондай-ақ Кеңестің атына келіп түсетін хаттарды тіркеу.

      Кеңес хатшысы Кеңес шешімдерінің орындалу мониторингін қамтамасыз етеді және олардың нәтижелері туралы кеңес мүшелеріне жеткізеді.

      14. Кеңес төрағасы Кеңес отырыстарын шақырады және күн тәртібін белгілейді.

      Кеңестің мүшелері:

      1) отырыстардың күн тәртібі бойынша ұсыныстар енгізеді;

      2) Кеңес отырыстарына материалдар мен оның шешімдерінің жобаларын дайындауға қатысады;

      3) Кеңес қарайтын мәселелерді талқылауға қатысады.

      Кеңестің кезектен тыс отырысы төрағаның шешімі бойынша және (немесе) білім беру ұйымы басшысының ұсынысы бойынша және (немесе) Кеңес мүшелерінің жалпы санының үштен бірінен астамының бастамасы бойынша өткізілуі мүмкін.

      15. Педагогикалық әдепті сақтау туралы мәселе қаралған кезде педагогтің:

      1) қаралып отырған мәселе туралы ақпаратты жазбаша түрде алуға;

      2) қаралып отырған мәселе бойынша барлық материалдармен танысуға;

      3) өз құқықтары мен заңды мүдделерін Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жеке өзі немесе өкілі арқылы заңға қайшы келмейтін барлық тәсілдермен қорғауға;

      4) шешімді жазбаша түрде алуға;

      5) қабылданған шешімге Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шағым жасауға құқығы бар.

      16. Кеңес мүшесінің қызметі осы Қағидалардың 8-тармағында көзделген мән-жайлар туындаған жағдайда, сондай-ақ Кеңес мүшесі қайтыс болған жағдайда тоқтатылады.

      17. Кеңестің шешімі бойынша Кеңес мүшесі оның құрамынан:

      1) уақытша еңбекке жарамсыздық жағдайында болған, мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттерді орындау үшін жұмыстан босатылған, демалыста, іссапарда болған уақытты қоспағанда, Кеңес отырыстарына жыл ішінде үш реттен артық қатыспаған;

      2) Кеңес мүшесі Кеңес құрамынан шығу туралы өтініш берген;

      3) педагогке қатысты талқылау мәліметтері оның жазбаша келісімінсіз жария етілген;

      4) осы Қағидалардың 16-тармағында көзделген;

      5) осы қағидалардың 19-тармағының талаптары бұзылған жағдайларда шығарылуы мүмкін.

      18. Кеңес отырысы:

      1) егер оған Кеңес мүшелерінің жалпы санының кемінде үштен екісі қатысса, заңды деп саналады;

      2) жұмыс жоспарына сәйкес, бірақ тоқсанына бір реттен кем емес, сондай-ақ өтініштер мен шағымдардың түсуіне қарай өткізіледі;

      3) Кеңестің күн тәртібі мен күні туралы қызметкерлерді, сондай-ақ мүдделі тұлғаларды Кеңес хатшысы оны өткізгенге дейін күнтізбелік 7 күннен кешіктірмей хабардар етеді.

      Кеңес мүшелері оның отырыстарына ауыстыру құқығынсыз қатысады.

      19. Кеңес мүшесі, егер ол не онымен бірге тұратын жақын туыстары өзіне қатысты іс қаралатын адаммен туыстық қатынастармен байланысты болса, не аталған адамға қызметтік немесе өзге де тәуелді болса, іс бойынша талқылауға және дауыс беруге қатыса алмайды. Кеңес мүшесі тиісті іс бойынша талқыланғанға және Кеңес дауыс бергенге дейін осы мән-жайлар туралы Кеңес мүшелеріне хабарлайды.

      20. Кеңес отырысқа қатысып отырған Кеңес мүшелері санының қарапайым көпшілік дауысымен шешім қабылдайды. Дауыстар тең болған жағдайда төрағалық етушінің дауысы шешуші болып табылады. Кеңес мүшелері дауыс беру кезінде қалыс қала алмайды.

      21. Кеңес төрағасы болмаған жағдайда оның тапсырмасы бойынша Кеңес мүшелерінің бірі төрағаның міндеттерін атқарады.

      22. Кеңес отырысы хаттама түрінде ресімделеді, оған Кеңестің төрағасы мен хатшысы қол қояды. Кеңес отырысының хаттамасы - Кеңес отырысының барысын және онда қабылданған ұсынымдарды көрсететін ресми жазбаша құжат. Хаттама білім беру ұйымында сақталуы тиіс және білім беру ұйымының істер номенклатурасына енгізілуі тиіс.

      23. Қарау үшiн өзге субъектiлерден, лауазымды адамдардан ақпарат алу талап етiлмейтiн жеке және (немесе) заңды тұлғаның өтiнiшi келіп түскен күнінен бастап күнтiзбелiк он бес күн iшiнде Кеңесте қаралады.

      Қарау үшiн өзге субъектiлерден, лауазымды адамдардан ақпарат алу талап етiлетiн жеке және (немесе) заңды тұлғаның өтiнiшi келiп түскен күнінен бастап күнтiзбелiк отыз күн iшiнде Кеңесте қаралады және ол бойынша шешiм қабылданады.

      Оны қараудың қорытындылары туралы өтініш берушіге отырыстың өзінде не оны Кеңестің хатшысы қарау қорытындылары бойынша дереу хабарлауы тиіс.

      24. Педагогке қатысты істі қарау:

      1) еңбекке уақытша жарамсыздық;

      2) демалыста немесе іссапарда болған;

      3) мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттерді орындау уақытында өзінің лауазымдық міндеттерін атқарудан босатылған;

      4) даярлауда, қайта даярлауда, біліктілікті арттыру курстарында және тағылымдамада болған кезеңде тоқтатылады.

      25. Хатшы жауапкершілікке тартылатын адамдарға Кеңес отырысының өткізілетін орны мен уақыты туралы күнтізбелік 7 күннен кешіктірмей хабарлау жөнінде шаралар қабылдайды.

      Кеңес отырысында істі қарау, егер жауапкершілікке тартылатын адамдарға Кеңес отырысының уақыты мен орны туралы отырыс өткізілгенге дейін кемінде үш күн бұрын тиісті түрде хабарланған болса, олардың қатысуынсыз жүргізілуі мүмкін.

      26. Осы Қағидаларда тиісті хабарлау деп адамды хатпен, тапсырыс хатпен немесе жеделхат арқылы хабардар ету танылады, ол өзіне немесе онымен бірге тұратын кәмелетке толған отбасы мүшелерінің біріне қолхат арқылы не хабарламаның немесе шақырудың тіркелуін қамтамасыз ететін өзге де байланыс құралдарын пайдалана отырып тапсырылады.

      27. Отырыста педагогтің жауапкершілігі мәселесін қарау кезінде Кеңес мына мәселелерді шешеді:

      1) педагогтің жауапкершілігін қарау үшін негіз болып табылатын нақты іс-әрекет (әрекетсіздік) орын алды ма;

      2) бұл іс-әрекет (әрекетсіздік) әдепті бұзу болып табылады ма;

      3) бұл әдепті бұзу педагог тарапынан жасалды ма;

      4) педагогтің осы бұзушылықты жасауда кінәсі бар ма.

      28. Істі қарау қорытындылары бойынша Кеңес білім беру ұйымының басшысына педагогке тиісті жаза қолдануды және (немесе) қолданбауды ұсынады.

      29. Кеңестің шешімі ұсынымдық сипатта болады.

      30. Білім беру ұйымының басшысы Кеңестің ұсынымын қарау кезінде еңбек және өзге де заңнама талаптарына сәйкес шешім қабылдайды.

      31. Педагогке қатысты талқылаулар және олардың негізінде қабылданған шешімдер оның жазбаша келісімімен ғана жариялануы мүмкін.

      Кеңес хатшысы өтініш берушіге оның өтінішін заңнамада белгіленген мерзімде қарау нәтижелерін жазбаша хабарлайды.

      Бұл ретте, өтініш берушіні «Педагог мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабы 4-тармағының және осы Қағидалардың 31-тармағының талаптарын сақтау қажеттігі туралы хабардар етеді.









]]>
admin Tue, 19 Apr 2022 17:43:35 +0600
«Білім туралы» Қазақстан Республикасының Заңы https://141-shieli.mektebi.kz/o-detskom-sade/normativtk-zhattar/64-blm-turaly-azastan-respublikasyny-zay.html https://141-shieli.mektebi.kz/o-detskom-sade/normativtk-zhattar/64-blm-turaly-azastan-respublikasyny-zay.html «Білім туралы» Қазақстан Республикасының Заңы

Осы Заң білім беру саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді, осы саладағы мемле­кеттік саясаттың негізгі принциптерін айқын­дайды және Қазақстан Республикасы азаматта­рының, сондай-ақ Қазақстан Республикасында тұ­рақты тұратын шетелдіктердің және азамат­тығы жоқ адамдардың білім алуға конституция­лық құқығын қамтамасыз етуге бағытталған.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар 

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайда­ланылады: 

1) адъюнктура – әскери оқу орындарында жоғары білікті ғылыми-педагогтік кадрлар даярлау нысаны;

2) академия – мамандықтардың бір-екі топтары бойынша жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын, ғылыми-зерт­теу қызметін және педагогтік қызметті, кадр­лардың біліктілігін арттыруды және қайта даяр­лауды жүзеге асыратын оқу орны;

3) атаулы стипендия - тиісті білім беру бағ­дарламаларын ойдағыдай меңгерген, ғылыми-зерттеу жұмыстарымен айналысатын, оқу орны­ның қоғамдық, мәдени және спорттық өміріне белсене қатысатын неғұрлым қабілетті білім алушыларды көтермелеу үшін жеке немесе заң­ды тұлғалар тағайындайтын стипендия; 

4) бакалавр - жоғары білім берудің тиісті білім беру бағдарламаларын меңгерген адамдарға берілетін академиялық дәреже;

5) бейін алды даярлық – білім алушының жеке білім беру траекториясының негізгі орта білім беруді таңдауын мақсатты педагогикалық қолдау;

6) бейінді оқыту – білім алушылардың мүдделерін, бейімділігі мен қабілеттерін ескере отырып, оқытуды саралау және даралау про­цесі, білім беру процесін ұйымдастыру;

7) “Болашақ” халықаралық стипендиясы – Қазақстан Республикасы Президентінің Қазақ­стан Республикасы азаматтарының шетелдік оқу орындарында күндізгі оқыту нысанында оқуы және мемлекеттік ғылыми ұйымдар мен жоғары оқу орындары ғылыми қызметкерле­рі­нің әлемнің жетекші жоғары оқу орындарында, ғылыми орталықтары мен зертханаларында тағылымдамадан өтуі үшін тағайындайтын стипендиясы;

8) білім алушыларды аралық аттестаттау - білім алушылардың бір оқу пәнін оны зерделеп бітіргеннен кейінгі бір бөлігінің немесе бүкіл көлемінің мазмұнын меңгеру сапасын бағалау мақсатында жүргізілетін рәсім; 

9) білім алушыларды қорытынды аттестат­тау - тиісті білім беру деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартында көзделген оқу пәндерінің көлемін олардың меңгеру дәрежесін айқындау мақсатында жүргізілетін рәсім;

10) білім беру гранты – кәсіптік білім алуға төлеу үшін Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленген шарттармен білім алушыға берілетін ақшаның нысаналы сомасы;

11) білім беру қызметі – білім беру субъек­ті­­лерінің мақсатты, педагогтік негізделген, дәйекті өзара іс-қимылы барысында жеке адам­ды оқыту, дамыту және тәрбиелеу міндеттері шешілетін процесс;

12) білім беру мониторингі - білім беру процестерін жүзеге асырудың жай-күйін және нәтижелері мен шарттары өзгеруінің серпінін, білім алушылар контингентін, білім беру ұйымдары желісін жүйелі түрде байқау, талдау, бағалау және болжау;

13) білім беру саласындағы уәкілетті орган – білім беру саласындағы басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын Қазақ­стан Республикасының орталық атқарушы органы; 

14) білім беру сапасын бағалаудың ұлттық жүйесі – білім беру сапасының мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарына, жеке адамның, қоғам мен мемлекеттің қажетті­ліктеріне сәйкестігін белгілеудің институцио­налдық құрылымдары, рәсімдері, нысандары мен әдістерінің жиынтығы;

15) білім беру туралы құжаттарды ностри­фи­кациялау - басқа мемлекеттерде, халықара­лық немесе шетелдік оқу орындарында (олар­дың филиалдарында) білім алған адамдарға берілген құжаттардың баламалылығын айқын­дау мақсатында жүргізілетін рәсім;

16) білім беру ұйымдарын аккредиттеу – білім беру қызметтерінің сапасы туралы объек­тивті ақпарат беру және оны жетілдірудің тиімді тетіктерінің бар екенін растау мақсатында ак­кре­диттеу органының олардың белгіленген та­лаптар мен стандарттарға сәйкестігін тану рәсімі;

17) білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттес­таттay - білім беру ұйымдары көрсететін білім беру қызметтерінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарт талаптарына сәйкестігін бақылау мақсатымен жүргізілетін рәсім; 

18) гимназия – білім алушылардың бейім­ділігі мен қабілетіне сәйкес бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің гумани­тарлық бейіндері бойынша жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орны; 

19)  докторантура - жоғары оқу орындары мен ғылыми ұйымдарда біліктілігі жоғары ғылыми және ғылыми-педагог кадрлар даярлау нысаны;

20) доцент, профессор: 

тиісті жоғары оқу орны беретін акаде­мия­лық атақтар; 

жоғары оқу орнының немесе ғылыми ұйы­мының өтініші бойынша білім беру саласын­дағы уәкілетті орган беретін ғылыми атақтар;

21) жалпы білім беретін мектеп – баста­уыш, негізгі орта және жалпы орта білім беру­дің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, сондай-ақ оқушылар мен тәрбиеленушілерге қосымша білім берудің оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орны;

22) инновациялық - білім беру консор­циумы – жоғары оқу орындары, ғылыми ұйымдар мен өндіріс саласында жұмыс істейтін басқа да заңды тұлғалар іргелі, қолданбалы ғы­лыми зерттеулер мен технологиялық инно­ва­циялар негізінде жоғары білікті мамандар даяр­лау үшін зияткерлік, қаржылық және өзге де ресурстарды біріктіретін, бірлескен қызмет тура­лы шарт негізіндегі ерікті тең құқықты бірлестік;

23) инновациялық университет – иннова­циялық қызметтің толық циклін, іргелі және іздестіру зерттеулерін, қолданбалы зерттеулер мен тәжірибелік-конструкторлық әзірлемелерді жүргізуді және өндіріске ғылыми-зерттеулер нәтижелерін енгізуді іске асыруға қабілетті ғылыми-білім беру кешені;

24) интеграцияланған білім беретін оқу бағдарламалары – білім беру деңгейі мен мазмұнының үздіксіздігін және сабақтастығын ескере отырып әзірленген білім беретін оқу бағдарламалары;

25) институт – мамандықтардың бір-екі топтары бойынша жоғары білім берудің кәсіптік оқу бағ­дарламаларын іске асыратын, ғылыми және педа­гогтік қызметті, кадрлардың біліктілігін арттыруды және қайта даярлауды жүзеге асыратын оқу орны;

26) институционалдық аккредиттеу – білім беру ұйымының білім беру бағдарламаларын мәлімделген мәртебесіне сәйкес сапалы ұсынуы жөніндегі қызметін бағалау;

27) интернатура – медициналық жоғары оқу орындарының білім алушыларын базалық медици­налық білім беру шеңберінде бір немесе екі жылдық даярлау нысаны; 

28) интернаттық ұйымдар - жатын орны беріле отырып, белгілі бір санаттағы адамдар­дың білім алу құқығына мемлекеттік кепілдікті қамтамасыз ететін білім беру ұйымдары;

29) кәсіптік бағдар – білім алушының кә­сіптік қызығушылықтарына, жеке қабілеттері мен психи­калық-физиологиялық ерекшелік­тері­не сәйкес білім беру және кәсіптік мүмкін­діктер саласында, маман­дық пен оқитын орнын ер­кін және саналы таңдау құқықтарын іске асы­руына ақпараттар мен консультациялық көмек беру;

30) кәсіптік даярлықты бағалау - техника­лық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары білім алушы­ларының кәсіптік даярлығы деңгейінің мемле­кеттік жалпыға міндетті білім беру стандартта­рымен белгіленген талаптарға сәйкес келу дәрежесін айқындау;

31) кәсіптік лицей – жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарлама­лары мен техни­калық және қызмет көрсету еңбегінің білікті кадр­ларын даярлау жөнінде техникалық және кәсіптік білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орны; 

32) кәсіптік оқыту – техникалық, қызмет көрсетуші және басқарушы еңбек мамандарын кәсіптік даярлауды, қайта даярлауды және біліктілігін арттыруды қамтитын кәсіптік білім беру жүйесінің бір бөлігі;

33) кешенді тестілеу – ақпараттық технологиялар қолданылып, бірнеше оқу пәндері бойынша бір мезгілде өткізілетін емтихан нысаны;

34) клиникалық база – жоғары оқу орнының немесе денсаулық сақтау ұйымының жергілікті денсаулық сақтау ұйымдарының базасында жұмыс істейтін, материалдық-техникалық базасының жоғары деңгейі болатын, ұйымдық-әдістемелік, оқу, емдеу-диагностикалық және ғылыми-зерттеу жұмысының қазіргі заманғы әдістері негізінде дәрігерлерді, ғылыми кадрларды даярлауды және қайта даярлауды жүзеге асыратын және медициналық көмектің барлық түрлерін көрсететін клиникасы;

35) колледж – жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламалары мен техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орны;

36)  кредиттік оқыту технологиясы – білім алушының және оқытушының оқу жұмысының көлемін өлшеудің сәйкестендірілген бірлігі ретінде кредитті пайдалана отырып, білім алушылардың пәндерді оқып зерделеу дәйектілігін таңдауы және дербес жоспарлауы негізіндегі оқыту;

37) қабылдау квотасы – І, ІІ топтағы мүгедектер, жеңілдектер мен кепілдектер бойынша соғысқа қатысушылар мен соғыс мүгедектеріне теңестірілген адамдар, бала кезінен мүгедектер, мүгедек балалар, ауыл (село) жастары арасынан шыққан азаматтар мен Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылмайтын ұлты қазақ адамдарды, сондай-ақ жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары білім беретін білім беру ұйымдарына кабылдау үшін бөлінетін мемлекеттік білім беру тапсырысының, оның ішінде білім беру гранттары көлемінің шекті саны;

38) қашықтықтан білім беру технологиясы – білім алушы мен педагог қызметкердің жанама (алыстан ) немесе толық емес жанама өзара іс-қимылы кезінде ақпараттық және телекоммуни­кациялық құралдарды қолдана отырып жүзеге асырылатын оқыту; 

39) қосымша білім беру – білім алушылардың білім алу қажеттерін жан-жақты қанағаттандыру мақсатында жүзеге асырылатын тәрбиелеу мен оқыту процесі; 

40) лицей – негізгі орта білім берудің және жалпы орта білім берудің жаратылыстану-ғылыми, физика-математикалық бейіндері бойынша жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын білім алушы­лардың бейімділігі мен қабілетіне сәйкес іске асыратын оқу орны;

41) магистр – жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын меңгерген адамдарға берілетін академиялық дәреже;

42) мамандандырылған аккредиттеу – білім беру ұйымы іске асыратын жекелеген білім беру бағдарламаларының сапасын бағалау;

43) мемлекеттік аралық бақылау - оқыту сапасын білім беру ұйымдарына тәуелсіз бақылаудың бір түрі; 

44) мемлекеттік атаулы стипендия - Қазақстан Республикасының Президенті және (немесе) Қазақстан Республикасының Үкіметі тағайындайтын стипендия; 

45) мемлекеттік білім беру тапсырысы – мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту жөнінде, экономиканың қажеттілігін қамтамасыз ету, білікті жұмыс күші мен қоғамның зияткерлік әлеуетін молықтыру үшін білікті қызметкерлер мен мамандарды даярлау, біліктілігін арттыру және қайта даярлау жөнінде, сондай-ақ білім беру жүйесін оқу-әдістемелік қамтамасыз ету жөнінде мемлекет қаржыландыратын қызмет көрсетулер көлемі;

46) оқу бағдарламасы - әрбір оқу пәні бойынша меңгерілуге тиісті білімнің, шеберлік пен дағдылардың мазмұны мен көлемін айқындайтын бағдарлама; 

47) оқу жоспары - білім берудің тиісті деңгейіндегі оқу пәндерінің (предметтерінің) тізбесі мен көлемін, оларды зерделеу тәртібі мен бақылау нысандарын регламенттейтін құжат; 

48) оқу-клиникалық орталығы - медициналық жоғары оқу орнының қазіргі заманғы аппаратурамен, фантомдармен және муляждармен жабдықталған және білім алушылардың және (немесе) медицина қызметкерлерінің практикалық (клиникалық) машықтарды меңгеруіне және оларды бақылауға арналған құрылымдық бөлімшесі;

49) орта білім – азаматтардың Қазақстан Республикасының Конституциясымен кепілдік берілген, білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарына сәйкес бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын меңгеруі нәтижесінде алатын білімі;

50) педагог қызметкерлерді аттестаттау - педагог қызметкердің біліктілік деңгейінің біліктілік талаптарына сәйкестігін айқындау мақсатында жүргізілетін рәсім;

51) резидентура – клиникалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орнынан кейінгі тереңдетілген медициналық білім алу нысаны;

52) рухани (діни) білім беру ұйымдары - дін қызметшілерін даярлаудың кәсіптік оқу бағдарла­маларын іске асыратын оқу орындары;

53) стипендия - білім алушыларға олардың тамағына, күнелтуіне және оқу әдебиетін сатып алуына жұмсалатын шығындарды ішінара жабу үшін берілетін ақша сомасы; 

54) университет – мамандықтың үш және одан да асатын тобы бойынша (медициналық университет – екі және одан да көп) жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдар­ламаларын іске асыратын, ғылыми және педагогтік қызметті, кадрлардың біліктілігін арттыруды және қайта даярлауды жүзеге асыратын және өз қызметі саласында жетекші ғылыми және әдістемелік орталық болып табылатын оқу орны;

55) училище – негізгі орта, жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын және мәдениет пен өнер саласындағы техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орны;

56) ұлттық бірыңғай тестілеу – орта білімнен кейінгі немесе жоғары білім беретін білім беру ұйымдарына түсу емтихандарымен біріктірілетін, жалпы орта білім беру ұйымдарында білім алушы­ларды қорытынды аттестаттау нысандарының бірі;

57) философия докторы (PhD), бейіні бойынша доктор - тиісті мамандықтар бойынша докторан­тураның кәсіптік оқу бағдарламаларын меңгерген адамдарға берілетін жоғары академиялық дәрежелер;

58) шағын жинақты мектеп - білім алушылар контингенті шағын, сынып-жинақтары біріктірілген және оқу сабақтарын ұйымдастырудың өзіндік нысаны бар жалпы білім беретін мектеп;

59) экстернат - білім алушы сабаққа үнемі қатыспай-ақ тиісті білім беру бағдарламасының оқу пәндерін өз бетімен оқитын оқыту нысандарының бірі; 

60) эксперименттік алаң - жаңа педагогтік технологиялар мен білім беретін оқу бағдарламаларын мақұлдаудан өткізуге арналған эксперимент режи­мінде білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымы;

61) элиталық білім – дарынды адамдарға арналған мамандандырылған білім беру ұйымдарында іске асырылатын арнайы білім беретін оқу бағдарламалары бойынша алынатын білім.

2-бап. Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы заңнамасы 

1. Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады. 

2. Егер Қазақстан Республикасы ратифика­циялаған халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгіленсе, онда халықаралық шарттың ережелері қолданылады.

3-бап. Білім беру саласындағы мемлекеттік саясаттың принциптері

1. Білім беру саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі принциптері мыналар болып табылады: 

1) баршаның сапалы білім алуға құқықтарының теңдігі; 

2) білім беру жүйесін дамытудың басымдығы;

3) әрбір адамның зияткерлік дамуы, психикалық-физиологиялық және жеке ерекшеліктері ескеріле отырып, халықтың барлық деңгейдегі білімге қолжетімділігі; 

4) білім берудің зайырлы, гуманистік және дамытушылық сипаты, азаматтық құндылықтардың, адам өмірі мен денсаулығының, жеке адамның еркін дамуының басымдығы; 

5) адамның құқықтары мен бостандықтарын құрметтеу;

6) жеке адамның білімдарлығын ынталандыру және дарындылығын дамыту; 

7) білім беру деңгейлерінің сабақтастығын қамтамасыз ететін білім беру процесінің үздіксіздігі; 

8) оқыту мен тәрбиенің бірлігі; 

9) білім беруді басқарудың демократиялық сипаты, білім беру жүйесі қызметінің ашықтығы; 

10) білім беру ұйымдарының меншік нысандары, оқыту мен тәрбиенің нысандары, білім беру бағыттары бойынша алуан түрлі болуы.

2. Білім беру ұйымдарында саяси партиялар мен діни ұйымдардың (бірлестіктердің) ұйымдық құрылымдарын құруға және олардың қызметіне тыйым салынады.


 

2-тарау. БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІН БАСҚАРУ

4-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің білім беру саласындағы құзыреті 

Қазақстан Республикасының Үкіметі: 

1) білім беруді дамыту жөніндегі мемлекеттік саясатты әзірлейді және іске асырады; 

2) білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламалары мен білім беру жүйесін дамытудың стратегиялық жоспарларын әзірлейді және Қазақстан Республикасы Президентінің бекітуіне ұсынады, оларды іске асыру жөніндегі шараларды жүзеге асырады; 

3) еңбек нарығының кадрларға ағымдағы және келешектегі қажеттігінің тұрақты мониторингі жүйесін қалыптастырады; 

4) әлеуметтік әріптестердің кәсіптік білім беру проблемаларын шешуге қатысуын қамтамасыз етеді және республикалық бюджеттен каржыландырылатын білім беру ұйымдарында (Қазақстан Республи­касының Ұлттық қауіпсіздік комитетінің білім беру ұйымдарындағы мамандар даярлауды қоспағанда) жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі, сондай-ақ техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімі бар мамандар даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысын бекітеді; 

5) білім беру грантын беру ережелерін бекітеді; 

6) білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарын әзірлеу, бекіту тәртібін және оның қолданылу мерзімдерін айқындайды; 

7) Білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттау ережелерін және Білім беру ұйымдарын аккредиттеу ережелерін бекітеді; 

8) біліктілік талаптарын және Білім беру қызметін лицензиялау ережелерін бекітеді; 

9) мемлекеттік үлгідегі білім беру туралы құжаттардың түрлері мен нысандарын және оларды беру тәртібін анықтайды;

10) халықтың тығыздығына және елді мекен­дердің қашықтығына қарай білім беру ұйымдары желісінің кепілдік берілген мемлекеттік нормативін бекітеді; 

11) мемлекеттік білім беру ұйымдары қызмет­керлерінің үлгілік штаттарын, сондай-ақ педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген адамдар лауазымдарының тізбесін айқындайды; 

12) Қазақстан Республикасының Президентіне жеке адамның тәрбиесіне, оқуына және кәсіптік қалыптасуына аса зор үлес қосқан жекелеген білім беру ұйымдарына ерекше мәртебе беру туралы ұсыныс енгізеді және Инновациялық университет туралы ережені бекітеді; 

13) мемлекеттік басқару органының ұсынысы бойынша бюджет қаражаты есебінен қаржылан­дырылатын мемлекеттік білім беру ұйымдарын құрады, қайта ұйымдастырады және таратады; 

14) білім беру мониторингін жүзеге асырудың тәртібін белгілейді; 

15) “Болашақ” халықаралық стипендиясын беруге арналған Үміткерлерді іріктеу ережелерін бекітеді; 

16) мемлекеттік атаулы стипендияларды бекітеді; 

17) “Алтын белгі” белгісі туралы ережені бекітеді;

18) “Жоғары оқу орнының үздік оқытушысы” және “Үздік педагог” атақтарын беру ережелерін бекітеді;

19) тиісті үлгідегі білім беру ұйымдары, оның ішінде балаларға арналған қосымша білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік ережелерін бекітеді; 

20) Дарынды балаларға арналған маманданды­рылған білім беру ұйымдары қызметінің ережелерін бекітеді;

21) Әлеуметтік қорғалмаған білім алушылар мен күнкөрісі төмен отбасылардан шыққан білім алушыларға қаржылай және материалдық көмек көрсетуге бөлінетін қаражатты жұмсау ережелерін бекітеді; 

22) Жұмыс көрсеткіштері жоғары мемлекеттік білім беру мекемелеріне гранттар беруге арналған мемлекеттік конкурстарды өткізу ережелерін және оларды пайдалану тәртібін бекітеді. 

23) бірінші басшыларын Қазақстан Республика­сының Президенті тағайындайтын жоғары оқу орындарының тізбесін және оларды тағайындау, аттестациядан өткізу және қызметтен босату тәртібі туралы ережелерді бекіту туралы Қазақстан Республикасының Президентіне ұсыныс енгізеді. 

5-бап. Білім беру саласындағы уәкілетті органның құзыреті 

Білім беру саласындағы уәкілетті орган мынадай функцияларды орындайды: 

1) азаматтардың білім беру саласындағы конституциялық құқықтары мен бостандықтарын сақтауды қамтамасыз етеді; 

2) білім беру саласындағы бірыңғай мемлекеттік саясатты іске асырады, салааралық үйлестіруді жүзеге асырады, білім беру және ғылым саласындағы мақсатты және халықаралық бағдарламаларды әзірлейді және іске асырады; 

3) білім беруді дамытудың жай-күйі туралы жыл сайын баяндама әзірлеу және жариялау арқылы қоғам мен мемлекетті білім беру жүйесінің жай-күйі және оның қызметінің тиімділігі туралы нақты ақпаратпен қамтамасыз етеді; 

4) білім беруді басқару жүйесінің білім беру мониторингін және оны ақпараттық қамтамасыз етуді жүзеге асырады, білім берудің бірыңғай ақпараттық жүйесін ұйымдастыру және оның жұмыс істеу ережелерін бекітеді;

5) білім беру сапасын басқаруды, білім беру ұйымдары ұсынатын білім беру қызметін әдістемелік және әдіснамалық қамтамасыз етуді жүзеге асырады; 

6) білім берудің тиісті деңгейлерінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру (медициналық және фармацевтік білім беруден басқа) стандарттарын әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді, білім берудің барлық деңгейінің үлгілік білім беретін оқу бағдарламаларын және үлгілік оқу жоспарларын бекітеді;

7) конкурстық іріктеу тәртібі мен критерийлерін бекітеді және инновациялық білім беру бағдарла­маларын енгізетін университеттердің конкурсын өткізеді; 

8) білім беру қызметін жүзеге асыру құқығына лицензияны және (немесе) қосымшаларды:

жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын заңды тұлғаларға;

білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын және республикалық бюджет қаражаты есебінен қаржыландырылатын заңды тұлғаларға;

рухани білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын заңды тұлғаларға (діни оқу орындары);

Қазақстан Республикасының аумағында қызметін жүзеге асыратын және білім беретін оқу бағдар­ламаларын іске асыратын халықаралық және шетелдік заңды тұлғаларға береді;

9) меншік нысандары мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарын (медициналық және фармацевтік білім беруді қоспағанда), сондай-ақ республикалық бюд­жеттен қаржыландырылатын білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттаудан өткізеді; 

10) жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарын аккредиттеуді ұйымдастырады; 

11) бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарына оқуға қабылдаудың үлгілік ережелерін бекітеді. 

12) ұлттық бірыңғай тестілеуді, сондай-ақ кешенді тестілеуді өткізу технологиясын әзірлейді және бекітеді;

13) мүдделі министрліктермен, өзге де орталық атқарушы органдармен, жұмыс берушілермен және басқа да әлеуметтік әріптестермен өзара іс-қимыл жасай отырып, кәсіптік оқу бағдарламаларының деңгейі бойынша кадрлар даярлау үшін кәсіптер мен мамандықтар тізбесін айқындайды және кәсіптер мен мамандықтардың сыныптауыштарын бекітеді;

14) меншік нысандарына және ведомостволық бағыныстылығына қарамастан, білім беру ұйым­дарында оқу жылының басталу және аяқталу уақытын айқындайды;

15) сырттай, кешкі нысандарда және экстернат нысанында білім алуға жол берілмейтін кәсіптер мен мамандықтардың тізбесін белгілейді және жоғары білім беретін білім беру ұйымдарында экстернат нысанында оқытуға рұқсат береді; 

16) білім алушыларды білім беру ұйымдарының үлгісі бойынша ауыстырудың және қайта қабыл­даудың ережелерін бекітеді; 

17) білім беру ұйымдарында білім алушыларға академиялық демалыстар берудің тәртібін бекітеді; 

18) мемлекеттік аралық бақылауды жүргізу ережелерін және санының асып кетуі кезектен тыс мемлекеттік аттестаттауға әкеп соғатын мемлекеттік аралық бақылаудан өтпеген білім беру ұйымдарында білім алушылардың шекті санын бекітеді;

19) білім алушылардың үлгеріміне ағымдық бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау өткізудің үлгілік ережелерін бекітеді; 

20) кәсіптік даярлық деңгейін растаудың және техникалық және қызмет көрсететін еңбек кәсіптері (мамандықтар) бойынша біліктілікті берудің тәртібін әзірлейді және бекітеді;

21) білім туралы құжаттарды тану және нострификациялау тәртібін белгілейді; 

22) білім және (немесе) біліктілік туралы мемлекеттік үлгідегі құжаттардың бланкілеріне тапсырыс беруді және олармен жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарын, ведомстволық бағыныстағы білім беру ұйымдарын қамтамасыз етуді ұйымдастырады және олардың пайдаланылуына бақылауды жүзеге асырады;

23) білім беру ұйымдары білім беру қызметінде пайдаланатын қатаң есептіліктегі құжаттардың нысанын әзірлейді және бекітеді, білім туралы құжаттарды ресімдеуге қойылатын талаптарды айқындайды; білім алуды аяқтамаған адамдарға берілетін анықтама нысанын бекітеді;

24) білім беру қызметтерін көрсетудің үлгілік шартының және кәсіптік практикадан өткізуге арналған үлгілік шарт нысандарын бекітеді.

25) оқу-әдістемелік жұмысқа басшылықты жүзеге асырады және жүргізуді үйлестіреді, оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырудың және жүзеге асырудың ережелерін, оқытудың кредиттік технологиясы және қашықтықтан білім беру технологиялары бойынша оқу процесін ұйымдастырудың ережелерін бекітеді; 

26) республикалық орта білім беру ұйымдарын, сондай-ақ халықаралық келісімдерге сәйкес шетелдік мектептерде оқитын отандастарды оқулықтармен және оқу-әдістемелік кешендермен қамтамасыз етеді;

27) оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендері мен оқу-әдістемелік құралдарын әзірлеу, сараптама жасау және басып шығару жөніндегі жұмысты ұйымдастыру ережелерін бекітеді және осы жұмысты ұйымдас­тырады; білім беру ұйымдарына арналған оқулық­тарды, оқу құралдары мен басқа да әдебиеттерді, оның ішінде электрондық жеткізгіштегілерін пайдалануға рұқсат етеді; 

28) республикалық маңызы бар мектептен тыс іс-шаралар өткізуді ұйымдастырады; 

29) жалпы білім беретін пәндер бойынша республикалық олимпиадалар мен ғылыми жарыстарды, орындаушылар мен кәсіби шеберліктің республикалық конкурстарын ұйымдастыру ережелерін бекітеді және өткізуді ұйымдастырады; 

30) ведомостволық бағынысты ұйымдарды белгіленген тәртіппен бюджет қаражаты есебінен қаржыландыруды жүзеге асырады;

31) ведомстволық бағыныстағы білім беру мекемелерінің жарғыларын бекітеді;

32) білім беру ұйымдарында меншік нысан­дарына және ведомстволық бағыныстылығына қарамастан, Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы заңнамасының және нормативтік құқықтық актілерінің, мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының, сондай-ақ ведомстволық бағыныстағы ұйымдардағы бюджеттік және қаржылық тәртіптің Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес орындалуына мемлекеттік бақылау жасауды жүзеге асырады; 

33) Қазақстан Республикасының Президенті лауазымға тағайындайтын және лауазымнан боса­татын жекелеген мемлекеттік жоғары оқу орында­рының басшыларын қоспағанда, ведомстволық бағыныстағы білім беру ұйымдарының бірінші басшыларын лауазымға тағайындайды және лауазым­нан босатады. Білім беретін ведомстволық бағы­ныстағы ұйым басшысының орынбасарларын және бас бухгалтерін тағайындауға келісім береді;

34) педагог қызметкерлер мен оларға теңес­тірілген адамдар лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын әзірлейді және бекітеді; 

35) мемлекеттік мекеме ұйымдық-құқықтық ны­са­нындағы мемлекеттік орта білім беретін ұйым­дардың басшыларын конкурстық тағайындау ережелерін бекітеді;

36) жоғары оқу орындарының профессор-оқытушылар құрамы мен ғылыми қызметкерлерін лауазымдарға конкурстық тағайындау ережелерін бекітеді; 

37) педагог қызметкерлерді аттестаттау ереже­лерін бекітеді; 

38) педагог кадрларды қайта даярлау мен олардың біліктілігін арттыруды ұйымдастырады; 

39) салалық көтермелеу жүйесін әзірлейді және бекітеді; 

40) шетелдік әріптестермен келіссөздер жүргізеді және өз құзыреті шегінде білім беру саласында, сондай-ақ ғылыми қызметте халықаралық шарттарға (келісімдерге) және бағдарламаларға қол қояды; білім беру ұйымдары жүзеге асыратын халықаралық ынтымақтастық ұйымдарының ережелерін белгілейді және осы жұмысты үйлестіреді; 

41) шетелге оқытуға жіберу тәртібін белгілейді;

42) білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттауды және аккредиттеуді ұйымдастыру және оларды жүргізу жөніндегі нормативтік құқықтық актілерді бекітеді. 

43) жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар, сондай-ақ республикалық бюджеттен қаржылан­дырылатын білім беру ұйымдарында техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімі бар мамандарды даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастырады;

44) Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы заңнамасының анықталған бұзушы­лықтарын нұсқамада белгіленген мерзімде жою туралы орындалуы міндетті жазбаша нұсқамалар береді.

6-бап. Білім беру саласындағы жергілікті өкілді және атқарушы органдардың құзыреті

1. Жергілікті өкілді органдар: 

1) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлік аумағындағы жергілікті атқарушы органдар ұсынған білім беруді дамыту бағдарламаларын бекітеді, олардың орындалуы туралы есептерді тыңдайды; 

2) білім алушылардың қоғамдық көлікте жеңілдікпен жол жүруі туралы шешім қабылдайды. 

2. Облыстың жергілікті атқарушы органы: 

1) білім беруді дамыту бағдарламаларын әзірлейді және мәслихаттың бекітуіне енгізеді; 

2) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беруді қамтамасыз етеді; 

3) балаларды арнайы жалпы білім беретін оқу бағдарламалары бойынша оқытуды қамтамасыз етеді; 

4) мамандандырылған білім беру ұйымдарында дарынды балаларды оқытуды қамтамасыз етеді; 

5) білім туралы мемлекеттік үлгідегі құжаттардың бланкілеріне тапсырыс беруді және негізгі орта, жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын және техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйым­дарын солармен қамтамасыз етуді ұйымдастырады және олардың пайдаланылуына бақылауды жүзеге асырады;

6) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын, мамандандырылған және арнайы жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын мемлекеттік білім беру ұйымдарын, сондай-ақ балалар мен жасөс­пірімдердің спорт мектептерін Қазақстан Респуб­ликасының заңнамасында белгіленген тәртіппен құрады, қайта ұйымдастырады және таратады; 

7) білім беру қызметін лицензиялауды, сондай-ақ техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің оқу бағдарламаларын, сондай-ақ мамандандырылған және арнайы жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын және балалар мен жасөспірімдерге арналған спорт бойынша қосымша білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын заңды тұлғаларды мемлекеттік аттестаттаудан өткізуді ұйымдастырады;

8) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімі бар мамандарды даярлауға арналған мемлекеттік білім беру тапсырысын бекітеді; 

9) білім алушылардың ұлттық бірыңғай тестілеуге қатысуын ұйымдастырады;

10) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын, сондай-ақ арнайы және мамандандырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын (қылмыстық-атқару жүйесінің түзеу мекемелеріндегі білім беру ұйымдарын қоспағанда) іске асыратын мемлекеттік білім беру ұйымдарын материалдық-техникалық қамтамасыз етуді жүзеге асырады; 

11) әлеуметтік қорғалмаған білім алушыларға және күнкөрісі төмен отбасылардан шыққан білім алушыларға жалпы білім беретін мектептерді ағымдағы ұстауға бөлінетін бюджеттік қаражаттың бір процентінен кем емес мөлшерде қаржылық және материалдық жәрдем көрсетуге қаражат бағыттайды;

12) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын, сондай-ақ арнайы және мамандандырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары үшін оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендерін сатып алуды және жеткізуді қамтамасыз етеді; 

13) облыс ауқымында мектеп олимпиадаларын өткізуді қамтамасыз етеді; 

14) спорт бойынша балаларға қосымша білім беруді қамтамасыз етеді; 

15) бюджет қаражаты есебінен қаржыланды­рылатын мемлекеттік білім беру ұйымдарының кадрларын қайта даярлауды және қызметкерлердің біліктілігін арттыруды ұйымдастырады; 

16) балалар мен жасөспірімдердің психикалық денсаулығын тексеруді және халыққа психологиялық-медициналық-педагогтік консультациялық көмек көрсетуді қамтамасыз етеді; 

17) дамуында проблемалары бар балалар мен жасөспірімдерді оңалтуды және әлеуметтік бейімдеуді қамтамасыз етеді; 

18) жетім балаларды, ата-аналарының қамқор­лығынсыз қалған балаларды белгіленген тәртіппен мемлекеттік қамтамасыз етуді, оларды міндетті жұмысқа орналастыруды және тұрғын үймен қамтамасыз етуді жүзеге асырады; 

19) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен білім алушылардың жекелеген санаттарын тегін және жеңілдікпен тамақтандыруды ұйымдастырады; 

20) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарын мемлекеттік білім беру тапсырысының негізінде бітірген адамдарды жұмысқа орналастыруды қамтамасыз етеді; 

21) білім алушылардың қоғамдық көлікте жеңілдікпен жол жүруі туралы мәслихатқа ұсыныс енгізеді;

22) білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісім бойынша облыстық білім департаменінің бірінші басшысын тағайындайды.

3. Республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органы: 

1) білім беруді дамыту бағдарламаларын әзірлейді және мәслихаттың бекітуіне енгізеді;

2) мектеп жасына дейінгі және мектеп жасындағы балаларды есепке алуды, оларды міндетті орта білім алғанға дейін оқытуды ұйымдастырады; 

3) кешкі (ауысымды) оқыту нысанын және интернат үлгісіндегі ұйымдар арқылы ұсынылатын жалпы орта білім беруді қоса алғанда, міндетті жалпы орта білім беруді ұйымдастырады және қамтамасыз етеді; 

4) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім алуды қамтамасыз етеді; 

5) мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің, балаларға қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын мемлекеттік білім беру ұйымдарын, сондай-ақ арнайы және мамандан­дырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын мемлекеттік білім беру ұйымдарын Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен құрады, қайта ұйымдастырады және таратады; 

6) білім беру қызметін лицензиялауды, сондай-ақ мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің, балаларға қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын заңды тұлғаларды, сондай-ақ арнайы және мамандандырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттаудан өткізуді ұйымдастырады; 

7) мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуға, техни­калық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімі бар мамандарды даярлауға арналған мемлекеттік білім беру тапсырысын бекітеді; 

8) білім алушылардың ұлттық бірыңғай тестілеуге қатысуын ұйымдастырады; 

9) бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын, сондай-ақ мамандандырылған және арнайы жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын мемлекеттік білім беру ұйымдары үшін оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендерін сатып алуды және жеткізуді ұйымдастырады; 

10) балаларға арналған қосымша білім беруді қамтамасыз етеді; 

11) әлеуметтік қорғалмаған білім алушыларға және күнкөрісі төмен отбасылардан шыққан білім алушыларға жалпы білім беретін мектептерді ағымдағы ұстауға бөлінетін бюджеттік қаражаттың бір процентінен кем емес мөлшерде қаржылық және материалдық жәрдем көрсетуге қаражат бағыттайды;

12) мемлекеттік білім беру ұйымдарының (қылмыстық-атқару жүйесінің түзеу мекемелеріндегі білім беру ұйымдарын қоспағанда) және мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымдарының мате­риалдық-техникалық қамтамасыз етілуін жүзеге асырады;

13) арнайы жалпы білім беретін оқу бағдарла­малары бойынша оқытуды ұйымдастырады; 

14) дарынды балаларды мамандандырылған білім беру ұйымдарында оқытуды қамтамасыз етеді; 

15) республикалық маңызы бар қаланың, астананың ауқымында мектеп олимпиадаларын өткізуді қамтамасыз етеді; 

16) балалар мен жасөспірімдердің психикалық денсаулығын тексеруді және халыққа психологиялық-медициналық-педагогтік консультациялық көмек көрсетуді қамтамасыз етеді; 

17) дамуында проблемалары бар балалар мен жасөспірімдерді оңалтуды және әлеуметтік бейімдеуді қамтамасыз етеді; 

18) кадрларды қайта даярлауды және бюджет қаражаты есебінен қаржыландырылатын мемлекеттік мекемелер қызметкерлерінің біліктілігін арттыруды қамтамасыз етеді; 

19) жетім балаларды, ата-аналарының қамқор­лығынсыз қалған балаларды белгіленген тәртіппен мемлекеттік қамтамасыз етуді, оларды міндетті жұмысқа орналастыруды және тұрғын үймен қамтамасыз етуді жүзеге асырады; 

20) мектепке дейінгі білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының заңнама­сында белгіленген тәртіппен білім беру ұйымдарының білім алушылары мен тәрбиеленушілеріне меди­циналық қызмет көрсетуді ұйымдастырады; 

21) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жекелеген санаттарын тегін және жеңілдікпен тамақтандыруды ұйымдастырады; 

22) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарын мемлекеттік білім беру тапсырысының негізінде бітірген адамдарды жұмысқа орналастыруға жәрдемдеседі; 

23) білім алушылардың қоғамдық көлікте жеңілдікпен жол жүруі туралы мәслихатқа ұсыныс енгізеді; 

24) мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйым­дарына қажетті әдістемелік және консультациялық көмек көрсетеді;

25) білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісім бойынша білім департаменттерінің бірінші басшыларын тағайындайды.

4. Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті атқарушы органы: 

1) білім беруді дамыту бағдарламаларын іске асырады; 

2) кешкі (ауысымды) оқу нысанын және интернат үлгісіндегі ұйымдар арқылы ұсынылатын жалпы орта білім беруді қоса алғанда, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беруді қамтамасыз етеді; 

3) білім алушылардың ұлттық бірыңғай тестілеуге қатысуын ұйымдастырады;

4) мектеп жасына дейінгі және мектеп жасындағы балаларды есепке алуды, оларды міндетті орта білім алғанға дейін оқытуды ұйымдастырады; 

5) арнайы және мамандандырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, сондай-ақ мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту және балаларға арналған қо­сымша білім беру бағдарламаларын іске асыратын мем­лекеттік білім беру ұйымдарын қоспағанда, бас­тауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жал­пы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асы­ратын мемлекеттік білім беру ұйымдарын Қазақстан Республикасының заңнамасында белгі­ленген тәртіп­пен құрады, қайта ұйымдастырады және таратады; 

6) білім беру қызметін лицензиялауды, сондай-ақ мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің (арнайы және мамандандырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарын қоспағанда) жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, сондай-ақ балаларға арналған қосымша білім беру бағдарламаларын (спорт бойынша балалар мен жасөспірімдерге арналған қосымша білім беру бағдарламаларын қоспағанда) іске асыратын заңды тұлғаларды мемлекеттік аттестаттаудан өткізуді ұйымдастырады;

7) бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын мемлекеттік білім беру ұйымдарының (қылмыстық-атқару жүйесінің түзеу мекемелеріндегі білім беру ұйымдарын қоспағанда) материалдық-техникалық қамтамасыз етілуін жүзеге асырады;

8) мектепалды даярлықтың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарына оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендерді сатып алуды және жеткізуді ұйым­дастырады; 

9) балаларға қосымша білім беруді қамтамасыз етеді; 

10) аудан (қала) ауқымында мектеп олимпиа­даларын өткізуді ұйымдастырады; 

11) әлеуметтік қорғалмаған білім алушыларға және күнкөрісі төмен отбасылардан шыққан білім алушыларға жалпы білім беретін мектептерді ағымдағы ұстауға бөлінетін бюджеттік қаражаттың бір процентінен кем емес мөлшерде қаржылық және материалдық жәрдем көрсетуге қаражат бағыттайды;

12) жетім балаларды, ата-аналарының қамқор­лығынсыз қалған балаларды белгіленген тәртіппен мемлекеттік қамтамасыз етуді, оларды міндетті жұмысқа орналастыруды және тұрғын үймен қамтамасыз етуді жүзеге асырады; 

13) мектепке дейінгі білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының заңнама­сында белгіленген тәртіппен білім беру ұйымдарының білім алушылары мен тәрбиеленушілеріне медициналық қызмет көрсетуді ұйымдастырады; 

14) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жекелеген санаттарын тегін және жеңілдікпен тамақтандыруды ұйымдастырады; 

15) білім беру ұйымдарында оқу бітірген адамдарды жұмысқа орналастыруға жәрдемдеседі; 

16) ауылдық жердегі білім беру ұйымдарына жұмыс істеуге келген жас мамандарды тұрғын үй-тұрмыстық жағдайлармен қамтамасыз етуге жәрдемдеседі; 

17) білім алушылардың қоғамдық көлікте жеңілдікпен жол жүруі туралы мәслихатқа ұсыныс енгізеді

18) мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымдарына және отбасыларына қажетті әдістемелік және консультациялық көмек көрсетеді;

19) білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісім бойынша аудандық (қалалық) білім бөлімдерінің бірінші басшыларын тағайындайды.

5. Қаладағы ауданның, облыстық, аудандық маңызы бар қаланың, кенттің, ауылдың (селоның), ауылдық (селолық) округтің әкімі:

1) мектеп жасына дейінгі және мектеп жасындағы балаларды есепке алуды ұйымдастырады;

2) мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды қамтамасыз етеді, оның ішінде Қазақстан Респуб­ликасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымдарына медициналық қызмет көрсетуді ұйымдастырады.

Кенттің, ауылдың (селоның), ауылдық (селолық) округтің әкімі елді мекенде мектеп болмаған жағдайда білім алушыларды таяудағы мектепке дейін және кері қарай тегін жеткізіп салуды ұйым­дастырады.

7-бап. Білім беру жүйесін басқару органдарын ақпараттық қамтамасыз ету

1. Білім беру жүйесін басқару органдарын толық, дұрыс, салыстырмалы ақпаратпен уақтылы қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Респуб­ликасында білім беруді тиімді басқарудың мүм­кіндіктерін қамтамасыз ететін білім берудің бірыңғай ақпараттық жүйесі құрылады және жұмыс істейді.

2. Білім берудің бірыңғай ақпараттық жүйесі білім беру мониторингінің деректерін, оның ішінде ведомстволық статистикалық байқауларды және білім беру саласындағы уәкілетті орган, жергілікті атқарушы органдар, білім беру ұйымдары өз міндеттерін жүзеге асыру кезінде алған өзге де деректерді қамтиды.

8-бап. Білім беру саласындағы мемлекеттік кепілдіктер

1. Мемлекет білім алу құқығын білім беру жүйесін дамыту, оның жұмыс істеуінің құқықтық негізін жетілдіру және Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес білім алу үшін қажетті әлеуметтік-экономикалық жағдайлар жасау арқылы қамтамасыз етеді. 

Білім беру сапасын мемлекеттік бақылау білім беру сапасын бағалаудың ұлттық жүйесін жасау және оның жұмыс істеуін қамтамасыз ету арқылы жүзеге асырылады.

2. Мемлекет Қазақстан Республикасы азамат­тарының тегін мектепалды, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім алуын, сондай-ақ егер азамат осы деңгейлердің әрқайсысында бірінші рет білім алатын болса, мемлекеттік білім беру тапсырысына сәйкес конкурстық негізде тегін техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім алуын қамтамасыз етеді.

Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын шетелдіктердің және азаматтығы жоқ адамдардың білім беру саласындағы уәкілетті орган белгілеген тәртіппен Қазақстан Республикасының азаматта­рымен бірдей мектепалды, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім алуға құқығы бар. 

Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын азаматтығы жоқ адамдарға, егер олар осы деңгейлердің әрқайсысында бірінші рет білім алатын болса, мемлекеттік білім беру тапсырысына сәйкес конкурстық негізде тегін техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім алуға құқық беріледі.

Шетелдіктердің мемлекеттік білім беру тапсы­рысына сәйкес конкурстық негізде тегін техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім алуға құқығы Қазақстан Республикасының халықаралық шарт­тарымен айқындалады. 

3. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім алуға қолжетімділікті қамтамасыз ету мақсатында мемлекеттік емес білім беру кредиттерін дамыту үшін жағдайлар жасалады.

Мемлекет екінші деңгейдегі банктер беретін білім беру кредиттерінің кепілдік жүйесін құру және білім беру кредиттері бойынша талап ету құқықтарын иелену арқылы екінші деңгейдегі банктерді қайта қаржыландыру жөнінде шаралар қабылдайды. 

4. Мемлекет әлеуметтік көмекке мұқтаж Қазақстан Республикасы азаматтарын олардың білім алуы кезеңінде қаржылау шығыстарын толық немесе ішінара өтейді. 

Әлеуметтік көмек көрсетілетін Қазақстан Республикасы азаматтарының санатына:

1) жетім балалар, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар; 

2) даму мүмкіндіктері шектеулі балалар, мүге­дектер және бала кезінен мүгедектер, мүгедек балалар; 

3) көп балалы отбасылардың балалары; 

4) Қазақстан Республикасының заңдарымен айқындалатын азаматтардың өзге де санаттары жатады. 

Әлеуметтік көмектің мөлшерін, көздерін және беру тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды. 

5. Денсаулық жағдайына қарай ұзақ уақыт бойы бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беретін ұйымдарға бара алмайтын азаматтар үшін үйде немесе емдеу ұйымдарында тегін жеке оқыту ұйымдас­тырылады. 

6. Мемлекет даму мүмкіндіктері шектеулі азаматтардың білім алуына, дамуындағы ауытқуды түзетуіне және әлеуметтік бейімделуіне жағдай жасауды қамтамасыз етеді. 

7. Мемлекет тұрғындар саны аз елді мекендерде тұратын балалардың бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім алу құқықтарын қамтамасыз ету үшін шағын жинақты мектептер мен интернат ұйым­дарының жұмыс істеуіне кепілдік береді. 

8. Мемлекет Қазақстан Республикасының дарынды азаматтарының элитарық білім, оның ішінде шетелде білім алуына қажетті жағдай жасайды.

9-бап. Оқыту және тәрбиелеу тілі 

1. Білім беру ұйымдарындағы тіл саясаты Қазақстан Республикасының Конституциясына және Қазақстан Республикасының тіл туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады. 

2. Меншік нысандарына қарамастан барлық білім беру ұйымдары білім алушылардың мемлекеттік тіл ретінде қазақ тілін білуін, сондай-ақ білім берудің тиісті деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес орыс тілін және шет тілдерінің біреуін оқып-үйренуін қамтамасыз етуге тиіс. 

3. Ана тілінде білім алу құқығы тиісті білім беру ұйымдарының мүмкіндіктері болған жағдайда сыныптар, топтар құрумен, сондай-ақ олардың жұмыс істеуіне жағдай жасаумен қамтамасыз етіледі.

4. Мемлекеттік тіл және орыс тілі бірыңғай ұлттық тестілеу бағдарламасына енгізілетін міндетті пәндер болып табылады.

3-тарау. БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІ

10-бап. Білім беру жүйесі ұғымы

Қазақстан Республикасының білім беру жүйесі өзара іс-қимыл жасайтын: 

1) білім беру деңгейінің сабақтастығын қамтамасыз ететін мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының және білім беретін оқу бағдарламаларының; 

2) меншік нысандарына, үлгілері мен түрлеріне қарамастан, білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының; 

3) білім беруді басқару органдары және тиісті инфрақұрылымдар, оның ішінде білім сапасы мониторингін жүзеге асыратын ғылыми және оқу-әдістемелік қамтамасыз ету ұйымдарының жиынтығын білдіреді.

11-бап. Білім беру жүйесінің міндеттері 

1. Білім беру жүйесінің міндеттері:

1) ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтар, ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға, дамытуға және кәсіптік шыңдауға бағытталған сапалы білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау. 

2) жеке адамның шығармашылық, рухани және күш-қуат мүмкіндіктерін дамыту, адамгершілік пен салауатты өмір салтының берік негіздерін қалыптастыру, даралықты дамыту үшін жағдай жасау арқылы ой-өрісін байыту; 

3) азаматтық пен патриотизмге, өз Отаны - Қазақстан Республикасына сүйіспеншілікке, мемлекеттік рәміздерді құрметтеуге, халық дәстүр­лерін қастерлеуге, Конституцияға қайшы және қоғамға жат кез келген көріністерге төзбеуге тәрбиелеу; 

4) белсенді азаматтық ұстанымы бар жеке адамды тәрбиелеу, республиканың қоғамдық-саяси, экономикалық және мәдени өміріне қатысу қажет­тігін, жеке адамның өз құқықтары мен міндеттеріне саналы көзқарасын қалыптастыру; 

5) отандық және әлемдік мәдениеттің жетістіктеріне баулу; қазақ халқы мен республиканың басқа да халықтарының тарихын, әдет-ғұрпы мен дәстүрлерін зерделеу; мемлекеттік тілді, орыс, шетел тілдерін меңгерту; 

6) педагог қызметкерлердің әлеуметтік мәрте­бесін арттыруды қамтамасыз ету;

7) білім беру ұйымдарының еріктілігін, дер­бестігін кеңейту, білім беру ісін басқаруды демократияландыру; 

8) қоғам мен экономиканың қажеттеріне жауап беретін білім беру сапасын бағалаудың ұлттық жүйесінің жұмыс істеуі;

9) оқытудың жаңа технологияларын, оның ішінде кәсіптік білім беру бағдарламаларының қоғам мен еңбек нарығының өзгеріп отыратын қажеттеріне тез бейімделуіне ықпал ететін кредиттік, қашықтан оқыту, ақпараттық-коммуникациялық технология­ларды енгізу және тиімді пайдалану; 

10) жалпы оқытудың, жұмыс орны бойынша оқытудың және еңбек нарығының қажеттері арасындағы өзара байланысты қамтамасыз ететін және әркімге өзінің білімге негізделген жеке әлеуетін қоғамда барынша пайдалануға көмектесетін оқыту жүйесін өмір бойы дамыту;

11) білімнің, ғылымның және өндірістің интеграциясы;  

12) білім алушылардың кәсіптік бағдарлануын қамтамасыз ету;

13) жұмыс берушілермен және басқа да әлеуметтік әріптестермен белсенді өзара іс-қимыл арқылы техникалық және кәсіптік білім берудің озық қарқынмен дамытылуын қамтамасыз ету болып табылады.

12-бап. Білім беру деңгейлері

Қазақстан Республикасындағы білім беру жүйесі білім беретін оқу бағдарламаларының үздіксіздігі және сабақтастығы принципі негізінде мынадай білім беру деңгейлерін:

1) мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды;

2) бастауыш білім беруді;

3) негізгі орта білім беруді;

4) орта білім беруді (жалпы орта білім беруді, техникалық және кәсіптік білім беруді);

5) орта білімнен кейінгі білім беруді;

6) жоғары білім беруді;

7) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беруді қамтиды.

4-тарау. БІЛІМ БЕРУ МАЗМҰНЫ 

13-бап. Білім беру мазмұнының ұғымы

Білім беру мазмұны – жеке адамның біліктілігі мен жан-жақты дамуын қалыптастыру үшін негіз болып табылатын білім берудің әрбір деңгейі бойынша білімдер жүйесі (кешені). 

Білім беру мазмұны білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттары негізінде әзірленетін білім беретін оқу бағдарламаларымен айқындалады.

14-бап. Білім беретін оқу бағдарламалары

1. Білім беретін оқу бағдарламалары мазмұны мен бағыттарына (міндеттеріне) қатысты: 

1) жалпы білім беретін (үлгілік, жұмыстық);

2) кәсіптік (үлгілік, жұмыстық);

3) қосымша болып бөлінеді.

Үлгілік жалпы білім беретін және кәсіптік оқу бағдарламалары мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес әзірленеді.

Жұмыстық жалпы білім беретін және кәсіптік оқу бағдарламалары тиісті үлгілік оқу бағдарла­мала­рының негізінде әзірленеді.

2. Жалпы білім беретін оқу бағдарламалары жеке адамның жалпы мәдениетін қалыптастырудың, жеке адамды қоғамдағы өмірге бейімдеудің міндеттерін шешуге, кәсіпті, мамандықты саналы түрде таңдау мен меңгеру үшін негіз жасауға бағытталған.

Жалпы білім беретін оқу бағдарламалары мазмұнына қарай мынадай оқу бағдарламаларына:

1) мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту; 

2) бастауыш білім беру;

3) негізгі орта білім беру;

4) жалпы орта білім беру болып бөлінеді.

Дарынды адамдардың әлеуетті мүмкіндіктерін неғұрлым толық дамыту үшін оқу бағдарламасының жекелеген пәндерін тереңдетіп оқытуды көздейтін мамандандырылған білім беретін оқу бағдарламалары әзірленеді.

Адамдардың жекелеген санаттары үшін психо­ло­гиялық-медициналық-педагогтік консультациялардың ұсынымдары ескеріле отырып айқындалатын, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің даму және әлеуеттік мүмкіндіктерінің ерекшеліктері ескерілетін арнайы білім беретін оқу бағдарламалары әзірленеді.

3. Кәсіптік оқу бағдарламалары экономика салаларындағы кәсіптік қызметтердің бағыттары бойынша техникалық, қызмет көрсету және басқару еңбегі мамандарын даярлауға, жеке адамның кәсіптік және жалпы білім деңгейін жүйелі арттыруға бағытталған;

Кәсіптік оқу бағдарламалары мазмұнына қарай: 

1) техникалық және кәсіптік білім беретін;

2) орта білімнен кейінгі білім беретін;

3) жоғары білім беретін;

4) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беретін оқу бағдарламаларына бөлінеді.

4. Қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары білім алушылардың өзін-өзі билеуін, шығармашылығын дамыту, олардың қабілеттерін іске асыру, қоғам өміріне бейімделуі, азаматтық сана-сезімін, жалпы мәдениетін, салауатты өмір салтын қалыптастыру, бос уақытын мазмұнды ұйымдастыру үшін жағдайлар жасауды көздейді.

5. Оқытудың жаңа технологияларын сынақтан өткізу, білім берудің жаңа мазмұнын енгізу үшін эксперимент режимінде (эксперименттік алаңдарда) жұмыс істейтін білім беру ұйымдарында іске асырылатын эксперименттік білім беретін оқу бағдарламалары әзірленеді.

6. Интеграцияланған білім беретін оқу бағдарламаларын білім беру ұйымдары білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісім бойынша әзірлейді. Интеграцияланған білім беретін оқу бағдарламалары пәнаралық және деңгейаралық, жоғары оқу орындары аралық және халықаралық болуы мүмкін. 

7. Әскери мамандықтар бойынша кәсіптік оқу бағдарламаларын білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісім бойынша Қазақстан Республи­касының Қорғаныс министрлігі бекітеді. 

8. Медициналық және фармацевтік мамандықтар бойынша үлгілік кәсіптік оқу бағдарламаларын денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган бекітеді.

9. Білім беру ұйымы лицензиясы болған жағдайда әртүрлі деңгейдегі оқыту бағдарламаларын іске асыруға құқылы. 

15-бап. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың жалпы білім беретін оқу бағдарламалары

1. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың жалпы білім беретін оқу бағдарламалары іс-әрекет түрлерінің мектеп жасына дейінгі балалар үшін ерекшеліктерін ескере отырып, мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту­дың мемлекеттік жалпыға міндетті стандартының негізінде әзірленеді.

2. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың жалпы білім беретін оқу бағдарламалары:

1) балаларды тәрбиелеу, оқыту, дамыту және сауықтыру тұтастығы принциптерін ескере отырып, мектепке дейінгі және бастауыш білім берудің сабақтастығы мен үздіксіздігін қамтамасыз етеді;

2) әр баланың талабын, бейімділігін, қабілет­тілігін, дарындылығын іске асыруға және оның даму ерекшеліктері мен денсаулық жағдайын ескере отырып, дара әдіс негізінде оны бастауыш білім берудің білім беру бағдарламасын меңгеруге даярлауға бағдарланады;

3. Мектепке дейінгі оқытудың жалпы білім беретін оқу бағдарламалары оқудың, жазудың, есептеудің және тілдік қатынас тәжірибесінің қарапайым дағдыларын қалыптастырады және бастауыш білім беруді меңгеру үшін бірдей бастапқы жағдайларды жасауды көздейді.

16-бап. Бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағ­дарламалары

1. Бастауыш білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламалары баланың жеке басын қалыптастыруға, оның жеке қабілеттерін, оқу ісіндегі оң талпынысы мен алғырлығын: негізгі мектептің білім беру бағдарламаларын кейіннен меңгеру үшін оқудың, жазудың, есептеудің, тілдік қатынастың, шығармашылық тұрғыдан өзін-өзі көрсетудің, мінез-құлық мәдениетінің берік дағдыларын дамытуға бағытталған.

Бастауыш білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламасын игеру мерзімі – төрт жыл.

Жалпы білім беретін оқу бағдарламасын игеру білім алушылар біліміне аралық бақылаумен және білім алушылардың оқу жетістіктерін іріктемелі мониторингтік бағалаумен аяқталады.

2. Негізгі орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламалары білім алушылардың ғылым жүйесінің базалық негіздерін меңгеруге, олардың бойында тұлғааралық және этносаралық қатынастың жоғары мәдениетін қалыптастыруға, жеке адамның өзін-өзі билеуіне және кәсіптік бағдарлануына бағытталады. 

Жалпы білім беретін оқу бағдарламасы білім алушылардың бейін алды даярлығын қамтиды.

Әрбір пәннің мазмұнын зерделеу негізгі орта білім беру деңгейінде аяқталады.

Негізгі орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламасын игеру мерзімі - алты жыл.

3. Жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламалары білім алушылардың бағдарланатын кәсіпке дейінгі даярлығын жүзеге асыру үшін әлеуметтік-гуманитарлық, жаратылыс­тану-ғылыми, технологиялық және басқа да бағыттар бойынша бейіндік оқытуды енгізе отырып саралау, интеграциялау және білім беру мазмұнын кәсіптік бағдарлау негізінде әзірленеді. 

Жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламасын игеру мерзімі - екі жыл.

17-бап. Техникалық және кәсіптік білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары

1. Техникалық және кәсіптік білім беру орта білім беру деңгейінің құрамдас бөлігі болып табылады және қоғамдық пайдалы кәсіптік қызметтердің негізгі бағыттары бойынша техникалық және қызмет көрсету еңбегінің білікті мамандарын даярлауға бағытталған.

2. Техникалық және кәсіптік білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары бағдарлама мазмұнына және білім алушылардың даярлық біліктілігінің деңгейіне қатысты:

1) техникалық және қызмет көрсету еңбегінің жаппай кәсіптері бойынша кадрлар даярлауды көздейтін техникалық және кәсіптік білім беретін оқу бағдарламалары болып бөлінеді. 

Білім беретін оқу бағдарламаларының мазмұны:

жалпы кәсіптік және арнайы пәндерді табысты игеру, кәсіптік дағдыларды иелену жөнінде өндірістік оқудан өту үшін бейіндеуші болып табылатын жалпы білім беретін пәндер бойынша интеграцияланған курстарды зерделеуді; 

білім алушыларға нақты мамандық бойынша кәсіптік біліктіліктің қол жеткізілген деңгейін (разряд, сынып, санат) беруді көздейді.

2) жоғары технологиялармен және кәсіптік қызметпен байланысты экономиканың барлық салаларында техникалық және қызмет көрсету еңбегінің жұмыстарын орындаудың неғұрлым күрделі (аралас) кәсіптерін, мамандықтары мен практикалық дағдыларын игеруді көздейтін техникалық және кәсіптік білім беру бағдарламаларын беруді көздейді.

Білім беретін оқу бағдарламаларының мазмұны:

жалпы гуманитарлық, экономикалық, жалпы кәсіптік, арнайы пәндерді зерделеуді, кәсіптік дағдыларды иемдену және бекіту жөнінде өндірістік оқудан және кәсіптік практикадан өтуді;

білім алушыларға нақты мамандық бойынша кәсіптік біліктіліктің жоғары деңгейін беруді көздейді. 

3) техникалық еңбектің жоғары білікті мамандарын даярлауды, оларды қайта даярлауды және біліктілігін арттыруды қамтамасыз ететін техникалық және кәсіптік білім беруді көздейді. 

Білім беретін оқу бағдарламаларының мазмұны:

техникалық және кәсіптік білім берудің интеграцияланған білім беру бағдарламаларын жоғары оқу орындарының 1-2-курстарының білім беру бағдарламаларымен қоса зерделеуді көздейді.

Екі жылдық оқыту аяқтағаннан және аралық аттестаттаудан өткеннен кейін білім алушыларға нақты мамандық бойынша кәсіптік біліктіліктің қол жеткізген деңгейі (разряды, сыныбы, санаты) беріледі. 

Үш жылдық оқытуды аяқтағаннан және аралық аттестаттаудан өткеннен кейін білім алушыларға нақты мамандық бойынша кәсіптік біліктіліктің жоғары деңгейі беріледі. 

Оқытудың толық курсын аяқтағаннан және қорытынды аттестаттаудан өткеннен кейін білім алушыларға орта буын маманы біліктілігі беріледі.

3. Техникалық және кәсіптік білім берудің мәдениет және өнер мамандықтары бойынша кәсіп­тік оқу бағдарламалары көрсетілген мамандықтар бойынша білім алушылардың ерте мамандануын және даярлау ерекшеліктерін ескере отырып әзірленеді. Оқыту ұзақтығы оқу бағдарламаларының күрделілігі мен берілетін біліктілік деңгейіне қатысты және тиісті мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартымен айқындалады.

4. Жалпы орта білімі бар азаматтар үшін техникалық және кәсіптік білім берудің кәсіптік оқу бағдарламалары жалпы кәсіптік, экономикалық, арнайы пәндерді зерделеуді және таңдаған мамандығы бойынша болашақ кәсіптік қызметін айқындайтын оқу-өндірістік жұмыстарды орындауды көздейді.

5. Техникалық және кәсіптік білім берудің кәсіптік оқу бағдарламалары теориялық және өндірістік оқыту бағдарламаларынан тұрады. 

18-бап. Мамандандырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламалары

Мамандандырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламалары негізгі орта, жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламалары негізінде әзірленеді және білім алушылардың ғылым, мәдениет өнер, спорт, әскери іс негіздерін терең игеруіне, олардың шығармашылық әлеуеттері мен дарын-қабілеттерін дамытуға бағытталған. 

Мамандандырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламалары дарынды балаларға арналған мамандандырылған білім беру ұйымдарында, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің әскер қатарына шақыруға дейінгі терең даярлықты мамандандырылған мектептерінде іске асырылады.

19-бап. Арнайы жалпы білім беретін оқу бағдарламалары

1. Арнайы жалпы білім беретін оқу бағдарла­малары жалпы білім беретін оқу бағдарламалары негізінде әзірленеді және мүмкіндігі шектеулі балаларды оқытуға және дамытуға бағытталған, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің психологиялық-медициналық-педагогтік консультациялар ұсы­ныстарын ескере отырып айқындалатын психикалық-физикалық ерекшеліктерін және танымдық мүмкіндіктерін ескереді.

2. Ұзақ уақыт емделуді қажет ететін адамдар үшін, сондай-ақ даму мүмкіндіктері шектеулі балалар мен жасөспірімдер үшін жалпы білім беретін арнайы түзеу оқу бағдарламалары әзірленеді және енгізіледі.

3. Арнайы жалпы білім беретін оқу бағдар­ламалары Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген арнайы білім беру ұйымдарында немесе үйде іске асырылады.

20-бап. Орта білім беруден кейінгі кәсіптік оқу бағдарламалары

1. Орта білім беруден кейінгі кәсіптік оқу бағдарламалары орта білімі бар (жалпы орта немесе техникалық және кәсіптік) азаматтар қатарынан гуманитарлық мамандықтар бойынша қызмет көрсету және басқару еңбегінің кіші мамандарын даярлауға бағытталған.

Жалпы орта білімі бар азаматтардың орта білім беруден кейінгі кәсіптік оқу бағдарламаларын (медицина мамандықтарынан басқа) игеру мерзімі кемінде екі жыл, ал техникалық және кәсіптік білімі бар адамдар үшін - кемінде бір жыл. 

2. Орта білім беруден кейінгі кәсіптік оқу бағдарламаларының мазмұны:

1) кәсіптік пәндермен қатар жоғары білім беру­дің 1-2 курстарының кәсіптік оқу бағдарламаларымен интеграцияланған, әлеуметтік-гуманитарлық және ғылыми жаратылыстану пәндерін оқуды;

2) оқыту аяқталғаннан кейін қызмет көрсету және басқару еңбегінің кіші маманы біліктілігін беруді көздейді.

21-бап. Жоғары білім берудің кәсіптік оқу бағдарламалары

1. Жоғары білім берудің кәсіптік оқу бағдар­ламалары біліктілікті және (немесе) “бакалавр” академиялық дәрежесін бере отырып мамандар даярлауға, олардың кәсіптік даярлығының деңгейін дәйектілікпен арттыруға бағытталған.

Жоғары білім берудің кәсіптік оқу бағдарламасы бойынша оқуды аяқтап, “бакалавр” академиялық дәрежесі берілген адамдар біліктілік талаптары жоғары білімі болуды көздейтін лауазымдарды атқара алады.

2. Жоғары білім берудің кәсіптік оқу бағдар­ламаларының мазмұны жалпы білім беретін пәндер циклін, базалық пәндердің циклін, бейіндеуші пәндердің циклін зерделеуді, сондай-ақ тиісті мамандықтар бойынша кәсіптік практикадан өтуді көздейді.

Пәндердің әрбір циклі міндетті құрамдас бөлікті пәндерден және таңдау бойынша құрамдас бөлікті пәндерден тұрады. Білім алушылардың таңдауы бойынша құрамдас бөліктен тұратын пәндер әрбір циклде міндетті құрамдас бөлікті пәндерді мазмұндық толықтыруы тиіс.

Университеттер конкурстық негізде оқытудың жаңа сапалық жетілдірілген технологиялары, әдістері мен нысандары бар инновациялық білім беру бағдарламаларын әзірлеуге және енгізуге құқылы.

3. Жоғары білім берудің кәсіптік оқу бағдар­ламаларын игеру мерзімі мемлекеттік жалпыға мін­детті жоғары білім беру стандартымен айқындалады және кемінде 4 жыл болуға тиіс.

4. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі немесе жоғары білімі бар азаматтар үшін жоғары оқу орындары оқыту мерзімін қысқартуды көздейтін кәсіптік оқу бағдарламаларын әзірлейді және іске асырады.

5. Әскери жоғары оқу орындары білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісім бойынша әзірлеген және олардың мемлекеттік басқару органдары бекіткен әскери мамандықтар бойынша жоғары білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асырады.

6. Интернатураның кәсіптік оқу бағдарламасын игеру денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган тізбесін бекітетін клиникалық мамандықтар бойынша жоғары медициналық білім алған азаматтарды клиникалық практикаға жіберудің міндетті шарты болып табылады.

Интернатура туралы ережені денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган бекітеді.

22-бап. Жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламалары 

1. Жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламалары жоғары білікті ғылыми және педагог кадрлар даярлауға, олардың ғылыми және педагогтік даярлық деңгейін дәйектілікпен арттыруға бағытталған.

2. Жоғары оқу орнынан кейінгі білім беретін кәсіптік оқу бағдарламаларының мазмұны: базалық және бейіндік пәндерді қамтитын теориялық оқытуды; пракиканы; диссертация жаза отырып ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуді көздейді.

3. Резидентураның кәсіптік оқу бағдарламаларын игеру денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган тізбесін бекіткен клиникалық мамандықтар бойынша жоғары медициналық білім алған азаматтарды клиникалық практикаға жіберудің міндетті шарты болып табылады.

23-бап. Қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары

1. Қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары білім алушылардың және тәрбие­ленушілердің білім алу және мәдени қажеттіліктерін жан-жақты қанағаттандыруға бағытталған.

2. Қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары мазмұнына және бағытына қатысты:

1) білім алушылар мен тәрбиеленушілерге қосымша білім беру;

2) мамандарды қайта даярлау және біліктіліктерін арттыру оқу бағдарламалары болып бөлінеді.

3. Мемлекеттік білім беру ұйымдары іске асыратын қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын оларға катысты мемлекеттік басқару органының функцияларын атқаратын органдар бекітеді.

24-бап. Ересектерге білім беру

Ересектерге (он сегіз жасқа толған адамдарға) білім беру қоғамда болып жатқан әлеуметтік-экономикалық өзгерістерге сәйкес білімдер мен дағдылардың қосымша көлемін алу үшін олардың өмір бойы білім алу қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған.

Ересектерге білім беруді білім беру ұйымдары, сондай-ақ қосымша білім беру бағдарламаларын іске асыратын құрылымдық бөлімшелері бар заңды тұлғалар іске асырады.

25-бап. Эксперименттік білім беретін оқу бағдарламалары

Эксперименттік білім беретін оқу бағдар­ламалары оқытудың жаңа технологияларын сынақтан өткізуге, білім берудің жаңа мазмұнын енгізуге бағытталған.

5-тарау. БІЛІМ БЕРУ ҚЫЗМЕТІН ҰЙЫМДАСТЫРУ

26-бап. Білім алушылар мен тәрбиеленушілерді білім беру ұйымдарына қабылдауға қойылатын жалпы талаптар

1. Мектепке дейінгі, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарына оқуға қабылдау тәртібі тиісті үлгідегі оқу орындарына қабылдаудың үлгілік ережесімен белгіленеді. 

2. Білім беру ұйымдарының қызмет көрсету аумақтарында тұратын барлық балаларды қабылдауды қамтамасыз ететін мектепке дейінгі, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беру ұйымдарына оқуға қабылдау тәртібі үлгілік қабылдау ережелерінің негізінде жергілікті атқарушы органдары бекіткен қабылдау ережесімен белгіленеді.

3. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарына оқуға қабылдау конкурстық негізде азаматтардың өтініші бойынша жүзеге асырылады. Конкурстың шарттары білім алу құқықтарын сақтауға кепілдік беруге және неғұрлым қабілетті және тиісті деңгейдегі кәсіптік оқу бағдарламаларын меңгеруге даярлығы бар азамат­тарды қабылдауды қамтамасыз етуге тиіс. 

4. Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жыл сайын бекітілетін мамандықтар тізбесіне сәйкес оқытудың күндізгі нысаны бойынша шетелдік жоғары оқу орындарында жоғары білім алу үшін Қазақстан Республикасы азаматының конкурстық негізде “Болашақ” халықаралық степендиясын алу құқығы бар.

5. Білім беру гранттарын алуға, сондай-ақ техникалық және кәсіптік, орта білім беруден кейінгі және жоғары білімді кадрлар даярлауға мемлекеттік тапсырыс бойынша білім алушылардың құрамына алуға конкурс өткізу кезінде: 

1) “Алтын белгі” белгімен марапатталған адамдардың; 

2) білім беру саласындағы уәкілетті орган тізбесін айқындайтын жалпы білім беретін пәндер бойынша халықаралық олимпиадалар мен ғылыми жарыстар­дың (бірінші, екінші және үшінші дәрежелі дипломдармен марапатталған), орындаушылардың республикалық және халықаралық конкурстары мен спорттық жарыстардың (бірінші, екінші және үшінші дәрежелі дипломдармен марапатталған) соңғы үш жылдағы жеңімпаздарының, сондай-ақ өздері таңдаған мамандықтары олимпиадалардың, конкурс­тың немесе спорттық жарыстың пәніне сәйкес келген жағдайда, ағымдағы жылғы жалпы білім беретін пәндер бойынша республикалық олимпиадалар мен ғылыми жарыстардың (бірінші, екінші және үшінші дәрежелі дипломдармен марапатталған) жеңімпаз­дарының басым құқығы бар. 

Білім беру гранттарын алуға арналған конкурсты өткізу кезінде көрсеткіштер бірдей болған жағдайда жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың, медициналық-әлеуметтік сараптаманың қорытындысына сәйкес тиісті білім беру ұйымдарында оқуға болатын жағдайда І және ІІ топтағы мүгедектердің, жеңілдіктер мен кепілдіктер бойынша соғысқа қатысушылар мен соғыс мүгедек­теріне теңестірілген адамдардың, бала кезінен мүгедектердің, мүгедек-балалардың және үздік білімі туралы құжаттары (куәліктері, аттестаттары, дипломдары) бар адамдардың басым құқығы бар.

6. Техникалық және кәсіптік білім алу үшін жоғары техникалық мектептерге оқуға қабылдау білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындаған шарттармен жүзеге асырылады.

7. Жоғары оқу орнынан кейінгі кәсіптік білім алу үшін жоғары оқу орындарына және ғылыми-зерттеу ұйымдарына оқуға қабылдау білім беру саласындағы уәкілетті орган белгілеген тәртіппен конкурстық негізде азаматтардың өтініштері бойынша жүзеге асырылады. 

8. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары білім беретін кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарына оқуға түсу кезінде: 

1) І, ІІ топтағы мүгедектер, бала кезінен мүгедектер, мүгедек-балалар арасынан шыққан азаматтар үшін; 

2) жеңілдіктер мен кепілдіктер бойынша соғысқа қатысушылар мен соғыс мүгедектеріне теңестірілген адамдар үшін;

3) ауылдың (селоның) әлеуметтік-экономикалық дамуын айқындайтын мамандықтар бойынша ауыл (село) жастары арасынан шыққан азаматтар үшін; 

4) Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылмайтын ұлты қазақ адамдар үшін; 

5) жетім балалар және ата-аналарының қамқорлығынсыз қалған балаларды қабылдау үшін квота көзделеді. 

9. Арнаулы немесе шығармашылық дайындықты қажет ететін мамандықтарға оқуға қабылдау арнаулы немесе шығармашылық емтихандар нәтижелерін ескере отырып жүзеге асырылады. Мамандықтар тізбесі және арнаулы немесе шығармашылық емтихандарды өткізу тәртібі үлгілік қабылдау ережелерімен белгіленеді.

10. Рухани (діни) білім беру ұйымдарына оқуға қабылдау орта білімі бар адамдар арасынан құрылтайшы белгілеген тәртіппен жүзеге асырылады.

11. Мемлекеттік құпиялармен жұмыс істеу талап етілетін техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары білім берудің жекелеген мамандықтары бойынша мемлекеттік білім беру тапсырыстарымен оқуға қабылдау Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпиялар туралы заңнамасына сәйкес ұлттық қауіпсіздік органдарының рұқсаты бар білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.

12. Білім беру ұйымдарына оқуға қабылдау тәртібін осы Заңмен және қабылдаудың тиісті үлгілік ережелерімен реттелмеген бөлігінде білім беру ұйымдарының құрылтайшысы немесе құрылтай­шылары (мемлекеттік басқару органы) белгілейді.

13. Оқуға түскен адамдармен техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үлгі нысанын білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітетін шарт жасасады.

27-бап. Білім алу нысандары

Жеке адамның қажеттіліктері мен мүмкіндіктері ескеріле отырып, білім беретін оқу бағдарлама­ларының мазмұнына, білім берудің әрбір деңгейін алуға қол жеткізу жағдайларының жасалуына қарай оқыту күндізгі, кешкі, сырттай оқу және экстернат нысанында жүзеге асырылады. 

28-бап. Оқу және тәрбие процесін ұйымдастыру 

1. Білім беру ұйымдарындағы оқу және тәрбие процесі жұмыстық оқу бағдарламалары мен жұмыстық оқу жоспарларына сәйкес жүзеге асырылады. 

2. Білім беру ұйымдары жүзеге асыратын оқу және тәрбие жұмысын жоспарлау мен есепке алу оқу және тәрбие процесін ұйымдастырудың негізі болып табылады. 

Оқу және тәрбие жұмыстарын жоспарлау оқу жоспарлары мен бағдарламаларының толық көлемде уақтылы және сапалы орындалуын қамтамасыз етуге тиіс.

Білім беру ұйымдарындағы оқу және тәрбие жұмыстарын жоспарлау оқу жылына арналған оқу-тәрбие процесінің графигі мен теориялық және практикалық сабақтардың кестесін бекіту арқылы жүзеге асырылады.

Білім беру ұйымдарындағы оқу және тәрбие жұмыстарының есебі теориялық және өндірістік оқытудың есепке алу журналдарын және оқу бағдарламаларының оқу сағаттарында орындалуын есепке алу табельдерін жүргізу арқылы жүзеге асырылады.

3. Білім беру ұйымдарындағы тәрбие бағдар­ламалары оқу процесінің құрамдас бөлігі болып табылады және білім алушылардың, тәрбиеле­нушілердің патриоттық, азаматтық, интернацио­налдық, жоғары моральдық және имандылық сезімін қалыптастыруға, сондай-ақ жан-жақты қызығу­шылықтары мен қабілеттерін дамытуға бағытталған. 

Білім беру ұйымдарында нәсілдік, этностық, діни, әлеуметтік ымырасыздық пен айрықшалықты насихаттауға, милитаристік және де халықаралық құқық пен ізгіліктің жалпыға танылған прин­циптеріне қайшы келетін өзге де идеяларды насихат­тауға тыйым салынады. 

4. Оқу және тәрбие процесі білім алушылардың, тәрбиеленушілердің, педагог қызметкерлердің адамгершілік қадір-қасиетін өзара құрметтеу негізінде жүзеге асырылады. 

Білім алушылар мен тәрбиеленушілерге қатысты күш көрсету, моральдық және психикалық қысым жасау әдістерін қолдануға жол берілмейді. 

5. Азаматтарды күндізгі бөлімдерінде оқыту уақыты мерзімді әскери қызметті өткеруге теңестірілетін білім беру ұйымдарындағы білім беру қызметін ұйымдастыру тәртібін олардың мемлекеттік басқару органдары айқындайды.

6. Әскерге шақырылуға дейінгі және шақырылу жасындағы білім алушылардың негізгі орта білім беру базасындағы алғашқы әскери даярлығы - жалпы орта білім берудің жалпы орта білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беретін кәсіптік оқу бағдар­ламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында (арнаулы білім беру ұйымдарынан басқа), ал жоғары білім беретін кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен әскери кафедраларда жүзеге асырылады.

7. Білім беру ұйымдары білім алушылардың білім беретін оқу бағдарламаларын меңгеруін бақылау мақсатында білім алушылардың үлгерімін ағымдағы бақылауды және білім алушыларды аралық аттестаттауды жүзеге асырады. 

Білім беру ұйымдары білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылауды және білім алушыларды аралық аттестаттауды жүргізудің нысандарын, тәртібін және мерзімділігін таңдауда дербес болады.

8. Негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын меңгеру білім алушыларды міндетті қорытынды аттестаттаумен аяқталады.

9. Жалпы орта білім беру ұйымдарында білім алушыларды және оқуын бітіретін жылы орта білімнен кейінгі немесе жоғары білім беретін ұйымдарға оқуға түсуге ниет білдірушілерді қоры­тынды аттестаттау ұлттық бірыңғай тестілеу нысанында жүзеге асырылады. 

10. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының білім алушыларын қорытынды аттестаттау:

1) білім беру ұйымдарында білім алушыларды қорытынды аттестаттауды;

2) кәсіптік даярлығының деңгейін бағалауды және біліктілікті беруді қамтиды.

Жоғары білімнен кейінгі кәсіптік оқу бағдарламаларын меңгерген білім алушыларды қорытынды аттестаттау ерекшеліктерін білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайды.

11. Білім беру ұйымдары кәмелетке толмаған білім алушылардың, тәрбиеленушілердің ата-аналарына және өзге де заңды өкілдеріне оқу және тәрбие процесінің барысымен және мазмұнымен, сондай-ақ білім алушылардың үлгерімімен танысу мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

29-бап. Ғылыми және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастыру 

1. Ғылым мен білімді интеграциялау, оқу және тәрбие процесін қамтамасыз ету және жетілдіру, оқытудың жаңа технологияларын әзірлеу және енгізу, білім беру ұйымдарында және тиісті инфрақұрылымда педагог қызметкерлердің біліктілігін арттыруды қамтамасыз ету мақсатында ғылыми және оқу-әдістемелік жұмыс жүзеге асырылады.

2. Ғылыми және оқу-әдістемелік жұмысқа басшылық жасау: 

жалпы орта білім беру ұйымдарында аудандық (қалалық) білім бөлімдерінің әдістемелік каби­неттеріне;

техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында облыстық (қалалық) білім департаменттерінің әдістемелік кабинеттеріне жүктеледі. 

3. Білім беру ұйымдарында және тиісті инфрақұрылымда, оның ішінде ғылыми және оқу-әдістемелік қамтамасыз ету ұйымдарында ғылыми және оқу-әдістемелік қызметті үйлестіру білім беру саласындағы уәкілетті орган белгілеген тәртіппен жүзеге асырылады. 

30-бап. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту

1. Бір жастан бес жасқа дейінгі балаларды мектепке дейінгі тәрбиелеу отбасында және (немесе) мектепке дейінгі ұйымдарда жүзеге асырылады.

2. Жергілікті атқарушы органдар отбасына және мектепке дейінгі ұйымдарға қажетті әдістемелік және консультациялық көмек ұйымдастырады. 

3. Мектепке дейінгі оқыту балаларды мектепте оқуға бес жастан бастап мектепалды даярлық түрінде жүзеге асырылады.

Мектепалды даярлық міндетті және отбасында, мектепке дейінгі ұйымдарда, жалпы білім беретін мектептердің, лицейлердің және гимназиялардың мектепалды сыныптарында жүзеге асырылады.

Мемлекеттік білім беру ұйымдарындағы мектепалды даярлық тегін болып табылады.

31-бап. Бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беру

1. 1-сыныпқа оқуға балалар алты жастан қабылданады.

2. Бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын орта білім беретін ұйымдардың негізгі түрлері мектеп, гимназия, лицей, бейіндік мектеп болып табылады.

3. Он алты жасқа дейінгі балаларды орта білім беретін мемлекеттік ұйымдардан шығаруға құқыққа қарсы әрекеттер жасағаны, білім беру ұйымдарының жарғысын өрескел және бірнеше рет бұзғаны үшін білім беру ұйымы мемлекеттік басқару органының шешімі бойынша ерекше жағдайларда рұқсат етіледі. 

Жетім балаларды және ата-анасының қам­қорлығынсыз қалған балаларды шығару туралы шешім қорғаншы және қамқоршы ұйымдардың келісімімен қабылданады.

32-бап. Техникалық және кәсіптік білім беру

1. Техникалық және кәсіптік білім беру негізгі орта және (немесе) жалпы орта білім беру базасында кәсіптік лицейлерде, училищелерде, колледждерде және жоғары техникалық мектептерде жүзеге асырылады.

Техникалық және кәсіптік білім беретін ұйымдардағы оқу процесі оқу-өндірістік шеберха­наларында, оқу шаруашылықтары мен оқу полигондарында өндірістік оқыту шеберінің басшы­лығымен орындалатын теориялық сабақтарды және өндірістік оқытуды қамтиды. 

2. Кәсіптік оқыту тікелей өндірісте, оқу-өндірістік комбинаттарында, оқу орталықтарында, курстарда, білім беру қызметін жүзеге асыру құқығына Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен берілген лицензиясы бар болған кезде және жұмысшылар даярлауды жүзеге асыратын заңды тұлғалардың оқу-өндірістік құрылымдарында жүзеге асырылуы мүмкін. 

33-бап. Орта білімнен кейінгі білім беру

Орта білімнен кейінгі кәсіптік оқу бағдар­ламалары негізгі түрі колледж болып табылатын білім беру ұйымдарында іске асырылады.

Орта білімнен кейінгі кәсіптік оқу бағдар­ламалары бойынша мамандарды даярлау, тізбесін білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітетін гуманитарлық мамандықтар бойынша жүзеге асырылады.

34-бап. Жоғары техникалық мектептер

Жоғары техникалық мектептер техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі интеграцияланған білім беретін оқу бағдарламаларын іске асырады.

35-бап. Жоғары білім беру

1. Жоғары білімді жалпы орта немесе техникалық және кәсіптік немесе орта білімнен кейінгі білімі бар азаматтар алады. Азаматтың конкурстық негізде тегін жоғары білім алуға құқығы бар.

2. Жоғары білім берудің кәсіптік оқу бағдар­ламалары негізгі түрлері университет, академия, институт және оларға теңестірілгендер (консер­ватория, жоғары мектеп, жоғары училище) болып табылатын жоғары оқу орындарында іске асырылады.

Инновациялық білім беру бағдарламаларын енгізетін университеттер инновациялық универ­ситеттер болып табылады.

Жоғары оқу орындарының филиалдары, лицензиялануға жататын білім беру қызметінің кіші түрлерін қоспағанда, білім беру қызметін жүзеге асыруға құқылы.

3. Жоғары білім берудің кәсіптік оқу бағдар­ламаларын меңгеру бойынша қорытынды аттестат­таудан табысты өткен білім алушыға біліктілік және (немесе) “бакалавр” академиялық дәрежесі беріледі.

4. Білім беру бағдарламаларын іске асыру және ғылыми-қолданбалы зерттеулерді жүргізу үшін жоғары оқу орындары инновациялық-білім беру консорциумын құруға және (немесе) оған кіруге құқылы.

36-бап. Жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру

1. Жоғары оқу орнынан кейінгі білімді жоғары білімі бар азаматтар алады.

2. Ғылыми және педагог кадрларды даярлау жоғары оқу орындарының және ғылыми ұйымдардың магистратурасы мен докторантурасында, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жыл сайын бекітілетін мамандықтар тізбесіне сәйкес күндізгі оқыту нысаны бойынша шет елдердің жоғары оқу орындарына “Болашақ” халықаралық стипендиясының стипен­диаттарын оқуға жіберу арқылы жүзеге асырылады.

Әскери мамандықтар бойынша магистратураның кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыру әскери жоғары оқу орындарының адьюнктурасында жүзеге асырылады.

3. Кадрларды магистратурада даярлау жоғары білім берудің кәсіптік оқу бағдарламалары негізінде:

1) екі жылдық оқу мерзімімен ғылыми және педагогтік;

2) кемінде бір жыл оқыту мерзімімен бейіндік болып екі бағытта жүзеге асырылады.

Мемлекеттік қорытынды аттестаттаудан табысты өткен және магистрлік диссертациясын көпшілік алдында қорғаған білім алушыға тиісті мамандығы бойынша магистр академиялық дәрежесі беріледі.

4. Докторантурада магистратураның кәсіптік оқу бағдарламалары негізінде кемінде үш жыл оқу мерзімімен философия докторлары (PhD) мен бейіні бойынша докторлар даярлау жүзеге асырылады. 

5. Жоғары оқу орнынан кейінгі медициналық және фармацевтік білім беру резидентураны, магистратура мен докторантураны қамтиды.

Резидентурада мамандануына қарай оқыту ұзақтығы екі жылдан төрт жылға дейін клиникалық мамандықтар бойынша тереңдетіле даярлау жүзеге асырылады. Резидентура туралы ережені денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган бекітеді.

37-бап. Қосымша білім беру 

1. Білім алушылар мен тәрбиеленушілерге қосымша білім беру, түрлерін білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын қосымша білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.

Қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары бойынша білім алушыларға білім беру қызметтерін көрсетуді бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары шарттық негізде береді.

2. Кадрлардың біліктілігін арттыру және қайта даярлау қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында, ғылыми ұйымдарда, өндірісте және мемлекеттік ғылым ұйымдары мен жоғары оқу орындарының ғылыми қызметкерлерінің “Болашақ” халықаралық стипендиясы бойынша әлемнің жетекші жоғары оқу орындарында, ғылыми орталықтары мен зертханаларында ғылыми тағылымдамадан өтуі кезінде жүзеге асырылады. 

3. Білім беру ұйымдарының педагог және ғылыми қызметкерлерінің біліктілігін арттыру бес жылда кемінде бір рет жүзеге асырылады.

38-бап. Білім алушылардың кәсіптік практикасы 

1. Білім алушылардың кәсіптік практикасы мамандар даярлайтын кәсіптік оқу бағдарла­маларының құрамдас бөлігі болып табылады. 

Кәсіптік практика тиісті ұйымдарда жүргізіледі және оқыту процесінде алған білімдерді бекітуге, практикалық дағдыларды игеруге және озық тәжірибені меңгеруге бағытталған. 

2. Кәсіптік практиканың түрлері, мерзімдері мен мазмұны жұмыстық оқу бағдарламаларымен және жұмыстық оқу жоспарларымен айқындалады. 

3. Кәсіптік практиканы өткізу үшін білім беру ұйымдары шарттық негізде практиканың базасы ретінде ұйымдары айқындайды, олармен практиканы өткізудің келісілген бағдарламалары мен күнтізбелік кестелерін бекітеді.

Шарттарда білім беру ұйымының, практиканың базасы болып табылатын ұйымдардың және білім алушылардың міндеттері мен жауаптылықтары айқындалады.

4. Кәсіптік практикаға кететін шығындар білім беру ұйымдарында және практиканың базасы болып табылатын ұйымдарда көзделеді және жасасылған шарттармен айқындалады.

5. Практиканың базалары болып табылатын ұйымдармен шарттар білім алушылардың кәсіптік практикасын өткізуге арналған шарттардың үлгілік нысаны негізінде жасасылады. 

39-бап. Білім беру туралы құжаттар 

1. Лицензиясы бар, мемлекеттік аттестаттаудан өткен және негізгі орта, жалпы орта, техникалык және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қорытынды аттестаттаудан өткен азаматтарға білім туралы мемлекеттік үлгідегі құжаттар береді. 

Білім туралы мемлекеттік үлгідегі құжаттарды толтыруға қойылатын талаптарды білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайды.

2. Білім туралы мемлекеттік үлгідегі құжаттың болуы келесі деңгейдегі білім беру ұйымдарында білім алуды жалғастыру үшін қажетті талап болып табылады. 

3. Білім алуды аяқтамаған не қорытынды аттестаттаудан өтпеген азаматтарға белгіленген үлгідегі анықтама беріледі. 

4. Шетелдік білім беру ұйымдары берген білім туралы құжаттар Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық шарттар (келісімдер) негізінде танылады. 

Халықаралық шарттар (келісімдер) болмаған кезде азаматтардың шетелдік білім беру ұйымдарында алған білімі туралы құжаттарын нострификациялау және оларға тиісті куәліктерді беру білім беру саласындағы уәкілетті орган белгілеген тәртіппен жүзеге асырылады.

6-тарау. БІЛІМ БЕРУ ҚЫЗМЕТІНІҢ СУБЪЕКТІЛЕРІ

40-бап. Білім беру ұйымдары

1. Бір немесе бірнеше білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын және (немесе) білім алушыларды, тәрбиеленушілерді асырау мен тәрбиелеуді қамтамасыз ететін заңды тұлғалар білім беру ұйымдары болып табылады. 

Білім беру ұйымдарын Қазақстан Республи­касының заңнамасына сәйкес жеке және заңды тұлғалар (құрылтайшылар) құрады. 

Білім беру ұйымдарының қызметі тиісті үлгідегі білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік ережелерімен және солардың негізінде әзірленген жарғылармен реттеледі. 

2. Білім беру ұйымдарында білім беру қызметін жүргізу құқығы лицензия алған кезден бастап туындайды және соттың лицензиядан айыру туралы шешімі заңды күшіне енген немесе Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен лицензия жарамсыз деп танылған сәттен бастап тоқтатылады.

3. Білім беру ұйымының мәртебесін (үлгісін, түрін) оның құрылтайшылары айқындайды және осы Заңның талаптары, білім беру қызметін лицензиялау кезіндегі біліктілік талаптары, тиісті үлгідегі білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік ережелері ескеріле отырып, оның жарғыларында көрсетіледі. 

4. Білім беру ұйымдары үлгілері мен түрлерінің номенклатурасын білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітеді. 

5. Медициналық білім беру ұйымдары қаржыландырылуы Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған көздерден жүзеге асырылатын клиникалық базасы бар болған кезде ғана жұмыс істеуі мүмкін.

Клиникалық базалар туралы ережені денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган бекітеді.

41-бап. Білім беру ұйымының жарғысы

1. Білім беру ұйымының жарғысы Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында көзделген талаптардан басқа, мыналарды:

1) іске асырылатын білім беретін оқу бағдарламаларының тізбесін; 

2) білім беру ұйымдарына қабылдау тәртібін; 

3) білім беру процесін ұйымдастыру тәртібін (оның ішінде оқыту және тәрбиелеу тілін (тілдерін), білім алушылардың, тәрбиеленушілердің сабақ режимін); 

4) білімдерді ағымдағы бақылау, білім алушыларды аралық және қорытынды аттестаттау жүйесін, оларды өткізудің нысандарын және тәртібін; 

5) ақылы қызмет көрсетудің тізбесін және тәртібін; 

6) білім беру ұйымының білім алушылармен, тәрбиеленушілермен және (немесе) олардың ата-аналарымен және өзге де заңды өкілдерімен қатынастарын ресімдеу тәртібін қамтуға тиіс.

2. Білім беру ұйымының жарғысында оның қызметіне қатысты және Қазақстан Республи­касының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де ережелер қамтылуы мүмкін. 

3. Білім беру ұйымының жарғысы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен бекітіледі.

42-бап. Білім беру ұйымдарын құру, қайта ұйымдастыру және тарату 

1. Білім беру ұйымдарын құру, қайта ұйым­дастыру және тарату Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады. 

2. Білім беру ұйымы лицензиясынан айырылған немесе таратылған жағдайда оның құрылтайшысы (құрылтайшылары) білім алушыларды оқуын жалғастыру үшін басқа білім беру ұйымдарына ауыстыруға шаралар қолданады.

43-бап. Білім беру ұйымдарының құзыреті 

1. Білім беру ұйымдары Қазақстан Республи­касының заңнамасында, тиісті үлгідегі білім беру ұйымдарының қызметі туралы үлгілік ережелер мен білім беру ұйымдарының жарғыларында белгіленген шектерде оқу және тәрбие процесін жүзеге асыруда, кадрларды іріктеу мен орналастыруда, ғылыми, қаржы-шаруашылық және өзге де қызметте дербес болады. 

2. Білім беру ұйымдары өз қызметін жария түрде жүзеге асырады, жұртшылықты оқу, ғылыми-зерттеу және қаржы қызметі туралы хабардар етеді. 

3. Білім беру ұйымдарының құзыретіне мынадай функциялар: 

1) ішкі тәртіп ережелерін әзірлеу және бекіту; 

2) әскери мамандықтар бойынша жұмыстық оқу бағдардармалары мен жұмыстық оқу жоспарларынан басқа, жұмыстық оқу бағдарламалары мен жұмыстық оқу жоспарларын әзірлеу және бекіту; 

3) егер осы Заңда және қабылдаудың Үлгілік ережесінде өзгеше көзделмесе, білім беру қызметін жүргізу құқығына берілген лицензияға сәйкес білім алушылардың, тәрбиеленушілердің контингентін қалыптастыру; 

4) оқытудың жаңа технологияларын, оның ішінде оқытудың кредиттік технологиясын және қашықтықтан білім беру технологияларын енгізу; 

5) ұлттық бірыңғай тестілеу мен техникалық және қызмет көрсету еңбегінің кәсіптері (маман­дықтары) бойынша біліктілікті беруді қоспағанда, білім алушылардың үлгерімін ағымдық бақылауды, аралық және қорытынды аттестатталуын жүргізу; 

6) өз қаржы қаражаттары шектерінде мемлекеттік білім беру ұйымдарындағы қызметкерлерге Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен лауазымдық айлықақылар (ставкалар), қосымша ақылар, үстеме ақылар және өзге де ынталандыратын төлемдер белгілеу; 

7) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен кадрлардың біліктілігін арттыруды және оларды қайта даярлауды қамтамасыз ету; 

8) білім беру ұйымдарын материалдық-техникалық қамтамасыз ету, жарақтандыру мен жабдықтау;

9) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен ақылы негізде тауарларды (жұмыстарды, қызметтер көрсетуді) ұсыну;

10) жарғылық қызметті жүзеге асыру үшін Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қосымша қаржылық және материалдық қаражат көздерін тарту; 

11) білім алушыларды тамақпен және медициналық қызмет көрсетумен қамтамасыз ету, білім алушылардың, тәрбиеленушілердің денсаулығын сақтау мен нығайтуды қамтамасыз ету; 

12) білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жекелеген санаттарына Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген қосымша жеңілдіктер мен материалдық қамсыздандыру түрлерінің уақтылы берілуін қамтамасыз ету; 

13) білім алушылар мен тәрбиеленушілерді асырау және олардың тіршілік ету жағдайларының белгіленген нормалардан төмен болмауын қамтамасыз ету; 

14) қоғамдық өзін-өзі басқару органдарының, қоғамдық бірлестіктердің қызметіне жәрдемдесу; 

15) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен қаржылық есептілікті табыс ету;

16) жоғары оқу орындарының ғылыми және педагог қызметкерлеріне тиісті оқу орнының доценті және профессоры академиялық атақтарын беру;

17) “магистр” академиялық дәрежесін беру жатады.

44-бап. Білім беру ұйымдарын басқару

1. Білім беру ұйымдарын басқару Қазақстан Республикасының заңнамасына, тиісті үлгідегі білім беру ұйымы қызметінің үлгілік ережелері мен білім беру ұйымының жарғысына сәйкес жеке-дара басқару және алқалылық принциптерімен жүзеге асырылады. 

2. Білім беру ұйымын тікелей басқаруды оның басшысы жүзеге асырады. 

3. Лауазымға тағайындау және лауазымнан босату тәртібін Қазақстан Республикасының Пре­зиденті айқындайтын жекелеген мемлекеттік жоғары оқу орындарының бірінші басшыларын қоспағанда, білім беру ұйымының басшысы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен лауазымға тағайындалады және лауазымнан босатылады. 

Бірінші басшыларын Қазақстан Респуб­ликасының Президенті лауазымға тағайындайтын және лауазымнан босататын мемлекеттік жоғары оқу орындарының тізбесін Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді. 

Мемлекеттік мекеме ұйымдық-құқықтық ныса­нындағы мемлекеттік орта білім беру ұйымының басшысы лауазымға конкурстық негізде тағай­ындалады.

4. Білім беру ұйымы басшысы лауазымының атауы, білім беру ұйымының алқалы органдарының құзыреті, құрылу және қызметінің тәртібі, олардың арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату тиісті үлгідегі білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік ережелерімен айқындалады және олардың жарғы­ларымен бекітіледі. 

5. Мемлекеттік білім беру ұйымының басшысы үш жылда бір рет Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен аттестаттаудан өтеді. 

Қазақстан Республикасының Президенті лауазымға тағайындайтын және лауазымнан боса­татын жекелеген мемлекеттік жоғары оқу орында­рының бірінші басшыларының аттестаттаудан өту тәртібін Қазақстан Республикасының Президенті айқындайды. 

6. Мемлекеттік білім беру ұйымының (меди­циналық және фармацевтік білім беру ұйымдарынан басқа) басшысы мемлекеттік басқару органымен келісім бойынша өзінің орынбасарларын және бас бухгалтерді лауазымға тағайындайды және лауазым­нан босатады. 

7. Мемлекеттік білім беру ұйымдарының басшыларына өздерінің лауазымдарын білім беру ұйымдары ішіндегі немесе одан тыс жерлердегі басқа да басшылық (ғылыми және ғылыми-әдістемелік басшылықтан басқа) лауазымдармен қоса атқаруға тыйым салынады. 

8. Мемлекеттік білім беру ұйымдары басшы­ларының лауазымдық міндеттерін қоса атқаруға болмайды.

9. Білім беру ұйымдарында алқалы басқару органдары құрылады. 

Білім беру ұйымын алқалы басқарудың нысандары, оларды сайлау тәртібімен қоса, жұмысты ұйымдастырудың үлгілік ережелерін білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітетін білім беру ұйымының кеңесі (ғылыми кеңес), қамқоршылық кеңес, педагогтік, әдістемелік (оқу-әдістемелік, ғылыми-әдістемелік) кеңестер және басқа да нысандар бола алады. 

45-бап. Еңбек қатынастары және білім беру ұйымы басшысының жауапкершілігі

1. Қызметкер мен білім беру ұйымының еңбек қатынастары Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасымен реттеледі. 

Жоғары оқу орындарындағы ғылыми-педагогтік қызметкерлердің (профессорлық-оқытушылық құрамның, ғылыми қызметкерлердің) лауазымдарға орналасуы конкурстық негізде жүзеге асырылады. 

2. Азаматтарды күндізгі бөлімдерінде оқыту уақыты әскери қызметті өткеруге теңестірілетін білім беру ұйымдарының басшылары мен профессорлық-оқытушылық құрамын лауазымға тағайындау тәртібін және олардың еңбек жағдайларын Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес олардың мемлекеттік басқару органдары айқындайды.

3. Білім беру ұйымының басшысы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен: 

1) білім беру ұйымы білім алушыларының, тәрбиеленушілерінің, қызметкерлерінің құқықтары мен бостандықтарын бұзғаны; 

2) өзінің құзыретіне жатқызылған функцияларды орындамағаны; 

3) мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының талаптарын бұзғаны; 

4) білім беру ұйымы білім алушыларының және тәрбиеленушілерінің, қызметкерлерінің оқу және тәрбие процесі кезіндегі өмірі мен денсаулығы; 

5) қаржы-шаруашылық қызметтің жай-күйі, оның ішінде материалдық және ақша қаражаттарын нысаналы пайдаланбағаны; 

6) нормативтік құқықтық актілерде және еңбек шартының талаптарында көзделген талаптарды өзге де бұзғаны үшін жауаптылықта болады.

46-бап. Білім беру жүйесіндегі бірлестіктер

Білім беру жүйесіндегі білім беру қызметі субъектілерінің мүдделерін олардың Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес құрылған және әрекет ететін бірлестіктері білдіре алады.

47-бап. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің құқықтары, міндеттері мен жауапкершілігі

1. Қазақстан Республикасы азаматтарының, Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың қабылдау талаптарына сәйкес білім беру ұйымдарын және білім алу нысандарын таңдауға құқығы бар. 

2. Білім алатын адамдар білім алушылар немесе тәрбиеленушілер болып табылады. 

Білім алушыларға оқушылар, студенттер, ма­гистранттар, адъюнкттар, курсанттар, тыңдаушылар және докторанттар жатады. 

Тәрбиеленушілерге мектепке дейінгі, интер­наттық ұйымдарда білім алушы және тәрбиеленуші адамдар жатады. 

3. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің: 

1) мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарына сәйкес сапалы білім алуға; 

2) білім беру ұйымы кеңесінің шешімі бойынша жалпыға міндетті мемлекеттік білім беру стандарттары шеңберінде жеке оқу жоспарлары, қысқартылған білім беретін оқу бағдарламалары бойынша оқуға; 

3) оқу жоспарларына сәйкес баламалы курстарды таңдауға; 

4) өзінің бейімділігі мен қажеттеріне қарай қосымша білім беру қызметтерін, білімдерді ақылы негізде алуға; 

5) білім беру ұйымдарын басқаруға қатысуға; 

6) қайта қабылдануға және бір оқу орнынан басқасына, бір мамандықтан басқасына немесе оқудың бір нысанынан басқасына ауысуға; 

7) Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен білім беру ұйымдарында ақпараттық ресурстарды тегін пайдалануға, оқулықтармен, оқу-әдістемелік кешендермен және оқу-әдістемелік құралдармен қамтамасыз етілуге; 

8) спорт, оқу, акт залдарын, кітапхананы тегін пайдалануға; 

9) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес халықты жұмыспен қамту саласындағы жағдай туралы ақпарат алуға;

10) өзінің пікірі мен сенімін еркін білдіруге; 

11) өзінің адамдық қадір-қасиетінің құрмет­телуіне; 

12) оқудағы, ғылыми және шығармашылық қызметтегі табыстары үшін көтермеленуге және сыйақы алуға құқығы бар. 

4. Меншік нысаны мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан, барлық білім беру ұйымдарының күндізгі оқу нысаны бойынша білім алушылары мен тәрбиеленушілерінің: 

1) жергілікті өкілді органдардың шешімі бойынша қоғамдық көлікте (таксиден басқа) жеңілдікпен жол жүруге; 

2) оқудан бос уақытта оқуды жұмыспен ұштас­тыруға; 

3) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес әскери қызметке шақырылу мерзімін кейінге қалдыруға құқығы бар. 

5. Медициналық айғақтар бойынша және өзге де ерекше жағдайларда білім алушыға академиялық демалыс берілуі мүмкін. 

6. Азаматтар бітірген білім беру ұйымдарының меншік нысандарына қарамастан, келесі деңгейдегі білім беру ұйымына түсу кезінде бірдей құқықтарға ие болады. 

7. Білім бepу ұйымдарында білім алушылардың жекелеген санаттарына Қазақстан Республикасының Yкіметі белгілеген тәртіппен мемлекеттік стипендиялар төленеді. 

Мемлекеттік атаулы стипендия жоғары оқу орындары мен ғылыми-зерттеу ұйымдарының неғұрлым дарынды магистранттарына және Қазақстан Республикасы жоғары оқу орындарының күндізгі оқу нысаны бойынша білім алушыларына жоғары оқу орындары мен ғылыми-зерттеу институттары ғылыми кеңестерінің шешімдері негізінде төленеді. 

Жеке және заңды тұлғалар тағайындайтын атаулы стипендиялар техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында оқытудың күндізгі нысаны бойынша білім алушыларға тағайындалады. 

Атаулы стипендиялардың мөлшерін және оларды төлеу тәртібін оларды тағайындаған органдар мен тұлғалар айқындайды. 

8. Жұмыстарының жоғары көрсеткіштері үшін мемлекеттік конкурс негізінде грант алған мем­лекеттік білім беру мекемелері соның есебінен табысы аз отбасыларынан шыққан білім алушыларға стипен­дия төлейді. Стипендияны төлеу тәртібін және оның мөлшерін Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді.

9. Мемлекеттік білім беру тапсырысына сәйкес оқуға қабылданған білім алушыларды білім беру ұйымдары өздері белгілеген тәртіппен жатақха­налардағы орындармен қамтамасыз етеді. 

10. Білім алушылар мен тәрбиеленушілерді оқу процесінен алаңдатуға жол берілмейді. 

11. Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдарында білім алушы және (немесе) тәрбиеленуші жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар толық мемлекет қамқорлығында ұсталады. 

12. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жекелеген санаттарына Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес басқа да жеңілдіктер беріледі. 

13. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары білім беретін ұйымдарда мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде білім алушылардың қысқы және жазғы каникул кезінде қалааралық теміржол және автомобиль (таксиден басқа) көлігінде жеңілдікпен жол жүруге құқығы бар.

14. Білім алушылар мен тәрбиеленушілер мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес білімді, шеберлікті, практикалық дағдылар мен біліктілікті меңгеруге, ішкі тәртіп ережелерін сақтауға, білім беру ұйымының жарғысында және білім беру қызметтерін көрсету туралы шартта көзделген басқа да талаптарды орындауға міндетті. 

15. Білім алушылар мен тәрбиеленушілер өздерінің денсаулығы үшін қам жеуге, рухани және тән саулығын өздігінен жетілдіруге ұмтылуға міндетті. 

16. Білім алушылар мен тәрбиеленушілер педагог қызметкердің ар-намысы мен қадір-қасиетін, өздері білім алатын оқу орнының дәстүрлерін құрметтеуге міндетті.

17. Осы Заңның 26-бабы 8-тармағының 3) тармақшасында белгіленген квота шегінде педагогтік және медициналық мамандықтар бойынша оқуға түскен ауыл (село) жастары қатарынан шыққан азаматтар білім беру грантын беру ережелерінде және білім беру қызметтерін көрсету туралы шарт талаптарында көзделген тәртіппен жоғары оқу орнын аяқтағаннан кейін кемінде үш жыл ауылдық жерлерде орналасқан білім беру ұйымдары мен медициналық ұйымдарда жұмысты өтеуге міндетті.

Маманды жұмысқа жіберу, өз бетімен жұмысқа орналасу құқығын беру тәртібі білім беру грантын беру ережелерімен айқындалады.

18. Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің міндеттерін бұзғаны үшін оларға білім беру ұйымының ішкі тәртібінің ережелерімен және жарғысымен көзделген тәртіптік ықпал ету шаралары не білім беру қызметтерін көрсету туралы шартта көзделген өзге де шаралар қолданылуы мүмкін. 

48-бап. Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің денсаулығын сақтау 

1. Білім беру ұйымдарында білім алушылардың, тәрбиеленушілердің науқастануын болдырмау, денсаулығын нығайту, тән саулығын жетілдіру, салауатты өмір салтына ынталандыру жөніндегі қажетті шаралардың орындалуы қамтамасыз етіледі.

2. Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің оқу жүктемесі, сабақ режимі мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттары, санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормалар, оқу жоспарлары мен денсаулық сақтау және білім беру органдарының ұсынымдары негізінде әзірленген білім беру ұйымдары бекітетін ережелермен айқындалады. 

3. Денсаулық сақтау жүйесінің ұйымдары білім алушылардың, тәрбиеленушілердің денсаулық жағдайына үнемі бақылау жасауды, оларға медициналық қызмет көрсетуді жүзеге асырады. Білім беру ұйымдары медициналық пункттер үшін үй-жайлар ұсынады.

Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің денсаулығын сақтауды қамтамасыз ету мақсатында білім беру ұйымдары білім алушыларға және тәрбиеленушілерге медициналық қызмет көрсетуді қамтамасыз ететін құрылымдық бөлімшелер құруға құқылы.

4. Мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік білім беретін ұйымдардың педагог қызметкерлері Қазақстан Республикасының заңна­масында белгіленген тәртіппен жыл сайын тегін медициналық тексеруден өтіп тұруға міндетті. 

5. Білім беру ұйымдарындағы сабақ кестесінде білім алушылар мен тәрбиеленушілердің тамақтануы және белсенді тынығуы үшін ұзақтығы жеткілікті үзіліс жасалуы көзделуге тиіс. 

Білім беру ұйымдарында білім алушылардың тамақтануын ұйымдастыру үшін жағдай жасалады. Тамақ сапасын бақылау денсаулық сақтау органдарына жүктеледі. 

6. Білім беру ұйымдарында оқытудың, тәрбие­леудің, еңбек пен тынығудың салауатты және қауіпсіз жағдайларын жасау үшін жауапкершілік олардың басшыларына жүктеледі. 

49-бап. Ата-аналардың және өзге де заңды өкілдердің құқықтары мен міндеттері

1. Кәмелетке толмаған балалардың ата-аналары мен өзге де заңды өкілдерінің: 

1) баланың тілегін, жеке бейімділігі мен ерек­ше­ліктерін ескере отырып білім беру ұйымын таңдауға; 

2) ата-аналар комитеттері арқылы білім беру ұйымдарын басқару органдарының жұмысына қатысуға; 

3) білім беру ұйымдарынан өз балаларының үлгеріміне, мінез-құлқына және оқу жағдайларына қатысты ақпарат алуға; 

4) өз балаларын оқыту мен тәрбиелеу проб­лемалары жөнінде психологиялық-медициналық-педагогикалық  консультациялардан консуль-тациялық көмек алуға; 

5) балаларының шарттық негізде қосымша қызмет көрсетулер алуына құқығы бар.

2. Ата-аналар мен өзге де заңды өкілдер: 

1) балаларға өмірі мен оқуы үшін салауатты және қауіпсіз жағдайлар жасауға, олардың ой-өрісі мен дене күшін дамытуды, имандылық тұрғысынан қалыптасуын қамтамасыз етуге; 

2) бес жастағы балалардың мектепалды даярлығын қамтамасыз етуге, ал алты жастан бастап жалпы білім беретін мектепке беруге; 

3) балаларды оқыту мен тәрбиелеуде білім беру ұйымдарына жәрдем көрсетуге; 

4) балалардың оқу орнындағы сабаққа баруын қамтамасыз етуге міндетті.

7-тарау.

ПЕДАГОГ ҚЫЗМЕТКЕРДІҢ МӘРТЕБЕСІ

50-бап. Педагог қызметкердің мәртебесі 

1. Білім беру ұйымдарында, сондай-ақ білім беру бағдарламаларын іске асыратын басқа да ұйымдарда білім алушылар мен тәрбиеленушілерді оқытуға және тәрбиелеуге байланысты білім беру қызметімен айналысатын адамдар педагог қызметкерлерге жатады.

Мемлекеттік білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлері азаматтық қызметшілер болып табылады.

2. Мемлекет қоғамдағы педагог қызметкерлердің ерекше мәртебесін таниды және кәсіптік қызметін жүзеге асыруы үшін жағдайлар жасайды. 

51-бап. Педагог қызметкердің құқықтары, міндеттері мен жауапкершілігі

1. Тиісті бейіні бойынша арнайы педагогтік немесе кәсіптік білімі бар адамдар педагогтік қызметпен айналысуға жіберіледі.

2. Педагог қызметкердің:

1) кәсіби қызметіне арналған жағдаймен қамтамасыз етіле отырып, педагогтік қызметпен айналысуға; 

2) ғылыми-зерттеу, тәжірибелік-эксперименттік жұмыспен айналысуға, педагогтік практикаға жаңа әдістемелер мен технологияларды енгізуге; 

3) жеке педагогтік қызметке; 

4) тиісті білім беру деңгейіндегі мемлекеттік жалпыға міндетті стандарт талаптары сақталған кезде педагогтік қызметті ұйымдастырудың әдістері мен нысандарын еркін таңдауға;

5) білім беру ұйымдарын басқарудың алқалы органдарының жұмысына қатысуға;

6) ұзақтығы төрт айдан аспайтын, бес жылда кем дегенде бір рет біліктілігін арттыруға;

7) санатын арттыру мақсатында мерзімінен бұрын аттестатталуға;

8) педагогтік қызметтегі табыстары үшін мемлекеттік наградалар, құрметті атақтар, сыйлықтар мен атаулы стипендиялар түріндегі моральдық және материалдық көтермеленуге;

9) өзінің кәсіптік ар-намысы мен қадір-қасиетінің қорғалуына;

10) әскери қызметке шақырылу мерзімінің кейінге қалдырылуына;

11) ғылыми қызметпен айналысу үшін педагогтік стажы сақтала отырып, шығармашылық демалыс алуға;

12) білім беру ұйымы әкімшілігінің бұйрықтары мен өкімдеріне шағымдануға құқығы бар.

3. Педагог қызметкер:

1) өзінің кәсіптік құзыреті саласында тиісті теориялық және практикалық білімді және оқыту дағдыларын меңгеруге;

2) мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес көрсетілетін білім беру қызметтерінің сапасын қамтамасыз етуге;

3) білім алушыларды жоғары имандылық, ата-аналарына, этномәдени құндылықтарға құрмет көрсету рухында, қоршаған дүниеге ұқыпты қарауға тәрбиелеуге;

4) білім алушылардың өмірлік дағдыларын, біліктіліктерін, өздігінен жұмыс істеуін, шығарма­шылық қабілеттерін дамытуға;

5) өзінің кәсіптік шеберлігін, зияткерлік, шығармашылық және жалпы ғылыми деңгейін ұдайы жетілдіріп отыруға;

6) бес жылда кемінде бір рет аттестаттаудан өтуге;

7) педагогтік әдеп нормаларын сақтауға; 

8) оқушылардың, тәрбиеленушілердің және олардың ата-аналарының абыройы мен қадір-қасиетін құрметтеуге міндетті.

Міндеттері мен педагогтік әдеп нормаларын бұзғаны үшін педагог қызметкер Қазақстан Республикасының заңдарында және еңбек шартында көзделген жауаптылыққа тартылуы мүмкін. 

4. Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, педагог қыз­меткерлерді өздерінің кәсіптік міндеттерін орын­даумен байланысы жоқ жұмыс түрлеріне тартуға жол берілмейді. 

5. Білім беру ұйымдарында жұмыс істеуге педагогтік қызметіне сот үкімімен немесе медици­налық қорытындымен тыйым салынған адамдар, сондай-ақ заңда белгіленген тәртіппен өтелмеген немесе алынбаған соттылығы бар адамдар жібе­рілмейді.

52-бап. Білім беру ұйымдары қызметкерлерінің еңбегіне ақы төлеу жүйесі

1. Мемлекеттік білім беру ұйымдары қызмет­керлерінің еңбегіне ақы төлеу жүйесі Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен айқындалады. 

Мемлекеттік емес білім беру ұйымдары қызметкерлерінің еңбегіне ақы төлеуді Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес олардың құрылтайшылары немесе оған уәкілетті адам айқындайды.

2. Бюджет қаражаты есебінен қаржылан­ды­рылатын мемлекеттік білім беру ұйымдары қызмет­керлеріне жалақыны есептеу ережесін еңбек саласындағы уәкілетті органмен келісім бойынша білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітеді.

3. Білім беретін мемлекеттік мекемелер мен қазыналық кәсіпорындардың педагог қызметкер­лерінің лауазымдық айлықақысы, қосымша ақылар мен үстеме ақылар, сондай-ақ ынталандыру сипатындағы басқа да төлемдер Қазақстан Респуб­ликасының заңнамасымен айқындалады.

4. Білім беру ұйымдарының қызметкерлеріне ауылдық жерде жұмыс істегені үшін, сынып жетекшілігі үшін, дәптерді, жазу жұмыстарын тексергені үшін, оқу кабинеттеріне меңгерушілік еткені, пәндерді тереңдетіп оқытқаны, эксперимент режимінде жұмыс істегені үшін Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қосымша ақы және басқа да төлемдер төлеу жүргізіледі.

5. Ерекше мәртебесі бар жоғары оқу орын­дарының профессор-оқытушылар құрамы мен басшы қызметкерлерінің лауазымдық айлықақысы арт­тырылып отыратын коэффициентті ескере отырып айқындалады.

6. Мемлекеттік білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлеріне тиісті дипломы бар болған кезде негізгі жұмыс орны бойынша:

философия докторы (PhD) және бейіні бойынша доктор дәрежесі үшін бір айлық ең төменгі жалақы мөлшерінде;

ғылым кандидаты дәрежесі үшін бір айлық ең төменгі жалақы және ғылым докторы дәрежесі үшін екі айлық ең төменгі жалақы мөлшерінде қосымша ақы белгіленеді.

7. Мемлекеттік білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлеріне айлық жалақыны есептеу үшін аптасына нормативтік оқу жүктемесі:

1) 18 сағаттан аспайтындай:

бастауыш білім беру ұйымдары үшін;

негізгі, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үшін;

білім алушылар мен тәрбиеленушілерге қосымша білім беру ұйымдары үшін;

мамандандырылған және арнайы білім беру ұйымдары үшін;

2) 24 сағаттан аспайтындай:

мектепке дейінгі ұйымдар және мектепке дейінгі тәрбие берудің мектепалды топтары және білім беру ұйымдарының мектепалды сыныптары үшін;

балалар мен жасөспірімдердің спорттық білім беру ұйымдары үшін;

3) 30 сағаттан аспайтындай интернаттық ұйымдардың, демалыс лагерьлерінің, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары жатақханаларының тәрбиешілері үшін белгіленеді.

Жоғары оқу орындарын қоспағанда, мемлекеттік білім беру ұйымдарында педагог қызметкерлердің лауазымдық міндеттеріне (біліктілік талаптарына) қатысты нормативтік оқу жүктемесін білім беру саласындағы уәкілетті органның ұсынысы бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді.

Жоғары оқу орындары профессор-оқытушылар құрамының жылдық оқу жүктемесі жұмыс уақытының жылдық нормасының шегінде белгіленеді және ғылыми кеңестің шешімі негізінде жоғары оқу орнының басшысы бекітеді.

8. Мемлекеттік тапсырысты айқындау кезінде мемлекеттік жоғары оқу орындары профессор-оқытушылар құрамының жалпы саны мынадай орташа арақатынасты негізге ала отырып есептеледі:

1) студенттер мен оқытушылар (бір оқытушыға шаққандағы студенттердің орташа саны) тиісінше:

күндізгі оқу нысаны үшін - 8:1 (медициналық жоғары оқу орындары үшін - 6:1); 

кешкі оқу нысаны үшін - 16:1;

сырттай оқу нысаны үшін - 32:1;

2) магистранттар және оқытушылар - 4:1;

3) докторанттар және оқытушылар - 3:1. 

53-бап. Әлеуметтік кепілдіктер

1. Педагог қызметкерлер мынадай: 

1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тұрғын үй, оның ішінде қызметтік үй және (немесе) жатақхана; 

2) жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарының педагог қызмет­керлері үшін ұзақтығы күнтізбелік 56 күн; оқу-әдістемелік қамтамасыз ету, мектепке дейінгі және қосымша білім беру ұйымдарының педагог қызмет­керлері үшін - күнтізбелік 42 күн ақы төленетін жыл сайынғы демалыс алудың әлеуметтік кепілдіктерін иеленеді.

2. Ауылдық жерде жұмыс істейтін білім берудің педагог қызметкерлеріне жергілікті өкілді орган­дардың шешімі бойынша: 

1) қала жағдайында педагогтік қызметпен айналысатын педагог қызметкерлердің ставкаларымен салыстырғанда айлықақылар мен тарифтік ставкалар кемінде жиырма бес процентке арттырылып белгіленеді;

2) коммуналдық қызмет көрсетулерге шығыс­тарды жабуға және тұрғын үй-жайларды жылыту үшін отын сатып алуға жергілікті өкілді органдардың шешімі бойынша белгіленетін мөлшерде бюджет қаражаты есебінен біржолғы ақшалай өтемақы төленеді; 

3) жеке меншігінде малы барларға ауыл­шаруашылық ұйымдарының қызметкерлерімен бірдей, жемшөп, малын жаю және шөп шабу үшін жер учаскелері беріледі. 

3. Білім беру ұйымдарының педагог қызмет­керлеріне жыл сайын тиісті бюджет қаражаты есебінен:

1) оларға кезекті еңбек демалысын беру кезінде мемлекеттік білім беру ұйымдарында Қазақстан Республикасының еңбек туралы заңнамасымен айқындалған мөлшерде күнтізбелік жылда бір рет сауықтыруға жәрдемақы;

2) “Жоғары оқу орнының үздік оқытушысы” атағын иеленушіге айлық есептік көрсеткіштің 2000 еселенген мөлшерінде мемлекеттік грант;

3) “Үздік педагог” атағын иеленушіге айлық есептік көрсеткіштің 1000 еселенген мөлшерінде мемлекеттік грант төленеді.

8-тарау. БІЛІМ БЕРУ САЛАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

54-бап. Білім беру саласындағы мемлекеттік реттеудің мақсаты мен нысандары 

1. Білім беру саласындағы мемлекеттік реттеу білім алуға конституциялық құқықтарды іске асыруды қамтамасыз ететін жағдайларды жасауға және білім беру ұйымдары ұсынатын білім беру қызметтерін көрсетудің жоғары сапасын қамтамасыз етуге бағытталған. 

2. Білім беру саласындағы мемлекеттік реттеу құқықтық қамтамасыз ету, білім сапасын басқару, стандарттау, бақылау жүргізу арқылы жүзеге асырылады. 

55-бап. Білім беру сапасын басқару

1. Білім беру сапасын басқару білім беру саласындағы бірыңғай мемлекеттік саясатты іске асыруға бағытталған және білім сапасын бағалаудың бірыңғай ұлттық жүйесін құрайтын мемлекеттік және институционалдық құрылымдарын, білім беруді қаржыландыруға бөлінетін қаражатты пайдалану ұтымдылығын және білім беру жүйесі жұмыс істеуінің тұтастай тиімділігін қамтиды.

2. Білім беру сапасын басқару білім беру мониторингінің нәтижелері негізінде барлық деңгейлерде басқарушылық шешімдерді қабылдау арқылы жүзеге асырылады. 

3. Білім беру мониторингі білім сапасын сырттай және ішкі бағалау әдістері арқылы өткізіледі.

Білім беру сапасын сырттай бағалау білім беру ұйымдарын лицензиялаудың, мемлекеттік аттестат­таудың, білім беру ұйымдарын аккредиттеудің рәсімдерін, ұлттық бірыңғай тестілеудің, мемлекеттік аралық бақылаудың, сондай-ақ барлық үлгідегі және түрдегі білім беру ұйымдарын саралау мен техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі ұйымдарда білім алушыларға біліктілік берудің рәсімдерін қамтиды.

Білім беру сапасын ішкі бағалау сапа менедж­менті жүйесін, білім беру ұйымдары қызметінің барлық түрлерінің өзін-өзі бағалауының әртүрлі рәсімдерін, үлгерімді ағымдағы бақылауды, білім алушылардың білім алу жетістіктерін бағалауды қамтиды. 

Жоғары оқу орындарының қызметін бағалау осы оқу орнындағы оқыту сапасы туралы студенттердің пікірін қамтиды.

56-бап. Білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттары

1. Қазақстан Республикасында әрбір білім беру деңгейі бойынша: 

1) білімнің мазмұнына; 

2) білім алушылар мен тәрбиеленушілердің оқу жүктемесінің ең көп көлеміне; 

3) білім алушылардың даярлық деңгейіне қойылатын жалпы талаптардың жиынтығын айқындайтын білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттары белгіленеді. 

2. Тиісті білім беру деңгейлерінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттары, меншік нысан­дарына, үлгілері мен түрлеріне қарамастан, барлық білім беру ұйымдары үшін міндетті. 

57-бап. Білім беру қызметін лицензиялау

1. Заңды тұлғалардың (бұдан әрі - лицензиат) білім беру қызметі Қазақстан Республикасының лицензиялау туралы заңнамасына сәйкес лицен­зиялануға жатады. 

2. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын заңды тұлғалардың қызметін олар үшін жаңа кәсіптер мен мамандықтар бойынша лицензиялау, оларда лицензиялардың болуына қарамастан, жалпы негіздерде жүргізіледі. 

3. Лицензиар лицензияны беру, оның қолданы­сын тоқтата тұру мәселелерін алқалы және жария қарау үшін консультациялық-кеңесші орган құрады. 

4. Лицензиардың білім беру қызметімен айналысуға құқық беретін лицензияның қолданысын алты ай мерзімге дейін Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасында көзделген тәртіппен тоқтата тұруға құқығы бар.

5. Білім беру қызметімен айналысуға құқық бере­тін лицензиядан айыруды Қазақстан Республи­касының әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасында көзделген тәртіппен сот жүзеге асырады.

58-бап. Білім беру ұйымдарын аккредиттеу

1. Аккредиттеуді білім беру ұйымдарының өтініші негізінде, олардың ведомстволық бағыныстылығына және меншік нысандарына қарамастан, аккредиттеу органы бес жыл мерзімге жүзеге асырады.

Аккредиттеу институционалдық және маман­дандырылған түрде жүзеге асырылады.

2. Қазақстан Республикасының аумағында құрылған халықаралық және шетелдік білім беру ұйымдары немесе олардың филиалдары аккредит­теуден Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдары сияқты шарттармен және тәртіппен өткізіледі.

3. Білім беру ұйымдарын аккредиттеу білім беру ұйымдарының өз қаражаттары есебінен өткізіледі.

4. Жоғары оқу орындары халықаралық дәрежеде танылған шетел агенттігі жүзеге асыратын халық­аралық аккредиттеуден өтуге құқылы.

59-бап. Білім беру жүйесіндегі мемлекеттік бақылау 

1. Білім беру жүйесіндегі мемлекеттік бақылау мемлекеттің білім алуға деген құқықты қамтамасыз етуге және білім беру бағдарламаларын іске асыратын заңды тұлғалардың өздері жүзеге асыратын білім беру қызметінің Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы заңнамасының талаптарына және білім беру қызметін лицензиялау ережелеріне сәйкестігін сақтауға бағытталған және оны білім беру сала­сындағы уәкілетті орган мен жергілікті атқарушы органдар өз құзыреті шегінде жүзеге асырады. 

2. Білім беру жүйесіндегі мемлекеттік бақылау объектілері: 

1) білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын заңды тұлғалардың білім беру қызметі; 

2) білім алушылардың тиісті білім беретін оқу бағдарламаларын меңгеру деңгейі болып табылады. 

3. Мемлекеттік бақылаудың негізгі түрлері: 

1) білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттау;

2) мемлекеттік аралық бақылау; 

3) Қазақстан Республикасының білім туралы заңнамасын және білім беру қызметін лицензиялау ережелерінің сақталуын бақылау болып табылады. 

4. Білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестат­тауды, олардың ведомстволық бағыныс­тылығы мен меншік нысандарына қарамастан, білім беруді мемлекеттік басқару органдары өздерінің құзыретіне сәйкес жоспарлы түрде бес жылда бір рет өткізеді. 

Медициналық және фармацевтік білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттауды денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган жүзеге асырады. 

Бірінші мемлекеттік аттестаттау жаңадан құрылған: 

1) бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында төрт жылдан кейін; 

2) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында мамандардың алғашқы бітіру жылынан кешіктірілмей; 

3) мектепке дейінгі ұйымдарда және қосымша білім беру ұйымдарында үш жылдан кейін өткізіледі.

5. Шетелдік білім беру ұйымдары мен халық­аралық білім беру ұйымдарының филиалдарын аттестаттау, егер Қазақстан Республикасы ратифи­кациялаған халықаралық шарттарда өзгеше белгілен­бесе, осы Заңға сәйкес жүзеге асырылады.

6. Мемлекеттік аралық бақылау: 

1) білім беру қызметтерін көрсету сапасын бағалау және орта білім беретін ұйымдар білім алушыларының бастауыш және негізгі орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын меңгеру деңгейін айқындау мақсатында; 

2) білім беру қызметтерін көрсету сапасын бағалау және білім алушылардың оқытудың екінші курсын аяқтағаннан кейін (медициналық жоғары оқу орындарында – үшінші курсты аяқтағаннан кейін) жоғары білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартының жалпы білім беретін және базалық пәндерінің циклына енетін жекелеген пәндерді меңгеру деңгейін айқындау мақсатында жүзеге асырылады. 

7. Аралық мемлекеттік бақылаудан өтпеген білім алушылардың саны білім беру саласындағы уәкілетті орган белгілеген шекті саннан асатын білім беру ұйымдары кезектен тыс мемлекеттік аттестаттауға жатады. 

8. Білім беру ұйымдарының Қазақстан Республикасының білім туралы заңнамасын және білім беру қызметін лицензиялау ережелерінің сақталуын бақылау тексерулер нысанында жүзеге асырылады. 

Қазақстан Республикасының білім туралы заңнамасын және лицензиялық ережелердің сақталуын тексеруге, меншік нысандары мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан, барлық білім беру ұйымдары жатады. 

9. Тексерулер мынадай түрлерге бөлінеді:

1) жоспарлы - алдыңғы тексерулерге қатысты Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген уақыт аралықтарын ескере отырып жүргізілетін білім беру саласындағы уәкілетті орган немесе жергілікті атқарушы органдар өз құзыреті шегінде жоспарлаған тексеру;

2) жоспардан тыс - жеке және заңды тұлға­лардың өтініштеріне дереу ден қою мақсатында тағайындалатын тексеру;

3) қарсы – егер тексеру жүргізу кезінде бақылаушы органдарда үшінші тұлғаларға байланысты қосымша ақпарат алу қажеттігі туындаса, аталған адамдарға қатысты жүргізілетін тексеру.

10. Жоспарлы тексеру мемлекеттік аттестаттаулар аралығында бір рет жүргізіледі.

11. Қазақстан Республикасының аумағында құрылған халықаралық және шетелдік білім беру ұйымдары мен олардың филиалдары Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес тексеріледі.

12. Білім беру ұйымдарын тексеру білім беру саласындағы уәкілетті органның немесе жергілікті атқарушы органның тексеру жүргізу туралы шеші­мінің негізінде жүргізіледі.

13. Тексеру жүргізу үшін комиссия құрылады. Комиссияның құрамын, тексеру жүргізу мерзімін, объектісін, тексерудің нысанасын білім беру саласындағы уәкілетті орган немесе жергілікті атқарушы орган бекітеді. Тексеруге білім және ғылым ұйымдарының мамандары тартылуы мүмкін.

14. Тексерулер ұзақтығы жеті күннен аспауға тиіс. Тексерудің елеулі көлемі болуына не тексеру кезінде анықталған фактілерді қосымша зерттеу қажеттілігіне байланысты тексеру өткізу мерзімі ұзартылуы мүмкін, бірақ ол үш күннен аспауға тиіс.

15. Тексеру жүргізу тексеру қорытындылары туралы анықтама жазумен аяқталады. Тексеру қорытындылары туралы анықтамаға жазылған фактілердің дұрыстығын растайтын құжаттардың көшірмесі қоса беріледі. 

16. Комиссия дайындаған тексерудің қорытын­дылары туралы анықтамамен тексерілген ұйымның басшысы танысуға, оған өз қолын қойып, ұйымның мөрін басуға тиіс. Бұл ретте ол тексеру нәтижелерімен тұтастай немесе жекелеген позициялары бойынша келіспейтіні туралы жазба жасауға құқылы.

Білім беру ұйымының басшысы немесе басшының міндетін атқарушы адам анықтамаға қол қоюдан бас тартқан немесе басшының немесе оның міндетін атқарушы адамның қолын қойғызу мүмкіндігі болмаған жағдайларда комиссия төрағасы анықтамада тиісті жазба жасайды.

Анықтаманың бір данасы тексерілген ұйымда қалады.

60-бап. Мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдардың құқықтары мен міндеттері

1. Білім беру саласындағы мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдар қажетті біліктілікке ие болуы және қосымша білім беру жүйесінде кемінде бес жылда бір рет тиісті оқытудан өтуі тиіс.

2. Білім беру саласындағы мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдардың:

1) білім беру ұйымдарына, мекемелеріне және кәсіпорындарына тексеру мақсатында қызметтік куәлікті көрсету арқылы кедергісіз кіруге, ал ведомстволық білім беру ұйымдарына – оларға кірудің белгіленген режимін ескере отырып кіруге;

2) тексеруді жүргізу кезінде кез келген қажетті ақпаратты сұратып алуға, тексеру нысанасына жататын құжаттардың түпнұсқаларымен танысуға құқығы бар.

3. Білім беру саласындағы мемлекеттік бақы­лауды жүзеге асыратын лауазымды адамдар:

1) Қазақстан Республикасының заңнамаларын, білім беру қызметі субъектілерінің құқықтары мен заңды мүдделерін сақтауға;

2) тексерулерді осы Заң және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілері негізінде және оларда белгіленген тәртіпке қатаң сәйкестікте жүргізуге;

3) тексеру жүргізу кезеңінде білім беру ұйым­дарының белгіленген жұмыс режиміне кедергі келтірмеуге;

4) Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы заңнамаларымен белгіленген талаптарын бұзушылықтардың алдын алу, оларды анықтау және болдырмау жөніндегі Қазақстан Республикасы заңдарына сәйкес берілген өкілеттілікті уақтылы және толық көлемде орындауға;

5) білім беру ұйымына тексеру қорытындылары туралы анықтаманы оны аяқтаған күні беруге;

6) алынған құжаттар мен тексеру нәтижесінде алынған мәліметтердің сақталуын қамтамасыз етуге міндетті.

4. Білім беру саласындағы мемлекеттік бақы­лауды жүзеге асыратын лауазымды адамдардың іс-әрекетіне (шешімдеріне) және іс-әрекеттерді жасау (шешімдерді қабылдау) үшін негіздеме болған ақпаратқа мүдделі адамдар жоғары тұрған лауазымды адамға және (немесе) сотқа шағымдануы мүмкін.

9-тарау. БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІН ҚАРЖЫЛЫҚ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ

61-бап. Қаржыландыру жүйесі, принциптері мен көздері 

1. Білім беруді қаржыландыру жүйесі – республикалық және жергілікті бюджеттердің, басқа да кіріс көздерінің жиынтығы.

2. Білім беруді қаржыландыру жүйесі:

1) тиімділік пен нәтижелілік;

2) басымдық;

3) айқындылық;

4) жауаптылық;

5) бюджеттердің барлық деңгейлерінің ара жігін ажырату мен дербестік принциптеріне негізделеді.

3. Білім беру жүйесін қаржыландыру көздері:

1) мемлекеттік білім беру мекемелерін ұстауды бюджеттік қаржыландыру;

2) мемлекеттік білім беру тапсырысын бюджеттік қаржыландыру;

3) Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін ақылы қызметтер көрсетуден түскен кірістер;

4) екінші деңгейдегі банктер кредиттері;

5) демеушілік және қайырымдылық көмек, өтемсіз аударымдар мен қайырмалдықтар, гранттар болып табылады.

62-бап. Білім беру ұйымдарын мемлекеттік қаржыландыру

1. Мемлекет білім берудің басымдығын ескере отырып оған бюджеттік қаражаттардың бөлінуін қамтамасыз етеді.

2. Мемлекеттік білім беру ұйымдарын қаржы­ландыру білім беру деңгейлері бойынша мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарымен белгіленген талаптар және Қазақстан Республи­касының заңнамасымен айқындалатын нормалар негізінде бюджеттік қаражаттар есебінен жүзеге асырылады. 

3. Мемлекеттік білім беру мекемелерін бюджеттік қаражаттар есебінен қаржыландыру мекемелердің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарт­тарына сәйкес ұсталуын және функцияларды орындауын қамтамасыз етеді.

Мемлекеттік білім беру мекемелеріне жұмыстағы жоғары көрсеткіштері үшін конкурстық негізде грант берілуі мүмкін.

4. Мемлекеттік білім беру кәсіпорындарын, басқа да ұйымдық-құқықтық нысандағы білім беру ұйым­дарын қаржыландыру мемлекеттік білім тапсырысы негізінде жүзеге асырылады.

5. Білікті жұмысшылар мен мамандарды даярлауға, біліктілігін арттыруға және қайта даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысы:

1) мамандарды даярлау бағыттарын;

2) оқыту нысандары бойынша мемлекеттік білім беру тапсырысының көлемін (орындар, гранттар санын);

3) бір маманды оқытуға жұмсалатын шығыс­тардың орташа кұнын қамтуға тиіс.

Мемлекеттік білім беру мекемелерінде техни­калық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар ма­мандарды даярлауға мемлекеттік білім беру тапсы­рысын орналастыру кезінде бюджеттік бағдарламаның әкімшісі және білім беру ұйымының атауы көрсетіледі.

Мемлекеттік білім беру тапсырысына сонымен қатар Қазақстан Республикасы жасасқан халықаралық шарттармен көзделген оқу орындарында мамандарды даярлау, сондай-ақ жоғары оқу орындарының дайындық бөлімдерінде шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарды оқыту енеді.

6. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымдарында орналастырылатын мемлекеттік білім беру тапсырысы тәрбиеленушілер санын және бір тәрбиеленушіге жұмсалатын шығыстардың орташа құнын қамтуға тиіс.

7. Білім беру жүйесін оқу-әдістемелік қамтамасыз ету бойынша мемлекеттік білім беру тапсырысын ұстауға қойылатын талаптарды білім беру саласын­дағы уәкілетті орган айқындайды. 

8. Жоғары білім беруді қаржыландыруға мем­лекеттік білім беру тапсырысы білім беру гранттары түрінде мамандыққа, оқу орнының түрі мен мәр­тебесіне қарай саралана отырып орналастырылады.

Орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының өтемді білім беру қызметтерін көрсету шарты бойынша бір білім алушыға жұмсалатын шығындары білім беру грантының мөлшерінен кем болмайды.

63-бап. Білім беру ұйымдарының ақылы негізде тауарлар (жұмыстар, қызметтер көрсету) ұсынуы

1. Білім алушылар мен тәрбиеленушілерге білім беру ұйымдары бюджет қаражаттары есебінен көрсететін білім беру қызметтері тегін ұсынылады.

2. Мемлекеттік білім беру мекемелеріне білім алушылар мен тәрбиеленушілерге мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттары шеңберінде ақылы негізде білім беру қызметтерін көрсетуге тыйым салынады.

Өнер мамандығы бойынша жоғары білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын, сондай-ақ бұқаралық кәсіптердің қызметкерлерін даярлау жөніндегі кәсіптік оқытудың оқу бағдарламаларын іске асыратын мемлекеттік білім беру мекемелері бюджеттік қаражаттар есебінен көрсетілетін білім беру қызметтерінің көлемдерінен тыс ақылы негізде білім беру қызметтерін ұсынуға құқылы.

3. Мемлекеттік білім беру мекемелері білім берудің мемлекеттік жалпы білім беру стандарт­тарының талаптарынан тыс ақылы негізде мынадай:

1) қосымша білім беру бағдарламаларын (балалар және жасөспірімдер шығармашылығын, спорт, мәдениет және өнер саласындағы бейімділіктер мен қызығушылықтарды дамыту, мамандардың біліктілігін арттыру) іске асыру;

2) оқу жоспары мен бағдарламалары бойынша бөлінген оқу уақытынан тыс пәндер (сабақтар және сабақтардың циклдері) бойынша жекелеген білім алушылармен қосымша сабақтар ұйымдастыру;

3) пәндер (сабақтар және сабақтардың циклдері) бойынша білім алушылармен ғылым негіздерін тереңдетіп оқып үйренуді ұйымдастыру;

4) білім алушылар мен тәрбиеленушілер, педагог қызметкерлер мен ересек жұртшылық арасында әр түрлі: спорт жарыстарын, семинарлар, кеңестер, конференциялар, сондай-ақ оқу-әдістемелік әдебиетті әзірлеу мен өткізу жөніндегі іс-шаралар ұйымдастыру және өткізу;

5) музыка аспаптарын пайдалануға беру және Интернет-байланыстың қосымша қызметтерін ұсыну;

6) жазғы демалысты ұйымдастыру, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің, білім беру ұйымында өткізілетін түрлі іс-шараларға қатысушылардың тамақтануын қамтамасыз ету; 

7) энергия қондырғылары мен қазандықтар беретін жылу энергиясын жіберу; 

8) кәсіптік оқытуды ұйымдастыру (техникалық және қызмет көрсетуші еңбек мамандарын қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру);

9) оқу-өндірістік шеберханалардың, оқу шаруашылықтарының, оқу-тәжірибе учаскелерінің өнімдерін өндіру мен өткізуді ұйымдастыру бойынша тауарларды (жұмыстарды, қызметтер көрсетуді) беруге құқылы.

4. Мемлекеттік білім беру мекемелері ақылы негізде ұсынатын тауарларға (жұмыстарға және қызметтер көрсетуге) бағалар Қазақстан Республи­касының заңнамасында белгіленген тәртіппен бекітілуге жатады. 

5. Жеке меншік білім беру ұйымдары ақылы негізде тауарларды (жұмыстарды және қызметтер көрсетуді) өткізуден, оның ішінде мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының шеңберінде оқытудан түскен кірістерді, құрылтай­шылардың қаражаттарын және заңнамамен тыйым салынбаған басқа да қаржыландыру көздерін дербес пайдаланады.

6. Ақылы негізде қызметтер көрсететін білім беру ұйымдарының және білім алушының (тәрбиелену­шінің), оның ата-анасының немесе өзге да заңды өкілдердің өзара қатынастары шартпен реттеледі. Ақылы негізде тауарлар (жұмыстар және қызметтер көрсету) ұсынуға арналған үлгілік шарттың нысанын білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітеді.

Білім алушы шарт жасасу кезінде бүкіл оқу кезеңіне шығыстарды бір мезгілде төлеген жағдайда төлем сомасы оқу мерзімі аяқталғанға дейін өзгермейтін болады.

Оқуға төлемді кезең-кезеңмен төлеген ретте төлем сомасы жалақының ұлғаюы жағдайында және инфляция индексі ескеріле отырып, жылына бір реттен жиі емес өзгертілуі мүмкін.

64-бап. Білім беру ұйымдарының материалдық-техникалық базасын дамыту 

1. Мемлекеттік білім беру ұйымдарының материалдық-техникалық базасын жасау және дамыту бюджет қаражаттары, ақылы негізде көрсетілетін қызметтерден түскен кірістер, Қазақстан Республи­касының заңнамасымен тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен жүзеге асырылады. 

2. Білім беру ұйымдарының Қазақстан Респуб­ликасының заңнамасымен айқындалатын тәртіппен мүліктерге иелік ету және пайдалану құқығы бар. Білім беру ұйымының мемлекеттік мүлкі алып қойылуға немесе білім беру ұйымының негізгі міндеттеріне қайшы келетін мақсаттарда пайда­ланылуға тиіс емес. 

3. Білім беру ұйымдарын жекешелендіру Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес және білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісім бойынша жүзеге асырылады. 

10-тарау. БІЛІМ БЕРУ САЛАСЫНДАҒЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚЫЗМЕТ

65-бап. Халықаралық ынтымақтастық және сыртқы экономикалық қызмет

1. Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы халықаралық ынтымақтастығы Қазақстан Республикасының заңнамасы және Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары негізінде жүзеге асырылады. 

2. Білім беру ұйымының білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісім бойынша өз жұмысының ерекшеліктеріне сәйкес шетелдік білім беру, ғылым және мәдениет ұйымдарымен, халықаралық ұйымдармен және қорлармен тікелей байланыстар орнатуға, ынтымақтастық туралы екі жақты және көп жақты шарттар жасасуға, студенттер, магистранттар, докторанттар, педагог және ғылыми қызметкерлер алмасудың халықаралық бағдарламаларына қатысуға, білім беру саласындағы халықаралық үкіметтік емес ұйымдарға (қауымдастықтарға) кіруге құқығы бар.

Әскери оқу орындарының халықаралық шарттар мен келісімшарттарға сәйкес шетелдік азаматтардың қатарынан мамандар даярлауды жүзеге асыруға құқығы бар.

Білім беру ұйымдары Қазақстан Республика­сының заңнамасында және білім беру ұйымдарының жарғысында айқындалған тәртіппен сыртқы экономикалық қызметпен айналысуға құқылы.

3. Қазақстан Республикасы білім беру ұйымда­рының халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыру тәртібін білім беру саласындағы уәкілетті орган белгілейді. 

4. Қазақстан Республикасында халықаралық және шетелдік оқу орындарын және (немесе) олардың филиалдарын құру халықаралық шарттардың негізінде немесе Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша жүзеге асырылады. 

5. Халықаралық оқу орындарының және Қазақстан Республикасының аумағында басқа мемлекеттер немесе олардың заңды және жеке тұлғалары құратын оқу орындарының, олардың филиалдарының білім беру қызметін лицензиялау, сондай-ақ оларды мемлекеттік аттестаттау мен аккредиттеу, егер Қазақстан Республикасы ратифика­циялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады. 

66-бап. Шет елдегі қазақ диаспорасының білім алу қажеттіліктерін қанағаттандыру

1. Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылмайтын ұлты қазақ адамдардың Қазақстан Республикасында білім алуға құқығы бар. 

2. Мемлекет шет елдегі қазақ диаспорасының білім алу қажеттіліктерін қанағаттандыруға жәрдем­деседі. 

3. Шет елдегі қазақ диаспорасы үшін білім беру ұйымдарын құру және оған қаржылық-материалдық көмек көрсету халықаралық шарттарда белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

11-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ БЕРУ САЛАСЫНДАҒЫ ЗАҢНАМАСЫН БҰЗҒАНЫ ҮШІН ЖАУАПТЫЛЫҚ

67-бап. Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

Қазақстан Республикасының білім беру сала­сындағы заңнамасын бұзу Қазақстан Республи­касының заңдарына сәйкес жауаптылыққа әкеп соғады.

12-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

68-бап. Осы Заңның қолданысқа енгізілуі 

1. Осы Заң, 2008 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 8-баптың 2-тармағының екінші бөлігін, 52-баптың 6-тармағының екінші абзацын, 7-тармағы 1) тармақшасының екінші және бесінші абзацтарын, 8-тармағының 2), 3) тармақшаларын және 53-баптың 3-тармағының 1), 3) тармақшаларын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі.

2. Білім беру ұйымдарына осы Заң қолданысқа енгізілгенге дейін оқуға түскен адамдар оқуға түскен кезде қолданыста болған білім беру бағдарламалары бойынша оқуын бітіріп, оларға білім туралы белгіленген үлгідегі құжат беріледі. 

3. “Білім туралы” 1999 жылғы 7 маусымдағы Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1999 ж., № 13, 429-құжат; № 23, 927-құжат; 2001ж., № 13-14, 173-құжат; № 24, 338-құжат; 2004 ж., № 18, 111-құжат; № 23, 142-құжат; 2006 ж., № 1, 5-құжат; № 3, 22-құжат; № 12, 71-құжат; № 15, 92-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 9, 67-құжат) күші жойылды деп танылсын.


Қазақстан Республикасының Президенті Н.НАЗАРБАЕВ. 


Астана, Ақорда, 2007 жылғы шілденің 27-сі. № 319-ІІІ ҚРЗ


]]>
admin Tue, 19 Apr 2022 17:40:13 +0600
Педагог мәртебесі туралы Қазақстан Республикасының Заңы 2019 жылғы 27 желтоқсандағы №293-VІ ҚРЗ https://141-shieli.mektebi.kz/o-detskom-sade/normativtk-zhattar/63-pedagog-mrtebes-turaly-azastan-respublikasyny-zay-2019-zhyly-27-zheltosanday-293-v-rz.html https://141-shieli.mektebi.kz/o-detskom-sade/normativtk-zhattar/63-pedagog-mrtebes-turaly-azastan-respublikasyny-zay-2019-zhyly-27-zheltosanday-293-v-rz.html




Педагог мәртебесі туралы


Қазақстан Республикасының Заңы 

2019 жылғы 27 желтоқсандағы №293-VІ ҚРЗ


 


Педагог мәртебесі туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2019 жылғы 27 желтоқсандағы №293-VІ ҚРЗ.

     Осы Заң педагог мәртебесін айқындайды, педагогтің құқықтарын, әлеуметтік кепілдіктерін және шектеулерін, міндеттері мен жауапкершілігін белгілейді.

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      1) педагог – педагогтік немесе тиісті бейіні бойынша өзге де кәсіптік білімі бар және білім алушыларды және (немесе) тәрбиеленушілерді оқыту және тәрбиелеу, білім беру қызметін әдістемелік қолдау немесе ұйымдастыру бойынша педагогтің кәсіптік қызметін жүзеге асыратын адам;

      2) педагогтік әдеп – педагогтердің Қазақстан Республикасының педагог мәртебесі туралы заңнамасында белгіленген мінез-құлық нормалары;

      3) педагогтік әдеп жөніндегі кеңес – білім беру ұйымында құрылатын, педагогтердің педагогтік әдепті сақтау мәселелерін қарайтын алқалы орган;

      4) тәлімгерлік – педагогтің орта білім беру ұйымында педагогтің кәсіптік қызметіне алғаш рет кіріскен адамға кәсіптік бейімделуіне практикалық көмек көрсету жөніндегі қызметі.

2-бап. Қазақстан Республикасының педагог мәртебесі туралы заңнамасы

      1. Қазақстан Республикасының педагог мәртебесі туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

      2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда қамтылғандардан өзгеше қағидалар белгіленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

3-бап. Осы Заңның қолданылу саласы

      Осы Заңның күші мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында, орта (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта), техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында, мамандандырылған, арнаулы білім беру ұйымдарында, жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдарында, балаларға қосымша білім беру ұйымдарында, сондай-ақ әдістемелік кабинеттерде кәсіптік қызметін жүзеге асыратын педагогтерге қолданылады.

      Әскери оқу орындарының педагогтеріне осы Заңның күші «Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген ерекшеліктермен қолданылады.

4-бап. Педагог мәртебесі

      1. Қазақстан Республикасында педагогтің ерекше мәртебесі танылады, бұл оның кәсіптік қызметін жүзеге асыруы үшін жағдайды қамтамасыз етеді.

      2. Білім беру саласында кәсіптік қызметін жүзеге асырған және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тиісті ұйыммен еңбек қатынастарында болған кезеңде адам педагог мәртебесіне ие болады.

      3. Педагог лауазымдарының тізбесін білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітеді.

5-бап. Педагогтік әдеп

      1. Педагогтік әдеп заңдылық, адалдық, жауапкершілік, жеке адамның ар-намысы мен қадір-қасиетін құрметтеу қағидаттарына негізделеді.

      2. Педагогтік әдепті бұзу тәртіптік теріс қылық болып табылады және педагогті Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес тәртіптік жауаптылыққа алып келеді.

      3. Педагогтік әдепті білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітеді.

6-бап. Педагогтің кәсіптік қызметін қамтамасыз ету

      1. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жұмыс беруші педагогке ол кәсіптік қызметін жүзеге асыру үшін жағдайды қамтамасыз етеді.

      2. Педагог кәсіптік қызметін жүзеге асыру кезінде:

      1) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, оны кәсіптік міндеттерімен байланысты емес жұмыс түрлеріне тартуға;

      2) одан Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы заңнамасында көзделмеген есептілікті не ақпаратты талап етіп алдыруға;

      3) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделмеген тексерулер жүргізуге;

      4) оған тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алу бойынша міндетті жүктеуге жол берілмейді.

      3. Мемлекеттік орта білім беру ұйымдарының педагогтерін олар кәсіптік қызметін жүзеге асыру кезінде мемлекеттік емес ұйымдардың іс-шараларын өткізуге тартуға жол берілмейді.

7-бап. Педагогтің кәсіптік қызметін жүзеге асыру кезіндегі құқықтары

      1. Кәсіптік қызметін жүзеге асыру кезінде педагогтің:

      1) тиісті білім беру деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартының талаптары сақталған кезде кәсіптік қызметті ұйымдастырудың тәсілдері мен нысандарын еркін таңдауға;

      2) лауазымды адамдар және басқа да тұлғалар тарапынан заңсыз араласудан және кедергі келтіруден қорғалуға;

      3) білім алушылар, тәрбиеленушілер және олардың ата-анасы немесе өзге де заңды өкілдері тарапынан кәсібіне құрметпен қаралуына және тиісінше мінез-құлық көрсетілуіне;

      4) кәсіптік қызметін жүзеге асыру үшін ұйымдастырушылық және материалдық-техникалық қамтамасыз етілуге және қажетті жағдайлардың жасалуына;

      5) ғылыми, зерттеу, шығармашылық, эксперименттік қызметті жүзеге асыруға, педагогтік практикаға жаңа әдістемелер мен технологияларды енгізуге;

      6) тиісті білім беру деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартының талаптары сақталған кезде шығармашылық бастамаға, оқыту мен тәрбиелеудің авторлық бағдарламалары мен әдістерін әзірлеуге және қолдануға, оқыту мен тәрбиелеудің жаңа, неғұрлым жетілдірілген әдістерін дамытуға және таратуға;

      7) білім беру бағдарламасына сәйкес оқыту мен тәрбиелеудің оқу құралдарын, материалдарын және өзге де құралдарын таңдауға;

      8) білім беру бағдарламаларын, оқу жоспарларын, білім беру қызметінің әдістемелік материалдары мен өзге де құрауыштарын, сондай-ақ оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу құралдарын әзірлеуге қатысуға;

      9) жұмыс орны бойынша сайланбалы лауазымға сайлануға және оны атқаруға;

      10) білім беру сапасын жетілдіруге бағытталған, оның ішінде білім беру ұйымының қызметіне қатысты мәселелерді талқылауға қатысуға;

      11) білім беру ұйымын басқарудың алқалы органдарының жұмысына қатысуға;

      12) бес жылда бір реттен сиретпей біліктілігін арттыруға;

      13) үздіксіз кәсіптік дамуға және біліктілікті арттыру нысандарын таңдауға;

      14) біліктілік санатының мерзімінен бұрын берілуіне;

      15) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жеке педагогтік қызметке;

      16) кәсіптік қызметіндегі табыстары үшін көтермеленуге;

      17) «Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әскери қызметке шақыруды кейінге қалдыруға;

      18) Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен және шарттарда кәсіптік дағдыларын сақтап-тұру және арттыру үшін «Болашақ» халықаралық стипендиясы бойынша тағылымдамадан өтуге;

      19) өзіне қатысты қабылданатын ұйым басшысының актілеріне, әрекеттеріне және шешімдеріне жоғары тұрған лауазымды адамдарға немесе сотқа шағым жасауға;

      20) білім алушылар, тәрбиеленушілер және олардың ата-анасы немесе өзге де заңды өкілдері тарапынан ар-намысы мен қадір-қасиетіне құрмет көрсетілуіне құқығы;

      21) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де құқықтары бар.

      2. Педагогтің осы баптың 1-тармағында көзделген құқықтарын жүзеге асыру басқа адамдардың құқықтары мен бостандықтарын бұзбауға тиіс.

8-бап. Педагогтің материалдық қамтамасыз етілу құқығы

      1. Мемлекеттік ұйымдарда кәсіптік қызметін жүзеге асыратын педагогке еңбегіне ақы төлеу жүйесі, лауазымдық айлықақылар, қосымша ақылар, үстемеақылар және ынталандыру сипатындағы басқа да төлемдер Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен айқындалады.

      Жекеменшік білім беру ұйымдарында кәсіптік қызметін жүзеге асыратын педагогтердің еңбегіне ақы төлеуді олардың құрылтайшылары немесе соған уәкілеттік берілген адам Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес айқындайды.

      2. Мемлекеттік ұйымдар педагогтерінің жалақысын есептеу қағидаларын білім беру саласындағы уәкілетті орган еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органмен келісу бойынша бекітеді.

      3. Мемлекеттік білім беру ұйымдарында кәсіптік қызметін жүзеге асыратын педагогтердің айлық жалақысын есептеу үшін бір аптаға нормативтік оқу жүктемесі:

1)тармақша 01.09.2021 бастап қолданысқа енгізіледі - ҚР 26.12.2019 №293-VI Заңымен.

      1) 16 сағат – орта білім беру ұйымдары үшін;

      2) 18 сағат:

2) тармақшаның екінші абзацының осы редакциясы 01.09.2021 дейін тоқтатыла тұрады - ҚР 26.12.2019 №293-VI Заңымен (қолданыстағы редакциясын осы Заңның № 293-VI қараңыз).

      техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары үшін;

      білім алушылар мен тәрбиеленушілерге қосымша білім беру ұйымдары үшін;

      мамандандырылған және арнаулы білім беру ұйымдары үшін;

      3) 24 сағат:

      мектепке дейінгі ұйымдар, мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мектепалды топтары, білім беру ұйымдарының мектепалды сыныптары үшін;

      балалар мен жасөспірімдердің спорттық білім беру ұйымдары үшін;

      4) 30 сағат – интернаттық ұйымдардың, демалыс лагерьлерінің, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары жатақханаларының тәрбиешілері үшін;

      5) 25 сағат – арнайы білім беру ұйымдарының және жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдарының тәрбиешілері үшін белгіленеді.

      4. Мемлекеттік ұйымдардың педагогіне негізгі жұмыс орны бойынша:

      философия докторы (PhD), бейіні бойынша доктор дәрежесі үшін – республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің 17 еселенген мөлшерінде;

      ғылым кандидаты ғылыми дәрежесі үшін – республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің 17 еселенген мөлшерінде, ғылым докторы ғылыми дәрежесі үшін айлық есептік көрсеткіштің 34 еселенген мөлшерінде қосымша ақы белгіленеді.

      5. Мемлекеттік орта білім беру ұйымында кәсіптік қызметін жүзеге асыратын педагогке негізгі жұмыс орны бойынша ғылыми-педагогикалық бағыт бойынша магистр дәрежесі үшін республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің 10 еселенген мөлшерінде қосымша ақы белгіленеді.

      6. Жергілікті атқарушы органдар педагогтерге республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің кемінде 300 еселенген мөлшерінде сыйақы түрінде қосымша ынталандыру төлемдерін белгілеуге құқылы.

9-бап. Педагогтің көтермеленуге құқығы

      1. Адал еңбегі және өзінің кәсіптік міндеттерін үлгілі орындағаны үшін педагогке Қазақстан Республикасының заңнамасында, сондай-ақ ұйымның ішкі тәртіп қағидаларында көзделген көтермелеулер қолданылады.

      2. Педагогтің аса үздік жетістіктері және Қазақстан Республикасына сіңірген айрықша еңбегі үшін оған «Қазақстан Республикасының мемлекеттік наградалары туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мемлекеттік наградалар, оның ішінде «Қазақстанның еңбек сіңірген ұстазы» құрметті атағы беріледі.

      «Қазақстанның еңбек сіңірген ұстазы» құрметті атағына ие болған педагог республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің 1000 еселенген мөлшерінде біржолғы төлем алады.

      3. Білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын тізбе бойынша білім алушылар мен тәрбиеленушілер арасындағы халықаралық олимпиадалардың, конкурстардың және спорттық жарыстардың жеңімпазын, жүлдегерін дайындаған педагогке тиісті мемлекеттік білім беру ұйымының қызметі бойынша үнемдеу есебінен үш лауазымдық айлықақы мөлшерінде біржолғы сыйақы төленеді.

      4. Жергілікті атқарушы органдар біржолғы сыйақы төлей отырып немесе онсыз, жергілікті ерекшелік белгілері мен құрметті атақтарды тағайындау және ынталандырудың өзге де нысандары арқылы, оның ішінде Қазақстан Республикасында белгіленген мерекелік күндерге орай педагогтерді көтермелеудің қосымша шараларын белгілеуге құқылы.

      Жергілікті ерекшелік белгілері мен құрметті атақтардың сипаттамасын, оларды беру тәртібін, оның ішінде біржолғы сыйақы төлемдерінің мөлшерін жергілікті атқарушы орган айқындайды.

      5. Жыл сайын республикалық бюджет қаражаты есебінен «Үздік педагог» атағын иеленушіге Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын мөлшерде және тәртіппен сыйақы төленеді.

10-бап. Педагогтік қайта даярлау

      1. Педагогтік білімі жоқ, тиісті бейіні бойынша педагогтің кәсіптік қызметіне алғаш рет кірісетін кәсіптік білімі бар адамдар жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарының базасында педагогтік қайта даярлаудан өтеді.

      2. Педагогтік қайта даярлау тәртібін білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайды.

      3. Осы баптың нормалары қосымша білімнің білім беру бағдарламалары бойынша педагогтің кәсіптік қызметін жүзеге асыратын адамдарға қолданылмайды.

11-бап. Педагогтің кәсіптік қызметімен айналысуға қол жеткізуді шектеу

      Педагогтің кәсіптік қызметіне:

      1) соттың заңды күшіне енген үкіміне сәйкес педагогтің кәсіптік қызметін жүзеге асыру құқығынан айырылған;

      2) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеті шектеулі деп танылған;

      3) медициналық қарсы көрсетілімдері бар, сондай-ақ психикалық, мінез-құлықтық, оның ішінде психикаға белсенді әсер ететін заттарды тұтынуға байланысты бұзылушылықтары (аурулары) бар, психикалық денсаулық саласында медициналық көмек көрсететін ұйымдарда есепте тұрған;

      4) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білімі туралы құжаттары жоқ адамдар;

      5) Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде көзделген өзге де шектеулер негізінде жіберілмейді.

      Ескерту. 11-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 07.07.2020 № 61-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

12-бап. Әлеуметтік кепілдіктер

      1. Педагогтерге:

      1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тұрғынжайға, оның ішінде қызметтік тұрғынжайға және (немесе) жатақханаға;

      2) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен жеке тұрғын үй құрылысы үшін жер учаскелеріне кепілдік беріледі.

      Ауылдық елді мекендерде кәсіптік қызметін жүзеге асыратын педагогтерге жеке тұрғын үй құрылысы үшін жер учаскелерін беру Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген басымдық тәртіппен жүзеге асырылады;

      3) ұзақтығы күнтізбелік 56 күн жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысына;

      4) өздеріне кезекті еңбек демалысы берілген кезде күнтізбелік жылда бір рет кемінде бір лауазымдық айлықақы мөлшерінде сауықтыруға арналған жәрдемақыға кепілдік беріледі.

      2. Педагогтің жұмыс уақыты мен демалыс уақыты режимінің ерекшеліктері білім беру саласындағы уәкілетті орган тиісті саланың уәкілетті органдарымен келісу бойынша бекітетін қағидаларда айқындалады.

      3. Педагогтердің балаларына тұрғылықты жері бойынша мектепке дейінгі ұйымдардан орындарды жергілікті атқарушы органдар бірінші кезектегі тәртіппен береді.

      4. Педагог Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасына сәйкес денсаулық сақтау саласындағы құқықтарды қамтамасыз ететін әлеуметтік кепілдіктерді иеленеді.

      5. Ауылдық елді мекенде кәсіптік қызметін жүзеге асыратын педагогке:

      1) жергілікті өкілді органдардың шешімі бойынша қала жағдайында кәсіптік қызметін жүзеге асыратын педагогтердің ставкаларымен салыстырғанда айлықақылар мен тарифтік ставкалар кемінде жиырма бес пайызға арттырылып белгіленеді;

      2) жергілікті өкілді органдар бекіткен тәртіппен және мөлшерде бюджет қаражаты есебінен коммуналдық көрсетілетін қызметтерге ақы төлеу және отын сатып алу бойынша әлеуметтік қолдау көрсетіледі.

      6. Ауылдық елді мекендерге кәсіптік қызметін жүзеге асыру және тұру үшін келген педагогке жергілікті өкілді органдардың шешімі бойынша көтерме жәрдемақы және тұрғын үй сатып алу немесе салу үшін әлеуметтік қолдау көрсетіледі.

      7. Жергілікті атқарушы органдар педагогке тұрғынжайды жалдау (жалға алу) үшін және коммуналдық көрсетілетін қызметтерге өтемақы төлемдерін, санаторийлік-курорттық емделуге және демалуға жолдама сатып алу үшін толық немесе ішінара төлемдер, сондай-ақ педагогті әлеуметтік қолдауға бағытталған өзге де жеңілдіктер белгілеуге құқылы.

13-бап. Тәлімгерлік

      1. Орта білім беру ұйымында кәсіптік қызметіне алғаш рет кіріскен педагогке бір оқу жылы кезеңіне тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагог бекітіліп беріледі.

      Тәлімгерлікті жүзеге асырғаны үшін педагогке Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қосымша ақы төленеді.

      2. Тәлімгерлікті ұйымдастыру тәртібін және тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагогтерге қойылатын талаптарды білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайды.

14-бап. Педагогке біліктілік санатын беру (растау)

      Педагогтерге біліктілік санаттар білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен беріледі (расталады).

15-бап. Педагогтің міндеттері

      1. Педагог:

      1) өз қызметінде тиісті кәсіптік құзыреттерді меңгеруге;

      2) оқыту мен тәрбиелеудің педагогтік қағидаттарын сақтауға, оқыту мен тәрбиелеудің сапасын мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарында көзделген талаптардан төмен емес деңгейде қамтамасыз етуге;

      3) өзінің кәсіптік шеберлігін, зерттеу, зияткерлік және шығармашылық деңгейін үздіксіз жетілдіруге, оның ішінде біліктілік санаты деңгейін бес жылда бір реттен сиретпей арттыруға (растауға);

      4) педагогтік әдепті сақтауға;

      5) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен міндетті мерзімдік медициналық қарап-тексерулерден өтуге;

      6) білім алушылардың, тәрбиеленушілердің және олардың ата-анасының немесе өзге де заңды өкілдерінің ар-намысы мен қадір-қасиетін құрметтеуге;

      7) балаларды заңға, адамның және азаматтың құқықтарына, бостандықтарына, ата-анасына, үлкендерге, отбасылық, тарихи және мәдени құндылықтарға, мемлекеттік рәміздерге құрмет көрсету, жоғары имандылық, патриоттық, қоршаған ортаға ұқыпты қарау рухында тәрбиелеуге;

      8) білім алушылар мен тәрбиеленушілердің өмірлік дағдыларын, құзыреттерін, өздігінен жұмыс істеуін, шығармашылық қабілеттерін дамытуға және саламатты өмір салты мәдениетін қалыптастыруға;

      9) білім беру ұйымының басшылығына өмірлік қиын жағдайда жүрген баланың анықталу фактілері туралы дереу хабарлауға;

      10) құқық қорғау органдарына және білім беру ұйымының басшылығына қылмыстық не әкімшілік құқық бұзушылық белгілері бар әрекеттерді (әрекетсіздікті) кәмелетке толмағандардың жасау немесе оларға қатысты жасалу, оның ішінде білім беру ұйымынан тыс жерде кәсіптік қызметіне байланысты өзіне белгілі болған фактілер туралы дереу хабарлауға;

      11) білім алушылар мен тәрбиеленушілерді оқыту және тәрбиелеу мәселелері бойынша ата-анасына немесе өзге де заңды өкілдеріне консультация беруге міндетті.

      2. Педагог білім беру процесін саяси үгіттеу, білім алушылар мен тәрбиеленушілерді саяси, діни немесе өзге де сенім-нанымдарды қабылдауға не олардан бас тартуға мәжбүрлеу үшін, әлеуметтік, нәсілдік, ұлттық немесе діни алауыздықты қоздыру, әлеуметтік, нәсілдік, ұлттық, діни немесе тілдік тиесілік белгісі, дінге көзқарасы бойынша азаматтардың ерекшелігін, астамшылығын не кемшіндігін насихаттайтын, оның ішінде білім алушыларға Қазақстан Республикасының ұлттары мен ұлыстарының тарихи, ұлттық, діни және мәдени дәстүрлері туралы анық емес мәліметтерді хабарлау арқылы үгіттеу үшін, сондай-ақ білім алушыларды Қазақстан Республикасының Конституциясына және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келетін әрекеттерге итермелеу үшін пайдалануға құқылы емес.

16-бап. Педагогтік әдеп жөніндегі кеңес

      1. Педагогтік әдеп жөніндегі кеңестің қызметі білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітетін педагогтік әдеп жөніндегі кеңестің жұмысын ұйымдастырудың үлгілік қағидалары негізінде білім беру ұйымы айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

      2. Педагогтік әдеп жөніндегі кеңестің шешімдері ұсынымдық сипатта болады.

      Педагогті тәртіптік жауаптылыққа тарту туралы шешім педагогтік әдеп жөніндегі кеңестің ұсынымы ескеріле отырып, білім беру ұйымы басшысының актісімен қабылданады.

      3. Педагогтік әдепті сақтау туралы мәселе қаралған кезде педагогтің:

      1) қаралып отырған мәселе туралы ақпаратты жазбаша түрде алуға;

      2) қаралып отырған мәселе бойынша барлық материалдармен танысуға;

      3) өз құқықтары мен заңды мүдделерін Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жеке өзі немесе өкілі арқылы заңға қайшы келмейтін барлық тәсілдермен қорғауға;

      4) шешімді жазбаша түрде алуға;

      5) қабылданған шешімге Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шағым жасауға құқығы бар.

      4. Педагогке қатысты талқылаулар және олардың негізінде қабылданған шешімдер оның келісімімен ғана жариялануы мүмкін.

17-бап. Педагогті кәсіптік даярлау

      1. Педагогті кәсіптік даярлау техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.

      2. Педагогтерді кәсіптік даярлаудың білім беру бағдарламалары педагогтің кәсіптік стандартының талаптары негізінде әзірленеді.

18-бап. Педагогтің біліктілігін арттыру

      1. Педагог бұрын алған кәсіптік құзыреттерін сақтап-тұру және дамыту мақсатында біліктілігін арттыру курстарынан өтеді, олардан өту тәртібін білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайды.

      2. Педагогтің біліктілігін арттыру мақсатында қосымша білімнің білім беру бағдарламалары бойынша оқыту бір жолы немесе кезең-кезеңмен жекелеген бағыттар мен пәндерді (модульдерді) меңгеру арқылы, сондай-ақ «Болашақ» халықаралық стипендиясы бойынша тағылымдамадан өту жолымен жүзеге асырылады.

      3. Педагогтер алған білімін практикада іске асыруы үшін біліктілікті арттыру курстарын өткізетін ұйымдар білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен педагогтер қызметін курстан кейінгі қолдауды тегін жүзеге асырады.

19-бап. Қазақстан Республикасының педагог мәртебесі туралы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

      Қазақстан Республикасының педагог мәртебесі туралы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылыққа алып келеді.

20-бап. Өтпелі ережелер

      Осы Заңның 8-бабы 3-тармағы 2) тармақшасы екінші абзацының қолданысы 2021 жылғы 1 қыркүйекке дейін тоқтатыла тұрсын, тоқтатыла тұру кезеңінде осы абзац мынадай редакцияда қолданылады деп белгіленсін:

      «орта білім беру ұйымдары мен техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары үшін;».

21-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

      Осы Заң, 2021 жылғы 1 қыркүйектен бастап қолданысқа енгізілетін 8-баптың 3-тармағының 1) тармақшасын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.



Қазақстан Республикасының Президенті                      Қ. ТОҚАЕВ

]]>
admin Tue, 19 Apr 2022 17:37:28 +0600
Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексі Қазақстан Республикасының Кодексі 2015 жылғы 23 қарашадағы № 414-V ҚРЗ https://141-shieli.mektebi.kz/o-detskom-sade/normativtk-zhattar/62-azastan-respublikasyny-ebek-kodeks-azastan-respublikasyny-kodeks-2015-zhyly-23-arashaday-414-v-rz.html https://141-shieli.mektebi.kz/o-detskom-sade/normativtk-zhattar/62-azastan-respublikasyny-ebek-kodeks-azastan-respublikasyny-kodeks-2015-zhyly-23-arashaday-414-v-rz.html Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексі

Қазақстан Республикасының Кодексі 2015 жылғы 23 қарашадағы № 414-V ҚРЗ


МАЗМҰНЫ

ЖАЛПЫ БӨЛІК

1-БӨЛІМ. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-тарау. НЕГІЗГІ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Кодексте пайдаланылатын негізгі ұғымдар
 2-бап. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасы
 3-бап. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының мақсаты мен міндеттері
 4-бап. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының қағидаттары
 5-бап. Еңбек бостандығы
 6-бап. Еңбек саласындағы кемсітушілікке тыйым салу
 7-бап. Мәжбүрлі еңбекке тыйым салу
 8-бап. Осы Кодекстің қолданылу аясы
 9-бап. Еңбек саласындағы ең төмен әлеуметтік стандарттар
 10-бап. Еңбек шарттары, әлеуметтік әріптестік тараптарының келісімдері, ұжымдық шарттар, жұмыс берушінің еңбек саласындағы актілері
 11-бап. Жұмыс берушінің актілері
 12-бап. Жұмыс берушінің актілерін шығару кезінде жұмыскерлер өкілдерінің пікірін ескеру тәртібі
 13-бап. Осы Кодексте белгіленген мерзімдерді есептеу
 14-бап. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

2-тарау. ЕҢБЕК ҚАТЫНАСТАРЫ САЛАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

15-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің еңбек қатынастарын реттеу саласындағы құзыреті
 16-бап. Еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның еңбек қатынастарын реттеу саласындағы құзыреті
 17-бап. Еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органның құзыреті
 18-бап. Жергілікті атқарушы органдардың еңбек қатынастарын реттеу саласындағы құзыреті

3-тарау. ЕҢБЕК ҚАТЫНАСТАРЫ СУБЪЕКТІЛЕРІ. ЕҢБЕК ҚАТЫНАСТАРЫНЫҢ ТУЫНДАУ НЕГІЗДЕРІ

19-бап. Еңбек қатынастары субъектілері
 20-бап. Жұмыскерлердің өкілдері және олардың өкілеттіктері
 21-бап. Еңбек қатынастарының туындау негіздері
 22-бап. Жұмыскердің негізгі құқықтары мен міндеттері
 23-бап. Жұмыс берушінің негізгі құқықтары мен міндеттері

ЕРЕКШЕ БӨЛІК

2-БӨЛІМ. ЕҢБЕК ҚАТЫНАСТАРЫ

4-тарау. ЕҢБЕК ШАРТЫ

24-бап. Еңбек шартының нысанасы
 25-бап. Еңбек шартын жасасу кезіндегі құқықтар мен мүмкіндіктер теңдігінің кепілдіктері
 26-бап. Еңбек шартын жасасуға және жұмысқа орналасуға салынатын тыйымдар және қойылатын шектеулер
 27-бап. Еңбек шартының шарттардың өзге түрлерінен ерекшелігі
 28-бап. Еңбек шартының мазмұны
 29-бап. Бейбәсекелестік туралы шарт
 30-бап. Еңбек шартының мерзімі
 31-бап. Еңбек шартын жасасуға жол берілетін жас мөлшері
 32-бап. Еңбек шартын жасасу үшін қажетті құжаттар
 33-бап. Еңбек шартын жасасу, өзгерту және толықтыру тәртібі
 34-бап. Жұмысқа қабылдауды ресімдеу
 35-бап. Жұмыскердің еңбек қызметін растайтын құжаттар
 36-бап. Еңбек шартындағы сынақ мерзімі туралы талап
 37-бап. Жұмысқа қабылдау кезіндегі сынақ нәтижесі
 38-бап. Жұмыскерді басқа жұмысқа ауыстыру
 39-бап. Жұмыскерді жұмыс берушімен бірге басқа жерге ауыстыру
 40-бап. Жұмыскерді басқа заңды тұлғаға іссапарға жіберу
 41-бап. Өндірістік қажеттілік жағдайында басқа жұмысқа уақытша ауыстыру
 42-бап. Бос тұрып қалу жағдайында басқа жұмысқа уақытша ауыстыру
 43-бап. Денсаулық жағдайына байланысты басқа жұмысқа уақытша ауыстыру
 44-бап. Жүкті әйелдерді басқа жұмысқа уақытша ауыстыру
 45-бап. Жұмыскерді басқа жұмыс орнына ауыстыру. Лауазым (жұмыс) атауының өзгеруі
 46-бап. Еңбек жағдайларының өзгеруі
 47-бап. Жұмыс берушінің атауы, ведомстволық тиесілілігі өзгерген, заңды тұлға акцияларының (қатысу үлестерінің) меншік иесі ауысқан, жұмыс беруші заңды тұлға қайта ұйымдастырылған кездегі еңбек қатынастары
 48-бап. Жұмыстан шеттету
 49-бап. Еңбек шартын тоқтату негіздері
 50-бап. Еңбек шартын тараптардың келісімі бойынша бұзу тәртібі
 51-бап. Еңбек шартын мерзiмi өткеннен кейін тоқтату тәртібі
 52-бап. Еңбек шартын жұмыс берушінің бастамасы бойынша бұзу негіздері
 53-бап. Еңбек шартын жұмыс берушінің бастамасы бойынша бұзу тәртібі
 54-бап. Еңбек шартын жұмыс берушінің бастамасы бойынша бұзу мүмкіндігін шектеу
 55-бап. Еңбек шартын жұмыскердің басқа заңды тұлғаға ауысуына байланысты тоқтату негізі және тәртібі
 56-бап. Еңбек шартын жұмыскердің бастамасы бойынша бұзу тәртібі
 57-бап. Еңбек шартын тараптардың еркінен тыс мән-жайлар бойынша тоқтату негіздері
 58-бап. Еңбек шартын жұмыскер еңбек қатынастарын жалғастырудан бас тартқан кезде тоқтату негіздері
 59-бап. Еңбек шартын жұмыскердің сайланбалы жұмысқа (лауазымға) ауысуына немесе оның лауазымға тағайындалуына байланысты бұзу тәртібі
 60-бап. Еңбек шартын жасасу талаптарының бұзылуы салдарынан еңбек шартын тоқтату негіздері
 61-бап. Еңбек шартының тоқтатылуын ресімдеу
 62-бап. Еңбек қызметін растайтын құжаттарды, сондай-ақ еңбек қызметіне байланысты өзге де құжаттарды беру

5-тарау. ЕҢБЕК ТӘРТІПТЕМЕСІ. ЕҢБЕК ТӘРТІБІ

63-бап. Еңбек тәртіптемесінің қағидалары
 64-бап. Тәртіптік жазалар
 65-бап. Тәртіптік жазаларды қолдану тәртібі
 66-бап. Тәртіптік жазаларды белгілеу және қолдану мерзімі

6-тарау. ЖҰМЫС УАҚЫТЫ

67-бап. Жұмыс уақыты және оның түрлері
 68-бап. Жұмыс уақытының қалыпты ұзақтығы
 69-бап. Жұмыскерлердің жекелеген санаттары үшін жұмыс уақытының қысқартылған ұзақтығы
 70-бап. Толық емес жұмыс уақыты
 71-бап. Жұмыс уақыты режимі
 72-бап. Күнделікті жұмысты (жұмыс ауысымын) бөліктерге бөлу
 73-бап. Ауысымдық жұмыс
 74-бап. Икемді жұмыс уақыты режиміндегі жұмыс
 75-бап. Жұмыс уақытының жиынтық есебі
 76-бап. Түнгі уақыттағы жұмыс
 77-бап. Үстеме жұмыс
 78-бап. Үстеме жұмыстардың шекті саны
 79-бап. Жұмыс уақытын есепке алуды жүргізу тәртібі

7-тарау. ТЫНЫҒУ УАҚЫТЫ

80-бап. Тынығу уақытының түрлері
 81-бап. Тынығуға және тамақтануға арналған үзіліс
 82-бап. Ауысымішілік және арнайы үзілістер
 83-бап. Күнделікті (ауысымаралық) тынығудың ұзақтығы
 84-бап. Демалыс күндері
 85-бап. Демалыс және мереке күндеріндегі жұмыс
 86-бап. Жұмыскердің келісімінсіз демалыс және мереке күндері жұмысқа тартудың айрықша жағдайлары
 87-бап. Демалыс түрлері
 88-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін негізгі еңбек демалысының ұзақтығы
 89-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін қосымша еңбек демалыстары
 90-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысының ұзақтығын есептеу
 91-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы берілген кезде еңбек өтілін есептеу
 92-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалыстарының кезеңін айқындау және оларды беру тәртібі
 93-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалыстарын берудің кезектілігі
 94-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысын ауыстырудың жағдайлары мен тәртібі
 95-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысынан кері шақыртып алу
 96-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы құқығын іске асыру және еңбек шарты тоқтатылған кезде өтемақы төлеу
 97-бап. Жалақы сақталмайтын демалыс
 98-бап. Оқу демалысы
 99-бап. Жүктілікке және бала (балаларды) тууға, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуға байланысты демалыстар
 100-бап. Бала үш жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты жалақы сақталмайтын демалыс

8-тарау. ЕҢБЕКТІ НОРМАЛАУ ЖӘНЕ ЕҢБЕККЕ АҚЫ ТӨЛЕУ

101-бап. Еңбекті нормалау
 102-бап. Еңбекке ақы төлеу саласындағы мемлекеттік кепілдіктер
 103-бап. Жалақының мөлшері
 104-бап. Жалақының ең төмен мөлшерін белгілеу
 105-бап. Ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстарда істейтін жұмыскерлердің еңбегіне ақы төлеу
 106-бап. Еңбекке сағат бойынша ақы төлеу
 107-бап. Еңбекке ақы төлеу жүйесі
 108-бап. Үстеме жұмысқа ақы төлеу
 109-бап. Мереке және демалыс күндеріндегі жұмысқа ақы төлеу
 110-бап. Түнгі уақыттағы еңбекке ақы төлеу
 111-бап. Лауазымдарды қоса атқару, қызмет көрсету аймағының кеңеюі және уақытша болмаған жұмыскердің міндеттерін атқару (алмастыру) кезінде еңбекке ақы төлеу
 112-бап. Бос тұрып қалу уақытына ақы төлеу
 113-бап. Жалақы төлеудің тәртібі мен мерзімдері
 114-бап. Жұмыскердің орташа жалақысын есептеу
 115-бап. Жалақыдан ұстап қалулар

9-тарау. КӘСІПТІК ДАЯРЛАУ, ҚАЙТА ДАЯРЛАУ ЖӘНЕ БІЛІКТІЛІКТІ АРТТЫРУ

116-бап. Осы тарауда пайдаланылатын ұғымдар
 117-бап. Кәсіби стандарттар және біліктілік жүйесі
 118-бап. Кәсіптік даярлау, қайта даярлау және біліктілікті арттыру
 119-бап. Дуальдық оқыту

10-тарау. ЕҢБЕК ШАРТЫ ТАРАПТАРЫНЫҢ МАТЕРИАЛДЫҚ ЖАУАПТЫЛЫҒЫ

120-бап. Еңбек шарты тарапының келтірілген нұқсанды (зиянды) өтеу жөніндегі міндеті
 121-бап. Жұмыскерді еңбек ету мүмкіндігінен заңсыз айыру арқылы оған келтірілген нұқсан үшін жұмыс берушінің материалдық жауаптылығы
 122-бап. Жұмыскердің өміріне және (немесе) денсаулығына келтірілген зиян үшін жұмыс берушінің материалдық жауаптылығы
 123-бап. Жұмыс берушіге нұқсан келтіргені үшін жұмыскердің материалдық жауаптылығы

11-тарау. КЕПІЛДІКТЕР МЕН ӨТЕМАҚЫ ТӨЛЕМДЕРІ

124-бап. Жұмыскерлер мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттерді орындаған кезде берілетін кепілдіктер
 125-бап. Медициналық қарап тексеруге жіберілетін жұмыскерлер үшін кепілдіктер
 126-бап. Донор болып табылатын жұмыскерлер үшін кепілдіктер
 127-бап. Іссапарларға жіберілетін жұмыскерлер үшін кепілдіктер мен өтемақы төлемдері
 128-бап. Жұмыскерді жұмыс берушімен бірге басқа жерге ауыстыру кезіндегі өтемақы төлемдері
 129-бап. Жұмыскердің жеке мүлкін жұмыс берушінің мүддесіне пайдалануына байланысты өтемақы төлемдері
 130-бап. Жұмысы жолда өтетін немесе жүріп-тұру сипаты бар не қызмет көрсету учаскелері шегіндегі қызметтік сапарлармен байланысты болатын жағдайларда жұмыскерлерге берілетін өтемақы төлемдері
 131-бап. Жұмысынан айырылуына байланысты берілетін өтемақы төлемдері
 132-бап. Далалық жабдықталым ақшасын төлеудің тәртібі мен шарттары
 133-бап. Жұмыскерлерге жұмыс берушінің қаражаты есебінен еңбекке уақытша қабілетсіздігіне байланысты әлеуметтік жәрдемақы төлеу

12-тарау. ЖҰМЫСКЕРЛЕРДІҢ ЖЕКЕЛЕГЕН САНАТТАРЫНЫҢ ЕҢБЕГІН РЕТТЕУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

134-бап. Маусымдық жұмыстар
 135-бап. Вахталық жұмыс әдісі
 136-бап. Үй жұмыскерлері
 137-бап. Үйде жұмыс істейтін жұмыскерлер
 138-бап. Қашықтықтан жұмыс істеу
 139-бап. Азаматтық қызмет
 140-бап. Заңды тұлғаның атқарушы органы басшысының және заңды тұлғаның алқалы атқарушы органының басқа да мүшелерінің еңбегін реттеу ерекшеліктері
 141-бап. Азаматтық авиацияның авиация персоналына жататын жұмыскерлердің еңбегін реттеу ерекшеліктері
 142-бап. Теңiз кемелерi экипаждарының (жүзу құрамы) мүшелерiне жататын жұмыскерлердің еңбегін реттеу
 143-бап. Қазақстан Республикасы мемлекеттік қызметшілерінің, Парламенті мен мәслихаттары депутаттарының, судьяларының еңбегін реттеу
 144-бап. Әскери қызметтегі адамдардың, арнаулы мемлекеттік, құқық қорғау органдары мен мемлекеттік фельдъегерлік қызмет жұмыскерлерінің еңбегін реттеу
 145-бап. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі және оның ведомстволары жұмыскерлерінің еңбегін реттеу
 146-бап. Кәсіптік одақтың кәсіподақ органдарының құрамына кіретін жұмыскерлердiң еңбегiн реттеу

3-БӨЛІМ. ЕҢБЕК САЛАСЫНДАҒЫ ӘЛЕУМЕТТІК ӘРІПТЕСТІК ЖӘНЕ ҰЖЫМДЫҚ ҚАТЫНАСТАР

13-тарау. ЕҢБЕК САЛАСЫНДАҒЫ ӘЛЕУМЕТТІК ӘРІПТЕСТІК

147-бап. Әлеуметтік әріптестік органдары, қағидаттары және міндеттері
 148-бап. Әлеуметтік әріптестікті ұйымдастыру
 149-бап. Келісімдерді дайындау жөнінде келіссөздер жүргізу құқығы
 150-бап. Келіссөздер жүргізу, келісімдерді әзірлеу және жасасу тәртібі
 151-бап. Келісімдерді тіркеу
 152-бап. Әлеуметтік әріптестік келісімдерінің тараптары, түрлері
 153-бап. Әлеуметтік әріптестік келісімдерінің мазмұны
 154-бап. Әлеуметтік әріптестік келісімдерінің қолданылуы, олардың орындалуын бақылау және тараптардың жауаптылығы
 155-бап. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының сақталуын қоғамдық бақылау

14-тарау. ҰЖЫМДЫҚ ШАРТ

156-бап. Ұжымдық шарттың тараптары. Ұжымдық келіссөздер жүргізу, ұжымдық шартты әзірлеу және жасасу тәртібі
 157-бап. Ұжымдық шарттың мазмұны мен құрылымы
 158-бап. Ұжымдық шарттың қолданылу мерзімдері, аясы және тараптардың жауаптылығы

15-тарау. ЖЕКЕ ЕҢБЕК ДАУЛАРЫН ҚАРАУ

159-бап. Жеке еңбек дауын қарау тәртібі
 160-бап. Жеке еңбек дауларын қарау бойынша жүгіну мерзімдері
 161-бап. Жұмыскерді жұмысына қайта алу

16-тарау. ҰЖЫМДЫҚ ЕҢБЕК ДАУЛАРЫН ҚАРАУ

162-бап. Осы тарауда пайдаланылатын ұғымдар
 163-бап. Ұжымдық еңбек дауының туындауы
 164-бап. Ұжымдық еңбек дауларын қарау жөніндегі органдар және жұмыскерлердің талаптарын ресімдеу мен қарау тәртібі
 165-бап. Татуластыру комиссиясы
 166-бап. Еңбек төрелігі
 167-бап. Ұжымдық еңбек дауын делдалдың қатысуымен қарау
 168-бап. Тараптардың ұжымдық еңбек дауы бойынша келісімге қол жеткізуінің салдарлары
 169-бап. Ұжымдық еңбек дауының шешілуімен байланысты кепілдіктер
 170-бап. Тараптардың және татуластыру органдарының ұжымдық еңбек дауларын реттеу жөніндегі міндеттері
 171-бап. Ереуіл өткізу құқығы
 172-бап. Ереуілдің басталуы туралы жариялау
 173-бап. Ереуілді басқаратын органның өкілеттіктері
 174-бап. Ұжымдық еңбек дауы тараптарының ереуіл барысындағы міндеттері
 175-бап. Жұмыскерлерге ереуіл өткізуге байланысты берілетін кепілдіктер
 176-бап. Заңсыз ереуілдер
 177-бап. Ереуілді заңсыз деп танудың салдарлары
 178-бап. Локаутқа тыйым салу

4-БӨЛІМ. ЕҢБЕК ҚАУІПСІЗДІГІ ЖӘНЕ ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ

17-тарау. ЕҢБЕК ҚАУІПСІЗДІГІ ЖӘНЕ ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ САЛАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

179-бап. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы мемлекеттік реттеу
 180-бап. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі талаптар және іс-шараларды қаржыландыру

18-тарау. ЖҰМЫСКЕРЛЕРДІҢ ЖӘНЕ ЖҰМЫС БЕРУШІНІҢ ЕҢБЕК ҚАУІПСІЗДІГІ ЖӘНЕ ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ САЛАСЫНДАҒЫ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ

181-бап. Жұмыскердің еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы құқықтары мен міндеттері
 182-бап. Жұмыс берушінің еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы құқықтары мен міндеттері

19-тарау. ЕҢБЕК ҚАУІПСІЗДІГІН ЖӘНЕ ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ

183-бап. Өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша аттестаттау
 184-бап. Жұмыс орындарының қауіпсіздік талаптары
 185-бап. Жұмыскерлерді міндетті медициналық қарап тексеру

20-тарау. ЕҢБЕК ҚЫЗМЕТІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ ЖАЗАТАЙЫМ ОҚИҒАЛАРДЫ ТЕРГЕП-ТЕКСЕРУ ЖӘНЕ ЕСЕПКЕ АЛУ

186-бап. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексерудің жалпы ережелері және оларды есепке алу
 187-бап. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру кезіндегі жұмыс берушінің міндеттері
 188-бап. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру жөніндегі комиссияны құру тәртібі және оның құрамы
 189-бап. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру тәртібі
 190-бап. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру материалдарын ресімдеу тәртібі және оларды есепке алу

5-БӨЛІМ. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ЕҢБЕК ЗАҢНАМАСЫНЫҢ САҚТАЛУЫН БАҚЫЛАУ

21-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЕҢБЕК ЗАҢНАМАСЫНЫҢ САҚТАЛУЫН МЕМЛЕКЕТТІК БАҚЫЛАУ

191-бап. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру
 192-бап. Мемлекеттік еңбек инспекциясы қызметінің қағидаттары мен негізгі міндеттері
 193-бап. Мемлекеттік еңбек инспекторларының құқықтары
 194-бап. Мемлекеттік еңбек инспекторларының міндеттері
 195-бап. Мемлекеттік еңбек инспекторының актілері
 196-бап. Мемлекеттік еңбек инспекциясының басқа мемлекеттік органдармен және ұйымдармен өзара іс-қимыл жасасуы
 197-бап. Бақылау субъектісіне бару арқылы жүргізілетін бақылаудың өзге де нысандары
 198-бап. Мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын мемлекеттік еңбек инспекторының шешімдеріне, әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) шағым жасау тәртібі
 199-бап. Ведомстволық есепке алу
 200-бап. Жұмыс берушінің қызметін декларациялау

22-тарау. ІШКІ БАҚЫЛАУ

201-бап. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі ішкі бақылау
 202-бап. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі ішкі бақылауды жүзеге асыру тетігі
 203-бап. Ұйымдардағы еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау жөніндегі өндірістік кеңес

23-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР
 204-бап. Осы Кодексті қолданысқа енгiзу тәртiбi



 

ЖАЛПЫ БӨЛІК

1-БӨЛІМ. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-тарау. НЕГІЗГІ ЕРЕЖЕЛЕР

      1-бап. Осы Кодексте пайдаланылатын негізгі ұғымдар

      1. Осы Кодексте мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      1) азаматтық қызмет – азаматтық қызметшілердің қазыналық кәсіпорындардың, мемлекеттік мекемелердің міндеттері мен функцияларын іске асыруға, мемлекеттік органдарға техникалық қызмет көрсетуді жүзеге асыруға және олардың жұмыс істеуін қамтамасыз етуге бағытталған лауазымдық өкілеттіктерді орындау жөніндегі кәсіптік қызметі;

      2) азаматтық қызметші – Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қазыналық кәсіпорындарда, мемлекеттік мекемелерде ақы төленетін штаттық лауазымды атқаратын және олардың міндеттері мен функцияларын іске асыру, мемлекеттік органдарға техникалық қызмет көрсетуді жүзеге асыру мен олардың жұмыс істеуін қамтамасыз ету мақсатында лауазымдық өкілеттіктерді жүзеге асыратын адам;

      3) айлық жалақының ең төмен мөлшері – біліктілікті қажет етпейтін қарапайым (онша күрделі емес) еңбек жұмыскері осы Кодексте белгіленген қалыпты жағдайларда және жұмыс уақытының қалыпты ұзақтығы кезінде еңбек міндеттерін орындаған кезде бір айда оған төленетін ақшалай төлемдердің кепілдік берілген ең төмен мөлшері;

      4) арнайы киім – жұмыскерді зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік факторлардан қорғауға арналған киім, аяқкиім, баскиім, қолғап, өзге де жеке қорғаныш құралдары;

      5) ауыр жұмыстар – жұмыскердің ауыр (он килограмм және одан ауыр) заттарды қолмен тұрақты түрде орнынан қозғалтуға, жылжытуға және тасуға байланысты әрі дене күшін жұмсауды талап ететін (250 ккал/сағаттан астам энергия жұмсалатын) қызметінің түрлері;

      6) ауысымдық жұмыс – тәулік ішінде екі не үш немесе төрт жұмыс ауысымындағы жұмыс;

      7) әлеуметтік әріптестік – жұмыскерлер (жұмыскерлердің өкілдері), жұмыс берушілер (жұмыс берушілердің өкілдері), мемлекеттік органдар арасындағы еңбек қатынастарын және еңбек қатынастарымен тікелей байланысты өзге де қатынастарды реттеу мәселелері бойынша олардың мүдделерін үйлестіруді қамтамасыз етуге бағытталған өзара қатынастар жүйесі;

      8) бас, салалық, өңірлік келісім (бұдан әрі – келісім) – тараптардың республикалық, салалық және өңірлік деңгейлердегі жұмыскерлер үшін мазмұнын және еңбек жағдайларын, жұмыспен қамтуды және әлеуметтік кепілдіктерді белгілеу жөніндегі міндеттемелерін айқындайтын әлеуметтік әріптестік тараптарының арасында жасалатын жазбаша келісім нысанындағы құқықтық акт;

      9) бейбәсекелестік туралы талап – жұмыс берушіге нұқсан келтіруі ықтимал әрекеттерді жүзеге асыруға жұмыскердің құқығын шектейтін, бейбәсекелестік туралы шарттың талаптары;

      10) бос тұрып қалу – экономикалық, технологиялық, ұйымдастырушылық, өзге де өндірістік немесе табиғи сипаттағы себептер бойынша жұмыстың уақытша тоқтап тұруы;

      11) біліктілік санаты (разряды) – орындалатын жұмыстардың күрделілігін көрсететін, жұмыскердің біліктілігіне қойылатын талаптар деңгейі;

      12) делдал – еңбек қатынастарының тараптары еңбек дауын шешу жөнінде қызметтер көрсету үшін тартатын жеке немесе заңды тұлға;

      13) демалыс – жұмыс орны (лауазымы) мен осы Кодексте белгіленген жағдайларда орташа жалақысын сақтай отырып, жұмыскердің жыл сайынғы демалуын қамтамасыз ету немесе әлеуметтік мақсаттар үшін жұмыскерді белгілі бір кезеңге жұмыстан босату;

      14) еңбек – адам мен қоғамның өмір сүру және қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін қажетті материалдық, рухани және басқа да құндылықтарды жасауға бағытталған адам қызметі;

      15) еңбек гигиенасы – жұмыскерлердің денсаулығын сақтау, өндірістік орта мен еңбек процесінің қолайсыз әсерлерінің профилактикасы жөніндегі санитариялық-эпидемиологиялық шаралар мен құралдар кешені;

      16) еңбек дауы – Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын қолдану, келісімдердің, еңбек және (немесе) ұжымдық шарттардың, жұмыс беруші актілерінің талаптарын орындау немесе өзгерту мәселелері бойынша жұмыскер (жұмыскерлер) мен жұмыс берушінің (жұмыс берушілердің) арасындағы келіспеушіліктер;
       17) еңбек жағдайлары – еңбекке ақы төлеу, еңбекті нормалау, еңбек міндеттерін орындау, жұмыс уақыты мен тынығу уақытының режимі жағдайлары, кәсіптерді (лауазымдарды) қоса атқару, қызмет көрсету аймақтарын кеңейту, жұмыста уақытша болмаған жұмыскердің міндеттерін атқару, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау тәртібі, техникалық, өндірістік-тұрмыстық жағдайлар, сондай-ақ тараптардың келісуі бойынша өзге де еңбек жағдайлары;

      18) еңбек жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк орган – Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес еңбек қатынастары саласындағы басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

      19) еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті орган – облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органдарының тиісті әкімшілік-аумақтық бірлік шегінде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес еңбек қатынастары саласындағы өкілеттіктерді жүзеге асыратын құрылымдық бөлімшесі;

      20) еңбекке ақы төлеу – осы Кодекске және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік-құқықтық актілеріне, сондай-ақ келісімдерге, еңбек, ұжымдық шарттарға және жұмыс берушінің актілеріне сәйкес жұмыскерге еңбегі үшін берілетін сыйақының міндетті төлемін жұмыс берушінің қамтамасыз етуіне байланысты қатынастар жүйесі;

      21) еңбек қатынастары – Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасында, келісімдерде, еңбек, ұжымдық шарттарда және жұмыс берушінің актілерінде көзделген құқықтар мен міндеттерді жүзеге асыру кезінде жұмыскер мен жұмыс берушінің арасында туындайтын қатынастар;

      22) еңбек қатынастарымен тікелей байланысты қатынастар – осы Кодексте көзделген жағдайларда еңбекті ұйымдастыру мен басқаруға, жұмысқа орналастыруға, жұмыскерлерді кәсіптік даярлауға, қайта даярлауға және олардың біліктілігін арттыруға, әлеуметтік әріптестікке, ұжымдық шарттар мен келісімдер жасасуға, еңбек жағдайларын белгілеуге жұмыскерлердің (жұмыскерлер өкілдерінің) қатысуына, еңбек дауларын шешуге және Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының сақталуын бақылауға байланысты қалыптасатын қатынастар;

      23) еңбек қауіпсіздігі – еңбек қызметі процесінде жұмыскерлерге зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік факторлардың әсерін болғызбайтын іс-шаралар кешенімен қамтамасыз етілген, жұмыскерлердің қорғалуының жай-күйі;

      24) еңбек қауіпсіздігі жағдайлары – жұмыскер еңбек міндеттерін орындаған кезде еңбек процесі мен өндірістік ортаның еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау талаптарына сәйкестігі;

      25) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мониторингі – өндірістегі еңбек қауіпсіздігінің және еңбекті қорғаудың жай-күйін қадағалау жүйесі, сондай-ақ еңбек қауіпсіздігінің және еңбекті қорғаудың жай-күйін бағалау мен болжау;

      26) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы нормативтер – эргономикалық, санитариялық-эпидемиологиялық, психофизиологиялық және еңбектің қалыпты және қауіпсіз жағдайларын қамтамасыз ететін өзге де талаптар;

      27) еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиға – өзінің еңбек (қызметтік) міндеттерін немесе жұмыс берушінің тапсырмаларын орындауы кезінде жұмыскердің өндірістік жарақаттануы, денсаулығының кенеттен нашарлауы немесе улануы салдарынан оның еңбекке қабілеттілігінен уақытша немесе тұрақты айырылуына не қайтыс болуына әкеп соқтырған зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік фактордың жұмыскерге әсер етуі;

      28) еңбек міндеттері – жұмыскер мен жұмыс берушінің Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерінде, жұмыс берушінің актісінде, еңбек, ұжымдық шарттарда келісілген міндеттемелері;
       29) еңбек өтілі – жұмыскер еңбек міндеттерін орындауға жұмсаған, күнтізбемен есептелген уақыт, сондай-ақ осы Кодекске сәйкес еңбек өтіліне кіретін өзге де кезеңдер;

      30) еңбек тәртібі – жұмыс беруші мен жұмыскерлердің Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерінде, сондай-ақ келісімдерде, еңбек, ұжымдық шарттарда, жұмыс берушінің актілерінде, құрылтай құжаттарында белгіленген міндеттемелерді тиісінше орындауы;

      31) еңбек тәртіптемесі – жұмыскерлер мен жұмыс берушінің еңбекті ұйымдастыру жөніндегі қатынастарын реттеу тәртібі;

      32) еңбекті қорғау – құқықтық, әлеуметтік-экономикалық, ұйымдастырушылық-техникалық, санитариялық-эпидемиологиялық, емдеу-профилактикалық, оңалту және өзге де іс-шаралар мен құралдарды қамтитын, еңбек қызметі процесінде жұмыскерлердің өмірі мен денсаулығының қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйесі;

      33) еңбекті қорғау жөніндегі техникалық инспектор – еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі ішкі бақылауды жүзеге асыратын жұмыскерлердің өкілі;

      34) еңбекті нормалау – нақты ұйымдастыру-техникалық жағдайларда жұмыскерлердің жұмысты орындауға (өнім бірлігін дайындауға) арналған қажетті еңбек шығындарын (уақытты) айқындау және осы негізде еңбек нормаларын белгілеу;

      35) еңбектің қауіпсіз жағдайлары – жұмыс істейтіндерге өндірістік факторлардың әсерінің деңгейлері белгіленген нормативтерден аспайтын еңбек жағдайлары;

      36) еңбек шарты – жұмыскер мен жұмыс берушінің арасындағы жазбаша келісім, бұған сәйкес жұмыскер белгілі бір жұмысты (еңбек функциясын) жеке өзі орындауға, еңбек тәртіптемесін сақтауға міндеттенеді, ал жұмыс беруші жұмыскерге келісілген еңбек функциясы бойынша жұмыс беруге, осы Кодексте, Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік-құқықтық актілерінде, ұжымдық шартта, жұмыс берушінің актілерінде көзделген еңбек жағдайын қамтамасыз етуге, жұмыскерге уақтылы және толық мөлшерде жалақы төлеуге міндеттенеді;

      37) жалақы – жұмыскердің біліктілігіне, орындалатын жұмыстың күрделілігіне, санына, сапасына және жағдайларына қарай еңбек үшін төленетін сыйақы, сондай-ақ өтемақы және ынталандыру сипатындағы төлемдер;

      38) жеке қорғаныш құралдары – жұмыскерді зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік факторлардың әсерінен қорғауға арналған құралдар, оның ішінде арнайы киім;

      39) жұмыс беруші – жұмыскер еңбек қатынастарында болатын жеке немесе заңды тұлға;

      40) жұмыс берушілердің өкілдері – құрылтай құжаттары және (немесе) сенімхат негізінде жұмыс берушінің немесе жұмыс берушілер тобының мүдделерін білдіруге уәкілеттік берілген жеке және (немесе) заңды тұлғалар;

      41) жұмыс берушінің актілері – жұмыс беруші шығаратын бұйрықтар, өкімдер, нұсқаулықтар, қағидалар, ережелер, ауысымдық кестелер, вахта кестелері, демалыс кестелері;

      42) жұмыс берушінің қызметін декларациялау – жұмыс берушінің қызметін ол берген өтініш негізінде Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының талаптарына сәйкес келеді деп тану рәсімі;

      43) жұмыскер – жұмыс берушімен еңбек қатынастарында тұратын және еңбек шарты бойынша жұмысты тікелей орындайтын жеке тұлға;

      44) жұмыскерлердiң өкiлдерi – кәсiптiк одақтардың, олардың бiрлестiктерiнiң органдары, ал олар болмаған кезде жұмыскерлердiң жалпы жиналысында (конференциясында) жұмыскерлердiң (конференция делегаттарының) кемінде үштен екісі қатысқан кезде қатысушылардың көпшілік дауысымен сайланған және уәкiлеттiк берілген сайланбалы өкiлдер;

      45) жұмыс орны – жұмыскердің еңбек қызметі процесінде еңбек міндеттерін орындауы кезінде оның тұрақты немесе уақытша болатын орны;

      46) жұмысты тарифтеу – орындалатын жұмыстарды Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығына және Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының, жұмысшы кәсіптерінің тарифтік-біліктілік сипаттамаларының біліктілік анықтамалығына және ұйымдар басшылары, мамандары және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларына сәйкес белгілі бір күрделілікке жатқызу;

      47) жұмыс уақыты – жұмыскер жұмыс берушінің актілеріне және еңбек шартының талаптарына сәйкес еңбек міндеттерін орындайтын уақыт, сондай-ақ осы Кодекске, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік-құқықтық актілеріне, ұжымдық шартқа, жұмыс берушінің актісіне сәйкес жұмыс уақытына жатқызылған өзге де уақыт кезеңдері;

      48) жұмыс уақытының жиынтық есебі – жұмыс беруші белгілеген есептік кезеңдегі жұмыс уақытын жинақтау жолымен есептелген жұмыс уақытының есебі;

      49) зиянды еңбек жағдайлары – зиянды өндірістік факторлардың болуымен сипатталатын еңбек жағдайлары;
       50) зиянды өндірістік фактор – жұмыскерге әсер етуі ауыруына немесе еңбекке қабілеттілігінің төмендеуіне және (немесе) ұрпағының денсаулығына кері ықпал етуге әкеп соғуы мүмкін өндірістік фактор;
       51) кәсіптік ауру – жұмыскердің өз еңбек (қызметтік) міндеттерін орындау кезінде оған зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік факторлардың әсер етуінен туындаған созылмалы немесе қатты ауру;

      52) кепілдіктер – жұмыскерлерге әлеуметтік-еңбек қатынастары саласында берілген құқықтардың жүзеге асырылуы олардың көмегімен қамтамасыз етілетін құралдар, тәсілдер мен жағдайлар;

      53) қауіпсіздік нормалары – жұмыскерлердің еңбек қызметі процесінде олардың өмірі мен денсаулығын сақтауға бағытталған ұйымдастырушылық, техникалық, санитариялық-гигиеналық, биологиялық және өзге де нормаларды, қағидаларды, рәсімдер мен өлшемшарттарды қамтамасыз ету тұрғысынан өндіріс жағдайларын, өндірістік және еңбек процесін сипаттайтын сапалық және сандық көрсеткіштер;
       54) қауіпті еңбек жағдайлары – еңбекті қорғау қағидалары сақталмаған жағдайда белгілі бір өндірістік немесе жоюға болмайтын табиғи факторлардың әсері жұмыскердің өндірістік жарақаттануына, денсаулығының кенеттен нашарлауына немесе улануына әкеп соқтыратын, соның салдарынан еңбекке қабілеттіліктен уақытша немесе тұрақты айырылуы, кәсіптік ауруға шалдығуы не қайтыс болуы орын алатын еңбек жағдайлары;

      55) қауіпті өндірістік фактор – әсері жұмыскердің еңбекке қабілеттіліктен уақытша немесе тұрақты айырылуына (өндірістік жарақаттануына немесе кәсіптік ауруына) немесе қайтыс болуына әкеп соқтыруы мүмкін өндірістік фактор;

      56) қоса атқарылатын жұмыс – жұмыскердің негізгі жұмысынан бос уақытында еңбек шарты жағдайында тұрақты, ақы төленетін басқа жұмысты орындауы;

      57) мемлекеттік органның шетелдік жұмыскері – еңбек шарты бойынша мемлекеттік органға тартылған шетелдік;

      58) мереке күндері – Қазақстан Республикасының ұлттық және мемлекеттік мереке күндері;

      59) негізгі жалақы – тарифтік мөлшерлемелер, лауазымдық айлықақылар, кесімді бағалар бойынша төлемді қамтитын, жалақының салыстырмалы түрдегі тұрақты бөлігі және Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасында, салалық келісімде, ұжымдық және (немесе) еңбек шарттарында көзделген тұрақты сипаттағы төлемдер;

      60) өндірістік жабдық – машиналар, механизмдер, құрылғылар, аппараттар, аспаптар және жұмысқа, өндіріске қажетті өзге де техникалық құралдар;

      61) өндірістік жарақат – жұмыскердің еңбек міндеттерін орындау кезінде алған, оның еңбекке қабілеттіліктен айырылуына әкеп соққан денсаулығының зақымдануы;

      62) өндірістік қажеттілік – дүлей апатты, аварияны болғызбау немесе жою немесе олардың салдарларын дереу жою мақсатында, жазатайым оқиғаларды, бос тұрып қалуды, мүліктің жойылуын немесе бүлінуін болғызбау үшін және басқа да айрықша жағдайларда, сондай-ақ уақытша болмаған жұмыскерді алмастыру үшін жұмыстарды орындау;

      63) өндірістік қызмет – шикізаттың алуан түрлерін өндіруді және қайта өңдеуді, қызметтердің алуан түрлерін көрсетуді және жұмыстарды орындауды қамтитын, ресурстарды дайын өнімге айналдыру үшін қажетті еңбек құралдарын қолдана отырып жасалатын жұмыскерлер әрекеттерінің жиынтығы;

      64) өндірістік объектілерді аттестаттауды жүргізу жөніндегі мамандандырылған ұйымдар – білікті кадрлары бар және өзінің құрамында өндірістік орта мен еңбек жағдайлары факторларын зертханалық және аспаптық зерттеу жөніндегі зертханалары бар немесе осындай зертханалары бар ұйымдармен шарттар жасасқан, өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша аттестаттауды жүргізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымдар;

      65) өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша аттестаттау – өндірістік объектілерде (цехтарда, учаскелерде, жұмыс орындарында, сондай-ақ жұмыс берушілердің бөлек тұрған, өндірістік қызметті жүзеге асыратын өзге де бөлімшелерінде) орындалатын жұмыстар қауіпсіздігінің жай-күйін, зияндығын, ауырлығын, қауырттығын, еңбек гигиенасын айқындау және өндірістік орта жағдайларының еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы нормативтерге сәйкестігін айқындау мақсатында оларды бағалау жөніндегі қызмет;

      66) өндірістік санитария – зиянды өндірістік факторлардың жұмыскерлерге әсерін болғызбайтын немесе азайтатын санитариялық-гигиеналық, ұйымдастыру іс-шаралары мен техникалық құралдар жүйесі;
       67) өндірістік факторлар – Қазақстан Республикасының заңнамалық және өзге де нормативтік-құқықтық актілеріне сәйкес жұмыскерге әсер ететін техникалық, санитариялық, гигиеналық, өндірістік-тұрмыстық және басқа да жағдайлар;

      68) өрескел абайсыздық – жұмыскердің еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы қағидаларын және өз денсаулығының қауіпсіздігін бұзуға ықпал ететін әрекеттері;

      69) өтемақы төлемдері – жұмыстың ерекше режимі мен еңбек жағдайларына, жұмысынан айырылуына, жұмыскерлерге еңбек міндеттерін немесе Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де міндеттерді орындауына байланысты шығындарды өтеуге байланысты ақшалай төлемдер, сондай-ақ жұмыскерлерді немесе еңбек қатынастарында тұрмайтын өзге адамдарды (бұдан әрі – білім алушы) кәсіптік даярлаумен, қайта даярлаумен және біліктілігін арттырумен байланысты төлемдер;
       70) разрядаралық коэффициент – сабақтас тарифтік-біліктілік разрядтарының тарифтік мөлшерлемелері арасындағы арақатынас;

      71) тарифтік жүйе – еңбекке ақы төлеу жүйесінің бір түрі, онда жұмыскерлердің жалақысы тарифтік мөлшерлемелер (айлықақылар) және тарифтік кестелер негізінде сараланып айқындалады;

      72) тарифтік кесте – орындалатын жұмыстарды күрделілік және жұмыскерлерді біліктілік белгісі бойынша саралауды көздейтін тарифтік разрядтар мен тарифтік коэффициенттер жиынтығы;

      73) тарифтік мөлшерлеме (айлықақы) – жұмыскердің уақыт бірлігі ішінде белгілі бір күрделіліктегі (біліктіліктегі) еңбек міндеттерін орындағаны үшін еңбегіне ақы төлеудің тіркелген мөлшері;

      74) тарифтік разряд – жұмыстың күрделілік деңгейі және осы жұмысты орындау үшін қажетті біліктілік деңгейінің көрсеткіші;

      75) тәртіптік жаза – тәртіптік теріс қылық жасағаны үшін жұмыс берушінің жұмыскерге қолданатын тәртіптік әсер ету шарасы;

      76) тәртіптік теріс қылық – жұмыскердің еңбек тәртібін бұзуы, сондай-ақ еңбек міндеттерін тиісінше орындамауы;
       77) тынығу уақыты – жұмыскердің еңбек міндеттерін орындаудан бос және өз қалауы бойынша пайдалана алатын уақыты;

      78) ұжымдық қорғаныш құралдары – жұмыс істейтін екі және одан көп жұмыскерді зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік факторлардың әсерінен бір мезгілде қорғауға арналған техникалық құралдар;

      79) ұжымдық шарт – ұйымдағы әлеуметтік-еңбек қатынастарын реттейтін, жұмыскерлердің өкілдері арқылы жұмыскерлер мен жұмыс беруші арасында жасалатын жазбаша келісім нысанындағы құқықтық акт;
       80) үстеме жұмыс – жұмыскер жұмыс берушінің бастамасы бойынша жұмыс уақытының белгіленген ұзақтығынан (есептік кезеңдегі жұмыс сағаттарының қалыпты санынан артық) тыс орындайтын жұмыс;

      81) хабарлама – жұмыскердің немесе жұмыс берушінің жазбаша өтініші не өзге тәсілмен (курьерлік пошта, пошта байланысы, факсимильді байланыс, электрондық пошта және өзге де ақпараттық-коммуникациялық технологиялар арқылы) берілген өтініштер;

      82) іссапар – жұмыс берушінің өкімі бойынша жұмыскерді тұрақты жұмыс орнынан тыс жерге белгілі бір мерзімге еңбек міндеттерін орындау үшін жіберу, сондай-ақ жұмыскерді басқа жерге оқуға, біліктілігін арттыруға немесе қайта даярлауға жіберу.

      2. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының басқа да арнайы ұғымдары мен терминдері осы Кодекстің тиісті баптарында айқындалатын мағыналарда пайдаланылады.

2-бап. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасы

      1. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Кодекстен, Қазақстан Республикасының заңдарынан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.
       2. Осы Кодексте көзделген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының басқа заңдарына еңбек қатынастарын, әлеуметтік әріптестік пен еңбекті қорғау қатынастарын реттейтін нормаларды енгізуге тыйым салынады.
       3. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Кодекстегіден өзгеше қағидалар белгіленген болса, онда халықаралық шарт қағидалары қолданылады.
       Халықаралық шартта оны қолдану үшін заң шығару талап етілетін жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар еңбек қатынастарына тікелей қолданылады.

      3-бап. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының мақсаты мен міндеттері

      1. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының мақсаты еңбек қатынастарын және еңбек қатынастарымен тікелей байланысты өзге де қатынастарды еңбек қатынастары тараптарының құқықтары мен мүдделерін қорғауға, еңбек саласындағы құқықтар мен бостандықтардың ең төмен кепілдіктерін белгілеуге бағытталған құқықтық реттеу болып табылады.
       2. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының міндеттері еңбек қатынастары тараптары мүдделерінің теңгеріміне, әлеуметтік тұрақтылыққа, қоғамдық келісімге бағытталған қажетті құқықтық жағдайлар жасау болып табылады.

      4-бап. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасыныңқағидаттары

      Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының қағидаттары:
       1) адам мен азаматтың еңбек саласындағы құқықтарының шектелуіне жол бермеу;
       2) еңбек бостандығы;
       3) еңбек саласындағы кемсітушілікке, мәжбүрлі еңбекке және балалар еңбегінің ең нашар түрлеріне тыйым салу;
       4) қауіпсіздік және гигиена талаптарына сай келетін еңбек жағдайларына құқықты қамтамасыз ету;
       5) жұмыскердің өмірі мен денсаулығының басымдығы;
       6) еңбегі үшін жалақының ең төмен мөлшерінен кем емес сыйақы құқығын қамтамасыз ету;
       7) тынығу құқығын қамтамасыз ету;
       8) жұмыскерлердің құқықтары мен мүмкіндіктерінің теңдігі;
       9) жұмыскерлер мен жұмыс берушілердің өз құқықтары мен мүдделерін қорғау үшін бірігу құқығын қамтамасыз ету;
       10) әлеуметтік әріптестікті нығайтуда және дамытуда мемлекеттің ықпалы;
       11) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелерін мемлекеттік реттеу болып табылады.

      5-бап. Еңбек бостандығы

      Әркімнің еңбекті еркін таңдауға немесе еңбекке қандай да бір кемсітушіліксіз және мәжбүрлеусіз еркін келісуге құқығы, өзінің еңбекке қабілеттілігіне билік етуге, кәсіп және қызмет түрін таңдауға құқығы бар.

      6-бап. Еңбек саласындағы кемсітушілікке тыйым салу

      1. Әркімнің еңбек саласындағы өз құқықтары мен бостандықтарын іске асыруға тең мүмкіндіктері бар. Осы Кодексте және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген жағдайлар мен тәртіптен басқа, ешкімнің еңбек саласындағы құқықтарына шек қойылмайды.
       2. Ешкімді де еңбек құқықтарын іске асыру кезінде шығу тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайына, жынысына, нәсіліне, ұлтына, тіліне, дінге көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жеріне, жасына немесе дене кемістіктеріне, сондай-ақ қоғамдық бірлестіктерге қатыстылығына байланысты ешқандай кемсітуге болмайды.
       3. Еңбек қызметінің тиісті түрлері үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес белгіленетін не әлеуметтік және құқықтық басымдықпен қорғалуға мұқтаж адамдар жөнінде мемлекеттің ерекше қамқорлығынан туындаған өзгешеліктер, ерекшеліктер, артықшылықтар мен шектеулер кемсітушілік болып табылмайды.
       4. Еңбек саласында кемсітушілікке ұшырадым деп есептейтін адамдар Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен сотқа немесе өзге де орындарға жүгінуге құқылы.

      7-бап. Мәжбүрлі еңбекке тыйым салу

      Мәжбүрлі еңбекке тыйым салынған.
       Мәжбүрлі еңбек қандай да бір адамнан қандай да бір жаза қолдану қатерімен талап етілетін, оны орындау үшін бұл адам ерікті түрде өз қызметтерін ұсынбаған кез келген жұмысты немесе қызметті білдіреді.
       Мәжбүрлі еңбекке:
       жұмыс мемлекеттік органдардың қадағалауымен және бақылауымен жүргізілетін және оны орындайтын адам жеке және (немесе) заңды тұлғалардың билігіне берілмейтін немесе тапсырылмайтын жағдайда соттың заңды күшіне енген үкіміне байланысты;
       төтенше жағдайда немесе соғыс жағдайында ғана жол беріледі.

      8-бап. Осы Кодекстің қолданылу аясы

      1. Осы Кодекс:
       1) еңбек қатынастарын;
       2) еңбек қатынастарымен тікелей байланысты;
       3) әлеуметтік әріптестік;
       4) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі қатынастарды реттейді.
       2. Осы Кодекстің күші, егер заңдарда және Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан жұмыскерлерге және жұмыс берушілерге, оның ішінде есептік тіркеуден өткен шетелдік заңды тұлғалардың филиалдарына және (немесе) өкілдіктеріне қолданылады.
       3. Жұмыскерлердің жекелеген санаттарының еңбегін құқықтық реттеудің ерекшеліктері осы Кодексте және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленеді.
       4. Қазақстан Республикасының заңдары осы Кодексте белгіленген құқықтар, бостандықтар мен кепілдіктер деңгейін төмендетпеуге тиіс.

      9-бап. Еңбек саласындағы ең төмен әлеуметтік стандарттар

      Айлық жалақының ең төмен мөлшері, күнделікті жұмыстың (жұмыс ауысымының) ұзақтығы, жыл сайынғы ақы төленетін негізгі еңбек демалысы «Ең төмен әлеуметтік стандарттар және олардың кепілдіктері туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес еңбек саласындағы ең төмен әлеуметтік стандарттар болып табылады.

      10-бап. Еңбек шарттары, әлеуметтік әріптестік тараптарыныңкелісімдері, ұжымдық шарттар, жұмыс берушініңеңбек саласындағы актілері

      1. Еңбек қатынастары, сондай-ақ еңбек қатынастарына тікелей байланысты өзге де қатынастар еңбек шартымен, жұмыс берушінің актісімен, келісіммен және ұжымдық шартпен реттеледі.
       2. Әлеуметтік әріптестік тараптары келісімдерінің, ұжымдық, еңбек шарттарының, жұмыс беруші актілерінің Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасымен салыстырғанда жұмыскерлердің жағдайын нашарлататын ережелері жарамсыз деп танылады және қолданылмауға тиіс.
       3. Келісімдердің, ұжымдық, еңбек шарттарының талаптары біржақты тәртіппен өзгертілмейді.

      11-бап. Жұмыс берушінің актілері

      Жұмыс беруші осы Кодекске және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне, еңбек шартына, келісімдерге, ұжымдық шартқа сәйкес өз құзыреті шегінде актілер шығарады.

      12-бап. Жұмыс берушінің актілерін шығару кезіндежұмыскерлер өкілдерінің пікірін ескеру тәртібі

      1. Жұмыс беруші келісімдерде, ұжымдық шартта көзделген жағдайларда жұмыскерлер өкілдерінің пікірін ескере отырып актілер шығарады.
       2. Жұмыс беруші өзінің актісінің жобасын және ол бойынша негіздемені жұмыскерлердің өкілдеріне ұсынады. Жұмыскерлердің бірнеше өкілі болған кезде олар жұмыс берушінің актілері бойынша пікірді есепке алу үшін сандық құрамы олар мүдделерін білдіретін жұмыскерлердің санына пропорционалды түрде болатын біртұтас өкілді орган құрады.
       3. Жұмыскерлердің өкілдері жұмыс беруші актісінің жобасын табыс етілген күннен бастап бес жұмыс күнінен асырмай талқылайды. Жұмыскерлердің өкілдері шешімді осы Кодексте белгіленген мерзімдерде ұсынбаған жағдайда, жұмыс беруші актіні пікірді ескерместен қабылдауға құқылы.
       4. Жұмыскерлер өкілдерінің шешімдері хаттамамен ресімделеді, онда жұмыскерлер өкілдерінің жұмыс беруші актісінің жобасымен келісетіні (келіспейтіні) көрсетіледі, олардың ұсыныстары болса олар жазылады.
       5. Егер жұмыскерлер өкілдерінің пікірінде жұмыс беруші актісінің жобасына келісім болмаған не оны өзгерту жөнінде ұсыныстар болған жағдайда, жұмыс беруші:
       1) келіскен жағдайда жұмыскерлер өкілдерінің ұсыныстарын ескере отырып өзгертілген акт шығарады;
       2) келіспеген кезде жұмыскерлердің өкілдерімен қосымша консультациялар өткізуге құқылы.
       6. Жұмыс беруші актілерін шығару үшін келісімдерге, ұжымдық шартқа сәйкес жұмыскерлер өкілдерінің пікірін есепке алу қажет болатын олардың жобалары бойынша келісімге қол жеткізілмеген кезде, туындаған келіспеушіліктер, жұмыс берушінің және жұмыскерлердің бір өкілі қол қоятын хаттамамен ресімделеді, одан кейін жұмыс беруші актіні қабылдауға құқылы.
       7. Егер жұмыс берушінің шығарылған актісінде жұмыскерлердің осы Кодексте, еңбек, ұжымдық шарттарда, келісімдерде көзделген құқықтары мен кепілдіктерін бұзатын не нашарлататын ережелер қамтылған жағдайда, оған еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органға не сотқа шағым жасауға болады.

      13-бап. Осы Кодексте белгіленген мерзімдерді есептеу

      1. Осы Кодексте, еңбек немесе ұжымдық шартта, келісімдерде белгіленген мерзім күнтізбелік күнмен, жылдармен, айлармен, апталармен немесе күндермен есептелетін уақыт кезеңінің аяқталуымен айқындалады. Мерзім басталуға тиіс оқиғаны көрсетумен де айқындалуы мүмкін.
       2. Осы Кодексте көзделген жағдайларда мерзім жұмыс күндерімен есептеледі.
       3. Уақыт кезеңімен айқындалатын мерзімнің ағымы оқиғаның басталуы айқындалған, оқиға басталған күнтізбелік күннен кейінгі келесі күні басталады.
       4. Жылдармен, айлармен, апталармен есептелетін мерзімдер соңғы жылдың, айдың, аптаның тиісті күндері аяқталады. Егер айлармен есептелетін мерзімнің аяқталуы тиісті күні жоқ айға келетін болса, онда мерзім осы айдың соңғы күні аяқталады. Күнтізбелік апталармен немесе күндермен есептелетін мерзімге жұмыс күні емес күндер де қосылады.
       5. Егер осы Кодексте өзгеше көзделмесе, мерзімнің соңғы күні жұмыс күні емес күнге келсе, онда одан кейінгі бірінші жұмыс күні мерзімнің аяқталған күні болып есептеледі.

      14-бап. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

      Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының бұзылуына кінәлі тұлғалар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады.

2-тарау. ЕҢБЕК ҚАТЫНАСТАРЫ САЛАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

      15-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің еңбекқатынастарын реттеу саласындағы құзыреті

      Қазақстан Республикасының Үкіметі:
       1) еңбек, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын әзірлейді және іске асырылуын қамтамасыз етеді;
       2) еңбекке уақытша қабілетсіздігі бойынша әлеуметтік жәрдемақының мөлшерлерін айқындайды;
       3) Акцияларының бақылау пакеттері мемлекетке тиесілі ұлттық компаниялардың, акционерлік қоғамдардың басшы жұмыскерлерінің еңбегіне ақы төлеу мен оларға сыйлықақы беру шарттары туралы үлгілік ережені бекітеді;
       4) мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен қамтылатын ұйымдардың азаматтық қызметшілерінің, жұмыскерлерінің, қазыналық кәсіпорындар жұмыскерлерінің еңбегіне ақы төлеу жүйесін бекітеді;
       5) жұмыс берушілердің республикалық бірлестіктерімен және жұмыскерлердің республикалық бірлестіктерімен бас келісім жасасады;
       6) тиісті уәкілетті органдардың еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы нормативтік құқықтық актілерді қабылдау тәртібін белгілейді;
       7) өзіне Конституциямен, Қазақстан Республикасының заңдарымен және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерімен жүктелген өзге де функцияларды орындайды.

      16-бап. Еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органныңеңбек қатынастарын реттеу саласындағы құзыреті

      Еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган:
       1) еңбек, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы мемлекеттік саясатты іске асырады;
       2) Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының, оның ішінде еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау жөніндегі талаптың, Қазақстан Республикасының халықты жұмыспен қамту туралы заңнамасының сақталуын мемлекеттiк бақылауды ұйымдастырады, сондай-ақ еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органның қызметін үйлестіреді және қызметін тексеруді жүзеге асырады;
       3) еңбек қатынастарын реттеу саласындағы жергілікті атқарушы органдарға әдістемелік басшылықты және оларды үйлестіруді жүзеге асырады;
       4) еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органдардан еңбек қатынастары мәселелері бойынша қажетті ақпаратты сұратады;
       5) облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың бас мемлекеттік еңбек инспекторын тағайындауды келіседі;
       6) мемлекеттік органдардың еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы техникалық регламенттерді әзірлеу жөніндегі қызметін үйлестіреді;
       7) еңбек қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды қамтамасыз ету саласында үйлестіруді және басқа да мемлекеттік органдармен, сондай-ақ жұмыскерлердің және жұмыс берушілердің өкілдерімен өзара іс-қимылды жүзеге асырады;
       8) жұмыс берушінің еңбек нормаларын, еңбек жөнiндегi үлгiлiк нормалар мен нормативтердi, қызметтің барлық салалары үшін еңбек жөніндегі бірыңғай және (немесе) салааралық, үлгілік нормалар мен нормативтерді әзірлеу, бекіту, ауыстыру және қайта қарау тәртiбiн белгiлейдi;
       9) әкiмшiлiк персоналға жататын жұмыскерлер лауазымдары атауларының тiзбесiн әзірлейді және бекітеді;
       10) көрсетілетін қызметтеріне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтерді (бағаларды, алым мөлшерлемелерін) мемлекеттік реттеу енгізілетін ұйымдарда еңбек нормаларын ұсыну, қарау және келісу тәртібін белгілейді;
       11) көрсетілетін қызметтеріне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтерді (бағаларды, алым мөлшерлемелерін) мемлекеттік реттеу енгізілетін ұйымдар жұмыскерлерінің еңбегіне ақы төлеу жүйесі бойынша өлшемдерді ұсыну, қарау және келісу тәртібін белгілейді;
       12) облыс (республикалық маңызы бар қала, астана) деңгейінде жасалған салалық және өңірлік келісімдерді тіркеуді жүзеге асырады;
       13) мемлекеттік еңбек инспекторларын оқытуды және аттестаттауды жүргізеді;
       14) еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексерудің уақтылы және объективті жүргізілуін осы Кодексте және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген тәртіппен бақылауды жүзеге асырады;
       15) еңбек қатынастарын реттеу саласындағы халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады;
       16) Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын және Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының, жұмысшы кәсіптерінің тарифтік-біліктілік сипаттамаларының біліктілік анықтамалығын және ұйымдар басшылары, мамандары және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын әзірлеу, қайта қарау, бекіту және қолдану тәртібін айқындайды;
       17) экономикалық қызметтің алуан түрлі ұйымдарының басшылары, мамандары және басқа да қызметшілері лауазымдарының біліктілік анықтамалықтарын немесе үлгілік біліктілік сипаттамаларын қарайды және келіседі;
       18) оларда жұмыс істеу жұмыс уақытының қысқартылған ұзақтығына, жыл сайынғы ақы төленетін қосымша еңбек демалысына және еңбекке ақы төлеудің жоғарылатылған мөлшеріне құқық беретін өндірістердің, цехтардың, кәсіптер мен лауазымдардың тізімін, ауыр жұмыстардың, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстардың тізбесін (бұдан әрі – Өндірістердің, цехтардың, кәсіптер мен лауазымдардың тізімі, ауыр жұмыстардың, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстардың тізбесі), сондай-ақ оларды беру тәртібін айқындайды;
       19) осы Кодекске және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес, топтық жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру үшін комиссия құрады;
       20) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласында мониторингті және тәуекелдерді бағалауды ұйымдастырады;
       21) еңбек төрелігі туралы үлгілік ережені бекітеді;
       22) орташа жалақыны есептеудің бірыңғай тәртібін белгілейді;
       23) азаматтық қызметке кіру және азаматтық қызметшінің бос лауазымына орналасуға конкурстар өткізу тәртібін айқындайды;
       24) ұйымда кадрларды кәсіптік даярлауға, қайта даярлауға және олардың біліктілігін арттыруға қойылатын жалпы талаптарды айқындайды;
       25) еңбек кітапшаларының нысанын, оларды жүргізу және сақтау тәртібін бекітеді;
       26) он сегіз жасқа толмаған жұмыскерлердің еңбегін пайдалануға тыйым салынатын жұмыстардың тізімін, он сегіз жасқа толмаған жұмыскерлердің ауыр заттарды тасуы мен қозғалтуының шекті нормаларын бекітеді;
       27) әйелдердің еңбегін пайдалануға тыйым салынатын жұмыстардың тізімін, әйелдердің ауыр заттарды қолмен көтеруінің және жылжытуының шекті нормаларын бекітеді;
       28) ұйымдағы еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қызметі туралы үлгілік ережені бекітеді;
       29) өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша міндетті мерзімдік аттестаттау тәртібін айқындайды;
       30) жұмыскерлерді еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелері бойынша оқыту, оларға нұсқау беру және білімдерін тексеру тәртібі мен мерзімдерін айқындайды;
       31) жұмыс берушiнiң еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау жөнiндегi нұсқаулықты әзiрлеу, бекiту және қайта қарау тәртібін белгілейді;
       32) еңбекке уақытша қабілетсіздік бойынша әлеуметтік жәрдемақыны тағайындау мен төлеу тәртібін айқындайды;
       33) жұмыс берушінің қаражаты есебінен жұмыскерлерге сүт немесе оған теңестірілген тамақ өнімдері, емдік-профилактикалық тағам, арнайы киім және басқа да жеке қорғаныш құралдарын беру тәртібін бекітеді, сондай-ақ оларды ұжымдық қорғаныш құралдарымен, санитариялық-тұрмыстық үй-жайлармен және құрылғылармен қамтамасыз ету тәртібін белгілейді;
       34) мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті органмен келісу бойынша жұмыскерлерге сүт немесе оған теңестірілген тамақ өнімдерін, емдік-профилактикалық тағам беру нормаларын бекітеді;
       35) бюджеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті органмен келісу бойынша алуан түрлі экономикалық қызмет ұйымдарының жұмыскерлеріне арнайы киім және басқа да жеке қорғаныш құралдарын беру нормаларын бекітеді;
       36) жұмыс берушінің қызметін декларациялау тәртібін әзірлейді және бекітеді;
       37) еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау және еңбек қатынастарын реттеу саласындағы ғылыми әзірлемелердің басымдықтарын айқындайды;
       38) мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылатын ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламалар әзірлеуді ұйымдастырады және оларды іске асыруды жүзеге асырады;
       39) ұжымдық еңбек дауларын есепке алу нысанын әзірлейді және бекітеді;
       40) мемлекеттік органдарға техникалық қызмет көрсетуді және олардың жұмыс істеуін қамтамасыз ететін жұмыскерлер санының бірыңғай салааралық нормативтерін әзірлейді және бекітеді;
       41) тиісті қызмет салаларының тиісті уәкілетті мемлекеттік органдары әзірлейтін және бекітетін азаматтық қызметшілер лауазымдарының тізілімдерін келіседі;
       42) осы Кодексте, Қазақстан Республикасының заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      17-бап. Еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органныңқұзыреті

      Еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті орган:
       1) Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының, оның ішінде еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі талаптардың сақталуын мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;
       2) жұмыс берушілер ұсынған ұжымдық шарттардың мониторингін жүзеге асырады;
       3) өндірістік жарақаттанудың, кәсіптік аурулардың, кәсіптік уланулардың себептеріне талдау жүргізеді және олардың профилактикасы жөнінде ұсыныстар әзірлейді;
       4) еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды осы Кодексте және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік-құқықтық актілерінде белгіленген тәртіппен тергеп-тексереді;
       5) жұмыс берушілердегі еңбек қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды қамтамасыз етуге жауапты адамдардың білімін тексеруді жүргізеді;
       6) өндірістік мақсаттағы объектілерді пайдалануға қабылдау жөніндегі қабылдау комиссиясының құрамына қатысады;
       7) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау нормативтерін жетілдіру мәселелері бойынша жұмыскерлер мен жұмыс берушілердің өкілдерімен өзара іс-қимыл жасайды;
       8) жұмыскерлердің, жұмыс берушілер мен олардың өкілдерінің еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелері жөніндегі өтініштерін қарайды;
       9) өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша аттестаттау мониторингін жүзеге асырады;
       10) Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес тексеру кестелерін әзiрлейдi және бекiтедi;
       11) еңбек жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк органға еңбекті қорғау және еңбек қауiпсiздiгі жөніндегі ақпараттық жүйе негізінде кезеңдік есептерді, сондай-ақ еңбек қауiпсiздiгі және еңбектi қорғау жай-күйі мониторингінің нәтижелерін ұсынады;
       12) еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген нысан бойынша ұжымдық еңбек дауларының мониторингін жүргізеді;
       13) еңбек жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк органға еңбек қатынастары бойынша қажетті ақпаратты береді;
       14) жұмыс берушінің қызметін декларациялауды жүзеге асырады.

      18-бап. Жергілікті атқарушы органдардың еңбек қатынастарынреттеу саласындағы құзыреті

      Жергілікті атқарушы органдар:
       1) еңбек, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы мемлекеттік саясатты іске асырады;
       2) азаматтық қызметшілер болып табылатын және ауылдық жерде жұмыс iстейтiн денсаулық сақтау, әлеуметтiк қамсыздандыру, бiлiм беру, мәдениет, спорт және ветеринария саласындағы мамандар лауазымдарының тiзбесiн жергiлiктi өкiлдi органмен келiсу бойынша айқындайды;
       3) қалалық, аудандық деңгейде жасалған салалық және өңірлік келісімдерді тіркеуді жүзеге асырады;
       4) халықтың тұрмыс-тіршілігін қамтамасыз ететін ұйымдарда (қоғамдық көлік, сумен, электр энергиясымен, жылумен қамтамасыз ететін ұйымдар) ереуілдер өткізуді келіседі;
       5) жұмыс берушілердің өңірлік бірлестіктерімен және жұмыскерлердің өңірлік бірлестіктерімен өңірлік (облыстық, қалалық, аудандық) келісімдер жасасады;
       6) көрсетілетін қызметтеріне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтерді (бағаларды, алым мөлшерлемелерін) мемлекеттік реттеу енгізілетін ұйымдар жұмыскерлерінің еңбегіне ақы төлеу жүйесінің өлшемдерін еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген тәртіппен қарайды және келіседі;
       7) Қазақстан Республикасының заңдарында айқындалған халық санаттарын жұмысқа орналастыру үшін квота белгілейді;
       8) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

3-тарау. ЕҢБЕК ҚАТЫНАСТАРЫ СУБЪЕКТІЛЕРІ. ЕҢБЕК ҚАТЫНАСТАРЫНЫҢ ТУЫНДАУ НЕГІЗДЕРІ

      19-бап. Еңбек қатынастары субъектілері

      Жұмыскер мен жұмыс беруші еңбек қатынастары субъектілері болып табылады.
       Шетелдік заңды тұлға филиалының немесе өкілдігінің басшысы осы заңды тұлға атынан жұмыс берушінің барлық құқықтарын жүзеге асырады және барлық міндеттерін атқарады.

      20-бап. Жұмыскерлердің өкілдері және олардың өкілеттіктері

      1. Жұмыскерлердің мүдделерін «Кәсіптік одақтар туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кәсіптік одақтар органдары, ал олар болмаған кезде сайланбалы өкілдер өздеріне берілген өкілеттіктер шегінде білдіреді.
       2. Кәсіптік одақ мүшесі болып табылмайтын, жұмыскерлердің сайланбалы өкілдерін сайлауға қатыспаған жұмыскерлер кәсіподақ органдарына, жұмыскерлердің сайланбалы өкілдеріне өздерінің мүдделерін білдіруге құқық беруге құқылы. Кәсіподақ органдары, жұмыскерлердің сайланбалы өкілдері жұмыскердің жазбаша өтініші негізінде оның мүдделерін білдіруді қамтамасыз етеді.
       3. Жұмыскерлердің сайланбалы өкілдерінің:
       1) жұмыскерлердің еңбек құқықтары мен мүдделерін білдіруге және қорғауға;
       2) жұмыс берушімен жобаларды әзірлеу және ұжымдық шарттарды жасасу бойынша ұжымдық келіссөздер жүргізуге;
       3) ұжымдық шарттарға сәйкес қалыпты еңбек жағдайларын зерделеу және қамтамасыз ету жөнінде шаралар қолдану үшін жұмыс орындарына баруға;
       4) жұмыскер мен жұмыс берушінің арасындағы еңбек дауларын осы Кодексте белгіленген тәртіппен реттеуге қатысуға құқығы бар.

      21-бап. Еңбек қатынастарының туындау негіздері

      1. Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жағдайларды қоспағанда, еңбек қатынастары жұмыскер мен жұмыс берушінің арасында осы Кодекске сәйкес жасалатын еңбек шартының негізінде туындайды.
       2. Қазақстан Республикасының заңдарында, құрылтай құжаттарында, жұмыс берушінің актілерінде белгіленген жағдайларда және тәртіппен еңбек шартын жасасу алдында:
       1) лауазымға сайлану (сайлау);
       2) тиісті лауазымға орналасуға арналған конкурс бойынша сайлану;
       3) лауазымға тағайындау немесе лауазымға бекіту;
       4) Қазақстан Республикасының заңдарымен уәкілеттік берілген органдардың белгіленген квота есебімен жұмысқа жіберуі;
       5) еңбек шартын жасасу туралы сот шешімін шығару рәсімдері болуы мүмкін.
       3. Заңды тұлғаның атқарушы органының басшысымен еңбек қатынастары осы Кодекске, Қазақстан Республикасының заңдарына, құрылтай құжаттарына және еңбек шартына сәйкес жүзеге асырылады.

      22-бап. Жұмыскердің негізгі құқықтары мен міндеттері

      1. Жұмыскердің:
       1) осы Кодексте көзделген тәртіппен және жағдайларда еңбек шартын жасасуға, өзгертуге, толықтыруға, тоқтатуға және бұзуға;
       2) жұмыс берушіден еңбек, ұжымдық шарттардың талаптарын орындауды талап етуге;
       3) еңбек қауіпсіздігіне және еңбекті қорғауға;
       4) еңбек жағдайлары мен еңбекті қорғаудың жай-күйі туралы толық және анық ақпарат алуға;
       5) еңбек, ұжымдық шарттардың талаптарына сәйкес уақтылы және толық көлемде жалақы төленуіне;
       6) бос тұрып қалғаны үшін осы Кодекске сәйкес ақы төленуіне;
       7) тынығуға, оның ішінде жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысына;
       8) егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, кәсіптік одақ құру, сондай-ақ оған мүше болу құқығын қоса алғанда, өзінің еңбек құқықтарының берілуі мен оларды қорғау үшін бірігуге;
       9) өз өкілдері арқылы ұжымдық келіссөздерге және ұжымдық шарт жобасын әзірлеуге қатысуға, сондай-ақ қол қойылған ұжымдық шартпен танысуға;
       10) еңбек міндеттерін орындауға байланысты денсаулығына келтірілген зиянды өтетуге;
       11) міндетті әлеуметтік сақтандырылуға;
       12) еңбек (қызметтік) міндеттерін орындау кезінде жазатайым оқиғалардан сақтандырылуға;
       13) кепілдіктерге және өтемақы төлемдеріне;
       14) өзінің құқықтары мен заңды мүдделерін заңға қайшы келмейтін барлық тәсілдермен қорғауға;
       15) бірдей еңбегі үшін қандай да бір кемсітусіз бірдей ақы алуға;
       16) жеке еңбек дауын шешу үшін осы Кодексте көзделген тәртіппен рет-ретімен келісім комиссиясына, сотқа жүгінуге;
       17) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау талаптарына сәйкес жабдықталған жұмыс орнына;
       18) Қазақстан Республикасының заңнамасында, сондай-ақ еңбек, ұжымдық шарттарда көзделген талаптарға сәйкес жеке және ұжымдық қорғаныш құралдарымен, арнайы киіммен қамтамасыз етілуге;
       19) өзінің денсаулығына немесе өміріне қауіп төндіретін ахуал туындаған кезде, бұл туралы тікелей басшының немесе жұмыс берушінің өкілін хабардар ете отырып, жұмысты орындаудан бас тартуға;
       20) еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттiк органға және (немесе) еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органға жұмыс орнындағы еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жағдайларын зерттеп қарауды жүргізу туралы өтініш білдіруге, сондай-ақ еңбек жағдайларын, қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды жақсартуға байланысты мәселелерді тексеру мен қарауға өкілдік етіп қатысуға;
       21) жұмыс берушінің еңбек және онымен тікелей байланысты қатынастар саласындағы әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) шағым жасауға;
       22) біліктілігіне, еңбектің күрделілігіне, орындалған жұмыстың саны мен сапасына, сондай-ақ еңбек жағдайларына сәйкес еңбегіне ақы төленуіне;
       23) осы Кодексте, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген тәртіппен, ереуілге құқықты қоса алғанда, жеке және ұжымдық еңбек дауларын шешуге;
       24) жұмыс берушіде сақталатын дербес деректерінің қорғалуын қамтамасыз етуге құқығы бар.
       2. Жұмыскер:
       1) еңбек міндеттерін келісімдерге, еңбек, ұжымдық шарттарға, жұмыс берушінің актілеріне сәйкес орындауға;
       2) еңбек тәртібін сақтауға;
       3) жұмыс орнында еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өрт қауіпсіздігі, өнеркәсіптік қауіпсіздік және өндірістік санитария жөніндегі талаптарды сақтауға;
       4) жұмыс берушінің және жұмыскерлердің мүлкіне ұқыпты қарауға;
       5) адамдардың өмірі мен денсаулығына, жұмыс беруші мен жұмыскерлер мүлкінің сақталуына қауіп төндіретін ахуал туындағаны, сондай-ақ бос тұрып қалу туындағаны туралы жұмыс берушіге хабарлауға;
       6) еңбек міндеттерін орындауға байланысты өзіне мәлім болған мемлекеттік құпияларды, қызметтік, коммерциялық немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәліметтерді жария етпеуге;
       7) келтірілген нұқсанды осы Кодексте және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген шектерде жұмыс берушіге өтеуге міндетті.
       3. Жұмыскердің осы Кодексте көзделген өзге де құқықтары болады және ол өзге де міндеттерді атқарады.

      23-бап. Жұмыс берушінің негізгі құқықтары мен міндеттері

      1. Жұмыс берушінің:
       1) жұмысқа қабылдау кезінде таңдау еркіндігіне;
       2) жұмыскерлермен еңбек шарттарын осы Кодексте белгіленген тәртіппен және негіздер бойынша өзгертуге, толықтыруға, тоқтатуға және бұзуға;
       3) өз өкілеттігі шегінде жұмыс берушінің актілерін шығаруға;
       4) өз құқықтары мен мүдделеріне өкілдік ету және оларды қорғау мақсатында бірлестіктер құруға және оларға кіруге;
       5) жұмыскерлерден еңбек, ұжымдық шарттар талаптарының, еңбек тәртіптемесі қағидаларының және жұмыс берушінің басқа да актілерінің орындалуын талап етуге;
       6) осы Кодексте көзделген жағдайларда және тәртіппен жұмыскерлерді көтермелеуге, оларға тәртіптік жазалар қолдануға, жұмыскерлерді материалдық жауаптылыққа тартуға;
       7) еңбек міндеттерін атқару кезінде жұмыскер келтірген нұқсанды өтетуге;
       8) еңбек саласындағы өзінің құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау мақсатында сотқа жүгінуге;
       9) жұмыскерге сынақ мерзімін белгілеуге;
       10) осы Кодекске сәйкес жұмыскерлерді кәсіптік даярлауды, қайта даярлауды және олардың біліктілігін арттыруды қамтамасыз етуге;
       11) осы Кодекске сәйкес жұмыскерді оқытуға байланысты өз шығындарын өтетуге;
       12) жеке еңбек дауын шешу үшін осы Кодексте көзделген тәртіппен рет-ретімен келісім комиссиясына, сотқа жүгінуге құқығы бар.
       2. Жұмыс беруші:
       1) Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының, келісімдердің, ұжымдық, еңбек шарттарының, өзі шығарған актілердің талаптарын сақтауға;
       2) жұмысқа қабылдау кезінде осы Кодексте белгіленген тәртіппен және жағдайларда жұмыскерлермен еңбек шарттарын жасасуға;
       3) жұмысқа қабылдау кезінде осы Кодекстің 32-бабына сәйкес еңбек шартын жасасу үшін қажетті құжаттарды талап етуге;
       4) жұмыскерге еңбек шартында келісілген жұмысты ұсынуға;
       5) жұмыскерге Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінде, еңбек, ұжымдық шарттарда, жұмыс берушінің актілерінде көзделген жалақы мен өзге де төлемдерді уақтылы және толық мөлшерде төлеуге;
       6) жұмыскерді еңбек тәртіптемесі қағидаларымен, жұмыс берушінің жұмыскердің жұмысына (еңбек функциясына) тікелей қатысы бар өзге де актілерімен және ұжымдық шартпен таныстыруға;
       7) жұмыскерлер өкілдерінің ұсыныстарын қарауға және жұмыскерлердің өкілдеріне ұжымдық келіссөздер жүргізу, ұжымдық шарттар жасасу, сондай-ақ олардың орындалуын бақылау үшін қажетті толық және анық ақпарат беруге;
       8) осы Кодексте белгіленген тәртіппен ұжымдық келіссөздер жүргізуге, ұжымдық шарт жасасуға;
       9) жұмыскерлерге Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына, еңбек, ұжымдық шарттарға сәйкес еңбек жағдайларн қамтамасыз етуге;
       10) жұмыскерлерді жабдықпен, аспаптармен, техникалық құжаттамамен және еңбек міндеттерін атқару үшін қажетті өзге де құралдармен өз қаражаты есебінен қамтамасыз етуге;
       11) Қазақстан Республикасының халықты жұмыспен қамту туралы заңнамасының талаптарына сәйкес жұмыспен қамту мәселелері жөніндегі уәкілетті органға ақпарат беруге;
       12) мемлекеттік еңбек инспекторларының нұсқамаларын орындауға;
       13) егер жұмысты жалғастыру жұмыскердің және өзге де адамдардың өміріне, денсаулығына қауіп төндіретін болса, жұмысты тоқтата тұруға;
       14) жұмыскерлерді міндетті әлеуметтік сақтандыруды жүзеге асыруға;
       15) жұмыскер еңбек (қызметтік) міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан сақтандыруға;
       16) жұмыскерге жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысын беруге;
       17) жұмыскерлердің еңбек қызметін растайтын құжаттардың және оларды зейнетақымен қамсыздандыруға арналған ақшаны ұстап қалу мен аудару туралы мәліметтердің сақталуын және мемлекеттік архивке тапсырылуын қамтамасыз етуге;
       18) жұмыскерге зиянды және (немесе) қауіпті еңбек жағдайлары мен кәсіптік аурудың болу мүмкіндігі туралы ескертуге;
       19) жұмыс орындары мен технологиялық процестерде тәуекелдерді болғызбау жөнінде шаралар қолдануға, өндірістік және ғылыми-техникалық прогресті ескере отырып, профилактикалық жұмыстар жүргізуге;
       20) жұмыс уақытының, оның ішінде әрбір жұмыскер орындайтын үстеме жұмыстардың, зиянды және (немесе) қауіпті еңбек жағдайларындағы жұмыстардың, ауыр жұмыстардың есебін жүргізуге;
       21) жұмыскердің еңбек (қызметтік) міндеттерін орындауы кезінде оның өмірі мен денсаулығына келтірілген зиянды осы Кодекске және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарына сәйкес өтеуге;
       22) еңбек жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк органның және еңбек инспекциясы жөнiндегi жергілікті органның лауазымды адамдарын, жұмыскерлердің өкiлдерiн, еңбектi қорғау жөнiндегi техникалық инспекторларды ұйымдардағы еңбек қауiпсiздiгiнiң, жағдайларының және еңбектi қорғаудың жай-күйiне және Қазақстан Республикасы заңнамасының сақталуына тексерулер жүргізу үшін, сондай-ақ еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды және кәсiптiк ауруларды тергеп-тексеру үшiн кедергiсiз жiберуге;
       23) жұмыс беруші айқындайтын, он сегіз жастан кіші жұмыскерлердің тегі, аты, әкесінің аты (егер ол жеке басын куәландыратын құжатта көрсетілсе) және туған жылы, күні, айы көрсетілетін тізілімдердің немесе басқа да құжаттардың жүргізілуін қамтамасыз етуге;
       24) жұмыскердің дербес деректерін Қазақстан Республикасының дербес деректер және оларды қорғау туралы заңнамасына сәйкес жинақтауды, өңдеуді және қорғауды жүзеге асыруға;
       25) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау бойынша ішкі бақылауды жүзеге асыруға міндетті.
       3. Жұмыс берушінің осы Кодексте көзделген өзге де құқықтары болады және ол өзге де міндеттерді атқарады.


ЕРЕКШЕ БӨЛІК

2-БӨЛІМ. ЕҢБЕК ҚАТЫНАСТАРЫ

4-тарау. ЕҢБЕК ШАРТЫ

      24-бап. Еңбек шартының нысанасы

      Еңбек шарты бойынша жұмыскер жұмысты (еңбек функциясын) жеке өзі орындауға, еңбек тәртіптемесі қағидаларын сақтауға міндеттенеді, ал жұмыс беруші жұмыскерге келісілген еңбек функциясы бойынша жұмыс беруге, осы Кодексте, Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде, ұжымдық шартта, жұмыс берушінің актілерінде көзделген еңбек жағдайларын қамтамасыз етуге, жұмыскерге уақтылы және толық мөлшерде жалақы төлеуге міндеттенеді.

      25-бап. Еңбек шартын жасасу кезі мүмкіндіктер теңдігінің кепілдіктері

      1. Еңбек шартын жасасу кезінде құқықтар мен мүмкіндіктер теңдігін бұзуға тыйым салынады.
       2. Осы Кодексте көзделген жағдайларды қоспағанда, жүктілік, үш жасқа дейінгі балаларының болуы, кәмелетке толмағандық, мүгедектік еңбек шартын жасасу құқығын шектемейді.

      26-бап. Еңбек шартын жасасуға және жұмысқа орналасуғасалынатын тыйымдар және қойылатын шектеулер

      1. Мынадай:
       1) медициналық қорытынды негізінде адамның денсаулық жағдайына байланысты істеуге болмайтын жұмысты орындауға;
       2) ауыр жұмыстарға, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстарға, сондай-ақ жұмыс берушінің мүлкі мен басқа да құндылықтарының сақталуын қамтамасыз етпегені үшін жұмыскердің толық материалдық жауаптылығы көзделетін лауазымдар мен жұмыстарға, сондай-ақ орындалуы олардың денсаулығы мен имандылық тұрғысынан дамуына зиян келтіруі мүмкін жұмыстарға (ойын бизнесі, түнгі ойын-сауық орындарындағы жұмыс, алкоголь өнімдерін, темекі бұйымдарын, есірткі, психотроптық заттар мен прекурсорларды өндіру, тасымалдау мен сату) он сегіз жасқа толмаған азаматтармен;
       3) соттың заңды күшіне енген үкіміне сәйкес белгілі бір лауазымға тұру немесе белгілі бір қызметпен шұғылдану құқығынан айырылған азаматтармен;
       4) Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен шетелдік жұмыс күшін тартуға арналған рұқсатты алғанға дейiн не шетелдік жұмыскерді жұмысқа орналастыруға жергiлiктi атқарушы органның рұқсатын алғанға дейiн не Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі белгілеген тәртіппен ішкі істер органдары еңбекші көшіп келушіге беретін рұқсатты алғанға дейiн немесе Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген шектеулердi немесе ерекшеліктерді сақтамай, Қазақстан Республикасының аумағында уақытша болатын шетелдiктермен және азаматтығы жоқ адамдармен еңбек шартын жасасуға жол берілмейді.
       Осы тармақшаның ережесі мемлекеттік органның шетелдік жұмыскеріне қолданылмайды;
       5) білім беру ұйымынан оқу нысаны көрсетілген немесе қабылдайтын ұйымнан кәсіптік даярлаудан және (немесе) тағылымдамадан өтуі туралы анықтамаларды және білім алу мақсатында болуға арналған рұқсатты ұсынбаған, Қазақстан Республикасының аумағында уақытша болатын шетелдік студенттермен және тағылымдамадан өтушілермен;
       6) отбасына қосылу мақсатында келуге және онда болуға арналған рұқсатты және Қазақстан Республикасының заңнамасымен танылатын, Қазақстан Республикасының азаматымен некеде тұрғанын растайтын құжатты ұсынбаған, Қазақстан Республикасының аумағында уақытша болатын шетелдіктермен және азаматтығы жоқ адамдармен;
       7) бір жұмыс беруші жеке тұлғаның үй шаруашылығында жұмыстар орындау (қызметтер көрсету) бойынша бір мезгілде бестен көп еңбекші көшіп келушімен еңбек шартын жасасуына жол берілмейді.
       2. Мыналарға:
       1) мемлекеттік қызметті тоқтатқаннан кейін адамға, егер адам мемлекеттік қызметті тоқтатар алдындағы соңғы бір жылда мемлекеттік функцияларды орындау кезеңінде өзінің лауазымдық өкілеттіктеріне орай осы коммерциялық ұйымның қызметін тексеру нысанында бақылауды тікелей жүзеге асырған болса не осы коммерциялық ұйымның қызметі аталған адаммен оның құзыретіне сәйкес тікелей байланысты болған болса, мемлекеттік ұйымдарды және жарғылық капиталындағы мемлекеттiң үлесi елу пайыздан көп, оның iшiнде акционерi мемлекет болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтерде, ұлттық холдингтерде, ұлттық компанияларда, ұлттық даму институттарында, дауыс беретiн акцияларының (қатысу үлестерiнiң) елу пайызынан астамы өздеріне тиесiлi олардың еншiлес ұйымдарында, сондай-ақ дауыс беретiн акцияларының (қатысу үлестерiнiң) елу пайызынан астамы аталған еншiлес ұйымдарға тиесiлi заңды тұлғаларды қоспағанда, бір жыл бойы коммерциялық ұйымға аталған адамды;
       2) шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорындарға, ұлттық басқарушы холдингтерге, ұлттық даму институттарына, ұлттық холдингтерге және ұлттық компанияларға, сондай-ақ олардың еншілес ұйымдарына басқару функцияларын орындаумен байланысты лауазымға бұрын сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған адамды;
       3) кәмелетке толмағандардың қатысуымен білім беру, тәрбиелеу және дамыту, демалысты ұйымдастыру және сауықтыру, дене шынықтыру және спорт, медициналық қамтамасыз ету, әлеуметтік қызметтер көрсету, мәдениет және өнер саласындағы ұйымдарға: адам өлтіргені, денсаулыққа қасақана зиян келтіргені, адамдардың денсаулығына және имандылыққа, жыныстық қолсұғылмаушылыққа қарсы қылмыстық құқық бұзушылықтар үшін, экстремистік немесе террористік қылмыстар, адам саудасы үшін сотталғандығы бар немесе болған, қылмыстық қудалауда жүрген немесе қудалауда болған (Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігінің 1) және 2) тармақшаларының негізінде оларға қатысты қылмыстық қудалау тоқтатылған адамдарды қоспағанда) адамдарды жұмысқа орналастыруға жол берілмейді;
       4) Әйелдердің еңбегін пайдалануға тыйым салынатын жұмыстардың тізіміне сәйкес әйелдерді ауыр жұмыстарға, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстарға;
       5) он сегіз жасқа толмаған жұмыскерлерді және ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстарда істейтін жұмыскерлерді қоса атқаратын жұмысқа орналастыруға жол берілмейді.

      27-бап. Еңбек шартының шарттардың өзге түрлерінен ерекшелігі

      Еңбек шартында мына талаптардың біреуінің болуы:
       1) жұмыскердің жұмысты (еңбек функциясын) белгілі бір біліктілік, мамандық, кәсіп немесе лауазым бойынша орындауы;
       2) міндеттемелерді еңбек тәртіптемесіне бағына отырып жеке орындауы;
       3) жұмыскердің еңбегі үшін жалақы алуы шарттардың өзге түрлерінен еңбек шартының ерекше белгілері болып табылады.

      28-бап. Еңбек шартының мазмұны

      1. Еңбек шартында:
       1) тараптардың деректемелері:
       жұмыс беруші жеке тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты (егер ол жеке басын куәландыратын құжатта көрсетілсе), оның тұрақты тұрғылықты жерінің мекенжайы және тұрғылықты жері бойынша тіркеу туралы мәліметтер, жеке басын куәландыратын құжаттың атауы, нөмірі және берілген күні;
       жеке сәйкестендiру нөмiрi (бизнес-сәйкестендiру нөмiрi);
       жұмыс беруші заңды тұлғаның және оның орналасқан жерінің атауы, жұмыс беруші заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу нөмірі мен күні, бизнес-сәйкестендiру нөмiрi;
       жұмыскердің тегі, аты, әкесінің аты (егер ол жеке басын куәландыратын құжатта көрсетілсе), оның тұрақты тұрғылықты жерінің мекенжайы және тұрғылықты жері бойынша тіркеу туралы мәліметтер, жеке басын куәландыратын құжаттың атауы, нөмірі, берілген күні, жеке сәйкестендіру нөмірі;
       2) белгілі бір мамандық, кәсіп, біліктілік немесе лауазым бойынша жұмысы (еңбек функциясы);
       3) жұмыстың орындалатын орны;
       4) еңбек шартының мерзімі;
       5) жұмыстың басталу күні;
       6) жұмыс уақыты мен тынығу уақытының режимі;
       7) еңбекке ақы төлеу мөлшері мен өзге де шарттары;
       8) егер жұмыс ауыр жұмыстарға жататын болса және (немесе) зиянды және (немесе) қауіпті жағдайларда орындалатын болса, еңбек жағдайларының сипаттамасы, кепілдіктер мен жеңілдіктер;
       9) жұмыскердің құқықтары мен міндеттері;
       10) жұмыс берушінің құқықтары мен міндеттері;
       11) еңбек шартын өзгерту мен тоқтату тәртібі;
       12) тараптардың жауаптылығы;
       13) жасалу күні мен реттік нөмірі болуға тиіс.
       2. Мүгедекпен жасалатын еңбек шартында жұмыс орындарын олардың жеке мүмкіндіктерін ескере отырып жабдықтау жөніндегі талаптар қамтылуға тиіс.
       3. Тараптардың келісімі бойынша еңбек шартына Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де талаптар енгізілуі мүмкін.

      29-бап. Бейбәсекелестік туралы шарт

      1. Тараптардың келісімі бойынша жұмыс беруші мен жұмыскер арасында бейбәсекелестік туралы шарт жасалуы мүмкін, онда жұмыс берушіге нұқсан келтіруі ықтимал әрекеттерді жүзеге асырмау туралы жұмыскердің міндеттемесі көзделеді.
       2. Бейбәсекелестік туралы шартта оларды қабылдау шектері мен жағдайлары белгіленеді, сондай-ақ бейбәсекелестік туралы талап Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларды қоспағанда, осы жағдай қолданылатын кезеңге өтемақы белгіленуі мүмкін.
       3. Бейбәсекелестік туралы шарт жасалуы мүмкін жұмыскер атқаратын немесе орындайтын лауазымдардың және жұмыстардың тізбесі жұмыс берушінің актісімен бекітіледі.

      30-бап. Еңбек шартының мерзімі

      1. Еңбек шарты:
       1) белгіленбеген мерзімге;
       2) осы тармақтың 3), 4), 5) және 6) тармақшаларында белгіленген жағдайлардан басқа, бір жылдан кем емес белгілі бір мерзімге жасалуы мүмкін.
       Еңбек шартының мерзімі өткен кезде тараптар оны белгіленбеген немесе бір жылдан кем емес белгілі бір мерзімге ұзартуға құқылы.
       Егер еңбек шартының қолданылу мерзімі өткен жағдайда тараптардың ешқайсысы соңғы жұмыс күні (ауысым) ішінде еңбек қатынастарын тоқтату туралы жазбаша хабардар етпесе, осы Кодекстің 51-бабының 2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, ол бұрын жасалған дәл сол мерзімге ұзартылған деп есептеледі.
       Бір жылдан кем емес белгілі бір мерзімге жасалған еңбек шартының мерзімін ұзартудың саны екі реттен аспайды.
       Еңбек қатынастары жалғастырылған кезде еңбек шарты белгіленбеген мерзімге жасалған деп есептеледі;
       3) белгілі бір жұмыстың орындалу уақытына;
       4) уақытша болмаған жұмыскерді алмастыру уақытына;
       5) маусымдық жұмысты орындау уақытына;
       6) жергілікті атқарушы орган шетелдік жұмыс күшін тартуға, шетелдік жұмыскерге жұмысқа орналасуға берген рұқсаттардың не ішкі істер органдары еңбекші көшіп келушіге берген рұқсаттың Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленетін мерзімдері шегінде жасалуы мүмкін.
       2. Шағын кәсіпкерлік субъектілері жұмыскерлермен еңбек шарттарын осы баптың 1-тармағының 2) тармақшасында көзделген шектеусіз белгілі бір мерзімге жасаса алады.
       3. Мемлекеттік органның шетелдік жұмыскерімен еңбек шарты мемлекеттік органның басшысы айқындайтын мерзімге жасалады.
       4. Заңды тұлға мүлкінің меншік иесі немесе ол уәкілеттік берген тұлға (орган) не заңды тұлғаның уәкілетті органы немесе ол уәкілеттік берген тұлға заңды тұлғаның атқарушы органының басшысымен еңбек шартын Қазақстан Республикасының заңдарында, тараптардың құрылтай құжаттарында немесе келісімінде белгіленген мерзімге және тәртіппен жасасады.
       Егер заңды тұлғаның атқарушы органының басшысымен жасалған еңбек шартының қолданылу мерзімі өткен жағдайда, тараптардың ешқайсысы еңбек шартының қолданылу мерзімі өткенге дейін соңғы жұмыс күнінен кешіктірмей еңбек қатынастарын тоқтату туралы хабардар етпесе, еңбек шарты құрылтайшылар, заңды тұлға мүлкінің меншік иесі немесе ол уәкілеттік берген тұлға (орган) не заңды тұлғаның уәкілетті органы жаңа басшыны не сол адамның өзін сайлау (лауазымға тағайындау, бекіту) туралы шешім қабылдағанға дейінгі мерзімге, егер көрсетілген шешімде ұзартудың өзге мерзімі айқындалмаған болса, ұзартылады.
       5. Зейнеткерлік жасқа толған, кәсіби және біліктілік деңгейі жоғары жұмыскермен еңбек шарты оның еңбекке қабілеттілігі ескеріле отырып, осы баптың 1-тармағы 2) тармақшасының төртінші бөлігінде көзделген шектеусіз, жыл сайын ұзартылуы мүмкін.

      31-бап. Еңбек шартын жасасуға жол берілетін жас мөлшері

      1. Он алты жасқа толған азаматтармен еңбек шартын жасасуға жол беріледі.
       2. Еңбек шарты:
       1) орта білім беру ұйымында негізгі орта, жалпы орта білім алған жағдайларда, он бес жасқа толған азаматтармен;
       2) оқудан бос уақытта, денсаулығына зиян келтірмейтін және оқу процесін бұзбайтын жұмысты орындау үшін он төрт жасқа толған оқушылармен;
       3) кинематография ұйымдарында, театрларда, театр және концерт ұйымдарында, цирктерде денсаулығына және имандылық тұрғысынан дамуына нұқсан келтірмей, шығармалар жасауға және (немесе) орындауға қатысу үшін осы тармақтың 2) тармақшасында айқындалған талаптарды сақтай отырып, он төрт жасқа толмаған адамдармен еңбек шарты жасалуы мүмкін.
       3. Осы баптың 2-тармағында айқындалған жағдайларда еңбек шартына кәмелетке толмаған адаммен қатар оның ата-анасының біреуі, қорғаншысы, қамқоршысы немесе асырап алушысы қол қоюға тиіс.

      32-бап. Еңбек шартын жасасу үшін қажетті құжаттар

      1. Еңбек шартын жасау үшін мынадай құжаттар:
       1) жеке куәлiк немесе паспорт (он алты жасқа толмаған адамдар үшiн туу туралы куәлiк) қажет.
       Оралмандар жергілікті атқарушы органдар берген оралман куәлігін ұсынады;
       2) тұруға ықтиярхат немесе азаматтығы жоқ адамның куәлігі (Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар үшін) не босқын куәлігі;
       3) тиісті білімді, машық пен дағдыны талап ететін жұмысқа еңбек шартын жасасу кезінде білімі, біліктілігі туралы, арнайы білімі немесе кәсіптік даярлығының болуы туралы құжат;
       4) еңбек қызметін растайтын құжат (еңбек өтілі бар адамдар үшін);
       5) алдын ала медициналық куәландырудан өткені туралы құжат (осы Кодекске және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес осындай куәландырудан өтуге міндетті адамдар үшін) қажет.
       2. Кәмелетке толмағандардың қатысуымен білім беру, тәрбиелеу, демалысты ұйымдастыру және сауықтыру, дене шынықтыру және спорт, медициналық қамтамасыз ету, әлеуметтік қызметтер көрсету, мәдениет және өнер саласында еңбек шартын жасасу үшін адам: адам өлтіру, денсаулыққа қасақана зиян келтіру, адамдардың денсаулығына және имандылыққа, жыныстық қолсұғылмаушылыққа қарсы, экстремистік немесе террористік қылмыстар, адам саудасы сияқты қылмыстық құқық бұзушылық жасағаны туралы мәліметтердің бар не жоқ екендігі туралы анықтама ұсынады.
       3. Азаматтық қызметке, шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорындарға, ұлттық басқарушы холдингтерге, ұлттық даму институттарына, ұлттық холдингтерге және ұлттық компанияларға, сондай-ақ олардың еншілес ұйымдарына басқару функцияларын орындаумен байланысты лауазымға тұру кезінде адам сыбайлас жемқорлық қылмыс жасағаны туралы мәліметтердің бар не жоқ екендігі туралы анықтама ұсынады.
       4. Жұмыскер қоса атқаратын жұмыс туралы еңбек шартын басқа жұмыс берушімен жасасу үшін негізгі жұмыс орны бойынша еңбектің сипаты мен шарттары (жұмыс орны, лауазымы, еңбек жағдайлары) туралы анықтама ұсынады.
       5. Мемлекеттік органның шетелдік жұмыскерлері тартылған кезде еңбек шартын жасасу үшін қажетті құжаттардың тізбесі Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен шетелдік жұмыскерлерді тарту тәртібіне сәйкес айқындалады.
       6. Жұмыс беруші Қазақстан Республикасының заңдарында және өзге де нормативтік құқықтық актілерінде көзделген жағдайларды қоспағанда, осы баптың 1-тармағында көзделмеген құжаттарды талап етуге құқылы емес.
       7. Құжаттардың төлнұсқаларын жұмыс берушіде сақтауға не Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген рәсімдерді орындау үшін уақытша қалдыруға жұмыскер келіскен жағдайда, жұмыс беруші жұмыскерге құжаттарды қайтару туралы жазбаша міндеттеме береді.

      33-бап. Еңбек шартын жасасу, өзгерту және толықтырутәртібі

      1. Еңбек шарты жазбаша нысанда кемінде екі данада жасалады және оған тараптар қол қояды. Еңбек шартының бір-бір данасы жұмыскер мен жұмыс берушіде сақталады.
       2. Еңбек шартына, оның ішінде басқа жұмысқа ауыстыру кезінде, өзгерістер мен толықтырулар енгізуді тараптар осы баптың 1-тармағында көзделген тәртіппен қосымша келісім түрінде жазбаша нысанда жүзеге асырады.
       Еңбек шартының талаптарын өзгерту туралы хабарламаны еңбек шарты тараптарының бірі береді және екінші тарап оны берілген күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде қарайды. Еңбек шартының талаптарын өзгерту, оның ішінде басқа жұмысқа ауыстыру кезінде өзгерту туралы хабарлама алған тарап қабылданған шешім туралы осы бапта белгіленген мерзімде екінші тарапқа хабарлауға міндетті.
       3. Адамды жұмысқа жіберу еңбек шартын жасасқаннан кейін ғана жүзеге асырылады.
       Жұмыс берушінің кінәсінен еңбек шарты болмаған және (немесе) тиісті түрде ресімделмеген жағдайда, ол Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жауаптылықта болады. Бұл жағдайда еңбек қатынастары жұмыскер жұмысқа кіріскен күннен бастап туындады деп есептеледі.
       4. Еңбек шартының жұмыс берушінің кінәсінен жарамсыз деп танылуы бұрынғы жұмыскердің еңбегіне ақы алу, жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысының пайдаланылмаған күндері үшін өтемақы төлемін, өзге де төлемдер мен жеңілдіктер алу құқығынан айырылуына әкеп соқпайды.
       Еңбек шартының жекелеген талаптарының жарамсыз деп танылуы еңбек шартының тұтастай жарамсыздығына әкеп соқпайды.

      34-бап. Жұмысқа қабылдауды ресімдеу

      Жұмысқа қабылдау жасалған еңбек шарты негізінде шығарылатын жұмыс берушінің актісімен ресімделеді.

      35-бап. Жұмыскердің еңбек қызметін растайтын құжаттар

      Мына құжаттардың кез келгені:
       1) еңбек кітапшасы;
       2) тоқтату күні мен оны тоқтатудың негізі туралы жұмыс берушінің белгісі бар еңбек шарты;
       3) еңбек шартының жасалуы және тоқтатылуы негізінде еңбек қатынастарының туындауын және тоқтатылуын растайтын жұмыс беруші актілерінен үзінді көшірмелер;
       4) жұмыскерлерге жалақы төлеу ведомосынан үзінді көшірмелер;
       5) жұмыс беруші қол қойған, ұйымның мөрімен расталған қызметтік тізім (жұмыскердің жұмысы, еңбек қызметі туралы мәліметтер тізбесі) (болған кезде);
       6) аударылған міндетті зейнетақы жарналары туралы бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан үзінді көшірмелер;
       7) жүргізілген әлеуметтік аударымдар туралы Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан мәліметтер;
       8) жұмыскердің еңбек қызметі туралы мәліметтер қамтылған архивтік анықтама жұмыскердің еңбек қызметін растайтын құжат болып табылады.

      36-бап. Еңбек шартындағы сынақ мерзімі туралы талап

      1. Еңбек шартын жасасқан кезде еңбек шартында жұмыскердің тапсырылатын жұмысқа біліктілігінің сәйкестігін тексеру мақсатында сынақ мерзімі туралы талап белгіленуі мүмкін. Сынақ мерзімі еңбек шартының қолданылуы басталған кезден басталады.
       2. Сынақ мерзімі жұмыскердің жұмыс өтіліне қосылады және үш айдан аспауға тиіс. Ұйымдардың басшылары және олардың орынбасарлары, бас бухгалтерлер мен олардың орынбасарлары, филиалдар, ұйымдар өкілдіктерінің басшылары үшін сынақ мерзімі алты айға дейін ұзартылуы мүмкін.
       3. Жұмыскер жұмыста нақты болмаған кезеңге сынақ мерзімі тоқтатыла тұрады.

      37-бап. Жұмысқа қабылдау кезіндегі сынақ нәтижесі

      1. Жұмыскердің сынақ мерзімі кезеңіндегі жұмысы теріс нәтиже берген кезде, жұмыс беруші оны жазбаша нысанда хабардар ете отырып, еңбек шартын бұзу үшін негіз болған себептерді көрсетіп, онымен еңбек шартын бұзуға құқылы.
       2. Егер сынақ мерзімі аяқталса және тараптардың ешқайсысы еңбек шартының бұзылуы туралы хабардар етпесе, онда жұмыскер сынақ мерзімінен өткен болып есептеледі.

      38-бап. Жұмыскерді басқа жұмысқа ауыстыру

      1. Мыналар:
       1) жұмыскер жұмысының (еңбек функциясының) өзгеруі, яғни жұмысты басқа лауазым, мамандық, кәсіп, біліктілік бойынша орындау;
       2) еңбек шартында келісілген еңбек жағдайлары (жалақы мөлшері, жұмыс уақыты мен тынығу уақытының режимі, жеңілдіктер мен басқа да жағдайлар) оны орындау кезінде өзгеретін өзге жұмысты тапсыру;
       3) жұмыс берушінің оқшауланған құрылымдық бөлімшесіне ауыстыру;
       4) жұмыс берушімен бірге басқа жерге ауыстыру жұмыскерді басқа жұмысқа ауыстыру болып табылады.
       2. Осы Кодексте көзделген жағдайларды қоспағанда, жұмыскерді басқа жұмысқа ауыстыруға жұмыскердің келісімімен жол беріледі, ол еңбек шартына тиісті өзгерістер енгізумен және жұмыс берушінің актісімен ресімделеді.
       3. Жұмыскердің денсаулық жағдайына байланысты медициналық қорытындымен расталған қарсы көрсетілімдер болған кезде, жұмыскерді басқа жұмысқа ауыстыруға жол берілмейді.

      39-бап. Жұмыскерді жұмыс берушімен бірге басқа жергеауыстыру

      1. Жұмыс беруші, егер еңбек, ұжымдық шарттарда хабарлаудың неғұрлым ұзақ мерзімі көзделмесе, жұмыс берушінің басқа жерге көшетіні туралы жұмыскерге кемінде бір ай бұрын жазбаша хабардар етуге міндетті.
       2. Жұмыскер жұмыс берушімен бірге басқа жерге ауысудан жазбаша түрде бас тартқан жағдайда, жұмыскермен еңбек шарты осы Кодекстің 58-бабы 1-тармағының 1) тармақшасында көзделген негіз бойынша тоқтатылады.

      40-бап. Жұмыскерді басқа заңды тұлғаға іссапарға жіберу

      1. Іссапарға жіберу – Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шектеулерді қоспағанда, жұмыскердің (іссапарға жіберілгеннің) еңбек шартына байланысты белгілі бір мамандық, біліктілік немесе лауазым (еңбек функциясы) бойынша не басқа заңды тұлғадағы басқа лауазым, мамандық, біліктілік бойынша жұмысты орындауы.
       Белгілі бір міндеттерді орындауды қамтамасыз ету мақсатында жұмыскерлерді:
       1) жұмыскері іссапарға жіберілген заңды тұлғаға акциялары (қатысу үлесі) тікелей немесе жанама түрде тиесілі заңды тұлғаға;
       2) жұмыскері іссапарға жіберілген заңды тұлғаның дауыс беретін акциялары (қатысу үлесі) тікелей немесе жанама түрде тиесілі заңды тұлғаға іссапарға жіберуге жол беріледі.
       2. Іссапарға жіберілген жұмыскерлер лауазымдарының тізбесі және саны іссапарға жіберу мақсаттарына қарай заңды тұлғалар арасындағы жазбаша келісімде белгіленеді.
       3. Жұмыскерді іссапарға жіберу талаптары, тәртібі және мерзімі заңды тұлғалар мен іссапарға жіберілген жұмыскер арасында қол қойылатын келісімде айқындалады.
       Жұмыскерлер іссапарға жіберілетін заңды тұлғаның орташа тізімдік санының он пайызынан артық жұмыскерлер бір мезгілде іссапарға жіберілген жағдайда, жұмыскерлер жіберілетін заңды тұлға жұмыскерлерінің өкілдерімен келісілуі қажет.
       Келісу тәртібі заңды тұлғалар мен жұмыскерлердің өкілдері арасындағы тараптардың келісімінде айқындалады.
       4. Іссапарға жіберілген жұмыскердің іссапарға жіберуді жүзеге асыратын жұмыс берушідегі жұмыс орны (лауазымы) сақталады.
       5. Іссапарға жіберу кезеңіне жұмысты орындау орнының өзгергені көрсетіле отырып, еңбек шартына қосымша келісімге қол қою арқылы еңбек шарты тараптарының жазбаша келісімімен ғана іссапарға жіберуге жол беріледі. Іссапарға жіберу мерзімі аяқталған соң жұмыс беруші іссапарға жіберілгенге дейін жұмыскер болған жұмыс орнын (лауазымын) жұмыскерге ұсынуға міндеттенеді.
       6. Іссапарға жіберу кезеңіне жұмыскерге, жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысының ұзақтығы мен оны беру тәртібін қоспағанда, ол іссапарға жіберілген заңды тұлғаның жұмыс уақыты мен тынығу уақыты режимі қолданылады.
       7. Іссапарға жіберілген жұмыскер еңбек тәртібін бұзған жағдайда, ол іссапарға жіберілген заңды тұлға Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес оны тәртіптік жауаптылыққа тарту туралы шешім қабылдау үшін растайтын құжаттарды ұсына отырып, іссапарға жіберілген жұмыскердің жұмыс берушісін үш жұмыс күні ішінде хабардар етеді.
       8. Іссапарға жіберілген жұмыскер ұшыраған жазатайым оқиға кезінде еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаны тергеп-тексеруді ұйымдастыру жұмыс беруші өкілінің қатысуымен жұмыскер іссапарға жіберілген заңды тұлғаға жүктеледі.

      41-бап. Өндірістік қажеттілік жағдайында басқа жұмысқа уақытша ауыстыру

      Өндірістік қажеттілік болған, оның ішінде жоқ жұмыскерді уақытша алмастырған жағдайда, жұмыс берушінің жұмыскерді оның келісімінсіз күнтізбелік жыл ішінде үш айға дейінгі мерзімге, орындалатын жұмыс бойынша еңбегіне ақы төлей отырып, бірақ бұрынғы жұмысындағы орташа жалақысынан кем емес жалақымен, еңбек шартында келісілмеген және денсаулық жағдайына байланысты қарсы көрсетілімі жоқ, сол ұйымдағы, сол жердегі басқа жұмысқа не жұмыс берушінің басқа жерде орналасқан құрылымдық бөлімшесіне ауыстыруға құқығы бар.
       Жұмыс берушінің басқа жерде орналасқан құрылымдық бөлімшесіне уақытша ауыстырған кезде жұмыскерге осы Кодекстің 127-бабында көзделген мөлшерлерде өтемақы төленеді.

      42-бап. Бос тұрып қалу жағдайында басқа жұмысқа уақытшаауыстыру

      1. Бос тұрып қалу жағдайында жұмыс берушінің жұмыскерді денсаулық жағдайына байланысты қарсы көрсетілімі жоқ басқа жұмысқа оның келісімінсіз, бос тұрып қалудың барлық кезеңіне ауыстыруға құқығы бар.
       2. Бос тұрып қалу жағдайында басқа жұмысқа уақытша ауыстыру кезінде жұмыскердің еңбегіне ақы төлеу орындалатын жұмыс бойынша жүргізіледі.

      43-бап. Денсаулық жағдайына байланысты басқа жұмысқа уақытша ауыстыру

      1. Жұмыскердің еңбек міндеттерін орындауға байланысты өндірістік жарақаттануына, кәсіптік ауруға шалдығуына немесе денсаулығына өзге де зақым келуіне немесе денсаулығына өндіріспен байланысты емес өзге де зақым келуіне байланысты жұмыс беруші медициналық қорытынды негізінде еңбекке қабілеттілігі қалпына келгенге немесе мүгедектік белгіленгенге не кәсіби еңбекке қабілеттілігінен айырылуы белгіленгенге дейін жұмыскерді неғұрлым жеңіл жұмысқа уақытша ауыстыруға не еңбек, ұжымдық шарттарда жазылған жағдайларда оны жұмыстан босатуға міндетті.
       2. Жұмыскер еңбек міндеттерін атқаруға байланысты өндірістік жарақат алған, кәсіптік ауруға шалдыққан немесе денсаулығына өзге де зақым келген кезде не өндіріске байланысты емес денсаулығы нашарлау салдарынан неғұрлым жеңіл жұмысқа уақытша ауысудан жазбаша түрде бас тартқан жағдайда, жұмыскермен еңбек шарты осы Кодекстің 58-бабы 1-тармағының 3) тармақшасында көзделген негіз бойынша тоқтатылады.

      44-бап. Жүкті әйелдерді басқа жұмысқа уақытша ауыстыру

      Жұмыс беруші медициналық қорытынды негізінде жүкті әйелді орташа жалақысын сақтай отырып, зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік факторлардың әсерін болғызбайтын басқа жұмысқа ауыстыруға міндетті.
       Жүкті әйелге басқа жұмыс берілгенге дейін, ол орташа жалақысы сақтала отырып, жұмысты орындаудан босатылуға жатады.
       Жүкті әйел жұмыс беруші ұсынған басқа жұмысқа ауысудан бас тартқан жағдайда, ол жүктілікке және босануға байланысты демалыс берілгенге дейін жалақысы сақталмай, қарсы көрсетілімі бар жұмысты орындаудан босатылуға жатады.

      45-бап. Жұмыскерді басқа жұмыс орнына ауыстыру. Лауазым (жұмыс) атауының өзгеруі

      1. Жұмыскерді еңбек шартында келісілген лауазым, мамандық, кәсіп, біліктілік шегінде басқа жұмыс орнына не сол жердегі басқа құрылымдық бөлімшеге ауыстыруға не оған басқа механизмде немесе агрегатта жұмыс істеуді тапсыруға жұмыскердің келісімі талап етілмейді.
       2. Жұмыскер үшін еңбек жағдайларын өзгертуге әкеп соқпайтын жұмыскер лауазымының (жұмысының), құрылымдық бөлімшенің атауын өзгертуді, басқару құрылымын өзгертуді жұмыс беруші жұмыскердің келісімінсіз жүзеге асыра алады.

      46-бап. Еңбек жағдайларының өзгеруі

      1. Қайта ұйымдастыруға немесе экономикалық, технологиялық жағдайлардың, еңбекті ұйымдастыру жағдайларының өзгеруіне және (немесе) жұмыс берушінің жұмыс көлемінің қысқаруына байланысты өндірісті ұйымдастырудағы өзгерістерге орай, жұмыскер өз мамандығына немесе кәсібіне, тиісті біліктілігіне сәйкес жұмысын жалғастырған кезде, еңбек жағдайларын өзгертуге жол беріледі. Еңбек жағдайлары өзгерген кезде еңбек шартына тиісті толықтырулар мен өзгерістер енгізіледі.
       2. Егер еңбек, ұжымдық шарттарда хабардар етудің неғұрлым ұзақ мерзімі көзделмесе, жұмыс беруші жұмыскерді еңбек жағдайларының осы баптың 1-тармағында көрсетілген себептер бойынша орын алған өзгеруі туралы күнтізбелік он бес күннен кешіктірмей жазбаша түрде хабардар етуге міндетті.
       3. Еңбек жағдайларының өзгеруіне байланысты жұмыскер жұмысты жалғастырудан жазбаша түрде бас тартқан жағдайда, жұмыскермен еңбек шарты осы Кодекстің 58-бабы 1-тармағының 2) тармақшасында көзделген негіз бойынша тоқтатылады.
       Егер осы баптың 1-тармағында көрсетілген мән-жайлар жұмыскерлердің санын немесе штатын қысқартуға әкеп соғуы мүмкін болған жағдайда, жұмыс берушінің жұмыс орындарын сақтап қалу мақсатында толық емес жұмыс уақыты режимін енгізуге құқығы бар.

      47-бап. Жұмыс берушінің атауы, ведомстволық тиесілілігіөзгерген, заңды тұлға акцияларының (қатысуүлестерінің) меншік иесі ауысқан, жұмыс берушізаңды тұлға қайта ұйымдастырылған кездегі еңбек қатынастары

      Жұмыс берушінің атауы, ведомстволық тиесілілігі өзгерген, заңды тұлға акцияларының (қатысу үлестерінің) меншік иесі ауысқан, жұмыс беруші заңды тұлға қайта ұйымдастырылған жағдайларда жұмыскерлермен еңбек қатынастары өзгеріссіз жалғаса береді.

      48-бап. Жұмыстан шеттету

      1. Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда жұмыс беруші тиісті уәкілетті мемлекеттік органдардың актілері негізінде жұмыскерді жұмыстан шеттетуге міндетті.
       2. Жұмыс беруші осы баптың 1-тармағында көзделген жағдайлардан басқа:
       1) жұмыста алкогольдік, есірткілік, уытқұмарлық масаңдық (соларға ұқсас) жағдайында болған немесе жұмыс күні ішінде осындай масаңдық туғызатын заттарды пайдаланған;
       2) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау немесе өнеркәсіптік қауіпсіздік мәселелері жөнінде білімін тексеру бойынша емтихандар тапсырмаған;
       3) жұмыс беруші берген жеке және (немесе) ұжымдық қорғаныш құралдарын пайдаланбаған;
       4) егер Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес міндетті болып табылатын болса, медициналық қарап-тексеруден не ауысым алдындағы медициналық куәландырудан өтпеген;
       5) жұмыскер еңбек шартында келісілген жұмысты орындау үшін қажетті көлік құралын басқару құқығынан немесе басқа да рұқсаттардан айырылған жағдайда;
       6) егер оның әрекеттері немесе әрекетсіздігі авариялық ахуал туғызуға, еңбекті қорғау, өрт қауіпсіздігі не көліктегі қозғалыс қауіпсіздігі қағидаларының бұзылуына әкеп соқса немесе әкеп соғуы мүмкін болса, жұмыскерді жұмыстан шеттетуге міндетті.
       3. Толық материалдық жауаптылықты өзіне алғаны туралы жазбаша шарттың негізінде жұмыскерге берілген мүліктің және басқа да құндылықтардың сақталуын қамтамасыз етпеген жұмыскерді жұмыс берушінің жұмыстан шеттетуге құқығы бар.
       4. Жұмыстан шеттету кезеңінде жұмыскердің жалақысы сақталмайды және еңбекке уақытша қабілетсіздігі бойынша жәрдемақы жұмыс берушінің қаражаты есебінен төленбейді.
       5. Жұмыскерді жұмыстан шеттету оны шеттету үшін негіз болған себептер анықталғанға және (немесе) жойылғанға дейінгі мерзімге жұмыс берушінің актісімен жүзеге асырылады.
       6. Жұмыс беруші жұмыскерді жұмыстан заңсыз шеттеткен жағдайда жұмыскердің жалақысы сақталады.

      49-бап. Еңбек шартын тоқтату негіздері

      Еңбек шартын тоқтату үшін негіздер:
       1) тараптардың келісімі бойынша еңбек шартын бұзу;
       2) еңбек шарты мерзімінің аяқталуы;
       3) жұмыс берушінің бастамасы бойынша еңбек шартын бұзу;
       4) жұмыскердің басқа жұмыс берушіге ауысуына байланысты;
       5) жұмыскердің бастамасы бойынша еңбек шартын бұзу;
       6) тараптардың еркінен тыс мән-жайлар;
       7) жұмыскердің еңбек қатынастарын жалғастырудан бас тартуы;
       8) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайлардан басқа, жұмыскердің сайланбалы жұмысқа (лауазымға) ауысуы немесе еңбек қатынастарын жалғастыру мүмкіндігін жоққа шығаратын лауазымға тағайындалуы;
       9) еңбек шартын жасасу талаптарының бұзылуы болып табылады.

      50-бап. Еңбек шартын тараптардың келісімі бойынша бұзу тәртібі

      1. Еңбек шарты тараптардың келісімі бойынша бұзылуы мүмкін.
       2. Еңбек шартын тараптардың келісімі бойынша бұзуға ниет білдірген, еңбек шартының бір тарапы еңбек шартының екінші тарапына хабарлама жібереді.
       Хабарламаны алған тарап үш жұмыс күні ішінде екінші тарапқа қабылданған шешім туралы жазбаша нысанда хабарлауға міндетті.
       Тараптардың келісімі бойынша еңбек шартының бұзылу күні жұмыскер мен жұмыс берушінің арасындағы келісім бойынша айқындалады.
       3. Еңбек шартында жұмыскермен келісім бойынша жұмыс берушінің осы баптың 2-тармағында белгіленген талаптарды сақтамай, өтемақы төлемін алумен еңбек шартын бұзу құқығы көзделуі мүмкін, оның мөлшері еңбек шартында айқындалады.

      51-бап. Еңбек шартын мерзiмi өткеннен кейін тоқтатутәртібі

      1. Белгiлi бiр мерзiмге жасалған еңбек шарты мерзiмiнiң өтуіне байланысты тоқтатылады.
       2. Егер жүкті әйел бір жылдан кем емес белгілі бір мерзімге жасалған еңбек шартының мерзімі аяқталған күні мерзімі он екі және одан көп апта жүктілігі туралы медициналық қорытынды ұсынса, сондай-ақ үш жасқа дейінгі баласы бар, бала асырап алған және бала күтімі бойынша жалақысы сақталмайтын демалысқа өз құқығын пайдалануға ниет білдірген жұмыскер уақытша болмаған жұмыскерді алмастыру жағдайынан басқа, еңбек шартының мерзімін ұзарту туралы жазбаша өтініш берсе, онда жұмыс беруші еңбек шартының мерзімін бала күтімі бойынша демалыс аяқталған күнді қоса алып ұзартуға міндетті.
       3. Белгiлi бiр жұмыстың орындалу уақытына жасалған еңбек шартының мерзiмi өткен күн жұмыстың аяқталған күні болып табылады.
       4. Уақытша болмаған жұмыскердi алмастыру уақытына жасалған еңбек шарты мерзiмiнiң өткен күнi жұмыс орны (лауазымы) сақталған жұмыскердiң жұмысқа шығатын күнi болып табылады.

      52-бап. Еңбек шартын жұмыс берушінің бастамасы бойыншабұзу негіздері

      1. Жұмыскермен еңбек шарты жұмыс берушінің бастамасы бойынша:
       1) жұмыс беруші - заңды тұлға таратылған не жұмыс беруші - жеке тұлғаның қызметі тоқтатылған;
       2) жұмыскерлер саны немесе штаты қысқартылған;
       3) жұмыс берушінің экономикалық жай-күйінің нашарлауына әкеп соққан өндіріс, орындалатын жұмыстар мен көрсетілетін қызметтер көлемі төмендеген;
       4) аттестаттау нәтижелерімен расталған біліктілігінің жеткіліксіздігі салдарынан жұмыскер атқаратын лауазымына немесе орындайтын жұмысына сәйкес келмеген;
       5) өндірістік қызметті жүзеге асыратын ұйымның еңбек қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды қамтамасыз етуге жауапты жұмыскері еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау немесе өнеркәсіптік қауіпсіздік мәселелері бойынша білімін тексеруден қайтадан өтпеген;
       6) жұмысты жалғастыруына кедергі келтіретін және оны жалғастыру мүмкіндігін болғызбайтын денсаулық жағдайының салдарынан жұмыскер атқаратын лауазымына немесе орындайтын жұмысына сәйкес келмеген;
       7) сынақ мерзімі кезеңінде жұмыс нәтижесі теріс болған;
       8) жұмыскер бір жұмыс күні (жұмыс ауысымы) ішінде дәлелді себепсіз үш және одан да көп сағат бойы жұмыста болмаған;
       9) жұмыскер жұмыста алкогольдік, есірткілік, психотроптық, уытқұмарлық масаңдық (соларға ұқсас) жағдайында болған, оның ішінде жұмыс күні ішінде алкогольдік, есірткілік, уытқұмарлық масаңдық (соларға ұқсас) жағдайын туғызатын заттарды пайдаланған;
       10) тиісті актімен расталған, алкогольдік, есірткілік, уытқұмарлық масаңдық жағдайын туғызатын заттарды пайдалану фактісін анықтау үшін медициналық куәландырудан өтуден бас тартқан;
       11) өндірістік жарақаттар мен аварияларды қоса алғанда, ауыр зардаптарға әкеп соққан немесе әкеп соғуы мүмкін, еңбекті қорғау немесе өрт қауіпсіздігі не көліктегі қозғалыс қауіпсіздігі қағидаларын жұмыскер бұзған;
       12) заңды күшіне енген сот үкімімен немесе қаулысымен анықталған, жұмыскер жұмыс орнында бөтен мүлікті ұрлаған (оның ішінде ұсақ ұрлық), оны қасақана жойған немесе бүлдірген;
       13) ақшалай немесе тауарлық құндылықтарға қызмет көрсететін жұмыскер кінәлі әрекеттер жасаған немесе әрекетсіздігі, егер бұл әрекеттер немесе әрекетсіздік жұмыс берушінің тарапынан оған деген сенімнің жоғалуына негіз болса;
       14) тәрбиелеу функцияларын атқаратын жұмыскер осы жұмысын жалғастырумен сыйыспайтын, моральға қайшы қылықтар жасаған;
       15) жұмыскер еңбек міндеттерін орындауға байланысты өзіне мәлім болған мемлекеттік құпияларды және заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәліметтерді жария еткен;
       16) тәртіптік жазасы бар жұмыскер еңбек міндеттерін дәлелді себепсіз қайталап орындамаған немесе қайталап тиісінше орындамаған;
       17) егер төлнұсқа құжаттар немесе мәліметтер еңбек шартын жасасудан немесе басқа жұмысқа ауысудан бас тартуға негіз болатын болса, еңбек шартын жасасу не басқа жұмысқа ауыстыру кезінде жұмыскер жұмыс берушіге көрінеу жалған құжаттар немесе мәліметтер ұсынған;
       18) жұмыс берушіге материалдық нұқсан келтіруге әкеп соққан, жұмыс берушінің атқарушы органы басшысының, оның орынбасарының не жұмыс беруші бөлімшесі (жұмыс берушінің актісінде айқындалған жұмыс берушінің филиалдары, өкілдіктері және өзге де бөлімшелері) басшысының еңбек міндеттерін бұзған;
       19) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жағдайларда жұмыскердің мемлекеттік құпияларға берілген рұқсаты тоқтатылған;
       20) жұмыскер жүктілігіне және босануға байланысты демалыста болған, сондай-ақ егер ауру денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган бекітетін еңбекке қабілетсіздіктің неғұрлым ұзақ мерзімі белгіленген аурулар тізбесіне енгізілген жағдайларды қоспағанда, жұмыскер еңбекке уақытша қабілетсіздігі салдарынан қатарынан екі айдан астам уақыт жұмысқа шықпаған жағдайларда бұзылуы мүмкін.
       Өндірістік жарақаттануына немесе кәсіптік ауруға шалдығуына байланысты еңбекке қабілеттілігінен айырылған жұмыскердің жұмыс орны (лауазымы) еңбекке қабілеттілігі қалпына келгенге немесе мүгедектік белгіленгенге дейін сақталады;
       21) Қазақстан Республикасының заңдарында тікелей көзделген жағдайларды қоспағанда, жұмыскер заңды күшіне енген сот актісіне сәйкес одан әрі жұмыс істеу мүмкіндігін жоятын сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасаған;
       22) соттың ереуілді заңсыз деп тану туралы не ереуілді тоқтата тұру туралы шешімі жұмыскердің назарына жеткізілгеннен кейін ол ереуілге қатысуды жалғастырған;
       23) заңды тұлға мүлкінің меншік иесінің не меншік иесі уәкілеттік берген тұлғаның (органның) немесе заңды тұлғаның уәкілетті органының шешімімен атқарушы орган басшысының, заңды тұлғаның алқалы атқарушы органы мүшелерінің, сондай-ақ «Акционерлік қоғамдар туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес ішкі аудит қызметі жұмыскерлерінің және корпоративтік хатшының өкілеттіктері тоқтатылған;
       24) тараптардың өзара келісімі бойынша еңбек шартының мерзімін жыл сайын ұзарту құқығы бар жұмыскер «Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген зейнеткерлік жасқа толған;
       25) жұмыскер жұмыс берушіге белгісіз себептер бойынша бір айдан астам жұмыста болмаған жағдайларда бұзылуы мүмкін.
       2. Қоса атқаратын жұмыс туралы еңбек шарты осы жұмыс ол үшін негізгі болып табылатын жұмыскермен еңбек шартын жасасқан жағдайда жұмыс берушінің бастамасы бойынша бұзылуы мүмкін.

      53-бап. Еңбек шартын жұмыс берушінің бастамасы бойынша бұзу тәртібі

      1. Егер еңбек, ұжымдық шарттарда хабардар етудің неғұрлым ұзақ мерзімі көзделмесе, жұмыс беруші осы Кодекстің 52-бабы 1-тармағының 1) және 2) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша еңбек шартын бұзу кезінде еңбек шартын бұзу туралы жұмыскерді кемінде бір ай бұрын жазбаша хабардар етуге міндетті. Еңбек шартын жұмыскердің жазбаша келісімімен бұзу хабардар ету мерзімі өткенге дейін жүргізілуі мүмкін.
       «Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген зейнеткерлік жасқа толуына екі жылдан аз қалған жұмыскерлермен еңбек шартын жұмыс беруші мен жұмыскерлер өкілдерінің тең санынан құрылған комиссиясының оң шешімінсіз осы Кодекстің 52-бабы 1-тармағының 2) және 4) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша бұзуға жол берілмейді.
       2. Еңбек шарты осы Кодекстің 52-бабы 1-тармағының 3) тармақшасында көзделген негіз бойынша бұзылған кезде, егер еңбек, ұжымдық шарттарда хабардар етудің неғұрлым ұзақ мерзімі көзделмесе, жұмыс беруші он бес жұмыс күні бұрын еңбек шартын бұзу туралы жұмыскерлерді жазбаша хабардар етуге міндетті. Хабардар ету мерзімі тараптардың келісімі бойынша жұмыс істелмеген уақытқа пропорционалды түрде жалақы төлеумен ауыстырылуы мүмкін. Хабарламада жұмыс беруші еңбек шартын бұзу үшін негіз болған себептерді көрсетуге міндетті.
       Мынадай:
       1) құрылымдық бөлімшенің (цехтың, учаскенің) жабылуы;
       2) жұмыскерді басқа жұмысқа ауыстыру мүмкіндігінің болмауы;
       3) жұмыскерлердің өкілдерін еңбек шартын бұзу үшін негіз болған себептерді (жұмыс берушідегі экономикалық өзгерістер мен еңбек шартын бұзу қажеттілігі арасында тікелей байланыстың болуын) көрсете отырып, кемінде бір ай бұрын жазбаша хабардар ету шарттары бір мезгілде сақталған кезде осы негіз бойынша еңбек шартын бұзуға болады.
       3. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше белгіленбесе, осы Кодекстің 52-бабы 1-тармағының 4) тармақшасында көзделген негіз бойынша еңбек шартын бұзу құрамына жұмыскерлердің өкілі қатысуға тиіс аттестаттау комиссиясының шешіміне негізделуге тиіс.
       Жұмыскерлерді аттестаттауды жүргізу тәртібі, талаптары мен кезеңділігі ұжымдық шартта немесе жұмыс берушінің актісінде айқындалады.
       4. Осы Кодекстің 52-бабы 1-тармағының 5) тармақшасында көзделген негіз бойынша еңбек шартын бұзу Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен құрылатын емтихан комиссиясының шешіміне негізделуге тиіс.
       5. Осы Кодекстің 52-бабы 1-тармағының 6) тармақшасында көзделген негіз бойынша еңбек шартын бұзу үшін жұмыскердің осы жұмысты жалғастыруына кедергі келтіретін денсаулық жағдайы салдарынан атқаратын лауазымына немесе орындайтын жұмысына сәйкес келмеуі Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен медициналық қорытындымен расталуға тиіс.
       6. Осы Кодекстің 52-бабы 1-тармағының 8), 9), 10), 11), 12), 13), 14), 15), 16), 17) және 18) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша еңбек шартын бұзу осы Кодекстің 65-бабында көзделген тәртіптік жаза қолдану тәртібі және осы Кодекстің 66-бабының талаптары сақтала отырып жүргізіледі.
       7. Осы Кодекстің 52-бабы 1-тармағының 9) және 10) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша еңбек шартын бұзу медициналық қорытындымен расталуға тиіс.
       Жұмыскерді медициналық куәландыруға жіберу туралы шешімді жұмыс беруші уәкілеттік берген адам қабылдайды. Жұмыскер медициналық куәландырудан өтуден бас тартқан жағдайда тиісті акт жасалады.
       8. Осы Кодекстің 52-бабы 1-тармағының 20) тармақшасында көзделген негіз бойынша еңбек шартын бұзуға жұмыскер еңбекке уақытша қабілетсіздік парағын ұсынғаннан кейін жол беріледі.
       9. Осы Кодекстің 52-бабы 1-тармағының 24) тармақшасында көзделген негіз бойынша еңбек шартын бұзуға еңбек, ұжымдық шарттарда және (немесе) жұмыс берушінің актісінде айқындалатын мөлшерде өтемақы төлене отырып, жұмыскер «Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген зейнеткерлік жасқа толғаннан кейін, еңбек шартын бұзу күніне дейін кемінде бір ай қалғанда жұмыскерді хабардар ете отырып жол беріледі.
       10. Осы Кодекстің 52-бабы 1-тармағының 25) тармақшасында көзделген негіз бойынша еңбек шартын бұзуға жұмыс беруші жұмыскерге болмағаны туралы актіні хабарламасы бар хатпен жіберген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде жұмыскер болмау себептері туралы ақпаратты ұсынбаған кезде жол беріледі.

      54-бап. Еңбек шартын жұмыс берушінің бастамасы бойыншабұзу мүмкіндігін шектеу

      1. Осы Кодекстің 52-бабы 1-тармағының 1), 18) 20) және 23) тармақшаларында көзделген жағдайларды қоспағанда, жұмыскердің еңбекке уақытша қабілетсіздігі және демалыста жүрген кезеңінде жұмыс берушінің бастамасы бойынша еңбек шартын бұзуға жол берілмейді.
       2. Жұмыс берушіге жүктілік туралы анықтаманы ұсынған жүктi әйелдермен, үш жасқа дейiнгi балалары бар әйелдермен, он төрт жасқа дейінгі баланы (он сегіз жасқа дейінгі мүгедек баланы) тәрбиелеп отырған жалғызілікті аналармен, аталған балалар санатын анасыз тәрбиелеп отырған өзге де адамдармен осы Кодекстiң 52-бабы 1-тармағының 2) және 3) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша жұмыс берушінің бастамасымен еңбек шартын бұзуға жол берілмейді.

      55-бап. Еңбек шартын жұмыскердің басқа заңды тұлғағаауысуына байланысты тоқтату негізі және тәртібі 

      1. Жұмыскермен еңбек шарты оның:
       1) акцияларының (қатысу үлесінің) елу пайызынан астамы еңбек шарты тоқтатылатын жұмыс берушіге тікелей немесе жанама түрде тиесілі;
       2) еңбек шарты тоқтатылатын жұмыс беруші акцияларының (қатысу үлесінің) елу пайызынан астамы тікелей немесе жанама түрде тиесілі;
       3) көрсетілген заңды тұлға және еңбек шарты тоқтатылатын жұмыс беруші акцияларының (қатысу үлесінің) елу пайызынан астамы бір заңды тұлғаға тиесілі басқа заңды тұлғаға ауысуына байланысты тоқтатылады.
       2. Жұмыскердің жазбаша өтініші және басқа заңды тұлғаның жұмысқа қабылдауға келісуі туралы жазбаша растамасы еңбек шартын тоқтату үшін негіздер болып табылады. Еңбек шартын тоқтату күні тараптардың келісімі бойынша айқындалады.

      56-бап. Еңбек шартын жұмыскердің бастамасы бойынша бұзутәртібі

1. Осы баптың 3-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, жұмыскер жұмыс берушіні кемінде бір ай бұрын жазбаша хабардар ете отырып, еңбек шартын өзінің бастамасы бойынша бұзуға құқылы. Еңбек шартында еңбек шартын бұзу туралы жұмыскердің жұмыс берушіге хабардар етуінің неғұрлым ұзақ мерзімін белгілеуге жол беріледі.

2. Еңбек шарты жұмыскердің бастамасы бойынша жұмыс берушінің жазбаша келісімімен, осы баптың 1-тармағында көзделген хабардар ету мерзімі аяқталғанға дейін бұзылуы мүмкін.

3. Жұмыскер жұмыс берушінің еңбек шарты талаптарын орындамағаны туралы оны жазбаша хабардар етуге құқылы. Егер жазбаша хабардар етілген күннен бастап жеті күн мерзім өткен соң жұмыс берушінің еңбек шартының талаптарын орындамауы жалғасса, жұмыскер үш жұмыс күнінен кешіктірмей жұмыс берушіні жазбаша хабардар ете отырып, еңбек шартын бұзуға құқылы.

4. Осы бапта көзделген хабардар ету мерзімі ішінде тараптардың келісімі бойынша хабарлама кері қайтарылып алынуы мүмкін.

5. Осы бапта көрсетілген хабардар ету мерзімі өткен соң, материалдық жауапты адамдардың кінәсінен жұмыс берушінің мүлкін (құжаттамасын) қабылдау-беру аяқталмаған жағдайлардан басқа, жұмыскер жұмысты тоқтатуға құқылы. Жұмыс берушінің мүлкін (құжаттамаларын) қабылдау-беру аяқталған күн материалдық жауапты жұмыскерлермен еңбек шартын бұзған күн болып табылады.

      57-бап. Еңбек шартын тараптардың еркінен тыс мән-жайларбойынша тоқтату негіздері

1. Еңбек шарты тараптардың еркінен тыс мына мән-жайлар бойынша:

1) жергілікті атқарушы органдар шетелдік жұмыскерге жұмысқа орналасуға не шетелдік жұмыс күшін тартуға арналған рұқсаттарды кері қайтарып алған не тұруға ықтиярхаттың қолданылу мерзімі өткен кезде;

2) жұмыскер не жұмыс беруші - жеке тұлға еңбек қатынастарын жалғастыру мүмкіндігін болғызбайтын жазаға сотталған сот үкімі заңды күшіне енген кезде;

3) жұмыскер не жұмыс беруші - жеке тұлға қайтыс болған жағдайда, сондай-ақ сот жұмыскерді не жұмыс беруші - жеке тұлғаны қайтыс болды деп жариялаған немесе хабар-ошарсыз кетті деп таныған жағдайда;
       4) сот жұмыскерді әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеті шектеулі деп таныған, соның салдарынан жұмыскердің еңбек қатынастарын жалғастыруға мүмкіндігі болмайтын жағдайда;

5) бұрын осы жұмысты атқарған жұмыскер жұмысына қайта алынған жағдайда;

6) жұмыскер мерзімді әскери қызметке, құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдарға қызметке шақырылған (кірген) кезде жұмыскер тиісті құжатты үш күн мерзімнен кешіктірмей ұсынған күннен бастап тоқтатылуға тиіс.

2. Сот үкімінің немесе шешімінің заңды күшіне енген күні, жұмыскердің немесе жұмыс беруші жеке тұлғаның қайтыс болған күні осы баптың 1-тармағының 2), 3) және 4) тармақшаларында көрсетілген негіздер бойынша еңбек шарты тоқтатылған күн болып табылады.

58-бап. Еңбек шартын жұмыскер еңбек қатынастарын жалғастырудан бас тартқан кезде тоқтату негіздері

      1. Жұмыскермен еңбек шарты жұмыскер еңбек қатынастарын жалғастырудан бас тартқан кезде:
       1) жұмыскер жұмыс берушімен бірге басқа жерге жұмысқа ауысудан бас тартқан;
       2) еңбек жағдайларының өзгеруіне байланысты жұмыскер жұмысты жалғастырудан бас тартқан;
       3) еңбек міндеттерін орындауға байланысты өндірістік жарақат алған, кәсіптік ауруға шалдыққан немесе денсаулығына өндіріске байланысты емес өзге де зақым келген кезде жұмыскер денсаулық жағдайына байланысты уақытша басқа жұмысқа ауысудан бас тартқан жағдайларда тоқтатылуға жатады.
       2. Жұмыскер еңбек қатынастарын жалғастырудан жазбаша түрде бас тартқан кезде не жұмыскердің жазбаша бас тартуының жоқтығы туралы акт болған кезде еңбек шартын тоқтатуға жол беріледі.
       3. Жұмыскердің еңбекке уақытша қабілетсіздігі (оның ішінде жүктілігіне және босануына байланысты) және демалысы кезеңінде осы баптың 1-тармағында көрсетілген негіздер бойынша еңбек шартын тоқтатуға жол берілмейді.

      59-бап. Еңбек шартын жұмыскердің сайланбалы жұмысқа (лауазымға) ауысуына немесе оның лауазымғатағайындалуына байланысты бұзу тәртібі

      Жұмыскердің сайланбалы жұмысқа (лауазымға) ауысуына немесе лауазымға тағайындалуына байланысты онымен еңбек шарты, егер Қазақстан Республикасының заңдарында осындай лауазымдарды атқаратын адамдарға ақы төленетін өзге лауазымдарда болуға тыйым салу белгіленген болса, бұзылады.
       Жұмыскердің жұмыс берушіні хабардар етуі және жұмыскердің жұмысқа (лауазымға) сайлану немесе тағайындалу актісі негіздер болып табылады.

      60-бап. Еңбек шартын жасасу талаптарының бұзылуысалдарынан еңбек шартын тоқтату негіздері

      Егер еңбек шартын жасасу талаптарын бұзу еңбек қатынастарын жалғастыру мүмкіндігін болғызбаса:
       1) медициналық қорытынды негізінде жұмыскердің денсаулық жағдайы бойынша қарсы көрсетілімі бар жұмысты орындауға еңбек шарты жасалған;
       2) жұмысты орындауға арналған еңбек шарты адамды белгілі бір лауазымдарда болу немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айырған заңды күшіне енген сот үкімін немесе қаулысын бұза отырып жасалған;
       3) шетелдік жұмыскерге жұмысқа орналасуға не шетелдік жұмыс күшін тартуға арналған рұқсаттарды белгіленген тәртіппен алмай немесе Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген шектеулерді немесе ерекшеліктерді сақтамай, шетелдіктермен және азаматтығы жоқ адамдармен еңбек шарты жасалған;
       4) мемлекеттік органның шетелдік жұмыскерімен еңбек шарты Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген талаптар бұзыла отырып жасалған;
       5) еңбек шарты осы Кодекстiң 26-бабының 2-тармағында көрсетілген адамдармен жасалған жағдайларда;
       6) осы Кодексте, Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік-құқықтық актілерінде көзделген басқа да жағдайларда, еңбек шартын жасасу талаптарының бұзылуы салдарынан еңбек шарты тоқтатылуға жатады.

      61-бап. Еңбек шартының тоқтатылуын ресімдеу

      1. Жұмыс беруші - жеке тұлға қайтыс болған (сот қайтыс болды деп жариялаған немесе хабарсыз кетті деп таныған) жағдайда еңбек шартының тоқтатылуын және үй жұмыскерлерімен еңбек шартының тоқтатылуын қоспағанда, еңбек шартының тоқтатылуы жұмыс берушінің актісімен ресімделеді.
       2. Жұмыс берушінің актісінде осы Кодекске сәйкес еңбек шартын тоқтатудың негізі көрсетілуге тиіс.
       3. Жұмыс берушінің еңбек шартын тоқтату туралы актісінің көшірмесі жұмыс берушінің актісі шығарылған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде жұмыскерге тапсырылады не оған хабарламасы бар хатпен жіберіледі.

      62-бап. Еңбек қызметін растайтын құжаттарды, сондай-ақеңбек қызметіне байланысты өзге де құжаттардыберу

      1. Жұмыс беруші еңбек шарты тоқтатылған күні жұмыскердің еңбек қызметін растайтын құжатты беруге міндетті.
       2. Жұмыс беруші жұмыскердің (оның ішінде бұрынғы жұмыскердің) талап етуі бойынша, өтінішпен жүгінген кезден бастап бес жұмыс күні ішінде мамандығы (біліктілігі, лауазымы), жұмыс істеген уақыты және жалақы мөлшері көрсетілген анықтаманы, жұмыскердің біліктілігі және оның жұмысқа көзқарасы туралы мәліметтерді қамтитын мінездеме-ұсынымды, сондай-ақ осы Кодексте көзделген басқа да құжаттарды беруге міндетті.
       3. Жұмыс беруші - заңды тұлға таратылған, банкроттыққа ұшыраған, жұмыс беруші - жеке тұлға қызметін тоқтатқан кезде жұмыс беруші жұмыскердің алдында берешегі болса, жалақы және өзге де төлемдер бойынша қалыптасқан берешектің мөлшері туралы тиісті түрде ресімделген анықтаманы беруге міндетті.

5-тарау. ЕҢБЕК ТӘРТІПТЕМЕСІ. ЕҢБЕК ТӘРТІБІ

      63-бап. Еңбек тәртіптемесінің қағидалары

      1. Еңбек тәртіптемесінің қағидаларын жұмыс беруші бекітеді.
       2. Еңбек тәртіптемесінің қағидаларында жұмыскерлердің жұмыс уақыты мен тынығу уақыты, еңбек тәртібін қамтамасыз ету жағдайлары, еңбек қатынастарын реттеудің өзге де мәселелері белгіленеді.

      64-бап. Тәртіптік жазалар

      1. Жұмыс беруші жұмыскердің тәртіптік теріс қылық жасағаны үшін:

      1) ескерту;

      2) сөгіс;

      3) қатаң сөгіс;

     4) осы Кодекстің 52-бабы 1-тармағының 8), 9), 10), 11), 12), 13), 14), 15), 16), 17) және 18) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша, еңбек шартын жұмыс берушінің бастамасы бойынша бұзу түріндегі тәртіптік жаза қолдануға құқылы.

      2. Осы Кодексте және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделмеген тәртіптік жазаларды қолдануға жол берілмейді.

      65-бап. Тәртіптік жазаларды қолдану тәртібі

      1. Жұмыс беруші өзінің актісін шығару арқылы тәртіптік жаза қолданады.
       2. Жұмыс беруші тәртіптік жазаны қолданғанға дейін жұмыскерден жазбаша түсініктеме талап етуге міндетті. Егер екі жұмыс күні өткеннен кейін жұмыскер жазбаша түсініктеме бермесе, онда тиісті акт жасалады.
       Жұмыскердің түсініктеме бермеуі тәртіптік жаза қолдану үшін кедергі бола алмайды.

      3. Әрбір тәртіптік теріс қылық үшін жұмыскерге бір тәртіптік жаза ғана қолданылуы мүмкін.

      4. Жұмыс берушінің жұмыскерге тәртіптік жаза қолдану туралы актісі:

      1) жұмыскер еңбекке уақытша қабілетсіз болған;

      2) жұмыскер мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттерді атқару уақытына жұмыстан босатылған;

      3) жұмыскер демалыста немесе вахтааралық демалыста болған;

      4) жұмыскер іссапарда болған кезеңде шығарылмайды.

      5. Тәртіптік жаза қолдану туралы акт шығарылған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде тәртіптік жазаға тартылған жұмыскерге қолын қойғызып хабарланады. Жұмыскер жұмыс берушінің актісімен танысқанын қол қойып растаудан бас тартқан жағдайда, тәртіптік жаза қолдану туралы актіде бұл туралы тиісті жазба жасалады.

      Жұмыскерді жұмыс берушінің тәртіптік жаза қолдану туралы актісімен жеке таныстыруға мүмкіндік болмаған жағдайда, жұмыс берушінің актісі шығарылған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде жұмыс беруші жұмыскерге хабарламасы бар хатпен тәртіптік жаза қолдану туралы актінің көшірмесін жіберуге міндетті.

      66-бап. Тәртіптік жазаларды белгілеу және қолдану мерзімі

      1. Осы Кодекстің 65-бабының 4-тармағында және Қазақстан Республикасының басқа да заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, тәртіптік жаза жұмыскерге тәртіптік теріс қылық анықталған кезде тікелей, бірақ ол анықталған күннен бастап бір айдан кешіктірілмей қолданылады.
       Осы Кодекстің 176-бабында көзделген жағдайларда тәртіптік жазалар ереуілді заңсыз деп тану туралы сот шешімі заңды күшіне енген күннен бастап бір айдан кешіктірілмей қолданылады.
       2. Тәртіптік жазаны – тәртіптік теріс қылық жасалған күннен бастап алты ай өткеннен кейін, ал Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген немесе ревизия немесе жұмыс берушінің қаржы-шаруашылық қызметін тексеру нәтижелері бойынша тәртіптік теріс қылық анықталған жағдайларда жұмыскер тәртіптік теріс қылық жасаған күннен бастап бір жыл өткеннен кейін қолдануға болмайды. Көрсетілген мерзімдерге қылмыстық іс бойынша іс жүргізу уақыты кірмейді.
       3. Жұмыскердің еңбекке уақытша қабілетсіздігіне, мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттерді орындау үшін жұмыстан босатылуына, демалыста, іссапарда немесе вахтааралық демалыста болуына байланысты жұмыста болмаған уақытында тәртіптік жаза қолдану мерзімінің барысы тоқтатыла тұрады.
       4. Осы Кодексте көзделген негіздер бойынша еңбек шартын бұзуды қоспағанда, тәртіптік жаза қолдану мерзімі ол қолданылған күннен бастап алты айдан аспайды.
       5. Жұмыскерге тәртіптік жаза қолданған жұмыс беруші тәртіптік жазаны мерзімінен бұрын жұмыс берушінің актісін шығару арқылы алып тастауға құқылы.

6-тарау. ЖҰМЫС УАҚЫТЫ

      67-бап. Жұмыс уақыты және оның түрлері

      1. Дайындық-қорытынды жұмысы (наряд-тапсырма, материалдар, құралдар алу, техникамен, құжаттамамен танысу, жұмыс орнын дайындау және жинау, дайын өнімді тапсыру және басқалар) уақытының кезеңдері, еңбек технологиясында, еңбекті ұйымдастыруда; еңбекті қорғау және еңбек қауіпсіздігі қағидаларында көзделген үзілістер; жұмыскер өзінің уақытына еркін иелік ете алмайтын жұмыс орнында болу немесе жұмысты күту уақыты; мереке және демалыс күндеріндегі кезекшіліктер; үйдегі кезекшілік, сондай-ақ еңбек, ұжымдық шарттарға, жұмыс берушінің актілеріне немесе Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес басқа да кезеңдер жұмыс уақытына жатады.
       2. Ұзақтығы қалыпты, ұзақтығы қысқартылған және толық емес жұмыс уақыты болуы мүмкін.

      68-бап. Жұмыс уақытының қалыпты ұзақтығы 

      1. Жұмыс уақытының қалыпты ұзақтығы аптасына 40 сағаттан аспауға тиіс.
       2. Еңбек шартында жұмыс уақытының қалыпты ұзақтығы үшін төленетіндей төлемақымен ұзақтығы азырақ жұмыс уақыты көзделуі мүмкін.
       3. Негізгі жұмыс орны бойынша және қоса атқаратын жұмысы бойынша күнделікті жұмыстың жиынтық ұзақтығы осы Кодекстің 71-бабының 4-тармағында белгіленген күнделікті жұмыс ұзақтығының нормасынан 4 сағаттан артық аспауға тиіс.

      69-бап. Жұмыскерлердің жекелеген санаттары үшін жұмыс уақытының қысқартылған ұзақтығы

      1. Он сегіз жасқа толмаған жұмыскерлер үшін:
       1) он төрт жастан он алты жасқа дейінгі жұмыскерлер үшін – аптасына 24 сағаттан аспайтын;
       2) он алты жастан он сегіз жасқа дейінгі жұмыскерлер үшін – аптасына 36 сағаттан аспайтын жұмыс уақытының қысқартылған ұзақтығы белгіленеді.
       2. Ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстарда істейтін жұмыскерлер үшін өндірістердің, цехтардың, кәсіптер мен лауазымдардың тізіміне, ауыр жұмыстардың, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстардың тізбесіне сәйкес аптасына 36 сағаттан аспайтын жұмыс уақытының қысқартылған ұзақтығы белгіленеді.
       Осы тармақта белгіленген жұмыс уақытының қысқартылған ұзақтығы ауыр, зиянды және (немесе) қауіпті жағдайлардағы еңбегі өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша аттестаттау нәтижелерімен расталған жұмыскерлерге қолданылады.
       Жұмыс беруші өндірістік объктілерді еңбек жағдайлары бойынша, сондай-ақ аттестаттауға жатпайтын жұмыс орындары бойынша аттестаттауды өткізбеген жағдайда, жұмыс уақытының қысқартылған ұзақтығы өндірістердің, цехтардың, кәсіптер мен лауазымдардың тізіміне, ауыр жұмыстардың, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстардың тізбесіне сәйкес толық көлемде беріледі.
       3. Бірінші және екінші топтардағы мүгедек жұмыскерлерге аптасына 36 сағаттан аспайтын жұмыс уақытының қысқартылған ұзақтығы белгіленеді.
       Бірінші және екінші топтардағы мүгедек жұмыскерлердің күнделікті жұмысының (жұмыс ауысымының) ұзақтығы жеті сағаттан аспайды.
       4. Жұмыскерлерге жұмыс уақытының қысқартылған ұзақтығы белгіленген кезде олардың еңбегіне ақы төлеу осы Кодекске сәйкес жүргізіледі.

      70-бап. Толық емес жұмыс уақыты

      1. Еңбек шартын жасасқан кезде, сондай-ақ еңбек қатынастары процесінде жұмыскер мен жұмыс беруші арасында жазбаша келісім бойынша толық емес жұмыс уақыты белгіленуі мүмкін.
       Осы Кодексте белгіленген қалыпты ұзақтықтан аз уақыт, оның ішінде:
       1) толық емес жұмыс күні, яғни күнделікті жұмыс (жұмыс ауысымы) ұзақтығының нормасын азайту;
       2) толық емес жұмыс аптасы, яғни жұмыс аптасындағы жұмыс күндерінің санын қысқарту;
       3) күнделікті жұмыс (жұмыс ауысымы) ұзақтығының нормасын бір мезгілде азайту және жұмыс аптасындағы жұмыс күндерінің санын қысқарту толық емес жұмыс уақыты болып есептеледі.
       2. Толық емес жұмыс уақыты жағдайларында жұмыс істеу жұмыскер үшін осы Кодексте, еңбек, ұжымдық шарттарда, келісімдерде белгіленген жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысының ұзақтығын, еңбек өтілін есептеуде және еңбек саласындағы басқа да құқықтарын шектеуге әкеп соқтырмайды.
       3. Жұмыс беруші жүкті әйелдің, үш жасқа дейінгі баласы (балалары) бар ата-ананың біреуінің (бала асырап алушының) жазбаша өтініші бойынша толық емес жұмыс уақытын белгілейді.

      71-бап. Жұмыс уақыты режимі

      1. Жұмыскерлер үшін екі демалыс күні бар бес күндік жұмыс аптасы белгіленеді. Бес күндік жұмыс аптасы кезінде күнделікті жұмыстың (ауысымның) ұзақтығы жұмыстың ерекшелігі ескеріле және жұмыс аптасының белгіленген ұзақтығы сақтала отырып, жұмыс берушінің актісінде айқындалады.
       2. Өндірістердің сипаты мен жұмыс жағдайлары бойынша бес күндік жұмыс аптасын енгізу орынсыз болатын ұйымдарда бір демалыс күні бар алты күндік жұмыс аптасы белгіленеді.
       3. Жұмыс беруші еңбек және ұжымдық шарттардың талаптарына немесе жұмыс берушінің актісіне сәйкес бес күндік немесе алты күндік жұмыс аптасын белгілейді.
       4. Осы Кодексте және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, күнделікті жұмыстың ұзақтығы 8 сағаттан аспайды.
       5. Күнделікті жұмыстың (жұмыс ауысымының) ұзақтығы, күнделікті жұмыстың (жұмыс ауысымының) басталу және аяқталу уақыты, жұмыстағы үзілістер уақыты еңбек тәртіптемесі қағидаларында, еңбек және ұжымдық шарттарда белгіленген талаптар сақтала отырып айқындалады.
       6. Өнер және мәдени демалыс кәсіптік ұйымдарының шығармашылық жұмыскерлері, бұқаралық ақпарат құралдарының жұмыскерлері, спортшылар, жаттықтырушылар үшін Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына, жұмыс берушінің актілеріне, ұжымдық немесе еңбек шарттарына сәйкес күнделікті жұмыстың (жұмыс ауысымының) өзгеше ұзақтығы белгіленуі мүмкін.

      72-бап. Күнделікті жұмысты (жұмыс ауысымын) бөліктерге бөлу

      1. Күнделікті жұмысты (жұмыс ауысымын) бөліктерге бөлуге:
       1) жұмыс қарқындылығы әртүрлі болатын жұмыстарда;
       2) егер бұл жұмыскердің әлеуметтік-тұрмыстық және өзге де жеке қажеттіліктерімен байланысты болса, оның бастамасы бойынша жол беріледі.
       2. Күнделікті жұмысты (жұмыс ауысымын) бөліктерге бөлген кезде жұмыс уақытының жалпы ұзақтығы күнделікті жұмыстың (жұмыс ауысымының) белгіленген ұзақтығынан аспауға тиіс.
       3. Күнделікті жұмыс (жұмыс ауысымы) бөліктерге бөлінетін жұмыс түрлері, жұмыстағы үзілістердің саны мен ұзақтығы, сондай-ақ осындай жағдайлары бар жұмыс үшін жұмыскерлерге төленетін өтемақылардың түрлері мен мөлшерлері еңбек, ұжымдық шарттарда айқындалады.
       Күнделікті жұмысты (жұмыс ауысымын) бөліктерге бөлумен байланысты үзілістер жұмыскерлердің тынығуы үшін беріледі және жұмыс уақытына жатпайды.

      73-бап. Ауысымдық жұмыс

      1. Өндірістік процестің ұзақтығы күнделікті жұмыстың жол берілетін ұзақтығынан асатын жағдайларда ауысымдық жұмыс белгіленуі мүмкін.
       2. Ауысымдық жұмыс кезінде жұмыс ауысымының ұзақтығы, бір жұмыс ауысымынан екіншісіне өту ауысым кестелерімен белгіленеді.
       3. Жұмыс беруші ауысым кестелерін осы кестелер қолданысқа енгізілгенге дейін кемінде күнтізбелік он күн бұрын жұмыскерлердің назарына жеткізеді.
       4. Жұмыскерді қатарынан екі жұмыс ауысымы бойы жұмысқа тартуға тыйым салынады.

      74-бап. Икемді жұмыс уақыты режиміндегі жұмыс

      1. Жұмыскерлердің әлеуметтік-тұрмыстық және өзге де жеке қажеттіліктерін өндіріс мүдделерімен үйлестіру мақсатында жұмыскерлер үшін икемді жұмыс уақыты режимі белгіленуі мүмкін.
       2. Икемді жұмыс уақыты режимі кезінде:
       1) белгіленген жұмыс уақыты;
       2) жұмыскер сол уақыт ішінде еңбек міндеттерін өз қалауы бойынша атқаруға құқылы икемді (ауыспалы) жұмыс уақыты;
       3) есептік кезең белгіленеді.
       3. Оның шегінде жұмыскерлердің осы санаты үшін орташа белгіленген жұмыс уақытының ұзақтығы сақталуға тиіс кезең икемді жұмыс уақыты кезіндегі есептік кезең деп танылады.
       4. Икемді жұмыс уақыты кезіндегі есептік кезең алты айдан аспайды.
       5. Икемді жұмыс уақыты режиміндегі күнделікті жұмыстың (жұмыс ауысымының) және (немесе) апта сайынғы жұмыс уақытының ұзақтығы күнделікті және (немесе) апта сайынғы жұмыс уақыты ұзақтығының нормасынан көп немесе аз болуы мүмкін.
       6. Белгіленген жұмыс уақытының, икемді (ауыспалы) жұмыс уақытының ұзақтығы, икемді жұмыс уақыты режиміндегі есептік кезең жұмыс берушінің актісінде, еңбек немесе ұжымдық шарттарда белгіленеді.

      75-бап. Жұмыс уақытының жиынтық есебі

      1. Жұмыс уақытының жиынтық есебі үздіксіз жұмыс істейтін өндірістерде, цехтарда, учаскелерде және өндіріс (жұмыс) жағдайлары бойынша жұмыскерлердің осы санаты үшін белгіленген жұмыс уақытының күнделікті немесе апта сайынғы ұзақтығы сақталмайтын жұмыстардың кейбір түрлерінде қолданылады.
       2. Оның шегінде жұмыскерлердің осы санаты үшін белгіленген күнделікті және (немесе) апта сайынғы жұмыс уақыты ұзақтығының нормасы орташа алғанда сақталуға тиіс кезең жұмыс уақытының жиынтық есебі кезіндегі есептік кезең деп танылады.
       3. Кез келген, бірақ бір жылдан аспайтын күнтізбелік кезең немесе белгілі бір жұмысты орындау кезеңі жұмыс уақытының жиынтық есебі кезіндегі есептік кезең болуы мүмкін.
       4. Жұмыс уақытының жиынтық есебін белгілеу кезінде жұмыстың аяқталуы мен келесі жұмыс күнінің (жұмыс ауысымының) басталуы арасындағы жұмыскердің демалыс ұзақтығының сақталуы міндетті болып табылады.
       5. Жұмыс уақытының жиынтық есебі кезінде жұмыс істеу тәртібі, жұмыс уақытының жиынтық есебі белгіленетін жұмыскерлердің санаттары ұжымдық шартта немесе жұмыс берушінің актісінде айқындалады.
       6. Жұмыс уақытының жиынтық есебі қолданылатын жұмысқа он сегіз жасқа толмаған жұмыскерлерді тартуға жол берілмейді.
       7. Егер жұмыс күнінің (жұмыс ауысымының) ұзақтығы сегіз сағаттан асатын болса, жүкті әйелдерге жұмыс уақытының жиынтық есебін қолдануға жол берілмейді.
       8. Бірінші топтағы мүгедек жұмыскерлерге жұмыс уақытының жиынтық есебін қолдануға жол берілмейді.
       Егер екінші және үшінші топтардағы мүгедек жұмыскерлерге сараптамалық кәсіптік-патологиялық комиссияның қорытындысы негізінде жұмыс уақытының жиынтық есебі белгіленетін режимге тыйым салынған болса, оларға мұндай есеп белгіленбейді.

      76-бап. Түнгі уақыттағы жұмыс

      1. Сағат 22-ден 6-ға дейінгі уақыт түнгі уақыт болып есептеледі.
       2. Түнгі уақыттағы жұмысқа:
       он сегіз жасқа толмаған жұмыскерлер;
       жұмыс берушіге жүктілігі туралы анықтаманы ұсынған жүкті әйелдер жіберілмейді.
       3. Мүгедек жұмыскерлерді түнгі уақытта жұмысқа тартуға, оларға мұндай жұмысқа медициналық қорытындыға сәйкес денсаулық жағдайына байланысты тыйым салынбаған жағдайда, олардың жазбаша келісімімен ғана жол беріледі.
       4. Жұмыс беруші:
       1) жеті жасқа дейінгі балалары бар әйелдерді және жеті жасқа дейінгі балаларды анасыз тәрбиелеп отырған басқа да адамдарды;
       2) он алты жасқа дейінгі мүгедек балаларды тәрбиелеп отырған жұмыскерлерді жазбаша келісімінсіз түнгі уақыттағы жұмысқа тартуға құқылы емес.

      77-бап. Үстеме жұмыс

      1. Осы баптың 2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, үстеме жұмыстарға тартуға жұмыскердің жазбаша келісімімен ғана жол беріледі.
       2. Жұмыскердің келісімінсіз мынадай жағдайларда:
       1) елдің қорғанысы үшін, сондай-ақ төтенше жағдайларды, дүлей зілзаланы немесе өндірістік аварияны болдырмау не олардың зардаптарын дереу жою үшін қажетті жұмыстарды жүргізу кезінде;
       2) сумен жабдықтаудың, газбен жабдықтаудың, жылумен жабдықтаудың, энергиямен жабдықтаудың және тіршілікті қамтамасыз етудің басқа да жүйелерінің қалыпты жұмыс істеуін бұзатын өзге де мән-жайларды жою үшін;
       3) егер жұмыста үзіліс жасауға болмаса, ауыстыратын жұмыскер келмей қалғанда, басқа жұмыскермен ауыстыру шараларын дереу қолдана отырып, жұмысты жалғастыру үшін;
       4) денсаулықтан айырылу немесе өлім қаупі төнген азаматтарға шұғыл және кезек күттірмейтін жәрдем көрсету үшін үстеме жұмыстарға жол беріледі.
       3. Үстеме жұмысқа мынадай жұмыскерлер:
       1) жұмыс берушіге жүктілігі туралы анықтаманы ұсынған жүкті әйелдер;
       2) он сегіз жасқа толмағандар;
       3) мүгедектер жіберілмейді.

      78-бап. Үстеме жұмыстардың шекті саны

      1. Үстеме жұмыстар әрбір жұмыскер үшін тәулік ішінде – екі сағаттан, ал ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстарда бір сағаттан аспауға тиіс.
       2. Үстеме жұмыстардың жалпы ұзақтығы айына он екі сағаттан және жылына бір жүз жиырма сағаттан аспауға тиіс.
       3. Үстеме жұмыстардың шекті санын шектеу осы Кодекстің 77-бабы 2-тармағының 1) және 4) тармақшаларында көзделген жағдайлардағы жұмыстарға қолданылмайды.

      79-бап. Жұмыс уақытын есепке алуды жүргізу тәртібі

      1. Жұмыс беруші жұмыскердің нақты жұмыс істеген жұмыс уақытын есепке алуды жүргізуге міндетті.
       2. Жұмыскер жұмыс істеген және жұмыс істемеген уақыт есепке алынуға тиіс. Бұл ретте үстеме жұмыстар уақыты, түнгі уақыттағы, демалыс, мереке күндеріндегі жұмыстар, іссапар күндері бөлек есепке алынады.
       3. Жұмыс уақытын есепке алуды жүргізудің нысаны мен тәртібі жұмыс берушінің актісінде айқындалады.
       4. Жұмыскердің жұмыс уақытына жұмыстарды жұмыс орнынан тыс жерлерде орындаған не олардың орындалуын жұмыс беруші нақты уақытпен тіркей алмайтын кезеңдер қосылатын жағдайларда, бұл кезеңдер жұмыс уақытын есепке алу құжаттарында еңбек шартында белгіленген жұмыстар көлемін орындау ретінде белгіленеді.

7-тарау. ТЫНЫҒУ УАҚЫТЫ

      80-бап. Тынығу уақытының түрлері

      Тынығу уақытының түрлері:
       1) жұмыс күні (жұмыс ауысымы) ішіндегі үзілістер:
       - тынығуға және тамақтануға арналған үзіліс;
       - ауысымішілік және арнайы үзілістер;
       2) күнделікті (ауысымаралық) тынығу;
       3) демалыс күндері (вахтааралық тынығу);
       4) мереке күндері;
       5) демалыстар болып табылады.

      81-бап. Тынығуға және тамақтануға арналған үзіліс

      1. Жұмыскерге күнделікті жұмыс (жұмыс ауысымы) ішінде тынығуға және тамақтануға арналған, ұзақтығы жарты сағаттан кем болмайтын бір үзіліс берілуге тиіс.
       2. Тынығуға және тамақтануға арналған үзіліс беру уақыты, оның ұзақтығы еңбек тәртіптемесі қағидаларында, еңбек, ұжымдық шарттарда белгіленеді.
       3. Тынығуға және тамақтануға арналған үзіліс уақыты жұмыс уақытына қосылмайды. Өндіріс жағдайлары бойынша үзіліс беру мүмкін болмайтын жұмыстарда жұмыс беруші жұмыскерді жұмыс уақытында арнайы жабдықталған орында тынығу және тамақтану мүмкіндігімен қамтамасыз етуге міндетті. Мұндай жұмыстардың тізбесі, тынығудың және тамақтанудың тәртібі мен орны ұжымдық шартта немесе жұмыс берушінің актілерінде белгіленеді.

      82-бап. Ауысымішілік және арнайы үзілістер

      1. Жұмыстың жекелеген түрлерінде жұмыскерлерге өндіріс пен еңбек технологиясына және оларды ұйымдастыруға байланысты, жұмыс уақытына қосылатын ауысымішілік үзілістер беріледі. Бұл жұмыс түрлері, мұндай үзілістердің ұзақтығы мен оларды берудің тәртібі ұжымдық шартта немесе жұмыс берушінің актілерінде айқындалады.
       2. Жылдың суық немесе ыстық мезгілінде ашық ауада, жылытылмайтын жабық үй-жайларда жұмыс істейтін, сондай-ақ тиеу-түсіру жұмыстарында істейтін жұмыскерлерге жылыну не салқындау және тынығу үшін жұмыс уақытына қосылатын арнайы үзілістер беріледі. Жұмыс беруші жұмыскерлердің жылынуына, салқындауына және тынығуына арналған үй-жайлардың жабдықталуын қамтамасыз етуге міндетті.
       3. Бір жарым жасқа дейінгі балалары бар әйелдерге, бір жарым жасқа дейінгі балаларды анасыз тәрбиелеп отырған әкелерге (бала асырап алушыларға) баланы (балаларды) тамақтандыру үшін жұмыстың әрбір үш сағатынан сиретпей ұзақтығы мынадай:
       1) бір баласы барларға – әрбір үзіліс кемінде отыз минут;
       2) екі немесе одан көп баласы барларға – әрбір үзіліс кемінде бір сағат болатын қосымша үзілістер беріледі.
       4. Осы баптың 3-тармағында көрсетілген жұмыскердің өтініші бойынша баланы (балаларды) тамақтандыруға арналған үзілістер тынығуға және тамақтануға арналған үзілістерге қосылады не жиынтық үзілістер жұмыс күнінің (ауысымның) басында немесе аяғында беріледі.
       5. Баланы (балаларды) тамақтандыруға арналған үзілістер жұмыс уақытына қосылады. Үзілістер уақытында әйелдердің, әкелердің, бала асырап алушылардың орташа жалақысы сақталады.

      83-бап. Күнделікті (ауысымаралық) тынығудың ұзақтығы

      Жұмыскердің жұмыстың аяқталуы мен оның келесі күні басталуы (жұмыс ауысымы) арасындағы күнделікті (ауысымаралық) тынығуының ұзақтығы он екі сағаттан кем болмайды.

      84-бап. Демалыс күндері

      1. Жұмыскерлерге апта сайын демалыс күндері беріледі.
       2. Бес күндік жұмыс аптасында жұмыскерлерге аптасына екі демалыс күні, ал алты күндік жұмыс аптасында – бір демалыс күні беріледі.
       3. Бес күндік және алты күндік жұмыс аптасында жексенбі жалпы демалыс күні болып табылады. Бес күндік жұмыс аптасындағы екінші демалыс күні ұжымдық шартта немесе еңбек тәртіптемесі қағидаларында белгіленеді.
       4. Үздіксіз өндірістерде немесе өндірістік-техникалық жағдайлар бойынша немесе халыққа ұдайы үздіксіз қызмет көрсету қажеттілігі салдарынан демалыс күндері жұмысты тоқтату мүмкін болмайтын өндірістерде істейтін, сондай-ақ вахталық әдіспен жұмыс істейтін жұмыскерлерге (жұмыскерлер тобына) демалыс күндері ауысымдық кестелерге (вахталар кестелеріне) сәйкес аптаның әр күндері кезекпен беріледі.
       5. Қолданылатын жұмыс режимдеріне және ауысымдық кестелерге (вахталар кестелеріне) қарамастан, мұсылман күнтізбесі бойынша атап өтілетін Құрбан айттың бірінші күні, 7 қаңтар – православиелік Рождество демалыс күндері болып табылады.
       6. Іссапарда жүрген жұмыскер демалыс күндерін өзі жіберілген жұмыс берушінің еңбек тәртіптемесі қағидаларына сәйкес пайдаланады.

      85-бап. Демалыс және мереке күндеріндегі жұмыс

      1. Ауысымдық кесте немесе вахталық кесте бойынша вахталық әдіспен жұмыс істейтін жұмыскерлерді мереке күндерінде, сондай-ақ осы Кодекстің 84-бабының 5-тармағында көзделген демалыс күндерінде жұмысқа тарту үшін жұмыскерлердің жазбаша келісімі және жұмыс берушінің актісін шығару талап етілмейді.
       Осы Кодекстің 86-бабында көзделген жағдайларды қоспағанда, демалыс және мереке күндеріндегі жұмысқа жұмыскердің және ауысымдық кесте (вахталар кестесі) бойынша жұмыс істейтін жұмыскерлердің жазбаша келісімімен немесе оның өтініші бойынша жұмыс берушінің актісі негізінде жол беріледі.
       2. Демалыс және мереке күндеріндегі жұмыс үшін жұмыскердің қалауы бойынша оған басқа демалыс күні беріледі немесе осы Кодекстің 109-бабында көрсетілген мөлшерде ақы төленеді.
       3. Мереке күндері кезеңінде, сондай-ақ осы Кодекстің 84-бабының 5-тармағында көзделген демалыс күндерінде жұмыс уақытын ұтымды пайдалану мақсатында Қазақстан Республикасының Үкіметі демалыс күндерін басқа жұмыс күндеріне ауыстыруға құқылы.
       4. Жұмыс берушіге жүктілік туралы анықтаманы ұсынған жүкті әйелдерді демалыс және мереке күндерінде жұмысқа тартуға тыйым салынады.

      86-бап. Жұмыскердің келісімінсіз демалыс және мереке күндері жұмысқа тартудың айрықша жағдайлары

      Жұмыскердің келісімінсіз демалыс және мереке күндері жұмысқа тартуға мынадай жағдайларда:
       1) төтенше жағдайлардың, дүлей зілзаланың немесе өндірістік аварияның алдын алу не олардың зардаптарын дереу жою үшін;
       2) еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғалардың, мүліктің жойылуының немесе бүлінуінің алдын алу және оларды тергеп-тексеру үшін;
       3) тұтастай ұйымның немесе оның жекелеген бөлімшелерінің одан әрі қалыпты жұмыс істеуі жедел орындалуына байланысты болатын шұғыл, күтпеген жұмыстарды орындау үшін жол беріледі.

      87-бап. Демалыс түрлері

      1. Жұмыскерлерге демалыстардың мынадай түрлері беріледі:
       1) жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалыстары;
       2) әлеуметтік демалыстар.
       2. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы жұмыскердің тынығуына, жұмысқа қабілеттілігін қалпына келтіруіне, денсаулығын нығайтуына және жұмыскердің өзге де жеке қажеттіліктеріне арналады және жұмыс орны (лауазымы) мен орташа жалақысы сақтала отырып, белгілі бір күнтізбелік күндер санына беріледі.
       3. Жұмыскерлерге жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысының мынадай түрлері беріледі:
       1) жыл сайынғы негізгі ақы төленетін еңбек демалысы;
       2) жыл сайынғы ақы төленетін қосымша еңбек демалысы.
       4. Әлеуметтік демалыс деп ана болуға, балалардың күтіміне, өндірістен қол үзбей білім алуға қолайлы жағдайлар жасау мақсатында және өзге де әлеуметтік мақсаттарда жұмыскерді белгілі бір кезеңге жұмыстан босату түсініледі.
       5. Жұмыскерлерге әлеуметтік демалыстардың мынадай түрлері беріледі:
       1) жалақы сақталмайтын демалыс;
       2) оқу демалысы;
       3) жүктілікке және бала (балаларды) тууға, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуға байланысты демалыс;
       4) бала үш жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты жалақы сақталмайтын демалыс.
       Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, әлеуметтік демалыста болған кезең еңбек өтіліне есептеледі.
       6. Демалыс беру жұмыс берушінің актісімен ресімделеді.

      88-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін негізгі еңбек демалысының ұзақтығы

      Егер осы Кодексте, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде, еңбек, ұжымдық шарттарда және жұмыс берушінің актілерінде көбірек күн саны көзделмесе, жұмыскерлерге ұзақтығы күнтізбелік жиырма төрт күн болатын жыл сайынғы ақы төленетін негізгі еңбек демалысы беріледі.

      89-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін қосымша еңбекдемалыстары

      1. Мыналарға:
       1) ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстарда істейтін жұмыскерлерге Өндірістердің, цехтардың, кәсіптер мен лауазымдардың тізіміне, ауыр жұмыстардың, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстардың тізбесіне сәйкес ұзақтығы кемінде күнтізбелік алты күн болатын жыл сайынғы ақы төленетін қосымша еңбек демалыстары беріледі.
       Ауыр, зиянды және (немесе) қауіпті жағдайлардағы еңбегі өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша аттестаттау нәтижелерімен расталған жұмыскерлерге жыл сайынғы ақы төленетін қосымша еңбек демалыстары беріледі.
       Жұмыс беруші өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша, сондай-ақ аттестаттауға жатпайтын жұмыс орындары бойынша аттестаттауды өткізбеген жағдайда, жыл сайынғы ақы төленетін қосымша еңбек демалыстары Өндірістердің, цехтардың, кәсіптер мен лауазымдардың тізіміне, ауыр жұмыстардың, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстардың тізбесіне сәйкес толық көлемде беріледі;
       2) бірінші және екінші топтардағы мүгедектерге ұзақтығы кемінде күнтізбелік алты күн болатын жыл сайынғы ақы төленетін қосымша еңбек демалыстары беріледі.
       2. Жұмыскерлердің өзге санаттарына жыл сайынғы қосымша демалыс беру және оның ұзақтығы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленуі мүмкін.
       3. Еңбек, ұжымдық шарттарда жұмыскерлерге үздіксіз ұзақ жұмысы, маңызды, күрделі, жедел жұмыстарды, сондай-ақ өзге де сипаттағы жұмыстарды орындағаны үшін көтермелеу сипатындағы жыл сайынғы ақы төленетін қосымша демалыстар белгіленуі мүмкін.

      90-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысының ұзақтығын есептеу

      1. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысының ұзақтығы, қолданылатын жұмыс режимдері мен ауысымдық кестелерге қарамастан, жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы күндеріне тура келетін мереке күндері есепке алынбай, күнтізбелік күндермен есептеледі.
       2. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысының жалпы ұзақтығын есептеу кезінде жыл сайынғы ақы төленетін қосымша еңбек демалыстары жыл сайынғы ақы төленетін негізгі еңбек демалысына қосылады.

      91-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы берілген кезде еңбек өтілін есептеу

      Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы берілген кезде:
       1) нақты жұмыс істелген уақыт;
       2) жұмыскер нақты жұмыс істемеген, бірақ оның жұмыс орны (лауазымы) мен жалақысы толық немесе ішінара сақталған уақыт;
       3) жұмыскер еңбекке уақытша қабілетсіздігіне байланысты нақты жұмыс істемеген уақыт, оның ішінде жүктілігіне және босануына байланысты демалыста болған уақыт;
       4) жұмыскер жұмысына қайта алыну алдында нақты жұмыс істемеген уақыт еңбек өтіліне қосылады.

      92-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалыстарының кезеңін айқындау және оларды беру тәртібі

      1. Жұмыскерге жұмыс істеген бірінші және келесі жылдары үшін жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы тараптардың келісімі бойынша жұмыс жылының кез келген уақытында беріледі.
       2. Жұмыс жылы жұмыскердің бірінші жұмыс күнінен бастап есептелген күнтізбелік он екі айды құрайды.
       3. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы жұмыскер мен жұмыс берушінің арасындағы келісім бойынша бөліктерге бөлінуі мүмкін. Бұл ретте, жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысының бір бөлігі жұмыскердің еңбек шартында көзделген демалыс ұзақтығының күнтізбелік екі аптасынан кем болмауға тиіс.
       4. Жыл сайынғы еңбек демалысына ақы төлеу – ол басталғанға дейінгі үш жұмыс күнінен кешіктірілмей, ал еңбек демалысы демалыстар кестесінен тыс берілген жағдайда, ол берілген күннен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірілмей жүргізіледі.
       5. Қоса атқаратын жұмыс туралы еңбек шарты бойынша жұмыс істейтін жұмыскерлерге жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы негізгі жұмысы бойынша демалыспен бір мезгілде беріледі.
       Егер қоса атқаратын жұмыс туралы еңбек шарты бойынша жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысының ұзақтығы негізгі жұмыс бойынша демалыстың ұзақтығынан аз болса, жұмыс беруші қоса атқарушы жұмыскердің өтініші бойынша оған демалыстар ұзақтығының айырмасын құрайтын күндерге жалақы сақталмайтын демалыс береді.
       6. Демалыс беру, ауыстыру не жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысынан кері шақыртып алу жұмыс берушінің актісімен ресімделеді.

      93-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалыстарын берудің кезектілігі

      1. Жұмыскерлерге жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысын берудің кезектілігі жыл сайын жұмыс беруші жұмыскерлер пікірін ескере отырып бекітетін демалыстар кестесіне сәйкес айқындалады не тараптардың келісімі бойынша демалыстар кестесінен тыс белгіленеді.
       2. Демалыстар кестесі өндірістік қажеттілікке байланысты өзгертілген жағдайда, жұмыс беруші бұл туралы жұмыскерге еңбек демалысы басталардан кемінде екі апта бұрын хабардар етуге міндетті.

      94-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысын ауыстырудың жағдайлары мен тәртібі

      1. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы мынадай жағдайларда:
       жұмыскер еңбекке уақытша қабілетсіз болғанда;
       жүктілікке және босануға байланысты демалыс кезінде толық немесе оның бір бөлігі ауыстырылады.
       2. Осы баптың 1-тармағында көзделген жағдайларда жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы (оның бір бөлігі) жұмыскердің өтініші бойынша жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысында болу кезеңіне ауыстырылады. Ауыстырылған еңбек демалысы тараптардың келісімі бойынша келесі жұмыс жылының еңбек демалысына қосылуы немесе жұмыскердің өтініші бойынша ағымдағы жұмыс жылында бөлек берілуі мүмкін.
       3. Пайдаланылмаған жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысын не оның бір бөлігін қатарынан екі жыл бойы бермеуге тыйым салынады.

      95-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысынан кері шақыртып алу

      1. Жұмыс беруші өндірістік қажеттілік жағдайында жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысын жұмыскердің жазбаша келісімімен ғана үзуі мүмкін.

    2. Кері шақыртып алуға байланысты жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысының пайдаланылмаған бөлігі еңбек шарты тараптарының келісімі бойынша ағымдағы жұмыс жылы ішінде немесе келесі жұмыс жылында кез келген уақытта беріледі не келесі жұмыс жылының жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысына қосылады.

      3. Жұмыскерді жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысынан кері шақыртып алған кезде демалыстың пайдаланылмаған бөлігін басқа уақытта берудің орнына, жұмыскер мен жұмыс берушінің арасындағы келісім бойынша жұмыскерге жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысының пайдаланылмаған бөлігінің күндері үшін өтемақы төлемі жүргізіледі.

      4. Он сегіз жасқа толмаған жұмыскерді, жүкті әйелдерді және ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстарда істейтін жұмыскерлерді жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысынан кері шақыртып алуға жол берілмейді.

96-бап. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы құқығын іске асыру және еңбек шарты тоқтатылған кездеөтемақы төлеу

      1. Еңбек шарты мерзімінің өтуіне байланысты оны кейіннен тоқтатумен жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы, демалыс уақыты еңбек шарты мерзімінің шегінен толық немесе ішінара шыққан жағдайда берілуі мүмкін. Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысының соңғы күні еңбек шарты мерзімінің өтуіне байланысты оны тоқтату күні болып есептеледі.
       2. Еңбек шарты тоқтатылған кезде жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысын (жыл сайынғы еңбек демалыстарын) пайдаланбаған немесе толық пайдаланбаған жұмыскерге жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысының (жыл сайынғы еңбек демалыстарының) пайдаланылмаған күндері үшін өтемақы төлемі жүргізіледі.

      97-бап. Жалақы сақталмайтын демалыс

      1. Еңбек шарты тараптарының келісімі бойынша жұмыскердің өтініші негізінде оған жалақы сақталмайтын демалыс берілуі мүмкін.

      2. Жалақы сақталмайтын демалыстың ұзақтығы жұмыскер мен жұмыс берушінің арасындағы келісім бойынша айқындалады.

      3. Жұмыс беруші:

      1) неке тіркелгенде;

      2) бала туылғанда;

      3) жақын туыстары қайтыс болғанда;

     4) еңбек, ұжымдық шарттарда көзделген өзге де жағдайларда жұмыскердің хабарламасы негізінде күнтізбелік бес күнге дейін жалақы сақталмайтын демалыс беруге міндетті.

      98-бап. Оқу демалысы

      1. Білім беру ұйымдарында оқып жүрген жұмыскерлерге сынақтар мен емтихандарға дайындалу және оларды тапсыру, зертханалық жұмыстарды орындау, дипломдық жұмысты (жобаны) дайындау және қорғау, әскери оқытылған резервті даярлау бағдарламаларынан өту үшін оқу демалыстары беріледі.
       2. Оқу демалысына ақы төлеу келісімдерде, ұжымдық, еңбек шарттарында, оқу шартында айқындалады.
       3. Жұмыс беруші «Болашақ» халықаралық стипендиясы шеңберінде шетелге оқуға, тағылымдамаға жіберілген жұмыскерлерге жұмыс орнын (лауазымын) сақтай отырып, оқу демалыстарын береді.

99-бап. Жүктілікке және бала (балаларды) тууға, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуға байланыстыдемалыстар

      1. Жүкті әйелдерге, бала (балаларды) туған әйелдерге, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алған әйелдерге (еркектерге) баланың туылуына байланысты мынадай демалыстар беріледі:
       1) жүктілікке және босануға байланысты демалыс;

      2) жаңа туған баланы (балаларды) асырап алған жұмыскерлерге демалыс;

      3) бала үш жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты жалақы сақталмайтын демалыс.
       2. Жүкті әйел жүктілікке және босануға байланысты демалысқа құқық беретін еңбекке уақытша қабілетсіздік парағында көрсетілген күннен бастап демалысты оның аталған түріне құқықты растайтын еңбекке уақытша қабілетсіздік парағын ұсыну арқылы ресімдейді. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше белгіленбесе, ұзақтығы босануға дейін күнтізбелік жетпіс күнге және босанғаннан кейін күнтізбелік елу алты (қиын босанған немесе екі немесе одан көп бала туған жағдайда – жетпіс) күнге жүктілікке және босануға байланысты демалыс беріледі.

      Демалыстарды есептеу жиынтықтап жүргізіледі және демалыс әйелге босанғанға дейін нақты пайдаланған күндерінің санына және жұмыс берушідегі жұмысының ұзақтығына қарамастан, толық беріледі.

      3. Жаңа туған баланы (балаларды) асырап алған жұмыскерлерге (ата-ананың біреуіне) баланы асырап алған күннен бастап және бала туған күннен бастап елу алты күн өткенге дейінгі кезеңге демалыс беріледі.

      4. Егер еңбек және (немесе) ұжымдық шарт талаптарында, жұмыс берушінің актісінде көзделсе, жұмыс беруші орташа жалақыны сақтай отырып, Қазақстан Республикасының міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылған, жүктілікке және босануға, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуға байланысты табысынан айырылған жағдайда төленетін әлеуметтік төлем сомасын шегеріп, жүктілікке және босануға байланысты демалысқа, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алған жұмыскерлерге берілетін демалысқа ақы төлейді.

      100-бап. Бала үш жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты жалақы сақталмайтын демалыс

      1. Жұмыс беруші жұмыскерге:

      1) ата-анасының таңдауы бойынша – баланың анасына не әкесіне;

      2) баланы жалғыз тәрбиелеп отырған ата-анаға;

      3) ата-ананың қамқорлығынсыз қалған баланы іс жүзінде тәрбиелеп отырған басқа туысына не қамқоршысына;

      4) жаңа туған баланы (балаларды) асырап алған жұмыскерге бала үш жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты жалақы сақталмайтын демалыс беруге міндетті.

      2. Бала үш жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты жалақы сақталмайтын демалыс жұмыскердің жазбаша өтініші негізінде оның ұзақтығы көрсетіле отырып және баланың туу туралы куәлігі немесе баланың туу фактісін растайтын басқа құжат ұсыныла отырып беріледі.

      Жұмыскер бала күтіміне байланысты демалысты бала үш жасқа толғанға дейін толық немесе бөліп пайдалана алады.

      3. Бала үш жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты жалақы сақталмайтын демалыс уақытында жұмыскердің жұмыс орны (лауазымы) сақталады.

      4. Бала үш жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты жалақы сақталмайтын демалыс аяқталғанға дейін жұмысқа шыққан жағдайда жұмыскер жұмыс берушіге өзінің ниеті туралы жұмыс басталғанға дейін бір ай бұрын ескертуге міндетті.

8-тарау. ЕҢБЕКТІ НОРМАЛАУ ЖӘНЕ ЕҢБЕККЕ АҚЫ ТӨЛЕУ

      101-бап. Еңбекті нормалау

      1. Еңбек (уақыт, өндірім, еңбек сыйымдылығы, қызмет көрсету, сан) нормалары еңбек шығындарының өлшемі болып табылады және тиісті біліктілігі бар жұмыскер үшін техниканың, технологияның, өндіріс пен еңбекті ұйымдастырудың қол жеткізілген деңгейіне сәйкес белгіленеді.
       2. Жұмыс беруші еңбек нормаларын әзірлеуді, енгізуді, ауыстыруды және қайта қарауды еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген тәртіппен жүргізеді.
       3. Еңбек нормалары жұмыс орындарына аттестаттау мен рационализациялаудың жүргізілуіне, еңбек өнімділігін арттыруды қамтамасыз ететін жаңа техниканың, технология мен ұйымдастырушылық-техникалық іс-шаралардың ендірілуіне қарай міндетті түрде ауыстырылуға тиіс.
       Жекелеген жұмыскерлердің өз бастамасы бойынша жаңа еңбек тәсілдерін қолдануы және жұмыс орындарын жетілдіруі есебінен өнім шығарудың (қызметтер көрсетудің) жоғары деңгейіне қол жеткізу бұрын белгіленген еңбек нормаларын қайта қарау үшін негіз болып табылмайды.
       4. Жұмыскерлер жұмыс берушінің жаңа еңбек нормаларын енгізуі туралы кемінде бір ай бұрын хабардар етіледі.
       5. Еңбек нормаларын әзірлеу кезінде:
       1) еңбек нормаларының сапасы, оларды қажетті еңбек шығындарына оңтайлы жақындату;
       2) ұқсас ұйымдастырушылық-техникалық жағдайларда орындалатын дәл сондай жұмыстарға бірдей еңбек нормаларын белгілеу;
       3) еңбек нормаларының ғылым мен техника жетістіктері негізіндегі прогрессивтілігі;
       4) еңбек нормаларын белгілеу мүмкін және орынды болатын жұмыс түрлерін еңбекті нормалаумен қамту;
       5) еңбек нормаларының техникалық (ғылыми) негізділігі қамтамасыз етілуге тиіс.
       6. Көрсетілетін қызметтеріне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтерді (бағаларды, алымдар мөлшерлемелерін) мемлекеттік реттеу енгізілетін ұйымдарда еңбек нормаларын тиісті қызмет саласындағы уәкілетті мемлекеттік органдармен және еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органмен келісу бойынша, ол белгілеген тәртіппен жұмыс беруші бекітеді.
       7. Еңбек жөніндегі үлгiлiк нормалар мен нормативтерді жұмыс берушілердің салалық қауымдастықтары әзірлейді және бекітеді, барлық қызмет салалары үшін еңбек жөнiндегi бірыңғай және (немесе) салааралық үлгiлiк нормалар мен нормативтерді жұмыскерлердің өкілдерімен келісу бойынша еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген тәртіппен Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы бекітеді.
       8. Жұмыскерлерге қойылатын біліктілік талаптары мен белгілі бір жұмыс түрлерінің күрделілігі кәсіптік стандарттар негізінде, ал олар болмаған кезде Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы, Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының, жұмысшы кәсіптерінің тарифтік-біліктілік сипаттамаларының біліктілік анықтамалығы және ұйымдар басшылары, мамандары және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары негізінде белгіленеді.

      102-бап. Еңбекке ақы төлеу саласындағы мемлекеттіккепілдіктер

      Жұмыскерлердің еңбегіне ақы төлеу саласындағы мемлекеттік кепілдіктер:
       1) айлық жалақының ең төмен мөлшерін;
       2) сағаттық жалақының ең төмен мөлшерін;
       3) үстеме жұмысқа ақы төлеуді;
       4) мереке және демалыс күндеріндегі жұмысқа ақы төлеуді;
       5) түнгі уақыттағы жұмысқа ақы төлеуді;
       6) жұмыскердің жалақысынан ұстап қалудың мөлшерін шектеуді;
       7) жалақы төлеудің тәртібі мен мерзімдерін қамтиды.

      103-бап. Жалақының мөлшері

      1. Жұмыскердің айлық жалақысының мөлшері жұмыскердің біліктілігіне, орындалатын жұмыстың күрделілігіне, санына және сапасына, сондай-ақ еңбек жағдайларына қарай сараланып белгіленеді. Айлық жалақының мөлшері ең жоғары мөлшермен шектелмейді.
       Жалақы жұмыскерге жұмыс уақытын есепке алу бойынша жұмыс берушінің құжаттарында есепке алынған нақты жұмыс істеген уақыт үшін төленеді.
       2. Осы кезеңге айқындалған жұмыс уақытының нормасын толық атқарған және еңбек нормаларын немесе еңбек міндеттерін орындаған жұмыскердің айлық жалақысының мөлшері тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы Қазақстан Республикасының заңында белгіленген айлық жалақының ең төмен мөлшерінен кем болмайды.

      104-бап. Жалақының ең төмен мөлшерін белгілеу

      1. Тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы Қазақстан Республикасының заңында жыл сайын белгіленетін айлық жалақының ең төмен мөлшері ең төмен күнкөріс деңгейінен кем болмауға тиіс және ол қосымша ақылар мен үстемеақыларды, өтемақы мен әлеуметтік төлемдерді, сыйлықақылар мен басқа да ынталандырушы төлемдерді қамтымайды және жұмыс істелген уақытқа пропорционалды түрде төленеді.
       2. Өз еңбек міндеттерін орындаған жұмыскердің сағаттық жалақысының ең төмен мөлшері тиісті күнтізбелік жылдағы жұмыс уақыты балансына сәйкес орташа айлық жұмыс сағаттарының санына бөлінген айлық жалақының ең төмен мөлшерінен кем болмауға тиіс.
       3. Бірінші разрядты жұмыскердің еңбек, ұжымдық шарттардың талаптарында және (немесе) жұмыс берушінің актілерінде көзделген айлық жалақысының ең төмен мөлшері немесе айлық тарифтік мөлшерлемесінің мөлшері тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы Қазақстан Республикасының заңында белгіленген айлық жалақының ең төмен мөлшерінен кем болмауға тиіс.

      105-бап. Ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды және(немесе) қауіпті жұмыстарда істейтін жұмыскерлердің еңбегіне ақы төлеу

      1. Ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстарда істейтін жұмыскерлердің еңбегіне ақы төлеу еңбек жағдайлары қалыпты жұмыстарда істейтін жұмыскерлердің еңбегіне ақы төлеумен салыстырғанда жоғарылатылған мөлшерде, жоғарылатылған лауазымдық айлықақылар (мөлшерлемелер) немесе еңбек жағдайларын салалық келісімде айқындалатын зияндылық пен қауіптілік дәрежесі бойынша сыныптайтын салалық коэффициенттерді ескере отырып, ұжымдық шартта немесе жұмыс берушінің актісінде мөлшері айқындалатын қосымша ақылар белгілеу арқылы белгіленеді.
       2. Ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстарда істейтін жұмыскерлердің еңбегіне жоғарылатылған мөлшерде ақы төлеу Өндірістердің, цехтардың, кәсіптер мен лауазымдардың тізіміне, ауыр жұмыстардың, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстардың тізбесіне сәйкес жүзеге асырылады.
       3. Осы бапта белгіленген еңбекке ақы төлеу талаптары ауыр жұмыстардағы, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстардағы еңбегі өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша аттестаттау нәтижелерімен расталған жұмыскерлерге ұсынылады.
       Жұмыс беруші өндірістік объектілерге еңбек жағдайлары бойынша, сондай-ақ аттестаттауға жатпайтын жұмыс орындары бойынша аттестаттауды жүргізбеген жағдайда, ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстарда істейтін жұмыскерлердің еңбегіне ақы төлеу Өндірістердің, цехтардың, кәсіптер мен лауазымдардың тізіміне, ауыр жұмыстардың, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстардың тізбесіне сәйкес жүргізіледі.

      106-бап. Еңбекке сағат бойынша ақы төлеу

      1. Жұмыс күні толық болмаған немесе жүктемесі толық болмаған кезде нақты орындалған жұмыстар үшін, сондай-ақ уақытша немесе біржолғы сипаттағы жұмыстарға ақы төлеу үшін еңбек шартының талаптарында және (немесе) жұмыс берушінің актісінде еңбекке сағат бойынша ақы төлеуді белгілеуге болады. Осы Кодексте көзделген жұмыскерлердің жекелеген санаттары үшін жұмыс уақытының қысқартылған ұзақтығы кезінде еңбекке сағат бойынша ақы төлеу белгіленеді.
       2. Жұмыс уақытын жиынтық есепке алу кезінде еңбекке ақы төлеу ауысымдық кесте (вахталар кестесі) бойынша нақты жұмыс істеген жұмыс сағаттарының саны бойынша жүргізіледі. Бұл ретте жалақыны есептеу тиісті күнтізбелік жылға арналған жұмыс уақыты балансына сәйкес тарифтік мөлшерлеме (лауазымдық айлықақы) және жұмыс уақытының айлық нормасы негізге алына отырып есептелген сағаттық тарифтік мөлшерлеме бойынша жүргізіледі.

      107-бап. Еңбекке ақы төлеу жүйесі

      1. Жұмыскерге жалақы жұмыс берушідегі қолданыстағы еңбекке ақы төлеу жүйелеріне сәйкес еңбек шартында белгіленеді.
       2. Еңбекке ақы төлеу жүйесі еңбек, ұжымдық шарттардың талаптарында және (немесе) жұмыс берушінің актілерінде айқындалады.
       3. Жұмыс беруші жұмыскерлердің өндіріс тиімділігі мен орындалатын жұмыстардың сапасын жоғарылатуға мүдделілігін арттыруды күшейту үшін ұжымдық шарт талаптарында және (немесе) жұмыс берушінің актілерінде айқындалған сыйлықақы беру жүйелерін және еңбекті ынталандырудың басқа да нысандарын енгізе алады.
       4. Еңбекке ақы төлеу жүйесі біржолғы ынталандырушы төлемдерді есепке алмағанда, жұмыскерлер жалақысының кемінде 75 пайызы болатын негізгі жалақы үлесін қамтамасыз етуге тиіс.
       5. Келісімдерде, еңбек, ұжымдық шарттарда және жұмыс берушінің актілерінде айқындалған еңбекке ақы төлеу талаптары осы Кодексте және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген талаптармен салыстырғанда нашар бола алмайды.

      108-бап. Үстеме жұмысқа ақы төлеу

      Еңбекке уақыт бойынша ақы төлеу кезінде үстеме уақыттағы жұмысқа еңбек немесе ұжымдық шарттардың және (немесе) жұмыс беруші актісінің талаптарына сәйкес жоғарылатылған мөлшерде, бірақ жұмыскердің күндік (сағаттық) тарифтік мөлшерлемесі негізге алына отырып, бір жарым еседен төмен болмайтын мөлшерде ақы төленеді. Еңбекке кесімді ақы төлеу кезінде үстеме уақыттағы жұмысқа қосымша ақы төлеу жұмыскердің белгіленген күндік (сағаттық) мөлшерлемесінің елу пайызынан төмен болмайтын мөлшерде жүргізіледі.
       Тараптардың келісімі бойынша үстеме жұмысқа үстеме жұмыстың бір сағаты үшін тынығуға кемінде бір сағат беру есебімен тынығу сағаттарын ұсынуға жол беріледі.

      109-бап. Мереке және демалыс күндеріндегі жұмысқа ақы төлеу

      Мереке және демалыс күндеріндегі жұмысқа ақы төлеу еңбек немесе ұжымдық шарттардың және (немесе) жұмыс беруші актісінің талаптарына сәйкес жоғарылатылған мөлшерде, бірақ жұмыскердің күндік (сағаттық) мөлшерлемесі негізге алына отырып, бір жарым еседен төмен болмайтын мөлшерде жүргізіледі.

      110-бап. Түнгі уақыттағы еңбекке ақы төлеу

      Түнгі уақыттағы жұмыстың әрбір сағатына еңбек немесе ұжымдық шарттардың және (немесе) жұмыс беруші актісінің талаптарына сәйкес жоғарылатылған мөлшерде, бірақ жұмыскердің күндік (сағаттық) мөлшерлемесі негізге алына отырып, бір жарым еседен төмен болмайтын мөлшерде ақы төленеді.

      111-бап. Лауазымдарды қоса атқару, қызмет көрсетуаймағының кеңеюі және уақытша болмағанжұмыскердің міндеттерін атқару (алмастыру) кезінде еңбекке ақы төлеу

      1. Сол бір ұйымда, еңбек шартында көзделген өзінің негізгі жұмысымен қатар басқа немесе осындай лауазым бойынша қосымша жұмыс орындайтын не уақытша болмаған жұмыскердің міндеттерін өзінің негізгі жұмысынан босатылмай орындайтын жұмыскерлерге қосымша ақы төлеу жүргізіледі.
       2. Жұмыскерлерге тапсырылатын қосымша жұмыстар:

      1) жұмыскердің еңбек шартында (лауазымдық нұсқаулықта) көзделген өзінің негізгі жұмысымен қатар басқа бос лауазым бойынша қосымша жұмысты орындауы – лауазымдарды қоса атқару;
       2) жұмыскердің еңбек шартында (лауазымдық нұсқаулықта) көзделген өзінің негізгі жұмысымен қатар жұмыс күнінің (ауысымның) белгіленген ұзақтығы ішінде осындай бос лауазым бойынша қосымша жұмысты орындауы – қызмет көрсету аймағын кеңейту;

      3) жұмыскердің еңбек шартында (лауазымдық нұсқаулықта) көзделген өзінің негізгі жұмысымен қатар басқа және осындай лауазым бойынша қосымша жұмысты орындауы – уақытша болмаған жұмыскердің міндеттерін атқару (алмастыру) арқылы жүзеге асырылуы мүмкін.

     Егер уақытша болмаған жұмыскерді алмастыру алмастыратын жұмыскердің лауазымдық міндеттеріне кіретін болса, уақытша болмаған жұмыскердің міндеттерін атқарғаны (алмастырғаны) үшін жұмыскерлерге қосымша ақы төлеу жүргізілмейді.

      3. Лауазымдарды қоса атқарғаны, қызмет көрсету аймағының кеңейгені немесе уақытша болмаған жұмыскердің міндеттерін атқарғаны (алмастырғаны) үшін берілетін қосымша ақының мөлшерлерін жұмыс беруші орындалатын жұмыс көлемін негізге ала отырып, жұмыскермен келісім бойынша белгілейді.

112-бап. Бос тұрып қалу уақытына ақы төлеу

      1. Жұмыс берушіге және жұмыскерге байланысты емес себептер бойынша бос тұрып қалу уақытын ресімдеу тәртібі және бос тұрып қалу уақытына ақы төлеу талаптары еңбек, ұжымдық шарттарда айқындалады және жалақының ең төмен мөлшерінен кем болмайтын мөлшерде, ал жұмыс берушінің кінәсінен болғанда – жұмыскердің орташа жалақысының кемінде елу пайызы мөлшерінде белгіленеді.
       2. Жұмыскердің кінәсінен жол берілген бос тұрып қалу уақытына ақы төленбеуге тиіс.

      113-бап. Жалақы төлеудің тәртібі мен мерзімдері

      1. Жалақы Қазақстан Республикасының ұлттық валютасында ақшалай нысанда белгіленеді және айына бір реттен сиретпей, келесі айдың бірінші онкүндігінен кешіктірілмей төленеді. Жалақы төленетін күн еңбек шартында көзделеді. Жалақы төленетін күн демалыс немесе мереке күндеріне тура келген кезде төлем олардың қарсаңында жүргізіледі.
       2. Жалақы төлеу кезінде жұмыс беруші әрбір жұмыскерге тиісті кезең ішінде оған тиесілі жалақының құрамдас бөліктері, жүргізілген ұстап қалулардың мөлшерлері мен негіздері туралы, оның ішінде ұстап қалынған және аударылған міндетті зейнетақы жарналары туралы, сондай-ақ төленуге тиісті жалпы ақша сомасы туралы мәліметтерді жазбаша немесе электрондық нысанда ай сайын хабарлауға міндетті.
       3. Жұмыс беруші жалақыны толық көлемде және еңбек шартында белгіленген мерзімдерде төлемеген кезде жұмыс беруші Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады. Жұмыс беруші төлем кідіртілген кезең үшін жұмыскерге берешек пен өсімпұл төлейді. Өсімпұл мөлшері жалақы төлеу жөніндегі міндеттемелерді орындау күніне Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қайта қаржыландырудың ресми мөлшерлемесі негізге алына отырып есептеледі және төлем жүргізілуге тиісті келесі күннен бастап мерзімі өткен әрбір күнтізбелік күн үшін есепке жазылады және төлем жасалған күнмен аяқталады.
       4. Еңбек шарты тоқтатылған кезде жұмыс берушіден жұмыскерге тиесілі сомаларды төлеу ол тоқтатылғаннан кейінгі үш жұмыс күнінен кешіктірілмей жүргізіледі.

      114-бап. Жұмыскердің орташа жалақысын есептеу

      1. Бес күндік және сол сияқты алты күндік жұмыс аптасында орташа жалақыны есептеу белгіленген қосымша ақылар мен үстемеақылар, сыйлықақылар және еңбекке ақы төлеу жүйесінде көзделген тұрақты сипаттағы басқа да ынталандырушы төлемдер ескеріле отырып, тиісті кезеңдегі орташа күндік (сағаттық) жалақы есебінен нақты жұмыс істелген уақыт үшін жүргізіледі.
       2. Осы Кодекске сәйкес тиісті ақы (төлем) төлеуге байланысты оқиғаның алдындағы күнтізбелік он екі ай орташа жалақыны есептеу үшін есеп айырысу кезеңі болып табылады. Күнтізбелік он екі айдан аз жұмыс істеген жұмыскерлер үшін орташа жалақы нақты жұмыс істелген уақыт бойынша айқындалады.
       Егер жұмыскердің жағдайын нашарлатпайтын болса, ұжымдық шартта орташа жалақыны есептеудің өзге де кезеңдері көзделуі мүмкін.
       3. Орташа жалақыны айқындаудың осы Кодексте көзделген барлық жағдайлары үшін еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган оны есептеудің бірыңғай тәртібін белгілейді.

      115-бап. Жалақыдан ұстап қалулар

      1. Жұмыскердің жалақысынан ұстап қалулар сот шешімі бойынша, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында және осы Кодексте көзделген жағдайларда жүргізіледі.
       2. Жұмыскердің өзі жұмыс істейтін ұйым алдындағы берешегін өтеу үшін оның жалақысынан ұстап қалу жұмыскерді жазбаша хабардар ете отырып:
       1) іссапарға байланысты, сондай-ақ іссапарға байланысты шығыстарды растайтын құжаттарды бермеген жағдайда жұмсалмаған және уақтылы қайтарылмаған ақшалай сомаларды өтеу үшін;
       2) оқыту шарты болған кезде жұмыскерді оқытуға байланысты шығындарды жұмыс берушіге еңбек шарты мерзімінен бұрын бұзылған кезде жұмыс істелмеген мерзімге пропорционалды түрде өтеуді көздейтін жағдайларда;
       3) жалақы есебінен жұмыскерге берілген жұмыс істелмеген авансты өтеу үшін;
       4) осы Кодекстің 95-бабының 3-тармағын қоспағанда, жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысын ауыстыру немесе жұмыскерді одан кері шақыртып алу жағдайларында;
       5) жұмыскердің жазбаша келісуі болған кезде өзге де жағдайларда жұмыс беруші актісінің негізінде жүргізілуі мүмкін.
       3. Бірнеше атқарушылық парақтары бойынша жалақыдан ұстап қалу кезінде, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында және Кодекстің осы бабында көзделген жағдайларда, ай сайынғы ұстап қалудың мөлшері жұмыскерге тиесілі жалақының елу пайызынан аспауға тиіс.

9-тарау. КӘСІПТІК ДАЯРЛАУ, ҚАЙТА ДАЯРЛАУ ЖӘНЕ БІЛІКТІЛІКТІ АРТТЫРУ

      116-бап. Осы тарауда пайдаланылатын ұғымдар

      Осы тарауда мынадай ұғымдар пайдаланылады:
       1) біліктілікті арттыру – бұрын алған кәсіптік білімін, машықтары мен дағдыларын қолдауға, кеңейтуге, тереңдету мен жетілдіруге мүмкіндік беретін кәсіптік оқыту нысаны;
       2) дуальдық оқыту – кәсіпорынның, оқу орнының және білім алушының тең жауаптылығы кезінде жұмыс орындарын бере және білім алушыларға өтемақы төлей отырып, білім беру ұйымында оқытуды кәсіпорында оқыту мен практиканың міндетті кезеңдерімен ұштастырып, кадрлар даярлау нысаны;
       3) дуальдық оқыту туралы шарт – білім алушы, өндірістік оқыту мен практикадан өту үшін жұмыс орнын ұсынатын ұйым және оқу орны арасындағы, өндірістік практикадан өту жағдайлары мен тәртібін регламенттейтін жазбаша келісім;
       4) кәсіптік даярлау – белгілі бір жұмыс түрін орындауға қажетті жаңа немесе өзгерген кәсіби дағдыларды меңгеру үшін тұлғаны дамытуға бағытталған кәсіптік оқыту нысаны;
       5) қайта даярлау – басқа кәсіпті немесе мамандықты игеруге мүмкіндік беретін кәсіптік оқыту нысаны;
       6) оқыту шарты – жұмыс беруші мен білім алушының арасындағы кәсіптік даярлау, қайта даярлау және біліктілікті арттыру шарттары туралы жазбаша келісім.

      117-бап. Кәсіптік стандарттар және біліктілік жүйесі

      1. Ұлттық біліктілік шеңбері әрбір біліктілік деңгейі үшін кәсіби қызметтің жалпы сипаттамаларын жазудан тұрады.
       Салалық біліктілік шеңбері орындалатын жұмыстардың күрделілігіне және пайдаланылатын білімінің, машығы мен құзыретінің сипатына қарай деңгейлер бойынша салада маманның біліктілігіне қойылатын талаптарды сыныптайды.
       Кәсіптік стандарт – кәсіби қызметтің нақты саласында біліктілік деңгейіне және құзыретке, еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын талаптарды айқындайтын стандарт.
       2. Кәсіптік стандарттарды әзірлеуді, енгізуді, ауыстыруды және қайта қарауды жұмыс берушілер бірлестігі еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген тәртіппен Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы бекітетін салалық біліктілік шеңберлері негізінде жүргізеді.
       3. Ұлттық біліктілік шеңберін әзірлеуді және қайта қарауды еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган білім беру саласындағы уәкілетті органмен бірлесіп жүргізеді және әлеуметтік әріптестік пен әлеуметтік және еңбек қатынастарын реттеу жөніндегі республикалық комиссия бекітеді.
       4. Салалық біліктілік шеңберін әзірлеуді және қайта қарауды тиісті қызмет салаларының уәкілетті мемлекеттік органдары мен жұмыс берушілер бірлестіктері жүргізеді және әлеуметтік әріптестік пен әлеуметтік және еңбек қатынастарын реттеу жөніндегі салалық комиссиялар бекітеді.

      118-бап. Кәсіптік даярлау, қайта даярлау және біліктілікті арттыру

      1. Ұйымның жұмыс істеуі мен дамуы үшін кәсіптік даярлаудың, қайта даярлау мен біліктілікті арттырудың қажеттілігін және оның көлемін жұмыс беруші айқындайды.
       2. Жұмыс беруші жұмыскерлерді немесе өзімен еңбек қатынастарында тұрмайтын өзге адамдарды (білім алушы) кәсіптік даярлауды, қайта даярлауды және олардың біліктілігін арттыруды:
       1) тікелей ұйымда (жұмыс берушіде);
       2) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында;
       3) кадрларды кәсіптік даярлауды, қайта даярлауды және олардың біліктілігін арттыруды жүзеге асыратын өзге де ұйымдарда жүргізеді.
       3. Жұмыс берушінің жолдамасы бойынша білім алушыларды кәсіптік даярлау, қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру оқыту шартына сәйкес жұмыс берушінің қаражаты немесе Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де қаражат есебінен жүзеге асырылады.
       4. Оқыту шартында:
       1) білім алушы алатын нақты кәсіпке, мамандыққа, біліктілікке және (немесе) біліктілік курсының атауына сілтеме;
       2) жұмыс беруші мен білім алушының құқықтары мен міндеттері;
       3) оқыту мерзімі және оқыту аяқталғаннан кейін жұмыс берушіде жұмыспен өтеу мерзімі;
       4) оқытуға байланысты шығындарды жұмыспен өтеудің өтелмеген мерзіміне пропорционалды түрде жұмыс берушіге өтеу тәртібі мен жағдайлары;
       5) оқытуға байланысты кепілдіктер мен өтемақы төлемдері;
       6) тараптардың жауаптылығы қамтылуға тиіс.
       Оқыту шартында тараптардың келісімімен айқындалған өзге де талаптар қамтылуы мүмкін.
       5. Кәсіптік даярлаудан, қайта даярлаудан және біліктілікті арттырудан өтетін жұмыскерлер жұмыс берушімен келісім бойынша жұмыстан босатылуы не жұмысты толық емес жұмыс уақыты жағдайында орындауы мүмкін.
       6. Келісімде, ұжымдық және (немесе) еңбек шарттарында оқытуға байланысты жеңілдіктер мен өтемақы төлемдері көзделуі мүмкін.
       7. Жұмыс беруші техникалық және кәсіптік білім берудің оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарына кадрларды даярлауға, қайта даярлауға және олардың біліктілігін арттыруға жәрдемдеседі.
       8. Жұмыс берушілер Қазақстан Республикасының білім туралы заңнамасына сәйкес практикалар базасы ретінде кәсіптік практикадан өту үшін орын ұсынады, қауіпсіз жағдайлар жасайды және шарттарда көзделген міндеттерді орындайды.

      119-бап. Дуальдық оқыту

      Дуальдық оқыту дуальдық оқыту туралы шартқа сәйкес жүзеге асырылады.
       Өндірістік практикадан өту кезеңінде білім алушыға еңбек тәртіптемесінің қағидалары қолданылады.
       Білім алушы өндірістік оқыту мен практикадан өту уақытында білім алушының еңбек өтіліне есептелетін белгілі бір функционалдық міндеттерді орындайды және сол уақыт үшін өтемақы төлемі жүргізілуі мүмкін.
       Өндірістік оқыту мен практикадан өтетін адамдарға еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі талаптар қолданылады.

10-тарау. ЕҢБЕК ШАРТЫ ТАРАПТАРЫНЫҢ МАТЕРИАЛДЫҚ ЖАУАПТЫЛЫҒЫ

      120-бап. Еңбек шарты тарапының келтірілген нұқсанды(зиянды) өтеу жөніндегі міндеті

      1. Еңбек шарты тарапының еңбек шартының басқа тарапына келтірген нұқсан (зиян) үшін материалдық жауаптылығы, егер осы Кодексте және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында өзгеше көзделмесе, құқыққа қарсы кінәлі мінез-құлық (әрекет немесе әрекетсіздік) және құқыққа қарсы кінәлі мінез-құлық пен келтірілген нұқсан (зиян) арасындағы себепті байланыс нәтижесінде келтірілген нұқсан (зиян) үшін басталады.
       2. Еңбек шартының басқа тарапқа нұқсан (зиян) келтірген тарапы оны осы Кодекске және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарына сәйкес өтейді.
       3. Еңбек, ұжымдық шарттарда жұмыскер мен жұмыс берушінің материалдық жауаптылығы нақтылануы мүмкін.
       4. Нұқсан (зиян) келтірілгеннен кейін еңбек шартының тоқтатылуы еңбек шартының тараптарын басқа тарапқа келтірілген нұқсанды (зиянды) өтеу жөніндегі материалдық жауаптылықтан босатпайды.

      121-бап. Жұмыскерді еңбек ету мүмкіндігінен заңсыз айыруарқылы оған келтірген нұқсан үшін жұмысберушінің материалдық жауаптылығы

      1. Жұмыс беруші жұмыскердің алмай қалған жалақысы мен оған тиесілі өзге де төлемдерді жұмыскер басқа жұмысқа заңсыз ауыстырылған, жұмыскер жұмыс орнына заңсыз жіберілмеген, еңбек шартының талаптары біржақты заңсыз өзгертілген, жұмыстан заңсыз шеттетілген, еңбек шарты заңсыз бұзылған жағдайларда, оған өтеуге міндетті.
       2. Еңбек, ұжымдық шарттарда жұмыскерді еңбек ету мүмкіндігінен заңсыз айыру арқылы келтірілген нұқсанды жұмыс берушінің өтеуінің қосымша жағдайлары белгіленуі мүмкін.

      122-бап. Жұмыскердің өміріне және (немесе) денсаулығынакелтірілген зиян үшін жұмыс берушініңматериалдық жауаптылығы

      1. Жұмыскердің еңбек міндеттерін орындауына байланысты оның өміріне және (немесе) денсаулығына зиян келтірілген кезде жұмыс беруші зиянды Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген көлемде және тәртіппен өтеуге міндетті.
       2. Осы баптың 3-тармағында көзделген жағдайды қоспағанда, осы баптың 1-тармағында көзделген зиян жұмыскердің сақтандыру төлемдері болмаған кезде толық көлемде өтеледі. Сақтандыру төлемдері болған кезде жұмыс беруші жұмыскерге сақтандыру сомасы мен зиянның нақты мөлшері арасындағы айырманы өтеуге міндетті.
       3. Жұмыскерге кәсiптік еңбекке қабiлеттiлiгiнен айырылудың бестен жиырма тоғызға дейінгі пайызды қоса алғандағы дәрежесiн белгілеумен байланысты зиян келтірілген кезде, жұмыс беруші жұмыскерге жоғалтылған табысын және денсаулығының зақымдануынан туындаған шығыстарды өтеуге міндетті.
       Еңбекке қабілеттіліктен айырылу дәрежесін белгілеу кезеңінде денсаулықтың зақымдануынан туындаған, жұмыс беруші өтейтін шығыстардың мөлшері төлем төленетін кезде республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген екі жүз елу айлық есептік көрсеткіштен аспауға тиіс.
       Денсаулықтың зақымдануынан туындаған шығыстарды өтеу бойынша төлем осы шығыстарды шеккен жұмыскер не тұлға ұсынған, осы шығыстарды растайтын құжаттардың негізінде жүзеге асырылады. Бұл ретте, Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасына сәйкес тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлеміне кіретін шығыстар өтелуге жатпайды.

      123-бап. Жұмыс берушіге нұқсан келтіргені үшін жұмыскердіңматериалдық жауаптылығы

      1. Жұмыс берушіге нұқсан келтіргені үшін жұмыскердің материалдық жауаптылығы осы Кодексте, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде және жұмыс берушінің актілерінде көзделген жағдайларда басталады.
       2. Егер нұқсан еңсерілмейтін күштің не аса қажеттіліктің, қажетті қорғаныстың, сондай-ақ жұмыс берушінің жұмыскерге берілген мүліктің сақталуы үшін тиісті жағдайларды қамтамасыз ету жөніндегі міндеттерді орындамауы салдарынан туындаған болса, жұмыскердің жұмыс берушіге келтірілген нұқсан үшін жауаптылығы жойылады.
       3. Жұмыскер жұмыс берушіге келтірілген тікелей іс жүзіндегі нұқсанды өтеуге міндетті.
       4. Тікелей нақты нұқсан деп жұмыс берушінің қолда бар мүлкінің шынайы азаюы немесе көрсетілген мүліктің (оның ішінде, егер жұмыс беруші осы мүліктің сақталуы үшін жауаптылықта болса, үшінші тұлғалардың жұмыс берушідегі мүлкінің) жай-күйінің нашарлауы, сондай-ақ жұмыс беруші үшін мүлікті сатып алуға немесе қалпына келтіруге шығын шығару не артық төлем жүргізу қажеттілігі түсініледі.
       5. Жұмыскерге қалыпты өндірістік-шаруашылық тәуекел санатына жатқызылуы мүмкін нұқсан үшін жауаптылық жүктеуге жол берілмейді.
       6. Жұмыс беруші жұмыскерлерге қалыпты жұмыс және оларға сеніп тапсырылған мүліктің толық сақталуын қамтамасыз ету үшін қажетті жағдайлар жасауға міндетті.
       7. Жұмыскерлерге берілген мүліктің және басқа да құндылықтардың сақталуын қамтамасыз етпегені үшін толық жеке немесе ұжымдық (ортақ) материалдық жауаптылық туралы шарт жасалуы мүмкін жұмыскерлер атқаратын немесе орындайтын лауазымдар мен жұмыстардың тізбесі, сондай-ақ толық материалдық жауаптылық туралы үлгілік шарт жұмыс берушінің актісімен бекітіледі.
       8. Мынадай:
       1) жұмыскерге толық материалдық жауаптылықты өзіне алу туралы жазбаша шарт негізінде берілген мүліктің және басқа да құндылықтардың сақталуы қамтамасыз етілмеген;
       2) жұмыскер біржолғы құжат бойынша есебіне алған мүліктің және басқа да құндылықтардың сақталуы қамтамасыз етілмеген;
       3) алкогольдік, есірткілік немесе уытқұмарлық масаңдық (оларға ұқсас) жағдайда нұқсан келтірілген;
       4) материалдар, жартылай фабрикаттар, бұйымдар (өнімдер), оның ішінде оларды әзірлеу кезінде, сондай-ақ жұмыс беруші жұмыскерге пайдалануға берген құрал-саймандар, өлшеуіш аспаптар, арнайы киімдер мен басқа заттар кем шыққан, қасақана жойылған немесе қасақана бүлдірілген;
       5) жұмыс беруші үшін нұқсан келтіруге әкеп соққан, бейбәсекелестік туралы талап бұзылған жағдайда;
       6) еңбек, ұжымдық шарттарда ескерілген өзге де жағдайларда жұмыс берушіге келтірілген нұқсанның толық мөлшеріндегі материалдық жауаптылық жұмыскерге жүктеледі.

11-тарау. КЕПІЛДІКТЕР МЕН ӨТЕМАҚЫ ТӨЛЕМДЕРІ

      124-бап. Жұмыскерлер мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттерді орындаған кезде берілетін
кепілдіктер

      1. Жұмыс беруші Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда жұмыскерлер мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттерді орындауға тартылған уақытта оларды жұмыс орнын (лауазымын) сақтай отырып, еңбек міндеттерін орындаудан босатады.
       2. Жұмыскерге мемлекеттік және қоғамдық міндеттерді орындағаны үшін жалақы көрсетілген міндеттерді орындайтын жері бойынша, бірақ жұмыс орнындағы орташа жалақысынан төмен болмай төленеді.
       3. Мерзімді әскери қызметті өткерген адамдар оны өткергеннен кейін екі ай ішінде мерзімді әскери қызметке шақырылғанға дейін жұмыс істеген ұйымға жұмысқа қабылдау кезінде басым құқыққа ие болады.

      125-бап. Медициналық қарап-тексеруге жіберілетінжұмыскерлер үшін кепілдіктер

      Осы Кодекске не ұжымдық шартқа сәйкес жұмыс берушінің қаражаты есебінен мерзімдік медициналық қарап-тексеруден өтуге міндетті жұмыскерлердің олардан өткен уақытта жұмыс орны (лауазымы) мен орташа жалақысы сақталады.

      126-бап. Донор болып табылатын жұмыскерлер үшінкепілдіктер

      Донор болып табылатын жұмыскердің тексерілу және қан мен оның компоненттерін донациялау уақытында жұмыс орны (лауазымы) мен орташа жалақысы сақталады, сондай-ақ оларға Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасына сәйкес өзге де кепілдіктер беріледі.

      127-бап. Іссапарларға жіберілетін жұмыскерлер үшін кепілдіктер мен өтемақы төлемдері

      1. Іссапар уақытында жұмыскердің жұмыс орны (лауазымы) мен іссапар күндеріне келетін жұмыс күндері үшін жалақысы сақталады.
       2. Іссапарларға жіберілетін жұмыскерлерге:
       1) іссапарда болған күнтізбелік күндері үшін, оның ішінде жолдағы уақыты үшін тәуліктік төлемдер;
       2) баратын жеріне дейінгі және кері қайтқандағы жол жүру шығыстары;
       3) тұрғын үй-жайды жалға алу шығыстары төленеді.
       3. Жұмыскерлерді іссапарларға жіберудің шарттары мен мерзімдері еңбек, ұжымдық шарттарда немесе жұмыс берушінің актісінде айқындалады.
       4. Он сегіз жасқа толмаған жұмыскерлер, жүкті әйелдер, сондай-ақ мүгедек жұмыскерлер үшін мұндай жұмысқа медициналық көрсетілімдер бойынша тыйым салынбаған болса, оларды іссапарға жіберуге жол беріледі. Бұл ретте, аталған жұмыскерлер іссапарға барудан бас тартуға құқылы.
       5. Үш жасқа дейінгі балалары бар жұмыскерлер, егер медициналық қорытынды негізінде мүгедек балалар не отбасының науқас мүшелері тұрақты күтімді жүзеге асыруға мұқтаж болса, отбасының науқас мүшелерін күтуді жүзеге асыратын не мүгедек балаларды тәрбиелеп отырған жұмыскерлер іссапарға барудан бас тартуға құқылы.

      128-бап. Жұмыскерді жұмыс берушімен бірге басқа жерге ауыстыру кезіндегі өтемақы төлемдері

      1. Жұмыскер жұмыс берушімен бірге басқа жерге жұмысқа ауыстырылған кезде жұмыс беруші жұмыскерге:
       1) жұмыскер мен оның отбасы мүшелерінің көшуіне;
       2) жұмыскер мен оның отбасы мүшелерінің мүлкін тасымалдауға байланысты шығыстарды өтеуге міндетті.
       2. Осы баптың 1-тармағында көзделген өтемақы төлемдерінің тәртібі мен мөлшері еңбек, ұжымдық шарттарда немесе жұмыс берушінің актісінде айқындалады.

      129-бап. Жұмыскердің жеке мүлкін жұмыс берушінің мүддесіне пайдалануына байланысты өтемақы төлемдері

      Жұмыскер жеке мүлкін жұмыс берушінің мүддесіне және оның келісімімен пайдаланған кезде жұмыс беруші құрал-саймандарды, жеке көлікті, басқа да техникалық құралдарды пайдаланғаны, тоздырғаны (амортизациясы) үшін және оларды пайдалану шығыстарына тараптардың келісімі бойынша өтемақы төлемін жүргізеді.

      130-бап. Жұмысы жолда өтетін немесе жүріп-тұру сипаты барне қызмет көрсету учаскелері шегіндегі қызметтіксапарлармен байланысты болатын жағдайлардажұмыскерлерге берілетін өтемақы төлемдері

      1. Жұмыскерлердің жұмысы жолда өтетін немесе жүріп-тұру сипаты бар не қызмет көрсету учаскелері шегіндегі қызметтік сапарлармен байланысты болатын жағдайларда, оларға тұрақты тұрғылықты жерінен тысқары жерде болған әрбір күн үшін келісімде, ұжымдық, еңбек шарттарында және (немесе) жұмыс берушінің актісінде белгіленген тәртіппен өтемақы төлемдері жүргізіледі.
       2. Тұрақты жұмысы жолда өтетін немесе жүріп-тұру сипаты бар не қызмет көрсету учаскелері шегіндегі қызметтік сапарлармен байланысты жұмыскерлерге теміржол, өзен, теңіз, автомобиль көлігі, азаматтық авиация, автомобиль жолдары, магистральдық құбыржолдары, магистральдық байланыс желілері мен олардағы құрылыстар, радиорелелік желілер және олардағы құрылыстар, электр берудің әуе желілері және олардағы құрылыстар, байланыс объектілері жұмыскерлері, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасының учаскелеріне қызмет көрсететін жұмыскерлер жатады.
       3. Жұмыскерлер айдың барлық жұмыс күндерінде емес, белгілі бір күндерінде сапарда болған жағдайда, төлем жұмыс (жұмыс өндірісі) орнына баруға және кері қайтуға жол жүрген нақты күндер санына пропорционалды түрде жүргізіледі.

      131-бап. Жұмысынан айырылуына байланысты берілетін өтемақы төлемдері

      1. Жұмыс беруші мынадай жағдайларда:
       1) жұмыс беруші заңды тұлға таратылған не жұмыс беруші жеке тұлға қызметін тоқтатқан жағдайда, жұмыс берушінің бастамасы бойынша еңбек шарты бұзылған кезде;
       2) жұмыскерлердің саны немесе штаты қысқартылған жағдайда, жұмыс берушінің бастамасы бойынша еңбек шарты бұзылған кезде;
       3) жұмыс беруші еңбек шартының талаптарын орындамаған жағдайда жұмыскердің бастамасы бойынша еңбек шарты бұзылған кезде бір айдағы орташа жалақы мөлшерінде жұмысынан айырылуына байланысты өтемақы төлемдерін жүргізеді.
       2. Жұмыс беруші жұмыс берушінің экономикалық жай-күйінің нашарлауына әкеп соққан өндіріс, орындалатын жұмыстар және көрсетілетін қызметтер көлемі азайған жағдайда, жұмыс берушінің бастамасы бойынша еңбек шарты бұзылған кезде екі айдағы орташа жалақы мөлшерінде жұмысынан айырылуына байланысты өтемақы төлемдерін жүргізеді.
       3. Еңбек, ұжымдық шарттарда немесе жұмыс берушінің актісінде жұмысынан айырылуына байланысты өтемақы төлемінің неғұрлым жоғары мөлшері көзделуі мүмкін.

      132-бап. Далалық жабдықталым ақшасын төлеудің тәртібі меншарттары

      1. Геологиялық барлау, топографиялық-геодезиялық, іздестіру ұйымдарының жұмыскерлеріне:
       1) тұрғылықты тұратын жеріне күнделікті қайтып келмей тұрақты тұрғылықты жерінен тысқары жерде;
       2) тұрғылықты тұратын жері болып табылмайтын далалық ұйым орналасқан жерге күнде қайтып келгенімен, тұрғылықты тұратын жерінен тысқары жерде;
       3) еңбекті вахталық әдіспен ұйымдастыру жолымен тұрғылықты тұратын жерінен тысқары жерде далалық жағдайларда жұмыстар орындаған кезде далалық жабдықталым ақшасы төленеді.
       2. Далалық жабдықталым ақшасын төлеу тәртібі, шарттары мен мөлшері, далалық жағдайдағы жұмыс уақытын есепке алу тәртібі келісімдерде, ұжымдық, еңбек шарттарында белгіленеді және жұмыс берушінің актісімен бекітіледі.

      133-бап. Жұмыскерлерге жұмыс берушінің қаражаты есебіненеңбекке уақытша қабілетсіздігі бойыншаәлеуметтік жәрдемақы төлеу

      1. Жұмыс беруші өз қаражаты есебінен жұмыскерлерге еңбекке уақытша қабілетсіздігі бойынша әлеуметтік жәрдемақы төлеуге міндетті.
       2. Денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган бекіткен тәртіппен берілген еңбекке қабілетсіздік парақтары еңбекке уақытша қабілетсіздігі бойынша әлеуметтік жәрдемақылар төлеу үшін негіз болып табылады.
       3. Еңбекке уақытша қабілетсіздігі бойынша әлеуметтік жәрдемақылар жұмыскерлерге еңбекке қабілетсіздіктің бірінші күнінен бастап жұмысқа қабілеттілігі қалпына келген күнге дейін немесе мүгедектік белгіленгенге дейін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес төленеді.
       4. Еңбекке уақытша қабілетсіздігі бойынша жәрдемақы:
       1) заңды күшіне енген сот үкімімен кінәлі екендігі анықталған жағдайда, өзінің қылмыстық құқық бұзушылық жасау кезінде алған өндірістік жарақаттарының салдарынан еңбекке уақытша қабілетсіздігі туындаған жұмыскерге;
       2) соттың ұйғарымы бойынша жұмыскерді мәжбүрлеп емдеген (психикалық науқастардан басқа) уақыт үшін;
       3) заңды күшіне енген сот үкімімен немесе қаулысымен жұмыскердің кінәлі екені анықталған жағдайда, ол қамауда болған уақыт үшін және сот-медициналық сараптама жасалған уақыт үшін;
       4) жұмыскер алкогольді, есірткіні және уытқұмарлық заттарды пайдалануы салдарынан туындаған аурулардан немесе өндірістік жарақаттардан еңбекке уақытша қабілетсіз болған кезде;
       5) жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысымен сәйкес келетін еңбекке уақытша қабілетсіздік күндері үшін төленбейді.
       5. Еңбекке уақытша қабілетсіздік бойынша әлеуметтік жәрдемақы мөлшерін – Қазақстан Республикасының Үкіметі, оларды тағайындау және төлеу тәртібін еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган айқындайды.
       Жұмыс берушілер жұмыскерлерге Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген еңбекке уақытша қабілетсіздік бойынша әлеуметтік жәрдемақы мөлшеріне қосымша төлемдер белгілеуге құқылы.

12-тарау. ЖҰМЫСКЕРЛЕРДІҢ ЖЕКЕЛЕГЕН САНАТТАРЫНЫҢ ЕҢБЕГІН РЕТТЕУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

      134-бап. Маусымдық жұмыстар

      1. Климаттық немесе өзге де табиғи жағдайларға байланысты белгілі бір, бірақ бір жылдан аспайтын кезең (маусым) ішінде орындалатын жұмыстар маусымдық деп танылады.

      2. Еңбек шартында маусымдық жұмыстарды орындауға арналған шарт жасасу туралы талап және оларды орындаудың белгілі бір кезеңі көрсетілуге тиіс.

      3. Маусымдық жұмыстарға арналған еңбек шартын жасасу кезінде жұмыскердің өзіне тапсырылатын жұмысқа сәйкестігін тексеру мақсатында сынақ мерзімі белгіленбейді.

      4. Маусымдық жұмыстарда істейтін жұмыскерлермен еңбек шарты, осы Кодекстің 52-бабында көзделген негіздерден басқа:

      1) жұмыс берушідегі жұмыстар өндірістік сипаттағы себептер бойынша екі аптадан артық мерзімге тоқтатыла тұрған;

      2) жұмыскер еңбекке уақытша қабілетсіздігі салдарынан қатарынан бір ай бойы жұмысқа шықпаған жағдайларда жұмыс берушінің бастамасы бойынша бұзылуы мүмкін.

      5. Маусымдық жұмыстарда істейтін жұмыскердің бұл туралы жұмыс берушіні күнтізбелік жеті күн бұрын жазбаша түрде ескерте отырып, еңбек шартын өз бастамасы бойынша бұзуға құқығы бар.

      6. Жұмыс беруші маусымдық жұмыстарда істейтін жұмыскерді осы Кодекстің 52-бабы                                 1-тармағының 1) және 2) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша еңбек шартының алдағы бұзылатыны туралы күнтізбелік жеті күн бұрын жазбаша ескертуге міндетті.

      7. Маусымдық жұмыстарда істейтін жұмыскермен еңбек шарты бұзылған кезде жұмыс беруші пайдаланылмаған демалыс үшін өтемақы төлемін жұмыс істелген уақытқа пропорционалды түрде төлейді.
       8. Маусымдық жұмыстарда істейтін жұмыскермен еңбек шарты осы Кодекстің 52-бабы                                   1-тармағының 1) және 2) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша бұзылған кезде екі апталық орташа жалақы мөлшерінде өтемақы төленеді.

      135-бап. Вахталық жұмыс әдісі 

      1. Вахталық әдіс жұмыскерлердің тұрақты тұратын жеріне күнделікті қайтып келуі қамтамасыз етіле алмайтын кезде, олардың тұрақты тұрғылықты жерінен тысқары жерде еңбек процесін жүзеге асырудың ерекше нысаны болып табылады.
       2. Жұмыс беруші вахталық әдіспен жұмыс істейтін жұмыскерлерді жұмыс өндірісі объектісінде болған кезеңде тыныс-тіршілігін қамтамасыз ету үшін тұрғын үймен қамтамасыз етуге және олардың тамақтануын, жұмыс орнына дейін және одан кері жеткізіп салуды ұйымдастыруға, сондай-ақ жұмыстарды орындау және ауысымаралық тынығу үшін жағдаймен қамтамасыз етуге міндетті.
       Жұмыс беруші жұмыскердің жұмыс өндірісі объектісінде болу жағдайларын, сондай-ақ еңбек, ұжымдық шарттарға және (немесе) жұмыс беруші бекітетін Вахталық жұмыс әдісі туралы ережеге сәйкес вахталық әдісті қолдану тәртібін қамтамасыз етеді.
       3. Вахталық әдіспен орындалатын жұмыстарға он сегіз жасқа толмаған жұмыскерлер, он екі және одан көп апта жүктілік мерзіміндегі жүкті әйелдер, бірінші топтағы мүгедектер медициналық қорытындыны ұсынған күннен бастап жіберілмейді. Өзге жұмыскерлер, егер медициналық қорытындылар негізінде мұндай жұмыстардың оларға қарсы көрсетілімі болмаса, вахталық әдіспен орындалатын жұмыстарға тартылуы мүмкін.
       4. Объектіде жұмыстарды орындау уақытын және ауысымаралық тынығу уақытын қамтитын кезең вахта болып есептеледі. Вахтаның ұзақтығы күнтiзбелiк он бес күннен аспауға тиіс.
       Жұмыскердің жазбаша келісімімен вахтаның ұзақтығы ұжымдық, еңбек шарттарына сәйкес күнтiзбелiк отыз күнге дейін ұзартылуы мүмкін.
       Теңіз кемелері экипаждарының мүшелері үшін жұмыскердің келісімімен вахтаның ұзақтығы күнтiзбелiк бір жүз жиырма күнге дейін ұзартылуы мүмкін.
       5. Жұмыстың вахталық әдісі кезінде тоқсан ішіндегі немесе өзге де неғұрлым ұзақ, бірақ күнтізбелік бір жылдан аспайтын кезең ішіндегі жұмыс уақытының жиынтық есебі белгіленеді.
       6. Есептік кезең шегіндегі жұмыс уақыты мен тынығу уақыты вахтадағы жұмыс кестесімен (вахталар кестесімен) бекітіледі. Есептік кезең жұмыс уақытын, тынығу уақытын, жұмыс беруші орналасқан жерден немесе жиналатын жерден жұмыс орнына дейінгі және одан кері қайту жолының уақытын, сондай-ақ уақыттың осы күнтізбелік бөлігіне дәл келетін өзге де кезеңдерді қамтиды. Бұл ретте, есептік кезеңдегі жұмыс уақытының жалпы ұзақтығы осы Кодексте белгіленген нормалардан аспауға тиіс. Жұмыс беруші вахталық әдіспен жұмыс істейтін әрбір жұмыскердің жұмыс уақыты мен тынығу уақытының есебін жүргізуге міндетті.
       Жұмыс беруші орналасқан жерден немесе жиналу пунктінен жерден жұмыс орнына дейін және одан кері қайту жолының уақыты жұмыс уақытына қосылмайды.
       Жұмыс ауысымының ұзақтығы сегіз сағаттан асқан кезде тынығуға және тамақтануға арналған үзіліс кемінде бір сағат болып белгіленеді.
       7. Вахталық әдіспен жұмыс істейтін жұмыскерлердің түнгі уақыттағы, демалыс және мереке күндеріндегі жұмысына ақы төлеу еңбек, ұжымдық шарттарда көзделген жұмыс істелген айға жалақы төлеу күнінен кешіктірілмей жүргізіледі.

      136-бап. Үй жұмыскерлері

      1. Егер жұмыстар (көрсетілетін қызметтер) жұмыс берушінің пайда алуы және (немесе) жұмыс беруші үшін пайда алу мақсатында орындалмаса (көрсетілмесе), жұмыс беруші жеке тұлғаларда отбасының бір немесе бірнеше мүшесі жүргізетін үй шаруашылығындағы жұмыстарды орындайтын (қызметтер көрсететін) жұмыскерлер үй жұмыскерлері деп танылады.
       2. Жұмыс беруші үй жұмыскерін жұмысқа қабылдау не онымен еңбек қатынастарын тоқтату туралы акт шығаруды және оның жұмысы туралы мәліметтерді еңбек кітапшасына енгізуді жүргізбейді.
       3. Үй жұмыскерімен еңбек шартының тоқтатылғаны (бұзылғаны) туралы жазбаша ескертудің мерзімдері, сондай-ақ жұмысынан айырылуға байланысты өтемақы төлеу жағдайлары мен мөлшері еңбек шартында белгіленеді.
       4. Үй жұмыскері мен жұмыс берушінің арасындағы жеке еңбек даулары тараптардың келісімі бойынша және (немесе) сотта шешіледі.

      137-бап. Үйде жұмыс істейтін жұмыскерлер

      1. Жұмыс берушімен жұмысты өз материалдарымен және өзінің немесе жұмыс беруші бөліп беретін не жұмыс берушінің қаражаты есебінен сатып алынатын жабдықтарды, құрал-саймандар мен құрылғыларды пайдалана отырып, үйде жеке еңбегімен орындау туралы еңбек шартын жасасқан адамдар үйде жұмыс істейтін жұмыскерлер деп есептеледі.
       2. Жұмыскердің жұмысты үйде орындауы еңбек шартын жасасқан кезде, еңбек шартының қолданылу мерзімі ішінде де еңбек шартына тиісті өзгерістер енгізіле отырып белгіленуі мүмкін.
       3. Үйде істелетін жұмысты орындау туралы еңбек шартында:
       1) жұмысты жұмыскерге меншік құқығымен тиесілі немесе жұмыс беруші бөліп беретін не жұмыс берушінің қаражаты есебінен сатып алынатын жабдықтарды, материалдарды, құрал-саймандар мен құрылғыларды пайдалана отырып орындау;
       2) жұмыскерді жұмысты орындау үшін қажетті шикізатпен, материалдармен, жартылай фабрикаттармен қамтамасыз ету тәртібі мен мерзімдері;
       3) жұмыскерге төленетін өтемақы және өзге де төлемдер туралы талаптар міндетті түрде көзделуге тиіс.

      138-бап. Қашықтықтан жұмыс істеу

      1. Қашықтықтан жұмыс істеу жұмыс процесінде ақпараттық- коммуникациялық технологияларды пайдалана отырып, еңбек процесін жұмыс беруші орналасқан жерден тысқары жерде жүзеге асырудың ерекше нысаны болып табылады.
       2. Жұмыс беруші жұмыскерге коммуникация құралдарын (байланыс құралдарын) береді және оларды орнату мен оларға қызмет көрсету жөніндегі шығыстарды көтереді. Жұмыскер меншікті коммуникация құралдарын тұрақты негізде пайдаланған жағдайда, жұмыс беруші өтемақы төлейді, оның мөлшері мен төлеу тәртібі жұмыскермен келісім бойынша белгіленеді.
       Тараптардың келісімі бойынша қашықтықтан жұмыс істейтін жұмыскерге жұмыс беруші үшін жұмысты орындауға байланысты өзге де шығыстар (электр энергиясының, судың құны және және басқа да шығыстар) өтелуі мүмкін.
       3. Қашықтықтан жұмыс істейтін жұмыскерлер үшін жұмыс уақытының тіркелген есебі белгіленеді, оны бақылау ерекшеліктері еңбек шартында айқындалады.

      139-бап. Азаматтық қызмет

      1. Азаматтық қызметке кіру тағайындау тәртібімен не конкурс бойынша жүзеге асырылады.
       2. Конкурсты бос лауазымы бар мемлекеттік мекеме, қазыналық кәсіпорын ұйымдастырады және өткізеді.
       3. Азаматтық қызметке қабылдау еңбек шартын жасасу және жұмыс берушінің актісін шығару арқылы жүзеге асырылады.
       4. Бұрын сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған адам азаматтық қызметке басқару функцияларын орындаумен байланысты лауазымға қабылданбайды.
       5. Азаматтық қызметшілер лауазымдарының тізілімін әзірлеу мен бекітуді еңбек жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк органмен келісу бойынша тиiстi қызмет салаларының уәкiлеттi мемлекеттiк органдары жүргізеді.
       6. Азаматтық қызметші:
       1) материалдық-техникалық, қаржылық және ақпараттық қамтамасыз ету құралдарын, басқа да мемлекеттік мүлік пен қызметтік ақпаратты қызметтік емес мақсатта пайдалануға;
       2) азаматтық қызметтің қалыпты жұмыс істеуіне және лауазымдық міндеттерді атқаруға кедергі келтіретін әрекеттерге қатысуға;
       3) қызмет жағдайын азаматтық қызметпен байланысты емес мақсатта пайдалануға;
       4) азаматтық қызметті өткеру кезеңінде белгілі болған, мемлекеттік құпияларды, қызметтік және заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәліметтерді жария етуге құқылы емес.
       7. Азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізудің тәртібі мен шарттарын тиісті қызмет саласының уәкілетті мемлекеттік органы айқындайды.
       8. Азаматтық қызметші өзінің жазбаша өтініші бойынша тиісті ұйымдардың басшылары арасындағы келісу бойынша басқа мемлекеттік мекемеге, қазыналық кәсіпорынға жұмысқа ауыстырылуы мүмкін.
       9. Мемлекеттік бюджет есебінен ұсталатын азаматтық қызметшілердің еңбегіне ақы төлеуді Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.
       Азаматтық қызметшілер болып табылатын және ауылдық жерде жұмыс iстейтiн денсаулық сақтау, әлеуметтiк қамсыздандыру, бiлiм беру, мәдениет, спорт және ветеринария саласындағы мамандарға, егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше белгiленбесе, жергiлiктi өкiлдi органдардың шешiмi бойынша бюджет қаражаты есебiнен қызметтiң осы түрлерiмен қалалық жағдайда айналысатын азаматтық қызметшiлердiң айлықақыларымен және мөлшерлемелерімен салыстырғанда кемiнде жиырма бес пайызға жоғарылатылған лауазымдық айлықақылар мен тарифтiк мөлшерлемелер белгiленедi.
       Азаматтық қызметшілер болып табылатын және ауылдық жерде жұмыс iстейтiн денсаулық сақтау, әлеуметтiк қамсыздандыру, бiлiм беру, мәдениет, спорт және ветеринария саласындағы мамандар лауазымдарының тiзбесiн жергiлiктi өкiлдi органмен келiсу бойынша жергiлiктi атқарушы орган айқындайды.
       10. Мемлекеттік бюджет есебінен ұсталатын азаматтық қызметшілерге лауазымдық айлықақы мөлшерінде сауықтыруға арналған жәрдемақы төлене отырып, ұзақтығы күнтізбелік отыз күннен кем болмайтын жыл сайынғы ақы төленетін негізгі еңбек демалысы беріледі.
       Азаматтық қызметшілерге жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысын берген кезде сауықтыруға арналған жәрдемақы күнтізбелік жылда бір рет төленеді.

      140-бап. Заңды тұлғаның атқарушы органы басшысының жәнезаңды тұлғаның алқалы атқарушы органының басқада мүшелерінің еңбегін реттеу ерекшеліктері

      1. Атқарушы органның басшысымен еңбек шартын жасасу, оның еңбегіне ақы төлеу тәртібі мен шарттары, оны тәртіптік жауаптылыққа тарту, жұмыстан шеттету осы Кодекске, Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілеріне, құрылтайшылар, заңды тұлға мүлкінің меншік иесі не құрылтайшылар, меншік иесі уәкілеттік берген адам (орган) немесе заңды тұлғаның уәкілетті органы бекітетін құжаттарға, заңды тұлғаның оқшауланған құрылымдық бөлімшелері туралы ережелерге және еңбек шартына сәйкес жүзеге асырылады.
       2. Егер жалғыз құрылтайшы (қатысушы, акционер) заңды тұлғаның жеке-дара атқарушы органы болып табылған жағдайда, еңбек шарты жасалмайды. Еңбек қатынастары жұмыс берушінің жұмысқа қабылдау туралы актісімен ресімделеді, онда еңбек функциясы, еңбек қызметін жүзеге асыру мерзімі, жұмыстың басталу күні, жұмыстың орындалатын орны, сондай-ақ еңбекке ақы төлеу мөлшері мен өзге де шарттар қамтылуға тиіс.
       Құрылтайшылардың (қатысушылардың, акционерлердің) құрамы өзгерген жағдайда, атқарушы органның басшысымен еңбек шарты жасалады не құрылтайшылардың, заңды тұлға мүлкінің меншік иесінің не құрылтайшылар, меншік иесі уәкілеттік берген адамның (органның) немесе заңды тұлғаның уәкілетті органының шешімі негізінде онымен еңбек қатынастары тоқтатылады.
       3. Атқарушы органның басшысын жаңа мерзімге тағайындаған (сайлаған, лауазымға бекіткен) жағдайда, еңбек шартына тиісті өзгерістер мен толықтырулар енгізіледі.
       4. Жұмыс берушінің жұмысқа қабылдау және еңбек шартын тоқтату туралы актісіне құрылтайшылардың, заңды тұлға мүлкінің меншік иесінің не құрылтайшылар, меншік иесі уәкілеттік берген адамның (органның) немесе заңды тұлғаның уәкілетті органының шешімімен не олар бекітетін құжаттармен уәкілеттік берілген адам қол қояды.
       5. Заңды тұлғаның алқалы атқарушы органының басшысына және басқа да мүшелеріне тәртіптік жаза тәртіптік теріс қылық анықталғаннан кейін тікелей, бірақ ол анықталған күннен бастап екі айдан кешіктірілмей қолданылады.
       Заңды тұлғаның атқарушы органының басшысына тәртіптік жаза қолдану тәртібі Қазақстан Республикасы заңнамасының және заңды тұлғаның құрылтай құжаттарының ерекшеліктері ескеріле отырып, құрылтайшылардың, заңды тұлға мүлкінің меншік иесінің не құрылтайшылар, меншік иесі уәкілеттік берген адамның (органның) немесе заңды тұлғаның уәкілетті органының шешімімен бекітілген жұмыс берушінің актісімен белгіленеді.
       6. Осы Кодексте көзделген заңды тұлғаның атқарушы органы басшысының еңбегін реттеу ерекшеліктері заңды тұлғаның жеке-дара атқарушы органына, сондай-ақ заңды тұлғаның алқалы атқарушы органының басқа да мүшелеріне қолданылады.

      141-бап. Азаматтық авиацияның авиация персоналына жататынжұмыскерлердің еңбегін реттеу ерекшеліктері

      Ұшу қауіпсіздігіне тікелей байланысты, азаматтық және эксперименттік авиацияның авиация персоналына жататын жұмыскерлердің еңбегі азаматтық авиация саласындағы халықаралық стандарттар мен нормативтер ескеріле отырып, жұмыс уақыты мен тынығу уақыты режимі ұзақтығының ерекше нормаларын белгілейтін «Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңында және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде көзделген ерекшеліктермен бірге осы Кодекспен реттеледі.

      142-бап. Теңiз кемелерi экипаждарының (жүзу құрамы)мүшелерiне жататын жұмыскерлердің еңбегін реттеу

      Теңiз кемелерi экипаждарының (жүзу құрамы) мүшелерiне жататын жұмыскерлердің еңбегі теңiз кемелерiнің экипаждары (жүзу құрамы) мүшелерiнің еңбегін, еңбегіне ақы төлеуді, жұмыс уақытын және тынығу уақытын реттеудің ерекшеліктерін белгілейтін «Сауда мақсатында теңiзде жүзу туралы» Қазақстан Республикасының Заңында және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде көзделген ерекшеліктермен бірге осы Кодекспен реттеледі.

      143-бап. Қазақстан Республикасы мемлекеттікқызметшілерінің, Парламенті мен мәслихаттарыдепутаттарының, судьяларының еңбегін реттеу 

      Қазақстан Республикасы мемлекеттік қызметшілерінің, Парламенті мен мәслихаттары депутаттарының, судьяларының еңбегі қызметке кірудің, оны өткеру мен тоқтатудың ерекше шарттары мен тәртібін, еңбектің ерекше жағдайларын, еңбекке ақы төлеу жағдайларын, сондай-ақ қосымша жеңілдіктерді, артықшылықтар мен шектеулерді белгілейтін Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде көзделген ерекшеліктермен бірге осы Кодекспен реттеледі.

      144-бап. Әскери қызметтегі адамдардың, арнаулымемлекеттік, құқық қорғау органдары мен
мемлекеттік фельдъегерлік қызметқызметкерлерінің еңбегін реттеу

      Әскери қызметтегі адамдардың, арнаулы мемлекеттік, құқық қорғау органдары мен мемлекеттік фельдъегерлік қызмет қызметкерлерінің еңбегі қызметке кірудің, оны өткеру мен тоқтатудың ерекше шарттары мен тәртібін, ерекше еңбек жағдайларын, еңбекке ақы төлеу жағдайларын, сондай-ақ қосымша жеңілдіктерді, артықшылықтар мен шектеулерді белгілейтін Қазақстан Республикасының арнайы заңдарында және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде көзделген ерекшеліктермен бірге осы Кодекспен реттеледі.

      145-бап. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі және оныңведомстволары жұмыскерлерінің еңбегін реттеу

      Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі және оның ведомстволары жұмыскерлерінің еңбегі лауазымға тағайындаудың, еңбек шартын тоқтатудың ерекше талаптарын, ерекше еңбек жағдайларын, еңбекақы төлеу жүйесі мен жағдайларын, сондай-ақ артықшылықтар мен шектеулерді белгілейтін «Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы» Қазақстан Республикасының Заңында және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің актілерінде көзделген ерекшеліктермен бірге осы Кодекспен реттеледі.

      146-бап. Кәсіптік одақтың кәсіподақ органдарының құрамынакіретін жұмыскерлердiң еңбегiн реттеу

      Кәсіптік одақтың кәсіподақ органдарының құрамына кіретін жұмыскерлердiң еңбегі «Кәсіптік одақтар туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген ерекшелiктермен бiрге осы Кодекспен реттеледi.

3-БӨЛІМ. ЕҢБЕК САЛАСЫНДАҒЫ ӘЛЕУМЕТТІК ӘРІПТЕСТІК ЖӘНЕ ҰЖЫМДЫҚ ҚАТЫНАСТАР

13-тарау. ЕҢБЕК САЛАСЫНДАҒЫ ӘЛЕУМЕТТІК ӘРІПТЕСТІК

      147-бап. Әлеуметтік әріптестік органдары, қағидаттары және міндеттері

      1. Мемлекет атынан тиісті атқарушы органдар, жұмыскерлер мен жұмыс берушілер атынан белгіленген тәртіппен уәкілеттік берілген олардың өкілдері әлеуметтік әріптестік тараптары болып табылады.
       2. Әлеуметтік әріптестікті:

      1) республикалық деңгейде – әлеуметтік әріптестік пен әлеуметтік және еңбек қатынастарын реттеу жөніндегі республикалық үшжақты комиссия (бұдан әрі – республикалық комиссия);

      2) салалық деңгейде – әлеуметтік әріптестік пен әлеуметтік және еңбек қатынастарын реттеу жөніндегі салалық комиссиялар (бұдан әрі – салалық комиссия);

      3) өңірлік (облыстық, қалалық, аудандық) деңгейде – әлеуметтік әріптестік пен әлеуметтік және еңбек қатынастарын реттеу жөніндегі облыстық, қалалық, аудандық комиссиялар (бұдан әрі – өңірлік комиссия) әлеуметтік әріптестік органдары арқылы тараптардың өзара іс-қимыл жасасуы нысанында;

      4) ұйымдар деңгейінде – Қазақстан Республикасы заңнамасының негізінде жұмыскерлердің өкілдері мен жұмыс берушінің арасында еңбек саласындағы өзара нақты міндеттемелерді белгілейтін ұжымдық шарттар нысанында қамтамасыз етеді.

      3. Тұрақты жұмыс істейтін республикалық, салалық, өңірлік комиссиялар мынадай қағидаттар:

      1) комиссиялардың қызметіне атқарушы билік органдары өкілдерінің, жұмыс берушілер мен жұмыскерлер өкілдерінің қатысу міндеттілігі;

      2) тараптардың өкілеттілігі;

      3) тепе-тең өкілдік ету;

      4) тараптардың тең құқықтылығы;

      5) тараптардың өзара жауаптылығы негізінде қалыптастырылады.

      4. Комиссияларға қатысушылардың дербес құрамын әлеуметтік әріптестіктің әрбір тарапы өз бетінше қалыптастырады.

      5. Қазақстан Республикасындағы әлеуметтік әріптестік мынадай міндеттерді шешуге бағытталған:
       1) әлеуметтік, еңбек және осылармен байланысты экономикалық қатынастарды реттеудің тиімді тетігін жасау;

      2) қоғамның барлық топтарының мүдделерін объективті ескеру негізінде әлеуметтік тұрақтылық пен қоғамдық келісімді қамтамасыз етуге жәрдемдесу;

      3) жұмыскерлердің еңбек саласындағы құқықтарының кепілдіктерін қамтамасыз етуге, оларды әлеуметтік қорғауды жүзеге асыруға жәрдемдесу;

      4) барлық деңгейлердегі әлеуметтік әріптестік тараптары арасындағы консультациялар мен келіссөздер процесіне жәрдемдесу;

      5) ұжымдық еңбек дауларын шешуге жәрдемдесу;

      6) әлеуметтік-еңбек қатынастары саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі ұсыныстарды тұжырымдау.

148-бап. Әлеуметтік әріптестікті ұйымдастыру

      1. Республикалық, салалық және өңірлік комиссиялар тараптардың орындауы үшін міндетті тиісті шешімдермен ресімделетін консультациялар мен келіссөздер жүргізу арқылы әлеуметтік әріптестік тараптарының мүдделерін келісуді қамтамасыз ететін тұрақты жұмыс істейтін органдар болып табылады.
       2. Әлеуметтік әріптестікті ұйымдастыруды қамтамасыз ету:
       1) республикалық деңгейде еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органға;
       2) салалық деңгейде тиiстi қызмет салаларының уәкiлеттi мемлекеттік органдарына;
       3) өңірлік деңгейде тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктің жергілікті атқарушы органдарына жүктеледі.
       Осы Кодекстің мақсаттары үшін салалар тізбесін республикалық комиссия белгілейді.
       3. Мыналар:
       1) республикалық деңгейде – Қазақстан Республикасы Үкіметінің, жұмыскерлердің республикалық бірлестіктері мен жұмыс берушілердің республикалық бірлестіктерінің өкілетті өкілдері;
       2) салалық деңгейде – тиісті қызмет салаларының уәкілетті мемлекеттік органдарының өкілетті өкілдері, жұмыс берушілер мен жұмыскерлердің өкілдері;
       3) өңірлік деңгейде – жергілікті атқарушы органдардың өкілетті өкілдері, жұмыс берушілер мен жұмыскерлердің өкілдері комиссияларға қатысушылар болып табылады.
       4. Мыналар:
       1) республикалық деңгейде – республикалық кәсіптік одақтар бiрлестiктері;
       2) салалық деңгейде – салалық кәсіптік одақтар;
       3) өңірлік деңгейде – аумақтық кәсіптік одақтар бiрлестiктері жұмыскерлердiң өкiлеттi өкiлдерi болып табылады.
       5. Мыналар:
       1) республикалық деңгейде – Қазақстан Республикасы Ұлттық кәсіпкерлер палатасының, жеке кәсіпкерлік субъектілері бірлестіктерінің республикалық одағының (қауымдастығының), шағын кәсіпкерлік жөніндегі республикалық бірлестіктің, жеке кәсіпкерлік субъектілерінің республикалық салалық бірлестіктерінің өкілдері жұмыс берушілердің өкілетті өкілдері болып табылады.
       Көрсетілген одақтардан (қауымдастықтардан) өкілдік ету олардың құрамына кіретін республикалық қоғамдық бірлестіктердің санына қарай пропорционалды негізде жүзеге асырылады;
       2) салалық деңгейде – Қазақстан Республикасы Ұлттық кәсіпкерлер палатасының және (немесе) салалық ұйымдардың өкілдері;
       3) өңірлік деңгейде:
       өңірлік палаталардың өкілдері;
       облыстық деңгейде – жеке кәсіпкерлік субъектілерінің облыстық бірлестіктері, шағын кәсіпкерлік жөніндегі облыстық бірлестік;
       қалалық, аудандық деңгейлерде – шағын кәсіпкерлік жөніндегі қалалық, аудандық бірлестіктер жұмыс берушілердің өкілетті өкілдері болып табылады.

      149-бап. Келісімдерді дайындау жөнінде келіссөздер жүргізу құқығы

      1. Әлеуметтік әріптестіктің кез келген тарапы келісімді әзірлеу, оның мазмұны, оны жасасу, өзгерту, толықтыру жөніндегі келіссөздердің бастамашысы болуға құқылы.
       2. Республикалық, салалық, өңірлік деңгейлерде жұмыскерлер мен жұмыс берушілер уәкілеттік берген бірнеше өкіл болса, олардың әрқайсысына өздері өкілдік ететін жұмыскерлер мен жұмыс берушілер санына байланысты пропорционалды өкілдік ету қағидаты негізінде келіссөздер жүргізу құқығы беріледі.

      150-бап. Келіссөздер жүргізу, келісімдер әзірлеу және жасасу тәртібі

      1. Екінші тараптан келіссөздерді бастау туралы жазбаша ұсыныстар алған тараптар күнтізбелік он күн ішінде оларды қарауға және келіссөздерге кірісуге міндетті.
       Тараптар арасында келісімдердің жекелеген ережелері бойынша келіспеушіліктер болған кезде, тараптар келіссөздер басталған күннен бастап үш ай ішінде бір мезгілде келіспеушіліктер хаттамасын жасай отырып, келісілген шарттарда келісімге қол қоюға тиіс.
       Егер тараптар келісімге келе алмаса, хаттама жасалады, оған келіссөздердегі келіспеушіліктерді жою және қайта бастау мерзімдері бойынша тараптардың түпкілікті тұжырымдалған ұсыныстары енгізіледі.
       2. Келіссөздер жүргізу тәртібін, келісімдерді әзірлеу және жасасу мерзімдерін, сондай-ақ оларға өзгерістер мен толықтырулар енгізуді, оларға қосылуды комиссиялар бекітеді.
       3. Келісімдер оларға тараптар қол қойған кезден бастап не келісімдерде белгіленген күннен бастап күшіне енеді. Келісімдердің барлық қосымшалары олардың ажырамас бөлігі болып табылады және солармен бірдей заңдық күшке ие болады.
       4. Келісімнің қолданылу мерзімі тараптардың келісімі бойынша не жаңа келісім қабылданғанға дейін белгіленеді, бірақ үш жылдан аспауға тиіс.
       5. Жұмыскерлерге бір мезгілде бірнеше келісімдердің күші қолданылған жағдайларда, жұмыскерлердің жазбаша өтініштері болған кезде келісімдердің жұмыскерлер үшін неғұрлым қолайлы шарттары қолданылады.
       6. Комиссиялардың шешімдері келіссөздерде барлық тараптардың келісіміне қол жеткізу негізінде ғана қабылданады және тиісті келісімдермен ресімделеді. Шешімдер қабылдау мен жұмысты ұйымдастыру тәртібін комиссиялар әзірлейді және бекітеді.
       7. Бас, салалық, өңірлік келісімдер әлеуметтік әріптестік тараптары өкілдерінің қолтаңбасымен бекітіледі.

      151-бап. Келісімдерді тіркеу

      1. Тараптар қол қойған салалық, өңірлік келісімдер қосымшаларымен бірге он күн мерзімде хабарламалық тіркеу үшін жіберіледі.
       2. Облыстық деңгейде жасалған салалық және өңірлік келісімдерді тіркеуді еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган жүзеге асырады.
       3. Қалалық, аудандық деңгейлерде жасалған салалық және өңірлік келісімдерді тіркеуді жергілікті атқарушы органдар жүзеге асырады.

      152-бап. Әлеуметтік әріптестік келісімдерінің тараптары,түрлері

      1. Республикалық деңгейде Қазақстан Республикасының Үкіметі, жұмыс берушілердің республикалық бірлестіктері мен республикалық кәсіптік одақтар бірлестіктері арасында бас келісім жасалады.
       2. Салалық деңгейде тиісті қызмет саласының уәкілетті мемлекеттік органдары, жұмыс берушілердің өкілетті өкілдері мен салалық кәсіптік одақтар арасында салалық келісімдер жасалады.
       3. Өңірлік деңгейде жергілікті атқарушы органдар және жұмыс берушілердің өкілетті өкілдері мен аумақтық кәсіптік одақтар бірлестіктері арасында өңірлік (облыстық, қалалық, аудандық) келісімдер жасалады.

      153-бап. Әлеуметтік әріптестік келісімдерінің мазмұны

      1. Келісімдер:
       1) қолданылу мерзімі туралы;
       2) орындалуын бақылау тәртібі туралы;
       3) келісімге өзгерістер мен толықтырулар енгізу тәртібі туралы;
       4) тараптардың өздеріне алған міндеттемелерді орындамаған жағдайдағы жауаптылығы туралы ережелерді қамтуға тиіс.
       2. Бас келісімнің мазмұнын республикалық комиссия әлеуметтік әріптестіктің барлық тараптары немесе солардың біреуі ұсынған бас келісім жобаларын негізге ала отырып айқындайды.
       3. Салалық және өңірлік келісімдердің мазмұнын салалық және өңірлік комиссиялар әлеуметтік әріптестіктің барлық тараптары немесе солардың біреуі ұсынған келісімдер жобаларының негізінде айқындайды.
       4. Бас келісімде:
       1) әлеуметтік-еңбек қатынастары саласындағы заң жобаларын қарау туралы;
       2) әлеуметтік-еңбек жанжалдарының және ереуілдердің алдын алу және оларды болғызбау жөніндегі іс-шаралар туралы;
       3) еңбек нарығын дамыту, халықты тиімді жұмыспен қамтуға жәрдемдесу туралы;
       4) ұлттық біліктілік шеңберін әзірлеу және бекіту туралы;
       5) еңбек жағдайлары және еңбекті қорғау, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік туралы;
       6) әлеуметтік әріптестікті және диалогті дамыту туралы;
       7) салалық және өңірлік деңгейлерде келісімдерді әзірлеуге және қабылдауға қатысу үшін байқаушылар тобын қалыптастыру тәртібі және оның қызметі туралы ережелер көзделуге тиіс.
       5. Салалық келісімдерде:
       1) тиісті саланың бағдарламалық және стратегиялық құжаттарын қарау тәртібі туралы;
       2) салада әлеуметтік әріптестікті және диалогті дамыту туралы;
       3) әлеуметтік-еңбек жанжалдарының және ереуілдердің алдын алу және оларды болғызбау жөніндегі іс-шаралар туралы;
       4) саланың еңбекке ақы төлеу жүйесінің негізгі қағидаттары туралы, оның ішінде:
       саладағы ең төмен тарифтік мөлшерлемелерді (айлықақыларды);
       разрядаралық коэффициенттердің шекті мәндерін;
       ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстарда істейтін жұмыскерлерге қосымша ақы белгілеудің бірыңғай тәртібін белгілеу;
       5) салалық біліктілік шеңберін бекіту тәртібі туралы;
       6) Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі кеңесті қалыптастыру тәртібі және оның қызметі туралы;
       7) Ұжымдық еңбек дауларының алдын алу және оларды шешу мәселелері жөніндегі кеңесті қалыптастыру тәртібі және оның қызметі туралы;
       8) келісімдерді, ұжымдық шарттарды әзірлеуге және қабылдауға қатысу үшін байқаушылар тобын қалыптастыру тәртібі және оның құзыреті мен қызметі туралы;
       9) кадрлық әлеуетті және біліктіліктерді дамыту жөніндегі үйлестіру орталығын қалыптастыру тәртібі және оның қызметі туралы ережелер көзделуге тиіс.
       6. Өңірлік келісімдерде:
       1) өңірде әлеуметтік әріптестікті және диалогті дамыту;
       2) өңірдің бағдарламалық және стратегиялық құжаттарын қарау тәртібі;
       3) әлеуметтік-еңбек жанжалдарының және ереуілдердің алдын алу және оларды болғызбау жөніндегі іс-шаралар;
       4) жұмыс берушілерге және жұмыскерлердің өкілдеріне еңбек дауларын реттеуге жәрдемдесу;
       5) жұмыспен қамтуды қамтамасыз етуге және жұмыссыздық деңгейін қысқартуға бағытталған шараларды қолдану;
       6) Ұжымдық еңбек дауларының алдын алу және оларды шешу мәселелері жөніндегі кеңесті қалыптастыру тәртібі және оның қызметі туралы ережелер көзделуге тиіс.
       7. Келісімнің Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасымен салыстырғанда жұмыскердің жағдайын нашарлататын ережелері жарамсыз деп танылады және қолданылмауға тиіс.

      154-бап. Әлеуметтік әріптестік келісімдерінің қолданылуы,олардың орындалуын бақылау және тараптардыңжауаптылығы

      1. Бас келісімнің күші мемлекеттік органдарға, жұмыс берушілерге, жұмыскерлер атынан белгіленген тәртіппен уәкілеттік берілген олардың өкілдеріне қолданылады.
       2. Салалық келісімнің күші тиісті қызмет саласының мемлекеттік органдарына, тиісті саланың жұмыс берушілеріне, жұмыскерлеріне және олардың өкілдеріне қолданылады.
       3. Өңірлік келісімнің күші тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктің жергілікті атқарушы органдарына, жұмыс берушілеріне, жұмыскерлеріне және олардың өкілдеріне қолданылады.
       4. Келісімдердің күші Қазақстан Республикасының аумағында тіркелген, шетелдік азаматтар немесе шетелдік заңды тұлғалар не шетелдік қатысатын заңды тұлғалар мүлкінің меншік иелері, құрылтайшылары (қатысушылары) немесе акционерлері болып табылатын ұйымдарға, сондай-ақ шетелдік заңды тұлғалардың филиалдары мен өкілдіктеріне қолданылады.
       5. Еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган – республикалық деңгейде, тиісті қызмет саласының мемлекеттік органдары – салалық және жергілікті атқарушы органдар өңірлік деңгейде келісімдерді оларға қол қойылған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде ресми түрде жариялауға міндетті.
       6. Келісімдердің орындалуын бақылауды әлеуметтік әріптестік тараптары жүзеге асырады.
       7. Тараптар өкілдерінің келісім жасасу, өзгерту, толықтыру жөніндегі келіссөздерге қатысудан жалтаруы немесе келісім жасасудан негізсіз бас тартуы, келіссөздер жүргізу мерзімдерін бұзуы және тиісті комиссияның жұмысын қамтамасыз етпеуі, келіссөздер жүргізу және келісімдер ережелерінің сақталуын бақылауды жүзеге асыру үшін қажетті ақпаратты бермеуі, сол сияқты олардың талаптарын бұзуы немесе орындамауы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа әкеп соғады.

      155-бап. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасыныңсақталуын қоғамдық бақылау

      Жұмыскерлердің республикалық және салалық бірлестіктері келісімдерде және ұжымдық шарттарда бекітілген жағдайларда және тәртіппен Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының сақталуын қоғамдық бақылауды жүзеге асырады.

14-тарау. ҰЖЫМДЫҚ ШАРТ

      156-бап. Ұжымдық шарттың тараптары. Ұжымдық келіссөздержүргізу, ұжымдық шартты әзірлеу және жасасутәртібі

      1. Жұмыс беруші және жұмыскерлер атынан белгіленген тәртіппен уәкілеттік берілген олардың өкілдері ұжымдық шарттың тараптары болып табылады.
       2. Ұжымдық келіссөздерді бастау және ұжымдық шартты жасасу туралы ұсынысты тараптардың кез келгені жасауы мүмкін.
       Екінші тараптың ұжымдық шарт жасасу жөніндегі келіссөздерді бастау туралы ұсынысы бар хабарламасын алған тарап оны он күн мерзімде қарауға және осы баптың 4-тармағында белгіленген тәртіппен келіссөздерге кірісуге міндетті.
       3. Ұжымдық шарт ұйымдарда да, шетелдік заңды тұлғалардың филиалдары мен өкілдіктерінде де жасалуы мүмкін. Ұйымда бір ұжымдық шарттың болуына жол беріледі.
       4. Ұжымдық келіссөздер жүргізу және ұжымдық шарттың жобасын әзірлеу үшін тараптар тепе-теңдік негізде комиссия құрады. Комиссия мүшелерінің саны, оның дербес құрамы, жобаны әзірлеу және ұжымдық шарт жасасу мерзімдері тараптардың келісімімен айқындалады.
       Кәсіптік одақтың мүшелері болып табылмайтын жұмыскерлер жұмыс берушімен өзара қарым-қатынастарда өздерінің мүдделерін білдіру үшін кәсіптік одақ органына уәкілеттік беруге құқылы.
       Ұйымда жұмыскерлердiң бiрнеше өкiлдерi болған кезде олар комиссия жұмысына қатысу, ұжымдық шартты талқылау және қол қою үшiн бiрыңғай өкiлдi орган құрады.
       5. Комиссия дайындаған ұжымдық шарттың жобасы ұйым жұмыскерлерінің міндетті түрде талқылауына жатады. Комиссия келіп түскен ескертпелер мен ұсыныстарды ескере отырып, жобаны пысықтайды.
       6. Тараптардың келісіміне қол жеткізілген кезде, ұжымдық шарт кемінде екі данада жасалады және оған тараптардың өкілдері қол қояды.
       7. Ұжымдық шарттың жекелеген ережелері бойынша тараптар арасында келіспеушіліктер болған кезде олар туындаған күннен бастап бір ай ішінде тараптар бір мезгілде келіспеушіліктер хаттамасын жасай отырып, келісілген талаптармен ұжымдық шартқа қол қоюға тиіс. Ұжымдық келіссөздер барысында туындаған келіспеушіліктер өзгерістер мен толықтырулар енгізу кезінде оларды реттеу бойынша бұдан кейінгі ұжымдық келіссөздердің нысанасы болуы мүмкін.
       8. Ұжымдық шартқа өзгерістер мен толықтырулар осы бапта оны жасасу үшін белгіленген тәртіппен тараптардың өзара келісуі бойынша ғана жүргізіледі.
       9. Егер алынған мәліметтер мемлекеттік құпияларды, қызметтік, коммерциялық немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын болса, ұжымдық келіссөздер тараптары оларды жария етуге құқылы емес.
       10. Ұжымдық келіссөздер тараптары келіссөздер жүргізу кезінде жалақысы сақтала отырып, еңбек міндеттерін орындаудан босатылуы мүмкін.
       11. Жұмыс берушi тараптар қол қойған ұжымдық шартты қол қойылған күнінен бастап бір ай ішінде мониторинг үшiн еңбек инспекциясы жөнiндегi жергілікті органға ұсынуға мiндеттi.

      157-бап. Ұжымдық шарттың мазмұны мен құрылымы

      1. Ұжымдық шарттың мазмұны мен құрылымын тараптар бас, салалық және өңірлік келісімдерге сәйкес айқындайды.
       Ұжымдық шартқа:
       1) еңбекті нормалау, еңбекке ақы төлеу жүйелері, жұмыскерлерге, оның ішінде ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстарда істейтін жұмыскерлерге арналған тарифтік мөлшерлемелер мен айлықақылар, үстемеақылар мен қосымша ақылар мөлшерлері туралы;
       2) разрядаралық коэффициенттерді белгілеу туралы;
       3) жұмыс уақыты мен тынығу уақытының ұзақтығы, еңбек демалыстары туралы;
       4) саламатты және қауіпсіз еңбек пен тұрмыс жағдайларын жасау туралы, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі іс-шараларды қаржыландыру көлемі туралы, денсаулық сақтауды жақсарту туралы;
       5) кәсіптік одақтың қызметі үшін жағдай жасау туралы;
       6) ұжымдық шартқа өзгерістер мен толықтырулар енгізу тәртібі туралы;
       7) жұмыскерлер мен жұмыс берушінің ұжымдық шарттың орындалуын бақылауы және ол үшін жауаптылығы туралы;
       8) жұмыс берушінің жұмыскерлер өкілдерінің пікірлерін есепке алуды талап ететін актілері туралы ережелер енгізіледі.
       2. Ұжымдық шартқа:
       1) еңбекті ұйымдастыруды жақсарту және өндіріс тиімділігін арттыру туралы;
       2) жалақыны индекстеу тәртібі туралы;
       3) босатылатын жұмыскерлердің жұмыспен қамтылуын, оларды даярлауды, біліктілігін арттыруды, қайта даярлауды және жұмысқа орналастыруды қамтамасыз ету туралы;
       4) даярлаудан, қайта даярлаудан және біліктілігін арттырудан өтетін жұмыскерлерге, сондай-ақ жұмысты оқумен қоса атқаратын жұмыскерлерге берілетін кепілдіктер мен жеңілдіктер туралы;
       5) жұмыскерлердің тұрғын үй және тұрмыстық жағдайларын жақсарту туралы;
       6) жұмыскерлерді сауықтыру, санаторий-курорттық емдеу және олардың демалысы туралы;
       7) кәсіптік одақ органдарына сайланған жұмыскерлерге, сондай-ақ сайланбалы өкілдерге кепілдіктер және олардың қызметін жүзеге асыру үшін жасалатын жағдайлар туралы;
       8) кәсіптік одақ мүшелері болып табылатын жұмыскерлермен еңбек шарты бұзылған кезде кәсіптік одақ органының уәжді пікірін ескерудің тәртібі туралы;
       9) жұмыскер зейнеткерлік жасқа толған кезде жұмыс берушінің бастамасы бойынша еңбек шартын бұзған жағдайдағы өтемақы төлемі туралы;
       10) жұмыс берушінің орналасқан жерінен немесе жиналатын жерден жұмыс орнына дейін және кері қайтқанда жұмыскердің жолда болған уақыты үшін өтемақы төлемі туралы;
       11) Қазақстан Республикасының міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылған, жүктілікке және босануға, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуға байланысты табысынан айырылған жағдайда төленетін әлеуметтік төлем сомасын шегергендегі орташа жалақысын сақтай отырып, жүктілікке және босануға байланысты демалысқа, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алған жұмыскерлерге берілетін демалысқа ақы төлеу туралы;
       12) жұмыскерлер мен жұмыс берушінің өздері келтірген нұқсан үшін жауаптылығы туралы;
       13) ерікті зейнетақы жарналары туралы;
       14) жұмыскерлерді және олардың отбасыларын медициналық сақтандыру кепілдіктері туралы, қоршаған ортаны қорғау туралы;
       15) сақтандыру ұйымымен зейнетақы аннуитеті шартын жасасу үшін жұмыскердің қаражаты жеткіліксіз болған жағдайда, оның пайдасына жұмыс берушінің қаражаты есебінен ерiктi зейнетақы жарналарын жүзеге асыру туралы;
       16) жұмыскерлерді Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының негіздеріне оқыту жөніндегі іс-шаралар туралы;
       17) жәрдемақылар мен өтемақы төлемдері, оның ішінде еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғалар кезіндегі төлемдерді төлеу туралы;
       18) тараптар айқындаған және осы Кодексте айқындалған басқа да мәселелер бойынша жұмыскерлер мен жұмыс берушінің өзара міндеттемелері енгізілуі мүмкін.
       3. Ұжымдық шарт Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасымен, бас, салалық, өңірлік келісімдермен салыстырғанда жұмыскерлер жағдайын нашарлатпауға тиіс. Мұндай ережелер жарамсыз деп танылады және қолданылмауға тиіс.

      158-бап. Ұжымдық шарттың қолданылу мерзімдері, аясы және тараптардың жауаптылығы

      1. Ұжымдық шарт тараптар айқындайтын мерзімге жасалады.
       2. Егер ұжымдық шарттың ережелерінде өзгеше көзделмесе, ол қол қойылған кезден бастап күшіне енеді және тараптардың орындауы үшін міндетті болады.
       3. Ұжымдық шарттың күші жұмыс берушіге және солардың атынан ұжымдық шарт жасалған ұйым жұмыскерлеріне және оған қосылған жұмыскерлерге қолданылады. Қосылу тәртібі мен шарттары ұжымдық шартта айқындалады.
       4. Ұйым таратылған, ол банкрот деп жарияланған кезде ұжымдық шарттың қолданылуы барлық жұмыскерлермен еңбек шарттары тоқтатылған күннен бастап тоқтатылады.
       5. Тараптар өкілдерінің ұжымдық шарт жасасу, өзгерту, толықтыру жөніндегі келіссөздерге қатысудан жалтаруы немесе ұжымдық шарт жасасудан негізсіз бас тартуы, келіссөздер жүргізу мерзімдерін бұзуы және тиісті комиссияның жұмысын қамтамасыз етпеуі, келіссөздер жүргізу және ұжымдық шарт ережелерінің сақталуын бақылауды жүзеге асыру үшін қажетті ақпаратты бермеуі, сол сияқты оның талаптарын бұзуы немесе орындамауы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа әкеп соғады.

15-тарау. ЖЕКЕ ЕҢБЕК ДАУЛАРЫН ҚАРАУ

      159-бап. Жеке еңбек дауын қарау тәртібі

      1. Шағын кәсіпкерлік субъектілерін және заңды тұлғаның атқарушы органының басшыларын қоспағанда, жеке еңбек дауларын – келісу комиссиялары, ал реттелмеген мәселелер не келісу комиссиясы шешімінің орындалмауы бойынша соттар қарайды.
       2. Келісу комиссиясы жұмыс беруші мен жұмыскерлер өкілдерінің бірдей санынан тепе-тең негізде ұйымдарда, оның филиалдары мен өкілдіктерінде құрылатын, тұрақты жұмыс істейтін орган болып табылады.
       3. Келісу комиссиясы мүшелерінің сандық құрамы, оның жұмыс істеу тәртібі, келісу комиссиясы шешімінің мазмұны мен оны қабылдау тәртібі, келісу комиссиясы өкілеттігінің мерзімі, делдалды тарту туралы мәселе жұмыс беруші мен жұмыскерлер өкілдерінің арасындағы жазбаша келісімде не ұжымдық шартта белгіленеді.
       4. Келісу комиссиясына келіп түскен өтінішті көрсетілген комиссия берілген күні міндетті түрде тіркеуге тиіс.
       Дау өтініш берушінің және (немесе) Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес берілген өкілеттіктер шегінде ол уәкілеттік берген өкілдің қатысуымен қаралады.
       5. Келісу комиссиясы дауды өтініш тіркелген күннен бастап он бес жұмыс күні ішінде қарауға және дау тараптарына шешімнің көшірмесін оны қабылдаған күннен бастап үш күн мерзімде беруге міндетті.
       6. Келісу комиссиясының шешімі, жұмысқа қайта алу туралы дауды қоспағанда, онда белгіленген мерзімде орындалуға тиіс.
       7. Келісу комиссиясының шешімі белгіленген мерзімде орындалмаған жағдайда, жұмыскер немесе жұмыс беруші сотқа жүгінуге құқылы.
       8. Келісу комиссиясының тараптары келісу комиссиясының мүшелерін Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының негіздеріне, келіссөздер жүргізу машығын дамытуға және еңбек дауларында консенсусқа жетуге жыл сайын оқытуды жүргізуге міндетті.

      160-бап. Жеке еңбек дауларын қарау бойынша жүгіну мерзімдері

      Келісу комиссиясына немесе сотқа жеке еңбек дауларын қарау бойынша жүгіну үшін мынадай мерзімдер белгіленеді:
       1) жұмысқа қайта алу туралы даулар бойынша – жұмыс берушінің еңбек шартын тоқтату туралы актісінің көшірмесі келісу комиссиясына тапсырылған күннен бастап бір ай, ал сотқа жүгіну үшін – реттелмеген даулар бойынша не еңбек шарты тарапы келісу комиссиясының шешімін орындамағанда жүгінген кезде келісу комиссиясы шешімінің көшірмесі тапсырылған күннен бастап екі ай;
       2) басқа еңбек даулары бойынша – жұмыскер немесе жұмыс беруші өз құқығының бұзылғаны туралы білген немесе білуге тиіс күннен бастап бір жыл.
       Жеке еңбек дауларын қарау бойынша жүгіну мерзімінің өтуі қаралып жатқан еңбек дауы бойынша медиация туралы шарттың қолданылу кезеңінде, сондай-ақ келісу комиссиясы болмаған жағдайда, ол құрылғанға дейін тоқтатыла тұрады.

      161-бап. Жұмыскерді жұмысына қайта алу

      1. Бұрынғы жұмысына қайта алынған жұмыскерге амалсыз бос жүрген (жұмыстан шеттетілген) бүкіл уақыты үшін орташа жалақысы немесе басқа жұмысқа заңсыз ауыстырылған кезде төмен ақы төленетін жұмысты орындаған уақыт үшін, бірақ алты айдан аспайтын уақытқа жалақыдағы айырма төленеді.
       2. Жеке еңбек дауын қарау жөніндегі келісу комиссиясының не соттың жұмыскерді бұрынғы жұмысына қайта алу туралы шешімі дереу орындалуға тиіс. Жұмыс беруші жұмысқа қайта алу туралы шешімнің орындалуын кідірткен кезде, келісу комиссиясы не сот жұмыскерге шешімнің орындалуы кідіртілген уақыт үшін орташа жалақысын немесе жалақысындағы айырмасын төлеу туралы шешім шығарады.

16-тарау. ҰЖЫМДЫҚ ЕҢБЕК ДАУЛАРЫН ҚАРАУ

      162-бап. Осы тарауда пайдаланылатын ұғымдар

      Осы тарауда мынадай ұғымдар пайдаланылады:
       1) еңбек төрелігі – ұжымдық еңбек дауының тараптары татуластыру комиссиясында келісімге қол жеткізілмеген кезде еңбек дауын шешу үшін уәкілетті адамдарды тарта отырып құратын, уақытша жұмыс істейтін орган;
       2) ереуіл – жұмыс берушімен ұжымдық еңбек дауындағы жұмыскерлердің әлеуметтік-экономикалық және кәсіптік талаптарын қанағаттандыру мақсатында жұмысты толық немесе ішінара тоқтату;
       3) татуластыру комиссиясы – ұжымдық еңбек дауын тараптарды татуластыру арқылы реттеу үшін, жұмыс беруші мен жұмыскерлер (олардың өкілдері) арасындағы келісім бойынша құрылатын орган;
       4) татуластыру рәсiмдері – ұжымдық еңбек дауын бастапқыда татуластыру комиссиясында, ал онда келiсiмге қол жеткізілмеген кезде – еңбек төрелігінде, сондай-ақ медиация рәсімін қолдана отырып, тараптардың өзара келісуі бойынша рет-ретімен қарау.

      163-бап. Ұжымдық еңбек дауының туындауы

      1. Ұжымдық еңбек дауы Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын қолдану, келісімдердің, еңбек және (немесе) ұжымдық шарттардың, жұмыс беруші актілерінің талаптарын орындау немесе өзгерту мәселелері бойынша осы Кодекстің 164-бабына сәйкес ресімделген жұмыскерлердің талаптары туралы жұмыс берушіні жазбаша хабардар еткен күннен бастап туындаған деп есептеледі.
       2. Жұмыс беруші жұмыскерлердің қойған талаптарын – оларды алған күннен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірмей, жұмыс берушілер бірлестігі бес жұмыс күнінен кешіктірмей қарауға және оларды шешу үшін шаралар қабылдауға, ал көрсетілген мерзімде шешу мүмкін болмаған кезде, туындаған келіспеушіліктерді одан әрі қарау үшін өз өкілдерін көрсете отырып, өздерінің шешімдері мен ұсыныстарын жұмыскерлерге жазбаша түрде жеткізуге міндетті.

      164-бап. Ұжымдық еңбек дауларын қарау жөніндегі органдаржәне жұмыскерлердің талаптарын ресімдеу менқарау тәртібі

      1. Ұжымдық еңбек даулары мынадай реттілікпен шешіледі: жұмыс беруші (жұмыс берушілер бірлестігі), шешу мүмкін болмаған жағдайда – татуластыру комиссиясы, онда келісімге қол жеткізілмеген кезде – еңбек төрелігі, ол реттемеген мәселелер бойынша – соттар қарайды.
       2. Жұмыскерлердің Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын қолдану, жұмыскерлер мен жұмыс беруші, жұмыс берушілер бірлестігі арасындағы келісімдердің, ұжымдық және (немесе) еңбек шарттарының, жұмыс беруші актілерінің талаптарын орындау немесе өзгерту мәселелері бойынша талаптары жұмыскерлердің жалпы жиналысында (конференциясында) қалыптастырылады және бекітіледі.
       Жұмыскерлер жиналысы, егер оған ұйым жұмыскерлерінің жалпы санының кемінде үштен екісі қатысса, заңды деп танылады.
       Конференция, егер оған хаттамалық шешімдерге сәйкес жұмыскерлер сайлаған делегаттардың кемінде үштен екісі қатысса, заңды деп танылады.
       Жұмыскерлер жиналысының (конференциясының) шешімі, егер олар ұсынған талаптарды қатысушылардың кемінде үштен екісі қолдап дауыс берсе, қабылданды деп есептеледі. Жұмыскерлер жиналысын (конференциясын) өткізу мүмкін болмаған кезде, жұмыскерлердің өкілді органының өзі ұсынған талаптарын қолдауға жұмыскерлердің кемінде үштен екісінің қолтаңбасын жинап, өз шешімін бекітуге құқығы бар.
       Жұмыскерлердің өкілдері жұмыс берушімен жұмыскерлер жиналыстарын (конференцияларын) өткізу регламентін, орнын, уақытын, жиналысқа (конференцияға) қатысушылардың санын келіседі.
       3. Жұмыскерлердің талаптары жазбаша нысанда жазылады және жұмыс берушіге, жұмыс берушілер бірлестіктеріне жиналыс (конференция) өткізілген күннен бастап күнтізбелік үш күн мерзімде жіберіледі.
       4. Көрсетілген талаптарды әртүрлі жұмыс берушілердің жұмыскерлері қойған жағдайда, бұл талаптарды кәсіптік одақтардың салалық немесе аумақтық бірлестіктері не жұмыскерлер уәкілеттік берген өзге де жеке және (немесе) заңды тұлғалар ұсынуы мүмкін.
       5. Жұмыс беруші, жұмыс берушілер бірлестігі жұмыскерлердің талаптар қою жөнінде жиналыс (конференция) өткізуіне кедергі келтіретін қандай да болсын араласуға бармауға міндетті.
       6. Жұмыскерлердің талаптарын шешу мүмкін болмаған кезде, олар татуластыру рәсімдері тәртібімен қаралады.
       7. Тараптар ұжымдық еңбек дауын қараудың кез келген сатысында делдалға жүгіне алады. Делдалдық рәсім татуластыру комиссиясындағы, еңбек төрелігіндегі татуластыру рәсімдеріне қарағанда дербес болып табылады және солармен қатар жүргізілуі мүмкін.

      165-бап. Татуластыру комиссиясы

      1. Татуластыру комиссиясы жұмыс берушi мен жұмыскерлер өкілдерінің тең санынан тепе-теңдік негізде тараптардың бірлескен шешімімен құрылған орган болып табылады.
       Татуластыру комиссиясын құру туралы шешiм жұмыс беруші, жұмыс берушілер бірлестігі (олардың өкілдері) өз шешімін жұмыскерлердің (олардың өкілдерінің) назарына жеткізген не хабарламаған не ұжымдық келіссөздер барысында келіспеушіліктер хаттамасын жасаған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде қабылданады. Ұйымда жұмыскерлердің бірнеше өкілдері болған кезде, олар комиссия жұмысына қатысу үшін бірыңғай өкілді орган құрады.
       2. Жұмыс берушi, жұмыс берушiлер бiрлестiгi татуластыру комиссиясының жұмыс істеуі үшін қажетті жағдайлар жасайды.
       3. Татуластыру комиссиясы жұмыскерлердiң (олардың өкiлдерiнiң) талаптарын олар келіп түскен күннен бастап жеті жұмыс күнінен кешiктiрілмейтін мерзімде қарайды. Татуластыру комиссиясының талаптарды қарау тәртiбi, қараудың көрсетiлген мерзiмiн ұзарту тараптардың келiсiмi бойынша жүзеге асырылады және хаттамамен ресiмделедi.
       4. Татуластыру рәсiмі процесінде татуластыру комиссиясы жұмыскерлермен (олардың өкiлдерiмен), жұмыс берушiмен, жұмыс берушiлер бiрлестiгiмен (олардың өкiлдерiмен), мемлекеттiк органдармен және өзге де мүдделi адамдармен консультациялар жүргiзедi.
       5. Комиссияның шешiмi тараптар келiсiмiнiң негiзiнде қабылданады, тараптардың өкiлдерi қол қоятын хаттамамен ресiмделедi, тараптар үшiн мiндеттi күшi болады және татуластыру комиссиясының шешімінде белгіленген тәртіппен және мерзімдерде орындалады. Тараптардың біреуі хаттамаға қол қоюдан бас тартқан жағдайда, басқа тарап хаттамада тиісті жазба жасайды.
       6. Татуластыру комиссиясында келiсiмге қол жеткiзiлмеген кезде оның жұмысы тоқтатылады, ал дауды шешу үшін еңбек төрелігі құрылады.

      166-бап. Еңбек төрелігі

      1. Еңбек төрелігін ұжымдық еңбек дауының тараптары татуластыру комиссиясының жұмысы тоқтатылған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде құрады.
       2. Еңбек төрелігі мүшелерінің саны, оның дербес құрамы, еңбек дауын қарау тәртібі тепе-теңдік негізде тараптардың келісімімен айқындалады. Еңбек төрелігі кемінде бес адамнан тұруға тиіс. Еңбек төрелігінің құрамына мемлекеттік еңбек инспекторы, Ұжымдық еңбек дауларының алдын алу және оларды шешу үшін еңбек төрелігі жөніндегі кеңестің өкілі, қажет болған кезде басқа адамдар қосылуға тиіс.
       Татуластыру комиссиясының мүшелері жұмыскерлердің қаралып отырған талаптары бойынша еңбек төрелігінің құрамына кіре алмайды.
       3. Еңбек төрелігінің төрағасын төрелік мүшелері өздерінің арасынан сайлайды.
       4. Еңбек төрелігі ұжымдық еңбек дауын ұжымдық еңбек дауының тараптары өкілдерінің міндетті түрде қатысуымен, ал қажет болған кезде басқа да мүдделі адамдар өкілдерінің қатысуымен де қарайды.
       5. Дауды қарау рәсімін еңбек төрелігі айқындайды және ол ұжымдық еңбек дауы тараптарының назарына жеткізіледі.
       6. Еңбек төрелігінің шешімі ол құрылған күннен бастап жеті жұмыс күнінен кешіктірілмей төрелік мүшелерінің қарапайым көпшілік дауысымен қабылданады. Еңбек төрелігі мүшелерінің дауыстары тең бөлінген кезде төрағаның дауысы шешуші болып табылады. Шешім уәжді болуға, жазбаша нысанда жазылуға және оған төрелік мүшелерінің барлығы қол қоюға тиіс.
       7. Татуластыру комиссиясында ұжымдық еңбек дауы тараптары келісімге қол жеткізбеген кезде, Қазақстан Республикасының заңдарымен ереуілдер өткізу тыйым салынған немесе шектелген ұйымдарда еңбек төрелігінің құрылуы міндетті.
       8. Еңбек төрелігінің шешімі ұжымдық еңбек дауы тараптарының орындауы үшін міндетті болады.
       9. Еңбек төрелігінің шешімі белгіленген мерзімде орындалмаған жағдайда, тараптардың дауды шешуді сот тәртібімен жүзеге асыруға құқығы бар.

      167-бап. Ұжымдық еңбек дауын делдалдың қатысуымен қарау

      1. Ұжымдық еңбек дауын делдалдың қатысуымен қарау тәртібі ұжымдық еңбек дауы тараптарының келісуі бойынша айқындалады.
       2. Тараптар делдал ретінде өздеріне қатысты тәуелсіз ұйымдар мен тұлғаларды айқындайды. Әлеуметтік-еңбек қатынастарын реттеу жөніндегі республикалық, салалық, өңірлік комиссиялар ұжымдық еңбек дауы тараптарының келісімімен ұжымдық еңбек дауларын реттеу жөніндегі жұмысқа орталық және жергілікті атқарушы органдардың, қауымдастықтардың және басқа да қоғамдық бірлестіктердің басшылары мен жұмыскерлерін, жұмыс берушілерді, сондай-ақ тәуелсіз сарапшыларды тарта алады.
       Делдалдарды тарту жағдайларының бәрінде олардан делдалдық етуге жазбаша келісім алынуға тиіс.

      168-бап. Тараптардың ұжымдық еңбек дауы бойынша келісімгеқол жеткізуінің салдарлары

      1. Ұжымдық еңбек дауының тараптары арасында дауды делдалдың қатысуымен немесе онсыз шешу туралы келiсiмге қол жеткiзiлген барлық жағдайларда аяқталмаған татуластыру рәсiмдерi тоқтатылады, ал тараптар арасындағы келiсiмнiң шарттары дауды шешудiң шарттары болып есептеледi.
       Ұжымдық еңбек дауының тараптары қол жеткiзген келiсiмдер жазбаша нысанда ресiмделедi.
       2. Тараптар арасында даудың шешілуі туралы келісімге қол жеткізу, егер ереуіл жарияланған болса, оның тоқтатылуына алып келеді.

      169-бап. Ұжымдық еңбек дауының шешілуімен байланыстыкепілдіктер

      Татуластыру комиссиясының мүшелері ұжымдық еңбек дауын шешу жөніндегі келіссөздерге қатысқан уақытта жалақысы сақтала отырып, жұмысынан босатылады.
       Жұмыскерлердің, олардың бірлестіктерінің ұжымдық еңбек дауын шешуге қатысатын өкілдері ұжымдық еңбек дауын шешу кезеңінде тәртіптік жазаға тартылмайды, басқа жұмысқа ауыстырылмайды немесе солардың өкілдік етуіне уәкілеттік берген органның алдын ала келісімінсіз жұмыс берушінің бастамасы бойынша олармен еңбек шарты бұзылмайды.

      170-бап. Тараптардың және татуластыру органдарының ұжымдықеңбек дауларын реттеу жөніндегі міндеттері

      1. Тараптардың ешқайсысы татуластыру рәсімдеріне қатысудан жалтаруға құқылы емес.
       2. Ұжымдық еңбек дауында реттелмеген келiспеушiлiктер тараптардың назарына жазбаша нысанда жеткiзiлуге тиiс.
       3. Егер жұмыс берушінің өкілі өкілеттіктерінің жеткіліксіз болу себебінен ұжымдық еңбек дауы тараптарының келіспеушіліктерін реттеу мүмкін болмаса, жұмыскерлердің талаптары мүліктің меншік иелеріне, ұйымдардың, оның ішінде Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан, мүлкінің меншік иелері шетелдік жеке немесе заңды тұлғалар не шетелдік қатысатын ұйымдар болып табылатын ұйымдардың құрылтайшыларына (қатысушыларына) немесе акционерлеріне қойылады.
       4. Осы баптың 2 және 3-тармақтарында көрсетілген рәсімдердің нәтижелерімен келіспеген жағдайда, жұмыскерлер өз мүдделерін қорғаудың заңда көзделген өзге де барлық тәсілдерін пайдалануға құқылы.
       5. Жұмыс беруші:
       1) жұмыскерлердің осы Кодекстің 164-бабының 3-тармағына сәйкес ресімделген талаптарын алған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде ұжымдық еңбек дауының туындағаны туралы, ол түпкілікті шешілгенге дейін ахуал туралы кейіннен апта сайын хабардар ете отырып, еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органды хабардар етуге;
       2) осы Кодекстің талаптары сақталмай жүргізілетін ереуілдердің басталғаны туралы Қазақстан Республикасының прокуратура органдарын және еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органды бір күн ішінде хабардар етуге міндетті.

      171-бап. Ереуіл өткізу құқығы

      1. Егер татуластыру рәсімдері арқылы ұжымдық еңбек дауын шешуге қол жеткізілмесе, сондай-ақ жұмыс беруші татуластыру рәсімдерінен жалтарған не ұжымдық еңбек дауын шешу барысында қол жеткізілген келісімді орындамаған жағдайларда, жұмыскерлер ереуіл өткізу туралы шешім қабылдай алады.
       2. Ереуіл өткізу жөніндегі шешім жұмыскерлердің (олардың өкілдерінің) жиналысында (конференциясында) қабылданады.
       Жұмыскерлер жиналысы, егер оған ұйым жұмыскерлерінің жалпы санының жартысынан астамы қатысса, заңды деп танылады.
       Конференция, егер оған хаттамалық шешімдерге сәйкес жұмыскерлер сайлаған делегаттардың кемінде үштен екісі қатысса, заңды деп танылады.
       Жұмыскерлер жиналысының (конференциясының) шешімдері дауыс берушілердің көпшілік дауысымен қабылданды деп есептеледі. Жұмыскерлер жиналысын (конференциясын) өткізу мүмкін болмаған кезде жұмыскерлердің өкілді органының ереуілді өткізуді қолдайтын жұмыскерлердің жартысынан астамының қолын жинап, өз шешімін бекітуге құқығы бар.
       3. Ереуілді жұмыскерлер (олардың өкілдері) уәкілеттік берген орган (ереуіл комитеті) басқарады. Бірнеше жұмыс берушілердің жұмыскерлері (олардың өкілдері) бірдей талаптар қойып, ереуіл жариялаған жағдайда, оны осы жұмыскерлер өкілдерінің бірдей санынан құрылатын бірлескен орган басқаруы мүмкін.
       4. Ереуілге қатысу ерікті болып табылады. Ешкімді ереуілге қатысуға немесе ереуілге қатысудан бас тартуға мәжбүрлеуге болмайды.
       5. Жұмыскерлерді ереуілге қатысуға немесе ереуілге қатысудан бас тартуға мәжбүрлейтін адамдар Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жауаптылықта болады.

      172-бап. Ереуілдің басталуы туралы жариялау

      1. Осы Кодекстің 171-бабының 3-тармағында көрсетілген, жұмыскерлер уәкілеттік берген орган ереуілдің басталуы және болжамды ұзақтығы туралы жұмыс берушіге, жұмыс берушілер бірлестігіне (олардың өкілдеріне) оны жариялағанға дейін бес жұмыс күнінен кешіктірмей жазбаша түрде ескертуге тиіс.
       2. Ереуіл жариялау туралы шешімде:
       1) тараптардың ереуіл өткізуге негіз болған келіспеушіліктерінің тізбесі;
       2) ереуілді бастау күні, орны мен уақыты, қатысушылардың болжамды саны;
       3) ереуілді басқаратын органның атауы, татуластыру рәсімдеріне қатысуға уәкілеттік берілген жұмыскерлер өкілдерінің құрамы;
       4) ереуіл өткізу кезеңінде орындалатын қажетті жұмыстардың (көрсетілетін қызметтердің) ең аз көлемі жөніндегі ұсыныстар көрсетіледі.

      173-бап. Ереуілді басқаратын органның өкілеттіктері

      1. Ереуілді басқаратын орган өзіне осы Кодексте берілген құқықтар шегінде және жұмыскерлер (олардың өкілдері) берген өкілеттіктер негізінде әрекет етеді.
       2. Ереуілді басқаратын органның:
       1) қойылған талаптарды шешу мәселелері бойынша жұмыс берушімен, жұмыс берушілер бірлестігімен (олардың өкілдерімен), мемлекеттік, кәсіподақ, өзге де заңды тұлғалармен және лауазымды адамдармен өзара қарым-қатынастарда жұмыскерлердің мүдделерін білдіруге;
       2) жұмыс берушіден, жұмыс берушілер бірлестігінен (олардың өкілдерінен) жұмыскерлердің мүдделерін қозғайтын мәселелер бойынша ақпарат алуға;
       3) жұмыскерлер талаптарының қаралу барысын бұқаралық ақпарат құралдарында жариялап отыруға;
       4) даулы мәселелер бойынша қорытындылар беру үшін мамандарды тартуға;
       5) жұмыскерлердің (олардың өкілдерінің) келісуімен ереуілді тоқтата тұруға құқығы бар.
       3. Бұрын тоқтатыла тұрған ереуілді қайта бастау үшін дауды татуластыру комиссиясының, делдалдың қайта қарауы немесе еңбек төрелігінде қайта қарау талап етілмейді. Жұмыс беруші, жұмыс берушілер бірлестігі (олардың өкілдері) және еңбек дауларын реттеу жөніндегі орган ереуілдің қайта басталуы туралы үш жұмыс күнінен кешіктірілмей ескертілуге тиіс.
       4. Ұжымдық еңбек дауының тараптары оны реттеу жөніндегі келісімге қол қойған жағдайларда, сондай-ақ ереуіл заңсыз деп танылған жағдайда ереуілді басқаратын органның өкілеттіктері тоқтатылады.

      174-бап. Ұжымдық еңбек дауы тараптарының ереуілбарысындағы міндеттері

      Ереуіл өткізу кезеңінде ұжымдық еңбек дауының тараптары осы дауды келіссөздер жүргізу арқылы шешуді жалғастыруға міндетті.
       Жұмыс беруші, мемлекеттік органдар және ереуілді басқаратын орган ереуіл кезеңінде қоғамдық тәртіпті, ұйым мүлкінің сақталуын және жұмыскерлердің қауіпсіздігін, сондай-ақ тоқтап қалуы адамдардың өмірі мен денсаулығына тікелей қатер төндіретін машиналардың және жабдықтардың жұмысын қамтамасыз ету жөніндегі, өздеріне байланысты шараларды қабылдауға міндетті.

      175-бап. Жұмыскерлерге ереуіл өткізуге байланыстыберілетін кепілдіктер

      1. Ереуілдерді ұйымдастыру немесе оларға қатысу (осы Кодекстің 176-бабының 1-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда) жұмыскердің еңбек тәртібін бұзуы деп қаралмайды және осы Кодексте көзделген тәртіптік ықпал ету шараларының қолданылуына әкеп соқпайды.
       2. Ереуіл кезінде жұмыскердің жұмыс орны (лауазымы), еңбекке уақытша қабілетсіздігі бойынша әлеуметтік жәрдемақы төлеміне құқығы, еңбек өтілі сақталады, сондай-ақ еңбек қатынастарынан туындайтын өзге де құқықтарына кепілдік беріледі.
       Ереуіл жалақының төленбеуіне немесе уақтылы төленбеуіне байланысты өткізілгеннен басқа жағдайларда, ереуілге қатысушы жұмыскерлердің ереуіл уақыты ішіндегі жалақысы сақталмайды.

      176-бап. Заңсыз ереуілдер

      1. Ереуілдер:
       1) соғыс жағдайы немесе төтенше жағдай не Қазақстан Республикасының төтенше жағдай туралы заңнамасына сәйкес айрықша шаралар енгізілген кезеңдерде; Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің органдары мен ұйымдарында, елдің қорғанысын, мемлекеттің қауіпсіздігін, авариялық-құтқару, іздестіру-құтқару, өртке қарсы жұмыстарды қамтамасыз ету, төтенше жағдайлардың алдын алу немесе оларды жою мәселелерімен айналысатын басқа да әскери құралымдар мен ұйымдарда; арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарында; қауіпті өндірістік объектілер болып табылатын ұйымдарда; жедел және шұғыл медициналық көмек көрсету станцияларында;
       2) осы баптың 2-тармағында көрсетілген шарттар сақталмаған жағдайда, темір жол көлігі, азаматтық авиация, денсаулық сақтау ұйымдарында, халықтың тыныс-тіршілігін қамтамасыз ететін ұйымдарда (қоғамдық көлік, сумен, электр энергиясымен, жылумен, байланыспен қамтамасыз ету), жұмысының тоқтатыла тұруы ауыр және қауіпті зардаптарға әкеп соғуы мүмкін үздіксіз жұмыс істейтін өндірістерде;
       3) осы Кодексте көзделген мерзімдер, рәсімдер мен талаптар ескерілмей жарияланған жағдайда;
       4) адамдардың өмірі мен денсаулығына нақты қатер төндіретін жағдайларда;
       5) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де жағдайларда заңсыз болып танылады.
       Осы тармақта көрсетілген негіздердің біреуі болғанда, сот тиісті шешім қабылдағанға дейін прокурор ереуілді тоқтата тұруға құқылы.
       2. Темір жол көлігі, азаматтық авиация, денсаулық сақтау ұйымдарында, халықтың тыныс-тіршілігін қамтамасыз ететін ұйымдарда (қоғамдық көлік, сумен, электр энергиясымен, жылумен, байланыспен қамтамасыз ету) ереуіл, жергілікті атқарушы органмен алдын ала келісім негізінде айқындалатын халыққа қажетті тиісті көрсетілетін қызметтердің тізбесі мен көлемі сақталған жағдайда өткізіледі.
       Үздіксіз жұмыс істейтін өндірістерде ереуіл негізгі жабдықтардың, механизмдердің үзіліссіз жұмысы қамтамасыз етілген жағдайда ғана өткізілуі мүмкін.
       3. Ереуілді заңсыз деп тану туралы шешімді сот Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес қабылдайды.
       4. Ереуілді заңсыз деп тану туралы шешімді сот жұмыс берушінің немесе прокурордың өтініші бойынша қабылдайды.
       Сот шешімі жұмыскерлердің назарына ереуілді басқаратын орган арқылы жеткізіледі, ол ереуілге қатысушыларға сот шешімі туралы дереу хабарлауға міндетті, ал ереуілді басқаратын орган болмаған кезде – тікелей жұмыс беруші жеткізеді.
       Жұмыс беруші сот шешімінің мәтінін көпшілікке көрінетіндей қолжетімді жерлерде орналастыруды қамтамасыз етеді.
       Ереуілді заңсыз деп тану туралы сот шешімі дереу орындалуға, ал ереуіл тоқтатылуға тиіс.
       Адамдардың өмірі мен денсаулығына тікелей қатер төнген жағдайда прокурор немесе сот тиісті шешім қабылданғанға дейін ереуілді тоқтата тұруға құқылы.
       5. Ереуілді басқарушы органның сот шешіміне Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасауға құқығы бар.
       6. Сот заңсыз деп таныған ереуілге қатысуды жалғастыруға арандатушы адамдар Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жауаптылықта болады.

      177-бап. Ереуілді заңсыз деп танудың салдарлары

      Сот ереуілді заңсыз деп таныған кезде, жұмыс беруші ереуілді ұйымдастыруға немесе өткізуге қатысқан жұмыскерлерді тәртіптік жауаптылыққа тартуы мүмкін.

      178-бап. Локаутқа тыйым салу

      Ереуіл өткізуді қоса алғанда, ұжымдық еңбек дауын реттеу процесінде локаутқа, яғни жұмыскерлердің ұжымдық еңбек дауына немесе ереуілге қатысуына байланысты, осы Кодекстің 51-бабы 1-тармағының 22) тармақшасында көзделген жағдайларды қоспағанда, олармен жасалған еңбек шарттарын жұмыс берушінің бастамасы бойынша бұзуға тыйым салынады.

4-БӨЛІМ. ЕҢБЕК ҚАУІПСІЗДІГІ ЖӘНЕ ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ

17-тарау. ЕҢБЕК ҚАУІПСІЗДІГІ ЖӘНЕ ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ САЛАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

      179-бап. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы мемлекеттік реттеу

      Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы мемлекеттік реттеу:
       1) Қазақстан Республикасының еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы заңнамасы талаптарының сақталуын мемлекеттік қадағалауды, бақылауды және оған мониторингті;
       2) Қазақстан Республикасының еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы нормативтік-құқықтық актілерін және нормативтік-техникалық құжаттаманы әзірлеуді және қабылдауды;
       3) еңбек жағдайларын, еңбек қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды жақсарту, қауіпсіз техникалар мен технологияларды әзірлеу және ендіру, жұмыскерлерді жеке және ұжымдық қорғау жөніндегі қызметті экономикалық ынталандыру жүйелерін құруды және іске асыруды;
       4) Қазақстан Республикасының еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы заңнамасының сақталуын мемлекеттік, ішкі бақылаудың тиімділігін арттыруды;
       5) еңбек жағдайларын жақсарту және еңбекті қорғау бойынша озық отандық және шетелдік тәжірибені ескере отырып, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау проблемалары бойынша ғылыми зерттеулер жүргізуді;
       6) еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғалардан және кәсіптік аурулардан зардап шеккен жұмыскерлердің, сондай-ақ олардың отбасы мүшелерінің заңды мүдделерін қорғауды;
       7) ауыр жұмыс және өндіріс пен еңбекті ұйымдастырудың қазіргі заманғы техникалық деңгейінде жойылмайтын зиянды және (немесе) қауіпті еңбек жағдайлары бар жұмыс үшін кепілдіктер мен өтемақылар белгілеуді;
       8) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі мамандарды даярлауды және олардың біліктілігін арттыруды;
       9) еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды және кәсіптік ауруларды есепке алудың бірыңғай тәртібін белгілеуді;
       10) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы бірыңғай ақпараттық жүйенің жұмыс істеуін қамтамасыз етуді;
       11) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы халықаралық ынтымақтастықты қамтиды.

180-бап. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегіталаптар және іс-шараларды қаржыландыру

      1. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі талаптар Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерінде белгіленеді және жұмыскерлердің еңбек қызметі процесінде олардың өмірі мен денсаулығын сақтауға бағытталған қағидаларды, рәсімдерді және нормативтерді қамтуға тиіс.
       2. Жұмыс берушілер мен жұмыскерлер Қазақстан Республикасының аумағында өз қызметін жүзеге асыру кезінде еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі талаптарды орындауға міндетті.

      3. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі іс-шараларды қаржыландыру жұмыс берушінің қаражаты және Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған басқа да қаржыландыру көздері есебінен жүзеге асырылады.

      Жұмыскерлер бұл мақсаттарға арналған шығыстарды көтермейді.

      Қаражат көлемі жұмыс берушінің актісінде немесе ұжымдық шартта айқындалады.

18-тарау. ЖҰМЫСКЕРЛЕРДІҢ ЖӘНЕ ЖҰМЫС БЕРУШІНІҢ ЕҢБЕК ҚАУІПСІЗДІГІ ЖӘНЕ ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ САЛАСЫНДАҒЫ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ

      181-бап. Жұмыскердің еңбек қауіпсіздігі және еңбектіқорғау саласындағы құқықтары мен міндеттері

      1. Жұмыскердің:
       1) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі талаптарға сәйкес жабдықталған жұмыс орнына;
       2) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі талаптарға, сондай-ақ еңбек, ұжымдық шарттарға сәйкес санитариялық-тұрмыстық үй-жайлармен, жеке және ұжымдық қорғаныш құралдарымен қамтамасыз етілуге;
       3) еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органға өз жұмыс орнындағы еңбек жағдайларына және еңбекті қорғауға тексеру жүргізу туралы өтініш білдіруге;
       4) еңбек жағдайларын, еңбек қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды жақсартуға байланысты мәселелерді тексеруге және қарауға өзі немесе өз өкілі арқылы қатысуға;
       5) жұмыс беруші жұмыскерді жеке және (немесе) ұжымдық қорғаныш құралдарымен қамтамасыз етпеген жағдайда және денсаулығына немесе өміріне қатер төндіретін ахуал туындаған кезде бұл жөнінде тікелей басшысына немесе жұмыс берушіге жазбаша түрде хабарлай отырып, жұмысты орындаудан бас тартуға;
       6) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен еңбек міндеттерін қауіпсіз орындау үшін қажетті білім алуға және кәсіптік даярлыққа;
       7) жұмыс берушіден жұмыс орнының сипаты мен ұйымның аумағы, еңбек жағдайларының жай-күйі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау туралы, денсаулығына зақым келу тәуекелі туралы, сондай-ақ оны зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік факторлардың әсерінен қорғау жөніндегі шаралар туралы анық ақпарат алуға;
       8) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі талаптарға сәйкес келмеуіне байланысты ұйымның жұмысы тоқтатыла тұрған уақытта орташа жалақысының сақталуына құқығы бар.
       2. Жұмыскер:
       1) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі нормалардың, қағидалардың және нұсқаулықтардың талаптарын сақтауға;
       2) жұмыскерлердің әрбір өндірістік жарақаты және денсаулығының өзге де зақымдануы, кәсіптік аурудың (уланудың) белгілері туралы, сондай-ақ адамдардың өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін ахуал туралы жұмыс берушіге немесе жұмысты ұйымдастырушыға дереу хабарлауға;
       3) денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган белгілеген тәртіппен міндетті алдын ала және мерзімдік медициналық қарап тексеруден, сондай-ақ ауысым алдындағы, ауысымнан кейінгі және өзге де медициналық куәландырудан өтуге;
       4) жұмыс берушінің талабы бойынша жұмыс берушінің актісінде көзделген жағдайларда, сондай-ақ басқа жұмысқа ауысқан кезде профилактикалық медициналық қарап тексеруден өтуге;
       5) мүгедектіктің белгіленгені немесе денсаулық жағдайының еңбек міндеттерін жалғастыруға кедергі келтіретіндей өзге де нашарлауы туралы жұмыс берушіге хабарлауға;
       6) жұмыс беруші беретін жеке және ұжымдық қорғаныш құралдарын мүлтіксіз қолдануға және оларды мақсат бойынша пайдалануға;
       7) мемлекеттік еңбек инспекторының, еңбекті қорғау жөніндегі техникалық инспектордың, ішкі бақылау мамандарының талаптарын және медициналық мекемелер ұсынған емдік және сауықтыру іс-шараларын орындауға;
       8) жұмыс беруші айқындаған және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау бойынша оқытудан, нұсқау алудан және білімдерін тексеруден өтуге міндетті.

      182-бап. Жұмыс берушінің еңбек қауіпсіздігі және еңбектіқорғау саласындағы құқықтары мен міндеттері

      1. Жұмыс берушінің:
       1) жұмыскерлерді жұмыс орындарында қолайлы еңбек жағдайларын жасауға жәрдемдескені, қауіпсіз еңбек жағдайларын жасау жөніндегі рационализаторлық ұсыныстары үшін ынталандыруға;
       2) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі талаптарды бұзатын жұмыскерлерді осы Кодексте белгіленген тәртіппен жұмыстан шеттетуге және тәртіптік жауаптылыққа тартуға;
       3) жұмыскерден өндірісте жұмыстарды қауіпсіз жүргізу жөніндегі талаптарды мүлтіксіз сақтауды талап етуге;
       4) жұмыскерлерді Қазақстан Республикасының заңнамасында және жұмыс берушінің актісінде көзделген жағдайларда профилактикалық медициналық қарап тексерулерге меншікті қаражаты есебінен жіберуге құқығы бар.
       2. Жұмыс беруші:
       1) профилактика жүргізу, өндірістік жабдықтар мен технологиялық процестерді неғұрлым қауіпсіз түрлерімен ауыстыру арқылы жұмыс орындарында және технологиялық процестерде кез келген тәуекелдерді болғызбау жөніндегі шараларды қабылдауға;
       2) жұмыскерлерге еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелері бойынша оқытуды, оларға нұсқау беруді және білімдерін тексеруді өткізуге, сондай-ақ меншікті қаражаты есебінен өндірістік процесс пен жұмыстарды қауіпсіз жүргізу жөніндегі құжаттармен қамтамасыз етуге;
       3) жұмыс берушінің актісімен бекітілген тізімге сәйкес, еңбек жөніндегі уәкілетті орган белгілеген тәртіппен, кадрлардың біліктілігін арттыруды жүзеге асыратын ұйымдарда үш жылда бір реттен сиретпей мерзімділікпен басшы жұмыскерлер мен еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғауды қамтамасыз етуге жауапты адамдарды еңбек қауіпсіздігін және еңбекті қорғау мәселелері бойынша оқытуды және олардың білімдерін тексеруді ұйымдастыруға;
       4) жұмыскерлерге қажетті санитариялық-гигиеналық жағдайлар жасауға, еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген нормаларға сәйкес жұмыскерлердің арнайы киімі мен аяқкиімін беруді және жөндеуді, оларды профилактикалық өңдеу, жуу және дезинфекциялау құралдарымен, медициналық қобдишамен, сүтпен немесе бірдей тамақ өнімдерімен және (немесе) диеталық (емдік және профилактикалық) тамақтануға арналған арнайы өнімдермен, жеке және ұжымдық қорғаныш құралдарымен жабдықтауды қамтамасыз етуге;
       5) «Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес зейнеткерлік жасқа толған адамдарды ауыр жұмыстарға, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстарға жібермеуге;
       6) он сегіз жасқа толмаған жұмыскерлердің өздері үшін белгіленген шекті нормалардан асатын ауыр заттарды тасуына және қозғалтуына жол бермеуге;
       7) әйелдердің өздері үшін белгіленген шекті нормалардан асатын заттарды қолымен көтеруіне және жылжытуына жол бермеуге;
       8) еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғалар мен кәсіптік ауруларды тіркеуді, есепке алуды және талдауды жүзеге асыруға;
       9) еңбек жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк органға және еңбек инспекциясы жөнiндегi жергілікті органға, жұмыскерлердiң өкiлдерiне олардың жазбаша сұрау салуы бойынша еңбек жағдайлары, еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау жай-күйiнің мониторингі үшін қажеттi ақпаратты тоқсанына бір рет беруге;
       10) еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тергеп-тексеруді қамтамасыз етуге;
       11) мемлекеттік еңбек инспекторларының нұсқамаларын және қорытындыларын орындауға;
       12) еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган бекіткен қағидаларға сәйкес өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша мерзімдік аттестаттауды жұмыскерлер өкілдерінің қатысуымен бес жылда бір реттен сиретпей өткізуге;
       13) өндiрiстiк объектiлердi еңбек жағдайлары бойынша аттестаттау нәтижелерiн еңбек инспекциясы жөнiндегi тиісті жергілікті органға бiр ай мерзiмде қағаз және электрондық жеткiзгiштерде ұсынуға;
       14) жұмыскер еңбек (қызметтік) міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан сақтандыруға;
       15) авариялық ахуалдың өршуін және жарақаттайтын факторлардың басқа адамдарға әсер етуін болғызбау жөніндегі шұғыл шараларды қабылдауға;
       16) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтарды еңбек жөнiндегi уәкiлеттi орган бекіткен тәртіппен әзірлеуді, бекітуді және қайта қарауды жүзеге асыруға;
       17) келісімде, ұжымдық шартта, Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда, сондай-ақ еңбек жағдайларының өзгеруіне байланысты не кәсіптік аурудың белгілері пайда болғанда басқа жұмысқа ауыстыру кезінде жұмыскерлерді міндетті, мерзімдік (еңбек қызметі барысында) медициналық қарап-тексеруден және ауысым алдындағы, ауысымнан кейінгі медициналық куәландырудан меншікті қаражаты есебінен өткізуге міндетті.

19-тарау. ЕҢБЕК ҚАУІПСІЗДІГІН ЖӘНЕ ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ

      183-бап. Өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойыншааттестаттау

      1. Өндірістік объектілер еңбек жағдайлары бойынша міндетті мерзімдік аттестатталуға жатады.
       2. Өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша аттестаттауды өндірістік объектілерді аттестаттаудан өткізу жөніндегі мамандандырылған ұйымдар бес жылда бір реттен сиретпей мерзімділікпен жүргізеді.
       3. Өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша мерзімді міндетті аттестаттаудан өткізу тәртібін еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган айқындайды.
       4. Өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша аттестаттауды жүргізу тәртібін бұзу анықталған кезде, еңбек қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды мемлекеттік бақылау және қадағалау органының талап етуі бойынша өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша кезектен тыс аттестаттау жүргізіледі.
       Өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша кезектен тыс аттестаттау нәтижелері өндірістік объектіні еңбек жағдайлары бойынша алдыңғы аттестаттау материалдарына қосымша түрінде ресімделеді.
       5. Өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша аттестаттауды жүргізуді ұйымдастыру үшін жұмыс беруші құрамында төраға, мүшелер және өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша аттестаттау жөніндегі құжаттаманы жасауға, жүргізуге және сақтауға жауапты хатшы бар аттестаттау комиссиясын құру туралы тиісті бұйрық шығарады.
       6. Аттестаттау комиссиясының құрамына басшы не оның орынбасары, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қызметтерінің және келісу бойынша өзге де бөлімшелерінің мамандары, сондай-ақ жұмыскерлердің өкілдері кіреді.
       Жұмыскерлер өкілдерінің аттестаттау комиссиясына қатысудан бас тартуы өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша аттестаттауды жүргізбеу үшін негіз болып табылмайды.
       7. Өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша аттестаттау аяқталғаннан кейін өндірістік объектілерді аттестаттауды жүргізу жөніндегі мамандандырылған ұйым оның нәтижелері туралы мәліметтерді еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органға ол белгілеген тәртіппен күнтізбелік он күн ішінде жібереді.
       8. Өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша аттестаттау нәтижелері өндірістік объектіні аттестаттау актісі шығарылған кезден бастап күшіне енеді.
       9. Өндірістік объектілерді аттестаттауды жүргізу тәртібінің сақталуын бақылауды мемлекеттік еңбек инспекторлары жүзеге асырады.

      184-бап. Жұмыс орындарының қауіпсіздік талаптары

      1. Жұмыс орындары орналасқан ғимараттар (құрылыстар) құрылысы жағынан өздерінің функционалдық мақсатына және еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау талаптарына сәйкес болуға тиіс.
       2. Жұмыс жабдығы осы жабдық түрі үшін белгіленген қауіпсіздік нормаларына сәйкес келуге, онда тиісті техникалық паспорттары (сертификат), ескерту белгілері болуға және жұмыскерлердің жұмыс орындарындағы қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қоршаулармен немесе қорғау құрылғыларымен қамтамасыз етілуге тиіс.
       3. Авариялық жолдар мен жұмыскерлердің үй-жайдан шығатын жолдар белгіленуге, бос болуға және ашық ауаға не қауіпсіз аймаққа шығаруға тиіс.
       4. Қауіпті аймақтар нақты белгіленуге тиіс. Егер жұмыс орындары жұмыстың сипатына қарай жұмыскерге қауіп-қатер төндіретін немесе құлайтын заттар бар қауіпті аймақтарда болса, онда мұндай орындар бұл аймақтарға бөгде адамдардың кіруін бөгейтін құрылғыларымен жабдықталуға тиіс.
       Жаяу жүргіншілер мен технологиялық көлік құралдары ұйымның аумағында қауіпсіз жағдайларда жүріп-тұруға тиіс.
       5. Жұмыс орындары орналасқан үй-жайдағы температура, жарық, сондай-ақ желдеткіш жұмыс уақыты кезінде санитариялық-эпидемиологиялық талаптарға сәйкес болуға тиіс.

      185-бап. Жұмыскерлерді міндетті медициналық қарап-тексеру

      1. Жұмыс беруші ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстарда істейтін жұмыскерлерді Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мерзімдік медициналық қарап-тексеруден және зерттеп-қараудан өткізуді меншікті қаражаты есебінен ұйымдастыруға міндетті.
       2. Қаупі жоғары жұмыстарда, машиналармен және механизмдермен байланысты жұмыстарда істейтін жұмыскерлер ауысым алдындағы және ауысымнан кейінгі медициналық куәландырудан өтуге тиіс. Ауысым алдындағы және ауысымнан кейінгі медициналық куәландырудан өту талап етілетін кәсіптердің тізімін денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган айқындайды.

20-тарау. ЕҢБЕК ҚЫЗМЕТІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ ЖАЗАТАЙЫМ ОҚИҒАЛАРДЫ ТЕРГЕП-ТЕКСЕРУ ЖӘНЕ ЕСЕПКЕ АЛУ

      186-бап. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексерудің жалпы ережелері және оларды есепке алу

      1. Жұмыскерлердің, сондай-ақ:
       1) кәсіптік практикадан өтіп жүрген кезде оқу орындарында оқитын адамдардың;
       2) әскери қызмет, арнаулы мемлекеттік органдарда қызмет өткерумен байланысты емес жұмыстарды орындауға тартылған әскери қызметшілердің, арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлерінің;
       3) бас бостандығынан айыру орындарында және сот үкімі бойынша еңбекке тартылған адамдардың;
       4) азаматтық қорғау саласындағы әскерилендірілген және өзге де мамандандырылған кәсіби авариялық-құтқару қызметтері мен құралымдарының, әскерилендірілген күзеттің жеке құрамының, авариялардың, дүлей зілзаланың салдарларын жою жөніндегі, адам өмірін және мүлікті құтқару жөніндегі ерікті командалар мүшелерінің еңбек қызметіне байланысты және еңбекке қабілетсіздігіне не қайтыс болуына әкеп соққан денсаулығының зақымдану жағдайлары осы Кодекске сәйкес тергеп-тексерілуге жатады.
       2. Жұмыскерлер денсаулығының еңбек міндеттерін орындауға байланысты зақымдануы не еңбекке қабілетсіздікке не қайтыс болуға әкеп соққан, жұмыс берушінің мүддесі үшін өз бастамасы бойынша басқа да әрекеттер жасау, егер олар:
       1) жұмыс уақыты басталар алдында немесе аяқталғаннан кейін жұмыс орнын, өндіріс құрал-жабдықтарын, жеке қорғаныш құралдарын дайындау және ретке келтіру және басқа да әрекеттер кезінде;
       2) жұмыс орнында болған жұмыс уақыты ішінде, жұмысы қызмет көрсету объектілері арасында жүріп-тұрумен байланысты жұмыскер бара жатқан жолда, оның ішінде жұмыс берушінің тапсырмасы бойынша бара жатқан жолда, сондай-ақ еңбек міндеттерін орындау кезінде іссапар уақытында;
       3) жұмыс беруші ұсынған көлік құралымен жұмысты орындау орнына бара жатқанда немесе жұмыстан келе жатқанда;
       4) жеке көлік құралын қызмет бабында пайдалану құқығына жұмыс берушінің жазбаша келісімі болған кезде өзінің жеке көлік құралымен;
       5) жұмыс берушінің мүддесі үшін өз бастамасы бойынша әрекеттер жасау кезінде;
       6) вахталық әдіспен жұмыс істейтіндердің жиналу орнынан (вахта кезеңінде тұратын жерінен) жұмыс беруші ұсынған көлік құралымен жұмысқа бара жатқанда немесе келе жатқанда орын алған болса, еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғалар ретінде есепке алынады.
       3. Тергеп-тексеру барысында жұмыскерлер денсаулығының зақымдануы:
       1) жұмыскердің функционалдық міндеттеріне кірмейтін және жұмыс берушінің мүддесімен байланысты емес жұмыстарды немесе өзге де әрекеттерді зардап шеккен адам өз бастамасы бойынша орындаған, оның ішінде вахталық әдіспен жұмыс істеу кезінде ауысымаралық демалыс, тынығу мен тамақтануға арналған үзіліс кезінде орындаған кезде;
       2) зардап шеккен адамның алкогольдік масаң күйде болуы, оның уытқұмарлық және есірткі заттарды (оларға ұқсас заттарды) пайдалану негізгі себеп болған жағдайда;
       3) өз денсаулығына әдейі (қасақана) зиян келтіру нәтижесінде, сондай-ақ зардап шеккен адам қылмыстық құқық бұзушылық жасаған кезде;
       4) медициналық қорытындымен расталған, зардап шеккен адам денсаулығының өндірістік факторлардың әсерімен байланысты емес кенеттен нашарлауынан болғаны объективті түрде анықталса, олар еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғалар ретінде есепке алынуға жатпайды.
       4. Кәсіптік аурулар жағдайларын тергеп-тексеруді жұмыс беруші халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен бірлесіп жүргізеді.
       5. Денсаулық сақтау ұйымдарының жауапты лауазымды адамдары жұмыскерлердің өндірістік жарақат алуына немесе денсаулығының еңбек қызметіне байланысты зақымдануына орай бастапқы жүгінген әрбір жағдай туралы жұмыс берушілерге және еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органға, сондай-ақ кәсіптік қатты ауру (улану) жағдайлары туралы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органды екі жұмыс күнінен кешіктірмей хабардар етуге тиіс.
       6. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды және өндірістегі кәсіптік ауруларды тергеп-тексеруді ұйымдастыру және тіркеу үшін жұмыс беруші жауапты болады.

      187-бап. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру кезіндегі жұмыс берушініңміндеттері

      1. Жұмыс беруші:
       1) зардап шеккен адамға алғашқы медициналық көмек көрсетуді және қажет болған кезде оны денсаулық сақтау ұйымына жеткізуді ұйымдастыруға;
       2) еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиға орнындағы жағдайды (жабдықтар мен механизмдердің, еңбек құрал-жабдықтарының жай-күйін), егер бұл басқа адамдардың өмірі мен денсаулығына қатер төндірмесе, ал өндірістік процестің үздіксіздігін бұзу аварияға әкеп соқпайтын болса, оқиға болған кездегі күйде сақтауға, сондай-ақ жазатайым оқиға болған жерді фотосуретке түсіруге;
       3) зардап шеккен адамның жақын туыстарын жазатайым оқиға туралы дереу хабардар етуге және осы Кодексте, өзге де нормативтік-құқықтық актілерде айқындалған мемлекеттік органдар мен ұйымдарға хабар жіберуге;
       4) арнайы тергеп-тексеру жөніндегі комиссия мүшелерін еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаны тергеп-тексеру үшін оқиға орнына жіберуге міндетті.
       2. Жұмыс беруші еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиға туралы бір тәулік ішінде еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген нысан бойынша:
       1) еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органға;
       2) қауіпті өндірістік объектілерде болған жазатайым оқиғалар кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесіне;
       3) кәсіптік ауру немесе улану жағдайлары туралы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшесіне;
       4) жұмыскерлердің өкілдеріне;
       5) жұмыскер еңбек (қызметтік) міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан сақтандыру шартын жасасқан сақтандыру ұйымына;
       6) жазатайым оқиға болған жердегі құқық қорғау органына және арнайы тергеп-тексеруге жататын жағдайларда өндірістік және ведомстволық бақылау мен қадағалаудың уәкілетті органдарына хабарлайды.
       3. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаны тергеп-тексеру кезінде комиссияның талабы бойынша жұмыс беруші меншікті қаражаты есебінен:
       1) техникалық есеп-қисаптардың орындалуын, зертханалық зерттеулердің, сынақтардың, басқа да сараптама жұмыстарының жүргізілуін және осы мақсаттарда сарапшы мамандардың тартылуын;
       2) оқиға орнын және зақым келтірілген объектілерді фотосуретке түсіруді, жоспарлар, эскиздер, схемалар жасауды;
       3) тексеру жүргізу үшін қажетті көлік, қызметтік үй-жай, байланыс құралдарын, арнайы киім және басқа да жеке қорғаныш құралдарын беруді;
       4) мыналарды:
       жұмыс орнының жай-күйін, қауіпті және (немесе) зиянды өндірістік факторлардың бар-жоғын сипаттайтын құжаттарды (жоспарларды, эскиздерді, схемаларды, ал қажет болғанда оқиға орнының фото- және бейнематериалдарын және басқаларды);
       нұсқауларды тіркеу журналдарынан және зардап шеккен адамдардың еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі білімін тексеру хаттамаларынан, еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиға куәгерлері мен лауазымды адамдардан жауап алу хаттамаларынан, зардап шеккен адамдардың түсініктемелерінен, мамандардың сараптамалық қорытындыларынан үзінді көшірмелерді;
       зертханалық зерттеулер мен эксперименттердің нәтижелерін;
       зардап шеккен адамның денсаулығына келтірілген зақымның сипаты мен ауырлық дәрежесі немесе оның қайтыс болуының себебі туралы, алкогольдік, есірткілік немесе уытқұмарлық масаңдық белгілерінің бары (жоғы) туралы медициналық қорытындыны;
       зардап шеккен адамға арнайы киім және басқа да жеке қорғаныш құралдары берілгенін растайтын құжаттардың көшірмелерін;
       көрсетілген өндірісте (объектіде) мемлекеттік еңбек инспекторлары мен аумақтық мемлекеттік қадағалау органының лауазымды адамдарының (егер еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиға осы органның бақылауындағы ұйымда немесе объектіде орын алса) бұрын берілген нұсқамаларынан үзінді көшірмелерді;
       комиссияның қалауы бойынша істің қаралуына қатысы бар басқа да құжаттарды беруді қамтамасыз етеді.

      188-бап. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғалардытергеп-тексеру жөніндегі комиссияны құру тәртібіжәне оның құрамы

      1. Арнайы тергеп-тексерілуге жататын жағдайларды қоспағанда, еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеруді өндірістік жарақаттың ауырлық дәрежесі туралы қорытынды алған кезден бастап жиырма төрт сағат ішінде жұмыс берушінің актісімен құрылатын, мынадай құрамдағы комиссия жүргізеді:
       1) төраға – ұйымның (өндірістік қызметтің) басшысы немесе оның орынбасары, ал олар болмаған кезде жұмыс берушінің уәкілетті өкілі;
       2) мүшелері – ұйымның еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қызметінің басшысы және жұмыскерлердің өкілі.
       2. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиға болған тиісті учаскедегі еңбек қауіпсіздігіне тікелей жауап беретін лауазымды адам тергеп-тексеруді жүргізу кезінде комиссия құрамына енгізілмейді.
       3. Арнайы тергеп-тексеруге:
       1) ауыр немесе адам өлімімен аяқталған еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғалар;
       2) зардап шеккен адамдардың өндірістік жарақаттарының ауырлық дәрежесіне қарамастан, бір мезгілде екі және одан да көп жұмыскерлер ұшыраған еңбек қызметіне байланысты топтық жазатайым оқиғалар;
       3) қатты уланудың топтық оқиғалары жатады.
       4. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаны арнайы тергеп-тексеруді еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті орган өндірістік жарақаттың ауырлық дәрежесі туралы қорытындыны алған кезден бастап жиырма төрт сағат ішінде мынадай құрамда құрған комиссия жүргізеді:
       1) төраға – мемлекеттік еңбек инспекторы;
       2) мүшелері – жұмыс беруші және жұмыскерлердің өкілі.
       Екі адам қайтыс болған еңбек қызметіне байланысты топтық жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеруді облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың бас мемлекеттік еңбек инспекторы басқаратын комиссия жүргізеді.
       Үштен бес адамға дейін қайтыс болған еңбек қызметіне байланысты топтық жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеруді – еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган, ал бес адамнан көп қайтыс болғанда Қазақстан Республикасының Үкіметі құратын комиссия жүргізеді.
       5. Қауіпті өндірістік объектідегі аварияның салдарынан техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде болған еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы уәкілетті органның немесе оның аумақтық бөлімшесінің өкілі комиссия төрағасы болып тағайындалады. Бұл жағдайда мемлекеттік еңбек инспекторы комиссия мүшесі болады.
       6. Комиссия құрамына сондай-ақ мыналар кіреді:
       1) қауіпті өндірістік объектілерде, сондай-ақ электр энергетикасы саласы ұйымдарында болған еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғалар кезінде – өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы мемлекеттік қадағалау жөніндегі мемлекеттік инспектор және мемлекеттік энергетикалық қадағалауды және бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адам;
       2) қатты улану жағдайында – халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның өкілдері;
       3) басқа ұйымның аумағында орналасқан және жұмыс жүргізіп жатқан ұйымның жұмыскерімен немесе өндірістік тапсырманы (қызметтік немесе шарттық міндеттерді) орындау үшін басқа ұйымға жіберілген жұмыскермен болған, еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиға кезінде – аумағында жазатайым оқиға болған ұйымның жауапты өкілі.
       7. Комиссияның жұмысына жұмыс берушімен немесе зардап шеккен адаммен тиісті шарттық қатынастары бар сақтандыру ұйымының өкілі қатысуға құқылы.
       8. Жұмыс беруші жеке тұлғада болған еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаны тергеп-тексеруге жұмыс беруші немесе оның уәкілеттік берілген өкілі, жұмыскерлердің өкілі, жазатайым оқиғаны тергеп-тексеруге шарт негізінде де тартылуы мүмкін еңбекті қорғау жөніндегі маман қатысады.
       9. Сараптамалық қорытындыны талап ететін мәселелерді шешу үшін арнайы тергеп-тексеру жөніндегі комиссияның төрағасы ғылыми-зерттеу ұйымдарының және бақылау-қадағалау органдарының мамандары арасынан сараптамалық кіші комиссияларды жұмыс берушінің қаражаты есебінен құруға құқылы.

      189-бап. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғалардытергеп-тексеру тәртібі

      1. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаны тергеп-тексеру мерзімі комиссия құрылған күннен бастап он жұмыс күнінен аспауға тиіс.
       Тергеп-тексеруді белгіленген мерзімде аяқтауға объективті кедергі келтіретін мән-жайлар туындаған кезде тергеп-тексеру мерзімдері комиссияның хаттамалық шешімімен он жұмыс күніне екі реттен асырмай ұзартылуы мүмкін.
       2. Еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органдарға уақтылы хабарланбаған еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғалар зардап шеккен адамның немесе оның өкілетті өкілінің өтініші бойынша өтініш тіркелген күннен бастап он жұмыс күні ішінде тергеп-тексеріледі.
       3. Комиссия әрбір тергеп-тексеру жағдайында оқиға куәгерлерін, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі талаптардың бұзылуына жол берген адамдарды анықтайды және олардан жауап алады, жұмыс берушіден қажетті ақпарат және мүмкін болса, зардап шеккен адамнан түсініктеме алады.
       4. Арнайы тергеп-тексеру жөніндегі комиссия төрағасының келісімінсіз куәлардан, куәгерлерден жауап алуды, сондай-ақ ресми тағайындалған комиссия жұмыс істеп жатқан күндерде кез келген біреудің немесе өзге де комиссияның осы еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаға қатысты қатар тергеп-тексерулер жүргізуіне үзілді-кесілді тыйым салынады.
       5. Комиссия жиналған құжаттар мен материалдар негізінде еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаның мән-жайлары мен себептерін айқындайды, жазатайым оқиғаның жұмыс берушінің өндірістік қызметімен байланысын және тиісінше, зардап шеккен адамның оқиға орнында болуы оның еңбек міндеттерін орындауы екені түсіндірілгенін анықтайды, жазатайым оқиғаны еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиға ретінде немесе еңбек қызметіне байланысты емес жазатайым оқиға ретінде сыныптайды, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау талаптарының бұзылуына жол берген адамдарды айқындайды және өндірістегі еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғалардың себептерін жою және алдын алу жөніндегі шараларды белгілейді.
       6. Ауыр зардаптарға әкеп соққан немесе адам өлімімен аяқталған еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаны, зардап шеккен адамдардың өндірістік жарақаттарының ауырлық дәрежесіне қарамастан, бір мезгілде екі және одан көп жұмыскер ұшыраған топтық жазатайым оқиғаны және жұмыскерлердің топтық қатты улану жағдайын тергеп-тексеру еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген нысан бойынша арнайы тергеп-тексеру актісімен ресімделеді.
       7. Көлік құралдарының авариясы салдарынан болған еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті органның тергеп-тексеру материалдары негізінде жүргізіледі.
       8. Жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті орган еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру жөніндегі комиссия төрағасының талабы бойынша тергеп-тексеру материалдарының көшірмелерін көлік оқиғасы болған күннен бастап бес күн мерзімде беруге міндетті.
       9. Режимдік объектілердегі еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру жөніндегі комиссияның жұмыс жағдайлары осы объектілерде болуға арналған рұқсаттың ерекшеліктері ескеріле отырып айқындалады.
       10. Ұйым объектілеріндегі жарылыстың, авариялардың, қираудың, өрттің және басқа да жағдайлардың салдарынан зардап шеккен адамды (зардап шеккен адамдарды), жоғалған адамды (жоғалған адамдарды) іздеудің аяқталуын арнайы тергеп-тексеру жөніндегі комиссия авариялық-құтқару қызметі немесе құралымы басшысының және сарапшы мамандардың қорытындысы негізінде айқындайды.

      190-бап. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғалардытергеп-тексеру материалдарын ресімдеу тәртібіжәне оларды есепке алу

      1. Жұмыскердің (жұмыскерлердің) еңбекке қабілеттілігін жоғалтуына әкеп соққан және еңбек қызметіне байланысты әрбір жазатайым оқиға медициналық қорытындыға (ұсынымға) сәйкес тергеп-тексерілуге жатады.
       Ауыр зардаптарға әкеп соққан, адам өлімімен аяқталған және еңбек қызметіне байланысты топтық жазатайым оқиғалар арнайы тергеп-тексерілуге жатады.
       Тергеп-тексеру, арнайы тергеп-тексеру актілерінің нысандарын және еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиға, кәсіптік ауру туралы актілердің нысандарын еңбек жөніндегі уәкілетті орган белгілейді.
       2. Акт тергеп-тексеру материалдарына сәйкес ресімделуге тиіс.
       Егер комиссия еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаны тергеп-тексеру кезінде өрескел абайсыздық зиянның туындауына немесе оның ұлғаюына себеп болғандығын анықтаса, комиссия тараптардың сабақтас жауаптылығын қолданады және жұмыскер мен жұмыс беруші кінәсінің дәрежесін пайызбен айқындайды.
       Егер еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаны тергеп-тексеру жөніндегі комиссия мүшелерінің біреуі комиссияның (көпшіліктің) қорытындыларымен келіспеген жағдайда, ол өзінің уәжді пікірін тергеп-тексеру материалына қосу үшін жазбаша түрде ұсынады. Ол арнайы тергеп-тексеру актісіне «ерекше пікірге қара» деген ескертпемен қол қояды.
       3. Тергеп-тексеру нәтижесімен келіспеген немесе еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиға туралы акт уақтылы ресімделмеген жағдайда, зардап шеккен адамның немесе оның сенім білдірілген адамының, жұмыскерлер өкілінің жұмыс берушіге жазбаша түрде жүгінуге құқығы бар, ол олардың өтінішін он күн мерзімде қарауға және мәні бойынша шешім қабылдауға міндетті.
       4. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру, ресімдеу және тіркеу мәселелері бойынша жұмыс берушінің, жұмыскердің және мемлекеттік еңбек инспекторының не қауіпті өндірістік объектілерде болған оқиғалар кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы мемлекеттік қадағалау жөніндегі мемлекеттік инспектордың арасында туындаған келіспеушіліктерді тиісті жоғары тұрған бас мемлекеттік еңбек инспекторы бағыныстылық тәртібімен қарайды және (немесе) сот тәртібімен қаралады.
       Жоғары тұрған бас мемлекеттік еңбек инспекторының еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру мәселелері бойынша шешімі еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген нысан бойынша қорытынды түрінде ресімделеді.
       5. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаны тергеп-тексеру материалдарында тергеп-тексеру актісімен қатар:
       1) зардап шеккен адамның еңбекті қорғау бойынша оқытудан өткені және нұсқау алғаны, сондай-ақ алдын ала және мерзімдік медициналық қарап тексеруден өткені туралы мәліметтер;
       2) еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген нысан бойынша жауап алу хаттамалары және оқиға куәгерлерінің, сондай-ақ еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау талаптарының сақталуына жауапты лауазымды адамдардың түсініктемелері;
       3) оқиға орнының жоспарлары, схемалары мен фотосуреттері;
       4) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау талаптарын регламенттейтін нұсқаулықтардан, ережелерден, бұйрықтардан және басқа да актілерден үзінді көшірмелер, өндірістегі саламатты және қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамасыз етуге жауапты лауазымды адамдардың міндеттері мен жауаптылығы және басқалар;
       5) зардап шеккен адамның денсаулығына келтірілген зақымның сипаты мен ауырлығы (қайтыс болу себебі) туралы медициналық қорытынды;
       6) зертханалық және басқа зерттеулердің, эксперименттердің, сараптамалардың, талдаулардың нәтижелері және басқалар;
       7) бас мемлекеттік еңбек инспекторының қорытындысы (ол бар болған кезде);
       8) жұмыс берушіге келтірілген материалдық нұқсан туралы мәліметтер;
       9) жұмыс берушінің зардап шеккен адамға (отбасы мүшелеріне) оның денсаулығына келтірілген нұқсанды өтеу және жол берілген оқиғаға кінәлі лауазымды адамдарды жауаптылыққа тарту туралы бұйрығы;
       10) қоса берілетін құжаттардың тізбесі қамтылуға тиіс.
       6. Жұмыс беруші еңбек қызметіне байланысты әрбір жазатайым оқиғаны тергеп-тексеру аяқталғаннан кейін, тергеп-тексеру материалдарына сәйкес үш жұмыс күнінен кешіктірмей жазатайым оқиға туралы актіні ресімдеуге міндетті.
       7. Белгіленген нысан бойынша кәсіптік ауру актісін сараптамалық кәсіптік-патологиялық комиссияның қорытындысы негізінде жұмыс беруші толтырады.
       8. Жазатайым оқиға туралы акт толтырылып, оған еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қызметінің және ұйым бөлімшесінің басшылары, ұйым жұмыскерлерінің өкілі, улану жағдайларында халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның өкілі де қол қояды.
       Жазатайым оқиға туралы актіні жұмыс беруші бекітеді және ұйымның мөрімен (болған кезде) куәландырылады.
       Егер жұмыс беруші жеке тұлға болса, онда жазатайым оқиға туралы актіні жұмыс беруші толтырып, оған қол қояды және нотариат куәландырады.
       9. Тергеп-тексеру аяқталғаннан кейін үш жұмыс күнінен кешіктірілмей жазатайым оқиға туралы актінің бір данасы зардап шеккен адамға немесе оның сенім білдірілген адамына беріледі, бұдан басқа мыналарға:
       1) жұмыскер еңбек (қызметтік) міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан сақтандыру шартын жасасқан сақтандыру ұйымына;
       2) еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органға қағаз және электрондық жеткізгіштерде;
       3) улану жағдайында халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органға жіберіледі.
       10. Жұмыс беруші еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаны арнайы тергеп-тексеру материалдарының көшірмелерін еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органға жібереді. Мемлекеттік еңбек инспекторы еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаны тергеп-тексеру аяқталғаннан кейін арнайы тергеп-тексеру материалдарының көшірмелерін жергілікті ішкі істер органына жеті күн мерзімде жібереді, ол Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тиісті шешім қабылдап, қабылданған шешім туралы жиырма жұмыс күнінен кешіктірмей хабарлайды.
       11. Зардап шеккен адамның немесе жұмыскерлер өкілінің еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаны тергеп-тексерудің барлық материалдарымен танысуға және қажетті үзінді көшірмелер жасауды жүзеге асыруға құқығы бар.
       12. Жұмыс беруші актімен ресімделген әрбір жазатайым оқиғаны еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды және өндірістегі денсаулыққа келтірілген өзге де зақымдануларды тіркеу журналына енгізеді. Журнал еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген нысан бойынша жүргізіледі. Еңбекке уақытша қабілетсіздік және өндірістік жарақаттану туралы алғашқы статистикалық деректер мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті орган бекіткен статистикалық әдіснамаға сәйкес беріледі.
       13. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаны тергеп-тексеру материалдары ұйымда (жұмыс берушіде) қырық бес жыл бойы сақталуға тиіс, ұйым таратылған жағдайда жазатайым оқиғаны тергеп-тексеру материалдары міндетті түрде сол ұйым жұмыс істеген жер бойынша мемлекеттік архивке тапсырылуға тиіс.
       14. Жұмыс беруші немесе оның өкілі уақыт өте келе ауыр немесе адам өліміне әкеп соққан жазатайым оқиғалар санатына ауысқан еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғалар туралы – еңбек инспекциясы жөніндегі тиісті жергілікті органға, ал сақтандыру жағдайлары туралы сақтандыру ұйымына хабарлайды.

5-БӨЛІМ. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ЕҢБЕК ЗАҢНАМАСЫНЫҢ САҚТАЛУЫН БАҚЫЛАУ

21-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЕҢБЕК ЗАҢНАМАСЫНЫҢ САҚТАЛУЫН МЕМЛЕКЕТТІК БАҚЫЛАУ

      191-бап. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру

      1. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылауды мемлекеттік еңбек инспекторлары жүзеге асырады.
       2. Мемлекеттік еңбек инспекторларына:
       1) Қазақстан Республикасының Бас мемлекеттік еңбек инспекторы – еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның лауазымды адамы;
       2) бас мемлекеттік еңбек инспекторлары – еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның лауазымды адамдары;
       3) облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың бас мемлекеттік еңбек инспекторы – облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органының басшысы;
       4) мемлекеттік еңбек инспекторлары – облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органының лауазымды адамдары жатады.
       3. Мемлекеттік еңбек инспекторлары қызметтік міндеттерін атқару кезінде заңмен қорғалады және Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының заңдары мен өзге де нормативтік құқықтық актілерін басшылыққа алады.
       4. Мемлекеттік еңбек инспекторына қызметтік міндеттерін орындауға кедергі келтірген адамдар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады.
       5. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасының сақталуын мемлекеттiк бақылау тексеру нысанында және бақылаудың өзге де нысандарында жүзеге асырылады.
       6. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, тексеру Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес жүзеге асырылады.
       Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру, сондай-ақ мұндай оқиғаларды туындатқан себептерді жою жөніндегі іс-шаралардың орындалуын бақылау және бақылау субъектісіне бару арқылы жүргізілетін бақылаудың өзге де түрлері шеңберінде мемлекеттік еңбек инспекторлары жүргізетін тексерулер жұмыс берушіге алдын ала хабарламай жүргізіледі және Қазақстан Республикасының мемлекеттік құқықтық статистика мен арнайы есепке алу туралы заңнамасына сәйкес тіркелуге және есепке алуға жатпайды.

      192-бап. Мемлекеттік еңбек инспекциясы қызметініңқағидаттары мен негізгі міндеттері

      Мемлекеттік еңбек инспекциясының қызметі жұмыскерлердің құқықтары мен бостандықтарын құрметтеу, сақтау және қорғау, заңдылық, объективтілік, тәуелсіздік және жариялылық қағидаттары негізінде жүзеге асырылады.
       Мемлекеттік еңбек инспекциясының негізгі міндеттері:
       1) Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылауды қамтамасыз ету;
       2) қауіпсіз еңбек жағдайларына құқықты қоса алғанда, жұмыскерлердің құқықтары мен бостандықтарының сақталуын және қорғалуын қамтамасыз ету;
       3) Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының мәселелері бойынша жұмыскерлер мен жұмыс берушілердің өтініштерін, арыздарын және шағымдарын қарау болып табылады.

      193-бап. Мемлекеттік еңбек инспекторларының құқықтары

      Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру кезінде мемлекеттік еңбек инспекторларының:
       1) Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының сақталуын тексеруді жүргізу мақсатында ұйымдар мен кәсіпорындарға кедергісіз баруға;
       2) бақылау субъектісіне бару арқылы жүргізілетін бақылаудың өзге де нысандарын жүзеге асыруға;
       3) жұмыс берушілерден, жұмыскерлерден (олардың өкілдерінен) өздеріне жүктелген функцияларды орындауға қажетті құжаттарды, түсініктемелерді, ақпаратты сұратуға және алуға;
       4) жұмыс берушілер орындауға міндетті нұсқамалар, қорытындылар беруге, сондай-ақ әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы хаттамалар мен қаулылар толтыруға, әкімшілік жазалар қолдануға;
       5) өз құзыретіне кіретін мәселелер бойынша түсініктемелер беруге;
       6) ұйымдардың, жекелеген өндірістердің, цехтардың, учаскелердің, жұмыс орындарының қызметі және жабдықтардың, механизмдердің пайдаланылуы еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау туралы нормативтік құқықтық актілердің талаптарына сәйкес келмейтіні анықталған кезде, оларды үш күннен аспайтын мерзімге, көрсетілген мерзім ішінде міндетті түрде сотқа талап арыз бере отырып, тоқтата тұруға (тыйым салуға);
       7) жұмыс орындарында белгіленген талаптарға сай келмейтін арнайы киімнің және басқа да жеке және ұжымдық қорғаныш құралдарының берілуі мен пайдаланылуына тыйым салуға;
       8) жұмыс берушіге (оның өкіліне) хабарлай отырып және тиісті акт жасай отырып, арнайы киім үлгілерін, пайдаланылатын немесе өңделетін материалдар мен заттарды талдау жасау үшін алып қоюға;
       9) еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды белгіленген тәртіппен тергеп-тексеруге;
       10) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелері бойынша оқудан, нұсқау алудан, білімін тексеруден өтпеген жұмыскерлерді жұмыстан шеттету, сондай-ақ кінәлі адамдарды жауаптылыққа тарту үшін жұмыс берушілер орындауға міндетті нұсқамалар беруге;
       11) Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын бұзу, мемлекеттік еңбек инспекторларының актілерін жұмыс берушілердің орындамауы фактілері бойынша ақпаратты, талап қоюларды және өзге де материалдарды тиісті құқық қорғау органдарына және соттарға жіберуге;
       12) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі білімді тексеруге қатысуға;
       13) жұмыс берушілердің Қазақстан Республикасының халықты жұмыспен қамту туралы заңнамасында және Қазақстан Республикасының халықтың көші-қоны туралы заңнамасында белгіленген, шетелдік жұмыс күшін тарту тәртібі мен шарттарын сақтауы тұрғысынан тексеру жүргізуге;
       14) жұмыс берушінің еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау бойынша ішкі бақылау жүргізуінің толықтығы мен анықтығын бақылауды жүзеге асыруға;
       15) Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру кезінде азаматтармен және жұмыскерлердің өкілдерімен өзара іс-қимыл жасасуға;
       16) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқығы бар.

      194-бап. Мемлекеттік еңбек инспекторларының міндеттері

      Мемлекеттік еңбек инспекторлары:
       1) Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының сақталуын бақылауды жүзеге асыруға;
       2) Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының орындалуын тексеруді уақтылы және сапалы жүргізуге;
       3) Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының анықталған бұзушылықтарын жою жөніндегі шараларды қабылдау мақсатында осындай бұзушылықтар туралы жұмыс берушілерді (олардың өкілдерін) хабардар етуге;
       4) Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын қолдану мәселелері бойынша жұмыскерлер мен жұмыс берушілердің өтініштерін уақтылы қарауға;
       5) Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының бұзылуына әкеп соғатын себептер мен мән-жайларды анықтауға, оларды жою және бұзылған еңбек құқықтарын қалпына келтіру жөнінде ұсынымдар беруге;
       6) еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеруге қатысуға;
       7) еңбек заңнамасының бұзылу себептерін жинауды, талдауды және қорытуды жүзеге асыруға, Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасының бұзылуының алдын алу жөніндегі жұмысты күшейтуге бағытталған шараларды әзірлеу мен қабылдауға қатысуға;
       8) еңбек міндеттерін орындауға байланысты өзіне мәлім болған мемлекеттік құпияны, қызметтік, коммерциялық немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәліметтерді жария етпеуге;
       9) Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын қолдану мәселелері бойынша түсіндіру жұмысын жүргізуге міндетті.

      195-бап. Мемлекеттік еңбек инспекторының актілері

      1. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының анықталған бұзушылықтарына қарай мемлекеттік еңбек инспекторы төмендегідей актілер шығарады (жасайды):
       1) мыналар:
       Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының талаптарын бұзушылықтарды жою туралы;
       жарақаттану қаупі бар және авариялық ахуалдардың туындауын болғызбау үшін өндірістік объектілер мен жабдықтардағы, сондай-ақ өндірістік процестердегі еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі профилактикалық жұмыстарды жүргізу туралы;
       жекелеген өндірістердің, цехтардың, учаскелердің, жұмыс орындары мен жабдықтардың пайдаланылуына және тұтас алғанда ұйым қызметіне тыйым салу (оны тоқтата тұру) туралы нұсқама.
       Бұл ретте ұйым қызметіне тыйым салу (оны тоқтата тұру) туралы акт сот шешімі шығарылғанға дейін қолданылады.
       2) әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама;
       3) әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша іс жүргізуді тоқтату туралы қаулы;
       4) әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша қаулы;
       5) мемлекеттік еңбек инспекторының қорытындысы.
       2. Мемлекеттік еңбек инспекторының актілері жұмыс берушілер мен лауазымды адамдардың Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының талаптарын бұзушылықтарына ықпал етудің құқықтық шаралары болып табылады. Актілер екі данада жасалады, оның біреуі қол қойғызылып, жұмыс берушіге тапсырылады.
       3. Мемлекеттік еңбек инспекторының актілері лауазымды адамдардың, жеке және заңды тұлғалардың орындауы үшін міндетті.
       4. Мемлекеттік еңбек инспекторы актілерінің нысанын еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган бекітеді.

      196-бап. Мемлекеттік еңбек инспекциясының басқамемлекеттік органдармен және ұйымдармен өзараіс-қимыл жасасуы

      1. Мемлекеттік еңбек инспекциясы өз қызметін басқа мемлекеттік қадағалау және бақылау органдарымен, жұмыскерлердің өкілдерімен, қоғамдық бірлестіктермен, басқа да ұйымдармен өзара іс-қимыл жасай отырып жүзеге асырады.
       2. Мемлекеттік органдар мемлекеттік еңбек инспекторына Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының сақталуын бақылауды жүзеге асыру жөніндегі міндеттерін орындауына жәрдемдесуге міндетті.

      197-бап. Бақылау субъектісіне бару арқылы жүргізілетінбақылаудың өзге де нысандары

      1. Бақылау субъектісіне бару – Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының сақталуын бақылаудың өзге нысаны.
       2. Мемлекеттік еңбек инспекторы бақылау субъектісіне барған кезде:
       1) қызметтік куәлігін;
       2) қажет болған кезде құзыретті органның режимдік объектілерге баруға арналған рұқсатын;
       3) денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган белгілеген тәртіппен берілген, объектілерге бару үшін қажет болатын медициналық рұқсатты көрсетуге міндетті.
       3. Бақылау субъектілері мемлекеттік еңбек инспекторы барған кезде:
       1) мемлекеттік еңбек инспекторының баратын бақылау субъектісінің аумағына және үй-жайларына кедергісіз кіруін қамтамасыз етуге;
       2) коммерциялық, салықтық не өзге де құпияны қорғау жөніндегі талаптарды сақтай отырып, барудың міндеттері мен нысанасына сәйкес қағаз және электрондық жеткізгіштердегі құжаттарды (мәліметтерді) не олардың көшірмелерін бару нәтижелері туралы актіге қоса тіркеу үшін беруге;
       3) бару нәтижелері туралы актінің екінші данасына алғаны туралы белгі соғуға;
       4) объектіге бару үшін келген адамдардың осы объект үшін белгіленген нормативтерге сәйкес әсер етудің зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік факторларынан қауіпсіздігін қамтамасыз етуге міндетті.
       4. Мемлекеттік еңбек инспекторының кіруіне кедергі келтірілген жағдайда, баруды жүзеге асыратын мемлекеттік еңбек инспекторы және бақылау субъектісінің уәкілетті адамы қол қоятын хаттама жасалады.
       5. Бару ішкі еңбек тәртіптемесінің қағидаларында белгіленген бақылау субъектісінің жұмыс уақытында жүзеге асырылады.
       6. Бақылау субъектісіне бару мерзімі үш жұмыс күнінен аспауға тиіс.
       7. Мемлекеттік еңбек инспекторы бақылау субъектісіне бару нәтижелері бойынша бару нәтижесінде анықталған бұзушылықтарды жою тәртібін міндетті түрде түсіндіре отырып, бару нәтижелері туралы екі данада акт жасайды.
       Бару нәтижелері туралы актіде:
       1) актінің жасалған күні, уақыты және орны;
       2) бақылау органының атауы;
       3) баруды жүргізген мемлекеттік еңбек инспекторының тегі,
 аты, әкесінің аты (егер ол жеке басын куәландыратын құжатта көрсетілсе);
       4) баратын бақылау субъектісінің атауы немесе тегі, аты, әкесінің аты (егер ол жеке басын куәландыратын құжатта көрсетілсе), барған кезде қатысқан жеке немесе заңды тұлға өкілінің лауазымы;
       5) бару күні, орны және кезеңі;
       6) бару нәтижелері туралы, оның ішінде анықталған бұзушылықтар туралы, олардың сипаты туралы мәліметтер;
       7) баратын бақылау субъектісі өкілінің, сондай-ақ бару кезінде қатысқан адамдардың актімен танысуы немесе танысудан бас тартуы туралы мәліметтер, олардың қолтаңбалары немесе қол қоюдан бас тартуы;
       8) баруды жүргізген мемлекеттік еңбек инспекторының қолтаңбасы көрсетіледі.
       8. Бару нәтижелері бойынша ескертпелер және (немесе) қарсылықтар болған жағдайда, жеке тұлға немесе заңды тұлғаның басшысы не олардың өкілдері оларды жазбаша түрде береді.
       Ескертпелер және (немесе) қарсылықтар бару нәтижелері туралы актіге қоса беріледі, бұл жөнінде тиісті белгі жасалады.
       9. Бару нәтижелері туралы актінің бір данасы жеке тұлғаға немесе заңды тұлғаның басшысына не олардың өкілдеріне танысу және анықталған бұзушылықтарды жою жөнінде шаралар қолдану және басқа да әрекеттер жасау үшін тапсырылады.
       10. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының талаптарын бұзушылықтарды жою мақсатында бақылау субъектісінің атына әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қозғамастан нұсқама шығарылады.
       11. Бақылау субъектісі бару нәтижесінде анықталған бұзушылықтар бойынша нұсқаманы алған кезден бастап он жұмыс күнінен кешіктірмей, анықталған бұзушылықтарды жою жөнінде қолданылған шаралар туралы ақпарат беруге міндетті.
       12. Мемлекеттік еңбек инспекторлары тексерілетін субъектілерге бару мен тексеруді есепке алу кітабында (ол болған кезде) тектерін, лауазымдарын және актіде жазылған деректерді көрсете отырып, жүргізілетін әрекеттер туралы жазба жасауға міндетті.
       13. Бару кезінде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды бұзушылықтар болмаған жағдайда, бару нәтижелері туралы актіде тиісті жазба жасалады, нұсқама берілмейді.
       14. Бақылау субъектісіне бару кезінде жұмыс берушіні алдын ала хабардар ету және құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі уәкілетті органда тіркеу талап етілмейді.
       15. Бақылау субъектісіне бару еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган мен кәсіпкерлік жөніндегі уәкілетті орган бірлесіп бекітетін өлшемшарттар және жүргізілетін талдау мен бағалау нәтижелері бойынша бір тоқсанға (жарты жылға, бір жылға) жасалатын бақылау субъектісіне бару тізімдері негізінде жүзеге асырылады.

      198-бап. Мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын мемлекеттікеңбек инспекторының шешімдеріне, әрекеттеріне(әрекетсіздігіне) шағым жасау тәртібі

      1. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылау жүзеге асырылған кезде жұмыс берушінің құқықтары мен заңды мүдделері бұзылған жағдайда, жұмыс беруші мемлекеттік еңбек инспекторының әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) жоғары тұрған мемлекеттік инспекторға және (немесе) сотқа Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шағым жасауға құқылы.
       2. Қазақстан Республикасының бас мемлекеттік еңбек инспекторы немесе облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың мемлекеттік еңбек инспекторы әрекеттерге (әрекетсіздікке) немесе актілерге жеке және (немесе) заңды тұлғалардың өтініштері (шағымдары) бойынша шешім шығарылғанға дейін төмен тұрған мемлекеттік еңбек инспекторы актілерінің орындалуын тоқтата тұруға, олардың күшін жоюға не кері қайтарып алуға құқылы.

      199-бап. Ведомстволық есепке алу

      Еңбек жөніндегі мемлекеттік инспекция тексерілетін субъектілерді (объектілерді) тексерулер санын және бару арқылы жүргізілетін бақылау мен қадағалаудың өзге де нысандарын, тексеру парақтарына сәйкес анықталған бұзушылықтарды және оларға қатысты қолданылған әкімшілік ықпал ету шараларын ведомстволық есепке алуды тұрақты және үздіксіз негізде жүргізуге міндетті.
       Ведомстволық есептіліктің жиынтық деректері ай сайын орталық және жергілікті атқарушы органдардың ресми интернет-ресурстарында орналастырылады.

      200-бап. Жұмыс берушінің қызметін декларациялау

      Жұмыс берушінің қызметін декларациялауды еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті орган жұмыс берушілердің өңірлік бірлестіктерімен және аумақтық кәсіподақтар бірлестіктерімен бірлесіп жүзеге асырады.
       Жұмыс берушілер қызметі өлшемдерінің Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасының талаптарына сәйкестігі олардың декларациялауға қатысу шарты болып табылады.
       Қызметі Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасының талаптарына сәйкес деп танылған жұмыс берушілерге үш жыл мерзімге сенім сертификаты беріледі, ол осы Кодексте белгіленген ішінара тексерулерді және бақылау субъектісіне бару арқылы жүргізілетін бақылаудың өзге де нысандарын қалыптастыру кезінде ескеріледі.

22-тарау. ІШКІ БАҚЫЛАУ

      201-бап. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегіішкі бақылау

      1. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі ішкі бақылау еңбекті қорғауды басқару жүйесін құруды және енгізуді, еңбек жағдайларының жай-күйін байқауды ұйымдастыруды, өндірістік бақылаудың деректеріне жедел талдау жүргізуді, тәуекелдерді бағалауды және еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі талаптарға келмейтін анықталған сәйкессіздіктерді жою жөнінде шаралар қабылдауды қамтиды.
       2. Жұмыс беруші жұмыс орындарында еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі белгіленген талаптарды сақтау және анықталатын бұзушылықтарды жою бойынша шұғыл шаралар қабылдау мақсатында еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі ішкі бақылауды жүзеге асырады.

      202-бап. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегіішкі бақылауды жүзеге асыру тетігі

      1. Жұмыскерлерінің саны елуден асатын, өндірістік қызметті жүзеге асыратын ұйымдарда еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау талаптарының сақталуына ішкі бақылауды жүзеге асыру мақсатында жұмыс беруші ұйымның тікелей бірінші басшысына немесе ол уәкілеттік берген адамға бағынатын еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қызметін құрады.
       2. Ұйымдағы еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау қызметі туралы үлгілік ережені еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган әзірлейді.
       3. Жұмыскерлерінің саны елуге дейінгі жұмыс беруші қызмет ерекшелігін ескере отырып, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі маман лауазымын енгізеді не еңбек қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды қамтамасыз ету жөніндегі міндеттерді басқа маманға жүктейді.
       4. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қызметі немесе осы баптың 3-тармағында көрсетілген маман:
       1) өндірістік, тұрмыстық және басқа да үй-жайларға кедергісіз кіруге және қарап-тексеруге;
       2) қауіпсіз және саламатты еңбек жағдайларын жасау, ұйымның құрылымдық бөлімшелерінде өндірістік жарақаттану мен кәсіптік аурулардың алдын алу жөніндегі профилактикалық іс-шаралардың әзірленуін және орындалуын бақылауды жүзеге асыруға;
       3) ұйымның құрылымдық бөлімшелерінің жұмыскерлеріне анықталған еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау талаптарын бұзушылықтарды жою жөнінде шаралар қолдану туралы орындалуы міндетті нұсқаулар беруге құқылы.
       5. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қызметі немесе осы баптың 3-тармағында көрсетілген маман:
       1) ай сайын ұйымдарда өндірістік жарақаттану мен кәсіптік аурулардың жай-күйі мен себептеріне талдау жүргізуге және олардың алдын алу іс-шараларын әзірлеуге және оларды тұрақты сақтау үшін ұйымның электрондық дерекқорына енгізуге;
       2) ұйымның жұмыскерлерін еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелері бойынша оқытуды, олардың білімдерін тексеруді ұйымдастыруға;
       3) еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру тәртібінің сақталуын қамтамасыз етуге міндетті.
       6. Шағын кәсіпкерлік субъектілерінде еңбек қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды ұйымдастыру жеке немесе заң тұлғалармен шарттық негізде жүзеге асырылуы мүмкін.

      203-бап. Ұйымдардағы еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғаужөніндегі өндірістік кеңес

      1. Жұмыс берушінің бастамасы бойынша және (немесе) жұмыскерлердің не олардың өкілдерінің бастамасы бойынша еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі өндірістік кеңес құрылады. Оның құрамына техникалық еңбек инспекторларын қоса алғанда, жұмыс берушінің өкілдері, жұмыскерлердің өкілдері тепе-теңдік негізде кіреді.
       2. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі өндірістік кеңестің құрамы жұмыс берушінің және жұмыскерлер өкілдерінің бірлескен шешімімен бекітіледі.
       3. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі өндірістік кеңесті екі жылда бір рет мерзімділікпен ротациялық негізде жұмыс берушінің және жұмыскерлер өкілдерінің арасынан кеңес мүшелері сайлайтын төраға басқарады.
       Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі өндірістік кеңестің шешімдері жұмыс беруші және жұмыскерлер үшін міндетті болып табылады.
       4. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі өндірістік кеңес жұмыс беруші мен жұмыскерлердің еңбекті қорғау талаптарын қамтамасыз ету, өндірістік жарақаттану мен кәсіптік аурулардың алдын алу жөніндегі бірлескен іс-қимылдарын ұйымдастырады, сондай-ақ техникалық еңбек инспекторларының жұмыс орындарындағы еңбек жағдайлары мен еңбектің қорғалуына тексеру жүргізуін ұйымдастырады.
       Еңбекті қорғау жөніндегі техникалық инспекторлардың кандидатураларын кәсіптік одақ, ал ол болмаған кезде – жұмыскерлердің жалпы жиналысына кемінде үштен екісі қатысқан кезде көпшілік дауыспен ұйымның жұмыскерлері арасынан жұмыскерлердің жалпы жиналысы ұсынады.
       5. Еңбекті қорғау жөніндегі техникалық инспекторлар еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі өндірістік кеңестің шешімімен бекітіледі.
       Еңбекті қорғау жөніндегі техникалық инспекторлардың мәртебесі, құқықтары мен міндеттері, сондай-ақ олардың бақылауды жүзеге асыру тәртібі еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі өндірістік кеңестің шешімімен айқындалады.

23-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

      204-бап. Осы Кодексті қолданысқа енгiзу тәртiбi

      1. Осы Кодекс 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.
       2. 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап:
       1) 1-баптың 1-тармағының 64) тармақшасы мынадай редакцияда қолданылады деп белгіленсін:
       «64) өндірістік объектілерді аттестаттауды жүргізу жөніндегі мамандандырылған ұйымдар – өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша аттестаттауды жүргізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын, білікті кадрлары және өзінің құрамында Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес аккредиттелген сынақ зертханалары бар ұйымдар;»;
       2) 26-баптың 1-тармағының 4) тармақшасы мынадай редакцияда қолданылады деп белгіленсін:
       «4) шетелдік жұмыс күшін тартуға жергілікті атқарушы органның рұқсатын не халықтың көші-қоны мәселелері жөніндегі уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен шетелдік жұмыскерлерге өз бетінше жұмысқа орналасу үшін берілген біліктілігінің сәйкестігі туралы анықтаманы алғанға дейін не Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі белгілеген тәртіппен ішкі істер органдары еңбекші көшіп келушіге беретін рұқсатты алғанға дейін немесе Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген шектеулерді немесе ерекшеліктерді сақтамай, Қазақстан Республикасының аумағында уақытша болатын шетелдіктермен және азаматтығы жоқ адамдармен еңбек шартын жасасуға жол берілмейді.»;
       3) 30-баптың 1-тармағының 6) тармақшасы мынадай редакцияда қолданылады деп белгіленсін:
       «6) өз бетінше жұмысқа орналасу үшін келетін шетелдік жұмыскерлердің еңбек қызметін жүзеге асыруының Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленетін мерзімдері, жергілікті атқарушы орган шетелдік жұмыс күшін тартуға берген рұқсаттар не ішкі істер органдары еңбекші көшіп келушіге берген рұқсат шегінде жасалуы мүмкін.»;
       4) 57-баптың 1-тармағының 1) тармақшасы мынадай редакцияда қолданылады деп белгіленсін:
       «1) жергілікті атқарушы органдар шетелдік жұмыс күшін тартуға арналған рұқсатты қайтарып алған не тұруға ықтиярхаттың қолданылу мерзімі өткен кезде;»;
       5) 60-баптың 3) тармақшасы мынадай редакцияда қолданылады деп белгіленсін:
       «3) өз бетінше жұмысқа орналасу үшін біліктілігінің сәйкестігі туралы анықтаманы не шетелдік жұмыс күшін тартуға арналған рұқсатты белгіленген тәртіппен алмай немесе Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген шектеулерді немесе ерекшеліктерді сақтамай, шетелдіктермен және азаматтығы жоқ адамдармен еңбек шарты жасалған;».
       3. Осы Кодекс қолданысқа енгізілген күннен бастап мыналардың күші жойылды деп танылсын:
       1) 2007 жылғы 15 мамырдағы Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2007 ж., № 9, 65-құжат; № 19, 147-құжат; № 20, 152-құжат; № 24, 178-құжат; 2008 ж., № 21, 97-құжат; № 23, 114-құжат; 2009 ж., № 8, 44-құжат; № 9-10, 50-құжат; № 17, 82-құжат; № 18, 84-құжат; № 24, 122, 134-құжаттар; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 10, 48-құжат; № 24, 146, 148-құжаттар; 2011 ж., № 1, 2, 3-құжаттар; № 11, 102-құжат; № 16, 128-құжат; 2012 ж., № 3, 26-құжат; № 4, 32-құжат; № 5, 41-құжат; № 6, 45-құжат; № 13, 91-құжат; № 14, 92-құжат; № 15, 97-құжат; № 21-22, 123-құжат; 2013 ж., № 2, 13-құжат; № 3, 15-құжат; № 7, 36-құжат; № 9, 51-құжат; № 10-11, 56-құжат; № 14, 72, 75-құжаттар; № 15, 78, 81-құжаттар; № 16, 83-құжат; № 23-24, 116-құжат; 2014 ж., № 2, 10-құжат; № 7, 37-құжат; № 8, 44, 49-құжаттар; № 11, 67-құжат; № 14, 84-құжат; № 16, 90-құжат; № 19-I, 19-IІ, 96-құжат; № 21, 122-құжат; № 23, 143-құжат; 2015 ж., № 1, 2-құжат; № 3, 13-құжат; № 7, 33-құжат; № 8, 45-құжат; № 10, 50-құжат; № 11, 56-құжат; № 14, 72-құжат; № 15, 78-құжат);
       2) «Қазақстан Республикасының Еңбек кодексін қолданысқа енгізу туралы» 2007 жылғы 15 мамырдағы Қазақстан Республикасының Заңы (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2007 ж., № 9, 66-құжат).

      Қазақстан Республикасының
       Президенті                                 Н. Назарбаев


 

Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексі

Қазақстан Республикасының Кодексі 2015 жылғы 23 қарашадағы № 414-V ҚРЗ


100-бап. Бала үш жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты жалақы сақталмайтын демалыс

      1. Жұмыс беруші жұмыскерге:

      1) ата-анасының таңдауы бойынша – баланың анасына не әкесіне;

      2) баланы жалғыз тәрбиелеп отырған ата-анаға;

      3) ата-ананың қамқорлығынсыз қалған баланы іс жүзінде тәрбиелеп отырған басқа туысына не қамқоршысына;

      4) жаңа туған баланы (балаларды) асырап алған жұмыскерге бала үш жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты жалақы сақталмайтын демалыс беруге міндетті.

      2. Бала үш жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты жалақы сақталмайтын демалыс жұмыскердің жазбаша өтініші негізінде оның ұзақтығы көрсетіле отырып және баланың туу туралы куәлігі немесе баланың туу фактісін растайтын басқа құжат ұсыныла отырып беріледі.

      Жұмыскер бала күтіміне байланысты демалысты бала үш жасқа толғанға дейін толық немесе бөліп пайдалана алады.

      3. Бала үш жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты жалақы сақталмайтын демалыс уақытында жұмыскердің жұмыс орны (лауазымы) сақталады.

      4. Бала үш жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты жалақы сақталмайтын демалыс аяқталғанға дейін жұмысқа шыққан жағдайда жұмыскер жұмыс берушіге өзінің ниеті туралы жұмыс басталғанға дейін бір ай бұрын ескертуге міндетті.



52-бап. Еңбек шартын жұмыс берушінің бастамасы бойыншабұзу негіздері

  1. Жұмыскермен еңбек шарты жұмыс берушінің бастамасы бойынша:

…25) жұмыскер жұмыс берушіге белгісіз себептер бойынша бір айдан астам жұмыста болмаған жағдайларда бұзылуы мүмкін.


 
 

]]>
admin Tue, 19 Apr 2022 17:34:44 +0600